Bladerboek

De afgelopen weken waren heel druk en heb ik te weinig
kunnen werken aan het bladerboek.
Het was een soort van geheim voorbeeld voor het boek
dat dit jaar op de BoekKunstBeurs kon worden ingebonden.
Dit boek was bedoeld om als voorbeeld te dienen maar
het kwam niet op tijd af.

Van de organisatie kreeg ik wel een beschrijving maar
de tekst was niet beschikbaar en de afmetingen
stonden niet bij de beschrijving.
Dus het was een beetje improviseren en de inhoud
verzon ik zelf.

De laatste keer liet ik zien dat ik met de omslag
bezig was. De inhoud was gespat, De omslag is met
kleurpotlood en afficheletters.

IMG-6613Bladerboek

Echte bladeren vormen het model voor een soort van ketting van herfstbladeren om de omslag. Het aspect herfst is er niet zo eenvoudig aan af te lezen. Ik gebruik verschillende kleuren om een soort van gearceerde omtrek te maken.


IMG-6614Bladerboek

Het tussenresultaat.


IMG-6615Bladerboek

Met de afficheletters zet ik een drietal ‘titels’: de teksten ‘blad’, ‘blader’ en ‘bladeren’. De titels komen op verschillende plaatsen op de omslag en welke je ziet hangt af van hoever het boek is opengeslagen. Blader.


IMG-6616Bladerboek

Eerst druk ik de tekst af in wit. Dat dekt misschien niet overal even goed maar daardoor dekt de tekst in de definitieve kleur beter. Een soort van grondverf. Een echte drukker keert zich nu om in zijn graf.


IMG-6617Bladerboek

Pas de derde of vierde afdruk is goed genoeg dus ik maak er eerst een paar in ‘klad’.


IMG-6618Bladerboek

Zo gaat het boek er dan uit zien: de gespatte bladen en de omslag. Ik moet de letters niet te vastdraaien in de pers want dan duw ik de verf onder de letters uit.


Papieren boekband

Het experiment is vandaag vervolgd.
Vandaag zijn de twee decoraties op de voor- en achterplat
aangebracht.
Maar voor de ‘Groene vingers’ gereed zijn, valt er nog wel
het een en ander te doen.

IMG_5837PapierenBoekband

Allereerst is het de bedoeling nogmaals te proberen om de tekst ‘vingers’ op het achterplat te drukken. Dus eerst een proefdruk maken. Ik gebruik hier een drukinkt en geen acryl en voor een eerste afdruk is dit voldoende. Dit kan later nog van pas komen.


IMG_5838PapierenBoekband

Op de afficheletters zet ik twee kleuren: wit en groen. Niet door elkaar maar naast elkaar, een beetje in elkaar overlopend. Maar het lukt niet om daar een goede afdruk mee te maken. Deze ‘S’ is nog het best gelukt en die is maar moeilijk te vinden.


IMG_5839PapierenBoekband

Met groen en blauwe ecoline heb ik de letters proberen op te halen. Ik ben er niet heel tevreden over maar alles wat ik nog meer doe zou wel eens tegen kunnen vallen. Dus laat ik het zo.


IMG_5840PapierenBoekband

Tijd om de decoraties aan te brengen. Ik begin links met de decoratie met de tekst ‘groene’.


IMG_5842PapierenBoekband

Dan volgt ‘vingers’. Na het aanbrengen van de decoraties heb ik het ruggebord nog groen gemaakt met ecoline. Nu moet ik hard gaan nadenken over het boekblok. Dat is er nog niet. Beide platten zijn dikker geworden dan wat je normaal zou zien bij een boek. Wordt nog interessant.


IMG_5844PapierenBoekband

Maar al dat gedoe met drukinkt laat altijd vingerafdrukken achter.


Papieren boekband

De laatste keer zat het niet echt mee.
Het afdrukken van de afficheletters lukte maar ten dele en
de Pantone drukinkt droogt maar langzaam.
Dat laatste is logisch, deze inkt is op basis van olie.
Dat vraagt nu eenmaal meer tijd.
Intussen is de verf verder gedroogd (nog niet helemaal).
Weer eens passen en meten.

IMG_5833PapierenBoekband

Of het groen en geel waarmee de voorplat is beschilderd, straks, op nog meer plaatsen te zien zal zijn dan aan de randen, gaan we meemaken. Maar de tekst is op deze manier niet makkelijk leesbaar. Daar kunnen we wat aan doen.


IMG_5834PapierenBoekband

De oppervlaktes waar om de een of andere reden de donkergroene drukinkt niet gepakt heeft, vul ik nu in met een kwastje ecoline.


IMG_5835PapierenBoekband

Dat gaat er dan straks ongeveer uitzien zoals hierboven te zien is.


