Uffizi

DSC04737FlorenceUffiziPieroDellaFrancescaFedericoDaMontefeltroAndBattistaSforzaDukeAndDuchessOfUrbinoC1472-1475OilOnPanelDSC04738FlorenceUffiziPieroDellaFrancescaFedericoDaMontefeltroAndBattistaSforzaDukeAndDuchessOfUrbinoC1472-1475OilOnPanelTXT

Florence, Uffizi, Piero della Francesca, Federico da Montefeltro and Battista Sforza, Duke and Duchess of Urbino, circa 1472 – 1475. Oil on panel.


Dan de achterkant.
Samen een heel bijzonder paneel.

DSC04739FlorenceUffiziPieroDellaFrancescaTriumphsOfTheDukeAndDuchessDSC04740FlorenceUffiziPieroDellaFrancescaTriumphsOfTheDukeAndDuchessTXT1

Piero della Francesca, Triumphs of the Duke and Duchess.

DSC04740FlorenceUffiziPieroDellaFrancescaTriumphsOfTheDukeAndDuchessTXT2


De aanleiding voor mij om naar Florence te gaan was het boek
‘De boekhandelaar van Florence’ (Ross King).
De hoofdpersoon, Vespasiano de Bisticci,
had een boekwinkel waarin hij, al dan niet op bestelling,
manuscrpten verkocht.
Een van zijn grote klanten voor de handgeschreven en
geillustreerde boeken was Federico da Montefeltro.
Hoe groot?

‘Vespasiano zou er met zijn team van zo’n 40 kopiisten, rubricatoren en illuminatoren bijna een decennium druk mee zijn’

‘De boekhandelaar van Florence’, pagina 272.

Uffizi

Vandaag een ongelofelijke reeks van de hand van Filippo Lippi.

DSC04727FlorenceUffiziFilippoLippiAdorationOfTheChristChildWithTheYoungStJohnTheBaptistStRomualsAngelsTheHandsOfGodTheFatherAndTheHolyGohstAsADoveC1463TemperaOnWoodDSC04728FlorenceUffiziFilippoLippiAdorationOfTheChristChildWithTheYoungStJohnTheBaptistStRomualsAngelsTheHandsOfGodTheFatherAndTheHolyGohstAsADoveC1463TemperaOnWoodTXT

In volgorde zoals ik er langs gelopen ben: Florence, Uffizi, Filippo Lippi, Adoration of the Christ child with the young St. John the Baptist, St. Romuals, angels, the hands of God the Father and the Holy Ghost as a dove. Circa 1463. Tempera on wood.


DSC04729FlorenceUffiziFilippoLippiCoronationOfTheVirginC1439-1447TemperaOnWoodDSC04730FlorenceUffiziFilippoLippiCoronationOfTheVirginC1439-1447TemperaOnWoodTXT

Filippo Lippi, Coronation of the Virgin. Circa 1439 – 1447. Tempera on wood. Let op hoe mooi de hoofden van de engelen en heiligen steeds een andere kant op kijken.

DSC04731FlorenceUffiziFilippoLippiCoronationOfTheVirginC1439-1447TemperaOnWoodDSC04732FlorenceUffiziFilippoLippiCoronationOfTheVirginC1439-1447TemperaOnWood


DSC04733FlorenceUffiziFilippoLippiAdorationOfTheChristChildWStJosepfStJeromeStHilarionStMaryMagdalenAndAngelsC1455TemperaOnWoodDSC04734FlorenceUffiziFilippoLippiAdorationOfTheChristChildWStJosepfStJeromeStHilarionStMaryMagdalenAndAngelsC1455TemperaOnWood

Filippo Lippi, Adoration of the Christ child with St. Joseph, St. Jerome, St. Hilarion, St. Mary Magdalen and angels. Circa 1455. Tempera on wood.


DSC04735FlorenceUffiziFilippoLippiMadonnaAndChildWStFrancisStCosmasStDamianAndStAnthonyOfPadua1440-1445TemperaOnWoodDSC04736FlorenceUffiziFilippoLippiMadonnaAndChildWStFrancisStCosmasStDamianAndStAnthonyOfPadua1440-1445TemperaOnWood

Filippo Lippi, Madonna and Child with St. Francis, St. Cosmas, St. Damian and St. Anthony of Padua, 1440 – 1445. Tempera on wood. Dan zijn daar nog de predellas, zeg maar de onderste reeks schilderijen. Francesco Pesellino assisteert Filippo Lippi hier. Het gaat om de volgende afbeeldingen: St. Francis receives the stigmata and St. Cosmas and St. Damian heal Justinian (Copies), the Nativity, the Martyrdom ff St. Cosmas and St. Damian, the miracle of St. Anthony. De predellas zijn qua thema dus mooi afgestemd op het hoofdwerk.


