Omdat ik druk ben met het ‘Boekbindersboek’ blijft de schenkelworkshop even liggen maar als er een nieuwe aanwinst is volgen er al wel foto’s. Deze schenkel is nummer 4.
Het illustere viertal.
Afgelopen weekend kreeg ik van mijn moeder een derde schenkel. Ze zijn natuurlijk altijd anders, die schenkels. Maar deze derde schenkel gaat weer een stimulans geven aan de schenkelworkshop.
Grappig dat je ook van heel eenvoudige voorwerpen opvallende foto’s kunt maken (al zeg ik het zelf).
De laagstaande zon help natuurlijk een handje mee.
Terug naar het afdrukken van linostempels. een deel van het probleem dat er voor zorgt dat de afdrukken niet egaal zijn, zit hem volgens mij in het papier wat ik gebruik. Wat nou als ik er eerst eens een laagje ‘grondverf’ op zet? Daarom druk ik eerst een serie witte stempels af.
Als de verf droog is wil ik daar dan een serie rode afdrukken op- maken. Nadeel van mijn kleine oplages is dat je veel verfresten overhoudt. Daar wil ik natuurlijk ook iets mee.
Er lag nog een stuk restauratiepapier. Het is heel taai en tegelijkertijd doorzichtig. Snel blijkt dat het ook verf door laat. Ik leg het papier over een aantal linostempels zonder inkt. Daar ga ik dan met een roller overheen waar nog inkt aan zit. Met wit is dit dan het resultaat.
Als de ‘grondverf’ droog is zet ik er de rode stempels over. Als de stempels niet helemaal precies op elkaar zitten valt het nauwelijks op. Het wit is al moeilijk te zien op dit papier dat gebroken wit van zichzelf is.
Hier druk ik nog wat verfresten af met de linostempels.
Ik experimenteer ook met krantenpapier. Geen verf op de stempels maar rollen met een bijna droge roller over het papier met daaronder de stempels. Deze afdruk van een lino die is gebaseerd op een schenkel op een artikel over het inkrimpen van de varkensstapel. In Rood.
Vandaag verder gegaan waar ik de vorige keer
gebleven was met het afdrukken van de linosnedes
die ik gemaakt had met behulp van een schenkel.
Dit is een probeersel. Of dit in het schenkelboekje komt weet ik nog niet. Ik gebruik het linomateriaal eigenlijk als stempel. Voor een lino moet je eigenlijk papier nemen dat dun is en van zich zelf een zuigende werking heeft. Dat geeft een egaler resultaat maar mij bevalt dit ook wel.
Met de eerste schenkel had ik ook een soort van schenkelmozaïek gemaakt. Gedwongen door de vorm van de pagina was dat een soort van ketting geworden. Nu ben ik niet zo gebonden aan een volledig ronde of ovale vorm. Het kleuren met kleurpotloden is heel rustgevend. Het zal wel even duren voor dit gereed is maar dat maakt niet uit.
Ongeveer een jaar geleden ontstond het idee van een boek
rond een schenkel (stuk been van een rund).
Ik kreeg het bot van mijn moeder en afgelopen week
kreeg ik er nog een.
Dat en omdat ik op zoek was naar even iets anders,
leidde er toe dat ik de draad van de “Schenkelworkshop”
weer opneem.
Dit is de schenkel en een plastic vorm die ik kreeg. De schenkel ziet er heel anders uit dan de meer stereotype vorm die ik eerder kreeg.
Zou dit een jonger dier zijn geweest omdat de botten zo’n netwerk van gangen lijkt te bevatten?
Het is in ieder geval ook weer een bijzondere vorm.
Het bot dat ik als eerste kreeg had ik nog liggen. Hier ligt het bovenaan.
Mijn eerste idee was om daar twee lino-stempels van te maken. Het lino-materiaal dat ik eerder gebruikte heb ik niet meer en de winkel waar ik dat koop was gisteren gesloten. Dit materiaal had ik ook nog liggen. Het is harder en door de lichte kleur vind ik het moeilijker snijden. Maar deze relatief eenvoudige vorm moet lukken.
Door dat de schenkel horizontaal uit een runderpoot wordt gezaagd loopt die taps toe. Dat heeft tot gevolg dat ook al lijken boven- en onderkant sterk op elkaar, ze verschillen wel van grootte.
