Een dag met zeemonniken, zeebisschoppen, zeemeerminnen en zeemeermannen en…..
….fel gekleurde vissen, misschien wel fantasievissen, en….
….draken, groot en klein, en…..
….eenhoorns en narwals. Een dag waarover nog veel te vertellen valt. Dat gaat nog wel komen maar op een ander moment.
‘Stop Russia’ en ‘Russia is a terrorist state’ zijn twee van de teksten op borden die de betogers afgelopen zondagmiddag bij zich hadden op de Grote Markt in Breda.
Helemaal eens.
De Russen horen niet in de Oekraïne.
De redenen die er voor worden aangevoerd zijn oorlogspropaganda.
Ongefundeerde verzinsels.
Het zijn de inwoners van de Oekraïne die mogen bepalen hoe ze
hun land willen inrichten en besturen.
Rusland heeft daar geen zeggenschap over.
Ook niet over delen van die staat.
Maar laten we wel kritisch blijven over wat er aan beide kanten
allemaal geroepen wordt.
NRC: ‘Oekraïne sinds invasie als een herboren natie’ is natuurlijk ook oorlogsretoriek waar niets van klopt. Dan mag je nog zo lang in een groen T-shirt rondlopen, Oekraïne ligt in puin, het aantal slachtoffers is niet te overzien.
Zelensky:
De wereld zag op 24 februari, om vier uur ’s morgens, een nieuwe natie.
Geen natie die uit het niets was ontstaan, maar één die was herboren.
Een land dat niet huilde of schreeuwde, een land dat niet bang was of vluchtte.
Dat niet opgaf noch vergat.
Als grote delen van de bevolking op de vlucht zijn en zich buiten
Oekraïne bevinden en een wederopbouw decennia gaat duren, zijn
de uitspraken misschien stoer maar ook misplaatst.
Beoordeel deze man op zijn daden niet zijn T-shirt en uitspraken.
Je zou er door verrast kunnen worden.
De aankondiging had ik wel gelezen maar dat nieuws was
al weer even weggezakt. Dus toen ik dit zag op
het Kasteelplein in Breda duurde het twee tellen voor ik weer
herinnerde dat dit om beach volley gaat.
Dit was het beeld vanmorgen.
Eind van de dag zag het er zo uit. Kasteelplein, Breda.
Nazomer in het Valkenberg in Breda. Rond 08:00 uur in de morgen. Prachtig toch?
Augustus is bijna voorbij en woensdag ben ik met een
heel ander boekenavontuur bezig:
Summerschool on the History of the Book van het Allard Pierson
en de vakgroep Boekwetenschap.
Een mond vol om toeschouwer te zijn bij een lezing op de woensdagmiddag.
Maar Hector de Backer in de vertaling en druk van Boris Rousseeuw
wilde ik vandaag nog afkrijgen. Hoe te binden?
Zo komt het boek uit de boekenpers. Het boek is goed gedroogd en de schutbladen en het boekblok zitten mooi in de boekband. Nu de boekhoekjes nog. Het is de eerste keer dat ik die gebruik en ik twijfel over hoe die het best te bevestigen zijn. Spoiler alert: de maat van het hoekje en dan met name de randen die om de plat moet komen te zitten zijn erg belangrijk. Mijn boekband is eigenlijk te dik voor de hoekjes. Nee je ziet geen gezichtje op de boekband, dat is de vleug in de fluwelen bekleding.
Maar de hoekjes zitten er om. Ik heb PVA in de hoekjes gesmeerd. In dit geval ook aan de binnenkant van de ‘halve maan-vorm’ die op de buitenkant van de plat komt. Of dat helpt? De tijd gaat hij uitwijzen. Ik heb de hoekjes geklemd met een tang. De tang die ik gebruikte had geen platte bek en dat is waarschijnlijk wel beter. Maar als de maat niet 100% past op het boek en je met de tang kracht moet zetten dan is het erg eenvoudig ongewenste deuken te veroorzaken in het hoekje die je er niet uit krijgt. Dit zal nog heel wat experimenteren vragen voor ik dit echt goed krijg.
Aan de binnenkant heb ik nog een ‘verborgen opslagplekje’ gemaakt. Deze kleine envelop die ik kreeg van mijn moeder was het hoesje van een kleine CD. De CD is bij het vuil gegaan maar het hoesje dient nu als opslagplaats.
Nu kan ik de lezingen eindelijk gaan lezen!
Dit is het in het Nederlands vertaalde “Comment relier?” van de befaamde Belgische bibliofiel en verzamelaar Hector de Backer (1843-1925); een lezing in twee delen die De Backer in 1918 hield voor de leden van de “Société des Bibliophiles et Iconophiles de Belgique” (door hem gesticht en voorgezeten) en die hij nadien in het Frans eigen beheer liet drukken in kleine oplage. Het was hiermee zijn bedoeling om met name de jongere leden van de vereniging, die nog steeds bestaat, een technische en artistieke leidraad te geven voor het (laten) binden van hun boeken.
De vertaling van 12.400 woorden is gedrukt op gevergeerd crème Conqueror papier van 120 gram en beslaat 52 blz., met twee illustraties. 21 x 13 cm (smalle A5). De oplage bestaat uit 50 genummerde exemplaren en verschijnt gebonden of in losse katernen. Drukken op naam is mogelijk zonder meerkost.
Pas geleden was ik in Leiden en plukte er in een klein
straatje drie bloemen, kleine bloemen.
Ze liggen al een tijdje te drogen in de boekenpers
maar gisteren moesten ze er even uit om een nacht
ruimte te maken voor een boek.
Goede gelegenheid om ze weer eens te bekijken en om
ze op de foto te zetten.
De warmte van de afgelopen tijd heeft meegespeeld
in de duur van het werk aan ‘Hoe te binden?’.
Het is de vertaling van een tweetal lezingen van
Hector de Bakker door Boris Rousseeuw,
die ook de uitgave van dit boekje verzorgde
via zijn margedrukkerij Carbolineum Pers.
Vooral afgelopen woensdag zorgde de warmte er voor
dat papier en lijm te snel droogde.
Vandaar dat in dit bericht foto’s van drie werkdagen
bij elkaar gebracht zijn.
Waar waren we ook alweer?
Het boekblok zat al ver in elkaar inclusief leeslint maar mist nog de schutbladen en de kapitaalbandjes. De boekband is ongeveer halverwege: de hoeken van de bekleding moeten nog op maat gesneden worden. Dan kan de omslag met het bekledingsmateriaal gemaakt worden. Dan kunnen we het hoogteverschil tussen de randen en het middenstuk van de platten gaan overbruggen.
Voor het op maat maken van de hoeken heb ik een klein hulpmiddel. Dat zorgt ervoor dat je voldoende ruime overlaat om de hoek mooi om te slaan maar ook niet te veel materiaal over laat.
Als je linnen gebruikt als bekledingsmateriaal dan kun je dat vaak gewoon dubbelslaan bij de rug. Maar heb je dikker bekledingsmateriaal, zoals nu, dan is het goed er voor te zorgen dat er straks niet te veel materiaal in de scharnier komt te zitten. Dus snij ik daar wat materiaal weg.
Voor het opvullen van de binnenkant van de platten (straks komt daar het schutblad nog over) gebruik ik ‘afvalpapier’. Ik heb het dubbelgeslagen zodat de kopkant (boven) en de buitenkant passen en alleen aan de staartkant (onder) en de rugkant nog wat papier weggesneden moet worden.
Als schutblad gebruik ik effen papier dat ik nog had liggen. De kleur is bijna gelijk aan het boekblok maar is anders, qua kleur en structuur.
Vanmorgen ging ik verder, nog een kant op te vullen met wit papier. Dan schutbladen en kapitaalband. Het geheel is dan zo ver dat de boekband en het boekblok in elkaar gezet kan worden.
Helemaal aan het eind (waarschijnlijk pas morgen) ga ik ‘boekhoekjes’ plaatsen. Dat is ook voor mij een eerste keer. Ben benieuwd hoe dat in zijn werk gaat. Ik heb twee ‘kleuren’ gekocht: zilverkleurig en goudkleurig. Vermoedelijk ga ik de goudkleurige aan dit boek zetten.
Beide platten zijn opgevuld. Als ik eerlijk ben kan dit nog een stuk beter. Maar ik wil het boek zondag afhebben en zou meer tijd nodig hebben. Roeien met de riemen die ik heb….
Het boek zit in elkaar. Je ziet dat de vleug in het fluweel voor verkleuringen zorgt die je wel of niet ziet afhankelijk van hoe het boek vastgehouden wordt. Drukken op de band laat al meteen sporen achter. Om er voor te zorgen dat het vocht van de lijm niet in het hele boek trekt moet er nog een maatregel genomen worden.