Photobucket

Vooral de foto’s van mijn oudere berichten lopen gevaar.
Toen mijn blog begon was Photobucket marktleider.
Toen zijn ze bij Photobucket in slaap gevallen.
Toen al had ik geen gratis account bij hen.
Maar vorige jaar hebben ze mijn betaald account,
zonder melding daarvan te maken, niet verlengd.

Nu waarschuwen ze dat ze gratis accounts niet meer willen.
Nu wilde ik altijd al een betrouwbare hostingpartner
voor mijn hobby blog. Dat dit geld kost lijkt me duidelijk.
Maar toen de service van Photobucket maandenlang
volledig wegviel, ben ik op zoek gegaan naar
een nieuwe hostingpartner.
Die gebruik ik voor de recente foto’s.

Dus als mijn blogberichten plots geen foto’s meer vertonen
dan ligt dat aan Photobucket.
Alle foto’s zijn veilig bij mij maar het is niet te doen
alle berichten te voorzien van nieuwe foto’s van een
andere provider.
Zou je bepaalde foto’s vanen bericht toch willen zien,
laat het me even weten.

PhotoBucket


Flora Begijnhova

Vandaag geen bericht over de Flora Batava maar
een serie foto’s die ik vandaag maakte in het
Begijnhof in Breda.

Voor de namen van de planten was ik volledig afhankelijk
van de bordjes in de tuin van het Begijnhof.
Er zijn een paar planten zonde naam, dat wil zeggen dat
ze natuurlijk wel een naam hebben maar dat ik die niet ken.
Bij een naam twijfel ik of dat die correct is omdat
ik het niet helmaal kon thuisbrengen met wat nog
wel leesbaar op het bordje in de tuin te zien was.

DSC07053BredaBegijnhofGeleHoornpapaverGlauciumFlavum

Gele Hoornpapaver of Glaucium Flavum.


DSC07056BredaBegijnhofPhaceliaPhaceliaTanacetifolium

Phacelia, Phacelia Tanacetifolium.


DSC07060BredaBegijnhofBeemdkroonKnautiaArvensisVermoedelijk

Vermoedelijk de Beemdkroon of Knautia Arvensis.


DSC07062BredaBegijnhofWelriekendeSalomonszegelPolygonatumOdoratum

Geen bloem maar een prachtige groeiwijze van de bladeren: Welriekende Salomonszegel of Polygonatum Odoratum. Qua geur viel me deze plant niet op.


DSC07064BredaBegijnhofHeksenmelkEuphorbiaEsula

De namen zijn altijd erg fantasievol. Wat denk je van Heksenmelk of Euphorbia Esula.


DSC07066BredaBegijnhofRuigeWeegbreePlantagoMedia

In navolging van mijn vorige bericht over de Flora Batava kon een weegbree-soort niet uitblijven: Ruige Weegbree of Plantago Media.


DSC07068BredaBegijnhofPastinaakPastinacaSativa

Je eet het wel eens maar dat het ook nog een mooie plant is……Pastinaak of Pastinaca Sativa.


DSC07071BredaBegijnhofBolderikAgrostemmaGithagoDSC07074BredaBegijnhofBolderikAgrostemmaGithago

Een tere bloem en dan de naam: Bolderik of Agrostemma Githago. ‘Bolderik’ associeer ik met iets plomps en grijs of zwart, niet klein, teer en felkleurig.


Later in de middag zag ik de volgende bloem (of van een broer of zus)
in de verlengde Mark staan.

DSC07075BredaBegijnhofDuitseLisIrisGermanicaDSC07076BredaBegijnhofDuitseLisIrisGermanica

Een complexe bloem met veel aanwijzingen. Als bij zou ik argwanend worden.

DSC07077BredaBegijnhofDuitseLisIrisGermanicaNogInKnop

Duitse Lis of Iris Germanica. Nog in knop.


DSC07079BredaBegijnhofGeleMonnikskapAconitumVulparia

Weer een bijzondere naam: Gele Monnikskap, Aconitum Vulparia. Op internet zag ik de bloem als een helm beschreven. Maar een monnikskap zie ik er ook niet in. Mooi is de bloem wel.


DSC07081BredaBegijnhofWitteMosterdSinapisAlba

Ondanks de naam: Witte mosterd, zijn de bloemetjes geel. Witte Mosterd of Sinapis Alba.


DSC07084BredaBegijnhofNaamloosDSC07085BredaBegijnhofNaamloos

Hievan is de naam bij mij niet bekend. Familie van Hortensia?


DSC07086BredaBegijnhofMariadistelSilybumMarianum

De artisjok was helemaal kortgeknipt dit jaar. Misschien hoort dat zo. De Mariadistel of Silybum Marianum neemt de zaken waar.

DSC07087BredaBegijnhofMariadistelSilybumMarianumBlad

Het blad van de plant is misschien nog wel het meest opvallend.


