Kartonnen verhalen

De tentoonstelling waarvoor ik naar het
Noordbrabants Museum ging vorige week, was
Paper tales. De tentoonstelling met het werk van Eva Jospin.

DSC03249EvaJospinPaperTalesNoordbrabantsMuseum

Vooraf had ik een tijdslot gereserveerd. Kaartje op mijn telefoon. Daarnaast op verzoek van het museum een papieren uitdraai gemaakt. In het museum krijg je dan uiteindelijk nog eens een kaartje. Logica?


Jospin maakt met karton hele grote kunstwerken.
Soms een muur van drie meter hoog, dan een installatie
van enkele meters in oppervlak, soms hele prieeltjes of
zijn het kleine tempels.
Daarbij blijft de structuur van het karton een belangrijke
rol houden, al duurt het soms even voor je ziet
waar je naar kijkt.

DSC03219EvaJospinPaperTalesNoordbrabantsMuseum

Meestal zag ik op de tentoonstelling geen namen bij de werken. Deze futuristische, of is het juist oudheidkundige, eilandenverzameling, springt meteen in het oog. De details vragen om verder onderzoek.


DSC03220EvaJospinPaperTalesNoordbrabantsMuseumDSC03221EvaJospinPaperTalesNoordbrabantsMuseumDSC03222EvaJospinPaperTalesNoordbrabantsMuseum


DSC03223EvaJospinPaperTalesNoordbrabantsMuseum


DSC03225EvaJospinPaperTalesNoordbrabantsMuseum

Een soort van ondoordringbaar oerbos.


DSC03226EvaJospinPaperTalesNoordbrabantsMuseum

Willekeurige details van het bos.


DSC03227EvaJospinBalcon2015MetaalEnKarton

Een van de werken met een titel: Eva Jospin, Balcon, 2015, metaal en karton.


DSC03229EvaJospinPaperTalesNoordbrabantsMuseumTitelDSC03229EvaJospinPaperTalesNoordbrabantsMuseumTekst

‘Bossen en grotten kunnen plaatsen zijn met geheimen en verhalen, met name mythen en sprookjes.
Ze kunnen tegelijkertijd zo mooi en donker zijn.
De sculpturen herinneren je aan je jeugd.
Het spelen in een bos of luisteren naar sprookjes uit je kindertijd’.

Met haar reliëfs van bossen verwierf Eva Jospin internationale bekendheid.
Met een simpel materiaal, bruin karton, creëert Jospin indrukwekkende monumentale en zeer gedetailleerde installaties.
Kunst, architectuur, tuinontwerp en ambacht komen samen in haar werk.
Waan je in een imaginair barok landschap van bomen, struiken en fantasierijke bouwsels die een sprookjesachtige sfeer oproepen.
De werken in karton herinneren ons aan de vergankelijkheid en de kwetsbaarheid van de ecosystemen om ons heen.

Eva Jospin (Parijs 1975) realiseerde eerder monumentale installaties in heel Frankrijk: op de Cour Carrée, in de Beaupassage in het Louvre, het Domaine de Trévarez in Chaumont-sur-Loire en op de Biënnale voor Landschap en Architectuur in Versailles.

DSC03230EvaJospinPaperTalesNoordbrabantsMuseumWandvullendeTekening

Eva Jospin, wandvullende tekening.


DSC03231EvaJospinCarmontelle32015GrafietOpPapierInktOpCalqueerpapierHoutGlasMechaniek

De reden voor mij om naar de tentoonstelling te gaan zat hem in die boekrol-achtige machine, waarvan ik iets zag op een filmpje. Eva Jospin, Carmontelle 3, 2015, Grafiet op papier, inkt op calqueerpapier, hout, glas, mechaniek.


‘Carmontelle’ slaat waarschijnlijk op Louis Carrogis Carmontelle.
Een Frans schrijver, schilder, architect, decorontwerper
en landschapsarchitect.
Met een van zijn uitvindingen was het mogelijk een strook
met landschapstekeningen, bewegend, te bekijken.

DSC03233EvaJospinPaperTalesNoordbrabantsMuseum

Op de tentoonstelling staan zo’n drietal van die machines met tekeningen van Eva Jospin.


DSC03234EvaJospinPaperTalesNoordbrabantsMuseum


DSC03235EvaJospinPaperTalesNoordbrabantsMuseum

Detail van een rotswand (?)


DSC03236EvaJospinPaperTalesNoordbrabantsMuseum


DSC03237EvaJospinPaperTalesNoordbrabantsMuseum


DSC03238EvaJospinPaperTalesNoordbrabantsMuseum


DSC03239EvaJospinPaperTalesNoordbrabantsMuseum


DSC03240EvaJospinPaperTalesNoordbrabantsMuseum


DSC03241EvaJospinPaperTalesNoordbrabantsMuseum


DSC03242EvaJospinPaperTalesNoordbrabantsMuseum


DSC03243EvaJospinPaperTalesNoordbrabantsMuseumHoedjesEikels

Met hoedjes van eikels (?).


DSC03244EvaJospinPaperTalesNoordbrabantsMuseumSchelpen

Zie ik daar schelpen of een huisje van een slak?


DSC03245EvaJospinPaperTalesNoordbrabantsMuseum


DSC03246EvaJospinPaperTalesNoordbrabantsMuseum


DSC03247EvaJospinPaperTalesNoordbrabantsMuseum


DSC03250EvaJospinPaperTalesNoordbrabantsMuseum


Voor een eerste kennismaking is dit een indrukwekkende
groep werken.
Vraag is hoe zich dit gaat ontwikkelen in de toekomst.
Dat er nog heel veel potentie in zit laten de carmontelles
en ‘Balcon’ wel zien.
Maar hoe die precies passen in het werk van Eva Jospin
werd me nog niet duidelijk op de tentoonstelling.

