Tagarchief: schutblad

Intussen bij de Vrolijke Vrienden

Posted on by

IMG_6177VrolijkeVriendenSchutblad

Dat deel van de boekband dat ik ook in de nieuwe band wil later terugkomen ligt hier op het nieuwe schutblad. Vooral om de kleuren blauw te bekijken. Om te zien of ze een beetje bij elkaar horen.

Intussen moet ik nog wel het achter schutblad maken en
ben ik nog steeds niet tevreden hoe het proces verloopt om
past paper schutbladen te maken.

IMG_6178VrolijkeVriendenSchutblad
IMG_6180VrolijkeVriendenSchutblad

Twee pogingen. In het laatste geval wordt ik geholpen door twee kleuren ecoline die ik op de lijm laat vallen en vervolgens betrek bij het ‘kammen’ van de lijm.

IMG_6183PastePaperMetEffect

Nu ik de ecoline voor de dag heb gehaald droodle ik nog wat op een stuk droog paste paper waar ik niet meteen een toepassing voor heb. Daar gebruik ik ook kleurpotloden bij.

Oude boeken, nieuwe podia

Posted on by

‘Oude boeken, nieuwe podia – Liber amicorum voor Marieke van Delft’
is de titel van een pas verschenen boek.
Daar wil ik even bij stilstaan.

IMG_6175OudeBoekenNieuwePodiaLiberAmicorumVoorMariekeVanDelft

Met zo’n boekband, en ik doe er nu ook weer aan mee,
roep je wel een beetje een stoffig beeld op.
Na het lezen van het boek ken ik het verhaal over
deze vijf controversiële zestiende-eeuwse boeken
helaas nog niet.
Maar het boek is niet stoffig.
Vijftig, vaak sprankelende stukken met mooie illustraties
heb ik kunnen lezen en bekijken.

GheraertLeeuDialogusCreaturarumDatIsTwispraecDerCreaturen100VandenLeeuDieEenIagherWasDyalogusC

Een van de artikelen in het boek gaat over
een bestseller uit 1480 (!).
Een boek geschreven door Gheraert Leeu.
Meer dan 100 fabels met mensen en dieren en een
hele serie afbeeldingen (niet in iedere uitgave
en niet altijd (helemaal) ingekleurd).
Dit betreft de illustratie bij dialoog 100:
Vanden leeu die een iagher was, Dyalogus C.
De afbeeldingen die ik hier toon komen uit het boek
in het bezit van de Koninklijke Bibliotheek.
Verhaal en afbeeldingen zijn vrij toegankelijk
op de website van DBNL.

GheraertLeeuDialogusCreaturarumDatIsTwispraecDerCreaturen105VandenHaseDoctoerIndenRechtenDyalogusCv

Vanden hase doctoer inden rechten, Dyalogus Cv,

De onderwerpen die in Oude boeken, nieuwe podia aan
de orde komen beslaan allerlei onderwerpen.
Ik noem er een paar:
Natuurlijk gaan er artikelen over het STCN
(Short-Title Catalogue, Netherlands), een systematisch
overzicht van de boeken verschenen in Nederland tot 1800.
Marieke van Delft heeft een grote rol gespeeld bij het
ontstaan en de opbouw van dit overzicht.
Ook gaat een aantal artikelen over het gebruik
van internet in relatie tot het oude boek.

GheraertLeeuDialogusCreaturarumDatIsTwispraecDerCreaturen112VandenEzelEndeDenOsseDyalogusHondertEndeTwalif

Vanden ezel ende den osse, Dyalogus hondert ende twalif.
(Beetje digitaal schoongemaakte door mij)

Maar er is meer:
= over het gebruik van Twitter door conservators
van de Koninklijke Bibliotheek;
= over Delpher;
= over arbeidsverhoudingen in drukkerijen;
= over perkamentmakers in de 17e eeuw;
= over teruggave van gestolen boeken na de Tweede Wereldoorlog;
= over het Archief (kastje) van Ledeboer;
= over de productie van een (toeristische) stadskaart;
= over e-boeken;
= over de boekenkast die Bijbel heet;
= over schutbladen;

GheraertLeeuDialogusCreaturarumDatIsTwispraecDerCreaturen120VanVeelBeestenBiEenVergadertDyalogusCxx

Van veel beesten bi een vergadert, Dyalogus Cxx.

Wacht, er is nog meer:
= over boeken op schilderijen;
= over geborduurde boekbanden;
= over een moordonderzoek in 1747;
= over elektronische muziek;
= over de overgang van ANWB-route informatie naar TomTom;
= over het actief inzetten van digitaliseren;
en nog veel meer.
IMG_6176OudeBoekenNieuwePodiaLiberAmicorumVoorMariekeVanDelft

Een prachtig boek.

Nog wat opmerkingen naar aanleiding van het boek:

Om een van de artikelen heb ik toch hard moeten lachten.
Het gaat om ‘On digitising access’ door Adriaan van der Wael.
Het artikel probeert uit te leggen dat het publiek
beschikbaar maken van teksten via het internet nog niet
meteen betekent dat iedereen de tekst ook correct zal
begrijpen.
Dat is helemaal waar en ‘leesbaarheid’ van de tekst
is daarbij erg belangrijk.
Dat de tekst van Van der Wael bijna de enige is in
het boek zonder illustraties of tekeningen ter verduidelijking
van de tekst, vond ik grappig.

Het enthousiasme van de schrijvers voor het internet wil
nog niet zeggen dat ze al gerealiseerd hebben wat voor een leek
als mezelf nodig is om de wereld van het Oude boek te
kunnen begrijpen.

Veel van de sites ontsluiten slechts metadata over boeken:
naam van de schrijver, plaats van het boek, titel, drukker,
maker van de afbeeldingen, materiaal van boekblok,
materiaal van boekband, taal, jaar van uitgave enz.

