Denk niet dat ik een kenner ben van de Maya-cultuur.
Absoluut niet.
We waren alleen in de gelukkige omstandigheid dat we in 2019
Copán in Honduras konden bezoeken.
Daarvan doe ik verslag in een serie blog-berichten.
Het ene voorwerp maakt meer indruk dan het andere.
Maar samenvattend is het wel een cultuurschok.
Wat je te zien krijgt is net zo onwerelds als de tempels in Egypte,
de paleizen in India of de graven van Chinese keizers.

Voorbereid was ik eigenlijk niet op Copán.
Maar de Maya/cultuur is voor ons zo complex, zo ondoorgrondelijk,
dat een duik in het diepe een goede manier is om er kennis van
te nemen.
Ik had natuurlijk al eerder midden/Amerikaanse kunst gezien,
bijvoorbeeld de collectie van Dora en Paul Janssen.
Maar hier gaat het minder om vazen of amuletten, hier gaat het om
gebouwen, soms enorme gebouwen die samen een bestuurlijk/religieus
centrum vormen. in het geval van Copán voor 13 heersers.
Van de 5e tot de 9e eeuw was dit een van de grote Maya-steden.

Ik liep een beetje verdwaasd rond in het op een voetbalstadion lijkend
museum (Museo de la Escultura de Copán).
Daar maakte ik drie foto’s van een reconstructie van een huis
dat een eindje buiten de archeologische site voor toeristen lag maar
ingestort was.
De plaats heet Rastrojon.

Deze foto geeft een beeld van de reconstructie in het museum.

Reconstruction of structure 6N-10

Rastrojon’s Structure 10 was distinguished by the superb quality, quantity and variety of its sculptures.
Many of its symbolic elements were associated with the culture of the large city of Teotihuacan in the highlands of Mexico.
Here the front side is reconstructed in two segments due to its extreme height.
You van observe the collapsed remains of the building and a partial reconstruction of the similar south façade at the site in northeastern hills at the Copán Valley, which is open to the public.

 

The building’s central theme calls forth the spirit of a revered royal ancestor from inside a sacred hill symbolized by the open mouth of a supernatural puma (koj), a mythological being with great antiquity in ancient Mesoamerica.
The supernatural feline (kat-achtige) with heavy-lidded mountain (witz) eyes and earflares with k’an cross symbols (“precious”) dominates the central portion on the façade.
These elements have been translated as the name of the hill – k’an koj witz (“precious puma hill”), where the building stood.
Serpents emanate from its mouth, while butterfly wings elevate its extremities.
The person emerging on the undulating tongue of the puma’s mouth is believed to be Ruler 12 wearing a turban decorated with twisted strands and crowned with the “Mexican year sign”, both these symbols allude to his power as a great warrior.

 

Flanking the door are niches that name the building.
They contain smaller sections of the supernatural puma with k’in (sun) symbols on its earrings and Teotihuacan storm god-style eye goggles.
Eccentric flints stand along the upper terrace and a large, open puma mouth forms the roof crest with another warrior figure inside.

 

When Structure-10 collapsed the exterior façade sculptures fell to the ground along with the other wall stones and the interior ceiling vault.
For four years the Proyecto Arqueológico Rastrojon Copán team carefully recorded the exact position of each fallen fragment to determine which sculptural element fell together.
Then followed three years of detailed analysis in the laboratory to reconstruct the façades original form in 2014 as you see it here.

Deze tekst (zoals wel vaker) komt van het bordje bij
deze reconstructie. De Engelse tekst had al het een en ander geleden.
Dus hier en daar heb ik, soms met behulp van de Spaanse tekst,
de tekst gereconstrueerd.

Het museum is helemaal rond de reconstructie van de tempel Rosalila gebouwd. Logisch dat je daar af en toe door wordt afgeleid.

Detail van de onderste laag van de Reconstruction of Structure 6N-10.

De centrale voorstelling die uitgebreid in de Engelse tekst wordt beschreven. Je ziet hier de figuur uit de bek van de puma kruipen. De figuur heeft een tulband op.