Het wordt grijs voor de ogen

Vandaag even grijsbord gehaald om de platten en de
rug te kunnen haan maken voor het boek Liefdesbrieven
van Multatuli.

IMG_5219MultatuliLiefdesbrieven

Een stuk heel dun karton voor de rug en dikker karton voor de voor- en achterplat.


Free as a jail bird – de pilot

Met het idee voor dit boek – doos – podium, loop
ik al heel lang rond. Verschillende dingen zijn
er al eens voor uitgeprobeerd.
Maar nu lijkt het er dan toch echt van te komen.

De veren komen van vogels die voor een deel die
veren verloren op het gevangenisterrein.
Daar zit een mooie tegenstelling. De vogels zijn vrij
en verliezen toevallig op een van de binnenplaatsen van de
voormalige Koepelgevangenis in Breda een veer.
De mensen in die gevangenis zaten er gevangen.

Jaren geleden zag ik een kunstwerk waarbij de
kunstenaar een soort van tribune had gemaakt waar je
steeds andere dingen op kon tentoonstellen.
Bijvoorbeeld veren.
Dat idee heeft me nooit losgelaten en het idee
is in de basis niet van mij. Ik leen het.

IMG_5082FreeAsABird

In de tijd dat ik daar mee bezig was, zeg 3 of 4 jaar geleden, vond ik ergens een armbandje. Niet heel bijzonder misschien maar wel met een veer. Dat gaat dus de sluiting worden.


IMG_5083FreeAsABirdBasismateriaal

Deze veren, duif, merel of ekster, meeuw, heb ik al die tijd bewaard. Ze verschillen nogal in grootte. De grootste is ruim 20 centimeter hoog en zo’n 5 centimeter breed.


IMG_5084FreeAsABird

In totaal zijn het 18 veren. Er zijn drie groepen. Dit zijn de acht grootste veren. Om de hoogte en breedte van het boek/doos/tribune te bepalen heb ik een schaalverdeling gemaakt en daar leg ik de veren op om een eerste beeld te krijgen.


IMG_5085FreeAsABird

Eerste schetsontwerp: 18 veren, een groep van 8, een van vier en als laatste 6 veren. Die worden ‘geprikt’ op een tribune (of trapje) met drie treden.


IMG_5087FreeAsABirdOntwerpTribune

Om een eerste beeld te krijgen heb ik een strook karton gesneden. Daarin zijn de 8 gaten aangebracht. Hier ligt de strook karton op zo’n 6 cm hoogte. De definitieve tribune gaat naast het bovenste platform eronder nog een tweede krijgen. Ook daar gaten in. Hiermee wil ik er voor zorgen dat ik de veren recht op kan zetten en dat ze zo ook blijven staan. De schachten van de veren verschillen nogal in doorsnede. De tribune gaat uit drie ‘dozen’ bestaan. Die dozen zijn verschillend in hoogte. Die zet ik los van elkaar achter elkaar in het boek / de doos.


IMG_5088FreeAsABirdEersteOntwerpDeksel

Het geheel nog eens geschetst om de maten nog eens na te lopen en vooral om na te denken over de deksel. Misschien ga ik het toch nog anders doen. Wordt vervolgd.


Groot pakket

Een paar dagen geleden heb ik materiaal gekocht
waarmee ik omslagen voor boeken kan maken.
Gisteren kwam een groot pakket aan huis en vandaag
kon ik het openmaken in mijn werkplaats.

IMG_4846DeSchenkelworkshopGrootPakket

Als je vindt dat je niet vaak genoeg cadeaus krijgt kun je er ook zelf voor zorgen. Nu heb ik daar niet over te klagen maar als idee wilde ik dat maar even meegeven. Ik kocht papier, of liever gezegd karton en tyvek. Tyvek heb ik nog nooit gebruikt maar mensen zijn er enthousiast over en het laat zich blijkbaar ook goed bedrukken.


Wikipedia:

Tyvek is een synthetisch materiaal dat bestaat uit vezels van HDPE (hoge-dichtheid-polyetheen).

Het materiaal werd door het bedrijf DuPont ontwikkeld en als handelsmerk geregistreerd. Het bestaat uit willekeurig georiënteerde en thermisch gefixeerde vezels van zuivere HDPE. Tyvek lijkt op papier en is gewoon te beschrijven en bedrukken, maar scheurt niet en is vloeistofdicht en waterdampdoorlatend. Het materiaal is knipbaar en snijdbaar. Tyvek wordt toegepast als papiervervanger bij onder andere hedendaagse, waterbestendige planafdruk, Enveloppen en polsbandjes voor popfestivals, plantlabels, ook als basismateriaal voor wegwerpoveralls (“witte pakken”), ook als bekleding van afscherming en isolatiemateriaal voor gebouwen. Moderne drukkerijen bieden quasi alle drukwerk aan op dit weers- en verouderingsbestendige product.

IMG_4848DeSchenkelworkshopZaanschBordBoardEnTyvek

Uitgepakt ziet dat er zo uit. Het achterste vel is Zaansch bord, de andere gekleurde vellen zijn ‘board’ (zeg maar karton) en het eerste gebroken witte vel is de tyvek. De verschillende soorten gekleurd karton zijn kandidaten voor de omslag van het product van De Schenkelworkshop: Soep.


