Hoofd, vergeet nu je gedachten,

IMG_0675HermannHesseWijsheidDeugdEnWarmeSokkenJan-PaulVanSpaendonckDeCarbolineumpersKalmthout2023Prospectus

Een tijdje terug ontving ik deze prospectus. Een aankondiging van het verschijnen van een boek van De Carbolineum Pers met de mogelijkheid het boek te kopen. Dat heb ik gedaan. Deze week kwam het boek en ik heb er al vollop van genoten.


Als ik zou zeggen dat ik een liefhebber van het werk van Hermann Hesse
ben, dan zou ik liegen. Ik ken zijn naam maar wist bijvoorbeeld niet
dat hij een Nobelprijs-winnaar is.

Ik ben wel een liefhebber van de boeken van deze uitgever/drukker.
De boeken zijn steeds heel mooi uitgevoerd en altijd interessant.
De boeken die ik tot nu toe kocht zijn ook steeds in een mooie
doos gestoken. Zo netjes daar kan ik alleen maar van dromen.

IMG_0669HermannHesseWijsheidDeugdEnWarmeSokkenJan-PaulVanSpaendonckDeCarbolineumpersKalmthout2023

Dit is het boek: Hermann Hesse, ‘Wijsheid, deugd en warme sokken’. De vertaling van de gedichten is van Jan-Paul van Spaendonck. De drukkerij/Uitgever is De Carbolineumpers, Kalmthout, 2023. Het boek bevat reproducties van aquarellen die door Hesse gemaakt zijn. Het werk is gedrukt met Goudy Old Style (dus opletten opde diamantvormige punt op bijvoorbeeld de ‘i’ op Hahnemühle geschept papier.


En er is nog veel meer te zien in deze mooie uitgave.
Zo viel me al snel de extra witruimte tussen tekst en de ‘;’ op.
Ik zag het ook bij de ‘:’.

IMG_0662HermannHesseWijsheidDeugdEnWarmeSokkenJan-PaulVanSpaendonckDeCarbolineumpersKalmthout2023PuntKommaEindeTweedeAlineaStrofe

In de tweede strofe: ‘Die ruisend dringt en smacht ;’.


IMG_0664HermannHesseWijsheidDeugdEnWarmeSokkenJan-PaulVanSpaendonckDeCarbolineumpersKalmthout2023DubbelePuntEindeLaatsteAlineaStrofe

Hier zie je iets vergelijkbaars in de derde strofe: ‘Bang, benauwd en vol van bittere geuren :’.


Dit soort vormelementen begonnen me op te vallen toen ik een
gedicht wilde lezen dat begon met de hoofdletter D.
Het eerste woord is ‘Door’, de tweede regel begin met….
Begint de tweede regel met ‘aalt’ (wat een bestaand Nederlands
woord is dat ik niet kende of geldt de initiaal ‘D’ ook
voor de tweede regel? Daalt?
Met ‘aalt’ snap ik de zin niet.
Daalt is een woord dat vaak terugkomt in dit gedicht.
Dus een bewuste keuze, vermoed ik.

IMG_0654HermannHesseWijsheidDeugdEnWarmeSokkenJan-PaulVanSpaendonckDeCarbolineumpersKalmthout2023InitiaalDvoor2Regels

Door t vlechtwerk van het kale bos – Daalt wit uit grauwe lucht de eerste sneeuw.


IMG_0655HermannHesseWijsheidDeugdEnWarmeSokkenJan-PaulVanSpaendonckDeCarbolineumpersKalmthout2023InitiaalZvoor1Regel

Hier had de drukker hetzelfde kunnen doen: één initiaal ‘Z’ voor de eerste en tweede regel. Maar daar is nu niet voor gekozen.


IMG_0660HermannHesseWijsheidDeugdEnWarmeSokkenJan-PaulVanSpaendonckDeCarbolineumpersKalmthout2023HahnemuhleWatermerk

In mijn exemplaar heb ik op ten minste twee plaatsen het watermerk van Hahnemühle gevonden.


Een boek is niet zomaar een stuk tekst op pagina’s papier
die aan elkaar gelijmd zijn.
Er is veel te zien in dit boek en dan is er natuurlijk ook
de vertaling nog.

IMG_0666HermannHesseWijsheidDeugdEnWarmeSokkenJan-PaulVanSpaendonckDeCarbolineumpersKalmthout2023

Geschept papier is mooi. Als lezer moet je extra je best doen want het is minder eenvoudig de bladzijde om te slaan maar dat maakt je ook meer bewust van de materialen die gebruikt worden bij het maken van een boek. Overigens is de minder gladde structuur voor de drukker ook een punt dat extra aandacht vragt. Het relief kan het drukwerk onduidelijk maken.