Nu wilde ik direct verder gaan met de tekst op het achterplat.
Maar in mijn enthousiasme maakte ik de fout dit weer
te proberen met acrylverf. Niet doen.
Drukken met die acrylverf zorgt er voor dat de oppervlakte
van het papier aan de afficheletters blijft hangen.
Dekking op het papier-mâché had het helemaal niet.
Volgende keer toch proberen met een groene drukinkt.
Maar ‘vingers’ staat wel goed op de foto.

IMG_5836PapierenBoekband


Papieren boekband

IMG_5819PapierenBoekband

Zo trof ik het object gisteren aan dat bedoeld is als decoratie voor het achterplat. Je ziet dat links onder lijm en ecoline zijn weggelopen, op tafel (en dat kun je hier niet zien) op de vloer. De rechthoekige vorm is ook een beetje krom getrokken. Maar dat maakt me niet uit. De decoratie voor het achterplat is anders dan die voor het voorplat (minder papier, maar wel met ecoline boven op de lijm). Dat was een bewuste keuze. Op ten minste twee plaatsen is de lijm nog niet helemaal droog. Toch heb ik beide decoraties van het huishoudfolie afgehaald. De decoratie voor de achterplat heb ik wat bijgesneden en aan de linkerzijde opnieuw op een nieuw stuk huishoudfolie gelegd. Vandaag zal het wel helemaal droog zijn.


IMG_5820PapierenBoekband

Als ik zo’n decoratie tegen het licht hou dan zie je dat er nogal wat (bijna) transparante delen in zitten. Dus er is een kans dat als ik de decoraties zo op de platten plaats dat er veel grijs van het karton blijft doorschijnen.


IMG_5821PapierenBoekband

Als ik de decoraties op de platten leg dan zie je dat door krimp en vervorming de decoraties niet de grijze ondergrond volledig afdekken. Dat is niet erg maar daar ga ik toch iets aan doen.


IMG_5822PapierenBoekband

Ik begin bij het voorplat. Met acryl, gemend met ecoline, groen en geel, verf ik, in stroken de grijze ruimte tussen de Arbatex. Dat geeft best een mooi beeld. Soms denk ik: zonde om daar straks de decoraties overheen te plaatsen. Maar goed dit is misschien een idee voor een volgend boek.


IMG_5823PapierenBoekband

Op het achterplat kies ik voor heel andere kleuren: rood en oranje.


IMG_5824PapierenBoekband

De titel van het boek wordt: ‘Groene vingers’. De affiche letters kreeg ik niet goed in het papier-mâché gedrukt maar ik ga nu proberen ze op het papier-mâché te drukken. Eerst een proefdruk op een stuk papier. Ik zie dat het schilderstape probeert mee te drukken (onderaan bij de letter N). Als dat is verholpen rol ik nogmaals inkt over de letters en plaats ze op de decoratie.


IMG_5825PapierenBoekband

De ruimte waar de afficheletters hebben gezeten zie je nog wel door de kleine ophoping van papier aan de randen van waar de tekst zat.


IMG_5826PapierenBoekband

De letters er op en dan kan het geheel zo in de boekenpers. Eventuele ongelijkheden in de decoratie worden dan ten minste tijdelijk platgedrukt om de inkt kans te geven zich op de decoratie af te drukken.


IMG_5827PapierenBoekband

Dat valt dus nog niet mee. Hier zie je het eerste resultaat. Dit is een mengsel pantone inkt: geel en blauw.


IMG_5828PapierenBoekband

De tweede drukgang geeft verbetering maar ik zal het met de hand gaan afwerken. De contouren staan in ieder geval.


Papieren boekband

IMG_5808PapierenBoekband

Mijn experiment heeft het moeilijk. Je ziet duidelijk dat sommige delen van de papier-mâché al droog zijn (rechts bijvoorbeeld), maar andere delen nog steeds niet. Vooral rond de afficheletters is het object nog niet droog.


IMG_5809PapierenBoekband

Maar het resultaat is niet helemaal verloren. Het ‘Jackson Pollock’-effect is interessant genoeg om ook voor het achterplat zoiets te maken. Er was nog voldoende lijm over en papierstroken. Deze keer heb ik minder papier gebruikt en nog wat kleur toegevoegd aan het oppervlak. De twee varianten van groen zijn ecoline. Die kleur loopt wel helemaal uit en dat is een prima effect. De letters laat ik achterwege voor nu. Die kan ik er altijd nog op de normale manier op drukken.


De eerste poging had ik nog even in de boekenpers gelegd maar
de resultaten met de afficheletters waren zo teleurstellend
dat het vocht tussen planken in een pers opsluiten
toch niet zo’n goed idee leek.

IMG_5810PapierenBoekband

Hier zie je vochtige delen (donker) en drogere delen met in het middel de ruimte waar de letters zaten. Nu in de openheid laten drogen om te zien hoe het resultaat te verwerken is. De dikte is zo weinig dat dit geen probleem hoeft op te leveren in de boekband. Bevalt het straks toch niet dan kan ik altijd voor de boekband nog een andere oplossing toepassen.


