1 januari 2002

In tegenstelling tot wat populistische politici mensen willen
doen geloven, was de introductie van de Euro een zegen voor de economie
en verliep die introductie succesvol.
In het najaar van 2001 ontvingen alle inwoners van Nederland
(vanaf een bepaalde leeftijd) een boekje dat het verhaal
van de Euro uitlegde.
Ik vond er een exemplaar van tussen oude stukken.

EuroBoekje01

Het boekje was een project dat heel wat uren gekost heeft, schat ik zo in. Alle onderdelen waren op elkaar afgestemd het het geheel was in één stijl vormgegeven. Zo ook de envelop.


EuroBoekje02

De omslag van het boekje.


EuroBoekje03EuroBoekje04EuroBoekje05EuroBoekje06

De software die ik gebruik om mijn foto’s op de juiste grootte te tonen, accepteert afbeeldingen van waardepapieren niet. Laat de volgende pagina nou net gaan over de echtheidskenmerken van de Eurobiljetten. Via een omweg heb ik de afbeelding kunnen verkleinen maar de kwaliteit van het resultaat is laag.


EuroBoekje07EuroBoekje08EuroBoekje09EuroBoekje09VoorbeeldMuntenEnBiljetten01A

Bij het boekje zat ook een soort van inlegvel. Dat toont alle biljetten en munten, beide zijdes.


EuroBoekje10VoorbeeldMuntenEnBiljetten02A


De envelop bevatte naast het boekje met inlegvel ook een strook
met je adres erop. De strook bestond uit twee delen.
Met het niet-adres deel kon je een setje Euromunten ophalen
om te wennen aan de munten. De Eurokit.
Alleen het adresdeel is nog over.

EuroBoekje09VoorbeeldMuntenEnBiljetten01B

Dit is het deel met je adres en een paar codes en soort van QR-code (weggehaald om privacyredenen) en een afbeelding. Op de achterzijde stond het proces uitgelegd om je setje muntjes af te halen.


EuroBoekje10VoorbeeldMuntenEnBiljetten02B


Nog een portie Byblos

DSC06251RMOByblosMeubelversieringenInDeVormVanPapyrusblad2000-1600VChrGoudKoperZilver

De meubels in de koningsgraven waren versierd met metalen. Hier in de vorm van papyrusblad. 2000 – 1600 voor Christus, goud, koper en zilver.

DSC06252RMOByblosMeubelversieringenInDeVormVanPapyrusblad2000-1600VChrGoudKoperZilver


DSC06254RMOByblosHand2000-1600VChrGoudInv25563

Hand van goud, 2000 – 1600 voor Christus, Inv. 25563.


DSC06256RMOByblosKistjeMetNaamFaraoAmenemhatIVGraf21772-1764VChrObsidiaanEnGoud

Kistje met de naam van farao Amenemhat IV, graf 2, 1772 – 1764 voor Christus, obsidiaan en goud.


DSC06258RMOByblosPijlpuntKoningZakar-Ba'al1050-900VChrBrons

Pijlpunt van Koning Zakar-Ba’al, 1050 – 900 voor Christus, brons.


Byblos

Byblos was een gote havenstad in Libanon.
Misschien niet zo groot qua oppervlakte en omzet als
Rotterdam of Shanghai, maar wel in vergelijking
tot andere havensteden in de Middellandse Zee tijdens
de Egyptischedynastieen.
Egypte was verslaafd aan cederhout en andere producten
uit Libanon en je kon het via Byblos vervoeren.
Daarom is de tentoonstelling over deze haven zo interessant
om te zien.
Ga het zien in het RMO in Leiden.

Egypte en het Egyptisch koningschap zijn interessant voor
Libanon en dus volgt men er de Egyptische mode.

DSC06229KoningenEnFaraosTxtDSC06230RMOByblosSluitingVanEenHalskraagGlasInLotusmotiefSchenkerThoetmosisIII

Byblos, Sluiting van een halskraag, glas in lotusmotief. De schenker die op dit stuk genoemd wordt is Thoetmosis III.


DSC06232RMOByblosHoofdVanThoetmosisIIIMetCobraTekenVanKoningschap1478-1425VChrKalksteen

Hoofd van Thoetmosis III net cobra, teken van het koningschap, 1478 – 1425 voor Christus, kalksteen.


Een heel bijzonder deel van de tentoonstelling is een
verzameling brieven en hun vertaling.
Ze zin onderdeel van een collectie van 382 brieven
van de farao’s Amenhotep III en Achnaton.
Ze dateren van 1360 – 1330 voor Christus.
60 Brieven zijn geschreven door
de koning van Byblos: Rib-Hadda.

DSC06235RMOByblosBrievenAanDeFaraoTXTDSC06234RMOByblosBrievnAanDeFarao


DSC06238RMOByblosSpiegelGraftombeIpy-Shemu-Abi2000-1600VChrZilverEnGoud

De vondsten in dit deel van de tentoonstelling zijn grafvondsten. Spiegel, graftombe van Ipy-Shemu-Abi, 2000 – 1600 voor Christus. Zilver en goud.


DSC06239RMOByblosMeubelversieringInDeVormVanPapyrus2000-1600VChrGoudKoperZilver

Nee geen hoge kroon maar een decoratie van een meubelstuk. Meubelversiering in de vorm van papyrus, 2000 – 1600 voor Chr. Goud, koper en zilver.


DSC06241RMOByblosWierooklepelMetVogelkop2000-1600VChrGoudZilverHout

Wierooklepel met vogelkop, 2000 – 1600 voor Chr. Goud, zilver en hout.


DSC06245RMOByblosKettingMetHangerPectoraalGraf2KoningIpy-Shemu-AbiAlsFarao2000-1600VChrIngelegdCarneoolTurkooisFaienceLapisLazuli

Ketting met hanger (pectoraal), Graf 2. Het sierraad toont koning Ipy-Shemu-Abi als farao, 2000 – 1600 voor Chr. Ingelegd carneool, turkoois, faience en lapis lazuli.


