Multatuli – Liefdesbrieven

Eerder kon je hier zien dat hoewel ik tevreden was
over de boekband die ik aan het maken ben, er toch een
probleem mee was waardoor ik besloten heb opnieuw te beginnen.
Het leer was door iets te fanatiek dunnen op twee punten
ingescheurd.
Opnieuw willen beginnen is één ding maar……

IMG_5321MultatuliLiefdesbrieven

Dan heb je wel voldoende leer nodig. Dit is al het witte leer dat ik nog heb. Dus er moet iets anders bedacht worden. Ik heb nog wel de boekband verder afgemaakt en ook het boekblok kreeg nog een paar aanvullingen.


IMG_5322MultatuliLiefdesbrieven

Het boekblok heb ik nog eens in de voornamelijk witte boekband gestopt. Dan zie je dat het er op zich goed uitziet.


IMG_5323MultatuliLiefdesbrieven


IMG_5324MultatuliLiefdesbrieven

Het boekblok heb ik uitgebreid met kapitaalband, wit kapitaalband. Daarnaast twee leeslinten. Twee: één voor Tine en één voor Mimi. Ik weet het, met een speciale boekenlegger zijn twee leeslinten misschien wat veel.


IMG_5325MultatuliLiefdesbrieven

Dus: nieuwe platten uitgesneden en een stukje ruggenbord. Die allemaal weer, op de juiste afstand van elkaar, met elkaar verbonden met kraftpapier. De mal die ik gebruikt heb om de positie van de tekst en de vormen goed aan te brengen had ik nog liggen. De basis voor de boekband past er precies op.


IMG_5326MultatuliLiefdesbrieven

Geen wit leer meer beschikbaar in mijn werkplaats, maar wel rood. Wat nu als we de kleuren wit en rood eens omdraaien?


IMG_5328MultatuliLiefdesbrieven

Hartjes uitsnijden en een smalle witte strook voor op de rug. Het proces verloopt nu allemaal wat sneller omdat ik al weet wat ik moet doen en omdat de afmetingen bekend zijn en de mallen er nog zijn.


IMG_5329MultatuliLiefdesbrieven

Dan gaat het deze kant op.


IMG_5330MultatuliLiefdesbrieven

Ook met het uitsnijden van de letters is begonnen.


IMG_5331MultatuliLiefdesbrieven

Er was ook nog een stuk van het rode paste paper over. Niet veel meer, dus is het wel zoeken naar een bruikbaar stuk. Hier houd ik dat al even achter de letters maar toekomstige foto’s zullen hiervan een beter beeld geven (hoop ik).


Multatuli – Liefdesbrieven

Balen, en nog eens balen.
Het gereed maken van het leer is zo goed als af.
De decoratie (twee hartvormen en de lijn op de achterplat)
is heel mooi in het witte leer komen te liggen.

IMG_5306MultatuliLiefdesbrieven

De boekband heb ik ook afgemaakt. Hier kun je zien dat het leer op de scharnierpunten gedund is (de lichtere streepjes in het bruine leer bij de rug). De rug en platten zijn op het leer gelijmd. Het heeft een nacht in de boekenpers gelegen. Nu haal ik de hoeken van het leer eraf om de omslagen mooi te kunnen bevestigen.


IMG_5307MultatuliLiefdesbrieven

Dit is de ‘mooie’ kant. Maar hier is al te zien wat er mis is gegaan. De scharnieren zijn iets te veel gedund. Daardoor zijn er twee scheuren in het leer ontstaan. Precies op de scharnier, links boven de harten.


IMG_5309MultatuliLiefdesbrieven

Hier zie je dat heel goed. Op zo’n scharnierpunt gaat het leer natuurlijk nog eens extra open staan. Ik maak de band wel af maar heb besloten de band opnieuw te maken. Dat is balen. Veel extra werk terwijl verder deze band goed gelukt was.


IMG_5310MultatuliLiefdesbrieven

Het voorplat ziet er goed uit.


