Inlossen belofte

De laatste vakantie voor corona ging naar Guatemala
en Honduras. In Guatemala zagen we een diplomatiek
geschenk van Nederland aan Guatemala.
Dat zagen we in Tikal op 04/01/2019.
Het geschenk was een replica van de ‘Leiden plate’.
Een soort van amulet met daarop een afbeelding en
hiërogliefen.
Ik beloofde op 11 juli 2020, na corona het echte
voorwerp te gaan bekijken in Leiden,
in het Museum Volkenkunde.
Dat deed ik afgelopen zaterdag.

DSC01206NobleKeepingABarOfPowerPuertoBarriosGuatemalaJVVanBrannEarlyClassic250-550AD

Dit is de replica in Guatemala. Laat ik dit de voorkant noemen.


Maar het origineel, permanent tentoongesteld, is een stuk
minder duidelijk.
Dit zijn mijn foto’s:

DSC03375LeidenPlateGuatemala1864GevondenBijBaggerwerk

Leiden Plate.


DSC03376LeidenPlateGuatemala1864GevondenBijBaggerwerk

Er zijn maar weinig sporen te zien van de afbeelding en het licht was ook heel beperkt. Daarom weet ik eigenlijk niet zeker welke foto de voorkant met de afbeelding is of welke de achterkant met de hiërogliefen (met het jaartal waar het om draaide).


DSC03377LeidenPlateGuatemala1864Gevonden

Ook de toelichting is wat beperkt.


RefugiArte

Op het moment dat we op vakantie in Guatemala en Honduras waren
zat een groot deel van de wereld in een andere crises:
de vluchtelingencrises.
We vlogen van Flores naar Guatemala City en op de
luchthaven van Flores zagen we een expositie met cartoons.
Ondersteund door UNHCR, was er een verzameling cartoons te zien
over de vluchtelingencrises door kunstenaars uit de regio
Zuid- en Midden-Amerika.
Die crises is er natuurlijk nog steeds alleen hebben we onze
aandacht op dit moment bij een ander probleem.
Een paar voorbeelden.

DSC01292RefugiArteUNHCRAngelBoligánCuba

Angel Boligán, Cuba.


DSC01293RefugiArteUNHCRTerritorioHostilFio

Flio (?), Territorio Hostil.


DSC01294RefugiArteUNHCRRicardoClementAlecusMexico

Ricardo Clement, Alecus, Mexico.

DSC01295RefugiArteUNHCRRicardoClementAlecusMexico


DSC01296RefugiArteUNHCR


DSC01297RefugiArteUNHCRLuisDemetrioCalvoSolísMechoCostaRica

Luis Demetrio Calvo Solís, Mecho, Costa Rica.


DSC01299RefugiArteUNHCR


DSC01300RefugiArteUNHCRRicardoClementFox


DSC01302RefugiArteUNHCRRicardoClementHuyendoDeLaViolencia


Aangekomen in Guatemala City restte ons nog één nacht in
een hotel voordat we terug naar Amsterdam vlogen.
Dus nog één voorbeeld van hotelkunst:

DSC01304GuatemalaCityHotelkunst


Guatemala, Flores: Sta. Barbara Inn Museo

Museum is een groot woord.
Een privéverzameling, misschien uit de hand gelopen.
Op een klein eiland op zwemafstand van Flores.
Je kunt er alleen per boot komen en het hoort bij
een hotel in Flores.

DSC01240GuatemalaFloresMuseum

Een eerste blik in het museum.


DSC01242GuatemalaFloresBijzondereGastenInDeTuin

Heel verschillende gasten in de tuin.


DSC01243GuatemalaFloresExcéntricosDePedernal

Excéntricos de pedernal. Van veel culturen vinden we scherven steen die gewoon een stuk steen kunnen zijn maar soms ook (een stuk van) een vuistbijl of mes. Hier een hele verzameling. Zo’n scherf noem je in het Engels een ‘flint’. De cartoon serie ‘The Flintstones’ dankt er de naam aan.


DSC01244GuatemalaFlores

Met gevoel voor drama neergelegd.


DSC01245GuatemalaFloresKwaliteitNogalWisselend

Zouden die uit een tuincentrum komen?


DSC01246GuatemalaFlores

Ook elektrische voorwerpen als telefoons.


DSC01247RadiosYBombillasHolandesesRadiosEnLampenBulbs

Ook heel grappig: Radios y bombillas Holandeses. Dat laat zich vertalen als ‘Radio’s en lampen uit Nederland’. Maar ik denk ook als ‘Radio’s en bloembollen uit Nederland’. Beide vertalingen passen bij Philips en Nederland (van die tijd).


DSC01249GuatemalaFloresStaBarbaraInnMuseo

Dit bord met de naam van het museum stond binnen. Sta. Barbara Inn Museo.


DSC01249GuatemalaFloresStaBarbaraInnMuseoDetail

Leuk gedaan.


DSC01250GuatemalaFloresStaBarbaraInnMuseo


DSC01251GuatemalaFloresStaBarbaraInnMuseo


DSC01252GuatemalaFloresStaBarbaraInnMuseo


DSC01254GuatemalaFloresMuseo

Terug naar Flores.


DSC01255GuatemalaFloresMuseo

Wie zou er niet zo’n museum entree willen?


DSC01257GuatemalaFlores


DSC01220GuatemalaFlores

In het hotel werden we weer opgewacht….


Bedoel je Flores of Floris?

Nee ik bedoel niet het televisieprogramma dat Rutger Hauer
een bekende Nederlander maakte.
Ook niet Flores, een van de Kleine Soenda-eilanden in Indonesië.
Ik heb het over het plaatsje of eiland Flores in het meer
Petén Itzá in Guatemala.
Een van de mogelijke uitvalsplaatsen naar Tikal.

Er ligt een weg van het vaste land naar het eiland dat volledig
door een kleine stad in beslag wordt genomen.
Vanaf dit eiland ondernemen we een kleine boottocht.

DSC01221GuatemalaFlores

De boot vaart als eerste op deze oever af, aan de andere kant van het meer.


DSC01223GuatemalaFlores


DSC01224GuatemalaFloresEilandFlores

Zoals het hoort ligt het centrum van het dorp bij die witte kerk.


DSC01225GuatemalaFloresMonumentVoorEenPaard

Monument voor een rennend paard.


DSC01226GuatemalaFloresEilandFlores


DSC01227GuatemalaFloresEilandFlores


DSC01228GuatemalaFlores


DSC01229GuatemalaFlores


DSC01231GuatemalaFlores


DSC01232GuatemalaFlores


DSC01233GuatemalaFlores


DSC01234GuatemalaFlores


DSC01235GuatemalaFlores


DSC01237GuatemalaFlores


DSC01238GuatemalaFloresEilandFlores

Misschien niet allemaal spectaculair maar wel heel relaxed.


Er is daar nog een klein eiland.
Daarop een aanlegsteiger, plaats om thee te drinken en
een soort van privé-museum.
Dat wilden we natuurlijk zien.
Dus daarover de volgende keer.

Creatief met handdoek

Het vorige bericht van Tikal met de ‘Leiden plate’
was misschien iets meer van een eye opener (is dat
voorwerp in Nederland?),
de voorwerpen in dit bericht zijn ook mooi en
stonden in dezelfde vitrines.

DSC01204GuatemalaTikalDisgHighWallLateClassic550-900AD

Tikal, Schaal met opstaande rand. Dish high wall, late classic, 550 – 900 AD.


Escondite heeft als eerste vertaling op Google Translate
‘hiding place’. Een plaats om dingen te verstoppen.
Maar ook ‘hide out’ is een vertaling.
Dat is in het Nederlands ‘onderdak’.
Dat is denk ik beter op zijn plaats: gevonden in huis 142 in Tikal.

DSC01209GuatemalaTikalVasuaEstucadaConTapadera250-550ADFigurasDeDeidadesConTocadosYSimbologia01

Vasua estucada con tapadera (vaas en deksel met stuco), 250 – 550 AD. Figuras de deidades con tocados y simbologia (godenfiguren met hoofdtooien en symbolen).


DSC01209GuatemalaTikalVasuaEstucadaConTapadera250-550ADFigurasDeDeidadesConTocadosYSimbologia02

Fascinerende afbeelding.


DSC01210GuatemalaTikal

Geen idee waar die kleine ‘schaaltjes’ links voor dienen. Mooie heldere afbeelding in het midden van de schaal.


DSC01211GuatemalaTikal


DSC01212GuatemalaTikal


DSC01213GuatemalaTikalJadeFigureOfAJaquarTomb196KínichAhChakTzukte

Tikal, jade figure of a jaquar, tomb 196 van K’inich Ah Chak Tzukte.