Die maatregel is om met bakpapier het ‘vochtige’, het gelijmde, deel van het boek te isoleren van de rest. Dat doe je dus aan de voor- en achterkant van het boek.
Dan kan het geheel tussen een plank en karton (en beschermend materiaal) in de boekenpers. Daar ga ik het morgen, zondag uithalen om de metalen boekenhoekjes te plaatsen.
Wat er precies mis ging weet ik niet.
Misschien heb ik zitten slapen.
Het gaat nog wel om twee topboeken.
Dus laat ik eerst even stilstaan bij boek nummer twee.
Het boek ziet er misschien niet sensationeel uit maar als je beter kijkt dan zul je snel zien dat die boek van Josephus Scaliger, Opus Emendatione Temporum, gedrukt door Christoffel Raphelengius in Leiden in 1598 is als object en vanwege de inhoud heel bijzonder.
Hoe bijzonder beschrijft Kasper van Ommen in zijn essay:
De emendatione temporum verscheen een jaar na de invoering van de kalenderherziening door Paus Gregorius XIII. De gregoriaanse kalender werd direct in de katholieke landen Spanje en Portugal ingevoerd. Andere katholieke landen volgden binnen enkele jaren. Dit riep bij de protestante Scaliger verzet op en de publicatie van zijn boek kan dan ook worden gezien als een betoog tegen de katholieke kalenderherziening.
De uitgave was een knap staaltje vakmanschap van de boekdrukker, met een in rood en zwart gedrukte tekst, in hout gesneden initialen, kop- en staartversieringen en twee uitslaande tabellen. In de tekst werden Hebreeuwse, Griekse en lettertypes in het Ge’ez (Ethiopische) toegepast. Scaligers De emendatione temporum onderscheidde zich van andere publicaties over antieke chronologie doordat hij zich bij de studie van de klassieke geschiedenis niet beperkte tot het tijdperk van de Grieken en Romeinen. Hij toonde aan dat die ook de geschiedenis van de Babylonische, Perzische, Egyptische en het Joodse volk diende te omvatten. Tot dan toe werd de geschiedenis van deze volken beschouwd als ‘heilig’ en daarom behandeld als een apart onderwerp. Hij presenteerde een synthese van nieuwe astronomische ontdekkingen en filologische interpretaties van oude westerse én oosterse bronnen. Scaliger betrok de kalenders van deze volken in een groter systeem, dat hij beschouwde als het correcte systeem van de chronologie. Hij toonde hiermee aan dat de overeenkomsten tussen verschillende oude kalenders konden worden benut voor het dateren van specifieke historische gebeurtenissen.
Pagina 25, Boeken die geschiedenis schreven.
Boek 4 is nog bekende bij het grote publiek.
Het boek is groot, heel vaak gedrukt en eigenlijk iedereen
kent er wel een versie van.
Is het niet uit de eigen boekenkast dan wel uit de la
van een nachtkastje in een hotel.
De Statenvertaling, de protestantse bijbel in de versie gedrukt door Paulus Aertsz van Ravensteyn, Leiden, 1637.
Boek nummer 9 van de tentoonstelling ‘Books that made History’ en dat beschreven wordt in ‘Boeken die geschiedenis schreven’ (redactie Kasper van Ommen en Garrelt Verhoeven) is een dik boek. Een heel dik boek.
In het essay van Arnoud Vrolijk (pagina 77 en verder)
zegt hij het als volgt:
Maar stel je nu eens voor dat je een woordenboek maakt dat bijna 200 jaar lang in heel Europa vrijwel als enige toegang biedt tot het Arabisch, de belangrijkste en invloedrijkste taal van de islamitische wereld. En dat jouw naam synoniem wordt voor ‘Arabisch woordenboek’ zoals Verkade voor chocoladerepen. Dan heb je wat bereikt. Redenen genoeg dus om aandacht te besteden aan het bijna 5 kilo zware Lexicon Arabico-Latinum van de zeventiende-eeuwse arabist Golius uit Leiden.
Dit is de Golius in volle glorie: Jacobus Golius (Jacob Gool), Lexicon Arabico-Latinum. Gedrukt in de drukkerij van Bonaventura en Abraham Elzevier, in naam, maar in werkelijkheid waren de drukkers de zonen: Jan en Daniel Elzevier. Leiden, 1653.
Op mijn telefoon stond nog een restantje foto’s van
de Vuelta van gisteren.
Zonder veel samenhang, behalve dan dat ze allemaal
op het Kasteelplein in Breda gemaakt zijn.