IMG_5311MultatuliLiefdesbrieven

Dit geeft me de gelegenheid om het afwerken van het leer nog eens extra aandacht te geven. Ik had de ruimte tussen de platten en de rug al 1 millimeter breder gemaakt dan ik normaal doe. Leer vraagt meer ruimte dan linnen. Om het boek mooi te laten sluiten moet het leer voldoende ruimte in de rug hebben. Vervolgens had ik het leer gedund langs de scharnierpunten. Nu het inslaan nog eens op een andere manier proberen.


IMG_5312MultatuliLiefdesbrievenIMG_5313MultatuliLiefdesbrieven

De inslagen zijn gereed. De rode streep op het achterplat zit er mooi op. Mooi in het midden en horizontaal.


IMG_5314MultatuliLiefdesbrieven

Het rode leer is mooi in het witte leer gezonken. Als je er met je vingers over gaat voel je geen hoogteverschil. De letters zijn redelijk uitgesneden. Het zou mooier zijn als de randen van de letters gedund zouden zijn zodat je ze naar binnen kunt laten vallen. Maar dat krijg ik op dit moment nog niet voor elkaar. Voor nu is dit prima.


IMG_5315MultatuliLiefdesbrieven

Maar de inscheuring die stoort me. Even stoppen en later de draad weer oppakken.


Multatuli – Liefdesbrieven

Het thema voor de decoratie van het boek is
intussen de kleur ‘rood’ geworden.
De schutbladen zijn gemaakt uit twee pagina’s paste paper.
Knalrood.
De schutbladen zijn intussen bevestigd aan het boekblok.
Dat ziet er dan zo uit.

IMG_5299MultatuliLiefdesbrieven

Boekblok op de rug gezet, schutbladen geopend en dan ziet het er zo uit.


IMG_5300MultatuliLiefdesbrieven

Ook de speciale boekenlegger heeft een rood accent gekregen: drie gevlochten draden. De draden zijn van gewaxed boekbindersgaren. Toevallig heb ik een stuk rood garen liggen. Na het vlechten het resultaat gelijmd op de boekenlegger en na het drogen onder bezwaar de eindjes er af gesneden.


IMG_5301MultatuliLiefdesbrieven

Tijd om het leer te dunnen (back pairing). Ik verklap al vast dat dit heel goed gelukt is. Je ziet dat al heel snel, na schuren of schaven, de vormen zichtbaar worden op de achterzijde van het basisleer. Omdat je het basisleer dunt, ‘zakt’ het decoratieleer, de vormen die ik eerder op de basisbekleding heb gelijmd, als het ware in het leer weg. Ga je dan straks met je vingers over de boekband dan voel je de overgang van basis naar decoratie niet behalve door de verandering van de textuur van het leer.


IMG_5302MultatuliLiefdesbrieven

Op een foto zie je niet eenvoudig dat de rode decoratie in het witte leer is ‘weggezakt’. Maar dat is wel wat hier gebeurd.


IMG_5303MultatuliLiefdesbrieven

De laatste stap voor vandaag is dan het bevestigen van het paste paper achter de weggesneden letters. Zo worden de letters toch ook op een speciale manier rood.


IMG_5304MultatuliLiefdesbrieven


Multatuli – Liefdesbrieven

Mijn berichten over mijn versie van Liefdesbrieven
loopt wat achter op de werkelijke stand van het boek.
Dus ik moet altijd wat graven in mijn geheugen.
Ik was de tekst aan het uitsnijden maar was daarmee
nog niet helemaal gereed. En toen…

IMG_5292MultatuliLiefdesbrieven

Het snijden van de tekst ging eigenlijk best voorspoedig.


IMG_5293MultatuliLiefdesbrieven

Vervolgens heb ik het schutblad op maat gesneden. Voordat het schutblad wordt bevestigd aan het boekblok heb ik het helemaal op maat gesneden. De ene kant, die aan het boekblok bevestigd gaat worden, is kleiner dan de kant die tegen het plat zal worden gelijmd. Je ziet het maatverschil bij de vouw.


IMG_5294MultatuliLiefdesbrieven

Dat deel dat tegen de plat wordt gelijmd is natuurlijk groter en steekt dan ook een beetje over bij het boekblok. Zie onderkant van de foto.


