Papieren zakken: zelf letterstempels maken

Het verzamelen van teksten, afbeeldingen en andere
geheimen, is in volle gang.
De teksten ga ik voor een deel met de hand schrijven.
Daarbij wil ik wel een bijzondere kapitaal om
mee te beginnen.
Ik heb houten affiche letters, misschien gebruik
ik die ook. Maar ik kan ook wat eigen stempels maken.

IMG_6875PapierenZakkenLetterT

Het idee is eenvoudig: bepaal de grootte van de letter (bijvoorbeeld 4 bij 4 centimeter), snij een stuk karton dat gaat dienen als basis voor de letter, ontwerp een eigen letter (let op spiegelschrift), snij die letter uit, plak de letter op de basis, vernis de letter en ondergrond een paar keer (steeds laten drogen), stempelen, eventueel de letter nog opwerken. De mogelijkheden zijn eindeloos.


IMG_6876PapierenZakkenLetterT

Begonnen met de letter T. Alleen zag ik later dan geen van de teksten met een ‘T’ beginnen. Gelukkig kan ik daar als schrijver van sommige teksten zelf invloed op uitoefenen. Hier zie je de ‘T’ na de zoveelste vernislaag. De vernis die ik hier gebruik is acrylvernis. Ik heb die al lang en ik gebruik die heel beperkt dus kan ik hem beter bij zo’n klusje opmaken.


IMG_6877PapierenZakkenLetterA

De letter ‘A’ ga ik zeker gebruiken. Snijden is overigens niet altijd eenvoudig. Neem je tijd.


IMG_6878PapierenZakkenLetterA

Ook deze letter ligt te drogen. Eens zien wat ik daar mee kan doen. Er volgt binnenkort meer. Zoals je ziet schuimt de vernis nogal makkelijk. Bij het opdrogen trekken de meeste belletjes weg.


Boekblok van papieren zakken

IMG_6865PapierenZakken

Het boek is ver gereed. Dat wil zeggen, de structuur. Er is nog geen tekst opgenomen in het boek. Dat gaat nog wel gebeuren. Bij dit boek gebruik ik de Koptische binding zoals die beschreven staat bij type A in het boek van Keith Smith: Smith’s sewing single sheets. Daarnaast heb ik een blouse gebruikt om er boekbindlinnen van te maken en er de twee platten mee te bekleden. De papieren zakken heb ik gekregen van verschillende winkels in Breda bij het doen van boodschappen.


IMG_6866PapierenZakken

Eerlijk gezegd heb ik dit type binding nog niet kunnen maken zonder problemen met het voorplat. Je begint te binden bij het achterplat en dan voeg je pagina voor pagina toe. Tot dat je nog één pagina en het voorplat over hebt. Dan geeft de methode van Smith aan dat je moet gaan binden beredeneert vanaf het voorplat, terug naar waar je bezig was. De binding zoals ik hem nu gemaakt heb is te strak. Het kan maar net.


IMG_6867PapierenZakken

Om geen reclame te maken voor een specifieke winkel, de zakken komen van: Noten & noten, Dikke mik, Bakkerij Hizmet, Deva, Noordzee en DenD Delicatessen (die op vrijdag op de weekmarkt op de Grote Markt staat). Van een paar zakken weet ik niet meer van wie die komt en er staat geen naam van het bedrijf op.


IMG_6869PapierenZakkenIMG_6870PapierenZakkenIMG_6871PapierenZakken

Er past een tekst in 9 van de tien zakken. De tiende zak is door het strijken dicht geplakt. Bovendien zitten er op de twee platten nog twee zakken. Door het gebruik van de delen textiel van de blouse als boekbindlinnen is er niet heel veel ruimte in die twee zakken maar daar kun je best wat geheimen in kwijt.


De volgende keer zou ik uitgaan van 5 centimeter draad
per gat. Dus voor één set van twee gaten voor een boek met
10 losse bladen en een voor- en achterplat:
12 maal 5 centimeter= 60 centimeter draad voor één gat.
Voor een set gaten is dat dus 2 maal 60= 1 meter 20.
Zo heb je voor dit boek dan 4 draden nodig.

Voor wat betreft de tekst heb ik nu al het volgende lijstje:
01 Introductietekst bij het boek
02 een stuk tekst uit het boek over Afghanistan dat ik
op dit moment lees van William Dalrymple (Return of a king)
03 een citaat uit een door Joost Prinsen samengesteld
boek van Godfried Bomans (In alle ernst)
04 een foto
05 een krantenknipsel
06 een verhaal over Japans papier
07 een verhaal over hergebruik
08 een citaat uit het boek Empires of the Indus van
Alice Albinia
09, 10 en 11 zijn nog niet bepaald.
Dat is ook het geval met de volgorde. Deze lijst
lijkt een volgorde te hebben maar de telling is er
alleen maar om er voor te zorgen dat ik niet
te veel tekst heb.

Boekblok van papieren zakken

IMG_6843PapierenZakken

De bindwijze is de zogenaamde Koptische Binding zoals die beschreven staat in het boek Smith’s sewing single sheets van Keith Smith. Ik volg hier type A. Het is een bindwijze waarbij je geen katernen neemt als uitgangspunt voor de binding maar (stevige) losse bladen. Ik heb papieren zakken op een soort van drager geplakt, een kartonnen strook van 2 tot 2,5 centimeter breed en 34 centimeter hoog. Deze stevige drager ‘draagt’ steeds één papieren zak (van de bakker of groenteboer) en vormt de sterke basis waardoor de draad loopt en verbinding zoekt met de vorige drager.