Bij de eerste stempel heb ik de ruimte buiten en in de schenkel (deels) uitgesneden. Bij de tweede schenkel bewandel ik het tegenovergestelde pad: de schenkel zelf wordt uit de stempel gesneden.
Moeilijk zichtbaar maar op het formaat van het schenkelboekje heb ik een raster uitgezet om de stempels goed te kunnen plaatsen.
Met de eerste stempel maak ik een diagonaal. Of iets dergelijks in het uiteindelijke boekje komt weet ik nog niet. Dit is een eerste probeersel.
Met de tweede stempel maak ik een eerste versie compleet. Je ziet dat er iets zwaar gedrukt heeft op het lino-materiaal. In het blauw kun je (delen van) cirkels herkennen.
Wordt vervolgd.
Vandaag weer een klein stapje gezet.
Dit is zover als ik vorige keer gekomen ben. Er moet nog een tekst aan toegevoegd worden voor het kan gaan dienen als illustratie in het boek.
Even testen op speciaal linopapier van Japanse makelij (Linoblock, handgeschepte 45 grams Japans papier).
Voor nu is deze pagina af. Ik kan me op de tekst gaan richten.
Vandaag was er niet zo veel te melden.
De jaarwaaier is gereed.
Helemaal tevreden ben ik niet maar ik heb niet het
idee dat ik de afbeelding beter kan krijgen.
Dus voor nu even stoppen.
Het boek-in-boek katern is ook gereed.
Dat moet nog een beetje op maat gesneden worden maar
dat ga ik later doen.
Intussen ben ik begonnen een kleine werkplank te maken om het lino snijden comfortabeler te maken. De plank krijgt een stootrand waartegen de lino gelegd kan worden. Die zal dan beter blijven liggen. Aan de andere kant krijgt het blad een rand om achter de tafelrand te blijven hangen. Binnenkort een foto van dit heel eenvoudige voorwerp. Voor nu 1 rand met houtlijm vastgezet. De volgende keer spijkers meenemen om de randen ook vast te kunnen spijkeren.
Gisteren eerst nog even gewerkt aan de jaarwaaier.
Van licht naar donker. Nog één jaartal te gaan.
Van de twee pagina’s met een schenkelmonument is er één met een gouden schenkel. Die zie je hier. Hiermee is het middelste katern gereed. De boek-in-boek constructie moet nog op maat gesneden worden en straks genaaid worden met de andere twee katernen.
Nadat ik het bladgoud op de testafdruk nog aangerold heb en overtollige stukje bladgoud verwijderd heb, kan ik beginnen aan één van de twee bladen met een afdruk van het schenkelmonument, dat in het boek gaat komen. Eén van die twee bladen krijgt een gouden schenkel. Dus begin ik met een dikkere lijm aan te brengen.
Daar plaats ik een stuk van een heel dun vel bladgoud heel voorzichtig op. Dan druk ik dat aan, eerst met de haren van een kwast, dan met mijn vingers. Voorzichtig dat het goud niet scheurt. Dan is het wachten tot morgen dat het goed droog is om de overtollige delen weg te halen.
Daarna had ik tijd om weer eens verder te gaan
met de jaarwaaier. Op de testafdruk kwam nog 1 jaartal.
Dat heb ik er op gedrukt met de nieuwe inkt.
Het papier is heel zacht geel of crème waar de jaarwaaier op komt te staan. Dus wilde ik ook eens proberen wat een witte afdruk doet. Omdat dit niet gelijk bij de eerste afdruk tot een goed gevolg leidde bedacht ik de tweede druk, op dezelfde plaats, te drukken met een mengsel van wit en blauw.
Dat lukte beter. Dat heb ik toen tot werkwijze verheven.
Daarom deze nieuwe kleuren op de definitieve pagina. De jaarwaaier gaat nog drie jaartallen bevatten.
De laatste drukgang, dat is ten minste het idee.
En een paar kleine tubes om een nieuw merk
van inkt uit te proberen.
Deze inkt wordt speciaal verkocht voor linoprint (block print). Maar ik ben niet echt tevreden. Zo ontevreden zelfs dat ik de testafdrukken maar niet laat zien. Dan kan het natuurlijk ook aan mij of aan mijn gereedschap of materiaal liggen. Hier moet ik nog eens verder voor op onderzoek.
De laatste versie van de lino bevat niet veel af
te drukken lijnen of vlakken meer.
De laatste drukgang gaat met gele inkt.
De resultaten:
Deze laatste komt in het boek. Niet omdat het de beste afdruk is maar omdat de afdruk gemaakt wordt op het papier waarop ook al andere afdrukken en decoraties zijn gemaakt.
Het idee is dat ik de grote, ronde schenkelvorm, die tot nu toe zwart gebleven is, ga voorzien van een laagje bladgoud. Het schenkelmonument zal daardoor steeds glanzen. Hier probeer ik het bladgoud voor het eerst sinds heel lange tijd weer eens aan te brengen. De verf was eigenlijk nog niet droog genoeg en op sommige plaatsen zitten twee lagen en is de lijm nog niet droog. Dat moet volgende keer beter.
Er lopen op dit moment drie zaken, een beetje door elkaar.
Ik schrijf de toelichtende tekst voor het boek Soep.
Voor het middelste katern voor dat boek ben ik nog een
lino aan het maken gesneden in linoleum.
Voor de tekst, katern 1, ga ik naast de tekst ook wat
drukwerk opnemen met de afficheletters en wellicht
nog met de linosnedes die ik gemaakt heb (of nog ga maken).
Onderdeel van het drukwerk voor katern 1 wordt mijn
‘jaarwaaier’.
Ik probeer om ieder jaar goed te laten drogen voor het volgende
jaar op de waaier geplaatst wordt. Dit is nog steeds een
test. Ik heb de lijnen van de as van ‘2020’ naar de bovenste
hoeken gebruikt om er ‘2020’ langs te leggen. Maar daardoor
komt de rode ‘2020’ niet mooi te liggen.
Dat moet een lijn van 45 graden worden ten opzichte van de
onderkant van het boek.
Dat ga ik de volgende keer uitproberen.
Dit is waar ik nu ben:
Jaarwaaier voor 2020.
Van mijn ‘Schenkelmonument’ heb ik de achtergrond gesneden. Het idee is om het ‘schenkelmonument’ een volgende keer in zwart af te drukken en om daarna de arceringen aan te brengen op de verschillende onderdelen van de vorm. Dit is een testafdruk. Helaas komt het centrum van de lino niet mooi op papier.
Maar de achtergrond, zeg maar de blauwe lucht, is voldoende. Dit is een eerste druk van een afbeelding die in het boek komt.
Ik had al gezien dat bij het schoonmaken van de lino de tekening die er met een zwarte stift was opgezet waar gewoon weggewassen werd. Daarom had ik van mijn schenkelsjablonen vastgelegd welk sjabloon ik waar gebruikt had. Hopelijk kan ik daarmee de tekening reconstrueren.
De tekening er terug opzetten.
Dat lukt. Dan ga ik vervolgens de hele achtergrond wegsnijden zodat alleen het ‘Schenkelmonument’ overblijft en de blauwe achtergrond blauw blijft.
Gereed voor de volgende drukgang. Maar dat gaat weer een paar dagen duren.
Tot nu toe heb ik steeds gebruik gemaakt van de ‘zaagvlakken’
van de schenkel. De kant waar je het gat in de schenkel
kunt zien. De karakteristieke vorm die je nu al heel
wat keren hier voorbij hebt zien komen.
Maar de buitenkant van de schenkel is ook interessant.
Wat kan ik daar mee doen?
Hopelijk heb ik de definitieve vorm van de ‘2020’-decoratie die ik wil maken. Op de tekening zie je de aanpak en de volgorde. Op het bovenste vel is de eerste ‘2020’ gedrukt.
De buitenkant van de schenkel (buitenschenkel) is niet helemaal rond. Eigenlijk is de buitenkant een beetje bonkig. Als je hem rolt dan blijft hij geregeld liggen. Bij vier van die ‘lig’-momenten trek ik de omtrek van de schenkel op papier. Dat worden de vier bouwstenen voor mijn volgende lino. Of schenkel mannelijk is weet ik niet dus als dat niet zo is dan hoor ik dat graag. Overigens wat een mooi woord: buitenschenkel. Zou dat bestaan?
Die vier vormen heb ik uitgeknipt om daarmee een soort van compositie te gaan maken.
Het zou zoiets kunnen worden maar helemaal tevreden ben ik niet. Dat is het ‘risico’ als je eerst een soort van schets maakt. Nu neem ik sommige dingen over van deze schets maar pas ook nog een paar aan.
Zelfde stuk papier maar de vormen aangezet met een stift. Je ziet dat ik voor de herkenbaarheid toch ook de ‘zaagvlak’-vorm heb gebruikt. Maar nogmaals, niet helemaal tevreden.
Hier is dan de Before & after. Rechts zie je mijn uiteindelijk ontwerp op een stuk linoleum.
De eerste snedes zijn gemaakt in de lino. Kleine stukjes gaan wit blijven de rest krijgt een eerste kleur. Vandaar ga ik verder in de lino snijden. Spannend.
Een paar dagen geleden heb ik materiaal gekocht
waarmee ik omslagen voor boeken kan maken.
Gisteren kwam een groot pakket aan huis en vandaag
kon ik het openmaken in mijn werkplaats.
Als je vindt dat je niet vaak genoeg cadeaus krijgt kun je er ook zelf voor zorgen. Nu heb ik daar niet over te klagen maar als idee wilde ik dat maar even meegeven. Ik kocht papier, of liever gezegd karton en tyvek. Tyvek heb ik nog nooit gebruikt maar mensen zijn er enthousiast over en het laat zich blijkbaar ook goed bedrukken.
Tyvek is een synthetisch materiaal dat bestaat uit vezels van HDPE (hoge-dichtheid-polyetheen).
Het materiaal werd door het bedrijf DuPont ontwikkeld en als handelsmerk geregistreerd. Het bestaat uit willekeurig georiënteerde en thermisch gefixeerde vezels van zuivere HDPE. Tyvek lijkt op papier en is gewoon te beschrijven en bedrukken, maar scheurt niet en is vloeistofdicht en waterdampdoorlatend. Het materiaal is knipbaar en snijdbaar. Tyvek wordt toegepast als papiervervanger bij onder andere hedendaagse, waterbestendige planafdruk, Enveloppen en polsbandjes voor popfestivals, plantlabels, ook als basismateriaal voor wegwerpoveralls (“witte pakken”), ook als bekleding van afscherming en isolatiemateriaal voor gebouwen. Moderne drukkerijen bieden quasi alle drukwerk aan op dit weers- en verouderingsbestendige product.
Uitgepakt ziet dat er zo uit. Het achterste vel is Zaansch bord, de andere gekleurde vellen zijn ‘board’ (zeg maar karton) en het eerste gebroken witte vel is de tyvek. De verschillende soorten gekleurd karton zijn kandidaten voor de omslag van het product van De Schenkelworkshop: Soep.
Een vorige keer zag je me een afdruk maken op
een stuk linoleum. Toen begon ik met het uitsnijden
van de afbeelding. Het resultaat gaat het spiegelbeeld
worden van het eerste ontwerp.
Maar nu eerst de lino verder uitsnijden en op maat maken.
De afbeelding is uitgesneden. Zowel de arceringen als de vorm. Grote vraag is dan natuurlijk in welke mate het snijden gelukt is. Dat zie je het best door de lino te inkten.
zo ziet de lino eruit als hij is ingeinkt. Als je de afstanden tussen de arceringslijnen niet heel consequent aanhoudt dan levert dan een zwakker beeld op. Daar moet ik mezelf nog veel verbeteren. Toch nog twee foutjes: op 1 plaats is een lijn te ver doorgetrokken en op een andere plaats is een beschadiging ontstaan.
Afgedrukt is dit het beeld. Het blauwe materiaal is veel zachter om in te snijden. Dan heb je minder kracht nodig maar vooral aan de zijkanten vraagt het om extra geduld. In het echte linoleum kun je veel preciezer snijden. Dat is tenminste mijn eerste indruk. Dat betekent dat je eenvoudiger meer lijnen op dezelfde vierkante centimeter kunt zetten zonder steeds in de fout te gaan. Het is ook eenvoudiger het begin en eind van iedere lijn te bepalen.
Blauwe wenskaart met ruimte om hierna nog tekst toe te voegen. De delen met magere lijnen lijken sneller tot een goed resultaat te leiden.
Nog een witte wenskaart. Deze zwarte inkt is die uit de kleuterschool set. Dit is niet de zwarte block print inkt. Deze inkt doet het dus goed op de linoleum. Dadelijk zul je zien dat het bij de houten afficheletters minder goed gaat.
