Conn3ct in de Nottebohm zaal van Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience in Antwerpen

Posted on juli 31, 2017 by Argusvlinder

Conn3ct is een reizende tentoonstelling die bijvoorbeeld
eerder in Den Haag te zien was in Museum Meermanno,
het Huis van het Boek.
Afgelopen weekend was ik in Antwerpen en had de kans
de tentoonstelling daar te zien.
Er wordt een verband gelegd tussen de moderne media
en de handschriften en boeken van de organiserende collecties.
Heel geslaagd.

Dit was het schilderij in de hotelkamer waar we verbleven. Het lijkt of er een vlekje zit op het schilderij, of…..

….is het een kogelgat?

Een eerste blik op de prachtige Nottebohm-zaal van de Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience. Prachtig.

In de overgang van handgeschreven werken naar volledig gedrukte uitgaves waren veel stappen mogelijk. Hier zie je een werk dat lijkt op een gedrukt werk maar het niet is. Samengesteld handschrift van de Broeders van het Gemene Leven, Gouda ?, 1516 – 1534, Antwerpen.

Dialogus miraculorum van Caesarius van Heisterbach, Keulen, Ulrich Zell, circa 1475.

Een reeks hoofdletters. Zoek de verschillen.

De hoofdletter R.

Nottebohm-zaal, Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience.

Vondel.

Missale Traiectense, Leiden, Jan Seversz, 1514 – 1515. De makers van de tentoonstelling gaat het hier om de pagina-indeling, het kleurgebruik en het gebruik van houtgravures. Mij ging het meer om de leuke navigatiehulpmiddelen aan de zijkant van de bladen.

Cornelius Aurelius, Die cronycke van Hollandt, Zeelandt ende Vrieslant, Leiden, Jan Seversz, 1517. Drukkers hadden soms een grote betrokkenheid bij de inhoud en lay out van werken die ze drukten. Zo werd er soms ‘ruimhartig’ omgesprongen met de houtgravures.

Hier ontbreekt een deel van de houtgravure. Het hoofd van de vrouw is niet compleet.

Hier is maar een klein, niet zoveel zeggend, linkerdeel van de oorspronkelijke houtgravure gebruikt.

Dit was het boek dat mij het meest in het oog sprong. Degene die vaker op mijn blog lezen hebben misschien een idee. Cornelis van Hoorn, Corte cornikel, Utrecht, Jan Berntsz, 1537. Kronieken waren een genre op zich. Het waren (wereld)geschiedenissen. In een boek werd geprobeerd de geschiedenis overzichtelijk in beeld te brengen. De koper kon kiezen hoe hij of zij de informatie van de publicatie ging gebruiken. Als een boek, zoals hier maar het kon ook als boekrol worden gebruikt.

Of dit nou zo overzichtelijk was weet ik niet. Ik begreep van deze pagina’s niet hoe de informatie gestructureerd was.

Een boek met bewegende delen. Prachtig. Petrus Apianus, Cosmographicus liber correctus, Ed Gemma Frisius, Antwerpen, 1533.

Dat boeken op verzoek werden ingekleurd en gebonden wist ik wel maar je ziet het niet zo vaak. Hier een prachtig voorbeeld.

Missale Trajectum, Antwerpen, Henrick Peetersen van Middelburch, 1540, ingekleurd.

Dezelfde tekst, dezelfde editie, dezelfde pagina maar nu niet ingekleurd.

De printer print een bewijs van mijn deelname aan Conn3ct.

De Nottebohm-zaal van de Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience is een bezoek waard.

Koninklijk paleis

Posted on juli 30, 2017 by Argusvlinder

In Phnom Penh brachten we ook een bezoek aan het complex
dat het koninklijk paleis bevat.
Het is een groot terrein in het centrum van de stad
met een aantal prachtige gebouwen.

De paleismuur.

Een hekwerk in het complex.

Al de gebouwen hebben een eigen naam en functie. Die zijn in de rondleiding een beetje verloren gegaan.

Dit beantwoordt helemaal aan het sprookjesachtige image van Cambodja.

Ondanks de drukte met de toeristen stralen deze beeldjes rust uit.

Een hele lange muurschildering.

In het complex zijn ook grote grafmonumenten.

Dit is een standbeeld voor Norodom I.

Herinnering aan grandeur.

Stoffel

Posted on juli 29, 2017 by Argusvlinder

Wij hadden thuis een schildpad en die noemde we Stoffel.
Dat was een logische naam want zo heette een van de
karakters van De Fabeltjeskrant.
Een kinderprogramma met dieren in de hoofdrol die
allemaal menselijke eigenschappen hadden.
Stoffel was natuurlijk niet zo snel en had daarom
een auto (in de Fabeltjeskrant).
Onze stoffel leefde in de tuin en kreeg soms een appel.
Tussen oude dia’s die ik liet digitaliseren vond ik twee
foto’s van hem:

De kwaliteit van de dia’s is met de jaren wel wat achteruit gegaan.

St. Annakerk, Haagweg in Breda

Posted on juli 29, 2017 by Argusvlinder

Dit was onze parochiekerk.
Wij waren daar actief en ik heb er een keer dia’s gemaakt.
Die dia’s zijn onlangs gedigitaliseerd.
De kerk is niet meer in gebruik.

Wikipedia:

De Sint-Annakerk (Breda) is een kerk aan de Haagweg nabij het centrum in de wijk Haagpoort in de Nederlandse stad Breda.