DSC07089BredaBegijnhofNaamloos

Naam niet bekend.


DSC07090BredaBegijnhofVeldsalieSalviaPratensis

Veldsalie of Salvia Pratensis.


DSC07092BredaBegijnhofKruisbladwolfsmelkEuphorbiaLathyrus

Als afsluiter nog een mooie naam. Verzin het maar. Kruisbladwolfsmelk of Euphorbia Lathyrus. Misschien iets voor scrabble?


Nassaudag

In het Valkenberg stond een groep verkleed als
middeleeuwers. ‘Re-enactment’ wordt dat genoemd.
Waarom de acteurs dat nou altijd met een uit-
gestreken gezicht moeten doen is mij een raadsel.
Sombere tijden, zullen we maar zeggen.

Een vrouw stond met haar re-enactment op een
re-constructie van een poortgebouw. Om te roepen,
uit een dik boek. Een bijbel, een Engelse bijbel
om precies te zijn. Maar haar boodschap was niet
religieus maar historisch.

DSC07048NassaudagReenactmentHetBoekIsEenBijbelDSC07049NassaudagReenactmentDSC07050NassaudagReenactment


Vervolgens bezocht ik het Kasteel van Breda.
Heerlijk weer en een prachtige omgeving.

DSC07051KasteelVanBredaDSC07052KasteelVanBreda


Flora Batava

Vanmorgen waren de redacteuren van de nieuwe versie
van de Flora Batava te horen in Vroege vogels.
Die nieuwe versie komt komende week uit en dus is
de reclamecampagne gestart.
Wel of geen boek, de tentoonstelling in Huis van
het boek is de moeite waard, zoals ik probeer te tonen
in een reeks van berichten over de boekenreeks en
over boeken over de planten in Nederland in het algemeen.

FloraBatavaHeader01DSC06895FloraBatavaTXT

De houtsneden werden steeds verzorgder zoals de komende voorbeelden proberen te laten zien. In die voorbeelden speelt het Groot Weegbree een soort van centrale rol.


DSC06896FloraBatavaOttoBrunfelsHerbarumVivaeEiconesAdNaturaeImitationemStraatsburgJohannSchott1532PlantagoMajorGrootWeegbree

Otto Brunfels, Herbarum vivae eicones ad naturae imitationem, Straatsburg, Johann Schott, 1532. Plantago Major of het Groot Weegbree zie je op de voor de kijker rechtse pagina.


Nog meer weegbree maar ook bramen.

DSC06898FloraBatavaHerbarumArborumFruticumFrumentorumAcLeguminumImagesAdViuumDepictaeFrankfurtChr.Egenolph1546

Herbarum arborum fruticum frumentorum ac leguminum images … ad viuum depictae, Frankfurt, Christian Egenolph, 1546.


DSC06900FloraBatavaAbrahamMuntingNaauwkeurigeBeschrijvingDerAardgewassenLeidenPieterVanDerAa1696ParietariaGlaskruidDSC06901FloraBatavaAbrahamMuntingNaauwkeurigeBeschrijvingDerAardgewassenLeidenPieterVanDerAa1696ParietariaGlaskruid

Abraham Munting, Naauwkeurige beschrijving der aardgewassen, Leiden, Pieter van der Aa, 1696. Parietaria of Glaskruid staat hier centraal.


FloraBatavaHeader01


Uffizi

Voor de afwisseling.

DSC04716FlorenceUffiziAgnoloGaddiCrucifixionC1390-1396TemperaOnWoodDSC04717FlorenceUffiziAgnoloGaddiCrucifixionC1390-1396TemperaOnWoodTXT

Florence, Uffizi, Agnolo Gaddi, Crucifixion, circa 1390 – 1396. Tempera on wood.


DSC04718FlorenceUffiziLorenzoMonacoAdorationOfTheMagiTheProphetsIsaiahAndDavid(InThePinnacles)C1420TemperaOnWood

Uffizi, Lorenzo Monaco, Adoration of the Magi, The Redeemer, The prophets Isaiah and David (in the pinnacles). Circa 1420. Tempera on wood.

DSC04719FlorenceUffiziLorenzoMonacoAdorationOfTheMagiTheProphetsIsaiahAndDavid(InThePinnacles)C1420TemperaOnWoodTXT


DSC04722FlorenceUffiziGentileDaFabrianoAdorationOfTheMagiChristInJudgementTheAnnunciationAndProphetTheNativityTheFlightIntoEgyptThePresentationInTheTemple1423TemperaOnWood

Gentile da Fabriano, Adoration of the Magi, Christ in judgement, The Annunciation and Prophets (in the pinnacles) The Nativity, The flight into Egypt, The presentation in the temple (in the predella), 1423. Tempera on wood.

