Naast de ‘kerstster’ had ik nog een sjabloon gemaakt.
Eenvoudiger van vorm en groter.
Het was in het begin nog wat onwennig met de dikte
van de acrylverf.
Ik begon op een kladblad waar de letter ‘A’ al op
gedrukt stond.
Eerst één kleur.
Dan het sjabloon een beetje verplaatsen en experimenteren met meerdere kleuren in verschillende verfdiktes en dekking.
Nu begonnen met een leeg vel, verschillende kleuren.
Weer heel andere kleuren.
Natuurlijk was ik helemaal doorgeslagen. Mijn sjabloon voor een kerstster was veel te ingewikkeld. Maar toch geprobeerd.
Van het resultaat heb ik geen foto gemaakt. Dat leek niet op een ster. Daarom een nieuw, veel eenvoudiger sjabloon gemaakt, en dat opgevuld met koperverf.
Vervolgens heb ik een soort van geel aura rond de ster gemaakt om de eerdere poging te verhullen. Nu is het een kerstster die ik durf te versturen (Niet dat ik dat doe. Kaarten sturen heb ik al heel lang niet meer gedaan).
Ze zwegen beide, blik in blik, zuinig met woorden.
En zo zaten ze een poosje stil tegenover elkaar,
ieder aan een raam van de smalle salon.
De oude, oude vrouw zat in de schemer van de wijnrode geribde overgordijnen, met crèmekleurige vitrage van tule en linnen en dan weer een wijnrode, fluwelen tochtdoek die met een bocht langs het kozijn ging.
Pagina 36 van Louis Couperus, in een hertaling van Michelle van Dijk, Van oude mensen, de dingen die voorbijgaan.
Misschien leeft bij veel mensen een beeld van margedrukkers
als van ploeterende drukkers met inkt op hun schort, een bril
en zethaken met loden letters.
Maar er zijn ook mensen die een heel andere invulling geven
aan het idee van een margedrukker.
Zoals bijvoorbeeld Uitgeverij Fragment.
Onlangs toonde ik van die uitgever het boekje Jazzkarton.
Deze keer gaat het om een werk over film.
Kevin Toma, Film Noir – Een ode.
Film noir is een bijzonder genre waar Kevin Toma een definitie
van geeft in dit boekje met prachtige afbeeldingen.
Gloria Grahame en Humphrey Bogart.
Maar als ik iets mag afdingen op dit boekje dan zijn het
de volgende twee dingen:
= de foto’s verdienen om heel glossy te worden afgedrukt.
Het drukwerk in het boekje is niet slecht maar door het formaat
en de zacht kartonnen omslag, komen de afbeeldingen net
te kort. Natuurlijk voor de prijs van 15 euro is het
ontwerp en het drukwerk een topprestatie, maar ……
= het verhaal is minder overtuigend dan dat van Jazzkarton.
Het is geen slecht verhaal maar daar waar Jazzkarton meer dan
overtuigd door de persoonlijke beleving van de schrijver
bij de artiesten en platen, daar is Kevin Toma te vaak
een soort van droge Wikipedia.
De voorkant van het boekje is een fantastische foto (Rita Hayworth in Gilda). Maar al na een paar keer openen van het boekje scheurt het oppervlak van de foto waardoor het wit van het papier door de foto heen komt. Jammer.
Gene Tierney in Leave Her to Heaven.
Margedrukwerk op een andere manier. Een interessant
verhaal over een onderbelicht genre film.
Mooi geïllustreerd een genot om te lezen en door te bladeren.
Een paar weken geleden toonde ik een foto
van de opbouw van de Kunst- en curiosamarkt in Breda.
De marktkoopman vond dat ik later op de dag foto’s moest
maken omdat die een beter beeld van de kramen ging geven.
Hij had gelijk en daarom vandaag twee foto’s met
volle kramen met vooral boeken…
Volle kramen op de boekenmarkt in Breda.
Platen schijnen ook populair te zijn.