Boekband – Jackson Pollock stijl

Het idee is dus om met een haast blanke lijm en papier
een decoratie te maken die aan de binnenkant van het voorplat,
tussen de omslagen past.
In de decoratie komt een tekst.
In het voorplat het woord ‘groene’ en op het achterplat,
later, het woord ‘vingers’.

IMG_5796PapierenBoekband

Het maken van de lijm begint met water in een afsluitbaar glas. Dat is een kwestie van de gebruiksaanwijzing volgen. Die transparante lijm heb ik gemengd met acrylverf. Een heel klein beetje wit en nog minder groen. Dat doe ik om er voor te zorgen dat je straks niet door de lijm het karton van de boekband kunt zien.


IMG_5797PapierenBoekband

De tekst wil ik vormen met afficheletters. Houten letters die ik hier in de juiste volgorde heb gelegd. De letters komen twee-aan-twee te liggen, gecentreerd op het midden van de bovenste twee letters. De letters zijn vervolgens aan elkaar geplakt zodat ik ze als een stempel op de papier en lijmmassa kan leggen. Om er voor te zorgen dat ik straks de letters eenvoudig uit de decoratie kan pakken heb ik ze in een huishoudfolie gewikkeld (los zodat de massa zich overal tegen en tussen de letters kan voegen. Of dat gaat lukken weet ik natuurlijk nog niet).


IMG_5798PapierenBoekband

Een eerste laagje lijm. Zoveel mogelijk uitgestreken in de mal.


IMG_5799PapierenBoekband

Vervolgens de papierslierten aangebracht. Dit geeft nu een beetje een ‘Jackson Pollock’-effect.


IMG_5800PapierenBoekband

Dan plaats ik de stempel in het midden van de decoratie. Indien nodig kan ik dit achteraf nog met verf kleuren. Maar eerst maar eens zien of ik op deze manier een dunne, redelijk passende decoratie kan maken.


IMG_5801PapierenBoekband

De letters zet ik onder bezwaar of misschien beter: ik zet een redelijk gewicht op de letters zodat die in de massa komen te zitten en niet er boven op blijven drijven.


Dat was gisteren.
Omdat ik benieuwd ben of mijn plan gaat lukken ben ik
vandaag al even gaan kijken.
De massa droogt niet snel.
Het bezwaar sluit min of meer de hele decoratie af.
Daarnaast is in de werkplaats de temperatuur nog wel hoog
maar ook erg vochtig.

IMG_5804PapierenBoekband

Je ziet wel dat de lijm al doffer wordt. Dat is een signaal dat het droogt. Maar het is nog lang niet droog genoeg om het te gaan uitpakken. Daarom heb ik het bezwaar er vandaag afgelaten. Hopelijk droogt het daardoor beter.


Papieren boekband

Gisteren heb ik de boekband onder bezwaar uit gehaald.
Het object op het voorplat zit goed vast naar mijn gevoel.
Tijd om te beginnen de boekband af te maken.
Daarbij is het de beurt aan de omslagen die nog niet
omgeslagen en vastgezet zijn.

IMG_5781PapierenBoekband

Hier ben ik met een van de korte kanten bezig. De laatste kanten om de omslag te maken.


IMG_5783PapierenBoekband

Dat ziet de binnenkant er zo uit. het boek is hoger dan een A4 en er past slechts een boekblok in dat 17,5 centimeter breed is. Dat boekblok ga ik op de pc en printer thuis maken. Dat is het idee.


IMG_5785PapierenBoekband

Dit is de buitenzijde. Zo is hij nu door het raam van mijn werkplaats in de FutureDome te zien.


IMG_5787PapierenBoekband

Denkend aan de platten, meer in het bijzonder de binnenzijde, heb ik het plan opgevat om met papier-mâché die binnenkant te gaan maken in combinatie met afdrukken van houten letters. Op deze manier zal de titel van het boek aan de binnenkant te lezen zijn. Om de papier-mâché te maken heb ik een stuk van een krant in smalle reepjes gesneden.Of dat allemaal gaat werken, met de geringe hoogte die beschikbaar is…..


IMG_5790PapierenBoekband

Een eerste testopstelling van de afficheletters.


IMG_5792PapierenBoekband

De opzet rechts is misschien moderner? Maar wat wordt nu de titel van dit boek?


IMG_5793PapierenBoekband

Groene vingers.


IMG_5794PapierenBoekband

De eerste mal. Ik zit nog te denken om de papier-mâché direct op het boek te maken. Maar ik weet het nog niet. Vermoedelijk ga ik aan de lijm wel een kleur toevoegen.


De Schenkelworkshop 26

Vandaag weer een klein stapje gezet.

IMG_4924Jaarwaaier

Dit is zover als ik vorige keer gekomen ben. Er moet nog een tekst aan toegevoegd worden voor het kan gaan dienen als illustratie in het boek.