De kerk behoort tot de overgangskerken. Het is een rijksmonument. Het is een neogotische kruisbasiliek met vijf beuken. De architect is Joseph Cuypers. Het heeft een spitsboogvormig portaal.

De pastorie in Art Nouveau-stijl werd gebouwd in 1904 door de architect F.P. Bilsen. De kerk is als zodanig niet meer in gebruik. In 2002 is het interieur omgebouwd tot kantoorruimte, de ANNAstede.

Nu is het een kantoorgebouw.
Op de website van Oomen Architecten vond ik nog een paar foto’s
van de huidige staat van het gebouw. Die tref je hier ook aan.
Eerst mijn foto’s.

Mijn foto’s zijn niet (meer) zo mooi. De dia’s hebben nogal aan kwaliteit verloren. De St. Annakerk aan de Haagweg in Breda had glas-in-lood ramen.

Dit raam is gefotografeerd vanaf het koor. Het koor zat direct boven de publieksingang en is de plaats van waaraf werd gezongen. De foto’s zitten in een willekeurige volgorde. Resultaat van het inscannen.

Na het Tweede Vaticaans Concilie kwam er een modern altaar in de kerk te staan, voor het hoofdaltaar. Later werd het vervangen door een houten altaar waarvan hier de voorkant te zien is.

Tabernakeldeur. Onderdeel van het hoofdaltaar. Op de deur staat in het midden het Lam Gods, symbool voor Christus. Op de vier hoeken de symbolen voor de evangelisten.

Een van de lampen in de kerk. Wellicht was dit de Godslamp. De lamp die altijd aan was en die de aanwezigheid van God symboliseert.

De toenmalige pastoor was een liefhebber van tuinieren. De bewoners van de pastorie waren Kapucijnen. Hier zie je een deel van de pastorietuin. de foto is genomen met het gezicht naar de school aan de Havermansstraat.

Nog een stukje tuin. Nu vanaf de kerk naar Haagweg nummer 5 gefotografeerd. Op nummer 5 woonde vroeger de koster en zijn gezin. Dat was vroeger een betaalde baan.

De muren van de doopkapel. Die muren hadden erg te lijden gehad van een lekkage in de afvoeren van de kerk. Daarom zijn die gerestaureerd. Opnieuw geverfd naar het origineel ontwerp. Hier staat de Paaskaars voor de muur.

Op meerdere plaatsen in de kerk stond deze versiering op de muur.

Dit is het kruis dat in een speciaal hiervoor gemaakte ruimte boven het tabernakel in het hoofdaltaar stond.

De uiteinden van de bogen waren/zijn versierd met beeldhouwwerk.

Centraal in de kerk stond tegen een pilaar deze grote beeldengroep van de Heilige Familie.

Al het beeldhouwwerk is uitgevoerd in neogotische stijl. Zo ook de preekstoel.

Deel van het hoofdaltaar. Aan beide kanten van het altaar hingen grote, zware gordijnen. Hier zie je daar een deel van (rechts).

Als scheiding tussen het altaar en de banken in de kerk stonden twee grote communiebanken. Hier is een tekst van de evangelist Mattheus verbeeld.

De tweede communiebank verbeeldt een tekst van Johannes.

St. Annakerk in Breda. Interieur met beeldengroep van de Heilige Familie vanaf het koor gefotografeerd.

Interieur met beeldengroep Heilige Familie en de preekstoel.

Kyriale ordinarium missae.

Het zicht vanaf het hoofdaltaar naar links achter in de kerk, richting Haagweg. Ongeveer in het midden van de foto zie je de ingang van de doopkapel.

Het zicht vanaf het hoofdaltaar naar rechts achter in de kerk, richting hoek Haagweg/Tramsingel.

Interieur van de kerk op bankhoogte.

Hoofdaltaar.

Pastoor Bernard Feijen doet de mis.

Dat waren mijn foto’s.
Nu nog een paar foto’s van Oomen Architecten die de huidige status
van het gebouw weergeven (dat is te zeggen, de status bij de opening
van de Annastede).

Muur doopkapel.

Glas-in-lood.

Breda in The Met

Posted on juli 28, 2017 by Argusvlinder

Breda in de verzameling van het Metropolitan Museum in New York.
De eerste werken waren duidelijk terug te verwijzen naar Breda.
Maar nagelang je verder komt wordt dat steeds moeilijker en steeds leuker.
Vandaag nog eens drie verrassingen.

Pierre-Auguste Renoir, calling card. Artist: Anonymous, circa. 1864–1919. Inscribed in plate across center: “PIERRE AUGTE RENOIR”; lower right: “28, rue Bréda” [crossed out in graphite]

Between the years of 1977 and 1989, F. C. Schang donated a group of 64 artists’ calling cards to the Metropolitan Museum of Art.
Schang began collecting calling cards as an accompaniment to his stamp collection;
however, the former eventually eclipsed the latter.
Now a part of the Drawings and Prints Department’s permanent collection, the calling cards are housed in an album that also includes Schang’s collection of stamps and other ephemera.
Calling cards are thought to have originated in Britain with the habit of writing messages
on the backs of playing cards. Ladies used hearts while men chose from diamonds or spades.
Special cards designed for such messages began to appear in the mid-18th century.
Printed with one’s name and, later, their address, engraved calling cards were originally used only by the nobility and upper class. Those who could not afford to have cards printed would write their names on white paper or unglazed pasteboard.
By the beginning of the 19th century, the calling card was a firmly-established social necessity.
For many, the card was used for dating, or “calling” upon a potential love interest.
But it became popular among artists as well, many of whom used them to send notes and direct potential patrons to their studio. (See: Banfield 1989, pp. 1-4.)