DSC04722FlorenceUffiziGentileDaFabrianoAdorationOfTheMagiChristInJudgementTheAnnunciationAndProphetTheNativityTheFlightIntoEgyptThePresentationInTheTemple1423TemperaOnWood DetailDSC04723FlorenceUffiziGentileDaFabrianoAdorationOfTheMagiChristInJudgementTheAnnunciationAndProphetTheNativityTheFlightIntoEgyptThePresentationInTheTemple1423TemperaOnWoodTXTDSC04724FlorenceUffiziGentileDaFabrianoAdorationOfTheMagiPresentationInTheTemplePredella1423TemperaOnWood

Presentation in the temple. Moderne kopie van origineel in het Louvre. Maakt het beeld wel compleet. Hier de eerste van de drie predella’s (zeg maar aanvullende schilderijen).


DSC04725FlorenceUffiziGentileDaFabrianoAdorationOfTheMagiTheNativityPredella1423TemperaOnWoodDSC04726FlorenceUffiziGentileDaFabrianoAdorationOfTheMagiTheFlightIntoEgyptPredella1423TemperaOnWood


Dit laatste werk is zo ongelofelijk.
Dat is een absoluut meesterwerk.
De naam van de maker, Gentile da Fabriano, is bij
het grote publiek niet zo bekend. Bij mij dus ook niet.
Maar wat mooi.
Dit alleen is al een trip naar Florence waard!

Flora Batava

DSC06887FloraBatavaHerbariaEnHoutsnedenFloraBatavaHeader02DSC06888FloraBatavaHerbariumLatinusMandragoraLeuvenJohanVeldener1484

Op de tentoonstelling Flora Batava in het Huis van het boek zie je een prachtige reeks waarvan hierboven de eerste: Herbarium Latinus, Mandragora is de naam van de plant, het boek is gedrukt in Leuven door Johan Veldener in 1484.


DSC06889FloraBatavaHerbariumLatinusMandragoraMainzPetrusSchoeffer1484

Dit boek heeft dezelfde afbeelding. Dezelfde houtsnede maar hier is die niet ingekleurd en afgedrukt in spiegelbeeld. Zelfde titel, zelfde jaar, andere plaats, andere drukker: Herbarium Latinus, Mandragora, Mainz, Petrus Schoeffer, 1484.


DSC06890FloraBatavaHerbariumLatinusMandragoraPassauJohannesPetri1485

Nog een boek, dezelfde houtdruk maar deze keer niet in spiegelschrift. Andere drukker, andere plaats en ander jaar: Herbarium Latinus, Mandragora, Passau, Johannes Petri, 1485.


FloraBatavaHeader02DSC06893FloraBatavaLambertVanStOmaarsLiberFloridusLille1460

Nog een prachtig boek met mooie afbeeldingen: Lambert van St. Omaars, Liber Floridus, Lille, 1460.

DSC06892FloraBatavaLambertVanStOmaarsLiberFloridusLille1460


Misschien een idee om dit alles met eigen ogen te gaan
bekijken in Den Haag?

Droom en Realiteit

IMG_0301StijnStreuvelsGelijkEenGraanOntkiemt1926WerkmenschenDeCarbolineumPersKalmthout2023DroomEnRealiteit

Kort geleden las ik een aankndiging van een nieuw boekje
en ik kocht het meteen.
Het is een uitgave van De Carbolineum Pers uit Kalmthout.
Eerder kocht ik boeken van deze margedrukker.
De Carbolineum Pers richt zich vooral op uitgaves van
proza, gedichten en boekgeschiedenis.

Deze keer ging het over een prospectus, zeg maar een
vorm van reclame, dat in 1926 is uitgebracht om een boek
van Stijn Streuvels onder de aandacht te brengen.

Meestal betreft het wat ‘droge’ informatie die bestaat
uit een ronkende tekst en veel productdetails als de
afmetingen van het te verschijnen boek en het aantal
pagina’s.

Hier betrof het naast de standaard informatie een weergave
van een interview met Streuvels. Die bespreekt de drie
novelles die samen het nieuw te verschijnen boek
vormden : ‘De werkman’, ‘Kerstmis in niemandsland’ en
‘Het leven en de dood in de ast’.

De titel van het boek zou zijn ‘Werkmenschen’.
De uitgever was Excelsior uit Brugge.

IMG_0296StijnStreuvelsGelijkEenGraanOntkiemt1926WerkmenschenDeCarbolineumPersKalmthout2023

Hierboven links het drukwerk van De Carbolineum Pers met rechts de doos waar het boekje met de titel ‘Gelijk een graan ontkiemt’. De titel is een citaat uit een zin waarin Streuvels het proces beschrijft van het ontstaan van een boek. Het had ook de titel van dit bericht kunnen zijn. Maar dat werd ‘Droom en Realiteit’.