DSC06247RMOByblosTweeRingenMetScarabeeGraf1LinksWasVanPrinsesNubemiunet2000-1600VChrGoudEnAmethist

Twee ringen met scarabee, Graf 1. De ring links was van Prinses Nubemiunet, 2000 – 1600 voor Chr. Goud en amethist.


DSC06249RMOByblosArmbandEgyptischeScarabeeGraf22000-1600VChrGoudEnAmethist

Armband met Egyptische scarabee, Graf 2, 2000 – 1600 voor Chr. Goud en amethist.


Grafkruik – kruikgraf

De tentoonstelling Byblos geeft je op een aangename manier
veel nieuwe informatie.
Daarnaast bestaat de tentoonstelling uit een aantal
hele mooie voorwerpen.

DSC06149RMOByblosAmuletAardewerkZandsteen5800-3500VChr

RMO, Byblos, Amulet, aardewerk, zandsteen, 5800 – 3500 voor Christus.


DSC06147ByblosTXTDSC06148ByblosKaart


DSC06151RMOByblosOudsteAardewerkAardewerk6500-5800VChr

Byblos, Oudste aardewerk, aardewerk, 6500 – 5800 voor Christus.

DSC06152RMOByblosOudsteAardewerkAardewerk6500-5800VChrTxt


DSC06153vRMOByblosGrafkruikVoorEenKind

RMO, Byblos, Grafkruik voor een kind.

DSC06154RMOByblosKruikgravenTXT


DSC06155RMOByblosModelbootKlei2000-1200VChr

RMO, Byblos, Modelboot, klei, 2000 – 1200 voor Christus.


DSC06158RMOByblosDubbeleKruikMetRamskopAardewerk3100-2800VVchr

RMO, Byblos, Dubbele kruik met ramskop, aardewerk, 3100 – 2800 voor Christus.


DSC06160RMOByblosDeZevenAmbtenarenstavenVanIduTamariskGoudGizaegypteCa2150VChr

RMO, Byblos, De zeven ambtenarenstaven van Idu, tamarisk, goud, Giza, Egypte, circa 2150 voor Christus.

DSC06161RMOByblosDeZevenAmbtenarenstavenVanIduTamariskGoudGizaegypteCa2150VChrTXTDSC06162RMOByblosDeZevenAmbtenarenstavenVanIduTamariskGoudGizaegypteCa2150VChr


Ga zelf ook eens kijken!

Gezien en gelezen

Het is een enorm boek.
Een zeer interessante selectie uit een enorme berg foto’s
en voorzien van een toelichting bij iedere foto.
Heel verhelderd om door te bladeren, te bekijken en te lezen.

IMG_8124ErikSomersAndRenéKokAdolfHitlerDeBeeldbiografie

De samenstellers zijn Erik Somers & René Kok. Het boek is: Adolf Hitler – De Beeldbiografie.


Heel interessant in de reeks foto’s is hoe voortvarend de
propaganda werd aangepakt en hoe alles ontziend dat gebeurde.
Dat is nog steeds een goede les voor moderne lezers want
te veel politici maken van dezelfde technieken gebruik.
Let wel, niet allemaal en niet altijd.
Het is voor mensen die leven in een moderne maatschappij
de opdracht om steeds, bij alles wat ons voorgeschoteld wordt
in onze visuele cultuur, of het Tiktok, een boek, Facebook, film,
reclame, Twitter, de krant of de televisie is,
bij alles dienen we na te denken over wat we zien
en wat de boodschap is of wel eens zou kunnen zijn.

IMG_8125ErikSomersAndRenéKokAdolfHitlerDeBeeldbiografie

Voor het boek is een behoorlijke koffietafel nodig maar dan heb je ook wat. Daar waar mogelijk wordt de maker van de foto vermeld en wat de functie van de foto is. Wie hem gebruikte en waarvoor en ook wie er op staat. Dat laatste is een grote klus. De fascistische kopstukken zijn meestal wel te herkennen maar de foto’s zijn niet altijd met een documentair doel gemaakt. Er was maar 1 man belangrijk op die foto’s en die zie je dan ook duidelijk. Meestal in het midden.


IMG_8126ErikSomersAndRenéKokAdolfHitlerDeBeeldbiografiePag349

Het bijschrift van alle foto’s heb ik geprobeerd te lezen en na te pluizen op de foto. Volgens mij ging het hier mis. Op pagina 349. De personen op de foto worden van links naar rechts genoemd volgens de tekst. Maar volgens mij staan de namen in de omgekeerde volgorde. Op meer foto’s is het moeilijk. ‘Van links naar rechts’ klinkt logisch en dat is het ook maar als er grotere groepen mensen op de foto staan, meerdere rijen achter elkaar. Dan is het oppassen.


Een heel waardevol boek dat ik zeker in de toekomst
nog wel eens ga open slaan.

Special military operation

De catalogus van de tentoonstelling over de vrijheidsstrijd
van Indonesië heb ik uitgelezen.
Mij trof vooral het hoofdstuk met de titel ‘Diplomasi en agresi’.
Dit hoofdstuk is geschreven door:
Marion Anker, Anne-Lot Hoek, Amir Sidharta, Harm Stevens en Bonnie Triyana.

RevolusiIndonesieOnafhankelijk

Revolusi! – Indonesie Onafhankelijk.


Zo lees je daar op pagina 183 over een Nederlandse soldaat
die een brief schrijft naar Nederland.

‘Vandaag’, schreef soldaat Van Santen in de brief, ‘zijn we een grote rubberplantage binnengetrokken. De eerste plantage die ons onbeschadigd in handen is gevallen.’ Het was de zevende dag van het eerste grote Nederlandse offensief, dat op 21 juli 1946 was gelanceerd. Door Nederland werd dit offensief een ‘politionele actie’ genoemd, met de codenaam ‘Operatie Product’. Daarmee werd verwezen naar het voornaamste oogmerk van deze operatie: de verovering van gebieden op Java en Sumatra die van economisch belang waren.