Nogmaals geprobeerd een ‘2020’-boog te maken. Probleem is dat ik de denkbeeldige as waar omheen de cijferblok ‘2020’ draait niet op één plek hou. De verticale ‘2020’ heeft de ‘as’ op de onderkant van het papier liggen terwijl dat die ‘as’ voor de andere cijferblokken hoger ligt.
Nog een poging. De inkt dekt minder goed zeker nadat ik ben gaan experimenteren met het toevoegen van water aan de inkt. Nu nog in meerdere kleuren en in de juiste (?) volgorde, dan komen we er wel. Voor de volgorde kan ik bijvoorbeeld beginnen met kleur 1 voor beide horizontale blokken, dan een andere kleur voor de diagonale blokken en een derde kleur voor het verticale blok. Ik kan ook kiezen om van links naar rechts te werken. De laatste afdruk is dan de cijferblok die onderste boven ligt. De meest rechtse dus.
Door de ‘as’ te verleggen naar de rand van het papier
win ik ruimte boven de cijferblokken. Dat is hard
nodig want er moet nog een stukje tekst boven.
Vandaag een eerste blik op hoe het zeer
kleurrijke boek-in-boek idee gaat werken.
Als je straks het middenkatern openslaat
is dit het beeld:
Onafhankelijk van elkaar kun je het binnenste boek en het buitenste boek dan omslaan. Dus als ik het binnenste boek omsla dan krijg je het beeld van de volgende foto.
Sla je het buitenste blad dan weer om dan verdwijnen de getekende/handgekleurde schenkels en komt de rand met gedrukte schenkels in beeld.
Een klein foutje zie je meteen bij het afdrukken
van een lino. Jammer maar ik wil niet iedere keer opnieuw
beginnen. Maar er zitten er ook deze keer een paar in.
De lino is gesneden. Maar ik ging meteen weer experimenteren met de inkt. Soms leer ik het nooit. Resultaat was een paar slechte testafdrukken. Toen heb ik alles weer schoongemaakt maar dacht toen een paar situaties te moeten corrigeren. Enfin, eerst nog twee ‘plekjes’ die al mis waren voor het repareren.
Bij het repareren heb ik de problemen niet verholpen maar groter gemaakt. Kijk maar eens bij de afdrukken.
Zo ziet de lino er uit als hij ingeinkt is.
Dit is nog een test. Links, midden, is te donker.
De afdruk is beter maar nu worden de fouten duidelijker. Ik heb een paar definitieve afdrukken gemaakt. Eens zien of er nog met een tweede kleur overheen ga en of ik daarbij de lino nog aanpas.
Dit is de boek-in-boek constructie.
Ook de schenkelkrans (27 schenkels), gekleurd met kleurpotlood, is af. Nu zijn van 2 vellen, elk aan één zijde gedecoreerd met schenkels. De achterkanten hebben aan de uiteinden nog een redelijk groot vlak. Een leeg vlak. Idee is om daar nu ook iets te gaan maken.
Tussendoor even deze vingeroefening. Je weet nooit hoe je een nieuw idee kunt opdoen. Maar deze zijn het in ieder geval niet geworden. Ik ga toch nog een linosnede maken. Het zal helemaal bestaan uit rechte lijnen. De gele kleur op de achtergrond is gemaakt door na het linodrukken de roller uit te rollen. De vormen in de inkt op de roller zie je terug in het gele vlak. De zwarte schenkels zijn er daarna op gezet.
Zeven centimeter breed en 14 centimeter hoog. Dan eerst omtrekken van 5 schenkels op het materiaal gezet. Deze keer alleen de buitenkant van de schenkel benut.
Rechts blijft de rand recht (dat komt straks natuurlijk links). Reden is dat ik aan die kant vanuit de bovenhoek rechte lijnen laat ‘uitwaaieren’ naar de onderkant. De schenkels en de ruimtes waar de schenkels overlappen, krijgen rechte lijnen die onder een (rechte) hoek staan van de lange lijnen en van elkaar.
Links volgt de rans de grenzen van de schenkels. De lijnen snij ik uit maar ze zijn niet diep. Dat zal om meer aandacht vragen bij het in-inkten. Dit blauwe materiaal is heel zacht. Dat snijdt dus snel maar maakt het moeilijk (denk ik) om heel precies te snijden. Misschien moet ik ook eens een lino snijden met schenkels in traditioneel linoleum.