IMG_4927DeSchenkelworkshopJaarwaaierTest

Even testen op speciaal linopapier van Japanse makelij (Linoblock, handgeschepte 45 grams Japans papier).


IMG_4928DeSchenkelworkshopJaarwaaier

Voor nu is deze pagina af. Ik kan me op de tekst gaan richten.


De Schenkelworkshop 19

De vorige keer had ik al aangegeven
dat twee van de jaartallen verkeerd staan in de waaier.
Die heb ik op de lijn ‘midden van de onderkant van de pagina’
naar de ‘bovenste hoeken van de pagina’ gezet.
Maar daardoor staan de jaartallen op een hoek
van meer dan 45 graden. Dat vind ik niet mooi.
Vandaag ga ik het volgende jaartal op die 45 graden lijn zetten.

IMG_4885DeSchenkelworkshopCorrect

Dit is wat het scheelt. Het einde van het jaartal komt ongeveer 1 centimeter dichter bij de onderrand van het papier te staan. Het midden van het jaartal komt nu bij het ‘potloodhaakje’ in plaats van de potloodpunt.


IMG_4886DeJaarwaaier

Vervolgens drukte ik het jaartal verkeerd af. Daarna nog maar een keer er correct overheen gezet. Dat ziet er niet uit maar je kunt wel zien dat de schuine jaartallen dan beter passen in het beeld. Er komt nog één jaartal bij om de waaier compleet te maken. Dat gaat morgen vast lukken. Dan kan ik daarna aan het uiteindelijke origineel beginnen.


De Schenkelworkshop 18

Er lopen op dit moment drie zaken, een beetje door elkaar.
Ik schrijf de toelichtende tekst voor het boek Soep.
Voor het middelste katern voor dat boek ben ik nog een
lino aan het maken gesneden in linoleum.
Voor de tekst, katern 1, ga ik naast de tekst ook wat
drukwerk opnemen met de afficheletters en wellicht
nog met de linosnedes die ik gemaakt heb (of nog ga maken).

Onderdeel van het drukwerk voor katern 1 wordt mijn
‘jaarwaaier’.
Ik probeer om ieder jaar goed te laten drogen voor het volgende
jaar op de waaier geplaatst wordt. Dit is nog steeds een
test. Ik heb de lijnen van de as van ‘2020’ naar de bovenste
hoeken gebruikt om er ‘2020’ langs te leggen. Maar daardoor
komt de rode ‘2020’ niet mooi te liggen.
Dat moet een lijn van 45 graden worden ten opzichte van de
onderkant van het boek.
Dat ga ik de volgende keer uitproberen.
Dit is waar ik nu ben:

IMG_4869DeSchenkelWorkshopJaarwaaier

Jaarwaaier voor 2020.


IMG_4870DeSchenkelworkshopTest

Van mijn ‘Schenkelmonument’ heb ik de achtergrond gesneden. Het idee is om het ‘schenkelmonument’ een volgende keer in zwart af te drukken en om daarna de arceringen aan te brengen op de verschillende onderdelen van de vorm. Dit is een testafdruk. Helaas komt het centrum van de lino niet mooi op papier.


IMG_4872DeSchenkelworkshopFinaal

Maar de achtergrond, zeg maar de blauwe lucht, is voldoende. Dit is een eerste druk van een afbeelding die in het boek komt.


IMG_4873DeSchenkelworkshop

Ik had al gezien dat bij het schoonmaken van de lino de tekening die er met een zwarte stift was opgezet waar gewoon weggewassen werd. Daarom had ik van mijn schenkelsjablonen vastgelegd welk sjabloon ik waar gebruikt had. Hopelijk kan ik daarmee de tekening reconstrueren.


IMG_4874DeSchenkelworkshop

De tekening er terug opzetten.


IMG_4875DeSchenkelWorkshopTekeningTerugGezet

Dat lukt. Dan ga ik vervolgens de hele achtergrond wegsnijden zodat alleen het ‘Schenkelmonument’ overblijft en de blauwe achtergrond blauw blijft.


IMG_4876DeSchenkelWorkshopAchtergrondWeggesneden

Gereed voor de volgende drukgang. Maar dat gaat weer een paar dagen duren.


Het ‘gen’ is geplaatst

De boekband die ik aan het maken ben voor ‘Sint Veit’,
een tekst van Aart van der Leeuw, krijgt op de leren band
de tekst ‘morgen’ over twee regels gedrukt met afficheletters.
Gisteren zag je hier een bericht over de eerste drie letters,
vandaag waren die droog en kon de tekst ‘gen’ ook gezet worden.

IMG_4488SintVeit

Bij de eerste test, op papier, komen de letters ‘gen’ te dicht of zelfs op ‘mor’ te staan. Dat moet beter. Daarom heb ik op het papier een streep getrokken. Die zie je links van de tekst. Dat is zogenaamd de onderkant van de tekst waaronder ik ‘gen’ ga drukken.