De vergelijking met het taalgebruik van Poetin is treffend.
Je noemt een onrechtmatige inval in de Oekraïne geen oorlog.
Je noemt het een ‘Special military operation’ om in de propaganda
te verzachten wat je aan het doen bent.
Net als Nederland die een kolonie probeerde terug te veroveren
waar we helemaal niets te zoeken hadden: ‘politionele actie’ en
‘Operatie Product’.
Indrukwekkend hoofdstuk.

Revolusi!

Deel 2 van twee delen.

Een crisis zonder beelden op de tv of internet,
we kunnen het ons bijna niet voorstellen.
Maar zo was het natuurlijk wel in de jaren ’50.

DSC03511HenkNgantungPresidentSukarnoEnDeBritseBemiddelaarLordKillearn1946ZwarteInktOpPapier

Henk Ngantung, President Sukarno en de Britse bemiddelaar Lord Killearn, 1946, zwarte inkt op papier.


DSC03513HenkNgantungNachtelijkePersconferentieMetInternationalePers1946ZwarteInktOpPapier

Henk Ngantung, Nachtelijke persconferentie met de internationale pers, 1946, zwarte inkt op papier.


DSC03515HesjeHoofdkussenEnLuierGemaaktVanBoekomslagenJuliaNelisse1947Linnen

Een heel schrijnend sfeerbeeld: Hesje, hoofdkussen en luier gemaakt van boekomslagen, Julia Nelisse, 1947, linnen.

DSC03517JuliaNelissePelantunganJava6September1947

Je zag het goed. een van de stukken linnen die van een boekband is afgehaald heeft als titel ‘Tarzan en de Leeuwman’. Julia Nelisse, Pelantungan, Java, 6 september 1947.


DSC03518SudjojonoPortretPejuangPortretVanEenStrijder1953AndesietSteen

Sudjojono, Portret Pejuang (Portret van een strijder), 1953, andesiet steen. Heel serieus maar die auto op de voorkant van de sokkel is dan weer grappig.

DSC03519SudjojonoPortretPejuangPortretVanEenStrijder1953AndesietSteenTxT


DSC03520HendraGunawanPengantinRevolusiBruidVanDeRevolutie1957OlieverfOpDoek

Hendra Gunawan, Pengantin Revolusi (Bruid van de revolutie), 1957, olieverf op doek.

DSC03521HendraGunawanPengantinRevolusiBruidVanDeRevolutie1957OlieverfOpDoekTxt


DSC03522SoeronoPembersihanDesaZuiveringVanHetDorp1949OlieverfOpDoek

Soerono, Pembersihan Desa (Zuivering van het dorp), 1949, olieverf op doek.

DSC03523SoeronoPembersihanDesaZuiveringVanHetDorp1949OlieverfOpDoekTxt


DSC03524BasoekiAbdullahPortretMohammadHatta1949Pastel

Basoeki Abdullah, Portret Mohammad Hatta, 1949, pastel.

DSC03525BasoekiAbdullahPortretMohammadHatta1949PastelTxT


DSC03528HenriCartier-BressonOfficierenVanHetTNITentaraNasionalIndonesia1949GelatineZilverdruk

Henri Cartier-Bresson, Officieren van het TNI, Tentara Nasional Indonesia, 1949, gelatine zilverdruk.


Bij de tentoonstelling is ook een (op het eerste gezicht)
mooi verzorgd boek verschenen.
Daar heb ik nog onvoldoende in kunnen kijken om daar
nu diep op in te gaan.
Dat komt misschien later nog.

Revolusi!

Deel 1 van twee delen.

Als het Rijksmuseum een tentoonstelling maakt over
Indonesië dan zie je automatisch de krissen, een
goudschat, VOC emblemen en nog ontelbare mooie voorwerpen.

Maar Revolusi! gaat om de vrijheidsstrijd van Indonesië
tegen de koloniale macht Nederland.
Een complex verhaal maar duidelijk is dat Nederland in
de periode na 1945 met oorlogsgeweld een situatie probeerde
te herstellen waar we om te beginnen helemaal geen aanspraak
op konden maken. Daarbij vonden oorlogsmisdaden plaats die
zeker ook door Nederlands werden gepleegd.

Het Rijksmuseum slaagt er in een heel andere tentoonstelling
te maken dan die we van het museum kennen.
Nieuw werk, historische feiten, door de ogen van veel
verschillende partijen, voorwerpen die horen bij een
protestbeweging, bij onderdrukking en bij oorlogsmisdaden,
en nabestaanden die vertellen over hoe getoonde voorwerpen
in hun omgeving beleefd werden en worden.
Een knappe prestatie die zeker ook nog veel stof zal geven
tot verder onderzoek en debat.

DSC03496TimoteusAnggawanKusnoLukaDanBisaKubawaBerlariWoundsAndVenomICarryAsIAmRunning2022MixedMediaInstallatie

Timoteus Anggawan Kusno, Luka dan bisa kubawa berlari (Wounds and Venom I Carry as I am Running), 2022, mixed media installatie.

DSC03499TimoteusAnggawanKusnoLukaDanBisaKubawaBerlariWoundsAndVenomICarryAsIAmRunning2022MixedMediaInstallatie
DSC03498TimoteusAnggawanKusnoLukaDanBisaKubawaBerlariTxt

DSC03497TimoteusAnggawanKusnoLukaDanBisaKubawaBerlariWoundsAndVenomICarryAsIAmRunning2022MixedMediaInstallatie

Timoteus Anggawan Kusno, Luka dan bisa kubawa berlari (Wounds and Venom I Carry as I am Running), 2022, mixed media installatie.


DSC03500TonyRaftyBrits-IndiaseTroepenVanDeVijfdeDivisieLadenVoorradenUit1945PenEnInktOpPapier

Door journalisten werd een oorlog verslagen zonder de moderne mogelijkheden van satellietbeelden, Facebook en mobiele telefoons. Tony Rafty, Brits-Indiase troepen van de vijfde divisie laden voorraden uit, 1945, pen en inkt op papier.


DSC03502TonyRaftyBurgersVluchtenVoorOorlogsgeweld1945AquarelOpPapier

Tony Rafty, Burgers vluchten voor oorlogsgeweld, 1945, aquarel op papier.