Zoek maar eens via Google naar ‘id00159670’.
Je vindt geen plaatje van dit beroemde (!) boek.
Zoek je op ‘twispraec der creaturen’ dan vind je
onder andere een artikel op de site van de KB met
een populaire toelichting op dit boek met, jawel,
1 illustratie.
Pas daarna vind je de site van DBNL, waar de
afbeeldingen van dit bericht vandaan komen.

De websites waar je info over oude boeken kunt
vinden zijn vaak niet geschikt voor mobiele devices.

Al met al is er nog een lange weg te gaan.
Neemt niet weg dat ik ‘Oude boeken , nieuwe podia’
met heel veel plezier gelezen heb.

Maar wat zou nou toch het verhaal zijn achter de
vijf controversiële zestiende-eeuwse boeken?

Vrolijke Vrienden (schutblad)

Posted on by

Het lijkt alsof ik heel regelmatig in een museum zit
maar zo erg is het niet.
Het is toeval: anderhalf jaar corona en nu een vakantie
en toevallig een serie interessante tentoonstellingen.

Intussen werk ik door aan het zelf maken van schutbladen
voor het boek Vrolijke Vrienden van Jan Mens.
Dat doe ik onder andere met een vorm van paste paper en
scheursels op basis van krantenfragmenten gevonden
op Delpher met de tekst ‘Vrolijke Vrienden’.
En het blauw van de boekband!

IMG_6159VrolijkeVriendenSchutblad

Iemand zei me ooit: “als je de keuze hebt tussen snijden, knippen of scheuren, scheur dan je papier. Dat is mooier dan al die rechte lijnen”. Indachtig die uitspraak scheur ik mijn eerste fase paste papers in stroken om die vervolgens te gaan vlechten.

IMG_6161VrolijkeVriendenSchutblad

De afmetingen zijn groter dan wat ik nodig heb maar kleiner maken kan altijd. Hier liggen de stroken nog los op een stuk krant maar dat ga ik nog aan elkaar lijmen. Ik had dat lijmen kunnen doen met een transparante papierlijm/behangerslijm. Maar ik heb zoveel blauwe lijm gemaakt dat ik ook die blauwe lijm gebruik om alles aan elkaar te lijmen. Daarmee moet ik gerichter werken anders verdwijnt het effect van het paste paper. Dan wordt misschien niet alles aan aan elkaar gelijmd en zal ik moeten blijven controleren dat het allemaal goed aan elkaar komt.

IMG_6163VrolijkeVriendenSchutblad

Onderop en bovenop huishoudfolie en onder bezwaar. Dan laat ik het een paar dagen drogen.

IMG_6171VrolijkeVriendenSchutblad

Vandaag ben ik verder gegaan. Ik heb eerst de grootte afgetekend die ik nodig ga hebben. Ruim twee keer de breedte van het boek één keer de hoogte van het boek. Als ik straks de schutbladen bevestig op het boekblok zal het papier te groot zijn en zal ik het boekblok moeten snijden. Maar dat was ik toch al van plan.

IMG_6172VrolijkeVriendenSchutblad

Vervolgens heb ik de advertenties en artikeltjes van Delpher uitgescheurd en verspreid over de oppervlakte die ik ga gebruiken. De stukken tekst ga ik met boekbinderslijm plakken op het vlechtwerk. Weer een kans om er voor te zorgen dat krant, stroken en tekst goed met elkaar verbonden worden.

IMG_6173VrolijkeVriendenSchutblad

Na het op maat snijden zijn alle teksten geplakt. Ook alle randen zijn nog eens nagelopen en gelijmd waar nodig. Ook op een paar plaatsen het vlechtwerk nog eens vast gezet. Hierna is het schutblad opnieuw onder bezwaar gegaan. De volgende keer begin ik aan schutblad twee.

Dit levert in ieder geval unieke schutbladen op
voor mijn versie van Vrolijke vrienden.
Stapje voor stapje komen we verder.

De Vrolijke Vrienden gaan door

Posted on by

Vanmorgen verder gegaan met de schutblad experimenten.

IMG_6090VrolijkeVriendenPastePaperEersteExperimentSchutblad

Hier heb ik veel minder en een dunnere lijm gebruikt en het lijkt erop dat dan de vormen beter blijven ‘staan’. Maar de kleur is veel te licht.

IMG_6091VrolijkeVriendenPastePaperEersteExperimentSchutblad

Intussen ziet dit experiment er al weer heel anders uit maar ik laat het zien omdat soms zo’n eerste uitvoering er al heel goed uitziet naar mijn idee. De lijm is donkerder van kleur maar er is ook meer op het papier gezet. Hier is nog niets met de lijm gedaan dan alleen maar op het papier gezet.

IMG_6092VrolijkeVriendenPastePaperEersteExperimentSchutblad

Bij paste paper ontstaat de vorm door de nabewerking. Maar, de vorige keer was dat ook al te zien, ik vind een combinatie ook heel geschikt: de lijm er op een decoratieve manier opzetten en dan hier en daar nabewerken. Maar dat punt is hier nog niet bereikt. Ik heb overigens ook nog lijm op een stuk krant gezet. Die wel nabewerkt. Maar door het vocht wordt de krant meteen donker. Daar zie je nu niet zoveel effect van de blauwe lijm. Hopelijk is dat na het drogen beter zichtbaar.

Ik probeer paste paper te maken maar niet helemaal op de
traditionele manier. Dus ik zit er over te denken om de
experimenten die ik nu maak straks te hergebruiken als onderdeel
van een nieuw eindresultaat.
Dat leg ik later nog wel eens uit. Eerst moeten deze stukken
papier en de lijm drogen.
Daarna moeten ze waarschijnlijk in de boekenpers.

