Als een rups

Als een rups kronkelen de steigers, langzaam,
heel langzaam, rond de Grote Kerk van Breda,
om steeds weer nieuwe delen van de buitenmuur
van de kerk te omvatten, zodat de restauratie-
werkzaamheden kunnen doorgaan.
Vanmorgen werd aan een nieuwe kronkel begonnen.

IMG_0294BredaGroteKerk


Grote schoonmaak

Het Stedelijk Museum Breda is verbouwd.
Het heeft geen jaren geduurd maar toch wel een aantal maanden.
Sinds afgelopen weekend zijn ze weer open dus ik ben vanmorgen
meteen naar de tentoonstelling met werk van Ruud van Empel
gaan kijken.
Het museum heet overigens nu STDLK Museum Breda.

Wat mij betreft had men de grote schoonmaak nog wel
wat verder kunnen doortrekken zodat er een betekenisvolle
naam was gekozen en er geen tentoonstellingen meer
worden georganiseerd waar je geen foto’s mag maken.

DSC06956RuudVanEmpelArcadiaVoyagePittoresque#1ArchivalPigmentPrint

Ruud van Empel Arcadia is de titel van de tentoonstelling. Op de eerste wand is het werk Voyage Pittoresque #1 te zien. Een ‘Archival pigment print. Van Empel is een pionier op het gebied van het digitaal bewerken van foto’s. Is daarmee tot intrigerende werken gekomen waarbij waar je naar kijkt heel echt lijkt maar het nooit echt is.


In de oudere werken die er hangen zie je vaak jaren-50
geklede kinderen in een omgeving met veel groen maar ook
prachtige kleuren. Een opmerkelijk aantal van de planten
en bloemen die je er op ziet staan lijken verdacht veel
op vleesetende planten. De idylle wringt.
Verrassend vond ik de serie Pollution.Geen natuur meer maar
plassen olie-achtige stoffen in uiteenlopende kleuren.

RuudVanEmpelArcadiaubliciteitsfoto

Hopelijk mag ik deze foto dan wel gebruiken. Deze is afkomstig van de publiciteits e-mail van het museum. Dus dit mag dan waarschijnlijk wel. Het werk is heel herkenbaar.


DSC06978RuudVanEmpelArcadia1980Breda1990

Bij de tentoonstelling wordt deze ‘catalogus’ verkocht. Let op: de werken waarmee Van Empel bekend geworden is, die staan hier niet in. Die zijn waarschijnlijk alleen voor de verkoop via de gallerie. Wel staan in dit boek foto’s van de Synagoge en het bijbehorende schooltje van uit de tijd dat dit een kraakpand was. Al is het bij mij om de hoek, ik had daar nog nooit eerder iets van gezien.


Monumenten achter de jazz

IMG_0248BredaKasteelplein

Breda, Kasteelplein. Inmiddels is dit containerbouwwerk fors uitgebreid en achter een witte afzetting geplaatst. Als een ‘plaats delict’.


IMG_0250BredaSpanjaardsgat

Breda, Spanjaardsgat.


IMG_0251BredaVismarkt

Breda, Vismarkt.


IMG_0252BredaHaven

Dat het eten matig is tijdens het festival, okay, maar ‘toilet food’?


IMG_0255BredaGroteMarkt

Breda, Grote Markt.


IMG_0256BredaGroteMarktIMG_0257BredaGroteMarkt

Hier draait het natuurlijk allemaal om: horeca-omzet. Trek je poeplap!


Alle zeilen bijzetten of juist niet?

IMG_0217BredaGroteKerkZeilenWeg

Bij de steigers van de Grote Kerk zijn de zeilen weggehaald. Ik hoopte dat dit een signaal zou zijn dat men de steigers zou gaan afbreken om een ander stuk van de kerk onder handen te nemen. Maar doordat de zeilen weg zijn zie je met een beetje moeite beter hoe ver men is. Er is nog het een en ander te doen is mijn inschatting.


IMG_0218BredaGroteKerkBalustrade

Maar hier zie je bijvoorbeeld dat waar eerder de balustrade was weggehaald een volledig nieuwe er voor in de plaats is gekomen.


Paleis van Typografisch Metselwerk

Met deze derde serie foto’s maak ik mijn serie over
de tentoonstelling ‘Paleis van Typografisch Metselwerk’ rond.
Geniet van al het werk van organisator Graphic Matters
en bedenker en ontwerper Richard Niessen.
Natuurlijk speelt de Grote Kerk ook een grote rol.

DSC06827PaleisVanTypografischMetselwerkBredaGroteKerkBibliotheekVanOnOntwarbareBoeken

‘Onontwarbare boeken’, dat is een intrigerend begrip. Waar moet ik dan aan denken? Niet-niet warbaar? Dus boeken die je niet kunt verwarren? Een kluwen boeken die je niet fysiek uit elkaar kunt halen?