IMG_4489SintVeit

Bij de eerste test heb ik waarschijnlijk onvoldoende opgelet. Je ziet de potloodstreep opzij van de letters, op het plakband. Dat is hoe hoog de letters komen. Die moet ik dus in balans brengen met de streep op het papier.


IMG_4490SintVeit

Dit is het resultaat waar ik naar op zoek ben: een kleine kier wit tussen de twee regels met tekst.


IMG_4492SintVeit

Dan leg ik het leer met de mal zo gereed dat het geheel met de afficheletters dadelijk eenvoudig in de boekenpers kan. Goed opletten dat het papier of het leer dadelijk niet tegen de pers aan stoot. Alles moet mooi blijven liggen zoals ik het wegleg.


IMG_4493SintVeit

Het resultaat is prima. Je ziet nog een kleurverschil tussen de bovenste en onderste regel maar dat komt omdat de onderste regel nog uit natte inkt bestaat. Morgen zal dat bijgetrokken zijn.


IMG_4494SintVeit

Net als gisteren zet ik de mal even zo vast dat de tekst helemaal vrij is en goed kan drogen zonder bijvoorbeeld aan het papier te drogen. Volgende keer is het de beurt aan de haan.


Sint Veit: eerste letters gedrukt

IMG_4463SintVeitBasisVoorBoekband

De basis voor de boekband heb ik in elkaar gezet. De twee platten en het ruggebord zijn met elkaar verbonden met een stuk kraftpapier. Nu ik dat heb kan ik het leer gaan voorbereiden dat de bekleding van deze basis gaat vormen.


Het plan is om op basis van deze basis en het leer
een mal te maken dit ik gebruik om daarbinnen de
tekst (mor – gen) en de lino (afbeelding van een haan)
te gaan afdrukken.

IMG_4465SintVeitBasisVoorBoekband

Dit is die basis. Eigenlijk zou de rug van een nog dunner soort grijsbord moeten zijn maar die heb ik niet op voorraad.


IMG_4466SintVeitLeerVoorBoekbandVleeszijde

Dit is het stuk leer dat ik al op maat gesneden heb. Het is een stuk leer van een Engelse leverancier die het ‘book calf’ noemt. Het is nu nog vrij dik. De kant die nu naar boven ligt en waarop ik lijnen getrokken heb is de vleeszijde. Dat is de kant die je straks niet ziet. Dit is, zeg maar, de binnenkant.


IMG_4478SintVeitBasisBoekbandPassenOpHetLeer

Voor de zekerheid nog eens de basis voor de boekband passen en meten op het leer. De breedte voor de rand die straks wordt omgeslagen is hier 3 centimeter.


IMG_4479SintVeitMalVoorBedrukkingBoekband

Dit is de mal voor het bedrukken van het leer. De donkere zwarte lijnen zijn de buitenmaten van het boek. Daarbinnen laat ik een halve centimeter boven, onder en aan de zijkanten. Daar zie je de potloodstrepen. Daar ga ik het papier wegsnijden om de ruimte vrij te maken voor het bedrukken.


IMG_4480SintVeitMalOpBekledingsleerBevestigen

Hier zie je dat ik de mal bevestigd heb op het leer. Ik heb besloten de buitenkant van de boekbandbekleding te gaan bedrukken voordat ik het leer ga dunnen. Of dat slim is weet ik (nog) niet. Ik zal extra voorzichtig moeten zijn met de ‘goede’ kant van het leer. Voorzichtig zijn is niet mijn sterkste kant maar je moet jezelf regelmatig uitdagen.


IMG_4481SintVeitMalEnBasisBoekbandPassen

Nog een keer de boekbandbasis passen en meten op het leer en de mal. Het goede nieuws is dat ik bijna 1 centimeter meer ruimte heb in de hoogte voor de tekst en de afbeelding. Dat komt omdat ik bij het testen van het drukken uitgegaan ben van de grootte van het boekblok. Maar de boekband steekt daar aan de boven en onderkant natuurlijk uit. Aan de zijkant trouwens ook (1 maal).


IMG_4482SintVeitAffichelettersEnLinoPassen

Dat dan weer even checken met de afficheletters en de lino. Steeds passen en meten.


IMG_4483SintVeitZoGaatHetDanDeBoekenpersIn

Bij het drukken van de tekst en de linosnede op het leer maak ik gebruik van de boekenpers. Dus voordat ik aan het werkelijk bedrukken ga beginnen eerst nog even controleren hoe dat dadelijk zal gaan met het leer en hoe een en ander in de boekenpers past.


IMG_4484SintVeiteerstTesten

Eerst de eerste letters uitproberen op papier. Bij een eerste drukgang gaat er altijd wel iets mis zoals je hier kunt zien bij de bovenste tekst bij de letter ‘r’. De tweede drukgang is beter.