Vandaag een paar van de ideeën verder uitgewerkt:
= steviger papier gebruikt
= papier in de vernis gezet vóór het snijden en knippen.
Ik heb een paar stukken papier gesneden.
Niet zo gelet op het formaat.
De foto is niet scherp maar het idee is denk ik wel duidelijk. een soort van ster. Ik ben benieuwd wat van de vorm overblijft als ik hem echt als sjabloon gebruik en je de lijnen die er met potlood bij gezet zijn niet meer te zien zijn.
Dit was meer het oorspronkelijke idee. Hier is vooraf het papier in de vernis gezet. Daardoor kon ik er met potlood niet op schetsen. Dus dat werd een stift. Dan is nu het idee de elementen er uit te snijden/knippen.
Hierna aan beide kanten nog een keer in de vernis gezet.
Vandaag nog wat aan de letters gewerkt.
Ben er nog niet uit of en zo ja welke ik zal gebruiken.
Overdrijven hoeft niet.
Het was vanmorgen echt koud.
De temperatuur was onder nul maar met een stralend
blauwe lucht.
Breda, de Reigerstraat.
Dan de weekmarkt op de Grote Markt. Het was rond dat tijdstip, 08:15 uur, nog heel rustig.
Plan was een sjabloon te snijden.
Ik had gelezen dat dit gewoon kan uit een vel papier
dat je dan daarna afwerkt met vernis.
Vernis zorgt er dan voor dat het sjabloon herbruikbaar is.
Voor een eerste poging doet het onderwerp er niet zo toe. Maar ik experimenteer wel met de afmeting. Ik wil dit misschien in mijn boekje over Japans papier opnemen. Dus een beetje bamboe-inspiratie. Maar geen poging om werkelijk bamboe af te beelden.
Het snijden/knippen ging best aardig. Misschien moet ik uiteindelijk de vormen nog wat bijknippen maar voor nu gaat het om het idee. De vorm is niet te ingewikkeld en ik hoop dat je dan eenvoudig meerdere (kleur) lagen over/naast elkaar kunt zetten.
De vernis die ik heb staan is op waterbasis. Daar ging het mis. Het papier was regulier 90 grams kopieerpapier. Door de vernis plakte het meteen aan de ondergrond vast. Losmaken gaat dan niet meer zonder het ontwerp te beschadigen. Misschien de instructie eerst nog eens goed lezen, misschien vernissen voor snijden, misschien steviger papier.
Dat wordt een volgende poging.
De laatste keer was ik nog druk bezig
om met karton en naar eigen ontwerp, stempels te maken.
Tijd om die ook eens af te gaan drukken.
Vandaag een kleine serie experimenten. Dan zie ik wel wat werkt en wat ik straks ook echt ga toepassen. Vanwege de droogtijd ben ik begonnen om een hoekje goudkleurig te maken.
Het ininkten kan beginnen.
Voor het boek bestaande uit een tiental papieren zakken wil ik een deel van de teksten schrijven op cataloguskaarten. De eerste letter, net als in een middeleeuws handschrift, ga ik dan in een groter formaat uitvoeren. Hier dus door de letter te drukken en misschien daarna te versieren.
Op het gouden vlak kan je de letter ook afdrukken. Omdat mijn stempels van grijsboard zijn geven die niet veel mee. Als je de letter dan afdrukt met de boekenpers en je draait die goed aan, dan loopt de verf onder de letter uit. Dan krijg je het effect zoals op deze foto waar het goud door de rode kleur komt.
Met deze kaarten kan ik denk wel het een of ander.
Gisteren mijn herstelbewijs gedownload
maar dat wil nog helemaal niet zeggen dat het
energieniveau weer terug is zoals eerder.
Vanmorgen tijdens mijn ochtendwandeling de nieuwe fontein nog even op de foto gezet. De fontein op de Grote Markt in Breda heeft een paarse verlichting.
December is altijd al dé maand geweest om
weer even extra aandacht te schenken aan kunst.