IMG_0297StijnStreuvelsGelijkEenGraanOntkiemt1926WerkmenschenDeCarbolineumPersKalmthout2023

Naast de prospectus bevat het boek een nawoord van Paul Thiers (Streuvelsexpert volgens de Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience in Antwerpen).


IMG_0298StijnStreuvelsGelijkEenGraanOntkiemt1926WerkmenschenDeCarbolineumPersKalmthout2023IMG_0299StijnStreuvelsGelijkEenGraanOntkiemt1926WerkmenschenDeCarbolineumPersKalmthout2023

Een mooi drukwerk, interessante informatie op bijzonder papier. Maar de novelle waar het in de prospectus ging, kende ik niet. Alleen de titel van de laatste novelle kwam me bekend voor. Reden om eens uit te zoeken of het boek nog te koop is.


IMG_0295StijnStreuvelsGelijkEenGraanOntkiemt1926WerkmenschenDeCarbolineumPersKalmthout2023

Het was nog te koop. Niet de allereerste, in Vlaanderen uitgegeven editie. Maar de editie die in Nederland verscheen: Werkmenschen. Met een bijzonder ontworpen band.


IMG_0300StijnStreuvelsWerkmenschen1926

Deze Nederlandse uitgave verscheen ook in 1926 en de uitgever was L.J. Veen (ook bekend van de uitgaves en boekbanden van het werk van Couperus). Stijn Streuvels, Werkmenschen, 1926. Het ontwerp van de boekband is van Rich. Acke.


Richard Acke (Kortrijk, 5 januari 1873 – 17 januari 1934) was een Vlaams architect en graficus die vooral actief was in en rond zijn geboortestad Kortrijk.

IMG_0301StijnStreuvelsGelijkEenGraanOntkiemt1926WerkmenschenDeCarbolineumPersKalmthout2023

Hier komt de titel van dit bericht vandaan. Op een van de laatste pagina’s van het boek staat een tekst geschreven. Er staat onder andere dat in het jaar van verschijnen, 1926, Stijn Streuvels 55 jaar was. Of dat belangrijke informatie is laat ik in het midden.


Ik lees in het handschrift de volgende tekst:

Een avond en nacht in een suikerij = oven
Fantastische en rembrandtieke mengeling van duisternis en klaarte.
Stemmingsnovelle, met tot eenheid geschapen
droom en realiteit, vulgair leven en levensgeheim
lvensintensiteit, homogeen in al de onderdelen
van binnenuit beleefd
en niet als v d W
Boer die sterft
verfijnde literatuur
algemeen menselijke problemen

Streuvels werd 55 / 1926 /

IMG_0304StijnStreuvelsGelijkEenGraanOntkiemt1926WerkmenschenDeCarbolineumPersKalmthout2023DeWerkman1911
IMG_0303StijnStreuvelsGelijkEenGraanOntkiemt1926WerkmenschenDeCarbolineumPersKalmthout2023KerstmisInNiemandsland1925

De laatste pagina van De werkman met het jaartal waarin de novelle geschreven is. Rechts de titel van de tweede novelle.


IMG_0302StijnStreuvelsGelijkEenGraanOntkiemt1926WerkmenschenDeCarbolineumPersKalmthout2023HetLevenEnDeDoodInDenAst

De titel met zoveel vragen: Het leven en de dood in de ast. De laatste novelle.


IMG_0306StijnStreuvelsWerkmenschen1926Titelpagina

Op de titelpagina zag ik het uitgeverslogo van L.J. Veen. Op internet vond ik er twee varianten van uit de collectie van het Rijksmuseum. Bij de een werd het logo omschreven al met een afbeelding van een zaaier terwijl bij het andere logo gesproken werd over een man op straat.


IMG_0307LJVeenLaborIntegerVincitMDCCCXXCVII1887

L.J. Veen, Labor Integer Vincit, MDCCCXXCVII of 1887.


Droom en Realiteit, beide onderwerp van schrijvers en dus van boeken.
Dat sprak me aan in de handgeschreven tekst en werd daarom de
titel van dit bericht.
Nu het boek uit 1926 nog lezen.

Als een rups

Als een rups kronkelen de steigers, langzaam,
heel langzaam, rond de Grote Kerk van Breda,
om steeds weer nieuwe delen van de buitenmuur
van de kerk te omvatten, zodat de restauratie-
werkzaamheden kunnen doorgaan.
Vanmorgen werd aan een nieuwe kronkel begonnen.

IMG_0294BredaGroteKerk


Flora Batava

Ook vandaag een bericht over de tentoonstelling in Den Haag
bij het Huis van het Boek, over de uitgavenreeks Flora Batava.
De tentoonstelling is een samenwerkingsverband tussen
Huis van het boek, de Koninklijke Bibliotheek, Naturalis
Biodiversity Center en Wageningen University.

Deze laatste twee organisaties noem ik ten onrechte pas
voor het eerst in deze reeks. De aquarellen zijn vooral uit hun
verzamelingen afkomstig.