IMG_4485SintVeit

De derde poging is op het leer. Zo komt het uit de boekenpers.


IMG_4486SintVeit

‘mor’, de eerste drie letters van ‘morgen’. Dat is het woord dat me opviel toen ik de eerste bladzijde van Sint Veit bekeek. Daar stond ‘Nu brak de morgen aan’. Dat woord ‘morgen’ combineer ik met een haan, een zelf gesneden linosnede.


IMG_4487SintVeit

Ik plak de mal even zo vast dat de lekst vrij van de mal kan drogen. Morgen misschien de rest van ‘morgen’.


Een laatste test

Met mijn afficheletters heb ik al een paar tests uitgevoerd
om een tekst op leer te drukken zodat ik het leer daarna
kan gaan gebruiken om het boek ‘Sint Veit’, geschreven door
Aart van der Leeuw, in te binden.
De uitgave die ik wil inbinden is de uitgave van Uitgeverij Boekblok
en Atelier de Ganzenweide. Het is de uitgave voor de
Koppermaandag van 2021.
De Koppermaandag bijeenkomst en tentoonstelling gaat het komend jaar
niet door, tenminste niet op de dag dat het echt Koppermaandag is.

Die tekst is prima af te drukken op het leer.
Naast de tekst wil ik ook een kleine lino afdrukken op het leer.
Ook dat gaat prima.
Maar wat nu als ik met de rode drukinkt van de linosnede moet drukken
over het zwart van de tekst?
Dat is de test die ik vandaag deed.

IMG_4451SintVeitRechtseHaan

Eerst de haan voor een tweede keer op een stuk perkament afgedrukt. Net als de eerste keer gaat dat prima. Dit kan binnenkort als schutblad of als boekomslag dienen. Alleen nog een tekst zoeken.


IMG_4449SintVeitMorgen

De afdruk van de lino hoeft straks niet over de hele tekst zoals hier, maar mijn proefstuk leer is niet zo groot. Nu kan ik zien dat het maar goed is dat ze elkaar straks maar deels gaan overlappen. Maar het valt me niet tegen.


IMG_4452SintVeitMeetsTarzan

Hier links op de testafdruk op papier, zie je hoe de twee gaan overlappen.


IMG_4450SintVeitGereedschap

Misschien dat ik bij dit gereedschap nog een kwast toevoeg om te zien of het rood met een kwast nog wat meer te accentueren is. Ook dat moet ik eerst testen. Voor nu is het resultaat goed genoeg om de boekband te gaan maken.


Tarzan meets Sint Veit

Het plan is om de tekst ‘Sint Veit’ van Aart van der Leeuw
in te binden. De tekst is dit jaar verschenen in losse katernen
bij Uitgeverij Boekblok, in samenwerking met Atelier de Ganzenweide.

Voor de boekband wil ik proberen om met mijn afficheletters
een korte tekst te drukken. Mijn oog viel op een willekeurige
zin op de eerste pagina: ‘Nu brak de morgen aan.’

Mijn eerste tests heb ik uitgevoerd met het woord ‘Brak’.
Een woord met meerdere betekenissen: niet zoet en niet zout –
breken – je gevoel na een avond doorzakken – beginnen – in
Brabants dialect een klein kind.
Waarschijnlijk zijn er nog meer betekenissen.
Maar ik geef er nu de voorkeur aan om het woord ‘morgen’
te kiezen.

Om de grootte van de letters op de kleine boekband
in te schatten heb ik een stuk papier genomen om het woord
eens op af te drukken. Toevallig nam ik uit de bak met afval
een boekkatern van een boek met een avontuur van Tarzan.

IMG_4400SintVeitNuBrakDeMorgenAan

Op dit katern teken ik de grootte af van het boekblok (de band zal iets groter worden) zodat ik eerst het woord ‘mor – gen’ kan gaan drukken over twee regels. Dat geeft een beetje een beeld van de ruimte die overblijft.


IMG_4402SintVeitTarzanMeetsMorgen

De letter ‘g’ is niet mooi maar dat gebeurd vaker als je een eerste afdruk maakt met deze houten letters. Eerder had ik de grootte gemeten van de houten blokjes waar de letters opzitten maar die zijn hoger dan de feitelijke letters. Dus ik hou iets meer ruimte over aan de onderkant van de tekst. Ik wil deze tekst gaan combineren met een linosnede. De afbeeldingen in het boek lijken ook met linosnedes gemaakt te zijn. Maar de ruimte is klein.


IMG_4403SintVeitMorgen

De tekst heb ik ook een keer op een ‘proeflap’ gedrukt. De ‘g’ is nu wel mooi. Dit is het leer waarmee ik van plan ben de bekleding te maken. In de tekst komt na de aanbrekende morgen ook een haan voor. Dus het plan is om een gestileerde haan, in rood, rechtsonder op de boekband te plaatsen. Die zal dan deels over de tekst gaan. Maar de rode inkt die ik heb is heel anders als de zwarte. Dus nu eerst een lino snijden en dan weer testen.