DSC06828PaleisVanTypografischMetselwerkBredaGroteKerkDeurVanDeBibliotheekVanOnOntwarbareBoeken

Dit is een detail van een paneel van een kast in de Grote Kerk maar in mijn fantasie is dit de deur naar de ‘Bibliotheek van Onontwarbare boeken’. Dit is toch een veel betere deur dan de lelijke deur die in ‘In de naam van de Roos’ de toegang vanuit het sciptorium naar de bibliotheek verspert? Ga binnen zou ik zeggen.


DSC06829BredaGroteKerk

Ik loop door de tentoonstelling en tegelijk door de Grote Kerk. Ze zijn onontwarbaar (okay flauwe grap, laatste keer dat ik hem in dit bericht maak). Ik ben een onschuldige engel.


DSC06830PaleisVanTypografischMetselwerkBredaGroteKerkVideoAnthonBeekeIliasAfficheToneelgroepAmsterdam1994Zeefdruk

Op de plaats waar in een Katholieke kerk het hoofdaltaar staat en in een Protestantse kerk is dit misschien de plaats van de Avondmaalstafel. In de tentoonstelling staan hier die videoschermen. Ze tonen werk van drie kunstenaars die in hun loopbaan druk in weer gaan met typografie. Hier zie je de affiche die Anthon Beeke maakte: Ilias. Dit is gemaakt bij een voorstelling van Toneelgroep Amsterdam. 1994. Zeefdruk.


DSC06831PaleisVanTypografischMetselwerkBredaGroteKerkVideoOotjeOxenaarVuurtoren250Gulden

De video’s zijn een heel goed gekozen middel om een boodschap over typografie (en vooral de breedte van het onderwerp typografie) aan publiek over te brengen. Dit is een heel geslaagd onderdeel van de tentoonstelling. Ootje Oxenaar is de ontwerper die voor de biljetten van de Nederlandse gulden een nieuw ontwerp kon maken en realiseren. Veel mensen denken met goede herinneringen terug naar de kleurige biljetten met prachtige afbeeldingen, structuren en ornamenten. Op de foto onder andere de Vuurtoren, 250 gulden.


Dit is wat Bing AI schrijft naar aanleiding van mijn vraag:
‘Wat doet Irma boom met Cover Cover op het Paleis van Typografisch Metselwerk?’

Bing AI kan niet denken maar wel slim zoeken. Dat geeft de software ook aan.
Het zoekt op basis van mijn vraag naar:
‘Irma boom Cover Cover Paleis van Typografisch Metselwerk’

Feitelijk krijg ik als reactie twee ‘antwoorden’:

Irma Boom is een bekende Nederlandse grafisch ontwerper die onder andere boeken heeft ontworpen voor Viktor&Rolf. Cover Cover is een boek dat zij maakte over het werk van dit mode-duo. Het boek heeft een bijzondere vormgeving met verschillende lagen en kleuren.

Het Paleis van Typografisch Metselwerk is een tentoonstelling die grafische voorwerpen verzamelt die kenmerkend zijn voor de visuele communicatie van grafisch ontwerpers. De tentoonstelling is gemaakt door Richard Niessen en wordt gepresenteerd door Graphic Matters in samenwerking met de Grote Kerk Breda. De tentoonstelling bevat werk van Irma Boom en andere bekende Nederlandse en internationale ontwerpers.

Nu is het weer mijn beurt.

DSC06832PaleisVanTypografischMetselwerkBredaGroteKerkVideoIrmaBoomCoverCoverViktor&Rolf

Als derde video zie je Irma Boom, de ontwerpster, door haar boek ‘Cover Cover’ gaan en uitleggen waarom ze het boek voor Viktor&Rolf gemaakt heeft zoals ze laat zien. Hoe het boek is opgebouwd uit omslagen (cover, boekband), georganiseerd naar collectie. Het boek presenteert de collecties alsof het een catwalk is maar de ‘lezer/kijker’ heeft ook een rol: door het selectief omslaan en dichtklappen speel je met kleuren, afbeeldingen (positief en negatief) en andere grafische elementen. Een heel ingenieus boek dat hoge eisen stelt aan het drukproces van nu. Een topprestatie dus.


DSC06833BredaGroteKerkVersieringKlapstoelDSC06834BredaGroteKerkVersieringKlapstoelDSC06835BredaGroteKerkVersieringKlapstoelDSC06836BredaGroteKerkVersieringKlapstoel

Versieringen aan banken in de Grote Kerk.


DSC06838HetPaleisVanTypografischMetselwerkBredaGroteKerkCosmographicChambers

Dit is de lade met ‘Cosmographic Chambers’.


DSC06837HetPaleisVanTypografischMetselwerkBredaGroteKerkCosmographicChamberVraag

In een grafmonument op de achtergrond zag ik ook een Cosmographic Chamber.