IMG_0667HermannHesseWijsheidDeugdEnWarmeSokkenJan-PaulVanSpaendonckDeCarbolineumpersKalmthout2023IMG_0668HermannHesseWijsheidDeugdEnWarmeSokkenJan-PaulVanSpaendonckDeCarbolineumpersKalmthout2023IMG_0670HermannHesseWijsheidDeugdEnWarmeSokkenJan-PaulVanSpaendonckDeCarbolineumpersKalmthout2023BaykulBarisYilmaz

Een aparte vermelding verdient de doos. Mooi uitgevoerd als altijd maar deze keer bekleed met marmerpapier van Baykul Baris Yilmaz. De uitgever legt uit.


IMG_0671HermannHesseWijsheidDeugdEnWarmeSokkenJan-PaulVanSpaendonckDeCarbolineumpersKalmthout2023BaykulBarisYilmazIMG_0672HermannHesseWijsheidDeugdEnWarmeSokkenJan-PaulVanSpaendonckDeCarbolineumpersKalmthout2023IMG_0673HermannHesseWijsheidDeugdEnWarmeSokkenJan-PaulVanSpaendonckDeCarbolineumpersKalmthout2023IMG_0674HermannHesseWijsheidDeugdEnWarmeSokkenJan-PaulVanSpaendonckDeCarbolineumpersKalmthout2023


‘Hoofd, vergeet nu je gedachten,’ is een zin uit het gedicht
‘Bij het slapen gaan’ (Beim Schlafengehen, 1911).

Koppermaandag

IMG_9550Koppermaandag

Als lid van Drukwerk in de Marge ontving ik afgelopen dagen een pakketje met mooi drukwerk. Deze Koppermaandagprent en gedicht was er een onderdeel van.


IMG_9551Koppermaandag

Dit is het gedicht van Ingmar Heytze.


IMG_9553Koppermaandag

Dit gedicht schreef Ingmar Heytze op 12-12-2015 als in memoriam voor drukker Kees Thomassen.
Het werd voor Koppermaandag 2023 gedrukt door Avalon Pers, de Zwarte Hen Pers en Vers van de Pers.
De tekst is gezet uit de Spectrum, de Univers en de Folio.

Dada-boek is gereed

Het is een heel avontuur geweest maar nu is het dan zo ver.
Het boek is gereed en ik ben tevreden.
Een volgende keer kan het nog beter, dat zie je zo dadelijk.
Maar ik ben er blij mee.

IMG_0005DadaBoekIsGereed

Mijn dada-boek, boek met dadadichten. Begonnen met een instructie op een kaart van een collegadrukker die ik zag op internet. Nu ben ik een dummy en een boek verder. Heb weer veel geleerd.


IMG_0006AansluitingBandBoekblokGoedGelukt

Veel heb ik nagedacht over hoe ik de aansluiting tussen de band en het boekblok mooi kon krijgen. Dat is goed gelukt.


IMG_0007Dadadicht

Het gebruik van het spinnenwebpapier, moeilijk, is uiteindelijk goed gekomen. De kleuren van het spatwerk met ecoline zijn mooi. Ook de stukken handgeschept papier doen het mooi in dit boek.


IMG_0008Dada

Ik begon heel trouw volgens de instructie van Tristan Tzara (Sami Rosenstock) maar moest dat wel loslaten. Dat leidde tot mooie pagina’s.


IMG_0009


IMG_0010BoekInBoek

De stappen die genomen zijn om tot de afbeeldingen in dit boek te komen, staan toegelicht in een klein boekje dat op de achterste plat bevestigd is. Een late vondst. Echt dadaïstisch: het was toeval. Ik was vergeten de tekst in het boekblok op te nemen dus ik moest op het laatste moment iets anders bedenken.


IMG_0011EenVolgendeKanNogBeter

Het boek is pas een paar keer geopend. Misschien kan het nog wat mooier komen te liggen door het nog een paar keer te openen.


IMG_0012TenOpzichteVanDeDummy

Als je de constructie van de dummy (onder) vergelijkt met het eindresultaat dan zie je zo de verbetering die heeft plaatsgevonden. Maar een volgende keer kan het nog beter.


Dada-bundel weer een klein stapje verder

Er was weinig tijd gisteren om aan de Dada-bundel te werken.
Dat was niet zo erg omdat na een paar handelingen de band in wording
weer moet drogen. Die ligt nu dus onder bezwaar.
Maar een nieuwe boekband in combinatie met een laagstaande
winterzon levert ook een leuke foto op.

WP_20190123_14_24_10_ProBoekbandMooiInDeWinterzon

Deze band-in-wording kwam onder bezwaar uit waar het had liggen drogen. Het linnen was op de platten en de rugdelen gelijmd en dat moet goed drogen voor je verder kunt. Toen ik de band onder bezwaar haalde kwam hij in een smalle strook zonlicht terecht. Dat leek me leuk voor op een foto.