Ik zou zeggen: verzin er zelf het verhaal bij. Ik zie de inzendingen tegemoet.
De start was op het Kasteelplein van Breda.
Daar begon het met het voorstellen van de teams.
Veel kon ik daar niet van zien vanuit mijn plaats.
Maar ik zag wel een aantal andere zaken.
Het is al druk maar het gaat nog wel even duren voordat de renners zich ook werkelijk in beweging gaan zetten.
Er is een groep steltlopers om het publiek bezig te houden.
Daar in de verte is het podium waar de teams zich straks laten voorstellen. Sommige teams komen door de straten aanrijden maar al snel komen de meeste teams over de brug van het kasteel.
De steltlopers komen nog even terug.
De straat komt vol te staan met auto’s en motoren.
De renners, verzorgers en de mensen van de organisatie dragen mondmaskers vanwege Covid.
De motoren, allemaal met van die dubbele wielen.
Deze renners komen van de presentatie af. De etappe is nog niet begonnen.
Herman van der Zandt van de NPO laat zich op de foto zetten door fans alsof hij zelf een van de renners is. Terwijl ik dit schrijf hoor ik Herman van der Zandt commentaar geven op de koers terwijl ze langs de Argusvlinder rijden.
Hier wordt nog even een reclamebord vast gezet.
De renners stellen zich op. Vanaf de brug van de KMA zullen ze gaan vertrekken.
Dit zijn de eerste vier die op weg gaan naar de Grote Kerk.
Alle wagens en motoren zijn al weg.
Daar komen ze dan.
Dat is de laatste renner.
Toen was de start voorbij. Het zal nog lang onrustig blijven in Breda.
Toen ik gisteren wilde gaan slapen zag ik dat de
Grote Kerk een andere kleur had dan normaal.
Breda, Grote Kerk/Grote Toren.
Vanochtend ben ik vroeg naar het parkoers van de Vuelta gaan kijken.
Wat opvalt is dat de Vuelta eigenlijk maar een heel kleine
organisatie is.
De opbouw van het gebeuren is maar troosteloos.
Maar ik maakte natuurlijk wat foto’s.
Kasteelplein.
Kasteelplein.
Breda, Grote Kerk.
Catharinastraat / Reigerstraat.
Breda laat zien waar het om draait: Breda brengt rondje kerk rondje bier. Hoe troosteloos wil je het hebben?
Havermarkt.
Torenstraat.
De deuren van de kerk stonden al open. Hier komen ze straks tevoorschijn. Kerkplein.
Dit beeld maakt dan weer veel goed: Grote Kerk van Breda.
Oude Vest / Keizerstraat.
Claudius Prinsenlaan met rechts het Stadskantoor.
Daar zal dan straks de finish zijn.
Nog even wat kabels door de goot halen.
De dopingcontrole.
Chasseveld.
Wachten op de bus (die niet gaat komen vandaag)?
‘X marks the spot’.
La pasión.
Terug in de binnenstad van Breda. Catharinastraat / Reigerstraat.
Nog een serie Kasteelplein.
Vermoedelijk komen de renners straks vanuit de KMA het parkoers op.
Ze zullen de truien toch wel bij de finish wegzetten?
Kasteelplein in Breda.
Een van de hoefijzers op het plein achter het standbeeld van Stadhouder Willem III.
De temperaturen zijn weer op een boekbind-niveau.
Dus ben ik vanmorgen begonnen het boekblok en het
enveloppenboek af te maken.
Alle envelopkaternen zijn aan elkaar genaaid en omdat het materiaal zo verschillend is en ik er nog van alles ingeplakt heb, lijkt het me verstandig dat ik gaas aan de rug bevestig. Daarna kan het onder bezwaar.
Daar helpt Charles Dickens dan een handje. Het boek over hem en zijn werk dat mijn moeder onlangs op de tweede hands boekenmarkt kocht dient als presse papier.
Vervolgens kan ik verder met ‘Hoe te binden?’, door Boris Rousseeuw vertaalde lezingen van Hector de Backer. Eerst de platten gesneden.
Dan de rug en passen en meten. De bekleding van de boekband wordt een stuk fluweel. Daar plak ik eerst vlieseline tegen aan.
Passen en meten.
Ik heb niet eerder gewerkt met fluweel. Ik ben benieuwd hoe dat zal gaan met die vleug in de stof.
Een vleug wil zeggen dat de richting en het licht,
de kleur bepalen.
De kleur kan donkerder lijken of juist lichter.