Tweede type binding met losse bladen

Drie stapeltjes met stukken karton van gelijke grootte
maar verschillende dikte en bedrukking had ik gereed.
De eerste heb ik ingebonden volgens de methode die
Keith Smith ‘Board attachment type A’ noemt.

De tweede stapel gaat ingebonden worden via de methode
‘Board attachment type B’.
Het verschil tussen de twee boeken zit hem straks alleen
in de bekleding van de platten en de manier waarop de
‘boards’, het voor- en achterplat, zijn bevestigd.

Daarvoor kent Keith Smith drie methodes en Type C noemt hij
de klassieke Koptische binding.
Daar ben ik nog niet mee bezig.
Gisteren heb ik de platten gesneden voor Type B uit grijsbord.
Ook deze versie wordt bekleed met verschillende kleuren papier.
De meeste kleuren zijn hetzelfde als Type A.
Maar ik ga niet meer het erg slappe gele papier gebruiken
dat bij het eerste boek zoveel problemen gaf.

IMG_3790KeithSmithBoardAttachmentTypeB

Dit zijn de kleuren en dit is ook de verdeling van de vlakken op het voorplat. De schikking is anders dan het eerste boek en daar kwam het groen niet op voor. Je ziet hier dat ik nog niet alle kleuren op de juiste maat heb gesneden. Wat je niet ziet is dat de kleuren al los liggen op de juiste plaats op het voorplat en dat aan alle kanten het papier ten minste 3 centimeter uitsteekt.


IMG_3791KeithSmithBoardAttachmentMethodeB

Nu zijn alle maten correct. Wat er nu nog moet gebeuren (volgende keer) is dat de hoeken moeten worden voorgesneden. Daarnaast ga ik net als bij het eerste boek een vorm opnemen in dit mozaïek maar dat gaat ook weer iets anders zijn dan de vorige keer.


Inbinden van losse bladen

Volgens de methode van Keith Smith zijn er per blad
twee stappen te nemen: ‘attach’ en ‘link’.
Met ‘attach’ bind je de pagina’s als het ware aan elkaar.
Bij de ‘link’-stap verbind je het losse blad aan het blad
dat je net ervoor hebt ingebonden (soort van kettingsteek).
De twee platten ondergaan hiervan afwijkende handelingen.
Als je dit mechanisme eenmaal door hebt, gaat het best snel.

IMG_3757SmithsSewingSingleSheetsAttachingAndLinking

Keith Smith in Smith’s Sewing Single Sheets legt het principe van ‘attach’ en ‘link’ uit.


IMG_3758SmithsSewingSingleSheetsNuHetVoorplatNog

Hier ben ik al bij het laatste in te binden losse blad. De kartonnen bladen die ik gekozen heb zijn allemaal van verschillende dikte en dat gaat met deze bindwijze prima. Het enige waar je op moet letten is dat je de draad niet te strak trekt want daarmee beschadig je makkelijk het karton.


IMG_3759SmithsSewingSingleSheets

Dit is dan het eindresultaat. Het vreemde aan het boek is dat ondanks de omvang het zo goed als niets weegt.


IMG_3760SmithsSewingSingleSgeets

Het boek valt mooi open. Dan kun je het naaiwerk goed zien. De dikte van de draad zorgt er voor dat in mijn voorbeeld je de structuur op de rug van het boek niet benadrukt. Maar veel dikkere draad bind denk ik moeilijker. Je ziet goed dat de draad de ‘drager’, de ‘structuur’ van het boek geworden is.


IMG_3761SmithsSewingSingleSgeets

Omdat het boeken zijn (ik wil alle methodes uitproberen) om te oefenen heb ik zelf niets aan de inhoud gedaan behalve dat ik verschillende opdrukken gezocht heb op het karton.


IMG_3762SmithsSewingSingleSgeets

Sommig karton is gevonden tijdens de hittegolf van dit jaar: ‘Ijskoud pakketje voor jou’.


IMG_3764SmithsSewingSingleSheetsDeBindingIsDeRug


IMG_3765SmithsSewingSingleSheets


Boek van losse kartonnen bladen

Terwijl Sjaalman ligt te drogen kan ik verder met
mijn Koptische binding van losse bladen.

Soms komt het voor dat je iets wilt inbinden
dat niet te vouwen is in een katern.
Bijvoorbeeld een reeks afdrukken van lino.

Daarvoor is een speciale techniek die beschreven staat
in een van de vele boeken van Keith Smith.
Een beetje omslachtig beschreven, dat wel.
Het boek heet Smith’s Sewing Single Sheets.
Smith beschrijft twee soorten bindingen:
bindingen aan de rug zonder extra ondersteuning en
bindingen met ondersteuning.
Eerst beschrijft hij drie methodes van bindingen zonder
ondersteuning.
Ik volg nu methode A.

IMG_3749KeithSmithsSewingSingleSheetsBoardAttachmentForSingleSheetCopticsSewnAcrossTheSpinePage109

Keith Smith, Smith’s Sewing Single Sheets, hoofdstuk Board attachment for single sheet coptics sewn across the spine (Pagina 109).


IMG_3750SmithsSewingSingleSheetsGatenGepriktMetPrikmal

Eerst met behulp van de prikmal de gaten geprikt.


IMG_3751SmithsSewingSingleSheetsAvontuurMetVierNaalden

Het boek geeft aan een draad van 120 centimeter te nemen voor een boek. Omdat dit de eerste keer is dat ik dit probeer te maken heb ik draden (één draad voor een set van twee gaten) geknipt van 150 centimeter. Gewaxte draad. Om te testen gebruik in een halfronde naald aan één kant van de draad en een rechte naald aan de andere kant.


IMG_3752SmithsSewingSingleSheetsDraadInBandAanbrengen

Je begint met het aanbrengen van een draad in de achterplat, één draad door twee gaten. Bij methode A begin je daarvoor aan wat straks de binnenkant van het achterplat zal worden. Bij het binden doe je per blad twee acties: als eerste het binden van het individuele blad en als tweede het linken van het blad aan het vorige blad. Bij de eerste stap zorg je ervoor dat de twee draad-uiteinden steeds tussen de gaten eindigen en bij de tweede stap ga je buitenom en komen de draad-uiteinden weer tussen de gaten eindigen.


IMG_3753SmithsSewingSingleSheetsSteedsTweeGatenEenDraadTweeNaalden

Het eerste blad binden (stap één). Bovenlangs het blad, door het gat en dan tussen de gaten de draad-uiteinden voeren.


IMG_3754SmithsSewingSingkeSheetsBandEnEersteSheet

In mijn boek heb ik twee sets met gaten. Die bind je na elkaar. Ik begin bij de linkse set en dan volgt de rechtse set gaten.


IMG_3755SmithsSewingSingleSheetDragenBinnenDeGaten

Na de twee stappen bij beide sets gaten, volgt een volgend blad. De draad dient haaks op de achterzijde van de rug te lopen.


Losse bladen binden (Sewing single sheets)

Al een tijdje zoek en verzamel ik karton, van consumentenverpakkingen
tot een doos waarin flessen wijn gezetten heeft, om daar
losse bladen uit te snijden.
Om die losse bladen in te kunnen binden heeft
Keith Smith in zijn boek ‘Smith’s Sewing Single Sheets’ drie methodes
beschreven voor het inbinden zonder extra ondersteuning.
Die wil ik eens gaan proberen dus heb ik 3 stapels met elk 10 bladen
bij elkaar geharkt.

IMG_3671VerschillendKartonDikDunBedruktLeeg

Dit zijn de bladen voor het eerste boek. Heel verschillend materiaal, verschillende diktes en sterktes. De sterkte van het papier/karton kan een probleem worden. Maar dat gaan we ervaren. De afmetingen zijn ongeveer 17 x 28 centimeter.


IMG_3672ZelfLijmMaken

Er zijn veel verschillende soorten lijm. Voor boekbinden zijn er eigenlijk maar twee keuzes: PVA of een bloempasta. PVA gebruik ik tot nu toe steeds maar ik wil ook ervaring opdoen met een bloempasta. Die heb ik ooit eens gemaakt en het probleem was dat de lijm al heel snel niet meer bruikbaar was door schimmel. Daarom gebruik ik nu een middel dat ik in een hobbywinkel heb gekocht en dat gebaseerd is op cellulose. Ik ga het niet op belangrijke boeken uitproberen maar op deze testboeken van losse bladen en op de naamstroken op mijn letterlades. De glazen pot is precies 250 ml water en het schepje dat er bij ligt is het maatschepje dat in de verpakking van de lijm zit. Het lege verfblik wordt mijn lijmpot.


IMG_3673SingleSheetKeithSmith

Dit is de stapel karton met de twee platten. Je ziet de verschillende maakwijzes van het karton, de diktes en het materiaal. Aan één kant steken de platten uit: de voorkant van het boek (fore edge). Aan de rug komt geen versteviging dus als je de platten laat uitsteken aan de boven- en onderkant dan gaat je boekblok op den duur doorzakken als het in een boekenkast staat.


IMG_3674SingleSheetsKeithSmithDePlattenStekenMaarAamEemKantUit


IMG_3675SingleSheetsKeithSmith

En nog een bovenaanzicht.


IMG_3679DeWerkplaatsIsZoDroogDatikHetKartonNatMaakVoordatIkKanPlakken

De platten ga ik bekleden met papier. Het is in mijn werkplaats nog zo droog en warm dat ik de platten helemaal bevochtig om het drogen van de lijm niet te snel te laten verlopen. Het achterplat krijgt één kleur. Op de voorplat komt een soort van compositie in 5 kleuren. Het ontwerp staat in het boek van Keith Smith.


IMG_3680Prikmal

Ook de prikmal heb ik al voorbereid.


IMG_3681VierVanDeVijfKleuren

Als ik mijn berekeningen wil tonen kan ik die maar beter niet meer met potlood maken. Dit zijn vier van de 5 kleuren voor het voorplat.


IMG_3682KeithSmithPagina92

Het ontwerp van Keith Smith staat op pagina 92 van zijn boek.


IMG_3683MaarHetVoorbeeldVanKeithSmith

In het ontwerp in het boek gaat Smith uit van een portrait ontwerp. Dus een compositie die op een oppervlak komt dat hoger dan breed is. Bij mij is dat niet zo: mijn boek wordt breder (28 centimeter) dan hoog (17 centimeter). Dat noem je tegenwoordig ‘landscape’. Die afmetingen zijn puur toeval. Consumentenverpakkingen zijn meestal niet zo groot en ik wilde zoveel mogelijk van de afbeeldingen op de losse bladen krijgen. In het boek van Smith staat niet in welke volgorde je de stukken papier het best kunt snijden. Ik werk van het midden naar buiten. De stroken papier aan de buitenkant gaan om de randen van de voorplat heen. Als die op de achterkant straks 1 millimeter meer of minder zijn is niet zo’n probleem. Dat zie je straks niet meer. Maar je wilt geen open ruimtes op de voorkant van je boek.