WP_20190123_14_51_37_ProHalfSchutblad

Op deze foto zijn eigenlijk twee dingen te zien: ik gebruik twee driehoeken om het schutblad op de juiste plaats te plakken en er is sprake van een half schutblad.


Een schutblad heeft een paar functies:
– versterking van de binding: het verbindt de boekband met het boekblok;
– mooie afwerking; het verbergt het grijs bord van de platten, verbergt de rand
van het linnen of eventueel het leer van de bekleding en geeft een extra,
stevige bladzijde aan het begin en einde van het boekblok;
– bescherming van band en boek: het vormt een extra beschermlaag voor boekband
en boekblok tegen dingen als vocht en stof.

Door de constructie die ik bedacht heb denk ik dat een extra verbinding tussen het
boekblok en de boekband ongewenst is. In dit geval zou ik het schutblad hebben
moeten lijmen op het minder stugge spinnenwebpapier van het boekblok.
Ik ben bang dat die pagina’s daarvoor minder zichtbaar
gaan worden bij het openen van het boek.
De afwerkingsfunctie heeft het zeker. Misschien wel meer dan anders.
Want op deze manier wordt de overgang van de plat naar rug verborgen.
Daarom dat ik in plaats van een volledig schutblad (dat 2 pagina’s omvat)
gebruik maak van een schutblad dat heel de voorplat bedekt (op
een klein randje na waar je het rode linnen ziet) en dat over het scharnier
een stukje de rug inloopt. Dit noem ik een half schutblad.

Om er voor te zorgen dat het schutblad op een goede afstand van de rand
van de boekband komt, dezelfde afstand voor de hele bovenkant (en bij een goed
gesneden blad automatisch aan de onderkant) en voor de hele voorkant;
heb ik twee driehoeken tijdelijk op mijn werkblad geplakt met tape.
Daar schuif ik de boekband onder en pas en meet net zolang tot de band ligt
zoals ik hem wil hebben. Dan lijm ik het schutblad in en plak ik het
precies in de vrije ruimte van de boekband.
Op bovenstaande foto is dit aan de rechterkant van de boekband al gebeurt.
Nu komt de linkerkant aan de orde.

Inmiddels ligt dit onder bezwaar.

Daarnaast heb ik de achterkant van de concertina al in de constructie gelijmd.
De volgende keer doe ik dan met de voorkant.
Dan kan ik nog een titel op de boekband aanbrengen (?) en moet
de constructie nog in de boekband gelijmd worden.

Weer stappen verder met Dada-bundel

Ben gisteren weer verder gekomen met mijn Dada dichtbundel.
Als linnen voor de band heb ik een rode kleur gekozen.
Het linnen heb ik vervolgens op maat gemaakt voor mijn band.

WP_20190120_14_09_20_ProBandskeletOpboekbindlinnen

Hier zie je de platten en de andere delen van het skelet van de boekband al liggen op het rode linnen. De binnenkant van het linnen is wit.


WP_20190120_14_24_15_ProiBookbindingHoekje

Vervolgens heb ik de hoeken van het linnen afgesneden met behulp van een handig stukje gereedschap van iBookbinding. Met dit tooltje kun je afhankelijk van de dikte van het karton op de juiste manier een rechte hoek afsnijden. Het tooltje is gemaakt met een 3D-printer.


WP_20190120_14_38_59_ProHalveSchutbladen

De band ligt nu onder bezwaar maar op deze foto die even daarvoor is gemaakt zie je de band zover als hij nu gereed is samen met de centrale constructie die op de rug bevestigd gaat worden nadat het boekblok met de concertina is vastgelijmd aan de constructie. Dan mis ik nog het schutblad. Misschien een leeslint? Misschien iets van een titel?


Dada

WP_20190119_10_01_09_ProSkeletVanDeDadaBand

Dit is het ‘skelet’ van de boekband die ik bedacht heb. Misschien blijkt het onpraktisch te zijn maar ik heb het in ieder geval voor mezelf bedacht en ben het boek nu aan het realiseren. Dit is een verbeterde versie van een eerdere dummy. Hier zie je de twee platten, de rug en de twee stroken die tussen de rug en de platten komen. De rug en die twee stroken ‘omarmen’ straks de centrale constructie die de kleine concertina vasthoudt waarop de katernen genaaid zijn.


WP_20190119_10_12_44_ProConstructieDadaBandPassenEnMeten

Hier zie je hoe de constructie de concertina kan gaan vasthouden en dan straks tussen de banddelen wordt ingeklemd. Nu ga ik eerst de constructie inpakken zodat het er straks beter gaat uitzien dan bij de eerdere dummy. Ik worstel nog een beetje met de schutbladen. Als ik die toevoeg moeten die op het spinnenwebpapier bevestigd worden. Of dat zo’n goed idee is betwijfel ik.


WP_20190119_11_10_38_ProConstructiebekledingBovenMal

Het bekleden heb ik eerst ‘droog’ geprobeerd (boven). Toen ik een idee had hoe het kon gaan werken heb ik de definitieve bekleding gesneden (onder).