Op internet is een uitgebreid rapport te vinden van de opgraving.
De twee pdf’s dateren uit 1967 met als titel:
STRUCTURE 5D-73, BURIAL 196, TIKAL, PETEN, GUATEMALAA
PRELIMINARY REPORT
by Nicholas Matthew Hellmuth

DSC01214GuatemalaTikalParqueNacionalTikalTomb196KínichAhChakTzukteTexr


DSC01215GuatemalaTikalTwoIncisedBonesTomb196KínichAhChakTzukte

Tikal, two incised bones, tomb 196 van K’inich Ah Chak Tzukte.


DSC01216DeVitrineIsErgIrritant


DSC01218IemandWasWeerHeelCreatiefGeweestMetHandoeken

Er was in het hotel weer iemand heel creatief geweest met de handdoeken.


Een avontuur uit Guatemala: de Leiden plate

Dit is weer zo’n avontuur dat ik graag meemaak.
Het avontuur begon 19/12/2018 toen we aankwamen in Guatemala City.
Vervolgens bezochten we Tikal op 04/01/2019 (Parque Nacional Tikal).
Op zich een avontuur maar het was pas afgelopen donderdag
toen ik door kreeg waar dit verhaal om ging.

Op 4 januari bezochten we in de ochtend en rond
het middaguur de tempels en de acropolis van Tikal.
Na afloop bezocht ik daar de twee musea.

Het ene museum toont reproducties van de stelae en het ander
is niet echt een museum. Het is het laboratorium dat door
de archeologen wordt gebruikt.
Daar is een hal met een aantal voorwerpen.
Bij een van die voorwerpen ligt deze tekst:

DSC01205CopyDonatedByThePeopleOfHollandToThePeopleOfGuatemala

Kopie geschonken door de inwoners van Nederland aan de inwoners van Guatemala.


Dit is de tekst (let op er zitten wat fouten in de vertaling)

The place de Leiden is known since 1864, when it started to form part of the collection of the National Mueseum of Antiquities in Leiden, Holland.
It was found near to Puerto Barrios, Guatemala, by the German engineer J. V. van Brann.
It represents a scene of a noble keeping a holding a bar of power in form of a snake with two heads, from which emerge two gods- K’ihnich, the sun god and K’awiil, the god of real power and wealth.
From his belt emerge two bodies, most probably ancestors and the real bar presents a crowned jaguar with the name “God Fool”, whose attribute is the power of the Mayan noble class.
The governor is standing above the back of a captive from the war with both hands handcuffed.

 

The difference of scale between the governor and the captive is often represented in Mayan art as the sign of hierarchy and other people represented in a scene.

Een gift van Nederland aan Guatemala?
Wat is dat dan wel.

DSC01206NobleKeepingABarOfPowerPuertoBarriosGuatemalaJVVanBrannEarlyClassic250-550AD

Dit is het voorwerp. Dit is een kopie van iets dat wij in Nederland hebben. Dit voorwerp heet dus de ‘Leiden plate’. Niet de ‘Leiden place’ uit bovenstaande tekst. Verder bleek al gauw dat het voorwerp niet in de collectie is van de ‘National Mueseum of Antiquities in Leiden’. Wij kennen dat als het Rijksmuseum van Oudheden. Het voorwerp is onderdeel van de collectie van het Museum Volkenkunde. Hrt lijkt erop dat de ‘vinder’ niet de ‘German engineer J. V. van Brann’ was maar de ‘Nederlandse ingenieur Van Braam’ (de initialen zijn mij niet duidelijk).


DSC01207NobleKeepingABarOfPowerPuertoBarriosGuatemalaJVVanBrannEarlyClassic250-550ADMisschienAchterkant

Dit is de achterkant van de hanger.


DSC01208NobleKeepingABarOfPowerPuertoBarriosGuatemalaJVVanBrannEarlyClassic250-550ADTextReproductie

Dit was een soort van transcript van de hiërogliefen op de achterkant die naast de kopie lag.


Ik ging op zoek naar een foto van het origineel.
Het Museum Volkenkunde heeft er een maar die moet je kopen.
Beetje ouderwetse manier van doen.
Maar daardoor ging ik op internet zoeken en kwam nog wat
interessante dingen tegen.

Dit is de informatie bij het voorwerp in Leiden:

De ‘Leiden Plate’ is een hanger die in 1864 werd gevonden tijdens het graven van een kanaal in Guatemala.
Het object is wereldberoemd vanwege de datum die erop is gegraveerd, decennia lang de vroegste datering die uit de Maya tijdrekening bekend was.
In Guatemala staat de Leiden Plate op het bankbiljet van één quetzal afgebeeld.

 

De gliefentekst luidt: “Na de periode bestaande uit 8 baktuns, 14 katuns, 3 tuns 1 uinal en 12 kins, op dag 1 Eb, toen de vijfde Heer van de Nacht heerste en de maand Yaxkin begon, werd Balam-Ahau-Chan als heerser geïnstalleerd.”
Hiermee werd de troonsbestijging van Balam-Ahau-Chan gememoreerd, die plaatsvond op vrijdag 17 september 320.
Op de andere zijde staat Balam-Ahau-Chan afgebeeld met waardigheidstekens, zoals de dubbelhoofdige slangenstaf.
De heerser staat op een overwonnen vijand, die met gebonden handen op de grond ligt.
Het sieraad is zelf ook een statussymbool, zoals Balam-Ahau-Chan toont door aan zijn ceintuur drie ‘Leiden Plates’ te dragen.

Het nummer van dit voorwerp in de collectie is: RV-1403-1193.

Deze tekst roept ook weer vragen op:
‘Het sieraad is zelf ook een statussymbool, zoals Balam-Ahau-Chan
toont door aan zijn ceintuur drie ‘Leiden Plates’ te dragen’.
Op Pinterest heb ik één foto gevonden van het voorwerp.
Misschien is dit zelfs wel de foto van het museum.
Maar die drie hangers zie ik niet.

LeidenPlatePinterestKaal

Dit is een foto van de echte ‘Leiden plate’. Dit soort afbeeldingen zijn voor mij moeilijk te ‘lezen’. Dat heeft vast te maken met mijn beperkte kennis. De kleurverschillen in de natuursteen helpen ook niet. Maar daarom was ik blij met de tekst op Wikipedia en de literatuurverwijzingen.


Op Pinterest stond ongeveer de volgende tekst:

Dit is een hanger gemaakt van jadeïet.
Hij werd in 1864 in Guatemala gevonden door de Nederlandse ingenieur J.A. van Braam.
Bij graafwerkzaamheden in de buurt van Puerto Barrios stuitte hij daar bij het verwijderen van een grafheuvel op enkele Maya voorwerpen.
De Leiden Plate is bekend omdat de datum die in de tekst voorkomt, lange tijd de oudst bekende Mayadatering was.
De troonsbestijging van de Maya vorst Balam-Ahau-Chan, wordt hier herdacht.
In onze tijdrekening komt de datum overeen met vrijdag 17 september 320 na Christus.

De afbeelding is dus een man die rijk versierd is.
Hij heeft een teken van macht in zijn handen,
een dubbelhoofdige slangenstaf en hij vertrapt een
gebonden, overwonnen krijger.
Wat helpt is dat er tekeningen gemaakt zijn van de afbeeldingen.

LeidenPlateFamsiResources

Dit is de voorkant volgens een tekening van de website van het Famsi. Een organisatie die ik verder niet ken.


LeidenPlateFamsiResourcesAchterzijde

De achterkant.


Famsi Resources

The Foundation (FAMSI) was created in 1993 to foster increased understanding of ancient Mesoamerican cultures.
The Foundation aims to assist and promote qualified scholars who might otherwise be unable to undertake or complete their programs of research and synthesis.
Projects in the following disciplines are urged to apply: anthropology, archaeology, art history, epigraphy, ethnography, ethnohistory, linguistics, and related fields.

LeidenPlateAnalysisFamsiResourcesDetail

Maar deze tekening helpt mij het meest. Ook van de Famsi Resources. Dit is een detail van een tekening met links de afgebeelde persoon met, interessant, de manier waarop hij zijn handen houdt. Rechts boven zie je dan de dubbelhoofdige slangenstaf.


De details van de tekening heb ik nog eens gecombineerd met de
foto van de ‘Leiden plate’. Met wit heb ik het gezicht van
de man ingekleurd, met bruin zijn handen en met geel de
dubbelhoofdige slangenstaf.