Zelf een schutblad maken voor een boek

Posted on by

Voor het boek Vrolijke Vrienden dat ik aan het inbinden ben,
wil ik zelf de schutbladen maken.
In de afbeelding die op de originele boekband staat, is
blauw een heel belangrijke kleur.
Die wil ik in ieder geval bij de schutbladen betrekken.

De vorige keer dat ik met paste paper aan de slag ging
viel dat in het begin niet mee.
Vermoedelijk spelen de mate waarin papier vocht opneemt
in combinatie met de dikte van de lijm, belangrijke rollen
bij het succesvol kunnen maken van paste paper.

Het papier wat ik nu als basis wil gebruiken is vrij stug.
Daar trekt vocht niet eenvoudig is.
De lijm is denk ik nog te dik waardoor die veel tijd
krijgt om uit te vloeien en de vormen kwijt te
raken die ik probeer er in aan te brengen.
Misschien eens een recept zien te vinden en dat opvolgen.

Maar voor nu ben ik gewoon gaan experimenteren.
De eerste twee resultaten volgen hieronder.
Gelukkig kan ik deze resultaten straks eenvoudig hergebruiken.

IMG_6086VrolijkeVriendenPastePaperEersteExperimentSchutblad

IMG_6088VrolijkeVriendenPastePaperEersteExperimentSchutblad

Deze smalle strook was het eerste experiment. Als gevolg daarvan heb ik de lijm iets donkerder blauw gemaakt. Maar de optimale viscositeit is nog niet bereikt.

Vrolijke vrienden op Delpher

Posted on by

Op dit moment lees ik ‘Oude boeken, nieuwe podia’.
Een Liber amicorum voor Marieke van Delft.
Een van de artikelen gaat over ‘Decoratief papier’, papier
dat vaak gebruikt wordt als schutblad (end paper of fly leaf).
Het artikel beschrijft de geschiedenis van dat soort papier
en het gebruik ervan. Het gaat ook, zijdelings, in op
het maken van dat papier.
Voor ‘Vrolijke vrienden’ was ik al aan het nadenken over
het schutblad en waarom zou ik dat niet zelf maken?
Ik ben op Delpher (groot krantenarchief op Internet) op
zoek gegaan naar de term ‘Vrolijke vrienden’.
Daar kwam ik van alles tegen in (lokale) kranten uit
Indonesië, een socialistische krant en landelijke kranten.
Er werd aangegeven dat er 45 pagina’s waren met zoekresultaten.
De eerste tien ben ik doorgelopen en vond advertenties voor het
boek van Jan Mens en Vrolijke vrienden in de vorm van
een voetbalelftal, winnaars van 2.750.000 Yen bij de paardenraces,
Bing Crosby, Bob Hope en Dorothy Lamour onderweg naar Marokko,
een contactadvertentie, revues en feestavonden en straatmuzikanten.

Mijn selectie:

VrolijkeVrienden001

VrolijkeVrienden002

VrolijkeVrienden003

VrolijkeVrienden005

VrolijkeVrienden006

VrolijkeVrienden007

VrolijkeVrienden008

VrolijkeVrienden009

VrolijkeVrienden010

VrolijkeVrienden011

VrolijkeVrienden012

VrolijkeVrienden013

VrolijkeVrienden014

VrolijkeVrienden015

VrolijkeVrienden016

VrolijkeVrienden017

VrolijkeVrienden018

VrolijkeVrienden019

VrolijkeVrienden020

VrolijkeVrienden021

VrolijkeVrienden022

VrolijkeVrienden023

VrolijkeVrienden024

VrolijkeVrienden025

De gele markeringen in de tekst zijn van Delpher.
Misschien kun je dat uitzetten maar ik weet dat niet en
heb er nog niet naar gezocht.

Vrolijke vrienden

Posted on by

Gisteren ben ik natuurlijk nog even terug geweest
naar mijn werkplaats.
De vellen papier waren natuurlijk goed gedroogd.
Als er zon is dan is het al gauw warm in deze gebouwen
van een voormalige gevangenis.
Dus drogen doet het er prima.

De katernen kon ik weer in elkaar schuiven en op
de juiste volgorde leggen.

IMG_6046JanMensUschiVrolijkeVriendenDeArbeiderspers1940Verdikking

Je ziet dat het Japanse papier wel wat verdikking oplevert. Maar het valt best mee als je er vanuit gaat dat de rug van het boek rond gezet was (en zo meer dan 80 jaar gevouwen geweest is). Dat zorgt er vanzelf al voor dat de rug wat uit staat. Daarom gaat aan het eind van de middag het boek in de boekenpers om het zo vlak mogelijk te krijgen. Daar laat ik het dan voor een paar dagen en nachten.

IMG_6047JanMensUschiVrolijkeVriendenDeArbeiderspers1940Vouwen

Hier is goed te zien dat soms de vouwen weer heel goed in elkaar passen maar dat op andere plaatsen (vooral aan de rechtse kant) dat wat moeilijker gaat. De katernen mogen dus nog wat meer in elkaar opgestoten worden.

IMG_6048JanMensUschiVrolijkeVriendenDeArbeiderspers1940ForeEdge

Aan de andere kant (de fore edge of voorkant) zie je dat het niet erg zou zijn als ik straks aan de voorkant er nog eens een stukje zou afsnijden met de snijmachine.