Nieuw project: Letterzuil

De projecten tuimelen altijd een beetje over elkaar heen.
Maar al voor ik de doos opensneed met de afficheletters
dacht ik: waar moet ik die letters laten zodat ze opgeruimd
maar toch toegankelijk zijn.
Een serie grotere afficheletters zitten in twee vierkante emmers
maar dat is lastig zoeken.
Dat moet anders. In de doos zijn de letters mooi
georganiseerd.

IMG_3431DoorDezeDoosKwamIkOpHetIdeeVoorEenLetterzuil

Het eerste idee was een kartonnen kastje met lades. Maar ik ga nu voor een oplossing die minder materiaal vraagt en tegelijk meer vrijheid bij gebruik geeft.


Ik ga lage bakken maken van karton.
Dertig bij dertig centimeter. Dat is groter dan de lagen op de
foto van de doos.
Die bakken kun je eenvoudig stapelen.
Om ze dan toch bij elkaar te houden ga ik van karton een soort
van netwerk maken aan drie zijdes.
Als decoratie en voor de stevigheid komen er aan de buitenkant
letters. Van karton of misschien van papier-maché.

IMG_3428AantekeningenLetterzuil

Zo verloopt de ideevorming. Van de 24 stroken van 30 bij 3 cm heb ik er al 8 gesneden.


IMG_3430DetechniekVoorDeBakkenNogEvenNalopen

Ik heb een keer een cursus gedaan over het maken van dozen. Die techniek ga ik hier ook gebruiken. Dat levert hele sterke dozen op. Met zwart de volgorde van werken. Even tekenen om te zien hoe dat kan gaan werken.


Alles aan dit boekje is experimenteel

Al was het alleen de volgorde.
Ik ben dit boek begonnen met het bedrukken van boekbindlinnen
met een gelli-plate.
De inhoud, daar was nog niet over nagedacht.
Vervolgens bij ik afdrukken gaan maken van hout waar ik
van af moest. Het was beschikbaar gekomen omdat ik een paar
pallets klein had gezaagd.
De afdrukken zijn op papier gemaakt die heel wisselend
van karakter zijn: gekleurde kartonsoorten en bamboepapier.
De afmetingen van de afdrukken sluiten niet aan bij de grootte
van de het linnen.
Het leeslint is gemaakt van stukjes snijafval van de
houtafdrukken en deels met garen aan elkaar geknoopt.

IMG_0631AllesAanDitBoekjeIsExperimenteel

Dus alles aan dit boekje is experimenteel. De band is voorzien van spuitvernis. Maar zien wat op langere termijn daar mee gebeurt.


IMG_0632AllesAanDitBoekjeIsExperimenteel


Dada-bundel weer een klein stapje verder

Er was weinig tijd gisteren om aan de Dada-bundel te werken.
Dat was niet zo erg omdat na een paar handelingen de band in wording
weer moet drogen. Die ligt nu dus onder bezwaar.
Maar een nieuwe boekband in combinatie met een laagstaande
winterzon levert ook een leuke foto op.

WP_20190123_14_24_10_ProBoekbandMooiInDeWinterzon

Deze band-in-wording kwam onder bezwaar uit waar het had liggen drogen. Het linnen was op de platten en de rugdelen gelijmd en dat moet goed drogen voor je verder kunt. Toen ik de band onder bezwaar haalde kwam hij in een smalle strook zonlicht terecht. Dat leek me leuk voor op een foto.


WP_20190123_14_51_37_ProHalfSchutblad

Op deze foto zijn eigenlijk twee dingen te zien: ik gebruik twee driehoeken om het schutblad op de juiste plaats te plakken en er is sprake van een half schutblad.


Een schutblad heeft een paar functies:
– versterking van de binding: het verbindt de boekband met het boekblok;
– mooie afwerking; het verbergt het grijs bord van de platten, verbergt de rand
van het linnen of eventueel het leer van de bekleding en geeft een extra,
stevige bladzijde aan het begin en einde van het boekblok;
– bescherming van band en boek: het vormt een extra beschermlaag voor boekband
en boekblok tegen dingen als vocht en stof.

Door de constructie die ik bedacht heb denk ik dat een extra verbinding tussen het
boekblok en de boekband ongewenst is. In dit geval zou ik het schutblad hebben
moeten lijmen op het minder stugge spinnenwebpapier van het boekblok.
Ik ben bang dat die pagina’s daarvoor minder zichtbaar
gaan worden bij het openen van het boek.
De afwerkingsfunctie heeft het zeker. Misschien wel meer dan anders.
Want op deze manier wordt de overgang van de plat naar rug verborgen.
Daarom dat ik in plaats van een volledig schutblad (dat 2 pagina’s omvat)
gebruik maak van een schutblad dat heel de voorplat bedekt (op
een klein randje na waar je het rode linnen ziet) en dat over het scharnier
een stukje de rug inloopt. Dit noem ik een half schutblad.

Om er voor te zorgen dat het schutblad op een goede afstand van de rand
van de boekband komt, dezelfde afstand voor de hele bovenkant (en bij een goed
gesneden blad automatisch aan de onderkant) en voor de hele voorkant;
heb ik twee driehoeken tijdelijk op mijn werkblad geplakt met tape.
Daar schuif ik de boekband onder en pas en meet net zolang tot de band ligt
zoals ik hem wil hebben. Dan lijm ik het schutblad in en plak ik het
precies in de vrije ruimte van de boekband.
Op bovenstaande foto is dit aan de rechterkant van de boekband al gebeurt.
Nu komt de linkerkant aan de orde.

Inmiddels ligt dit onder bezwaar.