De Wageningen Universiteit heeft op dit moment zelf
ook een tentoonstelling over dit onderwerp.
Mijn indruk is dat een bezoek aan Wageningen wel de moeite
waard is maar met beperkte openingstijden, niet eenvoudig.

FloraBatavaHeader03DSC06879FloraBatavaCCoolEnHAAVanDerLekPaddenstoelenboek3eEditieAmsterdamVersluys1935

De tentoonstelling beperkt zich niet tot de Flora Batava zelf. Ook andere boeken, uit andere persiodes, die planten en dieren tot onderwerp komen, zijn op de tentoonstelling te zien zoals bijvoorbeeld dit boek van C. Cool en H.A.A. van der Lek, Paddenstoelenboek, 1935, 3e editie, Amsterdam, uitgegeven door Versluys.


DSC06881FloraBatavaDeel2MuurleeuwenbekCymbalariaMuralis1807HandgekleurdeKopergravureMetGedroogdExemplaar

Hier is een gedroogd exemplaar van de plant die is afgebeeld en wordt besproken, ingeplakt. Helemaal links. De plant, de Muurleeuwenbek groeit, zoals de naam al aangeeft, op stenen. Vandaar de voorstelling op een baksteen.

DSC06882FloraBatavaDeel2MuurleeuwenbekCymbalariaMuralis1807HandgekleurdeKopergravureMetGedroogdExemplaarDSC06883FloraBatavaDeel2MuurleeuwenbekCymbalariaMuralis1807HandgekleurdeKopergravureMetGedroogdExemplaar

Flora Batava, Deel 2, Muurleeuwenbek of Cymbalaria Muralis, 1807, handgekleurde kopergravure met gedroogd exemplaar.


DSC06884FloraBatavaFloraBatavaDeel10PopuliervuurzwamPhellinusPopulicolaAquarelMetOpmerkingVanDeRedacteur1849

De redacteur was bij deze aquarel vooral niet tevreden over de kleuren: Flora Batava, Deel 10, Populiervuurzwam of Phellinus Populicola, aquarel met opmerking van de redacteur, 1849.


DSC06886FloraBatavaWand


Flora Batava

FloraBatavaHeader04
DSC06868FloraBatavaDeelIGroteBrandnetelUrticaDioica1800HandgekleurdeKopergravure

Op de tentoonstelling Flora Batava kunnen de verschillende stadia van het ‘productieproces’ van de boekenreeks worden bekeken. Hier een voorbeeld uit Deel I, Grote brandnetel of Urtica Dioica, 1800, handgekleurde kopergravure.


DSC06870FloraBatavaDeelIGJJVanOsGelePlompNupharLutea1800HandgekleurdeKopergravureMetOrigineleTekening

Flora Batava, Deel I. Werk van G.J.J. van Os, Gele plomp of Nuphar Lutea, 1800, handgekleurde kopergravure met originele tekening (rechts).


DSC06872FloraBatavaDeel3VogelwikkeViciaCracca1814HandgekleurdeKopergravureDSC06873FloraBatavaDeel3VogelwikkeViciaCracca1814HandgekleurdeKopergravureTXT

Flora Batava, Deel 3, Vogelwikke of Vicia Cracca, 1814, handgekleurde kopergravure. ‘Een zeer aangenaam voeder’.


Maar planten en bloemen hebben naast geneeskrachtige functies
ook nut als voedsel of nog voor andere dingen:

DSC06875FloraBatavaJacobChristianSchaefferProefnemingenEnMonster-bladenOmPapierTeMaakenZonderLompenAmsterdamJCSepp1770

Jacob Christian Schaeffer, Proefnemingen en Monster-bladen om papier te maaken zonder lompen, Amsterdam, JC Sepp, 1770.


DSC06877FloreBatavaMartinusHouttuynHandleidingTotDePlantEnKruidkundeVolgensHetZamenstelVanCLinnaeusAmsterdamLodewijkVanEsCa1800DeelI 01DSC06877FloreBatavaMartinusHouttuynHandleidingTotDePlantEnKruidkundeVolgensHetZamenstelVanCLinnaeusAmsterdamLodewijkVanEsCa1800DeelI 02

Martinus Houttuyn, Handleiding tot de Plant- en Kruidkunde volgens het zamenstel van C. Linnaeus, Amsterdam, Lodewijk van Es, circa 1800, Deel I.


FloraBatavaHeader02


Eerste hulp bij reizen

IMG_0285AlardPiersonOpenKaart

Afgelopen vrijdag bezocht ik in Amsterdam de tentoonstelling Open Kaart (in het Engels heeft de tentoonstelling een veel mooiere naam: Maps Unfolded). ‘Open kaart’ heeft bij mij de eerste associatie van kaartspelen, eerlijk zijn, speelkaarten. Maar een kaart uitvouwen gaat over reizen, ontdekken, je weg zoeken, vastleggen waar je bent en wat de status is. Het is een mooie tentoonstelling. Ik schrijf er binnenkort meer over maar vrijdag lag er ‘plots’ een pakketje op het trapje van twee treden naar mijn appartement. Het was een boek dat ik eerder deze week impulsief kocht: ‘The travels of Marco Polo – The Venetian’. De eerste indrukken van dit boek, daar gaat dit bericht over.


IMG_0264TheTravelsOfMarcoPoloTheVenetianTranslationWilliamMarsdenIllustratedJonCorbino1948DoubleDay&CompanyGardenCityNewYork

De rekening bij het boek is de mooiste rekening die ik in lange tijd ontving. Een rekening met een devies: Mijn devies: Snel leveren, snel afrekenen. Geweldig. Het boek is inderdaar snel geleverd en was al betaald voordat het de winkel verliet. Maar wat voor een boek!


IMG_0265TheTravelsOfMarcoPoloTheVenetianTranslationWilliamMarsdenIllustratedJonCorbino1948DoubleDay&CompanyGardenCityNewYork

We kennen Marco Polo vooral als de ontdekkingsreiziger die naar het oosten trok en daar gebieden bezocht zoals dat wat we vandaag China noemen. Dat komt terug in de boekomslag. Halflinnen. Het rood past bij ons huidig beeld van de moderne Chinese politiek maar is in China een populaire kleur. Niet alleen nu maar is dat al heel lang. Het zwart/gouden motief op het voorplat is een fantasiemotief maar doet heel Chinees aan. De ronde vorm, de vleermuismotieven die er rond circelen. Prachtig.


Marco Polo (Venetië of Korčula, 1254 – Venetië, 8 januari 1324) was een Venetiaanse handelaar en ontdekkingsreiziger. Met zijn vader Niccolò en oom Maffeo Polo bereisde hij tussen 1271 en 1295 voor Europa grotendeels onbekende gebieden zoals Perzië, China en Indië. Hij wist in dienst van de Mongoolse heerser Koeblai Khan unieke informatie over Azië te verzamelen. Na terugkeer in Venetië beschreef hij, samen met de romanschrijver Rustichello van Pisa, de door hem bezochte landen in Il Milione (Nederlandse titel: De wonderen van de Oriënt). Dit boek had in de late middeleeuwen grote invloed op het Europese beeld van het oosten. Marco Polo beschreef de pracht en luister van China en het Mongoolse Rijk en vermeldde vele in Europa onbekende zaken zoals het gebruik van papiergeld, steenkool, het bestaan van Japan, etc. De door Marco Polo opgedane geografische kennis werd gebruikt door gerenommeerde cartografen en stimuleerde, aan de vooravond van het tijdperk van de grote ontdekkingen, ontdekkingsreizigers als Christoffel Columbus.

Garden City Publishing Co., originally established as a separate firm by Nelson Doubleday, Garden City’s books were primarily reprints of books first offered by Doubleday, printed from the original plates but on less expensive paper. It was named for the village of the same name on Long Island in which Doubleday was long headquartered (until 1986), and which still houses Bookspan, the direct marketer of general interest and specialty book clubs run by Doubleday Direct and Book of the Month Club holdings.

IMG_0266TheTravelsOfMarcoPoloTheVenetianTranslationWilliamMarsdenIllustratedJonCorbino1948DoubleDay&CompanyGardenCityNewYorkIMG_0267TheTravelsOfMarcoPoloTheVenetianTranslationWilliamMarsdenIllustratedJonCorbino1948DoubleDay&CompanyGardenCityNewYork

The travels of Marco Polo – The Venetian, vertaling door William Marsden, illustraties door Jon Corbino. Uitgegeven in 1948 door Doubleday & Company, Garden City, New York. De uitgave vond plaats in het kader van ‘Literary Guild’. Literary Guild was een van de eerste ‘boekenclubs’ in de Verenigde Staten (1927 opgericht). Het werd door Doubleday & Company in het leven geroepen als tegenhanger van ‘Book of the Month Club’. Het ging om heruitgaves van bekende boeken in een goedkopere editie. De club bestaat nog steeds. Of de uitgaves nog steeds (ook) fysiek zijn en zo mooi, weet ik niet.


IMG_0268TheTravelsOfMarcoPoloTheVenetianTranslationWilliamMarsdenIllustratedJonCorbino1948DoubleDay&CompanyGardenCityNewYorkEndpaper

De link met de tentoonstelling ‘Open kaart’ legde ik toen ik de schutbladen zag. Speciaal voor het boek gemaakt. Een kaart van de ‘Region of Darkness’, de donkere regio. Dat deel van de wereld dat men in het westen nauwelijks kende in de 13e eeuw. Voorzien van plaatsnamen, namen van landen, zeeën en rivieren, zoals Marco Polo die gebruikte in zijn verslag.