IMG_5295MultatuliLiefdesbrieven

De basis voor de boekband met de twee schutbladen. Deze liggen los op de basis. Ze worden op het boekblok vastgemaakt. Pas later ga ik die op de boekband lijmen. Maar eerst moet die boekband gereed gemaakt worden.


IMG_5296MultatuliLiefdesbrieven

De mal ga ik nu gebruiken om de leren ‘harten’ op de juiste plaats te lijmen.


IMG_5297MultatuliLiefdesbrieven

De ‘harten’ en de rode streep op de achterkant zijn nu op het leer gelijmd. Ik had nog een stuk paste paper liggen en dat ga ik gebruiken als ondergrond bij de tekst. Nu kan ik, na het drogen van het leer onder bezwaar, met het back pairing beginnen. Het leer ga ik aan de achterkant dunnen waardoor die delen die op de voorkant gelijmd zitten ‘in het witte leer zakken’. Alsof het witte en rode leer eigenlijk één zijn.


Multatuli – Liefdesbrieven

Stap voor stap komen we verder.
Het tweede ‘hart’ maak ik uit een donkere tint rood
– want rood is eigenlijk het thema van de decoratie
van het boek – en het leer is veel dunner.
Dus maar eens zien hoe dat met het back pairing straks verloopt.

IMG_5278MultatuliLiefdesbrieven

Alle onderdelen van de decoratie liggen hier nog los. Dus de positie kan nog veranderen. Om dat langzaam uit te sluiten zal ik vandaag een mal maken voor de decoratie en de tekst van de leren bekleding van deze boekband.


IMG_5279MultatuliLiefdesbrieven

Een tijdje gelden maakte ik deze past papers en ik heb besloten deze pagina’s te gebruiken om daaruit de schutbladen te snijden.


IMG_5280MultatuliLiefdesbrieven

Dit is een stuk van de mal. Ik ga het gebruiken om straks de ‘harten’ op de juiste plaats te lijmen maar nu om de tekst ‘Tine + Mimi’ op de juiste plaats te krijgen. Ook de rode lijn op de achterkant van het boek gaat met deze mal zijn plaats vinden.


IMG_5281MultatuliLiefdesbrieven

Links is een ruimte uitgesneden die ik zal gebruiken om de rode lijn te gaan lijmen. Dat ga ik pas doen als de tekst is gesneden uit het leer. Ik kom steeds meer op het punt aan waarop de kans van beschadiging of vuil maken van het leer, toeneemt.


IMG_5282MultatuliLiefdesbrieven

Met behulp van carbonpapier is de tekst overgezet op het leer. Het goede nieuws is dat het niet meevalt om met het carbon vormen aan te brengen op het leer want dat beperkt de kans om het leer vuil te maken. Het carbon kan ik ook nog eenvoudige met een beetje vocht verwijderen.


IMG_5283MultatuliLiefdesbrieven

De tekst even aangezet met een stift.


IMG_5284MultatuliLiefdesbrieven

Dan kan het uitsnijden beginnen. Doordat ik me er minder op richt om de letters er in één stuk uit te halen en omdat het mes veel scherper is lukt het beter dan bij de eerste twee tests.


IMG_5285MultatuliLiefdesbrieven

Dit is zover als ik gisteren gekomen ben. Eens zien waar ik dit weekend ga komen.


Multatuli – Liefdesbrieven

Afgelopen weekend ben ik al verder gekomen
met mijn versie van dit deel uit de Privé-domein reeks
van De Arbeiderspers.
Mijn set losse katernen heb ik gekocht via uitgeverij Boekblok.

IMG_5256MultatuliLiefdesbrieven

Hierboven zie je de basis voor de boekband. De twee platten en de rug, verbonden met kraftpapier. Deze keer heb ik de ruimte tussen rug en platten 1 mm groter gelaten om het leer meer ruimte te geven bij het scharnieren. Eens zien hoe dat bevalt.


IMG_5257MultatuliLiefdesbrievenIMG_5258MultatuliLiefdesbrieven

Je krijgt een steeds beter idee hoe het boek er uit zal komen te zien. De boekenlegger steekt een behoorlijk eind uit het boek maar het is dan ook een bijzondere boekenlegger.