DSC06839HetPaleisVanTypografischMetselwerkBredaGroteKerk

Soms gebruiken kunstenaars abstracte (schrift)tekens in hun kunstwerken die niet bedoeld zijn om te lezen en begrijpen maar die er zijn om hun vorm. In de Grote Kerk ‘maakte’ ik zo’n schriftteken.


DSC06840HetPaleisVanTypografischMetselwerkBredaGroteKerk

Hier komt het ‘teken’ vandaan.


DSC06841HetPaleisVanTypografischMetselwerkBredaGroteKerkDSC06842HetPaleisVanTypografischMetselwerkBredaGroteKerkDSC06843HetPaleisVanTypografischMetselwerkBredaGroteKerk

Toen werd het tijd om naar huis te gaan. Veel plezier bij je bezoek!


Paleis van Typografisch Metselwerk

Mijn foto’s van het ‘Paleis van Typografisch Metselwerk’
wissel ik hieronder af met foto’s van de Grote Kerk van
Breda, de ruimte waar de tentoonstelling op dit
moment te zien is.

DSC06816PaleisVanTypografischMetselwerk

Het ‘Paleis van Typografisch Metselwerk’ is een project waar Richard Niessen al jaren aan gewerkt heeft, het project steeds verder doorontwikkelen en vervolgens vertonen op wisselende locaties. Deze keer in Breda, destad die tot een paar jaar geleden nog de stad van grafiek wilde worden. Intussen heeft men die ambitie laten varen maar Graphic Matters heeft nog steeds een stevige ambitie: ‘Graphic Matters maakt het werk van visueel eigenzinnige, maatschappelijk betrokken en/of sociaal kritische vormgevers zichtbaar’. De reizende tentoonstelling is opgebouwd uit een stapelbare verzameling ‘vitrines’. Hierboven in gestapelde uitvoering.


DSC06817PaleisVanTypografischMetselwerk

Dit is een uitgepakte vitrine. Op schragen een soort van lade. Steeds afgedekt met een glazen plaat, vergezeld van zwart/witte palen die betrokken zijn bij opslag en vervoer. Een plank die de lade kan afsluiten. Soms zie je nog een soort van extra plateau zoals hier links en op het vloerdeel een QR-code naar een voorgelegen introductie. Al die niveau’s kunnen en zijn vaak voorzien van informatie over typografie.


DSC06818PaleisVanTypografischMetselwerkBredaGroteKerkMuurDSC06819HetPaleisVanTypografischMetselwerkBredaGroteKerkRichardNiessenIMG_0180PaleisVanTypografischMetselwerkVonWersinsKitchen

De onderwerpen die aangekaart worden zijn heel interessant. Probleem alleen is dat er heel, heel veel informatie wordt gedeeld die professionals zeker zal aanspreken (al zullen veel van de informatie al kennen). Voor leken is het allemaal erg veel, met een lange gesproken introductie en voor mij vaak onoverzichtelijke presentaties. Het is overduidelijk dat er erg veel werk in is gestoken. Veel tijd, heel veel energie. Deze tekst is een soort van toelichting. Het bespreekt Von Wersin, een persoon die baanbrekend werk geschreven heeft over ornamenten. Hansje van Halem is een bekende maker van grafiek, onder andere voor Lowlands. Mienke Simon Thomas is een schrijver en curator van Boijmans die werk gedaan heeft op het gebied van ornamenten. Dus voldoende aanleiding om verder op zoek te gaan rond het thema ornamenten maar voor een wnadeling langs grafiek op een zondagmiddag…..


DSC06820BredaGroteKerkGrafzerkDSC06821BredaGroteKerkMuur

De Grote Kerk geeft momenten met ontspannende afwisseling.

DSC06822BredaGroteKerkMuurDSC06824PaleisVanTypografischMetselwerk

Deze vitrines zijn mooi gemaakt. Als idee: super!


DSC06825PaleisVanTypografischMetselwerk

Maar waar begin je, zoveel lagen informatie. Fysiek en inhoudelijk. Één zo’n vitrine is al een tentoonstelling op zich.


DSC06826PaleisVanTypografischMetselwerkBredaGroteKerkDetaiGrafmonumentEngelbrechtIEnJanIVVanNassauEnEchtgenotes

Breda, Grote Kerk, detail van het grafmonument van Engelbrecht I en Jan IV van Nassau en echtgenotes. Zo mooi.


Ga kijken en oordeel zelf.
Vervelen ga je er niet doen.

Het Paleis van Typografisch Metselwerk in Breda

De nieuwe naamplaat van de Grote Kerk in Breda
geeft al aan dat er iets bijzonders aan de hand is.
Er is in de Grote Kerk een tentoonstelling over
typografie in de meest brede zin van het woord.

