Via een Tweet van het Metropolitan Museum of Art,
een groot en belangrijk museum in New York,
kwam ik op de introductiepagina voor Hindoekunst van het museum.
De afbeeldingen die ik hier gebruik komen ook van die pagina.
De link naar die pagina is
http://www.metmuseum.org/toah/hd/hind/hd_hind.htm?utm_source=Twitter&utm_medium=tweet&content=20140828&utm_campaign=toah
De tekst is geschreven door Vidya Dehejia (professor op het gebied
van Indiase en Zuid Aziatische kunst aan de Universiteit van Columbia).
Over Hindoeïsme en Hindoekunst schreef ze het volgende (in Nederlandse
vertaling/samenvatting. De volledige tekst staat hieronder).
In de visie van de Hindoes heeft het leven op aarde vier doelen en ieder
mens zou die vier doelen moeten nastreven:
– dharma, oftewel een moreel leven;
– artha, oftewel materiële welvaart door het uitvoeren van een beroep;
– kama, oftewel menselijke en seksuele liefde;
– moksha, oftewel zelfverwezenlijking.
Deze allesomvattende visie komt ook terug in de
artistieke productie van India. Hoewel een Hindoetempel toegewijd is
aan de glorie van een godheid en er op is gericht om de gelovige
te helpen om moksha te bereiken, is het toegestaan dat de muren beeldhouwwerken
bevatten die zich richten op de verwezenlijking van de drie andere doelen.
In die lijn moeten we de sensuele en schijnbaar seculiere thema’s plaatsen
die de muren van Indiase tempels versieren.
Loving couple (Mithuna), Eastern Ganga Dynasty, 13th century, Orissa, India, ferruginous stone.
Het Hindoeïsme is een geloofsovertuiging zonder een enkelvoudige stichter,
er is niet een (1) woordvoerder, geen enige profeet. Het ontstaan
van het Hindoeïsme komt voort uit meerdere bronnen en is complex.
Een bron voert terug op op de heilige literatuur van de Aryans,
geschreven in Sanskriet, en bekend onder de naam de Veda’s.
De verhalen bevatten lofzangen op heiligen die vaak
verpersoonlijkingen zijn van natuurelementen.
Een andere bron wordt gevormd door de dominante overtuigingen
van inheemse volkeren, met name het geloof in de krach van moedergod
en de werkzaamheid van vruchtbaarheidssymbolen.
Het Hindoeïsme zoals we dat vandaag kennen,
met de nadruk op de god Vishnu, Shiva en Shakti,
is gevormd tegelijkertijd met het begin van het Christendom.
Dat het Hindoeïsme zo veel gezichten heeft en meer goden kent, is vaak
verwarrend voor niet-Hindoes. In het Hindoeïsme wordt het Oneindige
gezien als een diamant met meerdere facetten.
Een individuele gelovige kan zich als magnetisch aangetrokken voelen
tot een van die facetten, zoals Rama, Krishna, of Ganesha.
Door een (1) individueel facet te aanbidden, ontkent de gelovige niet
het bestaan van de vele facetten van het Oneindige of de vele wegen
naar het ultieme doel.
Shiva as Lord of Dance (Nataraja), Chola period (circa 860 – 1279), circa 11th century, copper alloy.
Goden worden vaak afgebeeld met meerdere armen, zeker als
ze betrokken zijn bij kosmische gevechten waarbij de machtige krachten
van het Kwaad moeten worden vernietigd.
De veelheid van armen benadrukt de enorme kracht van de god en haar
of zijn vermogen meerdere heldendaden tegelijkertijd te verrichten.
Voor een Indiase kunstenaar is dit een eenvoudige en effectieve manier
om de de alomtegenwoordigheid en de almacht van een godheid uit te drukken.
Het Kwaad (Duivels) wordt vaak met meerdere hoofden afgebeeld om
de bovenmenselijke kracht uit te beelden. Een enkele maal wordt ook een god
afgebeeld met meerdere hoofden. Dit komt voort uit de behoefte om meerdere
aspecten van het karakter van de god uit te beelden.
Zo wordt Shiva wel afgebeeld met drie hoofden. Het middelste hoofd
is zijn belangrijkste karakter terwijl de anderen de bedreigende
en de zalige kant van zijn karakter uitbeelden.
The goddess Durga killing the buffalo demon Mahisha (Mahishasuramardini) Pala period (circa 700 – 1200), 12th century, Bangladesh or India, argillite.
De Hindoetempel.
Architectuur en beeldhouwwerk zijn onlosmakelijk
met elkaar verbonden in India.
Als men spreekt over Indiase Architectuur dan geeft men een vervormd
en incompleet beeld als men niet tegelijkertijd ook aandacht besteed
aan de weelderige gebeeldhouwde versieringen van de monumenten.
In Hindoetempels tref je grote nissen aan in de drie buitenmuren
van het centrale heilige der heilige.
Die nissen zijn voorzien van afbeeldingen die de belangrijkste eigenschappen
van de heilige tonen aan wie de tempel is gewijd.
De afbeelding in het heilige der heilige verbeeld de essentie van de god.
Een tempel gewijd aan Vishnu zal bijvoorbeeld ook zijn incarnaties afbeelden.
Een tempel gewijd aan Shiva zal de vele heldendaden tonen
terwijl een Shakti-tempel haar strijd met de vele duivels zal verbeelden.
Regionale verschillen zijn er in overvloed.
Zo zal een Shiva-tempel in Orissa vaak afbeeldingen
van zijn familie/partner bevatten; Parvati en hun zoon Ganesha
(de god die hindernissen wegneemt) en de oorlogszuchtige Skanda.
Seated Ganesha, 14th – 15th century, India, Orissa.
De buitenkant van de hallen en veranda’s zijn overdekt met beelden
van allerlei figuren. Een serie nissen kan gebeurtenissen in de mythologie
van de god benadrukken en vaak is er dan ook nog plaats
voor een variëteit aan andere goden.
Daarnaast bevatten tempelmuren florale motieven, beelden van vrouwen en
liefdesparen die bekend staan als mithunas.
Zo worden de positieve elementen als groei, overvloed en welvaart uitgebeeld.
Originele Engeltalige tekst:
Hinduism and Hindu Art
According to the Hindu view, there are four goals of life on earth, and each human being should aspire to all four. Everyone should aim for dharma, or righteous living; artha, or wealth acquired through the pursuit of a profession; kama, or human and sexual love; and, finally, moksha, or spiritual salvation.
This holistic view is reflected as well as in the artistic production of India. Although a Hindu temple is dedicated to the glory of a deity and is aimed at helping the devotee toward moksha, its walls might justifiably contain sculptures that reflect the other three goals of life. It is in such a context that we may best understand the many sensuous and apparently secular themes that decorate the walls of Indian temples.
Hinduism is a religion that had no single founder, no single spokesman, no single prophet. Its origins are mixed and complex. One strand can be traced back to the sacred Sanskrit literature of the Aryans, the Vedas, which consist of hymns in praise of deities who were often personifications of the natural elements. Another strand drew on the beliefs prevalent among groups of indigenous peoples, especially the faith in the power of the mother goddess and in the efficacy of fertility symbols. Hinduism, in the form comparable to its present-day expression, emerged at about the start of the Christian era, with an emphasis on the supremacy of the god Vishnu, the god Shiva, and the goddess Shakti (literally, “Power”).
The pluralism evident in Hinduism, as well as its acceptance of the existence of several deities, is often puzzling to non-Hindus. Hindus suggest that one may view the Infinite as a diamond of innumerable facets. One or another facet—be it Rama, Krishna, or Ganesha—may beckon an individual believer with irresistible magnetism. By acknowledging the power of an individual facet and worshipping it, the believer does not thereby deny the existence of many aspects of the Infinite and of varied paths toward the ultimate goal.
Deities are frequently portrayed with multiple arms, especially when they are engaged in combative acts of cosmic consequence that involve destroying powerful forces of evil. The multiplicity of arms emphasizes the immense power of the deity and his or her ability to perform several feats at the same time. The Indian artist found this a simple and an effective means of expressing the omnipresence and omnipotence of a deity. Demons are frequently portrayed with multiple heads to indicate their superhuman power. The occasional depiction of a deity with more than one head is generally motivated by the desire to portray varying aspects of the character of that deity. Thus, when the god Shiva is portrayed with a triple head, the central face indicates his essential character and the flanking faces depict his fierce and blissful aspects.
The Hindu Temple
Architecture and sculpture are inextricably linked in India. Thus, if one speaks of Indian architecture without taking note of the lavish sculptured decoration with which monuments are covered, a partial and distorted picture is presented. In the Hindu temple, large niches in the three exterior walls of the sanctum house sculpted images that portray various aspects of the deity enshrined within. The sanctum image expresses the essence of the deity. For instance, the niches of a temple dedicated to a Vishnu may portray his incarnations; those of a temple to Shiva, his various combative feats; and those of a temple to the Great Goddess, her battles with various demons. Regional variations exist, too; in the eastern state of Orissa, for example, the niches of a temple to Shiva customarily contain images of his family-his consort, Parvati, and their sons, Ganesha, the god of overcoming obstacles, and warlike Skanda.
The exterior of the halls and porch are also covered with figural sculpture. A series of niches highlight events from the mythology of the enshrined deity, and frequently a place is set aside for a variety of other gods. In addition, temple walls feature repeated banks of scroll-like foliage, images of women, and loving couples known as mithunas. Signifying growth, abundance, and prosperity, they were considered auspicious motifs.
Vidya Dehejia
Department of Art History and Archaeology, Columbia University
Argusvlinder 