LeidenPlatePinterestGezichtWitHandenRoodbruinEnAtlatlGeel

De drie gele delen vormen samen 1 voorwerp (de ‘ogen’ heb ik niet ingekleurd). Maar de man houdt het voorwerp achter zijn armen en handen,  tegen zijn lijf geklemd. Aan de polsen draagt hij een sieraad dat ik bruin had kunnen inkleuren maar dat ik gelaten heb zoals het voorwerp is.


Er is een Engelstalige Wikipedia-pagina over
de Leiden plate. Ik heb de verwijzingen proberen te volgen.
Soms, bij artikelen in kranten of bladen lukt dat.
Meer academische teksten zitten helaas achter een betaalmuur.
Dat is jammer want het voorwerp wat ik in Tikal zag is een
gift. Volgens de tekst op Wikipedia is dat een gebruik dat
vaker voorkomt. De tekst waar de anekdote vandaag komt
is een boek dat je kunt lezen mits je lid wordt van de
website. Beetje te duur voor een anekdote.
Maar goed op Wikipedia kun je het volgende lezen:

Intro
The Leyden plaque, sometimes called Leiden plate or Leiden plaque, is a jadeite belt plate from the early classic period of the Maya civilization. Although the plate was found on the Caribbean coast of Guatemala, it may have been made in Tikal. The plate is now in the National Museum of Ethnology in Leiden, Netherlands, hence its official name.[1][2][3] It is one of the oldest Maya objects using the Mesoamerican Long Count calendar.

 

History
The plate was discovered by chance by a Dutch engineer, S.A. van Braam, in 1834.
He was part of a team employed by a lumber company to dig a canal near Puerto Barrios in Guatemala, in the lower Motagua Valley.
The team accidentally knocked down what looked like an ancient Central-American funeral mound.
There he found many objects in bronze and in jadeite, the little jade plate amongst them.
The plate was brought back to the Netherlands in 1864 and was gifted to the National Museum of Ethnology.

The first scientific description of the plate was made by Leeman in 1877, and many others followed, notably Holden in 1880 and Valentine in 1881, who started deciphering the inscriptions.
A lot of ground work on the dating of the plate was done in 1938 by Frances and Sylvanus Morley.
Their study remains one of the more conclusive made on the plate.

The date on the plate was used to study time and calendar in the Maya world, and the plate remains one of the earliest examples of the usage of a cyclical calendar in the Central-American world.
It is remarkable for being the oldest known usage of a Maya ordinal zero, which symbol (graphically derived from the drawing of a sitting man, typically representing a king’s crowning) appears two times, one to form the date “0 Yaxkin” from the first day of the seventh month of the festive year in Haab’ calendar, and one to denote the Moon-Bird king accessing its throne on the other side of the plaque.

 

Description
The plaque is a small rectangular object of pale green jadeite measuring 21.7 by 8.6 centimeters.
Its faces are carved with both drawings and glyphs.
A hole at its top hints that it was used as a pendant, probably as a waist plate.
While it was found far from its possible original location of Tikal in a post-classic archeological context, it dates from the Early Classic era.
It poses as an example of precious object preserved and used several centuries after its making, which is common in Mesoamerica.

The front face has a picture of a richly-dressed man.
His head and the lower part of his body are seen from profile, but his breast is turned toward the front, with the feet placed one behind the other.
It represents a victorious lord, possibly an otherwise-unknown ruler of Tikal, wearing six celts and some trophy heads around his waist, standing with bound captives he vanquished.
He also carries an atlatl, or two head serpent, in his hand.
The serpents have a human head in their mouth, a characteristic feature of the Sun God.
The posterior face is engraved with an inscription bearing traces of cinnabar, documenting the crowning of a king on 15 September 320 (Gregorian) in Long Count calendar.
The other face of the plate bears some glyphs giving one of the earliest registered dates of the Maya Classic period.
These inscriptions are composed of fifteen glyphs neatly carved in one column.
The date written is 8.14.3.1.12 1 Eb 0 Yaxk’in (15 September 320 A.D. using the Goodman-Martinez-Thompson correlation).
The plate probably represents the accession of a ruler.
This accession may have happened at the Moon-Zero-Bird Place and involved a ruler named Way Ko? Chanal Chak Wak.
The motif of the ascension of a ruler depicted on the Leiden Plate isn’t uncommon at all, and similar carvings are found on stelae and other celts around the Maya world.

For a long time authors considered “Moon-Zero-Bird”, to be the name of the king (despite carrying the NAL-“place” affix) and one of the first kings of the Tikal dynasty.
This interpretation is contested in recent publications: though the plaque may be tied with Tikal, there is no hard evidence of this, and “Moon-Zero-Bird” does not appear in Tikal dynastic listings.
It does, however, appear as a place name associated with creation and the Maize god at Tikal on Stela 31.

 

The Leyden plaque today
The Leyden plaque is now displayed in the Central-American gallery of the National Museum of Ethnology in Leiden, the Netherlands.
It is the most recognisable object of the museum collection, with replicas gifted to museum, politicians and organisations around the world.
Its image is also featured on the one quetzal bank note, the Guatemalan currency unit, after it was chosen as one of the national symbols of Guatemala in 2006.

 

Controversies remains regarding the return of the original Leiden plate in Guatemalan soil.
During a Maya exhibition in the Kimberley Museum in Texas in 1986, the National Museum of Ethnology of Leiden asked for a Declaration of Immunity From Public Seizure in order to protect the plate from being seized by a third party.

Op Wikipedia wordt een tekst genoemd van Frances and Sylvanus Morley.
Van hun kon ik een artikel vinden ( LeydenPlateMorley) dat erg interessant is.

Parque Nacional Tikal

Mijn tweede deel van het verslagje over Tikal.
Het was erg warm en vochtig.
De rit van Flores naar Tikal kost veel tijd.
Maar het park is super indrukwekkend.
Ook al hebben we maar een deel gezien van wat je er
allemaal kunt zien.

DSC01172GuatemalaTikal

Als je bij de centrale acropolis komt is het net of je tussen wolkenkrabbers loopt. Aan alle kanten grote piramides. De een hoger dan de ander. Het centrale massief is een enorme berg steen.


DSC01172GuatemalaTikalDetail

Dit is een detail van de vorige foto. Massief steen. Mensgemaakt. De daken die er staan beschermen steles of afbeeldingen of herdenkingsstenen tegen zon en regen.


DSC01173GuatemalaTikal

Dit is Tempel I. Het beklimmen van de tempels is een bezigheid van de meeste toeristen. Deze mag je niet op. Volgens mij mag dat alleen onder begeleiding. Er liggen klimtouwen op de tempel en ik zag er mensen met helmen. De trappen zijn erg steil en begroeid met mos. Ze ogen spiegelglad.


DSC01175GuatemalaTikal

Hier zie je het klimtouw beter liggen.


DSC01176GuatemalaTikalTemploIITempleOfMasks700ADRulerJasawChanKawiil

Dit is Tempel II (Templo II) ook wel de ‘Tempel met de maskers’ (Temple of Masks) genoemd. Op de band, direct boven het meest witte stuk van de tempel bevinden zich maskers. Als je het eenmaal gezien hebt is het een prachtig gezicht. Aan de achterkant van de tempel is een houten stellage gebouw waardoor je op de hoogte van het witte deel van de tempel kunt komen.


DSC01177GuatemalaTikalTemploIITempleOfMasks700ADRulerJasawChanKawiilEenVanDeMaskers

Dit is een van de maskers van de Temple of Masks. De tempel is gebouwd onder heerser Jasaw Chan K’awiil rond het jaar 700 na Christus.


DSC01179GuatemalaTikal

Die houten stellage is behoorlijk hoog. Hier kijk ik langs een boom naar beneden.


DSC01180GuatemalaTikal

Overal waar je kijkt is het bijzonder.


DSC01181GuatemalaTikalZichtVanafTempleOfMasks

Vanaf Tempel II kijk je hier naar Tempel I.


DSC01182GuatemalaTikal

De acropolis is een enorme vlakte met steen.


DSC01183GuatemalaTikal


DSC01184GuatemalaTikal


DSC01186GuatemalaTikalTempleOfMasks


DSC01187GuatemalaTikalKuilMasker

Op een plaats, onder zo’n afdakje, is een put met daarin een masker. Over Copán is er een boek dat ook voor een leek heel goed te lezen is. Over Tikal heb ik dat niet gezien. Er zullen best wetenschappelijke artikelen en boeken zijn over opgravingen en ontdekkingen, restauraties en vondsten. Maar ik ben daar niet echt naar op zoek gegaan.