De Grote Kerk zelf kun je ook ‘lezen’ als een boek
en vandaag sta ik stil bij de speciale krant die bij
de tentoonstelling gemaakt is en die op de ‘typografische aspecten’
van de Grote Kerk ingaat.

IMG_0179PaleisVanTypografischMetselwerkVictoria&AlfredIVIUSEUMIVI

Nieuw (tijdelijk) naambord van de Grote Kerk:
Victoria & Alfred IVIUSEUMIVI
)palaceoftypographicmasonry(
Vrij naar het Victoria & Albert Museum in Londen, vermoed ik.


IMG_0206PaleisVanTypografischMetselwerk

De krant dient als een soort van alternatieve routebeschrijving door de Grote Kerk. Niet alleen de reizende tentoonstelling komt aan bod, er is juist veel ruimte voor de typografische aspecten van het kerkgebouw.


IMG_0207PaleisVanTypografischMetselwerk

De krant heeft ‘zwarte’ pagina’s.


IMG_0208PaleisVanTypografischMetselwerkEngelbrechtIIVanNassau

Met bijvoorbeeld Engelbrecht II van Nassau zoals hij deel uitmaakt van het praalgraf in de kerk.


IMG_0209PaleisVanTypografischMetselwerk

Dit zijn de witte pagina’s. Ga eens een kijkje nemen bij deze tentoonstelling.


Een barones op je voorruit

IMG_0187BaronesOpDeVoorruit

In de ochtend is de binnenstad van Breda een soort parkeerplaats voor grote dieseltrucks. Vanmorgen stond er een zo geparkeerd in de Ridderstraat (kleinere en smallere straat dan een straat in menige vinexwijk) met op de voorruit een weerspiegeling van het ‘torentje’ van de Barones, winkelcentrum in Breda.


IMG_0188BredaBarones

De Ridderstraat met torentje.


Stadsarchief Breda: Dagblad van Noord-Brabant

Bij de open dag werden ook een aantal pagina’s
getoond uit een krant uit het archief.
Het ging om het Dagblad van Noord-Brabant.
Volgens mij de krant van 24 april 1923.

DSC06804KrantDagbladVanNoordBrabantPeekEnCloppenburgBreda

Verschillende advertenties en oproepen. Onder andere van Peek & Cloppenburg Breda.


DSC06805KrantDagbladVanNoordBrabantAlbertVogel

Een verslag van een optreden van Albert Vogel. Gezien de datum van de krant en genoemde voordrachtkunstenaars waarmee Vogel vergeleken wordt (Royaards en Musch) gaat het waarschijnlijk om Albert Vogel sr. De vader van actrice Ellen Vogel en Albert Vogel jr (https://nl.wikipedia.org/wiki/Albert_Vogel_sr).


DSC06806KrantDagbladVanNoordBrabantJanVenDerVenCatharinastraat5

Jan van der Ven, Catharinastraat 5 (Hoek Catharinastraat – Kasteelplein).


DSC06807KrantDagbladVanNoordBrabantRheumatiek

Rheumatiek en jicht. Een pain expeller?


DSC06807KrantDagbladVanNoordBrabantAdrVanBergen

Adriaan van Bergen.


DSC06808KrantDagbladVanNoordBrabantDunlop


Het begin van mijn koningsdag

IMG_0168BredaKasteelpleinHalfNegen

Om half negen liep ik het Kasteelplein in Breda op en er waren geen bezoekers. Beveiligers, toiletpersoneel, basista’s, frietbakkers, ja allemaal. Maar nog geen bezoekers op dat moment.


IMG_0169BredaValkenbergKoningsdag

In het Valkenberg was de Vrijmarkt al begonnen. Eens kijken of er iets voor mij tussen zit.


IMG_0170BredaValkenbergVrijmarktKoningsdag

Behalve de temperatuur was het weer prima.


IMG_0171BredaKoningsdagIMG_0172BredaKoningsdag

Met aandacht voor de etalage! Leuke titels: The priory of the orange tree, A court of silver flames, I was born for this, John Green turtles all the way down.


IMG_0173KoningsdagWillemFrederikHermansDeRaadselachtigeMultatuliHellaSHaasseTransit

Er was een mevrouw die 40 euro voor een paar oude boeken wilde. Die heb ik laten liggen. Het boek ‘Transit’ van Hella S. Haasse kreeg ik omdat de verkoopster bijna tegen mij aan botste. Thuisgekomen bleek dat ik al een exemplaar heb en mijn exemplaar is in betere conditie. ‘De raadselachtige Multatuli’, kende ik niet (mei 1976). Een biografie door Willem Frederik Hermans van Eduard Douwes Dekker. Voor twee euro. Prima koopje. De Karl May’s staan tegenwoordig in een donkerder daglicht. Ik heb ze nog niet in detail bekeken.