DSC03505IndonesischePostersPeneranganTentaraResimenIGadjahIISoemateraVermoedelijk1947PapierTxT
DSC03504IndonesischePostersPeneranganTentaraResimenIGadjahIISoemateraVermoedelijk1947Papier

Indonesische poster, Penerangan tentara resimen I Gadjah II Soematera, vermoedelijk uit 1947, papier.


DSC03507Poster1945-1949PapierTxt
DSC03506Poster1945-1949Papier

Poster, 1945 – 1949, papier.


DSC03508KoranJavaIndonesiëJaartalOnbekendPapierInkt

Een deel van de tentoonstelling bevat voorwerpen die allemaal een heel eigen verhaal hebben en waarvoor het Rijksmuseum een poging gedaan heeft om het verhaal boven tafel te krijgen. Dit is een Koran, Java, Indonesië, jaartal onbekend, papier, inkt.


DSC03508KoranJavaIndonesiëJaartalOnbekendPapierInktDetail

Hier zie je in detail wat een prachtig boek het is. Bekijk de handgeschreven teksten eens.


DSC03510JoopHuetingOmgevingYogyakartaJavaDecember1948

Dit is het verhaal van Joop Hueting, omgeving Yogyakarta, Java, december 1948.


Morgen het vervolg.

Domitianus, Julia Titi en Domitia Longina: deel II

Al zal het bij tijd en wijle lijken op een modeshow
is dit een verslag van de super serieuze tentoonstelling
God op aarde over de Romeinse keizer Domitianus.

DSC03447PriesterInDeGedaanteVanAnubisKopVanEenJakhalsTempelVanIsisPompei62-79NaChrFresco

Voor mij een van de topstukken op de tentoonstelling. Een fresco uit Pompeï. Een afbeelding van een priester in de gedaante van de Egyptische god Anubis met de kop van een jakhals. Tempel van Isis, Pompeï, 62 – 79 na Chr.


DSC03448PaneelUitDeTempelVanIsisMetCabraslangIchneumonOfFaraoratDruivenAcanthusbladPompei62-79NaChrFresco

Nog een fresco uit Pompeï: paneel uit de Tempel van Isis met Cobraslang en een Ichneumon of een Faraorat (het is schijnbaar meer een mangoest dan een rat). Verder met druiven en acanthusblad. Pompeï, 62 – 79 na Chr.


DSC03450IOArriveertInEgypteTempelVanIsisPompei62-79NaChrFresco

Dit deel van de tentoonstelling gaat over de manier waarop culturen elkaar beïnvloeden en hoe sommige culturen daar heel erg open voor staan. Io arriveert in Egypte, Tempel van Isis, Pompeï, 62 – 79 na Chr. Fresco.


DSC03452KopVanSoldaatMetHelmEersteBoogVanTitusRome81NaChrMarmer

Kop van een soldaat met helm. Deel van de eerste triomfboog van Titus (broer en keizer voor Domitianus), Rome, 81 na Chr. Marmer.


DSC03454PortretkopMogelijkTempelVanJupiterJunoEnMinervaRomeCapitool81-96NaChrMarmer

Portretkop mogelijk uit de Tempel van Jupiter, Juno en Minerva, Rome, Capitool, 81 – 96 na Chr. Marmer.


DSC03456MeleagerRoodharigeMythischeJagerDierentemmerKopieVanGrieksOrigineel4eEeuwVChrPompei1eEeuwNaChrRodeKalksteenVanRhodos

Laat ik het voorzichtig zeggen: niet zo mooi. Maar wat een verhaal. Meleager is een roodharige, mythische jager en dierentemmer. Hij werd als propagandamiddel, als voorbeeld gebruikt voor Domitianus. Het is een Romeinse kopie van een Grieks origineel dat uit de 4e eeuw voor Christus dateerde. Dit exemplaar stamt uit Pompeï, 1e eeuw na Chr. Rode kalksteen van Rhodos.


DSC03457MeleagerRoodharigeMythischeJagerDierentemmerKopieVanGrieksOrigineel4eEeuwVChrPompei1eEeuwNaChrRodeKalksteenVanRhodos

Maar de jachttrofee vond ik intrigerend. Of dit deel ook uit de 1e eeuw stamt weet ik niet. Een kop van een everzwijn (denk ik). Het publieksboek geeft na een eerste scan geen infi over dit beeld. Volgens mij komt het er niet in voor. De op zet van het boek is niet dat van een catalogus. Dus zijn voorbeelden niet snel te vinden in het boek (als ze er al in staan).


DSC03459SierreliefMetTheaterscenePomPeï1eEeuwNaChrMarmer

Sierreliëf met theaterscene, PomPeï, 1e eeuw na Chr. Marmer.


DSC03460TweeSchrijvendeDamesPomPeï45-79NaChrFresco

Twee schrijvende dames (op deze titel is wel wat af te dingen want slechts 1 vrouw geeft schrijfgerei bij zich. Ze is dus niet aan het schrijven. Waarschijnlijk kan ze dat wel). Pompeï, 45 – 79 na Chr. Fresco.


DSC03462DomitiaLonginaEchtgenoteDomitianusHerkomstOnbekend90NaChrMarmer

Wat een kapsel! Domitia Longina, echtgenote van Domitianus. Herkomst onbekend. 90 na Chr. Marmer.


DSC03464

Ik kan nu niet meer achterhalen van welk beeld dit de achterzijde is maar ik wilde laten zien dat niet alleen de voorkant opvallend was.


DSC03465DomitiaLonginaromeinseRijk90-100NaChrMarmer

Nogmaals Domitia Longina, Romeinse rijk, 90 – 100 na Chr. Marmer.


DSC03467JuliaTitiDochterVanTitusRomeinseRijk90NaChrMarmer

Wel uniek om dit allemaal bij elkaar te kunnen zien in Nederland. Julia Titi, dochter van Titus, Romeinse rijk, 90 na Chr. Marmer.


DSC03469GrafportretVanEenVrouwEgypte75-100NaChrPigmentMetVloeibareBijenwasPaneelvanLindenhout

Grafportret van een vrouw, Egypte 75 – 100 na Chr. Pigment met vloeibare bijenwas, paneel van lindenhout. Flavische mode.