WP_20190119_11_32_14_ProconstructiePassenEnMeten

Het resultaat is prima. Natuurlijk gelijk weer passen en meten op de band.


WP_20190119_11_47_04_ProDelenBandMetKraftpapierOnderBezwaar

Daarna heb ik de verschillende delen van de band met een stuk kraftpapier aan elkaar gemaakt. Overal precies 5mm tussen de losse delen gelaten. Die open ruimtes zijn straks de scharnierende delen van de band.


Dada

Het Dada-boek van mij heeft even stil gelegen.
De bindwijze die ik bedacht heb, werkte redelijk op de dummy,
maar hij moet goed werken bij het echte boek.
Wat bij de dummy mis ging is dat ik iets te weinig precies heb gewerkt
(maar dat is misschien eigen aan een dummy), maar het
boekblok sloot niet mooi aan op de band.

WP_20190116_14_51_34_ProDummy

Hier zie je de gebrekkige aansluiting van het laatste katern (links) op de band (rechts). Je ziet dat ik een constructie heb gemaakt waarbij alleen in het midden van het boek, bij het naaiwerk en de concertina. Dat geeft het boek een minder mooi aanzicht. Bovendien is die constructie nog als grijs bord zichtbaar en dat is onder andere het geval vanwege het feit dat die constructie 1 a 2 millimeter boven de band uitsteekt. Dat moet ik bij het definitieve boek allemaal gaan voorkomen.


Daarom nu veel passen en meten. Snijden en opnieuw snijden.
Bijsnijden en schuren.
De nieuwe constructie, die nog beplakt gaat worden ziet er
als volgt uit.

WP_20190116_16_14_16_Pro

Je ziet links de constructie in voorbereiding. Dan zie je het groene Zaansch bord, de concertina waarop de katernen genaaid zijn, en rechts de katernen. Ik heb dunner grijs bord gebruikt voor de buitenvorm van de constructie. Aan de binnenkant heb ik stroken dikker grijs bord aangebracht ter versterking. Het verticaal gezien middelste vak, is het vak waarin de concertina straks geplakt gaat worden. Dat zorgt ervoor dat de katernen straks helemaal open kunnen en altijd een beetje ruimte hebben om te bewegen. Niet veel maar genoeg om het openen mogelijk te maken. De constructie is bijna net zo hoog als het boekblok. Dat gaat straks, naar ik hoop, een beter beeld geven aan het boek. Eerstvolgende stap is het bekleden van de constructie en dan maak ik de band af.


Dada en August Strindberg en zijn Celestographs

De dummy voor mijn dada-boek is bijna af dus ben ik daar
vanmiddag aan verder gegaan.

WP_20181104_13_44_19_ProConstructieLijmenOmHetBoekblokNietZonGoedIdee

De constructie heb ik gemaakt rond het genaaide boekblok. Dat is niet zo slim. Het is beter de constructie op zich zelf te maken en ze dan later samen te voegen. Nu kwam er nogal wat kunst- en vliegwerk bij kijken om de constructie te maken. Het lukte natuurlijk wel. Het bracht ook gelijk de grootste missers in beeld. De ‘concertina’ heb ik te onzorgvuldig gemaakt. Daarom zijn de gevouwde delen verschillend van hoogte. Dat wreekt zich.


WP_20181104_14_03_40_ProConstructieLijmenAanHetBoekblokNietZonGoedIdee


WP_20181104_14_07_59_ProHeenLosSchutbladDaaromEerstSchutbladDanConstructieBevestigen

De boekband heb ik voorzien van een ‘schutblad’. De functie is hier alleen maar decoratie. Het is niet nodig om de constructie steviger te maken. In het midden heb ik de eerste strook karton vastgeplakt die de constructie en het boekblok aan de band gaat bevestigen.


WP_20181104_14_24_02_ProDeVoorkantLigtGereedOmTeLijmen

Tijd om de constructie in de boekband te gaan lijmen.


WP_20181104_14_57_36_ProNuDeAchterkantNogLijmen

Na enige tijd drogen is de achterkant het volgende dat ik ga lijmen. Bij deze dummy doe ik geen poging de constructie te verbergen. Dat ga ik bij het definitieve boek wel doen.


WP_20181104_16_03_55_ProAstronomischeWoordenWolk

De laatste woorden die ik over heb om dadadichten te maken heb ik allemaal op een hoop gegooid en ik ga ze in een astronomische woordenwolk vastleggen.


WP_20181104_16_06_02_ProAstronomischeWoordenWolkAugustStrindbergCelestographsIGEPALesseboDesignNaturalOngestrekenPapierMetOpdikking115gm2

Daarvoor gebruik ik als startpunt papier van IGEPA. Dit papier bevat de zogenaamde Celestographs van August Strindberg. Deze man is bij ons beter bekens om zijn toneelstukken maar hij was ook fotograaf. Hij maakte onder andere foto’s van sterrenhemels zonder daarbij gebruik te maken van een camera. Het papier is Lessebo Design Natural, ongestreken papier met opdikking 1.3. Het weegt 115 gr/m2.