IMG_4404SintVeitMorgenHaan

Als ik zeg een gestileerde haan dan bedoel ik iets dergelijks.


Proeflap

Ben nu al een tijd bezig met het vierde AlfabetBoek
waarin de letter ‘O’ de hoofdrol speelt,
dat je bijna zou vergeten dat je ook gewoon een tekst kunt
maken met de afficheletters.

IMG_4279AlfabetBoekIV

Op een soort van proeflap druk ik de eerste woorden voordat ik hetzelfde ga doen op het laatste blad van AlfabetBoek IV.


IMG_4280AlfabetBoekIVProefLap

En nog een.


IMG_4281AlfabetBoekIV

Dat ga ik straks ook nog doen met wat ik vandaag heb gedrukt: er letters overheen zetten in een andere kleur. Maar daarvoor moet het druksel van vandaag eerst drogen.


IMG_4282AlfabetBoekIV

Juist: de letter ‘O’.


IMG_4285AlfabetBoekIV

Door de tekst kan ik wat ‘vlekjes’ wegwerken.


IMG_4286AlfabetBoekIV

Dan laten we dit eerst maar een drogen: AlfabetBoek IV, letter ‘O’. Misschien nog gedachtestreepjes zetten?


AlfabetBoek IV: een experiment

Een tijd geleden zag ik een letterontwerp waarbij
iedere letter uit tww loden elementen bestond zodat als je
als drukker een tekst in twee kleuren wilt afdrukken
(twee kleuren voor iedere letter wel te verstaan)
je dat kunt doen met een mooie kleurscheiding.
Dus niet zoals de letter ‘O’ die ik eerder liet zien
waar ik met twee rollers, ieder met eigen kleur,
drukinkt op had gerold.
Zoiets probeer ik vandaag ook. Met huishoudfolie.

IMG_4268AlfabetBoekIV

Voor de eerste kleur dek ik een deel van de letter af met huishoudfolie. Dan kan ik hopelijk de letter gewoon inrollen met inkt en daarna het plastic verwijderen.


IMG_4269AlfabetBoekIV

Inkt.


IMG_4270AlfabetBoekIV

Folie verwijderen.


IMG_4271AlfabetBoekIV

Afdrukken.


IMG_4272AlfabetBoekIV

Schoonmaken, folie, verf, folie eraf.


IMG_4273AlfabatBoekIV

Drukken. Morgen zien of ik dat een beetje kan bijwerken. Gaat wel lukken denk ik.


IMG_4274AlfabetBoekIVLetterpressDoodle

Een soort van drukkersdoodle of letterpress doodle. Intussen heb ik het papier nog op maat gesneden.


IMG_4275AlfabetBoekIVGereedschap

Mijn gereedschap voor een keer.


Het kan niet altijd goed gaan

Op het middelste blad van AlfabetBoek IV wilde ik met
de houten letters die ik heb van de letter ‘O’ een
bepaald ritme in de afbeelding laten terug komen.
Een zijde van het blad is nog onbedrukt en mijn idee was
om de letters ‘O’ die ik heb, als hingen ze aan een waslijn,
gaan afdrukken.
Ik heb drie letters: één onderkast ‘o’ (kleine letter) en
twee bovenkast ‘O’-s. Van de grote letters is een de
hoofdlettervariant van de kleine letter.
Die passen dus bij elkaar.
Maar de tweede hoofdletter is van een veel groter formaat en
is ook een ander lettertype.
Idee was dan ook een ritme als hieronder
Oos
terwijl dat aan een doorgebogen waslijn hangt. Een gordijntje.
Daarvoor heb ik geprobeerd een mal te maken.

IMG_4203AlfabetBoekIVMalVoorGordijnVanOs

Dit is de mal. Ik druk de letters met de hand een voor een af. Idee is om ze in de juiste opening te plaatsen (schuiven kan niet met de inkt). Samen maken de letters dan de vorm alsof ze aan een waslijn hangen. Dat beeld wil ik dan van rechts naar links over de volledige breedte van het middelste blad afdrukken.


Maar dit is voor mij nogal experimenteel dus wil ik het
eerst eens uitproberen op een stuk restpapier.
Ik kan al verklappen: ik ben niet blij met het resultaat.
Daarvoor zijn denk ik een paar redenen:
– de grootste hoofdletter ‘O’ is te groot
ten opzichte van de andere letters
– de kleine letter grenst niet met de bovenkant
van de letter aan de denkbeeldige waslijn
Beide redenen zorgen voor een te onregelmatig beeld.
Daarnaast was het werken met de losse letters
en de mal niet eenvoudig.
Te vaak kwam door de mal de letter eerst ongelijk te liggen.
Daardoor moest ik te vaak corrigeren en dat zie je meteen.