DSC03471ZonnegodHellos-SolEnDomitianus'Numen(spiritueleKracht)RomeinseRijk87NaChrMarmer

Zonnegod Helios / Sol en Domitianus’ numen (= spirituele kracht), propaganda uit het Romeinse rijk, 87 na Chr. Marmer.


DSC03474SenatorenInTogaRomeinseRijkFragment50-75NaChrBrons

De slechte omgang met het establishment was een van de redenen voor de moord op Domitianus. Senatoren in toga, Romeinse rijk, fragment, 50 – 75 na Chr. Brons.


Alles bij elkaar fantastisch om te zien.
Ik heb weer veel geleerd.
Aanrader!

Domitianus: God op aarde

Vandaag wilde ik beginnen over mijn verslag
van de tentoonstelling ‘Domitianus: God op aarde’
in het RMO in Leiden maar ik ben nog helemaal niet
aan de voorbereiding begonnen.
Hopelijk kom ik daar morgen aan toe.

Wel las ik – toevallig – het avontuur
‘De vloek van de dertig zilverlingen’ in de serie van
Blake en Mortimer, uitgevoerd door Jean van Hamme,
René Sterne en Chantal Spiegeleer.
Domitianus komt daar in voor op bijvoorbeeld
pagina 29 van deel 1 (veel verder ben ik nog niet).

IMG_7432BlakeEnMortimerDeVloekVanDeDertigZilverlingen


Laat ik de man anders even voorstellen:

DSC03426RMOLeidenDomitianus

Domitianus, Romeins keizer die leefde als god op aarde.


Ik ben niet sterk in mijn Romeinse geschiedenis (en dat is een
understatement). Daarom is het goed dat ik naar een
tentoonstelling kon die over één van de keizers gaat.

Wikipedia helpt mij:

Domitianus (Latijn: Titus Flavius Caesar Domitianus Augustus; Rome, 24 oktober 51 – aldaar, 18 september 96) was van 81 tot 96 keizer van het Romeinse Rijk. Domitianus was de derde en laatste keizer van de Flavische dynastie.

Domitianus’ jeugd en vroege carrière bracht hij grotendeels door in de schaduw van zijn broer Titus, die tijdens de eerste Joods-Romeinse oorlog militaire roem had geoogst. In deze situatie kwam geen verandering onder het bewind van zijn vader Vespasianus, die in 69 na de burgeroorlog die bekendstaat als het vierkeizerjaar, keizer was geworden. Hoewel Titus onder het bewind van zijn vader een groot aantal belangrijke ambten bekleedde, kreeg Domitianus weliswaar eervolle benoemingen, maar geen verantwoordelijkheden. Vespasianus stierf in 79 en werd opgevolgd door Titus. Aan diens bewind kwam twee jaar later echter een onverwacht einde toen hij in 81 door een dodelijke ziekte werd getroffen. Nog de volgende dag werd Domitianus door de pretoriaanse garde tot keizer uitgeroepen. Zijn bewind zou vijftien jaar duren – langer dan enige keizer ten tijde van het principaat had geregeerd sinds keizer Tiberius.

Als keizer versterkte Domitianus de economie door de Romeinse munten te revalueren. Hij breidde de grensverdediging van het Romeinse Rijk uit en startte een enorm bouwprogramma om de grote schade die Rome in de jaren zestig had opgelopen te herstellen. Belangrijke oorlogen werden uitgevochten in Britannia, waar zijn generaal Agricola een poging deed om Caledonië (Schotland) te veroveren en in Dacia (Roemenië), waar Domitianus er echter niet in slaagde een beslissende overwinning op koning Decebalus te boeken. De regering van Domitianus toonde totalitaire kenmerken; hij zag zichzelf als de nieuwe Augustus, een verlicht despoot voorbestemd om het Romeinse Rijk een nieuw tijdperk van schittering in te leiden. Religieuze, militaire en culturele propaganda bevorderde een persoonlijkheidscultus. Door zichzelf als censor voor het leven te benoemen probeerde hij de publieke en private moraal te controleren. Als gevolg daarvan was Domitianus zowel bij het volk als het leger populair. Het ontbrak hem echter aan de nodige sociale vaardigheden om zich ook populair te maken bij (delen van) de elite. Door leden van de Romeinse Senaat werd hij als een tiran beschouwd. Volgens Suetonius was hij de eerste Romeinse keizer die er op stond aangesproken worden als dominus et deus (meester en god).

Aan Domitianus’ regering kwam in 96 n.Chr. een einde toen hij door medewerkers van het keizerlijk hof werd vermoord.

DSC03427RMOLeidenDomitianus

Binnenkort meer.


Shah Shuja’s adventures in Wonderland

Soms is de realiteit nog meer bizar dan de fantasie.

Een tijdje terug las ik het boek van Lewis Carroll
Alice’s Adventures in Wonderland in een uitgave van
van Stencilwerck.

IMG_6486StencilwerckLewisCarrollAliceSAdventuresInWonderland


Min of meer tegelijk lees ik Return of a King.
Een boek van William Dalrymple over Afghanistan.
Heel actueel!