DSC01188GuatemalaTikalKuilMasker

De beeld- of vormtaal van de Maya’s zijn voor een leek ingewikkeld. Dan heb ik het nog niet over het schrift.


DSC01189GuatemalaTikal

Ik ben dus zelf ook gaan klauteren (waar dat mocht).


DSC01190GuatemalaTikal


DSC01191GuatemalaTikal

Af en toe een blik omlaag.


DSC01192GuatemalaTikal

Dan kijk je er naar op, dan weer op neer.


DSC01193GuatemalaTikalPlateauTempleOfMasks

Ongeveer op gelijke hoogte met het plateau van Tempel II.


DSC01194GuatemalaTikal


DSC01195GuatemalaTikalBlikOmlaag


DSC01196GuatemalaTikalStele

Terug op de begane grond: een stele.


DSC01197GuatemalaTikal


DSC01198GuatemalaTikal


DSC01199GuatemalaTikal

Dit is de zijkant van Tempel I.


DSC01200GuatemalaTikalWatErallemaalOpDieStenenLeeft

Er leeft heel wat op die stenen.


DSC01201ParqueNacionalTikalIngresoExtranjeros

Parque Nacional Tikal, Ingreso Extranjeros. Mijn polsbandje.


DSC01202GuatemalaTikalAchterzijde

Dit is de achterkant van Tempel I.


DSC01203GuatemalaTikalOpgekruldGedroogdBlad

Dit opgedroogde en opgekrulde blad is de laatste foto van dit bericht. Indrukwekkend, warm, vochtig, vermoeiend. Het was te kort. Aanrader: neem een hotel/hostel dichter bij het park en blijf meer dagen.


Tikal

Tikal was een van de grootste steden van de Maya’s ten tijde van de klassieke periode. De restanten van de stad bevinden zich in het departement El Petén, in het noorden van Guatemala. De inwoners van Tikal zelf noemden hun stad Yax Mutal.

De stad werd bewoond van ongeveer 400 v.Chr. tot 1000 n.Chr. en kende zijn hoogtepunt tussen 300 en 850. Tikal was een van de machtigste steden in de klassieke periode van de Mayabeschaving, maar desalniettemin heeft de stad meerdere malen nederlagen moeten ondergaan.

Wikipedia vervolgt:

Pas in 1848 werd Tikal herontdekt door een team Guatemalteekse ontdekkingsreizigers. De eerste grootschalige archeologische opgravingen begonnen in de jaren 50 van de 20e eeuw. ….. Onder de uitgegraven tempels en gebouwen bevinden zich de Piramide van de Grote Jaguar en het Paleis van de Edelen. ….. Samen met aartsrivaal Calakmul is Tikal een van de beste voorbeelden van Maya-architectuur in Peténstijl.

In 1955 werd het gebied rond Tikal uitgeroepen tot Nationaal Park Tikal. Het park is 576 km² groot en beslaat een deel van de volgende gemeenten: La Libertad, Flores, Melchor de Mencos, San Andrés en San José. In 1979 werd het door de UNESCO tot werelderfgoed verklaard.

DSC01151GuatemalaFloresParqueNacionalTikalToegangspoortTotPark

Dit is de ingang van het park. Links van de weg kun je kaartjes verkopen.


DSC01152GuatemalaFloresParqueNacionalTikalGeriuststellendeBordenPistolenEnHondenNietToegestaan

Dat pistolen en honden verboden zijn geeft je dan wel weer een veilig gevoel.


DSC01153GuatemalaFloresParqueNacionalTikalEnormeBoom

Het park ligt in het tropisch regenwoud. De afstanden zijn groot. De bomen soms ook zoals hier op de foto.


DSC01154GuatemalaFloresParqueNacionalTikal


DSC01155GuatemalaFloresTikal

Dit is een voorbeeld van de paden in het park. De bewegwijzering zou beter kunnen. Maar het is natuurlijk ook weer niet zo dat je rond kunt lopen zonder iets te zien van de paleizen en tempels.


DSC01156GuatemalaFloresParqueNacionalTikalPalacioDeLasAcanaladuras

Parque Nacional Tikal, Palacio de las Acanaladuras. De naam verwijst naar groeven die aan de buitenwand van het paleis te zien zijn.


DSC01157GuatemalaFloresParqueNacionalTikalPalacioDeLasAcanaladuras


DSC01158GuatemalaFloresParqueNacionalTikalPalacioDeLasAcanaladuras


DSC01159GuatemalaFloresParqueNacionalTikalPalacioDeLasAcanaladuras


DSC01160GuatemalaFloresParqueNacionalTikal


DSC01163GuatemalaFloresParqueNacionalTikal

Het was erg benauwd in het park. In de ochtend was er nog weinig zon maar dat veranderde snel. De zon was heet, de lucht vochtig. Veel drinken.


DSC01164GuatemalaFloresParqueNacionalTikalTemploV

Ineens stonden we blijkbaar ik de buurt van tempel 5: 56 meter hoog. Alleen we zagen hem niet.


DSC01165GuatemalaFloresParqueNacionalTikalTemploV56Meter650AD

Deze tempel is gebouwd rond het jaar 650 na Christus.


DSC01166GuatemalaFloresParqueNacionalTikalTemploV


DSC01167GuatemalaFloresParqueNacionalTikalTemploV


DSC01170GuatemalaFloresParqueNacionalTikalTemploV

De trappen zijn steil en zien er glad uit van het vocht en de begroeiing.


In een volgend bericht nog meer uit Tikal.

Guatemala, Lake Petén Itzá, Flores

Flores is een soort van eiland in een meer in Guatemala.
Het eiland (Lake Petén Itzá) is met een brug/landtong verbonden met de
oever van het meer.
Het eiland is leuk maar niet heel spectaculair.
Dat wordt aangevuld met een interessant meer en de
nabijheid van Tikal.

Op deze dag reizen we van Rio Dulce naar Flores en
kijken daar nog even rond.
Daar zijn de foto’s van.
De volgende dag gaan we naar Tikal. die foto’s
volgen binnenkort.
Waar Copán vooral bijzonder is vanwege de beelden,
daar is de acropolis van Tikal sensationeel.

DSC01132GuatemalaLakePeténItzáFloresHotelkunst

Maar laat ik beginnen met de hotelkunst.


DSC01136GuatemalaLakePeténItzáFlores

Flores is een soort van cirkelvormig eiland in een meer. Aan de buitenkant loopt rondom een weg maar als wij er zijn staat een deel van die weg onder water.


DSC01137GuatemalaLakePeténItzáFlores

De lantaarnpalen geven een idee van de weg.


DSC01138GuatemalaLakePeténItzáFlores


DSC01140GuatemalaLakePeténItzáFlores

Beeldrijm.


DSC01141GuatemalaLakePeténItzáFloresYoHeartPetén

Daar waar een soort van brug op het eilandje uitkomt is een kleine open ruimte. Bij dit plein staat de naam van de provincie waarin Flores ligt. Het plein is de verzamelplaats van bussen en busjes waar toeristen worden opgehaald om bijvoorbeeld naar Tikal te gaan.


DSC01143GuatemalaLakePeténItzáFlores

Het centrale plein van Flores ligt zo’n 20 meter hoger (misschien meer) dan de ondergelopen randweg.


DSC01144GuatemalaLakePeténItzáFlores


DSC01145GuatemalaLakePeténItzáFloresHotel

Terug op de hotelkamer staart dit wezen ons aan.


Livingston

Livingston is een plaats in Guatemala aan de monding
van de rivier Rio Dulce en aan de Golf van Honduras.
De Caribische invloeden zijn overduidelijk.

Dit bericht gaat over ons bezoek aan deze kleine stad
en de boottocht terug over de Rio Dulce.
Het volgende bericht zal gaan over ons bezoek aan Flores.
Vanuit Flores bezoeken we dan Tikal.
Een belangrijke Maya-stad in Guatemala.

DSC01093GuatemalaLivingston

We zijn maar een korte tijd in Livingston. Genoeg om de stad door te lopen, de sfeer te proeven, te eten en de Atlantische Oceaan te zien.


DSC01095GuatemalaLivingston

De foto is op 2 januari gemaakt dus zie je in Midden-Amerika op veel plaatsen kerststallen. Hier zie je er een die zich op het dak bevindt.


DSC01096GuatemalaLivingstonAgentOpZeerDrukKruispunt

Druk met verkeer is het er niet. Deze agent of verkeersregelaar had dan ook niet zo veel omhanden met het verkeer.


DSC01097GuatemalaLivingstonSoortVanSupermarkt

De supermarkt. De gejaagde wereld van West-Europa is hier ver te zoeken. Het was er heerlijk.