Daarnaast heb ik de achterkant van de concertina al in de constructie gelijmd.
De volgende keer doe ik dan met de voorkant.
Dan kan ik nog een titel op de boekband aanbrengen (?) en moet
de constructie nog in de boekband gelijmd worden.

Weer stappen verder met Dada-bundel

Ben gisteren weer verder gekomen met mijn Dada dichtbundel.
Als linnen voor de band heb ik een rode kleur gekozen.
Het linnen heb ik vervolgens op maat gemaakt voor mijn band.

WP_20190120_14_09_20_ProBandskeletOpboekbindlinnen

Hier zie je de platten en de andere delen van het skelet van de boekband al liggen op het rode linnen. De binnenkant van het linnen is wit.


WP_20190120_14_24_15_ProiBookbindingHoekje

Vervolgens heb ik de hoeken van het linnen afgesneden met behulp van een handig stukje gereedschap van iBookbinding. Met dit tooltje kun je afhankelijk van de dikte van het karton op de juiste manier een rechte hoek afsnijden. Het tooltje is gemaakt met een 3D-printer.


WP_20190120_14_38_59_ProHalveSchutbladen

De band ligt nu onder bezwaar maar op deze foto die even daarvoor is gemaakt zie je de band zover als hij nu gereed is samen met de centrale constructie die op de rug bevestigd gaat worden nadat het boekblok met de concertina is vastgelijmd aan de constructie. Dan mis ik nog het schutblad. Misschien een leeslint? Misschien iets van een titel?


Dada

WP_20190119_10_01_09_ProSkeletVanDeDadaBand

Dit is het ‘skelet’ van de boekband die ik bedacht heb. Misschien blijkt het onpraktisch te zijn maar ik heb het in ieder geval voor mezelf bedacht en ben het boek nu aan het realiseren. Dit is een verbeterde versie van een eerdere dummy. Hier zie je de twee platten, de rug en de twee stroken die tussen de rug en de platten komen. De rug en die twee stroken ‘omarmen’ straks de centrale constructie die de kleine concertina vasthoudt waarop de katernen genaaid zijn.


WP_20190119_10_12_44_ProConstructieDadaBandPassenEnMeten

Hier zie je hoe de constructie de concertina kan gaan vasthouden en dan straks tussen de banddelen wordt ingeklemd. Nu ga ik eerst de constructie inpakken zodat het er straks beter gaat uitzien dan bij de eerdere dummy. Ik worstel nog een beetje met de schutbladen. Als ik die toevoeg moeten die op het spinnenwebpapier bevestigd worden. Of dat zo’n goed idee is betwijfel ik.


WP_20190119_11_10_38_ProConstructiebekledingBovenMal

Het bekleden heb ik eerst ‘droog’ geprobeerd (boven). Toen ik een idee had hoe het kon gaan werken heb ik de definitieve bekleding gesneden (onder).


WP_20190119_11_32_14_ProconstructiePassenEnMeten

Het resultaat is prima. Natuurlijk gelijk weer passen en meten op de band.


WP_20190119_11_47_04_ProDelenBandMetKraftpapierOnderBezwaar

Daarna heb ik de verschillende delen van de band met een stuk kraftpapier aan elkaar gemaakt. Overal precies 5mm tussen de losse delen gelaten. Die open ruimtes zijn straks de scharnierende delen van de band.


Dada

Het Dada-boek van mij heeft even stil gelegen.
De bindwijze die ik bedacht heb, werkte redelijk op de dummy,
maar hij moet goed werken bij het echte boek.
Wat bij de dummy mis ging is dat ik iets te weinig precies heb gewerkt
(maar dat is misschien eigen aan een dummy), maar het
boekblok sloot niet mooi aan op de band.

WP_20190116_14_51_34_ProDummy

Hier zie je de gebrekkige aansluiting van het laatste katern (links) op de band (rechts). Je ziet dat ik een constructie heb gemaakt waarbij alleen in het midden van het boek, bij het naaiwerk en de concertina. Dat geeft het boek een minder mooi aanzicht. Bovendien is die constructie nog als grijs bord zichtbaar en dat is onder andere het geval vanwege het feit dat die constructie 1 a 2 millimeter boven de band uitsteekt. Dat moet ik bij het definitieve boek allemaal gaan voorkomen.


Daarom nu veel passen en meten. Snijden en opnieuw snijden.
Bijsnijden en schuren.
De nieuwe constructie, die nog beplakt gaat worden ziet er
als volgt uit.

WP_20190116_16_14_16_Pro

Je ziet links de constructie in voorbereiding. Dan zie je het groene Zaansch bord, de concertina waarop de katernen genaaid zijn, en rechts de katernen. Ik heb dunner grijs bord gebruikt voor de buitenvorm van de constructie. Aan de binnenkant heb ik stroken dikker grijs bord aangebracht ter versterking. Het verticaal gezien middelste vak, is het vak waarin de concertina straks geplakt gaat worden. Dat zorgt ervoor dat de katernen straks helemaal open kunnen en altijd een beetje ruimte hebben om te bewegen. Niet veel maar genoeg om het openen mogelijk te maken. De constructie is bijna net zo hoog als het boekblok. Dat gaat straks, naar ik hoop, een beter beeld geven aan het boek. Eerstvolgende stap is het bekleden van de constructie en dan maak ik de band af.


Cambodja en Laos in boekvorm

Vandaag behoorlijk opgeschoten met het boek
met foto’s die ik gemaakt heb in Bangkok, Cambodja en Laos.

Eerst heb ik de introductie op maat gesneden.
De tekst is geprint met de computer en printer.
Die tekst is in het boek opgenomen.