WP_20181104_16_09_36_ProLaatsteDadaPaginaGereedKanInDePers

Zo is de laatste pagina geworden. Die zit nu voor een paar dagen in de boekenpers om goed te drogen.


WP_20181104_16_13_04_ProBijWerkelijkeBoekRugConstructieVerderOpvullen

Na een tijdje drogen ziet de dummy er dan zo uit. Ik gad het boekblok gesneden voordat ik de illustraties er in aanbracht. Dat wil je in de omgekeerde volgorde doen als de illustraties de randen van het papier raken.


WP_20181104_16_13_36_ProDeDummyIsGereedKanNuRustigDrogen

Zo ligt het boek open. Ik ga het komende week nog eens goed bekijken om te zien of ik de constructie nog kan verbeteren.


Dummy en Dada

Afgelopen woensdag heb ik gewerkt aan zowel de dummy
als aan het Dada-boek. Weinig foto’s.

WP_20181031_16_51_50_ProKoosBreukelCasperEnPaulGaugain

De dummy die ik maak, maak ik vooral om de boekconstructie uit te kunnen werken en testen. Maar er moet iik iets in. Daarom dat ik het herfstnummer van ‘See all that’ met z’n prachtige foto’s gebruikt om het dummyboek te vullen. Hier zie je links een fragment van een foto van Koos Breukel van zijn zoon Casper en rechts een stuk van een zelfportret van Paul Gaugain.


WP_20181031_16_52_14_ProSjablonenOpwerken

De rechterpagina hierboven, een van de pagina’s van mijn Dada-boek, had een spatwerk dat niet helemaal af was. Dit heb ik nu aangevuld met tekst: de stukken die ik eerder bij het spatten gebruikte om letters te spatten, vormen nu de tekst. De twee staande stroken van de onderste letter ‘A’ zie je terug op de rechterpagina in de gespatte letter ‘A’.


Dada – Vervolg en See All This

Pas geleden schreef ik al iets over het blad See All this en de
prachtige foto’s die er in staan.
De mooiste foto’s heb ik uit het blad gesneden.
Twee of drie stukken tekst ook.
Dat levert een mooie set op waar ik een boekje over kan maken.
Een soort kijken naar kunst.

WP_20181028_14_20_20_ProSeeAllThis

Als ik de foto’s een beetje uitspreid op mijn werkbank dan krijg je een beeld van de diversiteit van de foto’s.


WP_20181028_13_34_37_ProDeBoekbandVoorDeDummyLigtOnderBezwaar

Vervolgens heb ik de boekband verder af gemaakt. Ik heb een blauw boekbindlinnen gebruikt. De band ligt nu onder bezwaar te drogen.


Dat gaf me tijd om verder te werken aan de laatste pagina’s
die ik nog nodig heb voor mijn dichtbundel.
Het beeld is wel poëtisch geworden maar niet perse een gedicht.

Een tijd terug heb ik een proefset karton aangevraagd bij een papierproducent.
Het bedrihf heet IGEPA en stuurde voorbeelden van hun papier zoals het bedrukt
is door hun klanten (vermoed ik).
Het geeft een heel goed beeld wat met hun papier en karton te doen is
en het geeft mij ideeën over kleuren, afwerking en gramgewicht.
Een dan de foto’s gebruik ik voor de voorlaatste pagina.

WP_20181028_14_47_35_ProIDEPAEOS20HoutvrijCremewitPapierOpdikking20-90gramm2SamFallsPleinAir

In dit voorbeeld gaat het om papier met foto’s van de Amerikaanse fotograaf Sam Falls met de naam Plein Air. Het papier heet EOS 2.0, houtvrij, crème wit papier, opdikking 2.0 – 90 gram/m2.


WP_20181028_15_22_42_ProDadaOnSamFallsPleinAir

Dat resulteerde in dit werk. Probleem is een beetje dat ik nog steeds veel woorden heb en nog maar 1 pagina moet vullen. Eens zien hoe ik dat ga oplossen. Ik heb toch al heel wat tekst gebruikt en het artikel was niet groot. Maar dit resultaat spreekt me wel aan.


Dada – vervolg

Met de reparatie heb ik toch ook nog wel tijd om aan
mijn Dada-project te werken.

WP_20181027_10_15_44_ProAlleKaternenMetSpinnenwebpapier

Hier zie je nu alle katernen, om en om voorzien van een beschermblad van bespat spinnenwebpapier.