IMG_0269TheTravelsOfMarcoPoloTheVenetianTranslationWilliamMarsdenIllustratedJonCorbino1948DoubleDay&CompanyGardenCityNewYorkEndpaper

Een kaart die de harten van avonturiers sneller doen slaan. Cathay, Tebeth, Zipangu,…


IMG_0270TheTravelsOfMarcoPoloTheVenetianTranslationWilliamMarsdenIllustratedJonCorbino1948DoubleDay&CompanyGardenCityNewYork

Het boek zelf heeft ook al een grote reis afgelegd. Begonnen in 1948 en ooit eigendom geweest van F. R. Gilbert, 1407 Cedar Ave. in Lewiston, Idaho.


IMG_0271TheTravelsOfMarcoPoloTheVenetianTranslationWilliamMarsdenIllustratedJonCorbino1948DoubleDay&CompanyGardenCityNewYorkIMG_0272TheTravelsOfMarcoPoloTheVenetianTranslationWilliamMarsdenIllustratedJonCorbino1948DoubleDay&CompanyGardenCityNewYork

Er staan twee soorten illustraties in het boek. Deze aquarellen (denk ik)


IMG_0273TheTravelsOfMarcoPoloTheVenetianTranslationWilliamMarsdenIllustratedJonCorbino1948DoubleDay&CompanyGardenCityNewYork

En deze sfeerimpressies die prima passen bij de beschrijvingen van Marco Polo en Rustichello da Pisa. Deze co-auteur van Marco Polo had de reizen van Marco Polo niet zelf meegemaakt maar wist ze in ‘romanvorm’ te gieten. Dat je andere mensen inzet om je avonturen op schrift te stellen of om kaarten voor je te maken, was heel gebruikelijk.


Dit avontuur is nog maar net begonnen.

De Wissel

DSC06957MarleneDumasDeWissel1992AquarelInktPotloodOpPaierOlieverfOpCanvasTXT

In het Stedelijk Museum Breda is een werk te zien van Marlene Dumas: De Wissel. Een reeks kleinere werken door haar zelf en haar medekunstenaars in de periode dat ze actief was in Breda: Marlene Dumas, De Wissel, 1992, aquarel, inkt, potlood op papier en olieverf op canvas.


DSC06950MarleneDumasDeWissel1992AquarelInktPotloodOpPaierOlieverfOpCanvasDSC06951MarleneDumasDeWissel1992AquarelInktPotloodOpPaierOlieverfOpCanvasDetail

Een aantal van de werken sprongen eruit zoals deze: een sterre maker.


DSC06952MarleneDumasDeWissel1992AquarelInktPotloodOpPaierOlieverfOpCanvasMeisjeMetKleinVogeltjeInHand

Meisje met klein vogeltje in hand.


DSC06953MarleneDumasDeWissel1992AquarelInktPotloodOpPaierOlieverfOpCanvasDon'tLookBack

Don’t look back.

DSC06954MarleneDumasDeWissel1992AquarelInktPotloodOpPaierOlieverfOpCanvasDetail


Jazz bij Electron

Ergens las ik dat Electron zich zelf een ‘kunstacademie
zonder zijwieltjes’ noemde.
Een creatief centrum dus met creatieve ondernemers en nu
ook met optredens tijdens het Jazzfestival.
Je kon van de muziek genieten tijdens je eten of gewoon
als publiek met een drankje.

Er speelden vanmiddag twee bands. Ik ging eigenlijk voor Trico,
daar zag ik op internet een goede video van. Lembo,
de andere band is niet echt op internet te vinden.
Een verrassing dus.

DSC06959BredaElectronLembo

Lembo was al aan het spelen toen ik Electron binnenliep. De band bestaat zoals je ziet uit twee gitaristen en een drummer. Ze hebben een reeks mixen die ze afspelen waarop ze dan zelf muziek maken. Niet helemaal geimproviseerd zo lijkt het. Maar veel info is er niet. Wel goede muziek. Ze waren inderdaad de verrasssing van de middag. Met veel plezier heb ik hun optreden gehoord.


DSC06961BredaElectronLemboLoganSellers

Lembo: Logan Sellers.


DSC06963BredaElectronLemboTrentO'Neal

Lembo: Trent O’Neal.


DSC06964BredaElectronLemboPaulProvosty

Lembo: Paul Provosty.


DSC06968BredaElectronTrico

Van Trico had ik hoge verwachtingen. Een band met een oud of oed-speler. Maar het kwam er niet helemaal uit. Misschien ben ik te vroeg weggegaan…


DSC06972BredaElectronTricoDSC06976BredaElectronTricoNazeerAbdulhaiDavidGonzalezArnesto

Trico met onder andere Nazeer Abdulhai op oud en David Gonzalez Arnesto op drums.