Korte samenvatting:
Het museum ontving een verzameling ‘calling cards’.
Dat waren kaartjes die men (adel, upper class) aan elkaar gaf om
daarmee een bezoek aan elkaar de bevestigen.
Het begon waarschijnlijk met het uitwisselen van speelkaarten met
daarop het adres geschreven.
Vrouwen gebruikten kaarten met het symbool ‘Harten’ en mannen gebruikten
‘Ruiten’ of ‘Schoppen’. Maar later werden het gedrukte kaartjes.
Een beetje zoals we nu business cards uitwisselen.
Vergeet niet dat niet alle kunstenaars zoals Van Gogh armoedig waren.

Blijkbaar woonde Renoir eens in de Rue de Breda.

Metropolitan Museum – New York, Francisco de Zurbarán, Spanish, Fuente de Cantos 1598 – 1664 Madrid, The Battle between Christians and Moors at El Sotillo, circa. 1637 – 1639, oil on canvas.

In 1370 the Spanish forces were saved from a night ambush when a miraculous light revealed the hidden Moorish troops.
This picture depicting the miraculous event was painted for the apse of the Carthusian monastery of Nuestra Señora de la Defensión in Jerez de la Frontera.
It formed part of a large, three-tiered altarpiece which comprised fourteen paintings and additional sculptures.

Op zich lijkt dit helemaal niets met Breda te maken te hebben, maar
als we het beeld beter bekijken vallen de lanzen aan de linkerkant wel op.
Lijkt wel een beetje op Velazquez (Las Lanzas).

In de toelichting op dit werk op de site van het Metropolitan
wordt inderdaad naar het schilderij van Velazquez verwezen.

Metropolitan Museum – New York, Edwaert Collier, Dutch, Breda, circa 1640 – after 1707 London or Leiden, Vanitas still life, 1662, oil on wood.

Edwaert Collier is me volledig onbekend.
Maar blijkbaar is hij in Breda geboren.

Het schilderij bevat een aantal leuke details.

Allereerst zien we hier een klein portret van Jacob Cats als raadspensionaris van Holland.

Op het schilderij ligt ook een almanak. Naast de titelpagina zien we de Letters EC en het jaartal 1662. EC staat voor Edwaert Collier. 1662 is het jaar waarin het schilderij gemaakt is. Op de ring die er rechtsvoor ligt staan ook twee letters EK. Volgens Wikipedia: Zijn voornaam kan ook gespeld worden als “Edward”, “Eduwaert”, “Edwart” of “Evert” en zijn achternaam als “Colyer” of “Kollier”. Voorkeurspelling is: “Edwaert Collier”.

Wervelwind binding

Posted on juli 27, 2017 by Argusvlinder

Xuanfeng Zhuang of Whirl wind binding.
Mijn tweede Chinese binding volgens de definitie van
het International Dunhuang Project.
Vijf vellen papier ga ik inbinden op iets wat op een
boekrol of scroll lijkt, maar het niet is.
De vellen papier verschillen in lengte.
In mijn interpretatie verschillen ze niet alleen van lengte
maar ook van kleur, ontwerp, papiersoort enz.
Maar pagina voor pagina bereid ik voor.
Het langste vel bedruk ik met twee teksten van Arnon Grunberg.
Vervolgens gebruik ik een serie van drie lino’s die samen
1 afbeelding vormen en heb ik de afbeelding van de
Diamond Sutra (het oudst gedrukte boek in de wereld)
gebruikt op een pagina van handgeschept papier die ik verder
niet ga bewerken.

Wikipedia over Diamond Sutra:

Een exemplaar van de Diamantsoetra, dat gevonden werd tussen de manuscripten van Dunhuang, werd geïdentificeerd als het eerste gedrukte boek dat compleet bewaard is gebleven. Het is gedateerd 11 mei 868.[3] Het is een papieren boekrol van vijf meter lang en 27 cm breed, bestaande uit zeven aan elkaar geplakte delen tekst die elk zijn gedrukt van één houtblok, met aan de rechterkant een grote houtsnede. Dit blokboek werd in China gevonden in 1907 door de Hongaars-Britse ontdekkingsreiziger Aurel Stein, die het in 1943 aan de British Library naliet.

Dit is een lino (drie kleuren) gedrukt op handgeschept papier. Het papier is hard. De inkt hecht slecht. Maar dat geeft bijna het idee van een verweerde fresco zoals je die in Boeddhistische grotten (Ellora, Ajanta) wel ziet. De grotten in Dunhuang heb ik nog nooit gezien.

Origineel was de lino ontworpen om bij de teksten van Grunberg te worden gebruikt. De tekst aan een kant, de driekleuren lino aan de andere. Resultaat een jaarkaart, een briefkaart die een alternatief is voor een Kerstkaart of Nieuwjaarskaart. Deze rode zal ik kleiner snijden en op een van de vellen bevestigen.

Dit is de afbeelding van de Diamond Sutra die op het langste vel van handgeschept papier is bevestigd.

Zo ziet het vel er in volle lengte uit.

Niet alle stukken van dat vel zijn even sterk, er zitten zelfs een paar gaten in. Maar de structuur is er niet minder mooi door.

Ik hoop dat de afbeelding van de sutra nog wat bijkleurt. De lijm laat de donkere, blauwe kleur van het papier doorschijnen.