IMG_6049JanMensUschiVrolijkeVriendenDeArbeiderspers1940 01

Vervolgens ben ik gaan schetsen hoe ik misschien het boekblok, de rug en de platten aan elkaar ga maken. Rekening houdend met het feit dat de oude voorkant onderdeel moet worden van de nieuwe. Ik zit te denken aan: de katernen op lintjes binden, dan een ronde rug maken en bekleden met leer, met valse ribben, dan platten maken die ik zo opbouw dat er een binnenplat komt dat met een schutblad en de linten en het leer zich verbindt aan rug en boekblok. Daar kan dan een buitenplat op worden aangebracht. Het voorplat zou dan een uitsparing hebben voor de afbeelding van de originele boekband. Wat zou dan de bekleding van de platten moeten worden? Iets dat aantrekkelijk is voor kinderen. Ergens daartussen kan dan nog kapitaalband komen. Maar dat is allemaal wat complex. Sommige zaken heb ik niet eerder gedaan.

IMG_6049JanMensUschiVrolijkeVriendenDeArbeiderspers1940 02

Misschien als ik definitief weet hoe ik het wil gaan aanpakken dat ik het nog eens op een afbeelding uitwerk. Voor nu zijn dit nog maar ideeën.

Het boekblok zit intussen in de boekenpers.

Kringloopavontuur (vervolg)

Posted on by

In de kringloopwinkel hier in de buurt
vond ik boeken die ik als ‘grondstof’ wil gebruiken
voor een paar boekbindprojecten.
Het eerste project is eenvoudig:
haal het boek uit elkaar, hergebruik voorplat en katernen
in een nieuw in te binden boek.

Het gaat hierbij om het boek ‘Vrolijke Vrienden’
geschreven door Jan Mens, geïllustreerd door Bob Uschi en
verschenen in 1940 bij de Arbeiderspers.

IMG_6024JanMensUschiVrolijkeVriendenDeArbeiderspers1940TengushoNaturel

Door het uit elkaar halen van de katernen en het losmaken van het garen beschadig je het papier (voor zover dat niet al door de tijd is gebeurd). Om het bij elkaar te kunnen houden en weer in te kunnen binden moet ik de vouw van de katernen versterken. Daarvoor had ik eerder al eens Japans papier gekocht. Heel dun, heel licht en toch sterk: Tengusho Naturel van slechts 9 gram. Maar het laat zich moeilijk verwerken. Snijden met een mes kreeg ik niet voor elkaar. Het papier markeren is ook geen goed idee. Het papier is straks bijna niet te zien maar de markeringen des te beter. Dus na de eerste stroken gemarkeerd en geknipt te hebben, heb ik de volgende stroken uit de losse pols geknipt.

IMG_6025JanMensUschiVrolijkeVriendenDeArbeiderspers1940ExtraSchutbladZitLos

De katernen bestaan uit 4 bladen die in elkaar gevouwen zijn. Vooral het buitenste en binnenste blad zijn beschadigd. Dus die versterk ik. Het Japanse papier is erg dun dus dat levert nauwelijks een verdikking op bij de vouw van het katern. Het buitenste blad van het eerste katern bevat een soort van extra schutblad dat aan een kant los zit. Dat is een kwestie van een beetje lijm.

IMG_6026JanMensUschiVrolijkeVriendenDeArbeiderspers1940ExtraSchutblad

Het linkerblad is het extra schutblad.

IMG_6027JanMensUschiVrolijkeVriendenDeArbeiderspers1940LijmAanbrengen

Leg het blad op een lijmvel (stuk glad papier) en leg bovenop nog eens twee lijmvellen. Zo kun je gericht lijm aanbrengen op het originele blad. De ruimte tussen de twee vellen is gelijk aan de strook Japans papier dat er dadelijk op komt. De stroken Japans papier zijn bijna 2 centimeter breed en de lengte is van een halve centimeter onder het onderste gat tot een halve centimeter boven het bovenste gat. Dat moet voldoende stevigheid creëren om straks weer gaten te prikken en de katernen in te naaien.

IMG_6029JanMensUschiVrolijkeVriendenDeArbeiderspers1940OndersteDeelGedaan

Aan de buitenkant van het onderste deel van de stapel is Japans papier aangebracht aan de buitenkant. Daar waar het papier beschadigd was van het onderste of bovenste naaigat tot aan de rand, daar is ook aan de binnenkant een versteviging aangebracht. Van ieder katern verstevig ik zo het binnenste blad ook aan de binnenkant. die kanten hebben het meest te lijden van het garen en de beweging die altijd in een boekblok zit. Hopelijk geeft dat op termijn de meeste bescherming.

Mooi Marginaal (laatste)

Posted on by

Dit is voor nu het laatste bericht over de editie
2018 – 2019 van Mooi Marginaal, de twee jaarlijkse wedstrijd
van boekbandontwerpers, margedrukkers en boekbinders.
Zelf heb ik niet aan de wedstrijd meegedaan maar het boekje
dat in losse katernen te koop is, biedt mij veel inspiratie.

Toen ik de katernen ontving vielen de gekleurde randen
van de katernen me op. Als het boek af is zie je daar niets meer
van. Ze staan op die delen die je gaat wegsnijden om
naar het juiste formaat van het boekblok te komen.
Maar die kleuren kwamen opvallend overeen met de kleuren
van een das die een ongelukje in de wasmachine heeft gehad.
Daarom heb ik de das uit elkaar moeten trekken voor dat ik de das
kan gebruiken als bekleding voor een boekband.

IMG_5850MooiMarginaal2018-2019

Dit is de eerste foto die ik van de katernen maakte en je ziet de gekleurde randen.

IMG_5932MooiMarginaal

Dit is het eindresultaat. Het prijskaartje is het originele kaartje waarop de winkel de prijs vermeld heeft voor een complete huid. Dit eindje kan ik toch niet zomaar gebruiken op de platten van een boek maar als leeslint werkt het best.

IMG_5934MooiMarginaal

Hier ligt het boek op een willekeurige pagina open. Ik ben blij met het resultaat!

IMG_5933MooiMarginaal

Bij mijn laatste twee boeken heb ik iets meer ruimte gelaten tussen de platten en de rug. Bij dit boek heb ik daarnaast een wat zwaarder papiersoort gebruikt als schutblad. Beide acties zijn een succes. De boeken gaan beter open en het boekblok lijmt mooier in de boekband.

Voorheen das

Posted on by

IMG_5896MooiMarginaal

Het boek: “Mooi Marginaal 2018 – 2019” ben ik aan het inbinden. Vandaag haalde ik het uit de boekenpers waar het boekblok een paar dagen had liggen drogen. De kleuren die je hierboven aan de randen ziet en die dadelijk gaan verdwijnen omdat ze er af gesneden gaan worden, zijn mijn inspiratie voor de bekleding van het boekblok. De das van mijn partner die, na al vele malen in de was te zijn geweest, plotseling “bedorven” was.

IMG_5897MooiMarginaal

Dan hoop ik wel deze keer meer succes te hebben met de stof. De stof is erg vervormd omdat hij in de wasmachine is gaan vervilten. De das zat helemaal in elkaar gedrukt. Ik heb het weer uit elkaar gehaald maar de vorm van de das is nu niet meer een simpele rechthoek.

IMG_5898MooiMarginaalSchoongesneden

Eerst heb ik het boekblok schoongesneden en voorzien van een schutblad voor en achter. Eenvoudig wit, stevig tekenpapier.

IMG_5899MooiMarginaal

Dit stuk leer kocht al een aantal jaren geleden. Het was in de uitverkoop. Het originele prijskaartje hangt er nog aan. Al lang wil ik daar iets mee maar ik weet niet wat. Vandaag kreeg ik het idee. Het gaat een soort van leeslint worden. Alleen in het leer te dik om permanent in je boek te doen. Tijdens het lezen kan dat wel maar daarna versiert het de buitenkant van het boek.

IMG_5901MooiMarginaalLeerdunnen

De rand waar het “leeslint” bevestigd gaat worden heb ik een beetje gedund.

IMG_5902MooiMarginaal

Vandaag heb ik ook de kartonnen platkernen gesneden en het ruggebord.

IMG_5903MooiMarginaalPlatkernenEnBoekblok

IMG_5904MooiMarginaalVoorheenDas

Het stuk das dat ik nodig heb voor de bekleding ga ik spannen om een houten plaat. Ik ga aan de binnenkant vlieseline aanbrengen met een strijkbout maar wil er eerst zeker van zijn dat als ik het straks er uit snij er een soort van rechthoek is ontstaan.

IMG_5906MooiMarginaalBeoogdeBekleding

Langs de randen heb ik de vlieseline een beetje met boekbinderslijm ingesmeerd.

IMG_5907MooiMarginaalPlatkernenBoekblokLeeslint

Platkernen en ruggebord zijn verbonden met elkaar door kraftpapier, het boekblok en het leeslint liggen gereed. Daar moet ik morgen een heel eind mee komen. Dat prijsje is natuurlijk niet de prijs van het boek.

Multatuli – Liefdesbrieven

Posted on by

Mijn berichten over mijn versie van Liefdesbrieven
loopt wat achter op de werkelijke stand van het boek.
Dus ik moet altijd wat graven in mijn geheugen.
Ik was de tekst aan het uitsnijden maar was daarmee
nog niet helemaal gereed. En toen…

IMG_5292MultatuliLiefdesbrieven

Het snijden van de tekst ging eigenlijk best voorspoedig.

IMG_5293MultatuliLiefdesbrieven

Vervolgens heb ik het schutblad op maat gesneden. Voordat het schutblad wordt bevestigd aan het boekblok heb ik het helemaal op maat gesneden. De ene kant, die aan het boekblok bevestigd gaat worden, is kleiner dan de kant die tegen het plat zal worden gelijmd. Je ziet het maatverschil bij de vouw.

IMG_5294MultatuliLiefdesbrieven

Dat deel dat tegen de plat wordt gelijmd is natuurlijk groter en steekt dan ook een beetje over bij het boekblok. Zie onderkant van de foto.

IMG_5295MultatuliLiefdesbrieven

De basis voor de boekband met de twee schutbladen. Deze liggen los op de basis. Ze worden op het boekblok vastgemaakt. Pas later ga ik die op de boekband lijmen. Maar eerst moet die boekband gereed gemaakt worden.

IMG_5296MultatuliLiefdesbrieven

De mal ga ik nu gebruiken om de leren ‘harten’ op de juiste plaats te lijmen.

IMG_5297MultatuliLiefdesbrieven

De ‘harten’ en de rode streep op de achterkant zijn nu op het leer gelijmd. Ik had nog een stuk paste paper liggen en dat ga ik gebruiken als ondergrond bij de tekst. Nu kan ik, na het drogen van het leer onder bezwaar, met het back pairing beginnen. Het leer ga ik aan de achterkant dunnen waardoor die delen die op de voorkant gelijmd zitten ‘in het witte leer zakken’. Alsof het witte en rode leer eigenlijk één zijn.

Harappa motief

Posted on by

Harappa of de Indus Valley beschaving is een cultuur
die in het gebied van Pakistan en Noord India gevestigd was.
Deze beschaving was actief tijdens de bronstijd.
Dat is ongeveer tussen 3200 – 1900 voor Christus.

Toen ik in 21013 in het National Museum van Delhi was
zag ik daar aardewerk met motieven die ik heel mooi vond.
Eenvoudig maar mooi.
Pas geleden waren op mijn blog daarvan foto’s te zien.

DSC_2760HarappaNationalMuseumNewDelhiMotief01

Dit was een van de aardewerk kommen (?) die er te zien waren. Je ziet hier 1 motief dat steeds naast elkaar en boven en onder elkaar herhaald wordt. Een paar jaar terug zag ik op een dag van de Stichting Handboek Binden mensen die een toelichting gaven op hoe zij met motieven en herhaling van die motieven zelf bijvoorbeeld schutbladen maakten. Eén en één bij elkaar leverde het volgende avontuur op.

IMG_4952MohendjodaroMotief

Ik besloot eerst het motief van de foto over te tekenen (op de foto rechts). Vooral om een beetje gevoel te krijgen voor hoe de vorm in elkaar zit. Vervolgens heb ik een lengte en breedte gekozen en dat uitgezet op millimeterpapier. Nu koos ik voor 4 bij 4 centimeter. Misschien was 4 hoog en 3 centimeter breed beter geweest. Op het millimeterpapier heb ik toen de vorm op overgenomen (links). Eerst met potlood, daarna met een zwarte pen.

De vorm heb ik toen uitgeknipt.
Overgenomen op een stuk lino. Zowel de buitenste vorm als
de binnenkant.
Die vorm heb ik vervolgens uitgesneden.
Als test heb ik de vorm vervolgens een paar keer afgedrukt.
Dit is het resultaat.

IMG_4953MohenjodaroMotief

Ik moet wel eerlijk zijn. De foto is op een paar plaatsen digitaal bijgewerkt. Intussen heb ik de lino op een paar plaatsen gecorrigeerd. Het afdrukken moet ook met meer zorg worden uitgevoerd dan ik vanmiddag bij deze eerste poging heb gedaan. Maar het eerste resultaat geeft goede hoop om met geometrische vormen versieringen te kunnen maken in mijn boeken.

In de vitrine in New Delhi stond nog een stuk aardewerk
waar het motief mij erg aansprak.
Dus daar ga ik een volgende keer misschien mee experimenteren.

DSC_2760HarappaNationalMuseumNewDelhiMotief02

Hier kan ik kiezen om 1 lino te maken van het volledige motief of 2 lino’s die in elkaar passen. Dat laatste geeft dan mogelijkheden om met meerdere kleuren te werken binnen één motief.

Sint Veit – Gereed

Posted on by

Voor mensen die de eerdere stappen in het proces gezien
of gevolgd hebben: het inbinden van “Sint Veit”, de
tekst van Aart van der Leeuw met illustraties van Henri
van Straten is gereed.
Gisteren kon ik het uit de boekenpers halen en nu
kan ik het boekje laten zien.
= ingebonden in leer;
= nadat het woord ‘morgen’ met afficheletters was gedrukt
met zwarte inkt op het leer;
= nadat een linosnede met de kop van een haan was afgedrukt
over een klein stukje van de tekst, ook op het leer;
= als schutbladen werd paste paper gebruikt die ik een tijdje
geleden als experiment gemaakt had.
Nu kan ik het laten zien.

IMG_4646SintVeit

De tekst ‘morgen’ en de kop van de haan zijn gebaseerd op een zin die ik toevallig las op de eerste pagina met tekst. Daar stond: ‘Nu brak de morgen aan’. Een eerste test voerde ik uit met het woord ‘brak’ maar ‘morgen’ vond ik uiteindelijk geschikter. Gisteren, toen ik voor het eerst een stuk van de tekst las, zag ik dat op de eerste pagina ook een haan voorkomt.

IMG_4647SintVeitSchutbladVoor

Het schutblad, voor in het boekje. De schutbladen zijn gekozen vanwege hun kleur. De vormen op het paste paper speelden bij de selectie geen rol. Behalve dat ik het een goed idee vond om het drukste blad voor in het boek te gebruiken.

IMG_4648SintVeitAartVanDerLeeuw

Titelblad met de vermelding van Uitgeverij Boekblok en Atelier de Ganzenweide, de schrijver (Aart van der Leeuw) en de illustrator (Henri van Straten).

IMG_4649SintVeitIllustratieHenriVanStraten

Vandaag toon ik twee van de illustraties. Het gaat om linosnedes/houtsnedes. Dat is ook de reden waarom de haan op de bekleding van het voorplat staat.

IMG_4650SintVeitIllustratieHenriVanStraten

Nog een voorbeeld. De lino’s/houtsnedes zijn mooi.

Wikipedia:

Henri Van Straten (Antwerpen, 5 oktober 1892 – spoorloos verdwenen op 7 september 1944) was een Vlaams kunstenaar.

Samen met Frans Masereel, Jan-Frans Cantré, Jozef Cantré en Joris Minne hoorde Henri Van Straten tot de bekende Vijf, die na de Eerste Wereldoorlog de Vlaamse houtsnijkunst renoveerden. Van Straten was een van de oprichters van de vereniging Lumière.

IMG_4651SintVeitSchutbladAchter

Het tweede schutblad.

IMG_4652SintVeit

Leren van wat niet goed ging en op naar het volgende project.

Nieuws uit de boekenpers

Posted on by

Vanochtend heb ik het boekblok met de tekst ‘Sint Veit’ van
Aart van de Leeuw in de boekband gezet.
Daarbij gebruik je lijm om de schutbladen en het gaas dat op
de rug is aangebracht te verbinden met de platten van de boekband.
Om het vocht niet in het papier van het boekblok te laten trekken
zijn tussen het schutblad en het boekblok bakpapier aangebracht.
Dus nu kan het boek 24 uur drogen in de boekenpers.

IMG_4621SintVeitSchutbladenGelijmdNuBoekenpers

Bijna gereed om in de boekenpers te gaan. Nog even en dan kan ik eindelijk de tekst ook eens gaan lezen.

Van de vos Reynaerde – Reynaart de vos

Posted on by

Dat ik boeken interessant vind zal niet als een verrassing komen.
Daarom volg ik ook via nieuwsbrieven wat boekgerelateerde bedrijven.
Een antiquariaat biedt (bood?) het werk aan waarvan hier wat
foto’s te zien zijn. Helaas zijn de foto’s niet van een hoge kwaliteit.
Maar voor een blog kan het er wel mee door.

IllustratedGermanReynardTheFoxInRichlyBlind-tooledBinding1603 01Cover

Dit is een geïllustreerde uitgave van ‘Reyneke Vosz de olde, nye gedrucket, mit sidlykem vorstande unde schonen Figuren, erlüchtet unde vorbetert’. ‘Van de vos Reynaerde’ dus. De verkopers wijzen op de boekomslag met blinddruk versiering in de perkamenten band die gedateerd is als 1603. Het boek is eens opnieuw ingebonden met nieuwe schutbladen.

IllustratedGermanReynardTheFoxInRichlyBlind-tooledBinding1603 02ReynekeVoszDeOlde

Dit is het titelblad van de gedrukte tekst uit 1592. Dit is een versie die door Stephan Mölleman is uitgegeven/gedrukt in Rostock. Hij zou dit gedrukt hebben voor Laurentz Albrechts, een boekhandelaar in Lübeck. We weten niet precies wie de schrijver van het oerverhaal is. Er bestaan veel teksten die lijken op het verhaal dat wij kennen als Reynaart de vos. Ze verschillen nogal van elkaar en sommige verhalen zijn voorgangers van de versie die wij vandaag lezen. De versies die wij nu kennen in moderne druk gaan vaak terug op de versie van de schrijver Willem (‘Willem die Madocke maecte‘).

Rostock-Lübeck edition of the fabulous animal epic Reynard the Fox. The Reynard stories were already established as a coherent collection in the 12th century and were first printed in 1479, in a Dutch prose edition. The numerous versions of the Reynard text show a great deal of variation, but the Dutch tradition, starting with the highly regarded and very original adaptation by Willem (author of Madoc), is the most dominant. The main story takes place in the court of a lion king, where all the other animal subjects complain to the monarch about Reynard’s trickery, which leaves room for each animal to tell a story about the fox, his wits, cunning and criminal behaviour. The stories satirize nobility, clergy and peasants alike, not shunning scatological humour.

IllustratedGermanReynardTheFoxInRichlyBlind-tooledBinding1603 05TekstMetGroteIll

Deze versie is met een Duitse tekst op rijm en bevat veel kleine houtsnedes (53 stuks) van karakters (bedelaars, edelmannen, edelvrouwen, handelaren, soldaten, enzovoort. Daarnaast een aantal grote houtsnedes zoals hierboven (44 stuks).

The book, in German verse, is adorned with a large number of small woodcuts of male and female costumes, of noblemen and -women, monks, beggars, merchants, soldiers, etc., often repeated. The large woodcut illustrations were made after those in the first Rostock edition of 1539, including 36 ascribed to Erhard Altdorfer.
With 17th-century manuscript inscriptions. Browned, with some marginal water stains and occasional spots. Recased with new endpapers, binding slightly soiled with some damage to outer border. Good copy. Goedeke I, p. 482; Menke VI, 17 (1); VD16, R 998 (6 copies).

IllustratedGermanReynardTheFoxInRichlyBlind-tooledBinding1603 04TekstMetGroteIll

De grote houtsnedes zijn gemaakt naar die van een versie uit 1539 door Erhard Altdorfer. hier wordt de beroemde/beruchte scene uitgebeeld waar een monnik zich niet aan het celibaat houdt en als gevolg daarvan wordt aangevallen in het kruis door een kat.

IllustratedGermanReynardTheFoxInRichlyBlind-tooledBinding1603 03TekstMetHoutdruk

Dit zijn voorbeelden van de kleinere illustraties. Dit is denk ik bij het voorwoord. Een illustratie werd in die tijd niet altijd persé voor de uitgave gemaakt waarin we ze nu zien. Men ging daar nogal ‘creatief’ mee om. Soms waren ze ook al voor een oudere versie gebruikt of soms vond de uitgever ze wel bij het verhaal passen. Het oog wil ook wat en plaatjes verkopen beter.

Volgende stap inbinden

Posted on by

Gisteren heb ik de katernen ingebonden tot een boekblok.
Vandaag heb ik er papier bij gezocht om als de schutbladen
te gaan dienen.
Dat is op maat gesneden en gelijmd en de platten zijn
uit grijsbord gesneden.
De volgende stap wordt dan de basis voor de boekband in
elkaar te zetten, het leer te gaan snijden en voorbereiden
(dunnen en een mal maken om het drukken van de tekst en
de lino op de boekband voor te bereiden).

In dit tempo dreigt het boek toch nog gereed te zijn
voor Koppermaandag.

IMG_4455SintVeitVellenPastPaperVoorSchutblad

Dit zijn de twee bladen paste paper die ik een tijd geleden gemaakt heb. Ik had ze zonder specifiek project in gedachten gemaakt. Maar beide zijn in hetzelfde rood. Dus dat gaat best mooi passen. De kleur die in de tekst wordt gebruikt is ook rood en die kleur gebruik ik ook voor de lino die op de omslag komt.

IMG_4456SintVeitBoekblokSchutbladenGaas

De katernen en de paste paper zijn in de snijmachine op maat gesneden. Ruim 16 bij 12 centimeter. De rug is gelijmd en er is gaas aangebracht om straks een goede verbinding tussen het boekblok en de boekband te krijgen.

IMG_4457SintVeitSchutbladVoor

Zo ziet het eerste schutblad er dan uit in het boekblok. De linkerhelft wordt straks tegen de boekband bevestigd.

IMG_4458SintVeitSchutbladAchter

Het schutblad achter ziet er dan zo uit. Minder fel van kleur maar een mooie, eenvoudige vorm.

IMG_4459SintVeit

Boekblok met platten.

IMG_4460SintVeit

Dan met de rug. In het nieuwe jaar kan dat in elkaar gezet worden en verder afgemaakt.

Een laatste test

Posted on by

Met mijn afficheletters heb ik al een paar tests uitgevoerd
om een tekst op leer te drukken zodat ik het leer daarna
kan gaan gebruiken om het boek ‘Sint Veit’, geschreven door
Aart van der Leeuw, in te binden.
De uitgave die ik wil inbinden is de uitgave van Uitgeverij Boekblok
en Atelier de Ganzenweide. Het is de uitgave voor de
Koppermaandag van 2021.
De Koppermaandag bijeenkomst en tentoonstelling gaat het komend jaar
niet door, tenminste niet op de dag dat het echt Koppermaandag is.

Die tekst is prima af te drukken op het leer.
Naast de tekst wil ik ook een kleine lino afdrukken op het leer.
Ook dat gaat prima.
Maar wat nu als ik met de rode drukinkt van de linosnede moet drukken
over het zwart van de tekst?
Dat is de test die ik vandaag deed.

IMG_4451SintVeitRechtseHaan

Eerst de haan voor een tweede keer op een stuk perkament afgedrukt. Net als de eerste keer gaat dat prima. Dit kan binnenkort als schutblad of als boekomslag dienen. Alleen nog een tekst zoeken.

IMG_4449SintVeitMorgen

De afdruk van de lino hoeft straks niet over de hele tekst zoals hier, maar mijn proefstuk leer is niet zo groot. Nu kan ik zien dat het maar goed is dat ze elkaar straks maar deels gaan overlappen. Maar het valt me niet tegen.

IMG_4452SintVeitMeetsTarzan

Hier links op de testafdruk op papier, zie je hoe de twee gaan overlappen.

IMG_4450SintVeitGereedschap

Misschien dat ik bij dit gereedschap nog een kwast toevoeg om te zien of het rood met een kwast nog wat meer te accentueren is. Ook dat moet ik eerst testen. Voor nu is het resultaat goed genoeg om de boekband te gaan maken.

Boekband zoekt boekblok: eindresultaat

Posted on by

IMG_3947BoekbandGeschuurdAanBeideKanten

Dit is de boekband zoals ik die van het boekblok afhaalde een jaar geleden. Ik heb geen jaar aan dit boek gewerkt. De band heeft lang doelloos in mijn werkplaats gelegen. Maar nu heeft het een nieuwe bestemming.

IMG_4414BoekbandZoektBoekblok

Zo ziet het boek er nu uit. Met een leren bekleding met stroken leer die door de back pairing techniek in het oppervlak verzonken liggen.

IMG_4415BoekbandZoektBoekblok

Zo ziet het boek er vanaf de onderkant uit. Je ziet het ongelijke boekblok en het schutblad van textiel (uit een vest).

IMG_4419BoekbandZoektBoekblok

Het geheel was nogal experimenteel (en dat wil bij mij nogal eens mis gaan) maar ik ben best blij met het resultaat.

Trui als schutblad

Posted on by

Het project ‘Boekband zoekt boekblok’ ging erom bij een
boekband van een boek dat ik vorig jaar gekocht had in de kringloop,
een bekleding en een nieuwe inhoud te zoeken/maken.

De bekleding is een leren bekleding geworden gedecoreerd met
stroken leer in meerdere kleuren om de techniek van back pairing eens
te proberen. Met het resultaat ben ik tevreden.

Het boekblok heb ik gemaakt uit resten van papier in verschillende
maten. De maten passen allemaal binnen de grootte van de boekband.
Om het papier voldoende volume te geven heb ik gekozen voor een
schutblad van textiel. Daarvoor heb ik een stuk gesneden uit een
trui die in de was tegen een ongelukje aan gelopen is.
Een kant is bekleed met vlieseline en dat vormt een goede basis om
de textiel te snijden en nu te plakken.

IMG_4395BoekbandZoektBoekblok

Hier is de rechterkant al geplakt tegen de boekband. Nu moet de rug nog zorgvuldig worden vastgezet en de linkerkant (hier op de voorgrond).

IMG_4399BoekbandZoektBoekblok

Bij het maken van dit boek geb ik nogal wat regels overtreden maar het resultaat is prima.

IMG_4401BoekbandZoektBoekblokSchutbladAanEenKantNogVastzetten

Hier zie je dat de linkerhelft nog gelijmd moet worden. Intussen ligt het boek al een nacht onder bezwaar. Vanmiddag ga ik het boek bevrijden en dan kunnen we zien hoe het geworden is.

Gebonden boekblok

Posted on by

IMG_4374BoekbandZoektBoekblok

Hier zie je het boekblok dat genaaid is, vervolgens is de rug gelijmd en het heeft een paar dagen in de boekenpers gelegen. De volgende stap is om het te verbinden met het ‘schutblad’. Nu heb ik het schutblad gesneden uit een vest dat het moeilijk gehad heeft in de was. De kleur is prachtig (is het groen, is het blauw) maar het materiaal is gaan vervilten. Ik gebruik het als schutblad vanwege de kleur en vanwege de dikte van het materiaal.

IMG_4375BoekbandZoektBoekblok

Eerst heb ik het boekblok op twee plaatsen vastgezet op het schutblad. Het schutblad (het vest) is aan een zijde beplakt met vlieseline. Nadat boekblok en schutblad aan elkaar gemaakt zijn met draad,  zijn de ruggen van boekblok en schutblad aan elkaar gelijmd. Je kijkt op op de foto tegen de vlieselinelaag van het schutblad aan. Dit is de zijde die ik tegen de boekband ga plakken.

IMG_4386BoekbandZoektBoekblokOnderBezwaar

Één zijde van het schutblad is geplakt aan de boekband. Dat ligt nu onder bezwaar.