WP_20181027_11_36_15_ProBasisVoorDeBoekvandVoorDeDummy

Dit is de boekband in wording voor de dummy. Ik heb al gezien dat ik te veel ruimte geef tussen de middelste drie delen van de rug. Die mogen vaster tegen elkaar. Dat geeft meer stevigheid.Ik ga de rug toch afmaken om te zien of ik nu nog schutbladen nodig heb of niet. Ik vermoed dat het niet nodig is, niet voor de stevigheid van het boek maar misschien wel om een mooiere afwerking te krijgen.


Dada

Het blijft me verbazen dat je met eenvoudige middelen
toch best leuke resultaten kunt bereiken.
Gisteren nog even doorgegaan met het werk aan de dummy
en nog drie spinnenweb pagina’s gesneden en voorzien
van eenvoudig spatwerk met ecoline.

WP_20181024_14_53_34_ProDummySnijdtRedelijk

De katernen zijn allemaal genaaid op de bergvouw van een strook papier. Nu dwing ik het Zaansch Bord met daaraan de katernen in een huls. Daarmee bepaal ik de dikte van de rug van het boek. Terwijl de katernen genaaid zitten aan de ‘rug’ heb ik de pagina’s in de snijmachine op maat gesneden. Dat ging eerder steeds mis. Daarbij werd nu het spinnenwebpapier mooi gesneden. Dat laat zich immers niet zo eenvoudig snijden. Dus de methode biedt perspectieven. De huls is op de foto goed te zien. Die moet straks minder breed worden zodat je de vouwen aan de onderkant van de huls kunt zien. Idee is om dan tegen de huls de rug van het boek aan te brengen.


WP_20181024_15_31_45_ProDadaGroen

Nog drie spinnenwebpapier katernen gesneden en voorzien van spatwerk. Van twee daarvan heb ik een foto. Het idee is dat het papier meer bescherming biedt aan de collages (soms met drukinkt, ecoline en verf op onder andere handgeschept papier). Net als vroeger in een foto-album. Hier ligt het gedeeltelijk doorzichtige papier op de groene tafel van de snijmachine.


WP_20181024_15_32_05_ProDaDaRoodGeel

De drie bladen liggen nu onder bezwaar want de ecoline zorgt er voor dat de hoeken omhoog gaan staan en dat het papier bobbelt. Na een tijdje onder bezwaar worden ze weer mooi glad. Werkt goed. Hier ligt het papier op de houten zitting van een vierkante kruk met een handgreep in het midden..


Voor nog een of twee pagina’s moet ik een dadadicht maken.
Er zijn nog voldoende woorden maar ook daar zal aan het eind het toeval toeslaan.
De bundel gaat alle woorden van het artikel bevatten.
Niet meer en ook niet minder.
Dus grote kans dat het ineens, ergens middenin, stopt.

Dada

Mijn klein Dada-project gaat stap voor stap verder.
Gisteren heb ik de bladen spinnenwebpapier bespat met ecoline.
Ik heb daar eerder gemaakte sjablonen voor gebruikt.
Simpel maar wel een leuk effect (hoop ik).
Omdat de dikte van de verschillende katernen nogal verschilt,
en ik daar slechte ervaringen mee heb bij het inbinden,
probeer ik eens een andere techniek.
Daarvoor maak ik een dummy.

WP_20181021_13_55_18_ProDeSjablonenLiggenErKlaarVoorNuNogSpatten

De sjablonen liggen er klaar voor.


WP_20181021_14_11_10_ProMaSpattenDeSjablonenLoiggenErNogOp

Hier spatten met zwart. Ik merk dat ik de verschillende kleuren ecoline heel verschillend gebruik. Vandaar dat ik mezelf dwing om bijvoorbeeld ook het zwart te gebruiken.


WP_20181021_14_12_45_ProSpinnenwebpapier

Resultaat in zwart.


WP_20181021_14_27_27_ProsPINNENWEBPAPIER

Steeds dezelfde sjablonen, anders georganiseerd, andere kleuren ecoline.


WP_20181021_15_20_17_ProdEdUMMYiSgEREEDnUeXPERIMENTEREN

Dit is mijn dummy. Ik naai de katernen op de bergvouwen van een strook gevouwen karton (Zaansch bord). Vervolgens ga ik die strook de ruimte geven die ik wil dat de rug maximaal gaat krijgen. Dan ga ik de rug rond het karton maken. Bedoeling is dat ik wel de katernen kan snijden in mijn snijmachine. Dat is ook de reden dat ik bij 1 katern het spinnenwebpapier heb ingesloten. Dus nog wat experimenteren.


Weer een pagina gemaakt

WP_20181013_11_33_51_ProHandgeschepteDada

De basis is handgeschept papier. Dat papier heb ik gemaakt op een workshop bij Marieke de Hoop. Dat papier bevat meerdere vezelsoorten en is niet heel erg vlak. Maar dat werkt juist weer mooi als je er bijvoorbeeld met een rode drukinkt over gaat. Het papier is vervolgens versneden en daarna is de tekst aangebracht.