Vandaar een redelijk grote selectie vandaag.
Abraham Ortelius, Theatrum Orbis Terrarum, Antwerpen, 1601.
Vermoedelijk weten niet veel mensen dat de schilder Edvard Munch ook een fotograaf van het eerste uur was. Edvard Munch, self-portrait wearing glasses and seated before two watercolors at Ekely. Circa 1930. Gelatin silver contact print.
Elisabetta Sirani, Portia wounding her thigh, 1664, oil on canvas.
Gobardhan Ash, Irani, 1950. Gouache on silk cloth.
Nog een soort van fotopionier: James van der Zee, self-portrait, 1931. Gelatin silver print.
Jawlensky, Frauenkopf mit Blumen im Haar, circa 1913. Oil on board.
Louise Bourgeois, Ode à ma mère, 1995, drypoint.
Mimmo Paladino, Mattinate – Puglia Suite No 7, 2011. Water colour with collage.
Rodney Smith, Three men with shears, no 1. Reims, France, 1997.
Ryan Hewett, H2, 2021. Oil on canvas.
Simone Pheulpin, Triptyque, 2020, cotton.
Yashua Klos, The generosity of a hand with no work to do, 2021. Woodblock prints, muslin, paper collage, spray paint and Japanese rice paper on stretched canvas.
Zoals iedere week, verscheen ook vorige week zaterdag een artikel in de NRC over hoe Nederlanders hun vrije tijd doorbrengen. Afgelopen zaterdag 11 december was het tijd voor een boekbinder.
Rob Koch vertelde zijn verhaal.
Zijn atelier is veel georganiseerder en netter dan dat van mij. Maar er moet natuurlijk altijd wat te wensen over blijven.
De afgelopen dagen was ik minder actief op mijn blog
of in mijn werkplaats dan me lief is.
Vandaag kon ik weer even naar mijn werkplaats om
een wat nieuw papier te bekijken.
Het is al een paar dagen geleden geleverd maar het kwam
er eerder niet van om er naar te gaan kijken.
Als je iets koopt op internet, zeker wanneer het
een nieuw product of een nieuwe leverancier betreft,
is het altijd even afwachten wat je precies gekocht hebt.
Ook vandaag was dus een avontuur.
De aankoop betrof drie stukken papier. Dit is een stukje van het eerste stuk papier dat een bedrukte washi betreft.Tanouchi Sachiko zou de maker zijn. Voor mij gaat dit stuk een heel mooie papieren boekband vormen.
Het is een zacht papier en de achterkant laat iets zien van de kreukelige textuur en ook dat op sommige plaatsen de overheersende kleur door het papier komt. Daarom lijkt het papier gedecoreerd te zijn na de papierproductie.
Ik ben er nog niet uit maar de scherpe lijn links lijkt aan te geven dat er gewerkt is met een of meerdere sjablonen. Daar ga ik in de kerstvakantie misschien eens mee experimenteren. Met sjablonen.
Dit papier heet Hayashi Shinji Washi Kozo met bastspikkels. Bij de productie van het papier ontstaan de witte vezelslierten die je in het papier ziet zitten en het is de keuze van de papiermaker om in de papierpulp de resten van de schors (bast) van de plant in de pulp te laten zitten. Benieuwd hoe ik dit goed kan snijden.
Het papier is alleen al mooi omdat er zoveel te zien is.
Dit papier lijkt wel een textuur van leer te hebben maar laat je niet misleiden door de camera. Dit is een zacht, notenbruin papier. De kleur is heel anders dan de foto doet vermoeden en het gevoel van het papier heeft niets van leer.
Het meest recente album van John McLaughlin: Liberation Time.
Het is weer die tijd van het jaar: lijstjes van mensen
met de beste albums van 2021.
Het Twitterbericht was van Pat Metheny en die wees me via het lijstje
op de nieuwe CD van John McLaughlin.
Ooit zag ik de man met een groep optreden in Denver.
Dat was in het kader van ‘Remember Shakti’.