Zo wordt elk van de vijf vellen bewerkt om tot een
wervelwind binding samen te komen.
Wordt vervolgd. Het bamboo voor de binding is al op maat gesneden.

Piet Schreuders: Lay in, lay out

Posted on juli 27, 2017 by Argusvlinder

Nou, het oordeel is dus: out.
Je leest maar heel zelden een recensie van een boek
op deze blog waarbij het eindoordeel is: slecht.
Vandaag dus wel.

Piet Schreuders, Lay in, lay out. Een zelfingenomen, slecht boek. Gericht op een kleine groep grafisch ontwerpers die 40 jaar geleden al ruzie hadden met elkaar. Ze konden het niet eens worden over wat nu mooi was.

Veertig jaar geleden voerde Piet Schreuders de aanval aan op Wim Crouwel.
We moeten er in dit boekje nog steeds over lezen.
Waarom? Het werk van Crouwel vindt Schreuders niet mooi.
En hij vindt dat de tijd hem gelijk gegeven heeft.

Jammeer dat Schreuders geen objectieve maatstaven weet aan te dragen
voor wat nu een goed ontwerp is. Ook 40 jaar later kan hij dat niet.

De ruzie was een verlaat jaren ’60-relletje, tegen de heersende
klasse. Tegen boegbeelden.
Daar is niets mis mee, maar na zoveel tijd mag je dan wel wat
meer onderbouwing verwachten dan

‘ik had bij nader inzien mijn afkeer van Crouwels ‘lelijkheid’ misschien ook anders kunnen illustreren – maar ik had dat in het boekje al gedaan en wilde tijdens de presentatie toch ook eens een daad stellen.’

Piet Scgreuders, Lay in, lay out; pagina 93.

Volgens mij had Piet Schreuders in deze versie van het boekje alle kans
het eens goed aan te pakken. Die kans heeft hij niet genomen.

De lezer van nu,
die niet bij het relletje betrokken was,
heeft niets aan het boek.

National Museum of Cambodia

Posted on juli 26, 2017 by Argusvlinder

Ook als ik op vakantie ben probeer ik altijd
de belangrijke musea in een land mee te nemen.
Dus op 4 januari van dit jaar heb ik in Phnom Penh
het Nationaal Museum van Cambodja bezocht.
Eigenlijk de eerste grootschalige kennismaking met werk uit Cambodja.
Op mijn weblog passeerde soms wel een kunstwerk uit Cambodja
maar ik had geen echt beeld bij het land, de kunststromingen enz.
Angkor Wat was een kreet.

Dan kom je in dit prachtige, voornamelijk houten museum, een
soort koloniale droom. Het gebouw zou zo in de Efteling kunnen staan.

Maar de kunst was overweldigend.
Zowel vanwege de kwaliteit van het werk als de aantallen.

Een beeld van de museumopstelling.

Sommige van de vitrines waren al oud. Het waren soms kunstvoorwerpen of op zijn minst antiek op zich zelf.

Buddha, Sangkat Da, Kampong Leng, Kampong Chhnang, pre-Angkorian period, 7th century, bronze.

Bull of Shiva, Angkor Wat, 12th century.

Beschilderd paneel van een raam in het museum.

Dit is de binnenplaats van het museum. Dat geeft een goed beeld van het gebouw.

Shiva Prasat, Phnom Krom, Angkor, Seam Reap, Angkorian period, early 10th century.

Khmer statue head of Brahma, Koh Ker, Srayang District, Preah Vihear Province, 10th century, sandstone.

Aan dit zandstenen beeld zit een triest verhaal.
Een dat we in het museum vaker tegen komen:

Two sandstone statue heads in the 10th century in the Koh Ker style.
These two heads were looted from a temple of Koh Ker groups during the civil war 1970’s.
Cambodian ambassador to France, HE HOR Namhong was informed by a friend that he saw two Khmer stetue heads up for sale for $ 1 million.
After visiting these statues HE HOR Namhong has found that these are genuine Khmer antiquities.
Se HOR Namhong was then complained to the Central Office of fight Against Trafficking in Cultural Proporty,
which referred to the Tribunal of Paris, fortunatly SE HOR Namhong knew the magistrate Mrs Pellegrini
who ordered the seizure of these 2 statues and handed to HE HOR Namhong in 1994.
The two statues are kept at the residence of the Ambassador of Cambodia to Paris until their return to Cambodja 16 March 2016.
After studying the process of reassembling the two heads, the results show that these two heads
belong to a large statue of Brahma, looted ruin a group of Koh Ker temple, built in the 10th century
during the reign of King Jayavarman IV (921 – 941 AD).

Korte samenvatting:
Twee hoofden van standbeelden werden gedurende de burgeroorlog van de jaren ’70
gestolen en naar het buitenland vervoerd.
De Cambodjaanse ambassadeur in Frankrijk werd gewezen op een veiling waar
2 hoofden werden aangeboden voor 1 miljoen dollar.
In 1994 werden de hoofden terug gegeven aan de ambassadeur.
Het duurt dan tot maart 2016 voordat de beelden terugkomen in Cambodja.
Het gaat om het hoofd van Brahma, gestolen uit de Koh Ker-tempel en
ze zijn gemaakt tijdens de regeerperiode van
Koning Jayavarman IV (921 – 941 na Christus).

Vajimukha, Prasat Neang Khmau, Takeo, Angkorian period, Koh Ker-style, 1st half of 10th century.

Fronton with combat of Bhima and Duryodhana, Banteay Srei, Siem Reap, Angkorian period, Banteay Srei style, late 10th century.