IMG_5861WilliamDalrympleReturnOfAKingTheBattleForAfghanistan


Dan lees je dit:

Chapter eight: The Queen’s croquet ground

At this moment Five, who had been anxiously looking across the garden, called out ‘The Queen! The Queen!’ ………. There was a sound of many footsteps, and Alice looked round, eager to see the Queen.
First came then soldiers carrying clubs; these were all shaped like the three gardeners, oblong and flat, with their hands and feet at the corners: next the ten courtiers; these were ornamented all over with diamonds, and walked two and two, as the soldiers did. After these came the royal children, there were ten of them, and the little dears came jumping merrily along hand in hand, in couples: they were all ornamented with hearts. Next came the guests, mostly Kings and Queens, and among them Alice recognized the White Rabbit: it was talking in a hurried nervous manner, smiling at everything that was said, and went by without noticing her. Then followed the Knave of Hearts, carrying the King’s crown on a crimson velvet cushion; and, last of all this grand procession, came THE KING AND QUEEN OF HEARTS.
….
‘How should I know?’ said Alice, surprised at her own courage. ‘It’s no business of mine.’
The Queen turned crimson with furry, and, after glaring at her for a moment like a wild beast, screamed ‘Off with her head! Off–‘
‘Nonsense!’ said Alice, very loudly and decidedly, and the queen was silent.
The King laid his hand upon her arm, and timidly said ‘Consider, my dear: she’s only a child!’
The Queen turned angrily away from him , and said to the Knave ‘Turn them over!’
The Knave did so, very carefully, with one foot.
‘Get up!’ said the Queen, in a shrill, loud voice, and the three gardeners instantly jumped up, and began bowing to the King, the Queen, the royal children and everybody else.
‘Leave off that!’ screamed the Queen. ‘You make me giddy.’ And then, turning to the rose-tree, she went on, ‘What have you been doing here?’
‘May it please you Majesty,’ said Two, in a very humble tone, going gown on one knee as he spoke, ‘we were trying–‘
‘I see!’ said the Queen, who had meanwhile been examining the roses. ‘Off with their heads!’ and the procession moved on, three of the soldiers remaining behind to execute the unfortunate gardeners, who ran to Alice for protection.

Fragment van pagina 67 en 68 van
Alice’s Adventures in Wonderland.

Een verhaal voor kinderen met speelkaarten die
een hofhouding spelen.
De hartenboer (Knave of Hearts) is de lakei.
Iedereen kent zijn plaats en probeert ieder
incident te vermijden omdat de Hartenvrouw direct
over gaat tot het onthoofden van de volgelingen.
Verder in het verhaal blijkt dat niet iedereen
ook daadwerkelijk onthoofd wordt want anders
zou er snel weinig overblijven van de vreemde hofhouding.

De hofhouding van Shah Shuja overtrof dit sprookje
als je het volgende fragment over de gevluchte koning
van Afghanistan mag geloven.

A bizarre durbar assembled around the deposed Shah. The head of Shuja’s household was Mullah Shakur Ishaqzai – ‘a short, fat person’, wrote Harlan, ‘[whose] rotundity…was adequately finished by the huge turban characteristic of his class, encased in voluminous outline by a profusion of long thick hair which fell upon his shoulders in heavy sable silvered curls’. The curls were there for a purpose: to hide the absence of his ears, which had been removed at Shuja’s orders as a punishment for an earlier failure of courage on the field of battle. But the mullah was in good company, at least according to Harlan, who claimed that Shuja had developed the habit of removing pieces of his household’s anatomy whenever they failed to perform: many of the ears, tongues, noses and genitals of Shuja’s servants had been forfeited at different points resulting in ‘an earless assemblage of mutes and eunuchs in the ex-king’s service’.

Pagina 46 – 47 van Return of a King door
William Dalrymple.

De afgezette koning van Afghanistan, die verschillende
pogingen zou ondernemen zijn troon terug te winnen,
Shah Shuja Durrani, leefde buiten Afghanistan met
een soort van koninklijke hofhouding.
Die hofhouding kon hij zich onder andere veroorloven
door een jaarlijkse toelage vanuit London.
De Amerikaanse avonturier Dr. Josiah Harlan beschreef
die hofhouding en William Dalrymple haalt dit hierboven
aan: een verhaal van bedienden die een deel van hun
anatomie moeten missen omdat ze hun werk, volgens
Shah Shuja, niet goed uitvoerden.

Genieten van Geschiedenis

De boeken waar ik het meest plezier aan beleefde waren
de boeken van Barbara Tuchman.
Als geen ander slaagde ze er in om grote thema’s duidelijk
te maken aan de hand van heel persoonlijke verhalen.
Daardoor kun je voor jezelf een beter beeld vormen
van de omstandigheden waarin mensen tot bepaalde acties komen.
Ik moet aan Barbara Tuchman denken als ik een boek lees
van William Dalrymple.

Nu heb ik net White Mughals gelezen, het verhaal van vooral
Britse onderdanen die in India verbleven, vaak om daar fortuin
te maken en die waardering kregen voor de gebruiken,
manier van leven, de kunst en cultuur aan de Indiase Mogol-hoven.
In het geval van White Mughals gaat het om James Kirkpatrick die
in 1798 resident wordt aan het hof van de Nizam van Hyderabad.

Lees het boek. Er gaat een fascinerende wereld voor je open.
Een wereld van ongekende pracht, praal en rijkdom maar ook van
een Brits bedrijf dat opereert als een staat.
De overeenkomsten met de VOC liggen voor het oprapen.

Nog even over de manier van schrijven.

Toevallig lees ik op dit moment ook het boek van Irene Vallejo:
Papyrus – Een geschiedenis van de wereld in boeken.
De Spaanse titel is beter: El infinito en un junco – Oneindigheid
in een riet (vertaling van Google translate).
Daarin beschrijft ze op Pagina 110, de rondreizende zanger
of bard, de cultuur van de orale traditie.

…., hij heeft hun namen en eigenaardigheden goed onthouden om ze een plek te geven in het epos waarin hij hen vertrouwelijk laat omgaan met de legendarische helden.
Hij weet altijd een episode in te lassen die ‘toevallig’ de streekgenoten van zijn broodheer van dat moment verheerlijkt.
Hij maakt het lied korter of langer, naargelang de sfeer in de zaal.
Als het publiek houdt van weelderige beschrijvingen dan smukt hij de wapenuitrusting van de krijger, het tuig van diens paarden en de sieraden van de prinsessen op – zoals gij pleegt te zeggen: die luxe hoeft hij niet uit eigen zak te betalen.
Hij verstaat de kunst van het laten vallen van pauzes en het opbouwen van spanning, en hij breekt het verhaal altijd af op een uitgekiend moment, zodat hij zal worden uitgenodigd om de volgende dag verder te gaan.

Daar geef ik graag een voorbeeld van.
Op 75% van het boek lees je het volgende:

Pagina 313.