IMG_6844PapierenZakken

Gezien de hoogte van 34 centimeter heb ik besloten 4 koppels van 2 gaten te maken in de bladen en de platten. Daar bind je met 4 draden en 8 naalden steeds een blad aan het vorige blad. Die duo’s van twee gaten noemt men in het Engelstalige boek ‘stations’.


IMG_6845PapierenZakken

De achterplat is het beginpunt van de binding en het voorplat is de laatste toevoeging. Het voorplat wordt op een andere manier verbonden met de voorafgaande bladen. Dus dat is even opletten.


IMG_6846PapierenZakken

Het boek zit bijna helemaal in elkaar. Ik moet alleen de einden van de vier draden nog aan elkaar knopen. Dat gaat met de platte knoop. Zoals je op de foto kunt zien vormen de dragen feitelijk de rug. De draden zijn het enige middel waarmee alle andere onderdelen aan elkaar zitten. Ik heb een enkel naaigaren gebruikt waarvan ik me afvraag of dat niet eigenlijk een te lichte draad is. Bij zo’n dunne draad, die ook nog eens zwart is, zie je het bindpatroon na afloop minder goed als bij een dikkere draad. Het boek nog eens nalezen om te zien of Keith Smith daar iets over zegt.


Het is grappig dat op de foto’s lijkt of het Turks ontwerp
op de ruggen van de dragers, samen weer een patroon vormen.
Maar dat is volledig toeval. De dragers zijn bekleed zonder
dat er rekening is gehouden met patroon of kleur.

Losse bladen binden (Sewing single sheets)

Al een tijdje zoek en verzamel ik karton, van consumentenverpakkingen
tot een doos waarin flessen wijn gezetten heeft, om daar
losse bladen uit te snijden.
Om die losse bladen in te kunnen binden heeft
Keith Smith in zijn boek ‘Smith’s Sewing Single Sheets’ drie methodes
beschreven voor het inbinden zonder extra ondersteuning.
Die wil ik eens gaan proberen dus heb ik 3 stapels met elk 10 bladen
bij elkaar geharkt.

IMG_3671VerschillendKartonDikDunBedruktLeeg

Dit zijn de bladen voor het eerste boek. Heel verschillend materiaal, verschillende diktes en sterktes. De sterkte van het papier/karton kan een probleem worden. Maar dat gaan we ervaren. De afmetingen zijn ongeveer 17 x 28 centimeter.


IMG_3672ZelfLijmMaken

Er zijn veel verschillende soorten lijm. Voor boekbinden zijn er eigenlijk maar twee keuzes: PVA of een bloempasta. PVA gebruik ik tot nu toe steeds maar ik wil ook ervaring opdoen met een bloempasta. Die heb ik ooit eens gemaakt en het probleem was dat de lijm al heel snel niet meer bruikbaar was door schimmel. Daarom gebruik ik nu een middel dat ik in een hobbywinkel heb gekocht en dat gebaseerd is op cellulose. Ik ga het niet op belangrijke boeken uitproberen maar op deze testboeken van losse bladen en op de naamstroken op mijn letterlades. De glazen pot is precies 250 ml water en het schepje dat er bij ligt is het maatschepje dat in de verpakking van de lijm zit. Het lege verfblik wordt mijn lijmpot.


IMG_3673SingleSheetKeithSmith

Dit is de stapel karton met de twee platten. Je ziet de verschillende maakwijzes van het karton, de diktes en het materiaal. Aan één kant steken de platten uit: de voorkant van het boek (fore edge). Aan de rug komt geen versteviging dus als je de platten laat uitsteken aan de boven- en onderkant dan gaat je boekblok op den duur doorzakken als het in een boekenkast staat.


IMG_3674SingleSheetsKeithSmithDePlattenStekenMaarAamEemKantUit


IMG_3675SingleSheetsKeithSmith

En nog een bovenaanzicht.


IMG_3679DeWerkplaatsIsZoDroogDatikHetKartonNatMaakVoordatIkKanPlakken

De platten ga ik bekleden met papier. Het is in mijn werkplaats nog zo droog en warm dat ik de platten helemaal bevochtig om het drogen van de lijm niet te snel te laten verlopen. Het achterplat krijgt één kleur. Op de voorplat komt een soort van compositie in 5 kleuren. Het ontwerp staat in het boek van Keith Smith.


IMG_3680Prikmal

Ook de prikmal heb ik al voorbereid.


IMG_3681VierVanDeVijfKleuren

Als ik mijn berekeningen wil tonen kan ik die maar beter niet meer met potlood maken. Dit zijn vier van de 5 kleuren voor het voorplat.


IMG_3682KeithSmithPagina92

Het ontwerp van Keith Smith staat op pagina 92 van zijn boek.


IMG_3683MaarHetVoorbeeldVanKeithSmith

In het ontwerp in het boek gaat Smith uit van een portrait ontwerp. Dus een compositie die op een oppervlak komt dat hoger dan breed is. Bij mij is dat niet zo: mijn boek wordt breder (28 centimeter) dan hoog (17 centimeter). Dat noem je tegenwoordig ‘landscape’. Die afmetingen zijn puur toeval. Consumentenverpakkingen zijn meestal niet zo groot en ik wilde zoveel mogelijk van de afbeeldingen op de losse bladen krijgen. In het boek van Smith staat niet in welke volgorde je de stukken papier het best kunt snijden. Ik werk van het midden naar buiten. De stroken papier aan de buitenkant gaan om de randen van de voorplat heen. Als die op de achterkant straks 1 millimeter meer of minder zijn is niet zo’n probleem. Dat zie je straks niet meer. Maar je wilt geen open ruimtes op de voorkant van je boek.