De club van mensen die samen spelen met John McLaughlin
is indrukwekkend:
Roger Rossignol, Vinnie Colaiuta, Gary Husband, Sam Burgess,
Nicolas Viccaro, Ranjit Barot, Julian Siegel, Jérôme Regard,
Oz Esseldin, Etienne M’Bappé, Jean-Michel ‘Kiki’ Aublette.
De muziek zet in op een hoog tempo en zoals de albumtekst en titel (Tijd van bevrijding) aangeeft gaat vooral over de Covidcrises. Dus ik moet er nog een paar keer naar luisteren voor ik mijn definitief oordeel geef. Ik raad dit luisteravontuur wel aan voor alle liefhebbers van moderne jazz gitaarmuziek.
Al een aantal jaren geleden hoorde ik van het idee
het beste van Godfried Bomans – de essays –
in een bundel uit te brengen.
Vermoedelijk van het Joost Prinsen zelf die er over
sprak bij de Taalstaat.
Prinsen ging door al het werk van Bomans dat niet als
boek verschenen was. Dat waren veel korte en langere
artikelen over allerlei onderwerpen. Sommigen actueel,
dan weer beschouwend.
Het resultaat staat in:
Godfried Bomans: In alle ernst – De keuze van Joost Prinsen
In de inleiding van deze bundel vertelt Prinsen
de ontstaansgeschiedenis.
Eerlijk gezegd heb ik niet veel van Bomans gelezen.
Natuurlijk: Erik.
Bijna verplicht, op de middelbase school, las ik Erik.
Erik of het klein insectenboek van Godfried Bomans.
Voor het eerst verschenen in 1941.
Maar nu ik net Alice in Wonderland voor het eerst heb gelezen
kijk ik toch weer anders tegen Erik aan: misschien nog
eens lezen.
Terug naar de bundel.
Als je de verhalen leest hoor je, zonder veel moeite, de typische
stem van Bomans, die je het verhaal vertelt.
Scherp is zijn logica, haarscherp.
Overal schijnt zijn onderkoelde humor tussen de letters heen.
Dan dat laatste verhaal (De man met de zwarte das).
Ik had het al meerdere keren gelezen.
Ook na deze keer lezen blijft het me onduidelijk wat Bomans
wil zeggen:
= kijk eens hoe zielig is ben?
= is het ‘gewoon’ een mogelijke verwerking van een moeilijke
relatie met zijn vader?
Bomans was te scherp in de analyse om een verhaal met de
strekking ‘kijk mij eens zielig’ te schrijven.
Dat Bomans dacht dat zijn vader een regent was, zou aan
het eind van de jaren ’60 niet moeilijk te verkopen zijn.
Daar was zo’n verhaal niet voor nodig.
‘De man met de zwarte das’ blijft ongemeen hard.
Misschien wel onnodig hard, on-Bomans hard.
Daarom is dit een van de weinige verhalen in de Nederlandse
literatuur dat blijft achtervolgen: aantrekken en afstoten.
Wat is hier de boodschap?
Eerder deze week werd er eerst nog gewerkt om de voegen direct rond de metalen elementen af te dichten.
De dag erna was er al water te zien. Spuiten is het nog niet echt. Het heeft nog het meest van opborrelen. Maar er is ook al te zien dat er gekleurde verlichting in (?) de waterstralen zit.
Toen ik dit bord zag dacht ik: zo duur zijn de pizza’s toch niet bij Il Padrino.
Dat klopt want op dit deel van de menukaart zie je de werkelijke prijzen voor pizza: 8,25 en 8,80. Wel leuke letters in drie kleuren.
Het verzamelen van teksten, afbeeldingen en andere
geheimen, is in volle gang.
De teksten ga ik voor een deel met de hand schrijven.
Daarbij wil ik wel een bijzondere kapitaal om
mee te beginnen.
Ik heb houten affiche letters, misschien gebruik
ik die ook. Maar ik kan ook wat eigen stempels maken.