Detail van vorige afbeelding.

Garuda.

Monkey, Banteay Srei, Siem Reap, Angkorian period, Banteay Srei style, late 10th century.

Reclining Vishnu, Prasat Western Mebon, Angkor, Siem Reap, Angkorian period, Baphuon style, 11th century.

Slechte foto, helaas. Bas-relief of Banteay Chhmar, Angkorian period, Bayon style, late 12th – early 13th century.

Kort samengevat:
In juli 1996 werden twee bas-reliefs gestolen en
over de grens naar Thailand gebracht. Daar werden de dieven aangehouden.
In 2000 werd bepaald dat de stukken niet terug naar hun vindplaats kunnen gaan
maar in het museum moeten worden ondergebracht.
Vraag is: hoeveel wordt er gestolen en niet aangehouden of nooit
teruggevonden?

De foto is niet best maar deze prachtige oude vitrine met kronen kon ik niet van mijn blog aflaten. Prachtig.

Rechts voor: Buddha in meditation, Modern period, 19th century. Links: Maitreya, Phnom Penh, Modern period, 1930.

Heel, heel veel Boeddha’s.

Vlinderbinding gereed

Posted on juli 26, 2017 by Argusvlinder

De Hudie Zhuang of de Butterfly binding of de vlinderbinding is gereed.
Ik heb het gisteravond uit de boekenpers gehaald.
Het was mooi opgedroogd.
Vervolgens heb ik het nog even aan drie kanten schoongesneden.

Vlinderbinding. Gemaakt naar de instructies van het International Dunhuang Project. Je ziet bij het gele blad (rechter pagina) en het groene blad (rechter pagina) dat ik een strookje van 1 centimeter heb gebruikt om te lijmen. Daar zit nu een ‘extra’ vouw die karakteristiek is voor de vlinderbinding. Alleen de binnenkant van de oorspronkelijke bladen bevat tekst.

De volgende in de reeks is al in voorbereiding.
Ik ga ook een Whirl Wind book maken.
De Chinese naam daarvoor is: Xuanfeng Zhuang. Ik noem het Wervelwind binding.
Daar ga ik handgemaakt papier voor gebruiken.
Vorig jaar heb ik een workshop gevolgd bij Marieke de Hoop (Papiermakerij de Hoop,
Keileweg, Rotterdam). Daar heb ik toen papier gemaakt dat ik nog
nergens voor gebruikt heb. Maar ik denk dat het prima geschikt is voor
de wervelwind binding: het is verschillend van grootte, verschillend van kleur
en verschillend van karakter.
Het buitenste papier, het papier waarop de tekst ga bedrukken is papier
dat ik al eerder gebruikt heb om te bedrukken en dat flexibel is.
Het handgemaakt papier is van verschillende kwaliteit (mijn schuld).
Er zit een blad in dat makkelijk kan breken.
Sommige delen zijn zwaarder dan andere.

Hierboven liggen twee vellen papier op elkaar. De verschillende kleuren maken het moeilijk te zien. Het bovenste vel (wit, blauw en bruinig) is een stuk van een handgemaakt vel papier. Dat papier is van katoen, jeans en vilt. Vilt laat zich niet altijd eenvoudig combineren met katoen en jeans. Vandaar dat er gaten in het papier zitten en sommige stukken losser zitten. Losse stukken lijm ik eerst even. Dit handgemaakte vel ga ik dus niet bedrukken met tekst of bedrukken met een lino. Het achterste, bruine papier, daar ga ik de tekst op drukken.

Die tekst staat al gereed op de pers.

In totaal krijgt de Wervelwind binding 5 vellen papier. De bovenste drie heb ik er al op gelegd. Die zijn nog niet op maat gemaakt. Dat ga ik ook pas doen na het bedrukken. Overigens is de bamboe voor de bevestiging al gekocht.

Fris groen na de regen

Posted on juli 24, 2017 by Argusvlinder

Vanochtend stond ik even te wachten op het station.
Toen vielen me de natte, frisgroene planten op het
perron me op. Sommige in hele mooie vormen.

Een onkruidster.

Mooi die overgang van donker naar lichtgrijs door het water.

Een cirkel in een vierkant.

Met van die mooie druppels op de bladeren.

Vlinderboek bijna gereed

Posted on juli 24, 2017 by Argusvlinder

Gisteren nog even gewerkt aan het vlinderboek (hudie zhuang of butterfly book).
Er is niet zo veel werk meer aan.
De pagina’s moesten nog aan elkaar gelijmd worden.
Dat heb ik dus gedaan, toen foto’s gemaakt en
vervolgens het boekje in de boekenpers geplaatst.
Het kan dan goed drogen.
Tussen al de pagina’s folie om de boekje te beschermen.

Zo ziet het gelijmde boekje er dan uit. Het vlindert al een beetje.

Dit is dan de rug. Morgen eens zien hoe dit uit de pers komt.

Breda drijft

Posted on juli 23, 2017 by Argusvlinder

Om half een vanmiddag was het nog rustig.
Inmiddels is dat wel anders.

Breda drijft.

The Sense of An Ending

Posted on juli 23, 2017 by Argusvlinder

The Sense of An Ending, Regie Ritesh Batra met in de hoofdrollen Jim Broadbent en Charlotte Rampling.

Super! *****

Dat is nog eens een verhaal vertellen.
Geen moment saai.
Gewoon schitterend.