DSC01098GuatemalaLivingston


DSC01099GuatemalaLivingston

Prachtige schaduwen van de palmbomen.


DSC01100GuatemalaLivingston

Dan de rust, ook richting haven.


DSC01103GuatemalaLivingston

In de haven werd vis schoongemaakt en de resten gingen terug het water in. Deze pelikaan vond dat prima en hij of zij was niet alleen.


DSC01104GuatemalaLivingston


DSC01105GuatemalaLivingstonPelikaan


DSC01108GuatemalaLivingston


DSC01109GuatemalaLivingston


DSC01110GuatemalaLivingstonFelipenses4-13

Todo lo puedo en Christo que me fortalece, Felipenses 4:13. Fragment uit de brief van Paulus aan de Filippenzen: Ik kan alles in Christus doen dat mij kracht geeft (Herziene Statenvertaling).


DSC01116GuatemalaLivingstonRioDulce

Terug op de Rio Dulce.


DSC01117GuatemalaLivingstonRichellII

Richell-II, wat ik zo leuk vond is dat de boot vol met meeuwen zit.


DSC01120GuatemalaLivingstonRioDulce


DSC01121GuatemalaLivingstonRioDulce


DSC01124GuatemalaRioDulce


DSC01125GuatemalaRioDulce

Dit is niet het overheersende beeld maar er zijn ook hier rijke mensen. Misschien komen ze van buiten Guatemala, dat weet ik niet.


DSC01126GuatemalaRioDulce


DSC01127GuatemalaRioDulce


DSC01128GuatemalaRioDulce

Zo gaat de dag dan toch weer snel voorbij. Puente de Río Dulce.


DSC01129GuatemalaRioDulceCastilloDeSanFelipeDelGolfo

Terug bij Castillo de San Felipe Del Golfo.


DSC01131GuatemalaLivingston


Guatemala, Livingston, Janus

De tweede helft van de boottocht brengt ons in Livingston.
In deze plaats leven mensen die donkerder van huidskleur
zijn dan de gemiddelde bewoner van Guatemala.
De groep wordt Garifuna genoemd.
Ze zijn nakomelingen van slaafgemaakten uit Afrika.

Voor mij was het de Caribische sfeer en de zee
die me het meest aanspraken.
Maar eerst nog een stukje Rio Dulce.

DSC01067GuatemalaRioDulceOnderwegNaarLivingston


DSC01068GuatemalaRioDulceOnderwegNaarLivingston


DSC01069GuatemalaRioDulceOnderwegNaarLivingston

We zijn een of twee keer aangelegd aan de kant van de rivier maar de boottocht maakt toch de meeste indruk.


DSC01070GuatemalaRioDulceOnderwegNaarLivingston


DSC01072GuatemalaRioDulceOnderwegNaarLivingston


DSC01074GuatemalaRioDulceOnderwegNaarLivingston


DSC01075GuatemalaRioDulceOnderwegNaarLivingston


DSC01076GuatemalaRioDulceOnderwegNaarLivingston


DSC01078GuatemalaLivingston

De aanlegsteigers van Livingston.


DSC01079GuatemalaLivingstonHaircutsForTheFamily

Haircuts for the family.


DSC01080GuatemalaLivingston

Livingston.


DSC01081GuatemalaLivingstonVentaDeVerdurasEbenEzer

Charles Dickens verkoopt hier ook groente.


DSC01082GuatemalaLivingston


DSC01083GuatemalaLivingston


DSC01084GuatemalaLivingston

De Golf van Honduras.


DSC01085GuatemalaLivingstonJanus

Ik denk dat Janus hier woont.


DSC01086GuatemalaLivingston


DSC01088GuatemalaLivingston


DSC01089GuatemalaLivingston


DSC01090GuatemalaLivingston


DSC01092GuatemalaLivingston


Volgende keer meer van Livingston.

Rio Dulce

DSC01042WeGaanNaarLivingstonPerBoot

Vandaag een boottocht. Het hotel ligt landinwaarts, aan het eind van Lago Izabal en het begin van de Rio Dulce. Aan de andere kant van de rivier, aan zee, ligt Livingston. In deze serie foto’s komen we nog niet zo ver. Eerst een hoge brug, een regenbui door. Dan varen we door een prachtige omgeving. Volgende keer Livingston, aan de Caribische kant van Midden-Amerika.


DSC01042WeGaanNaarLivingstonRoute

Dat witte lijntje geeft ongeveer aan hoe we gevaren zijn.


DSC01043GuatemalaRioDulceDeAanlegsteigerBijHetHotel

Dit is de aanlegsteiger bij het hotel.


DSC01044GuatemalaRioDulceDeBoot

Daar komt de boot.


DSC01046GuatemalaRioDulceCastello

Castillo de San Felipe Del Golfo vanuit de boot.


DSC01047GuatemalaRioDulce

Een enorme brug maakt verkeer mogelijk hier in het oosten van Guatemala. De snelweg is de CA13 volgens de Wegenwiki (bestaat echt).


Wegenwiki

De CA13 is een ruta centroamericana in Guatemala. De weg vormt een noord-zuidroute in het oosten van het land, en verloopt vanaf de grens met Honduras bij Corinto tot de grens met Belize bij Melchor de Mencos en maakt daarbij een omweg via Flores. Het is de enige hoofdweg in het noordelijke departement Petén. De CA13 is 372 kilometer lang.

De weg over de rivier heet hier Puente de Río Dulce

Het grootste kunstwerk op de route is een hoge betonnen kokerbrug over de Río Dulce. De Puente de Río Dulce is 900 meter lang en is de langste brug in Guatemala. De brug is tussen 1977 en 1980 aangelegd. De aanleg begon op 5 januari 1977 en de brug werd eind december 1979 opgeleverd en is in januari 1980 opengesteld voor het verkeer. Het was destijds de op één na langste brug in Latijns-Amerika.

DSC01049GuatemalaRioDulce


DSC01050GuatemalaRioDulce


DSC01051GuatemalaRioDulce

In het begin is het een heel breed water. Dat is op het kaartje aan het begin van dit bericht ook goed te zien.


DSC01053GuatemalaRioDulceRegenInAantocht

Al snel wordt het heel grijs en komen we in een felle bui. De temperatuur is goed maar droog zitten we niet. Nu is het klimaat hier toch al vochtig dus dat maakt ook weer niet zoveel uit. Door het drogen van je kleren is het een tijdje wat kouder.


DSC01054GuatemalaRioDulceRegenInAantocht


DSC01055GuatemalaRioDulce


DSC01056GuatemalaRioDulce

Maar er zijn meer manieren om in een boot nat te worden.


DSC01057GuatemalaRioDulce


DSC01058GuatemalaRioDulce

Als het water smaller wordt kun je ook meer genieten van wat er aan de oever gebeurt.


DSC01063GuatemalaRioDulce

Die enorme massaliteit van de begroeiing maakt op mij steeds zo’n indruk.


DSC01064GuatemalaRioDulce


DSC01065GuatemalaRioDulce

De zon komt er al snel weer door.


Volgende keer Livingston.

Rio Dulce

Één januari 2019 is natuurlijk ook in Midden-Amerika een
speciale dag. We gingen met een taxi van Copán in Honduras
naar Rio Dulce in Guatemala.
Terug naar Guatemala dus.
Copán was een bewuste uitstap naar Honduras omdat we dan
toch ‘in de buurt’ waren. Nou heel erg de moeite waard.

Yucatan

Eerder had ik me dat niet gerealiseerd maar als je de landsgrenzen wegdenkt dan is het logisch dat het gebied wat nu Yucatan (in Mexico), Honduras, Belize en Guatemala heet, het gebied was waar de Maya’s leefden. Die rechte landsgrenzen tonen alleen maar aan dat die grenzen ‘onnatuurlijk’ zijn. Daarom is de interne migratie die in deze landen plaatsvindt ook logisch (een Engelssprekende man die in Honduras werkte, vertelde ons over die migratie).


DSC01018GuatemalaRioDulceEenzameBewaker

Guatemala heeft in het oosten maar een kleine kuststrook. Het is de Caribische zijde van Guatemala. Rio Dulce is onder andere de naam van een rivier van het grote Lago de Izabal naar Livingston. Op het punt waar de rivier begint ligt een kleine plaats met een aantal hotels: San Felipe de Lara. Daar is ook een kasteel. Tegen het eind van de middag komen we bij het hotel aan en gaan nog even lopen. Deze hond wachtte ons op.


DSC01019GuatemalaRioDulceHotelKunst

Maar eerst mijn verzameling hotelkunst uitbreiden. Het hotel bestond uit een paar centrale gebouwen en veel losstaande huisjes. In ons huisje hing dit tegen de muur.