IMG_5259MultatuliLiefdesbrieven

Dit is de vleeszijde van een stuk wit leer. Hier heb ik de basis van de boekband op afgetekend met een extra ruimte van 3 centimeter voor de omslag van het boek.


IMG_5260MultatuliLiefdesbrieven

Vervolgens is de afgetekende vorm uit het leer gesneden.


IMG_5262MultatuliLiefdesbrieven

Steeds opnieuw even passen en ik heb op de verschillende delen opgeschreven wat de voorkant en achterkant van het boek wordt en ook wat boven en onder is. Op die manier komt de basis steeds op dezelfde manier op het leer te liggen. Misschien mag dat niets uitmaken maar het stoort niet om het wel te doen. Het dwingt je ook steeds opnieuw te overwegen of je de juiste keuze hebt gemaakt.


IMG_5263MultatuliLiefdesbrieven

Ik had me voorgenomen nieuwe mesjes te gebruiken om het leer dadelijk zo goed mogelijk te snijden. De vormen die ik uit wil snijden zijn klein en dat maakt het niet eenvoudiger. Een scherp mes helpt dan.


IMG_5264MultatuliLiefdesbrieven

Uit restjes leer snij ik de ‘hartenhelften’. Deze harten gaan de illustratie vormen op de bovenste helft van de voorkant van het boek.


IMG_5265MultatuliLiefdesbrieven

Ook hier steeds weer even passen. Het idee is dat als het tweede hart ook gereed is dat de nu nog losse delen gelijmd worden op de band en dat ik later het leer aan de achterkant ga dunnen. Dat heb ik bij een eerder boek al een keer gedaan. Toen ging het om grote, brede stroken. Nu gaat het om smalle, kleine, kromme vormen. Spannend.


IMG_5266MultatuliLiefdesbrieven

Okay, het is zo op het oog niet heel spannend. Op de achterkant van het boek breng ik een streep van rood leer aan. Maar dit is spannender dan het lijkt. Je maakt hier de leren bekleding los van de basisvorm van de boekband. Het leer kan door verdere bewerking nog vervormen en de streep komt bij voorkeur wel recht op de achterplat. Nu ligt het allemaal nog los. Voor mij dus heel spannend.


Multatuli – Liefdesbrieven

Vandaag nog een keer proberen op een stuk afvalleer
de tekst ‘Mimi’ uit te snijden.
Nu op een wat beter stuk leer, in de zin dat hier niet
al kleine scheurtjes inzitten.

IMG_5224MultatuliLiefdesbrieven

Met carbonpapier de letters overgenomen van de schets. Ik ben niet op zoek naar perfecte letters. Het gaat er vooral om dat ze leesbaar zijn. Ik ga morgen of zo nog eens kijken of ik de randen van de letters kan dunnen. Dan krijg je minder of niets te zien van de vleeskant van het leer. Of dat gaat lukken……


IMG_5225MultatuliLiefdesbrieven

Een super leerbewerker ben ik niet. De kleine rafels zal ik bij de definitieve versie weg moeten snijden of knippen. Eigenlijk moet ik een kleiner mes gebruiken, denk ik. Daarmee heb je meer controle over het resultaat maar voor een tweede poging ben ik niet ontevreden.


IMG_5226MultatuliLiefdesbrieven

Een rode achtergrond werkt beter dan een achtergrond van blank perkament. Nog even nadenken of ik het perkament misschien rood of roder wil maken of dat ik overstap op een eenvoudigere oplossing van rood papier. Keuzes, keuzes!


IMG_5227MultatuliLiefdesbrieven

Hier gaat de magie dan gebeuren. Ik schrijf er iedere keer over maar het moment dat je een boekblok schoon snijdt dat heeft iets aparts. Tot dan toe is een boekblok nog een ruwe vorm en dan plots heeft het die scherpe randen en opent het boek zich.


IMG_5232MultatuliLiefdesbrieven

Hier is het dan. Alleen de eerste pagina bolt een beetje. Dat is de pagina met aan de binnenkant het deel van het karton dat eigenlijk als boekband bedoeld was. De afbeelding van Multatuli en de tekst van de Privé-domein reeks van de Arbeiderspers zijn hier zichtbaar.