De vlieseline is bevestigd en de platten en de rug zijn afgetekend.
Die lichtere strepen zijn het gevolg van het aftekenen. Als dat maar goed komt.
Deze ingezonden brief stond vorige week in de NRC. Ingezonden door Jona van Loenen (die ik niet ken), Rotterdam. Sorry voor de magere kwaliteit van de afbeelding.
‘Aan ziekte wordt verdiend, aan preventie niet.’
‘Door ons conservatieve status quo denken
ontbreekt het grotendeels aan systeemkritiek’
Mijn dagelijkse wandeling ging naar de weg waar, volgens de
informatie die ik heb, morgen de finish van de Vuelta
gaat plaats vinden:
de Claudius Prinsenlaan in Breda.
Vandaag was er weinig tot niets van te merken.
Dit is het Chasseveld. Vroeger lag hier een sintelbaan en sloeg het circus de tent op als het Breda aan deed. Nu is het een parkeerplaats tegen het centrum en er gaan geruchten dat hier een woonwijk gaat komen. Morgen zal de organisatie van de Vuelta wel het een en ander hier willen wegzetten.
Er staan wat strandtenten maar maar wat die hier precies doen….
Op de achtergrond het stadskantoor. Daar ergens zal morgen de finishlijn zijn.
De laatste meters naar de finish.
Stadskantoor.
De finishlijn gezien vanaf het stadskantoor. Zelf kan ik hier morgen waarschijnlijk niets van in het echt zien. Als de hoeveelheden mensen komen waar iedereen over spreekt zal het niet eenvoudige zijn om door het centrum te kunnen lopen laat staan dat je bij de finish kunt komen. Het televisiescherm geeft dan het beste beeld. Maar de rit van vandaag was niet om aan te zien dus een goed boek?
In het Valkenberg staan bij een wat vreemd hek een aantal oranje fietsen. Geen idee wat ze er doen, wat de bedoeling is. Maar voor mij is het vandaag een Vueltakunstwerk.
Breda, Havermarkt/Reigerstraat.
Breda, Havermarkt.
Breda, Haven.
Het is pas donderdag maar op vrijdag denkt de horeca
het feest rond de Vuelta al te beginnen.
Daarvoor halen ze enorme hoeveelheden bier en andere
drank in huis.
Er is te weinig ruimte voor en daarom blijft het
op straat staan. Soms ten koste van het terras.
Het wordt dus staand drinken.
Breda, de Haven.
Rechts bier en andere drank.
De rest van de stad is zoals anders op donderdag.
Het is gelukkig weer wat frisser.
Vandaag zelfs weer regen.
Dat gaf mij de kans om verder te gaan met mijn enveloppenboek.
Het prikken van gaten in de katernen van enveloppen valt niet mee. Een van de katernen heeft bubble foam aan de binnenkant. Als je het kunt vermijden: doen. Maar ik denk dat het wel leuk is als het lukt. De enveloppen verschillen van grootte per katern. Dat is mijn keuze maar het maakt het prikken meer ingewikkeld, het inbinden dadelijk ook.
Voor een hobbybinder als ik kan dit er mee door. Maar een echte boekbinder zal zeggen: niet goed genoeg. Maar ik reken er op dat met het binden de gaten mooi bij elkaar komen. Iets wat niet lukt vanwege de verschillende afmetingen van de katernen door het opstoten van de katernen.
Om de lengte van de draad te bepalen waarmee de katernen worden gebonden neem je de lengte tussen de twee uiterste gaten en vermenigvuldig dat met het aantal katernen. In mijn geval 15 katernen maal 15 centimeter plus 15 centimeter voor het geval dat (knopen en doorhalen).
De knoppen op mijn moderne naaibank dienen om zoals hier een draad vast te zetten of om linten vast te zetten waaraan een boek kan worden gebonden. Dat doe ik hier niet. Dan had ik mijn gaten op andere plaatsen moeten maken.
Hier zie je de bubble foam op de moderne naaibank. Met een extra voorziening om je katern open te houden terwijl je aan het binden bent of foto’s maakt.
Dit is de draad die ik gebruik bij het inbinden. Raak niet in paniek als je draad zichzelf opdraait (zoals je hierboven ziet gaan beginnen) of zelfs als je denkt dat de draad in een knoop zit. Rustig terug draaien en het probleem verdwijnt. Voor even want het door een gat halen van de draad zorgt ervoor dat de draad gaat draaien.
Bijna halverwege. Binnenkort meer.
Argusvlinder 