Vervolgens zijn de draden van de rug losgeknipt en de
uiteindjes zijn gelijmd weggewerkt in de rug.

Toen heb ik kleine dunne stukjes karton gesneden ter
grootte van de rug/het stiksel en de breedte van de
stroken leer.
Die rugstukjes zijn vooral bedoeld om oneffenheden,
als gevolg van het naaien, weg te werken.
Die rugstukjes zijn aan alle vier de zijdes schuin
afgeschuurd om het leer er zo natuurlijk mogelijk over te laten vallen

WP_20180328_14_55_44_ProEindjesDraadWegwerkenSoortvanRugPlakken

Het naaiwerk is niet fraai maar daar zie je straks niets meer van. Op de voorgrond ligt het kleine stukje karton dat over het stiksel gaat komen en een soort van rug vormt.


WP_20180328_15_00_43_ProVoordatDefinitieveFormaatVanLeerGesnedenWordtPassen

Voordat ik het leer definitief op maat snij pas ik met een stuk karton normaals de grootte van de geplande strook leer. Deze strook komt op de achterkant, de rug en de voorkant van het boek.


WP_20180328_15_03_58_ProOndersteStrookLeerPassen

Als het leer gesneden is nog een keer passen. Nu teken ik de plaats af waar het leer gaat komen (het leer is iets groter dan de kartonnen rug) en waar ik het leer ga lijmen.


WP_20180328_16_03_40_ProZoWordtDeVoorkant

Nadat de onderste strook leer gelijmd is op de rug en de voorkant van het boek, de rug voor de bovenste strook leer gesneden is, geschuurd en gelijmd, pas ik de strook leer voor de bovenste strook aan. Die bovenste strook zal op de rug (in het Engels ‘spine’), de voorkant, de kant waar het boek opent (in het Engels de ‘fore-edge’) en dan pas op de achterzijde van het boek uitkomen. Deze strook leer is de sluiting van het boek. Je ziet hoe mooi het saa-papier met zijn blaadjes zichtbaar blijft bij dit boek.


WP_20180328_16_04_14_ProZoWordtDeAchterkant

Zo gaat de achterkant er uit zien. De sluiting moet nog wel aan de bovenste strook leer bevestigd worden. Dat wordt een eenvoudig leren lint. Voordat ik de bovenste strook leer ga bevestigen snij ik de kant van het boek waar je het boek opent (fore-edge) schoon op de snijmachine. Dan komt de bovenstre strook leer mooier om het boek.


WP_20180328_16_54_39_ProHetVoorlopigeEindresultaat

Dit is het voolopige resultaat. De teksten ‘Cambodja’ en ‘Laos’ heb ik een tijdje geleden al gesneden. In de tussentijd heb ik besloten de stroken leer veel smaller te maken. ‘Laos’ past nog wel op de onderste strook maar ‘Cambodja’ niet meer op de bovenste. Daar moet ik nog iets op verzinnen. Opnieuw snijden lijkt de simpelste oplossing maar ik heb waarschijnlijk te weinig leer van die kleur.


De reis om de wereld in 80 dagen – in de band zetten

Het boekblok is gereed, inclusief de schutbladen.
De band is gereeed.
De volgende stap is dan om die twee in elkaar te zetten.

 photo WP_20170505_003LioVoorGouweWillemen.jpg

Maar het eerste wat ik wil laten zien is dat ik in mijn verhaal een stuk tekst heb waarin gesproken wordt over ‘Gouwe Willemen’. Daar ga ik een lino voor snijden. Uitgangspunt is een stapel munten met de afbeelding van Koning Willem III. Historisch is dat niet juist maar de munten zullen niet echt herkenbaar zijn.


 photo WP_20170506_001GespenVanDeTuinStoel.jpg

Om nog wat meer van de hak op de tak te gaan. Van de kussens van onze tuinstoelen heb ik 4 gespen afgehaald door ze los te tornen. Eens zien of ze gebruikt kunnen worden als sluiting op een boek.


De laatste keer slaagde ik er niet goed in om het boekblok mooi
in de band te zetten. Dat is jammer want dan is het boek
minder goed te lezen. Ik heb geleerd om het boek in de band
te plaatsen door op het zicht steeds te controleren of
het boekblok de juiste positie heeft ten opzichte van de band.
Deze keer wil ik eens proberen of een mal zou kunnen helpen.

 photo WP_20170506_002VoorbereidingMal.jpg

De mal ga ik tijdelijk aanbrengen op de binnenkant van de band en die zal voor het boekblok aangeven wat de juiste positie is aan de kop, staart en voorkant van het boek.


De schutbladen zijn gemaakt uit stukken wegenkaart.
De drager van die stukken kaart is een stuk pakpapier
dat ik van een hobbywinkel heb gekregen toen ik daar
pas papier kocht. Op de volgende foto’s
is de naam van de winkel weggehaald.

 photo WP_20170506_003DeMalIsBedoeldOmHetBoekblokCorrectTePositionerenOpDeBand.jpg

De mal heb ik door te vijlen/schuren precies op maat van het boekblok (binnenmaat) en de band gemaakt (buitenmaat).


 photo WP_20170506_004MalTijdelijkBevestigdOpBand.jpg

Hier zie je de manier waarop ik de mal tijdelijk heb aangebracht op de band en hoe daar het achterste deel van het boekblok in gaat passen.


 photo WP_20170506_005VolgendeKeerGebruikIkeenGroterStukKartonVoorDeMal.jpg

Het werkte goed maar de volgende keer ga ik een groter stuk karton gebruiken voor de mal. De drie millimeters karton die het verschil vormen tussen het boekblok en de band zijn te klein om de mal eenvoudig te kunnen schuren.