Het dichten is er een beetje af

Maar ik heb nog steeds van het eerste artikel een aantal woorden
over en die wil ik allemaal verwerken in mijn ‘dichtbundel’
met Dadagedichten (dadadicht).
Ook als plots de woorden op zijn ontstaat er straks
een bijzondere situatie die volledig op toeval berust.

WP_20181010_15_55_36_ProNieuweDadaPagina

Ik heb nu de woorden gebruikt om de tekst ‘Da’ te maken. Ik zal daar nog bij schrijven ‘maal 2’. De lengte van de woorden en soms de grootte van het wit dat nog aan de knipsels zat, vormden de toevalsfactoren. Vervolgens begon ik een vrij figuur dat eindigde als een soort muurtje. Hier heb ik al een afbakening gemaakt met papier zodat de vorm mooi uitkomt.


WP_20181010_16_23_40_ProDadaGereed

Dit is de huidige stand van de pagina. Voor de bundel moet ik nog twee of drie pagina’s maken en dan schrijf ik nog een katern vol (?) met wat ideeën over ‘toeval’.


Dada, de volgende pagina’s

WP_20181003_14_57_50_ProWoord

De afgelopen tijd heb ik wel wat vorderingen gemaakt maar doordat dingen ook af en toe moeten drogen duurt het dan even voor er weer eens resultaten zijn. Vandaag was ik in staat om weer eens een paar pagina’s af te maken.


WP_20181003_14_58_25_ProAfvalVanDeEenCentraalOpDeAnder

Als drager voor de composities gebruik is steeds gewoon printpapier. Maar dat is niet stevig genoeg. Zeker als ik iets maak waarbij ook stukken handgeschept papier betrokken zijn dan is het gewicht van de drager en de compositie uit balans. Nu is dat nog prima maar op termijn hou je dat niet vol. Die pagina’s gaan krom staan van het gewicht.


WP_20181003_15_04_36_ProDaDaOpHandgescheptPapier

Dit is een combinatie van handgeschept papier (zelf gemaakt op een workshop bij Marieke de Hoop) met een zwaarder papier (een restant van papier dat ik speciaal voor een boek gekocht heb) met drukinkt en ecoline-resten. De open vorm in het bruine papier is een sjabloon dat ik op andere pagina’s gebruikt heb.


WP_20181003_15_06_32_Pro5Paginas


WP_20181003_16_19_43_ProGescheurd

Dada: gescheurd krantenpapier, verdunde drukinkt. Bij dit boekje heb ik ook bewust geen plan gemaakt van wat precies op welke pagina komt. Alles om meer toeval in de teksten, de plaats van de teksten en de illustraties toe te laten. Ik probeer ook zoveel mogelijk niets weg te gooien maar te hergebruiken bij een andere compositie.


WP_20181003_16_23_35_ProIkWeetNogNietOfIkHierIetsMeeGaDoen

Of ik dit ga gebruiken weet ik nog niet. Het zal in ieder geval een stuk kleiner moeten worden.


WP_20181003_16_24_46_ProDaDaEcolineEnDrukInkt


WP_20181003_16_41_57_ProDeLosseKaternenVanBovenAfGezien

Opstaande pagina’s, van boven op de foto.


Dadadicht

WP_20180929_09_12_25_ProUitgeleendOpPapierenZak

Het dada gedicht ‘Uitgelicht’ op een stuk van een papieren zakje. Niet uitgesneden maar uitgescheurd.


Het vreemde aan het bezig zijn met dit experiment
is dat, al weet je dat natuurlijk wel, je hard geconfronteerd
wordt met het gegeven, dat naast de betekenis van het individuele woord,
de structuur waarin de woorden gepresenteerd worden, misschien wel
net zo belangrijk zijn als die woorden zelf.
De individuele woorden zijn ongewijzigd.
Het is alleen de structuur die nu anders is.
De structuur is nu eens niet door een schrijver of dichter aangebracht
maar is het gevolg van toeval.
Dan gebeurt er nog iets bijzonders.
Omdat de structuur van de schrijver ontbreekt, lijkt het wel
of sommige woorden ineens meer betekenis krijgen.
Dat is natuurlijk heel individueel. Bij mij zullen andere woorden
opvallen dan bij iemand anders.
Net als bij een regulier gedicht is het blijkbaar aan de lezer
om betekenis aan het gedicht te geven en daarom zal
dat voor lezer A anders zijn dan voor lezer B.

WP_20180929_10_00_43_ProDadaOpHandgescheptPapierGeel

Het stokpaardje of dada.


WP_20180929_10_10_14_ProEenDadaOpHandgescheptPapier

Hetzelfde stokpaardje maar nu in de finale versie. Het papier zal nog wel kleiner moeten worden om in de bundel opgenomen te worden.