DSC01020GuatemalaRioDulceHotelKunst


DSC01021GuatemalatTijdelijkPiratenhuis

Onderweg naar het kasteel kwamen we bij de toegangspoort. Daar kon je een kaartje kopen. Bij die poort veel winkeltjes en restaurants en een soort Piraten- en spookhuis. Daar hing deze lamp buiten.


DSC01022GuatemalaRioDulceCastilloDeSanFelipeDelGolfo1651

Langs de weg naar het kasteel lagen deze graven.


DSC01023GuatemalaRioDulceCastilloDeSanFelipeDelGolfo1651

Het was er druk. Veel barbecues, veel eten, veel drinken. Heel gezellig. Het weer was wat minder. Het was een beetje bewolkt aan het worden.


DSC01024GuatemalaRioDulceCastilloDeSanFelipeDelGolfo1651


DSC01025GuatemalaRioDulceCastilloDeSanFelipeDelGolfo1651

Het kasteel ligt op een kleine landtong. Ideaal voor allerlei vormen van vermaak.


DSC01026GuatemalaRioDulceCastilloDeSanFelipeDelGolfo1651

Castillo de San Felipe Del Golfo, 1651.


DSC01028GuatemalaRioDulceCastilloDeSanFelipeDelGolfo1651CocinaYcomedor

Dit was de keuken en de eetkamer van het kasteel.


DSC01029GuatemalaRioDulceCastilloDeSanFelipeDelGolfo1651


DSC01030GuatemalaRioDulceCastilloDeSanFelipeDelGolfo1651

Hééél bijzonder is het kasteel niet. Het is uitgebreid en regelmatig verbouwd maar het was er gewoon gezellig. Heel leuk met voornamelijk lokale toeristen en dagjesmensen.


DSC01031GuatemalaRioDulceCastilloDeSanFelipeDelGolfo1651

Het viel niet mee, ook zo aan het eind van de dag, om een foto te maken zonder mensen.


DSC01032GuatemalaRioDulceCastilloDeSanFelipeDelGolfo1651

Hier krijg je een beetje een idee van de strategische ligging van het kasteel.


DSC01033GuatemalaRioDulceCastilloDeSanFelipeDelGolfo1651


DSC01035GuatemalaRioDulceCastilloDeSanFelipeDelGolfo1651

Castillo de San Felipe Del Golfo.


DSC01036GuatemalaRioDulceCastilloDeSanFelipeDelGolfo1651


DSC01037GuatemalaRioDulceCastilloDeSanFelipeDelGolfo1651

Overzicht van het kasteel.


DSC01038GuatemalaRioDulceCastilloDeSanFelipeDelGolfo1651

Bijkeuken.


DSC01040GuatemalaRioDulceJetSki

De jetski’s lagen natuurlijk buiten het kasteel.


DSC01041GuatemalaRioDulce

Het werd langzaam rustiger in het Castillo de San Felipe Del Golfo en in San Felipe de Lara.


Ave. Centroamerica, Copán, Honduras

De ochtend van 1 januari 2019 was heel rustig in Copán.
Tijdens de jaarwisseling was er natuurlijk vuurwerk.
Maar in de ochtend was daar niet zoveel meer van te zien.
De straten waren wel heel rustig….

DSC01009HondurasCopán

Tijdens wat loze uurtjes maak je ook foto’s. Bijvoorbeeld van je hotelkamer.


DSC01010HondurasCopánAveCentroamerica

Deze straatnaam zie je in Centraal Amerika regelmatig Avenida Centroamerica. Wij gingen er ontbijten en we hadden daarna nog even tijd voor een korte wandeling.


DSC01011HondurasCopán

Copán op 1 januari in de ochtend.


DSC01012HondurasCopán


DSC01013HondurasCopánMuseoDigitalDeCopán

Museo Digital de Copán.


DSC01014HondurasCopánMuseoRegionalDeArqueologíaMaya

Museo Regional de Arqueología Maya, deze musea liggen tegenover het hotel.


DSC01015HondurasCopán

Vuurwerkresten.


DSC01016HondurasCopán


DSC01017HondurasCopán


Die ochtend verlaten we Honduras en gaan we naar de oostkust
van Guatemala. Richting Lívingston.

Copán, Museo de Arqueología Maya

DSC00991HondurasCopánMuseoDeArqueologíaMaya

In het centrum van de stad Copán is een museum met de mooie naam ‘Museo de Arqueología Maya’. De omstandigheden om foto’s te maken waren niet perfect. Maar de beelden waren erg indrukwekkend. Niet van elk voorwerp heb ik de officiële beschrijving. Copán kent een reeks heersers en hun beeltenis vind je terug in beelden, steles of op bijzondere voorwerpen zoals Altaar Q. Vermoedelijk is dit een beeld naar een van die heersers.


DSC00993HondurasCopánMuseoDeArqueologíaMayaKinichYaxKukMoPhoto

Dit is de foto ter ondersteuning van de tekst bij een beeld. Dit is de stichter van de dynastie die heerste over Copán: K’inich Yax K’uk’ Mo’. Waarom al die enkele aanhalingstekens in de naam staan weet ik niet. Het leidt in ieder geval tot verschillende schrijfwijzes van de naam van deze heerser.


K’inich Yax K’uk’ Mo’ is considered as the founder of the dynasty that ruled the ancient city of Copán for four centuries, ascended the throne in 426 AS.
All subsequent rulers legitimized his power and his successors were recognized as direct descendants.

 

Researchers suggest that K’inich Yax K’uk’ Mo’ was not a native of Copán, analysis on bones found in his tomb shows that he came from the Yucatan Peninsula.

 

Also the lid of an incense burner made in his image and the carving of him at the Altar Q, showing K’inich Yax K’uk’ Mo’ using the glasses identified in representations to Tlaloc, god of the storm for Central Mexico, which indicates a connection with Teotihuacan.
For these reasons, scholars assume that he was probably a foreigner.

DSC00993HondurasCopánMuseoDeArqueologíaMayaKinichYaxKukMoText

DSC00992HondurasCopánMuseoDeArqueologíaMayaKinichYaxKukMo

Mijn versie van het beeld. Wat ik van de ‘bril’ begrijp is dat dit geen bril is maar een onderdeel van zijn hoofddeksel en het zou verwijzen naar Tlaloc, een regengod. Het beeld is een wierookbrander.


DSC00995HondurasCopánMuseoDeArqueologíaMayaLidsOfAcrobats

Deksel in de vorm van een acrobaat. Op het hoofd van de acrobaat is een cacaoboon te zien.


It was modeled in ceramics, in the Late Classic period.
This anthropomorphic and polychrome lid portrays an acrobat of complete body.
A striking representation of the cocoa seems in the headdress and the contortion of the legs.
It was found in the Copán Acropolis in partnership with other lids of incense boat representing the governors of Copán, located in a tomb under the Hiëroglyphic Stairway.

DSC00994HondurasCopánMuseoDeArqueologíaMayaLidsOfAcrobats

Dit is dan de deksel in de vorm van een acrobaat.


DSC00997HondurasCopánMuseoDeArqueologíaMayaEccentricLateClassicPeriodText

Deze tekst beschrijft een bijzonder voorwerp: een ceremonieel mes of bijl. Ga op zoek naar de afbeelding van een menselijk hoofd.


An eccentric flint is an elite chipped artifact of an often irregular (‘eccentric’) shape produced by the Classic Maya civilization of ancient Mesoamerica.
Although generally referred to as “flints”, they were typically fashioned from chert, chalcedony and obsidian.

 

Eccentric of the Late Classic, prepared in Flint.
This is one of the three heads superbly carved ceremonial spear that were placed under the altar with the hieroglyphic stairway of structure 10L26 of Copán was dedicated.
The expertise in the manufacture of this eccentric was so complete that the author left a small piece of the original cobblestone coverage (known as cortex) on the top edge of the object.

DSC00996HondurasCopánMuseoDeArqueologíaMayaEccentricLateClassicPeriod

Goed zoeken naar het hoofd.


DSC00998HondurasCopánMuseoDeArqueologíaMayaTheScribeLateClassicPeriod

Op de weblog van een hobby drukker en boekbinder mag deze niet ontbreken: de schrijver. Feitelijk gaat het om het beeld van een godheid.


DSC00999HondurasCopánMuseoDeArqueologíaMayaTheScribeLateClassicPeriodText

The scribe, stone carving of the Late Classic period.
The simian facial characteristics (aapachtige gelaatstrekken) and inkwells shell inserted in the band that is over your ears identify this deity as the patron of scribes and Maya artists.
The left hand holds a fountain consisting of a spiral cut and on the other hand takes a brush.
Among the Classic Maya scribes were held in high esteem and profession seems to have borne familiar route.
This exceptional piece was found in the fill of the final construction of the 9N-82 structure, Site of Graves, a building whose facade exhibits other graven images of scribes.
The emphasis in this construction the scribes have led to conclude that it was his residence for several generations. (Description William Fash)

DSC01000HondurasCopánMuseoDeArqueologíaMayaReliefInAardewerk

Prachtig reliëf in een beker.


DSC01001HondurasCopánMuseoDeArqueologíaMaya

Een vat in de vorm van een dier.


DSC01002HondurasCopánMuseoDeArqueologíaMaya

Let op de details van de huid.


DSC01003HondurasCopánMuseoDeArqueologíaMayaTheYokeLateClassicPeriod

Balspeler. Zou dit een afbeelding zijn van een speler die op die typische veldjes kon spelen?


This glass (beker) with incised decorations, from the Late Classic Period, proceeds Site The Graves.
This drinking vessel shows the picture of a Mayan ball player carrying a yoke and hip protectors.
The style of the figure is reminiscent of those seen in Copador, including details of the headdress.
The character is separated from the background, with finely incised details, visible in its indumentaruia (= Spaans voor jurk, waarschijnlijk dus een vertaalfoutje) and jewelry.
The two pseudo glyphs close to him can not be read but possibly indicate his name or that of the vessel itself. (Description William Fash)

DSC01004HondurasCopánMuseoDeArqueologíaMayaTheYokeLateClassicPeriodText


DSC01005HondurasCopánMuseoDeArqueologíaMayaSkullTeethWithInlays

In het Museo de Arqueología Maya was ook een schedel te zien waarvan deze tanden een detail zijn. Je ziet goed dat de tanden ‘ingelegd’ zijn met een klein stukje van een gesteente in een paar tanden. Een soort van gouden tand?


Macaw, nieuwe wereld papegaaien

De term Macaw gebruiken wij niet zo veel.
Het is de naam voor een groep papegaaien, vaak kleurrijk
die in de Nieuwe Wereld (Noord- en Zuid Amerika) voorkomen.
In Copán, in Honduras ligt in de heuvels, Macaw Mountain.
Een stukje natuur in de heuvels waar een opvangcentrum
voor vogels is, dat je kunt bezoeken.

Dat gingen we dan doen en het was nog een heel avontuur.
Onderweg naar de archeologische site van Copán hadden we een
bord gezien. De Maya site lag dicht bij het stadje Copán dus misschien
dit park ook. We gaan te voet.

DSC00946GuatemalaHondurasCopán

Het stadje Copán is druk maar als je even de stad uitgaat is het rustig. De weg naar Macaw Mountain ging omhoog. Logisch.


DSC00947GuatemalaHondurasCopán

Al gauw zie je in de verte de uitlopers van het stadje in de heuvels passen. We liepen al even en het was warm. Al één of twee keer stopten mensen met een auto. Wij spreken geen Spaans maar ik vermoed dat ze wilde weten wat we wilden en of ze konden helpen. Lopen doe je als toerist blijkbaar niet.


DSC00949GuatemalaHondurasCopánInDeVerte

Dan kom je op een punt dat je denkt: ‘Gaan we nog verder, of gaan we terug?’


DSC00950GuatemalaHondurasCopánMacawMountain

Bij de volgende voorbijganger zijn we toen maar achter in de pick-up gestapt. Hij bracht ons terug naar de splitsing waar we het bord gezien hadden. Ik wilde zeker weten of we de richting die het bord aangaf niet verkeerd geïnterpreteerd hadden.


DSC00951GuatemalaHondurasCopánMacawMountain

Het bord was duidelijk en je kon maar één kant op. Dus eieren voor ons geld gekozen: er kwam een tuktuk voorbij en daar zijn we ingestapt.


DSC00952HondurasCopánMacawMountainSelfieMetArmbandje

Met het wandelen waren we al heel dicht bij Macaw Mountain geweest. De tuktuk zette ons voor de deur weg. Al snel kon ik een selfie maken van mijn toegangsarmband.


DSC00953HondurasCopánMacawMountainPrachtigInDeHeuvels

De omgeving was er prachtig. Macaw Mountain ligt op een punt in de heuvels waar de heuvels over gaan in een vallei. Op dat punt komt gemakkelijk water aan de oppervlakte. Dus erg groen, koel tussen de bomen met veel zon die dag.


DSC00955HondurasCopánMacawMountain

Je bent dan al echt in een gebied waar het groen en de dieren de dominantie van ons mensen overnemen. Dit wordt al langzaam hun gebied en niet langer het onze.


DSC00956HondurasCopánMacawMountain

Deze vogels zijn zo ongeveer het logo van Macaw Mountain. Ze zijn prachtig en enorm groot.


DSC00957HondurasCopánMacawMountain

Deze papegaaien heten Scarlet Macaw of de Ara Macao Cyanoptera.


DSC00958HondurasCopánMacawMountain

Het park bestaat een een aantal grote kooien. Meer dan manshoog. Langs die kooien lopen paden waar je als bezoeker over loopt. Bruggen maken het beeld dan compleet.


DSC00959HondurasCopánMacawMountain

Foto’s maken van vogels in kooien, ook al zitten er op sommige plaatsen speciale raampjes, is een uitdaging. Maar je hoeft echt geen vogelliefhebber te zijn om je hier te vergapen aan de prachtige dieren.


DSC00960HondurasCopánMacawMountainScarletMacawAraMacaoCyanoptera

Behalve de Scarlet Macaws die er ‘los’ te zien zijn, zijn er ook die in de grote kooien zitten. In het Nederlands noemen we deze vogels de Geelvleugelara.


DSC00961HondurasCopánMacawMountainScarletMacawAraMacaoCyanoptera

Negentig centimeter is wel erg veel voor een vogel. Zeker voor een stadsmens als ik die een meeuw, spreeuw of ekster al groot vindt.


DSC00962HondurasCopánMacawMountainScarletMacawAraMacaoCyanoptera


DSC00963HondurasCopánMacawMountainGreatGreenMacawAraAmbiguaAmbiguus

Great Green Macaw of Ara Ambigua Ambiguus of Buffon’s macaw. Dit is een bedreigde diersoort net als de meeste vogels die je hier ziet.


DSC00964HondurasCopánMacawMountainGreatGreenMacawAraAmbiguaAmbiguus


DSC00967HondurasCopánMacawMountain

Dit geeft een beetje een beeld van hoe je door het park kunt lopen en de grootte van de kooien.


DSC00968HondurasCopánMacawMountain


DSC00969HondurasCopánMacawMountainKingVultureSarcoramphusPapa

Dit is de Koningsgier of King Vulture, Sarcoramphus Papa. Ongelofelijk dier.


DSC00970HondurasCopánMacawMountainKingVultureSarcoramphusPapa


DSC00971HondurasCopánMacawMountainKingVultureSarcoramphusPapa


DSC00973HondurasCopánMacawMountainKingVultureSarcoramphusPapa


DSC00975HondurasCopánMacawMountain

Dit is een vogelsoort die wij goed kennen. Vaak niet omdat we er ooit één gezien hebben maar omdat afbeeldingen gebruikt worden in de reclame. Er zijn ongetwijfeld een aantal verschillende soorten Toekans. Welke deze toekans zijn die ik hier laat zien, weet ik niet.


DSC00976HondurasCopánMacawMountain


DSC00977HondurasCopánMacawMountain

Echt mooi vind ik ze niet. Maar wel erg apart.


DSC00978HondurasCopánMacawMountain

Deze zien wij vaak in bloemstukken die er exotisch uit moeten zien. In het echt ook heel erg mooi.


DSC00979HondurasCopánMacawMountain

Niet alleen de vogels hebben hier mooie kleuren.


DSC00980HondurasCopánMacawMountain

Geen idee hoe deze vogel heet. De foto’s zijn ook niet helemaal gelukt. Maar die kop is erg opvallend. Met Google picture search vind ik niets behalve dan misschien de vogelfamilie Phasianidae (fazantachtigen).


DSC00981HondurasCopánMacawMountain


DSC00984HondurasCopánMacawMountainBarnOwlTytoAlba

Deze kennen wij beter: de Kerkuil of Barn Owl, Tyto Alba.


DSC00985HondurasCopánMacawMountainBarnOwlTytoAlba

DSC00986HondurasCopánMacawMountainBarnOwlTytoAlba


DSC00989HondurasCopánMacawMountain

Zomaar wat mooi groen met licht en schaduw.