Na een eerste kennismaking ontrolt zich een complex verhaal.
De manier waarop het verhaal verteld wordt, brengt je als toeschouwer
in een soort detectiverol.
Dat verhaal had van ieder van ons kunnen zijn.
Maar eigenlijk is het verhaal op zich zelf niet het belangrijkste.
De manier waarop door de filmmaker het verhaal verteld wordt,
komt centraal te staan in deze film.

Hudie zhuang of butterfly of vlinderboek

Posted on juli 23, 2017 by Argusvlinder

De informatie van het International Dunhuang Project
is erg interessant.
Tussen de regels door lees je hoe het maken van boeken
in de rolvorm (Scroll) zich ontwikkelde naar boekvormen
zoals we die nu kennen.
Belangrijk in dat ontwikkelproces is de gewoonte om boeken
te drukken met behulp van houtdruk.
Op een rol is dat relatief eenvoudig.
Je begint rechts (of voor een westers boek links) en je drukt
tekst na tekst (of afbeelding).

De boeken waren vooral bedoeld voor Boeddhistische monniken
die terwijl ze op reis gingen van de ene naar de andere plaats,
voor onderweg een tekst wilde meenemen om te mediteren.
Veel van de oudste teksten zijn dan ook religieus van aard.

Problemen met een rol in het gebruik zijn de grootte en de navigatie:
als het de bedoeling is een boek bij je te dragen
dan is een plat boek handiger dan een rol.
Wil je dingen kunnen opzoeken in de rol dan moet je veel rollen.
Dat lijkt een open deur maar de huidige boekvorm met losse pagina’s
is daarvoor veel gemakkelijker.

Daarom ontwikkelde men waarschijnlijk eerst de Xuanfeng zhuang
of Whirl wind boek vorm.
Een soort rol met verschillende hoofdstukken.
De wervelwind boekvorm wordt mijn volgend project.
Deze vorm stond waarschijnlijk toch nog te dicht tegen de rol aan
en was nog steeds niet praktisch genoeg. Het was geen blijvertje.

De Jingzhe zhuang of Concertina of het accordeonboek is
ook zo’n tussenvorm. Je rolt nu het papier niet rond een stok
(of twee stokken) maar je vouwt de pagina’s op elkaar.
Daarbij volg je de grootte van afdruk van de houtblok.
Dit is een mooie boekvorm maar niet erg stevig.

Met het Hudie zhuang of butterfly of vlinderboek neemt men
voor het eerst afstand van de rol en ontstaat er een soort boek,
zoals wij dat vandaag kennen.

De ‘instructie’ van het International Dunhuang Project voor het maken van een Vlinderboek.

Gisteren heb ik eerst de pagina’s voorbereid.
Ik heb voor het papier een lichte, verschillend gekleurde kartonsoort gebruikt.
Ik maak geen reconstructie. Dat kan ik niet.
Daarvoor moet je beter in staat zijn de boeken te onderzoeken.
Misschien komt dat ooit nog.
Ik probeer met middelen en materialen van nu en de informatie die ik nu heb,
een boekje te maken.
De tekst en de lino die ik heb bepalen daarbij de dimensies van het boek.
In de Dunhuang collectie komen zowel butterfly boeken voor die breder zijn
dan hoog (landscape) maar er zijn er ook, zoals bij mij,
die hoger zijn dan breed (portrait).

De eerste lino afdruk. Nog wat weinig inkt maar dat maakt voor dit doel niet zo veel uit. Het Japanse papier is op maat gemaakt en ligt hier los op een van de kartonnen pagina’s.

De tweede afdruk. Hierbij zijn de kleuren geel en rood nog gescheiden op de lino aangebracht.

De derde lino afdruk. De rode en gele inkt over elkaar heen aangebracht op de lino.

Dus begonnen met karton.
Als tekst ga ik twee teksten van Arnon Grunberg gebruiken
die ik nog als zetsel heb staan.
De teksten zetten je ook tot denken aan.
Misschien niet over religieuze onderwerpen maar toch.

Het zetsel op de pers.

Bij die tekst had ik lino’s gemaakt.
Een van die lino’s (alternatief voor de houtdruk) ga ik gebruiken
als achtergrond voor de tekst.
Op Japans papier heb ik de lino’s afgedrukt
(met de achterkant van een lepel) met twee kleuren inkt.
Vervolgens die laten drogen en het Japans papier bevestigd
op 1 kant van 3 pagina’s van het karton.
In totaal gebruik ik 5 pagina’s.

Dit zijn de pagina’s waarop ik alleen de teksten afdruk.

Dit is de tekst van Arnon Grunberg die in de Volkskrant verscheen. 21/11/2016.

Dit is de introductie en de tekst die in Vrij Nederland verscheen van Arnon Grunberg. 23/11/2016.

Op alle pagina’s druk ik vervolgens de tekst af.
Het positioneren is wat moeilijk.
Het papier is, net als bij een rol of als bij een concertina of
als bij een butterfly boek maar aan 1 kant voorzien van tekst
en/of afbeelding.

De tekst en de lino zijn niet gemaakt om over elkaar afgedrukt te worden. Met de eisen van het vlinderboek past het niet precies op elkaar maar dat geeft niet voor dit project.

Vervolgens maak ik de pagina’s op maat en vouw ik de bladen dicht.
Nu laat ik de bladen goed drogen.
Deze worden straks op elkaar gelijmd.
Dan is de Butterfly of het Vlinderboek gereed.

Hier liggen de bladen van het vlinderboek te drogen op de letterbak.