 photo WP_20170506_006HetBoekblokGelijmdOpDeBand.jpg

Hier is de achterkant van het boekblok gelijmd op de band. Je ziet dat het blok mooi recht zit ten opzichte van de band.


 photo WP_20170506_007VoorHetInlijmenVanVoorsteSchutbladWinkelhakenGeplaatstOmBandRechtOpBoekblokTeKrijgen.jpg

Ook bij het plakken van de voorkant van het boekblok tegen de band, maak ik gebruik van wat hulpmiddelen: twee metalen winkelhaken en een mooie rechte doos. Deze zorgen er voor dat de voorkant van de band mooi ten opzichte van de achterkant van de band komt.


 photo WP_20170506_008BoekLigtInDeBoekenpers.jpg

Het boek ligt te drogen in de boekenpers. Daar is het zo’n 24 uur in geweest. Ik ben erg blij met het resultaat.


Infinit is bijna gereed

Na het Chassis is nu de deksel ook bijna gereed (Infinit, Spiabooks).
Nadat ik deze blog heb gemaakt ga ik de laatste hand
leggen aan dit boekblok met doos.

 photo DSC_6241DekselBodemEnVoorgesnedenWandenLiggenKlaar.jpg

Hier zie je dat de dekselbodem al gereed is. De bodem is gemaakt van 2 lagen karton. De vier stroken die op de bodem liggen zijn de voorgesneden zijwanden.


 photo DSC_6292HetGereedschapLigtKlaar.jpg

Dan sla ik een paar stappen over: de wanden zijn inmiddels geplaatst en afgewerkt met een laagje karton van 1 mm. Hier ligt het gereedschap gereed om de deksel te bekleden met marmerpapier.


 photo DSC_6293LijmSierpapierEnDekselLiggenKlaar.jpg

Het marmerpapier heb ik een tijdje geleden gekocht. Al gauw zal blijken dat dit niet de ideale papiersoort is voor om de deksel af te werken maar het kan wel en het is mooi papier. Hier staat de zelfgemaakte lijm al klaar, het marmerpapier is op maat gesneden en de plaats van de deksel is gemarkeerd, de deksel ligt ook gereed.


 photo DSC_6294DekselMetIngelijmdSierpapier.jpg

Het ingelijmde marmerpapier van Karli Frigge wordt op de wanden aangebracht. Het vochtige papier snijdt moeilijk. Dat zie je niet aan de buitenkant maar aan de binnenkant zijn de hoeken en de randen aan het binnenvlak lelijk. Dat moet ik gaan repareren maar eerst moet de deksel drogen onder bezwaar.


 photo DSC_6295Deksel.jpg

Het resultaat op onze glazen tafel.


 photo DSC_6296DekselMetMarmerPapierKarliFrigge.jpg

Bovenaanzicht. Mooi papier, niet?


Altered Book: harten, stempels en ecoline

De volgende pagina in mijn boek over India heeft betrekking
op 5 en 6 december 2012.
Op 5 december besluiten we eerder naar Amsterdam te gaan.
Er wordt veel sneeuw verwacht en deze herfst/winter
leert ons dat het openbaar vervoer dan gewoon niet werkt.
Op 6 december gaan we in Breda lunchen en dan neem ik ergens
een folder mee over Breda.
Iedere stad doet mee aan citymarketing. Breda dus ook.
Deze folder ga ik gebruiken voor de pagina:

 photo DSC_0851WatIsJouwBeeldVanBreda.jpg

Wat is jouw beeld van Breda?

Twee mensen ken ik van gezicht op deze afbeelding:
Piet de Jongh van cafe de Beyerd en Joep Peeters (medeoprichter in 1971
en eerste voorzitter van het Jazz Festival Breda).

Meest opvallende kenmerk zijn de rode harten.
Harten neem ik dan ook als uitgangspunt voor de pagina
waar verder het programma voor de vakantie te zien moet zijn.

Ik ben begonnen harten te knippen uit de Indiase krant die ik
had meegenomen uit India en waarvan ik op de colofon
ook al een foto van had gebruikt:

 photo DSC_0860HeartsFromEcoline.jpg

De harten uit de krant, gekleurd met ecoline.

Voor de ondergrond wil ik met een stempeltechniek kleur aanbrengen.
Op het internet vond ik een voorbeeld van iemand die van golfkarton
stempels heeft gemaakt. Een heel leuk effect.

Gisteren zag ik ergens een kartonnen doos die weggegooid ging worden.
Daar heb ik een stuk van mee genomen.

Eerste stap is het afpellen van de golfkarton aan 1 kant
zodat de golven van het karton zichtbaar worden.

 photo DSC_0856HetAfpellenVanDeGolfkarton.jpg

De kwaliteit van de doos bepaalt waarschijnlijk mede hoe moeilijk het pellen is.

Vervolgens heb ik er twee stempels uitgesneden:

 photo DSC_0857HetUitsnijden.jpg

De harten heb ik bewust haaks op elkaar uit het karton gesneden.
De golven lopen dus helemaal anders.
Ik wil namelijk zien wat het effect is als ik van beide stempels
een afdruk maak op dezelfde plaats met verschillende kleuren verf.

De stempels ga ik straks eerst met gesso verven. Dan zijn de stempels
makkelijker schoon te maken wanneer je van kleur 1 naar 2 wilt gaan.
Op die manier gaan ze – aldus het artikel op internet – jaren mee.

 photo DSC_0858Stempels.jpg

Het resultaat volgt hier binnenkort.