And then, quite suddenly, nothing.
In a story powered by a succession of extraordinarily detailed and revealing sources – letters, diaries, reports, despatches – without warning the current that has supported this book suddenly flickers and fails.
There are no more letters.
The record goes dead, with James critically ill, delirious and feverish on the boat.
The lights go out and we are left in darkness.

WilliamDalrympleWhiteMughalsLoveAndBetrayalInEighteenthCenturyIndia

William Dalrymple, White Mughals, Love and betrayal in eighteenth-century India.


De laatste lantaarnopsteker

IMG_5601DeTijdVrijdag18Februari1972DeLaatsteLantaarnopsteker

De laatste lantaarnopsteker van Londen heeft nog nooit zo’n goed werk gedaan als nu met de huidige elektriciteitsschaarste. Terwijl een groot deel van Londen ’s avonds zeer schaars is verlicht, houdt hij in het oude Temple-district van Londen de gaslantaarns brandend.


De Tijd, vrijdag 18 februari 1972.
Hoe vind je zo’n krantenknipsel?
Ik jou niet van dubbele teksten maar een tekst in een plaatje
is (nog) niet eenvoudig doorzoekbaar.

Reizigers van een nieuwe tijd

In het essay van de Maand van de geschiedenis staan twee motto’s.
Eén ervan sluit heel goed aan bij dit boekje maar ook bij
een ander boek dat ik op dit moment aan het lezen ben:
Anarchy van William Dalrymple.
Het boek van Dalrymple gaat over de East India Company (de
Engelse variant van onze VOC) en hoe dit particulier bedrijf
een hele staat overnam, ten onder ging om overgenomen te worden
door de Britse staat.

…..wat zijn koninkrijken dan anders dan grote roversbenden? Wat zijn trouwens roversbenden anders dan kleine koninkrijken? Zo’n bende is ook een groep mensen, ze wordt door het gezag van een hoofdman geleid, ze wordt bijeengehouden door een verdrag van saamhorigheid en de buit wordt er volgens de regels van een overeenkomst verdeeld. En als dan zo’n kwalijk gezelschap door het toetreden van een groot aantal verdorven lieden zo aangroeit dat het ook grondgebied bezet houdt, een blijvende zetel vestigt, steden bemachtigt en de bevolking aan zich onderwerpt, neemt het openlijk de naam “rijk” aan, een naam die het dan blijkbaar niet krijgt omdat zijn hebzucht is weggenomen, maar omdat het zich ook nog straffeloosheid heeft verworven.

Augustinus, De stad van God, boek vier, hoofdstuk 4.

AbdelkaderBenaliReizigersVanEenNieuweTijd01Voorkant

Abdelkader Benali, Reizigers van een nieuwe tijd. Essay in het kader van de Maand van de Geschiedenis.


In het boek dat eigenlijk over migratie gaat, verbindt Benali,
de geschiedenis met zijn eigen geschiedenis.
Dat is heel goed gevonden en uitgewerkt.
Dat doet hij dan met een heel interessant en aansprekend onderwerp: piraten.
Een Nederlander, een reiziger, die piraat wordt, moslim wordt
en zijn leven voortzet in Algerije en Marokko.
De Nederlander Jan Janszoon wordt Moerad Raïs de Jongere.

Een paar dingen storen me:
= Benali noemt zijn geboorteplaats Ighazzazzan in het boekje;
Op internet is die plaat niet te vinden. In stukken over Benali op
iternet wordt zijn geboorteplaats steeds Ighazzazza genoemd en
die plaats kan ik ook niet vinden;
= de ‘Baai van Boughafer’ en de ‘Kaap van de Drie Tanden’ kan
ik ook niet vinden. Ze maken het boek zo romantisch en
ik snap dat het een essay is. Maar ik zou dat uitleggen;
= hij spreekt over het ‘wirtschaftswunder in Europa’ (pagina 18)
wat een West-Duits fenomeen is, geen Europees. Ik begrijp wat hij
bedoelt maar het is onnauwkeurig;
= het gebruik van ‘Nederland’ als je de Republiek bedoelt: ‘Nederland
is in de zestiende eeuw overwegend protestant geworden’ (pag 34). Dat
is een beetje kort door de bocht.

Deze zaken ondermijnen de kracht van het boek en dat is jammer.
Het verhaal over migratie mag en moet verteld worden.
dan kun je dit soort slordigheden beter niet maken zeker niet
als je zo’n fantastisch verhaal hebt.

AbdelkaderBenaliReizigersVanEenNieuweTijd02Achterkant


Wel gelezen: controverses

Ieder jaar, in het kader van de Week van de Klassieken
verschijnt er een boekje.
Dit jaar het boekje met als titel ‘Controverses’ – Beelden
van de Antieke Wereld in het heden.

IMG_3818ControversesBeeldenVanDeAntiekeWereldInHetHedenAbronVanHooffTomBuijtendorpDaanNijssenWeekVanDeKlassieken

Uitgave bij de Week van de Klassieken. Uitgebracht door Omniboek.


Het boek bevat drie essays:
een van Anton van Hooff over het steeds veranderende beeld
over homoseksualiteit in de oudheid, het verhaal van
Tom Buijtendorp waarin hij ruimte vraagt voor
historische alertheid en een stuk van Daan Nijssen over
de Cyruscilinder.

Die cilinder kende ik helemaal niet, nooit van gehoord.
Maar het is een bijzonder verhaal.

CyruscilinderBritishMuseum

Dit is de cilinder die gemaakt is in opdracht/naam van de Perzische koning Cyrus II de Grote. Dit voorwerp bevindt zich in het British Museum.


Even wat achtergrond:

De Cyruscilinder (Perzisch: منشور کوروش) is een antieke kleicilinder, in verschillende fragmenten uiteen gebroken,
waarop in Akkadisch spijkerschrift een declaratie is geschreven uit naam van de Perzische koning Cyrus II de Grote.
Hij dateert uit de zesde eeuw v.Chr. en werd gemaakt als funderingsdepot na de Perzische verovering van Babylon in 539 v.Chr., toen Cyrus het Nieuw-Babylonische Rijk bij zijn eigen rijk inlijfde en zijn nomadenbestaan opgaf.
Het object werd in 1879 door Hormuzd Rassam gevonden in Babylon in Mesopotamië, het huidige Irak.
Deze opgraving werd gesponsord door het British Museum, waar de cilinder zich sinds 1880 bevindt.