Zo van opzij zie je beter dat ze al vlinderend aan het drogen zijn.

Er is in de Dunhuang 1 exemplaar Vlinderboek dat een stoffen bescherming heeft.
Dat lijkt me een logische, volgende stap.
Geeft veel meer bescherming voor het boek tegen stoten en vuil.
Maar omdat er maar 1 zo’n boek bekend is en ik niet weet wanneer de stoffen omslag
aangebracht is, laat ik mijn eerste vlinderboek maar even zonder die bescherming.

Twee boeken van Mieke Messbauer in het Chassé Theater

Posted on juli 22, 2017 by Argusvlinder

Gisteravond wilde ik naar de film gaan
toen me rechts, in een raamvenster, twee boeken zag staan.
Het venster bevindt zich tussen de entree en het kantoor
waar de theaterkaartjes worden verkocht.
Het kantoor was gesloten dus kon ik maar een kant van
de boeken zien.

Bij de boeken, die hoofdzakelijk in zwart, grijs en wit zijn uitgevoerd,
staat een toelichting.

Chassé Theater
Leporello boeken van Mieke Messbauer

Deze boeken zijn tot stand gekomen gebruik makend van fotografie, grafietpotlood voor tekenen en frottage (door wrijven op papier iets afbeelden), Oost-Indische inkt en een scalpel voor het uitsnijden.

De boeken zijn vouwboeken (Leporello) met pop-up elementen, waardoor de fascinerende architectuur van het Chassé theater wordt uitgelicht.

De werken zijn aan twee kanten te bekijken.
De voorkant bestaat uit delen van het theater.
Als men goed kijkt zijn de architectonische onderdelen
van het theater te herkennen, gewoon en gespiegeld.
Aan de achterkant zien we voornamelijk de bezoekers van het theater, die niet herkenbaar zijn afgebeeld.

Het fotograferen en maken is een proces dat Mieke Messbauer bijna een heel jaar heeft gekost.
Dit project was onderdeel van haar specialisatie tijdens de studie tekenen op de deeltijdacademie in Arendonk, Belgie.

Dus tijd voor wat foto’s:

Mieke Messbauer, Leporello, binnenkant band (?), Theaterdak en stadswapen van Breda.

Mieke Messbauer, Leporello, interieur van het theater met de karakteristieke loopbruggen.

Mieke Messbauer, Leporello, met op de voorgrond de bezoekers die uit het boek ‘springen’.

Mieke Messbauer, afbeelding bij introductietekst.

Modernismen

Posted on juli 22, 2017 by Argusvlinder

Modernism: in print
Nederlandse grafische vormgeving in volle glorie

Van 16 juni t/m 1 oktober 2017 is de tentoonstelling ‘Modernism: in print’ te zien. Het is de eerste overzichtstentoonstelling over het modernisme in de Nederlandse grafische vormgeving.

Deze tentoonstelling vind plaats bij de Bijzondere Collecties van
de Universiteit van Amsterdam.

De Bijzondere Collecties omvatten het erfgoed van de Universiteit van Amsterdam. De ruim duizend deelcollecties bestaan uit zeldzame en kostbare boeken, manuscripten, prenten, foto’s en nog veel meer. Met internationaal vermaarde verzamelingen op het gebied van boekgeschiedenis, Joodse cultuur, kerkgeschiedenis, cartografie, letterkunde, grafische vormgeving en zoölogie is dit een van de grote erfgoedbibliotheken in Europa.

Het erfgoed in de Bijzondere Collecties vertegenwoordigt vele disciplines in wetenschap en kunst en telt tal van onvervangbare werken met museale kwaliteit, van eeuwenoud tot hedendaags. De verzamelingen staan ten dienste van onderwijs en onderzoek, maar ook van een algemeen publiek. Stukken kunnen geraadpleegd worden in de moderne onderzoekzaal en via online beeldbanken. Ze worden uitgelicht in tentoonstellingen, lezingen en presentaties.

Onlangs kocht ik bij de boekhandel die bij hen hoort
een boek. Toen dat door een foutje wat langer duurde kreeg
ik bij het boek een serie briefkaarten.
een soort boekvondst dus.

Die kaarten geven een beeld van een paar grafische verschijningen
over de eeuwen heen.
Een goede reden om hier de kaarten en de tentoonstelling voor te stellen.

Cornelis de Bruijn, Voyage au Levant, Delft, 1700, gravure. Bijzondere Collecties van de Universiteit van Amsterdam.

De maker van de gravure is onbekend. De drukker was Gheraert Leeu, Dialogus Creaturarum Moralisatus, Gouda, 1480.

Gottlieb Haase Söhne, Affiche Zierschriften, Praag, circa 1842. Bijzondere Collecties van de Universiteit van Amsterdam.

Charles Plumier, Varens in koper gegraveerd door deze prentmaker en botanicus, 1705. Bijzondere Collecties van de Universiteit van Amsterdam.

Vladimir Majakovski schreef het boek Dlia golosa, Berlijn, 1923. Het boekontwerp is van El Lissitzky. Bijzondere Collecties van de Universiteit van Amsterdam.

Jean Midolle, Specimen des ecritures modernes, Straatburg, 1834 – 1835. Bijzondere Collecties van de Universiteit van Amsterdam.

J. F. van Royen en P. N. van Eyck, Over boekkunst en de Zilverdistel, Den Haag, 1916. Bijzondere Collecties van de Universiteit van Amsterdam.