IMG_5233MultatuliLiefdesbrieven

De boekenlegger steekt er een goed stuk uit.


IMG_5234MultatuliLiefdesbrieven

De platten zijn gesneden. Ook de rug is op maat gemaakt.


IMG_5235MultatuliLiefdesbrieven

Volgende keer verder met het uittesten van de verschillende oplossingsrichtingen. Kraftpapier, rug en platten liggen gereed voor de basis van de boekband. Dat geldt ook voor het basisleer.


Het wordt grijs voor de ogen

Vandaag even grijsbord gehaald om de platten en de
rug te kunnen haan maken voor het boek Liefdesbrieven
van Multatuli.

IMG_5219MultatuliLiefdesbrieven

Een stuk heel dun karton voor de rug en dikker karton voor de voor- en achterplat.


Multatuli – Liefdesbrieven

Vandaag eerst de boekenpers en ‘onder bezwaar’ leeg gemaakt.

IMG_5212MultatuliLiefdesbrieven

Dit katerntje met de tekst en afbeelding van de kartonnen band en mijn zelf gemaakte boekenlegger van de restanten van het karton, kwamen te voor schijn. Het katern ga ik gelijk mee naaien in het boekblok.


IMG_5213MultatuliLiefdesbrieven

Dit is het boekblok zoals ik het genaaid heb. De rug is met lijm ingesmeerd en het blok ligt nu in de boekenpers. Daar zal het een paar dagen blijven. Ik heb na een jaar van corona geen karton meer groot genoeg om de platten te maken. Ben vanmiddag ook al even naar de lokale leverancier gegaan om de voorraad te bekijken. Dat komt goed.


IMG_5214MultatuliLiefdesbrieven

Het idee is, onder andere, om de namen ‘Tine’ en ‘Mimi’ uit het leer te snijden waarmee ik de boekband ga bekleden. Ik had nog een restje van het witte leer liggen en daar ben ik eens mee gaan oefenen. Vooral om het snijden uit te proberen maar ook om te zien hoe het er uit ziet als ik er straks perkament achter bevestig. Eerst de naam eens overbrengen op het leer. Je ziet wel dat ik niet bij het beste stuk van het restje begin. Daar zitten al wat kleine scheuren in.


IMG_5215MultatuliLiefdesbrieven

Het leer heeft ook een lelijke vlek. Het was een soort van coupon in de uitverkoop. Maar om dit uit te proberen is het prima. Het viel nog niet tegen.


IMG_5216MultatuliLiefdesbrieven

In werkelijkheid heeft het perkament een warmere uitstraling dan je hier ziet. Het is wat geler. Ik denk dat het wel kan werken. Een volgende keer wil ik nog even zien of het dunnen van het leer aan de achterkant me hiermee nog gaat helpen.


Multatuli – Liefdesbrieven

Het kwam er gisteren niet meer van om de volgende stappen
te tonen van het werk aan het boek: Liefdesbrieven
uit de Privé-domeinreeks van De Arbeiderspers.
Ik kocht de katernen los bij Uitgeverij Boekblok.

IMG_5193MultatuliLiefdesbrieven

Te beginnen bij waar ik de vorige keer gebleven was: mijn ontwerp voor het voorplat van de boekband. Daarbij de twee soorten leer die ik ga gebruiken om met ‘back pairing’ de ‘cushion onlays’ zoveel mogelijk te laten wegzinken in het leer. Anders gezegd: ik ga een wit leren band maken. Daarom ga ik leer lijmen in een andere kleur (hier rood). Door de achterkant van het leer te egaliseren zal ik meer van het leer weghalen bij de oneffenheden die het gevolg zijn van het leer dat op de bovenkant is gelijmd. Dat gekleurde leer zal langzaam wat wegzakken in het witte basisleer. Eerder deed ik dat bij een band voor een kookboek voor gerechten met paddenstoelen. De namen ‘Tine’ en ‘Mimi’ wil ik uit het leer snijden zodat het perkament wat ik eronder ga aanbrengen, zichtbaar wordt. Dit laatste moet ik nog gaan uitproberen.