Het idee is eenvoudig: bepaal de grootte van de letter (bijvoorbeeld 4 bij 4 centimeter), snij een stuk karton dat gaat dienen als basis voor de letter, ontwerp een eigen letter (let op spiegelschrift), snij die letter uit, plak de letter op de basis, vernis de letter en ondergrond een paar keer (steeds laten drogen), stempelen, eventueel de letter nog opwerken. De mogelijkheden zijn eindeloos.
Begonnen met de letter T. Alleen zag ik later dan geen van de teksten met een ‘T’ beginnen. Gelukkig kan ik daar als schrijver van sommige teksten zelf invloed op uitoefenen. Hier zie je de ‘T’ na de zoveelste vernislaag. De vernis die ik hier gebruik is acrylvernis. Ik heb die al lang en ik gebruik die heel beperkt dus kan ik hem beter bij zo’n klusje opmaken.
De letter ‘A’ ga ik zeker gebruiken. Snijden is overigens niet altijd eenvoudig. Neem je tijd.
Ook deze letter ligt te drogen. Eens zien wat ik daar mee kan doen. Er volgt binnenkort meer. Zoals je ziet schuimt de vernis nogal makkelijk. Bij het opdrogen trekken de meeste belletjes weg.
Een eerste verzameling:
Intro-tekst
Als we vandaag een boek kopen is het negen van de tien keer een roman. De kaft, de pagina’s, ze zijn de drager en de verpakking van het verhaal. Maar maak je zelf boeken, bind je zelf boeken in, dan ervaar je dat een boek ook een ding op zich zelf is. Ook de vorm van het boek vertelt een verhaal. Soms één verhaal, soms, net als middeleeuwse boeken, een hele serie van verhalen. Soms fantasieën, soms geschiedenissen, soms geheimen.
Dit boek heeft meer dan tien zakken. In iedere zak is ruimte voor geheimen. Ga op onderzoek uit. Misschien is er een verband tussen al die verhalen, misschien ook niet.
Empires of the Indus – The story of a River
The 10th anniversary edition by Alice Albinia. Reissue from 2018.
Page 89:
Until Shah Abdul Latif began composing poetry, Muslim poets and saint-versifiers in India wrote in Persian.
The antecedents of this language were great (Rumi, Hafiz), its metaphors imported (nightingales, roses), and both the poet’s persona and his subject (the Beloved) were courtly and male. Shah Abdil Latif , like Luther, spoke to the people in their own tongue. He read and quoted Rumi just as he read and quoted the Qur’an, but his subject matter was entirely local. He sang of farmers and fisher and the stars – the very being of peasant life.
It was the Indus, though, the river at the heart if Sindhj life, which was the silent protagonist of many of his songs.
In the eighteenth century the Indus was used far more than it is today – for travel, for transport of goods, for recreation as well as irrigation – and Latif describes it in all its moods: its high waves and whirlpools and treacherous quicksands, the boats that sail upon it and the pilgrims and merchants that traverse it.
He journeys, in his songs, out through the Delta and on to the high sea, across small creeks and freshwater lakes.
Water is a blessing and rain, like the Prophet, is rahmat, Divine Grace.
But the river is also dangerous, and crossing it is an allegory of the torturous passage from life to death.
Page 108:
‘Aap parne, likhne walli hain,’ she says, ‘aur nahi samjhi hain.’
You can read and write – and still you do not understand.
Return of a King: The Battle for Afghanistan
Door William Dalrymple
Paperback editie uit 2014.
Pagina 45:
Yet again, Shuja had to retreat.
Driven back by the now increasing powerful Barakzai brothers, he had no option but to return to the territories of the Company, losing more of his troops during a sandstorm on a reckless summer crossing of the desert shales between Shikarpur and Jaiselmer.
He also failed to repay the bankers of Sindh, who vowed never to lend to him again.
As Mirza ‘Ata put it, quoting a Persian proverb, ‘those once bitten by a snake fear even a twisted rope.’
Argusvlinder 