WP_20180929_10_40_58_ProDadadichtOpRood

‘Klaar’


WP_20180929_11_48_32_ProHandgescheptPapierKrantenpapierGlazenPlaatMetVerfVoorReiniging

Als je met drukinkt bezig geweest bent dan zit er aan het eind van de ochtend altijd nog wat inkt op de glasplaat. Die kun je net zo goed even afdrukken op een stuk krantenpapier. Soms geeft dat heel verrassende resultaten. Toeval. Nu moet ik nog beslissen wat ik er mee ga doen. Het papier ligt hier op de foto op een stuk handgeschept papier (Marieke de Hoop) met daarin vilt en vezels van spijkergoed verwerkt.


Gespat dadadicht

WP_20180826_13_56_36_ProVandaagDadadichtGezet

Vandaag heb ik eerst met de hand de tekst van mijn eerste dada(ge)dicht gezet. Zeven regels van elk zeven woorden.


WP_20180826_14_42_13_ProDadadichtMetCorrectiesOpDePers

De eerste proefdruk gaf aan dat er wat correcties nodig waren. Die heb ik in de tekst aangebracht.


WP_20180826_14_46_33_ProDadadichtProefdrukkenMetCorrecties

Vervolgens nog een paar proefdrukken gemaakt om te zien of de correcties goed zijn aangebracht en om te zien hoe ik het best de druk kan verhogen tijdens het drukken.


WP_20180826_15_48_46_ProDadaStokpaardjeGespatOverDadadicht

Vervolgens heb ik een sjabloon gesneden van een stokpaardje (=dada) en het sjabloon dan gebruikt om de vorm te spatten over de tekst heen. Deze tekst (proefdruk) was niet heel donker maar de tekst blijft prima leesbaar. Misschien iets minder spatten. Maar dat is erg afhankelijk van de kleur ecoline die ik gebruik. Heel leuk vind ik de grotere en kleinere spatten.


WP_20180826_15_51_08_ProDadaStokpaardjeUitgesneden

Sjabloon van een stokpaardje.


WP_20180826_15_52_41_ProDadaStokpaardje

Misschien hier beter te zien op een witte achtergrond. Komende week het stokpaardje spatten op de definitieve tekst.


Vermijs Pers Prent 2015, eerste jaargang

 photo DSC_0178VermijsPersPrent20152016EersteJaargang.jpg

Vermijspersprent 2015 – 2016, eerste jaargang. De afbeelding op deze omslag is een linosnede van Cees Hamann.


In het atelier in Tilburg waar ik soms ook mag werken
staat de zogenaamde Vermijspers, een grafix proefpers.
Om deze pers in gebruik te houden geeft men een aantal prenten
uit per jaar waar men zich per serie op kan abonneren.
Dat heb ik het afgelopen jaar gedaan.
De prenten worden gedrukt door Cees Hamann en Frans de Kock.
Drie van de vier prenten zijn een samenwerkingsverband
tussen een dichter en een beeldend kunstenaar.
De vierde eigenlijk ook maar Pablo Neruda heeft niet
actief meegewerkt natuurlijk.
De tekst is gezet in Helvetica romein, 24 en 12 punt.
Het prachtige papier is Alt Nurnberg 260 grams.
Aan het eind van het jaar ontvingen we ook nog een bewaarmap
voor de vier prenten.
De inschrijving voor het nieuwe jaar is begonnen!

Dit zijn de bewaarmap, prenten en hun colofons van de eerste jaargang:

 photo DSC_0179VermijsPersPrentGeopendeMap.jpg

Vermijspersprent, geopende bewaarmap.


 photo DSC_0180VermijsPersPrenten.jpg

Vermijspersprenten.


 photo DSC_0181PabloNerudeOdeAanDeTypografie.jpg

Pablo Neruda, gedicht uit Ode aan de typografie.


 photo DSC_0182ColofonCeesHamannFransDeKock.jpg

Colophon, Cees Hamann en Frans de Kock.


 photo DSC_0183Genisis.jpg

Genesis. Houtsnede door Jeroen de Leijer en gedicht door Bas Smout.


 photo DSC_0184ColophonJeroenDeLeijerBasSmout.jpg

Colophon, Jeroen de Leijer en Bas Smout.


 photo DSC_0185DurchEineZeitschlaufe.jpg

Durch eine Zeitschlaufe, Linosnede Annette Paulsen en gedicht Carsten Klook.


 photo DSC_0186ColophonAnnettePaulsenCarstenKlook.jpg

Colophon, Annette Paulsen en Carsten Klook.


 photo DSC_0187ZeLeekDePrinsOpHetWittePaardTeKrijgen.jpg

Ze leek de prins op het witte paard te krijgen. Linosnede Ivo van Leeuwen en gedicht Jace van de Ven.


 photo DSC_0188ColophonIvoVanLeeuwenJaceVanDeVen.jpg

Colophon, Ivo van Leeuwen en Jace van de Ven