IMG_5194MultatuliLiefdesbrieven

Dit zijn de ongesneden, speciaal gevouwen katernen, die ik ga inbinden. Nog even iets over de volgorde. Er zit bij de bedrukte losse katernen één onbedrukt katern. Dat ga ik in het boek opnemen net voor het nawoord. Zelf vind ik het altijd wel prettig lege pagina’s in een boek te hebben om aantekeningen te kunnen maken.


IMG_5195MultatuliLiefdesbrieven

Dit is de dun kartonnen band die bij de katernen geleverd wordt. Ik ga een band maken met stevige platten en een leren bekleding. Maar ik wil de afbeelding van Multatuli (voorplat), de rug van het boek en de tekst van het achterplat niet onbenut laten.


IMG_5197MultatuliLiefdesbrieven

Dit is een stuk van de kartonnen band met allerlei drukmarkeringen. Die wil ik zichtbaar maken doordat dit de achterkant van de speciale boekenlegger wordt.


IMG_5198MultatuliLiefdesbrieven

Voor de voorkant gebruik ik twee stukken karton: de rug compleet met markeringen en een tekst die de productiedatum aangeeft. De boekenlegger ligt nu in de boekenpers. De lengte van de boekenlegger is groter dan de hoogte van het boek. Overigens is hier de boekenlegger nog niet helemaal af.


IMG_5199MultatuliLiefdesbrieven

Het voorplat en het achterplat vormen nu een katern van 1 blad. De vouw van het blad zal ik nog wat versterken en op dikte brengen. Dit extra introductiekatern komt voor in het boek. Dit katern ligt nu onder bezwaar.


IMG_5200MultatuliLiefdesbrieven

Intussen ben ik al begonnen met het inbinden van de katernen. Dat zal later deze week, nadat het introductiekatern is toegevoegd, wel afgerond worden.


Multatuli Liefdesbrieven

Multatuli Liefdesbrieven

Privé-domeinreeks nummer 54 van De Arbeiderspers in herdruk: Liefdesbrieven.


Normaal maak ik geen reclame.
Maar dit is uitzonderlijk.
Een prachtige uitgave, in herdruk.
Ingebonden naar uw eigen wens.
Misschien dat ik er maar twee koop.

Op 2 maart 2020 is het 200 jaar geleden dat Multatuli in Amsterdam werd geboren.
In het kader hiervan herdrukt De Arbeiderspers uit de privé-domeinreeks nummer 54 uit 1979, Liefdesbrieven.
Bezorgd en van aantekeningen en een nawoord voorzien
door Paul van ’t Veer, naar moderne spelling gezet door Henk Gielkens.
Aan de nieuwe editie is een voorwoord van Elsbeth Etty
toegevoegd.

 

De winkeleditie is genaaid en direct ingehangen
in het papieren omslag, met flappen.
Voor handboekbinders en andere boekenliefhebbers
is het boek te verkrijgen in losse, ongebonden katernen bij Uitgeverij Boekblok (van Jannie de Groot), in samenwerking met Atelier De Ganzenweide (van Rob Koch).

• Formaat: 11,5 x 19,5 cm

• Het binnenwerk heeft een omvang van 392 pagina’s,
in 16 katernen van 24 pagina’s en
een katern van 8 pagina’s,
gedrukt op Schleipen, 80 grams houtvrij romandruk,
creme/wit, opdikking 1.5

• Het papieren omslag is gedrukt op Munken pure,
240 grams houtvrij offset getint, opdikking 1.13

• Meegeleverd worden het omslag en een extra blanco katern,
voor bijvoorbeeld het maken van schutbladconstructies

• De prijs bedraagt 25,- euro

De katernen zullen beschikbaar komen in maart 2020.
Ze zijn te koop op de Boekbindbeurs, zondag 26 april
te Sint-Niklaas, op de stand van Uitgeverij Boekblok
(pinnen is mogelijk).
Ook zijn ze te bestellen via de website http://www.uitgeverijboekblok.nl.