IMG_4204AlfabetBoekIVGordijnVanOs

Dat de letters zich niet goed lieten afdrukken hielp niet maar dat doet niets van het feit af dat ik hier geen goed gevoel bij had. Dus heb ik gekozen voor iets anders.


IMG_4205AlfabetBoekIV

Dit is daarvan het resultaat. Bij dit middelste blad zitten ook nog eens de uitsparingen. Die hebben al een effect op het letterbeeld. Als dan de vorm die je voor ogen hebt niet goed tot zijn recht komt dan probeer je iets te doen wat te ingewikkeld is. Dit beeld is eenvoudiger door de rechte onderkant.


AlfabetBoek IV

De vorige keer was ik al begonnen met het plakken van
krantenscheursels met de letter ‘O’ aan de voorzijde van het
achterste blad van het AlfabetBoek IV.

IMG_4170AlfabetBoekIVBuitensteBlad

Even afhankelijk van hoe ik de concertina ga vouwen wordt deze achterkant die ik vandaag beplakt heb, waarschijnlijk de omslag van het boek. Het kan ook nog zo worden dat ik een aparte omslag ga maken. Maar dat is op dit moment niet de bedoeling. Dus ik heb woorden, zinnen, slogans uit advertenties enz, genomen die een aantal keren de letter O in zich hebben. Daarbij heb ik proberen te kijken naar kleur (van de achtergrond) en de grootte van het lettertype. Het leuke aan deze manier van werken is dat ook al probeer je geen verhaal te vertellen, je door de selectie die je maakt toch iets zegt.


IMG_4173AlfabetBoekIVMiddelsteVel

In het middelste blad zitten uitsparingen. Daar probeer ik gebruik van te maken en ik kon het niet laten het thema van het Oo-mannetje een vervolg te geven.


IMG_4175AlfabetBoekIVMiddelsteVel

Als ik deze zijde van het blad af heb met bedrukken, dan is de achterkant aan de beurt. Goed om af en toe een onderbreking te hebben om nieuwe inspiratie en ideeën op te doen.


AlfabetBoek IV

De eerste reeks AlfabetBoeken bevat de letters
‘A’ tot en met ‘N’ (uitgezonderd het boek-in-boekje).
Dus het alfabet is nog niet compleet.

AlfabetBoek IV wordt anders.
Het boek maak ik uit drie stroken papier van verschillende kleur.
Het boek gaat over de letter ‘O’.
Het wordt ook een concertina.

De stroken papier zijn ongelijk van lengte. Niet bewust maar
omdat de vellen papier waar de stroken uit komen verschillend
in lengte zijn.
De strook van het zwaarste papiersoort is toevallig ook het langst.
Dat wordt de omslag.

In AlfabetBoek IV wil ik gescheurde stukken tekst met de letter ‘O’
combineren met gedrukte letters ‘O’ en cirkels.

Bij de eerdere AlfabetBoeken gingen de vorm en de inhoud min of meer
hand in hand. Nu ga ik eerst de stroken beplakken en bewerken en pas
later gaat het boek zijn vorm krijgen.
Een belangrijke keuze wordt nog of ik de drie stroken in elkaar vouw
of dat ik drie concertinas maak die samen het boek vormen.

IMG_4163AlfabetBoekIVEersteGedachten

Mijn eerste experiment met krantenknipsels. De teksten zijn gebleven het papier is anders ingezet.


IMG_4164AlfabetBoekIVKleurenLengtes

Dit zijn de drie stroken papier. Verschillend in lengte en hoogte. De hoogtes zijn door mij gekozen: 20, 17,5 en 15 centimeter. Voldoende verschil om te laten zien dat de vellen verschillend zijn. Wat kleur betreft maar straks ook wat invulling betreft. De drie stroken ga ik straks aan 1 kant aan elkaar bevestigen. Op de foto aan de onderkant.


IMG_4167AlfabetBoekIVLetterO

Het grootste stuk papier, de achterste strook, ga ik beplakken met krantenscheursels waarin de letter ‘O’ een rol speelt. Aan beide zijdes. Het middelste vel ga ik gebruiken om te bedrukken. Het kleinste vel zal worden versierd met cirkels of andere vormen die gebaseerd zijn op de letter ‘O’. Kalligrafie is voor mij niet weggelegd maar ik wil wel vermelden uit welke kranten en van welke datum de scheursels komen.


IMG_4168AlfabetBoekIVKleurenEnDoorkijkjes

In de bovenste twee stroken maak ik ‘vensters’ zodat te zien is wat er allemaal in het boek te vinden is. Dat doe ik in verband met de stevigheid niet in de achterste strook. Het snijden van ‘vensters’ is leuk maar gaat ten koste van de stevigheid van het papier. Bovendien heb ik met deze ‘vensters’ nog geen rekening gehouden waar de vouwen straks precies komen. Klein risico.