DSC00990HondurasCopánMacawMountain

Mijn armbandje (Adulto Extranjero) maakt de cirkel rond.


31 december 2018 – mooi, warm weer!

In Copán, een plaats in Honduras, was het mooi warm weer.

DSC00933GuatemalaHondurasCopanHieroglief

Op het centrale plein van Copán staat een replica van een van de Maya-stele’s die op de site, vlak buiten de plaats, te zien zijn. Een echte replica is het niet want hij geeft een beeld van hoe de stele er ooit uit gezien heeft. Er staan prachtige grote hiërogliefen op. Dit is daar een voorbeeld van.


DSC00934GuatemalaHondurasCopanHieroglief

Het zijn twee willekeurige voorbeelden. Hieronder zie je dadelijk een groot deel van de stele.


DSC00935GuatemalaHondurasHierogliefenOpKopieSteleCentralePlein


DSC00936GuatemalaGondurasCopanMooiWarmWeer

Gewoon, een mooie warme dag. Die laatste dag van 2018. Het lijkt een eeuwigheid geleden.


DSC00937GuatemalaHondurasCopanCentralePlein


DSC00938GuatemalaHondurasCopanNogEvenInkopenDoenLaatsteDagVHJaar

Nog even boodschappen doen.


DSC00939GuatemalaHondurasCopan

Op een muur van een voetbalveld staat reclame voor de ruïnes die in Copán te zien zijn. Het is een klein beetje een geromantiseerd beeld.


DSC00940GuatemalaHondurasCopanLokaleBoerenbond

Nog even een zadel kopen bij de lokale boerenbond.


DSC00941GuatemalaHondurasCopanVoorDePoortVanHetVoetbalStadionVuurwerk

Of anders wat vuurwerk wat die kraam voor de grote poort van het voetbalveld verkoopt.


DSC00942GuatemalaHondurasCopanOpDemuurRondHetVoetbalstadion

Copán Ruinas.


DSC00943GuatemalaHonduresCopanMacaw

De mascotte is echt deze Ara of Macaw. Het vertelt ook waar we de volgende uren gingen doorbrengen: het vogelpark.


DSC00944GuatemalaHondurasCopanReclame


Kleine musea

Als we op vakantie zijn probeer ik ook kleine musea te bezoeken.
In Copán in Honduras zijn er 3 musea:
er is het archeologisch park, het Museo de Arqueologia Maya en
het Museo Digital de Copán.
Maar soms als je zo’n kleiner museum bezoekt denk je achteraf:
‘Waar gaat dit over?’.
Dat gevoel had ik dus bij het Museo Digital de Copán.
Was er dan niets leuks te zien?
Jawel, kijk maar mee.

DSC00923HondurasCopánMuseoDigitalDeCopán

Het museum is een samenwerkingsverband tussen Japan en Honduras en technologie staat centraal. Dat kan natuurlijk heel interessant zijn.


DSC00924HondurasCopánMuseoDigitalDeCopán

Maar wat zo’n onderdeel van de tentoonstelling daar dan mee te maken heeft?


DSC00925HondurasCopánMuseoDigitalDeCopánAlcalde

Of deze sjerp van de Alcalde (burgemeester).


DSC00926HondurasCopánMuseoDigitalDeCopánChildrenByTheUAltarInTheCenterOfTheTownSquareCa1893

Er hingen een paar oude foto’s. Die zijn heel interessant maar wat het verband met technologie precies is? Children by the ‘U’-altar in the center of the town square, circa 1893. Deze foto is dus van rond 1893 (!) met daarop een paar kinderen bij het U-altaar op het stadsplein. Alleen die vorm en die afbeeldingen. De volgende foto uit het museum past beter bij de beschrijving.


Van dit altaar vond ik op het internet nog een oudere foto:

AlfredPercivalMaudslayBritishMuseumGlassNegativeFrontviewOfAltarUCopánHonduras1890-1891

De foto is gemaakt door Alfred Percival Maudslay en deze glasnegatief bevindt zich in het British Museum. Het is het vooraanzicht van Altaar U. De foto is gemaakt in 1890 – 1891.


Meer informatie vond ik op een andere website:

Honduras – Stelae and Altars in Copan

Travel pictures from Honduras
by Dr. Günther Eichhorn

Altar U

 

The original of Altar U is in the Museo Regional de Arqueología in Copán Ruínas.
It has extensive hieroglyphic inscriptions.
It was dedicated by Yax Pasaj Chan Yoaat (Yax Pac, Rising Sun) in 795 CE, just five years before the last mention of his name in Copán.

 

The front side, pictured here, represents a colossal earth monster. Small glyphs for Ajaw, “lord,” form the pupils in the monster’s “Sun Eyes.” The reverse side of this stone monument is inscribed with a text known as the “Rites of the Rulers,” commemorating the rites performed by the new ruler Yahau Chan Ah Bac, the half-brother of Yax Pasaj under the same mother. Yahau Chan Ah Bac assumed office in this year: not with the full power of the king, but under the dynastic succession and authorization of the “Rising Sun.”

Op de website van Dr. Günther Eichhorn zijn veel foto’s te zien
van Honduras en een hoop andere landen.
Daartussen ook twee recente foto’s van het altaar (2008).

DSC00927HondurasCopánMuseoDigitalDeCopánPrachtigeOudeFotos

Van deze foto heb ik geen informatie. Maar dit beeld past dan weer beter bij Altar U, hoewel de achtergrond…. Het blijft een puzzel.


DSC00928HondurasCopánMuseoDigitalDeCopánGereedschapArcheologenInHetVerleden

Archeologisch gereedschap?


DSC00930HondurasCopánMuseoDigitalDeCopánVirtualReality

Dit is dan een klein pareltje. Dit is een ‘virtual reality’ beeld van de acropolis in Copán. Het is het beste beeld dat ik gezien heb om een indruk te krijgen hoe de site er uit gezien heeft en waar je je bevindt als je daar rondloopt. Het veld voor het balspel en de hierogliefentrap zijn goed te herkennen alsook de acropolis.


DSC00931HondurasCopánMuseoDigitalDeCopán

Hier wordt een voorbeeld gegeven hoe 3d-printing kan helpen om een beeld te krijgen van het verleden.


DSC00932HondurasCopánMuseoDigitalDeCopánBinnenplaats

Binnenplaats van het museum. Beetje groot, wel erg mooi gelegen. Rustig. Beetje onduidelijk waar al die ruimtes voor dienen.


Een beetje een vreemd bezoek.
Maar er zijn toch altijd bijzondere dingen die je weer
aan het denken zetten.
In Copán is ook een vogelpark.
Daar gaan we vervolgens naartoe.
De foto’s volgen binnenkort.

Wandeling in Copán Ruinas

DSC00906HondurasCopánKalkoen

Een kalkoen die de Kerstdagen overleefd heeft.


Na ons bezoek aan het Parque Arqueológico Copán, lopen we door het
stadje dat bij het park ligt.
De meeste mensen die daar wonen en werken zijn afhankelijk van de
toeristen die naar de ruïnes komen kijken.
Die hebben het op dit moment dus erg zwaar.
Maar op 30 december 2018 was daar nog niets aan de hand (in ieder geval niet
in relatie tot het corona virus).

DSC00907HondurasCopánEbenezerScrooge

Zowel in Guatemala als in Honduras komen we de naam Eben-Ezer tegen die bij mij gelijk de naam van Ebenezer Scrooge oproept. Volgens mij betreft het een keten met winkels voor ijzerwaren of een merk dat daar verkocht wordt.


DSC00909HondurasCopánVuurwerkVrijVerkrijgbaar

vuurwerk is overal te koop. Niet opgeborgen in vuurwerkbunkers maar open en bloot.


DSC00910HondurasCopán


DSC00911HondurasCopán


DSC00912HondurasCopánVuurwerk

Nog meer vuurwerk.


DSC00913HondurasCopán

Je hoeft niet erg ver te gaan lopen om de rust weer te vinden.


DSC00914HondurasCopánEenBeetjeMCEscher

Een beetje opletten en dan zie je zelfs werk geïnspireerd door onze landgenoot M. C. Escher.


DSC00916HondurasCopán


DSC00918HondurasCopán


DSC00919HondurasCopánClinicaDentalJirehDraNellySandoval

Handgemaakte uithangborden spreken mij altijd aan. Vaak vind ik die van tandartsen. Nou niet bepaald mijn favoriete plaats om te zijn.

DSC00919HondurasCopánClinicaDentalJirehDraNellySandovalDetail