Deze tekst komt natuurlijk van Wikipedia.
Misschien is het goed ook wat meer te weten over Hormuzd Rassam.
De Engelstalige versie van het artikel op Wikipedia heeft veel meer informatie.

Het stuk van Daan Nijssen gaat in op de controverse
die is ontstaan rond deze cilinder toen de Sjah van Perzië
(Mohammad Reza al-Pahlavi) en zijn supporters,
meenden in de tekst een soort van eerste verklaring van de
rechten van de mens te herkennen.
Ook Jona Lendering heeft daar op zijn blog ooit een stuk
over geschreven.

Alles bij elkaar een klein boekje met erg veel stof tot nadenken.

Ik lees onder andere: De Bourgondiërs

Met het boek ben ik net begonnen.
Ik ben op pagina 63 (van 517 pagina’s tekst).
Dan lees ik ook nog eens meerdere boeken tegelijkertijd.
Dus het kan even duren voor ik het uit heb.
Waarom zouden zoveel mensen dit boek lezen?

Even los van het feit dat DWDD aandacht aan het boek schonk.
Dat op zich lijkt me geen reclame voor het boek.
De periode van de geschiedenis is interessant maar dat is waar
voor zoveel periodes.

Eerlijk gezegd kan ik niet beoordelen of de visie van Van Loo klopt.
Daarvoor heb ik eenvoudigweg te weinig kennis.
Is het misschien zijn schrijfstijl?
Dat zou best wel eens kunnen.

Wat denk je van de volgende passage:

In 1314 gaf de Franse koning Filips de Schone de geest. Hij liet drie zonen na die verzuimden troonopvolgers te verwekken en op de koop toe allemaal vroeg de pijp uit gingen. Lodewijk de Twister, Filips de Lange en Karel de Schone zongen het samen amper 14 jaar uit als vorst. De krap vijf dagen durende regeerperiode van babykoning Jan de Postume zette al helemaal geen zoden aan de dijk.

De Bourgondiërs, pagina 54.

BartVanLooDeBourgondiërsAartsvadersVanDeLageLanen

Bart van Loo, De Bourgondiërs – Aartsvaders van de Lage Landen.


Tot nu vermaakt het boek me wel.

Bedrieglijk echt

JonaLenderingBedrieglijkEchtOudePapyriModerneControverses

Het nieuwe boek van Jona Lendering lag gisteren in de brievenbus.


Lendering schrijft dagelijks op zijn blog Mainzer Beobachter ten minste een bericht over de oudheid. Die berichten lees ik meerdere keren per week. Zo ben ik in aanraking gekomen met zijn boeken. Die raad ik iedereen aan. Ook al heb ik dit boek nog niet gelezen.


Zijn vorige boek heb ik gelezen als een soort leeshulp bij
de Historiën van Herodotos. Na het lezen van zijn boeken
snap je zoveel meer van de geschiedenis als wetenschap.

Deze keer gaat het over een belangrijke bron
voor de wetenschap die geschiedenis heet: de geschreven bronnen;
en hoe daar verkeerd mee omgegaan kan worden.
De andere belangrijke bron zijn de archeologische vondsten.

Zijn schrijfstijl is begrijpelijk zonder dat hij het je te
makkelijk maakt. Geschiedenis is tenslotte een wetenschap.

Heel leuk (kleine spoiler) is de papyrologie bingo
achter in het boel!
Kopen dus.

52 leuke, leerzame, korte verhalen over geschiedenis

LeonardRutgersDeKlassiekeWereldIn52Ontdekkingen

Leonard Rutgers vindt mijn titel van dit stukje vast niet correct. Het gaat niet zo maar over geschiedenis, het gaat over de klassieke wereld. Maar verder geeft mijn titel precies weer wat je kunt lezen in ‘De klassieke wereld in 52 ontdekkingen’.


De stukken zijn vlot, begrijpelijk, met humor en veel kennis geschreven.
Je wordt niet met die kennis doodgegooid, het zijn logische verhalen.
Ze zijn niet langer dan 5 pagina’s met eigenlijk wel altijd één
paginagrootte illustratie daarbij.
Met ieder verhaal ontdoet Rutgers weer een geschiedenis van de vaak
misleidende sterke verhalen die er over de ronde doen.
Die sterke verhalen zijn niet nodig, je zult zien:
de werkelijkheid is al sterk en interessant genoeg.
Een van de beste voorbeelden (maar het was erg moeilijk kiezen)
gaat over de Drie Koningen. Het verhaal kent bijna iedereen.
Toch komt het maar op 1 plaats in de evangeliën voor.
Zo romantisch als de meeste mensen het zich herinneren is het
oorspronkelijke verhaal niet. Maar er zit wel een lange geschiedenis
aan het verhaal vast dat Rutgers uit de doeken doet.
Als je dat leest zie je dat de bijbel een verzameling schitterende verhalen is
die veel (goddelijke) wijsheid bevat maar ook geschreven is in een
bepaalde tijd met hun eigen specifieke achtergrond.
Dat is overigens waar voor veel van de grote verhalen van
de verschillende godsdiensten en culturen die onze wereld kent en kende.
Het verhaal is misschien anders dan wat mensen zich herinneren maar
tegelijk ook rijker, logischer en het zal nog meer tot ons spreken.
De Drie koningen bespreekt Rutgers aan de hand van een mozaïek
dat je vandaag nog steeds in de buurt van Ravenna kunt zien.

DSC_4599BalthassarMelchiorCasparInRavenna

In 2014 maakte ik er deze foto van.


Volgens mij een ideaal boek voor op vakantie (korte verhalen)
voor alle leeftijden (want erg interessant en afwisselend).
Ik heb er en minste 1 bestemming uitgehaald, die als het uitkomt,
we later dit jaar gaan bezoeken.