Cornelis Belleart, ABC Quotarium for his children and grandchildren, Haarlem, 1970. Bijzondere Collecties van de Universiteit van Amsterdam.

Boekvondst

Posted on juli 21, 2017 by Argusvlinder

Kneepjes van het vak.

Het is mij onduidelijk in welke krant of welk tijdschrift
dit artikel verscheen.
Het gaat over een boekje: “De kneep”.
Het is een bundeling van artikelen geschreven door Alwin van Steijn
die eerder in Boekblad zijn afgedrukt.
Dat moet in de eerste helft van de jaren 80 in de vorgie eeuw zijn
geweest (de derde druk kwam uit in 1985).
Het boek was een uitgave van Fabrikanten van Grafische Eindproducten (FGE)

What Phnom

Posted on juli 21, 2017 by Argusvlinder

Het verhaal van het pontstaan van Phnom Penh is leuk.
De plaats die er bij hoort, Wat Phnom, bezoek je daarom
misschien als je in Phnom Penh bent.
Een echte topattractie is het misschien niet maar er zijn
veel mensen en dus veel te zien.

Wat Phnom.

Phnom Penh is volgens een mythe ontstaan in het jaar 1372 toen een welgestelde weduwe, mevrouw Daun Penh, na een overstroming een boom aantrof in het slib op de plaats waar de Mekongrivier en de Tonle Saprivier bij elkaar komen.
Mevrouw Penh trof in de boom een viertal Boeddhabeelden aan die uit een pagoda in Laos afkomstig waren.
Mevrouw Penh nam de beelden mee naar de heuvel (Phnom) waarop ze woonde.
Later verhoogde ze de heuvel en plaatste er een pagoda (wat) op.
Zo kwam de heuvel aan haar naam: Wat Phnom Daun Penh (tempel op de heuvel van mevrouw Penh).
De wat op de heuvel is het middelpunt van een levendige omgeving.

Offergaven.

Boeddha, de vormgeving van Indo-China.

Een beeld meer of minder, wat maakt het uitt?

Dit beeld was electrisch. De stralenkrans achter het hoofd bestond letterlijk uit stralen van electisch licht die aan en uit gingen.

De heuvel.

In het park rondom Wat Phnom.

Vorige week gezien: Viceroy’s House

Posted on juli 21, 2017 by Argusvlinder

Viceroy’s House, the end of an empire, the birth of two nations.

Met acteurs van Downtown Abbey had de film een fiasco kunnen worden.
Een film is echt iets anders dan een serie.
Maar een fiasco zou ik het niet noemen.
Een goede film dan.
Nee, daarvoor is de film te onevenwichtig.

Pas op, ik ben bevooroordeeld.
India is een fantastisch land met veel uitersten.
Daarom is zo’n deels heel mooie film over India aantrekkelijk voor mij.
Maar de grote onthulling bleef uit.
Die komt te laat in de film, is onvoldoende uitgewerkt
en maakt geen diepe indruk.

De film is voor mij niet romantisch, ja er is een liefdesverhaal in de film,
maar daar staan de bioscoopnieuws films tegenover.
Die tonen de ellende die de rellen voor de onafhankelijkheid en
de scheiding van India en Pakistan tot gevolg had.
Voor Moslims en Hindoes.

De regisseur (Gurinder Chadha) is te betrokken en daardoor moet er te veel in de film
met als gevolg dat niets voldoende diepgang heeft om echt interessant te zijn.
De muziek van A.R. Rahman is niet bijzonder genoeg om te blijven hangen.

Rest een aardige film, leuk voor een avondje bioscoop of
straks thuis op de video of pc.

Vensterboek: Picasso in Malaga

Posted on juli 20, 2017 by Argusvlinder

Het boek is gereed.
De laatste foto’s.

Deze keer de pagina’s wel goed beschermen tegen eventuele lijmresten en eerst eens een nacht goed laten drogen.

Soms gebruik ik daar aluminiumfolie voor, een andere keer bakpapier.

Na het goed drogen.

Is er nog de titel op geschilderd.

Argusvlinder

De avonturen van de Argusvlinder

Maandelijks archief: juli 2017

Conn3ct in de Nottebohm zaal van Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience in Antwerpen

Koninklijk paleis

Stoffel

St. Annakerk, Haagweg in Breda

Breda in The Met

Wervelwind binding

Piet Schreuders: Lay in, lay out

National Museum of Cambodia

Vlinderbinding gereed

Fris groen na de regen

Vlinderboek bijna gereed

Breda drijft

The Sense of An Ending

Hudie zhuang of butterfly of vlinderboek

Twee boeken van Mieke Messbauer in het Chassé Theater

Modernismen

Boekvondst

What Phnom

Vorige week gezien: Viceroy’s House

Vensterboek: Picasso in Malaga

Delen:

Vind ik leuk:

Delen:

Vind ik leuk:

Delen:

Vind ik leuk:

Delen:

Vind ik leuk:

Delen:

Vind ik leuk:

Delen:

Vind ik leuk:

Delen:

Vind ik leuk:

Delen:

Vind ik leuk:

Delen:

Vind ik leuk:

Delen:

Vind ik leuk:

Delen:

Vind ik leuk:

Delen:

Vind ik leuk:

Delen:

Vind ik leuk:

Delen:

Vind ik leuk:

Delen:

Vind ik leuk:

Delen:

Vind ik leuk:

Delen:

Vind ik leuk:

Delen:

Vind ik leuk:

Delen:

Vind ik leuk:

Delen:

Vind ik leuk: