Zeekat

Posted on oktober 31, 2022 by Argusvlinder

Nog een fantasievis. Ook deze serie foto´s komen van de workshop ´Monsters en meerminnen´ die in de Artis Bibliotheek gegeven werd door Sophia Hendrikx. We kregen een prachtige reeks boekillustraties te zien. Vandaag ontdekte ik nog iets heel bijzonders, een toevalligheid de te gek is om te geloven.

Caroli Linnaei, Systema Naturae.

Pierre Belon, La nature et diversité des poissons, 1555.

Na afloop van de pauze maakte ik nog foto’s van het interieur van de leeszaal van de Artis Bibliotheek. Van een rijtje boeken en van de wanden. Zie dat groene boek, rechts en de titel: Arcangeli, Flora Italiana. Dat is het werk waarover ik eerder al schreef en waarvan ik een beschrijving zag toen ik dit jaar in Florence was. Dat is een enorm toeval.

Artis Bibliotheek in Amsterdam, onderdeel van Special Collections University of Amsterdam.

Wil je nog veel meer afbeeldingen van dieren zien? Kijk dan eens op Wikipedia Commens. Zoek er op ‘Iconographia Zoologica’, een grote verzameling gedigitaliseerde afbeeldingen. De afbeelding hierboven is een voorbeeld. Dit is de: Spondylus Costatus.

Sophia Hendrikx vertelde over afbeeldingen van monsters en over de nagemaakte voorbeelden die in verzamelingen belandden.

Zeeslangen waren ook een gewild onderwerp van gesprek: The Great Sea Serpent, A.C. Oudemans Jzn.

De monocerote.

Als afsluiting: drie eenhoorns.

Zeemonnik in de Artisbibliotheek

Posted on oktober 24, 2022 by Argusvlinder

Leeszaal van de Artis Bibliotheek in Amsterdam.

In augustus bezocht ik twee workshops in de Artis Bibliotheek.
Ze werden georganiseerd door het Allard Pierson Museum.

De eerste van de twee workshops had als titel:
‘Monsters en meerminnen in natuurhistorische werken uit de vroegmoderne tijd’.
De workshop werd gegeven door Sophia Hendrikx.
Het was een indrukwekkende middag waarvan ik een paar foto’s heb.

Van een zeemonnik had ik nog nooit gehoord maar dit is een afbeelding van dit fenomeen. In latijn: Monstrum Marinum Effigie Monachi. Helaas waren de titels van de auteurs en boeken niet zo vanzelfsprekend voor mij. Dus die kan ik niet met zekerheid vaststellen. Ik weet zeker dat we die middag ‘Ulisse Aldrovandi, De piscibus libri V et de cetis liber I, 1640 en verzorgd door Johannes Cornelius Uiterweer’ en ‘Conrad Gessner, Historia Piscium, 1620’ zagen.

Bij gebrek aan een betere naam, dit is een zeeaap (Simia Marina).

Van sommige van de zeedieren werd verteld dat ze zo groot waren dat ze een boot konden aanvallen.

Monstra Niliaca Parei.

Op twee van deze boeken lag een briefje met de naam van het boek. Vandaar dat ik eerder twee makers en titels kon geven.

Het gaat nog beter worden.

Dit kan geen toeval zijn!

Posted on oktober 8, 2022 by Argusvlinder

Het eind van de zomer werd voor mij ingezet door een workshop
gegeven door Sophia Hendrikx: Monsters en zeemeerminnen.
Een middag over boeken over vreemde wezens en dieren in
oude boeken. Een van de ‘gasten’ was ‘Clara’.

Tweede gelegenheid was een workshop door Marieke van Delft met
daarin onder andere aandacht voor de insekten bij Maria Sibylla Merian.

Beide gebeurtenissen in de Artis Bibliotheek in Amsterdam.

Deze posters heb ik al op meerdere plaatsen in de stad gezien in bushokjes: het Rijksmuseum, Clara en onderkruipsels.

Vervolgens ging ik nog net op tijd naar de tentoonstelling in
het Huis van het Boek in Den Haag voor de tentoonstelling ‘Boekenzoo’.
Met natuurlijk als speciale gast: ‘Clara’.

Dan het hele najaar ‘Clara en onderkruipsels’. Je zou bijna denken dat het een samenzwering is van de curatoren van Allard Pierson, Huis van het Boek en Rijksmuseum. Maar ik ben geen complotdenker. Dus binnenkort ga ik zeker naar Amsterdam om ook de interpretatie van het Rijksmuseumte zien. Met Clara, de monsters, de insecten van Maria en alle dieren van de Boekenzoo.

Dit was mijn dag in het kort, hoe was die van jullie?

Posted on augustus 31, 2022 by Argusvlinder

Een dag met zeemonniken, zeebisschoppen, zeemeerminnen en zeemeermannen en…..

….fel gekleurde vissen, misschien wel fantasievissen, en….

….draken, groot en klein, en…..

….eenhoorns en narwals. Een dag waarover nog veel te vertellen valt. Dat gaat nog wel komen maar op een ander moment.

Afgietsel

Posted on maart 14, 2022 by Argusvlinder

Misschien heeft het woord ‘afgietsel’ een negatieve bijsmaak.
Voor mij geld dat niet bij de afgietsels in het Allard Pierson.
Al heel lang wilde ik de afgietsels zien in de collectie
van het Allard Pierson Museum in Amsterdam.
De afgietsels werden gemaakt en gebruikt als tekenmodel
in kunstacademies.
De laatste keer dat ik het Allard Pierson bezocht was voor de
coronacrises en er was een verbouwing in volle gang.
Twee weken geleden kreeg ik de kans ze eens te zien.
Een grote collectie, heel indrukwekkend.

Overzicht van een deel van de collectie.

Afgietsel van een deel van de westfries van het Parthenon met een ruiter en een paard. Anders alleen te zien in Londen en hoewel ‘maar een afgietsel’ completer dan het origineel dat in Londen terecht is gekomen.

Allard Pierson: manuscripten

Posted on maart 11, 2022 by Argusvlinder

Handgeschreven boeken, daar gaan de meeste foto’s over
in dit bericht.
Het Allard Pierson heeft in de collectie ook de
Bijzondere collecties van de Universiteitsbibliotheek
van Amsterdam.
Een schitterende verzameling heel uiteenlopende voorwerpen:
van circuspamfletten tot middeleeuwse, handgeschreven boeken.
Ik zag er een paar maar was eigenlijk al te moe om
de tentoonstelling ‘Amsterdam creatieve stad’ de volledige
aandacht te geven.
Wie weet binnenkort.

Allard Pierson, Bijbel, deel 2, manuscript, Amsterdam circa 1425.

Allard Pierson, Bijbel, deel 2, manuscript, Amsterdam circa 1425. Zelfde boek/blad, ander perspectief.

Allard Pierson, Getijdenboek met een miniatuur van de Aankondiging, manuscript, Haarlem – Utrecht, circa 1448.

Penwerk en bladgoud. Getijdenboek, manuscript, Haarlem – Utrecht, circa 1448.

Miniatuur van de engel Gabriël die Maria aankondigt dat ze zwanger zal worden. Getijdenboek, manuscript, Haarlem – Utrecht, circa 1448.

Versierde hoofdletter. Getijdenboek, manuscript, Haarlem – Utrecht, circa 1448.

Allard Pierson, Getijdenboek met kruisiging, manuscript, Haarlem – Leiden, circa 1475 – 1500.

De pelikaan die zijn borst open pikt om zijn jong te voeden als symbool voor Christus. In de marge van Getijdenboek met kruisiging, manuscript, Haarlem – Leiden, circa 1475 – 1500.

Allard Pierson, Koorbijbel, deel 5, manuscript, Amsterdam, circa 1450 – Haarlem circa 1480.

Detail van Koorbijbel, deel 5, circa 1450 – Haarlem circa 1480.

En dan, van veel later in de geschiedenis….

Allard Pierson, Album amicorum van Catharina Wassenbergh: Souvenir de l’amitié.

Irma Boom

Posted on maart 9, 2022 by Argusvlinder

Irma Boom is een internationaal bekende, Nederlandse,
boekontwerpster.
Ze maakt boeken in opdracht die op zich zelf
kunstwerken zijn.
Het Allard Pierson in Amsterdam beheert haar archief
en heeft een tentoonstelling over de manier waarop
Irma Boom haar boeken ontwerpt.
Dat gaat met veel dummy’s gepaard, dus exemplaren die al heel
erg lijken op het uiteindelijke boek maar waar nog een
heleboel dingen aan kunnen veranderen.

Dit is een voorbeeld van een dummy. De tekst doet er nog niet toe maar de kleuren van de band, de dikte van het boekblok en de plaats van de tekst op de band is al wel bepaald.

De tentoonstelling toont een aantal voor kenners
bekende boeken (hoor ik niet bij).
Een er van is ‘Elements’ een boek gemaakt voor een
tentoonstelling van werk van Rem Koolhaas op de
2014 Venice Architecture Biennale.
Zoals een gebouw is opgebouwd uit allerlei elementen,
zo is dat ook met het boek. In de vorm van hoofdstukken
komen floor, wall, ceiling, roof, door, window, facade,
balcony, corridor, fireplace, toilet, stair, escalator,
elevator en ramp aan bod.

Tussenfase in het ontwikkelen van het boek Elements door Irma Boom.

De tentoonstelling is in een van de gangen van
het museum. Niet een van de meest geschikte ruimtes
zou ik denken.
Het museum heeft in klein formaat, knipoog naar
eerder werk van Irma Boom, het boekmanifest beschikbaar
gemaakt voor bezoekers.
Ik zou graag meer informatie over het werk hebben willen
zien want er valt veel te leven bij Irma Boom.
Nu blijft het vooral gissen.

Het Book Manifest van Irma Boom (in twee talen).

Een bijzondere categorie in de boekenwereld

Posted on maart 23, 2020 by Argusvlinder

Atlassen vormen een bijzondere groep in de boekenwereld. Ze spraken en spreken, zelfs in de tijd van internet, heel snel tot de verbeelding. Ze vormen een soort van gids voor ons leven, een hulpmiddel om onze letterlijke plaats in de wereld te bepalen. Ze brengen fantasieën met zich mee over verre volkeren en landen.

Het was dan ook leuk om een tijd terug te lezen op twitter
(daar lees je ook leuk nieuws) dat er een serie postzegels uitkomt
over de makers van beroemde atlassen.

Vandaag op 23 maart is het dan zo ver.
Ik kocht een tijdje terug een setje met afbeeldingen van de
volgende reeks namen en hun kaarten:

Abraham Ortelius (1527 – 1598),
Theatre oft toonneel des aerdt-bodems:
waer inne te siene sijn die landt-tafelen der geheelder weerelt:
met een corte verclaringe der selver, 1570.

Gerard de Jode (1509 – 1591),
Speculum orbis terrarum, 1578.

Gerard Mercator (1512 – 1594),
Gli XVII provincie de gli Paesi Bassi, come Fiandra, Brabantia, Hollanda & Zelanda etc.
con gli termini de gli paesi vicini, 1585.

Jodocus Hondius (1563 – 1612),
Gerardi Mercatoris Atlas sive cosmographicae meditationes
de fabrica mundi et fabricati figura, 1619.

Willem Jansz. Blaeu (1571 – 1638),
Atlas Major, sive Cosmographia Blaviana, qua solum, salum, coelum,
accuratissime describuntur, 1662

Johannes Janssonius (1588 – 1664),
Ioannis Ianssonii Atlas contractus, sive Atlantis majoris compendium, 1666.

Wat een namen!

Van boven naar beneden: Gerard de Jode, Jodocus Hondius en Johannes Janssonius. De positie van ‘Nederland’ is op alle drie net iets anders.

De postzegels zijn ontworpen door Maud van Rossum.
Op haar website zag ik nog een paar hele mooie afbeeldingen van
de postzegels. Neem een kijkje.

Van boven naar beneden: Abraham Ortelius, Gerard Mercator en Willem Jansz. Blaeu. Van Blaeu was tot voor kort de Atlas Major te zien in het Huis van het Boek.

Met dank aan PostNL, de meeste tekst komt van hen af.

Bes in Amsterdam

Posted on december 15, 2019 by Argusvlinder

Na het Rijksmuseum ben ik naar het
Allard Pierson gegaan. Ook in Amsterdam.

In het verleden waren De bijzondere collecties van de UVA en het Allard Pierson twee organisaties die in hetzelfde gebouw zaten samen met een boekhandel. Die boekhandel (Nijhof & Lee Boekhandel) bestaat niet meer. De website van het Allard Pierson bevat nog veel links die nergens naar toe gaan. Met soms wel en soms geen foutmelding. De digitale samenvoeging is nog niet rond.

Het museum heeft een tentoonstelling over Bes, de Egyptische god,
die wordt voorgesteld in een leuke animatie.

In de espressobar staat deze Hercules naast de prijskaart opgesteld.

De god Bes in de film.

Een afbeelding van Bes: Bes, kalksteen, Ptolemaeïsche periode (332 – 30 voor Christus). De jaartallen heb ik opgezocht.

Twee beddenpoten in de vorm van Bes, hout, Nieuwe Rijk, 1550 – 1070 voor Christus.

Nijlpaard, Pre-dynastische tijd, 4500 – 3050 voor Christus.

Een leuke, kleine, speelse tentoonstelling.

De vaste collectie van het museum deed me denken aan Meermanno en aan het Sieboldhuis dat ik later op vrijfag in Leiden zou bezoeken. Kleine historische collecties in een mooie omgeving.

London 1988. De steen van Rosetta.

Posted on augustus 21, 2016 by Argusvlinder

De steen van Rosetta. Gezien in het British Museum in London. Sleutel tot het vertalen van de Egyptische hierogliefen.

Wikipedia:

De steen is een donkere granieten steen (van 112 bij 76 cm)
die in juli 1799 in Egypte door Franse genietroepen werd ontdekt bij werkzaamheden aan het fort St. Julien (nu Quaitbay) bij de Egyptische plaats Rosetta (nu El Rashid).

De steen is een tweetalige tekst, geschreven in drie verschillende schriften. Op de steen staat één tekst, geschreven op drie verschillende manieren:
= in het Egyptisch door middel van Egyptische hiërogliefen
= in het Egyptisch door middel van het demotisch schrift
= en in het Grieks alfabet.

De tekst op de steen is een dankbetuiging van de priesters van Memphis aan koning Ptolemaeus V Epiphanes.
De tekst is gedateerd op 27 maart van het jaar 196 v.C.
Er zijn nog twee andere decreten gevonden, het decreet van Canopus (1866) en het decreet van Memphis (1902).
Ook deze decreten waren tweetalig en in drie schriften en
gaven daarmee verdere informatie over het demotisch
en hiëroglyfisch schrift en de Egyptische taal.

De steen van Rosetta kan worden bezichtigd in het British Museum in Londen, waar hij al sinds 1802 wordt bewaard.
In Figeac, de geboorteplaats van Champollion, bevindt zich een kopie van de Steen van Rosetta evenals in het fort waar de steen in 1799 is gevonden.
In Nederland is een kopie te vinden in het Rijksmuseum van Oudheden in Leiden en in het Allard Pierson Museum in Amsterdam.

Details van de steen met de drie schriften.

Argusvlinder

De avonturen van de Argusvlinder

Tagarchief: Allard Pierson Museum

Zeekat

Zeemonnik in de Artisbibliotheek

Dit kan geen toeval zijn!

Dit was mijn dag in het kort, hoe was die van jullie?

Afgietsel

Allard Pierson: manuscripten

Irma Boom

Een bijzondere categorie in de boekenwereld

Bes in Amsterdam

London 1988. De steen van Rosetta.

Delen:

Vind ik leuk:

Delen:

Vind ik leuk:

Delen:

Vind ik leuk:

Delen:

Vind ik leuk:

Delen:

Vind ik leuk:

Delen:

Vind ik leuk:

Delen:

Vind ik leuk:

Delen:

Vind ik leuk:

Delen:

Vind ik leuk:

Delen:

Vind ik leuk: