Boekbinden in augustus (vervolg 4)

De warmte van de afgelopen tijd heeft meegespeeld
in de duur van het werk aan ‘Hoe te binden?’.
Het is de vertaling van een tweetal lezingen van
Hector de Bakker door Boris Rousseeuw,
die ook de uitgave van dit boekje verzorgde
via zijn margedrukkerij Carbolineum Pers.

Vooral afgelopen woensdag zorgde de warmte er voor
dat papier en lijm te snel droogde.
Vandaar dat in dit bericht foto’s van drie werkdagen
bij elkaar gebracht zijn.

Waar waren we ook alweer?

IMG_8608HectorDeBackerBorisRousseeuwVertalingTitelHoeTeBinden

Het boekblok zat al ver in elkaar inclusief leeslint maar mist nog de schutbladen en de kapitaalbandjes. De boekband is ongeveer halverwege: de hoeken van de bekleding moeten nog op maat gesneden worden. Dan kan de omslag met het bekledingsmateriaal gemaakt worden. Dan kunnen we het hoogteverschil tussen de randen en het middenstuk van de platten gaan overbruggen.


IMG_8609HectorDeBackerBorisRousseeuwVertalingTitelHoeTeBinden

Voor het op maat maken van de hoeken heb ik een klein hulpmiddel. Dat zorgt ervoor dat je voldoende ruime overlaat om de hoek mooi om te slaan maar ook niet te veel materiaal over laat.


IMG_8610HectorDeBackerBorisRousseeuwVertalingTitelHoeTeBinden

Als je linnen gebruikt als bekledingsmateriaal dan kun je dat vaak gewoon dubbelslaan bij de rug. Maar heb je dikker bekledingsmateriaal, zoals nu, dan is het goed er voor te zorgen dat er straks niet te veel materiaal in de scharnier komt te zitten. Dus snij ik daar wat materiaal weg.


IMG_8621HectorDeBackerBorisRousseeuwVertalingTitelHoeTeBinden

Voor het opvullen van de binnenkant van de platten (straks komt daar het schutblad nog over) gebruik ik ‘afvalpapier’. Ik heb het dubbelgeslagen zodat de kopkant (boven) en de buitenkant passen en alleen aan de staartkant (onder) en de rugkant nog wat papier weggesneden moet worden.


IMG_8623HectorDeBackerBorisRousseeuwVertalingTitelHoeTeBinden

Als schutblad gebruik ik effen papier dat ik nog had liggen. De kleur is bijna gelijk aan het boekblok maar is anders, qua kleur en structuur.


IMG_8634HectorDeBackerBorisRousseeuwVertalingTitelHoeTeBinden

Vanmorgen ging ik verder, nog een kant op te vullen met wit papier. Dan schutbladen en kapitaalband. Het geheel is dan zo ver dat de boekband en het boekblok in elkaar gezet kan worden.


IMG_8635HectorDeBackerBorisRousseeuwVertalingTitelHoeTeBinden

Helemaal aan het eind (waarschijnlijk pas morgen) ga ik ‘boekhoekjes’ plaatsen. Dat is ook voor mij een eerste keer. Ben benieuwd hoe dat in zijn werk gaat. Ik heb twee ‘kleuren’ gekocht: zilverkleurig en goudkleurig. Vermoedelijk ga ik de goudkleurige aan dit boek zetten.


IMG_8636HectorDeBackerBorisRousseeuwVertalingTitelHoeTeBinden

Beide platten zijn opgevuld. Als ik eerlijk ben kan dit nog een stuk beter. Maar ik wil het boek zondag afhebben en zou meer tijd nodig hebben. Roeien met de riemen die ik heb….


IMG_8638HectorDeBackerBorisRousseeuwVertalingTitelHoeTeBinden

Het boek zit in elkaar. Je ziet dat de vleug in het fluweel voor verkleuringen zorgt die je wel of niet ziet afhankelijk van hoe het boek vastgehouden wordt. Drukken op de band laat al meteen sporen achter. Om er voor te zorgen dat het vocht van de lijm niet in het hele boek trekt moet er nog een maatregel genomen worden.


IMG_8639HectorDeBackerBorisRousseeuwVertalingTitelHoeTeBinden

Die maatregel is om met bakpapier het ‘vochtige’, het gelijmde, deel van het boek te isoleren van de rest. Dat doe je dus aan de voor- en achterkant van het boek.


IMG_8641HectorDeBackerBorisRousseeuwVertalingTitelHoeTeBinden

Dan kan het geheel tussen een plank en karton (en beschermend materiaal) in de boekenpers. Daar ga ik het morgen, zondag uithalen om de metalen boekenhoekjes te plaatsen.


Rozen drogen

Methode twee is die misschien het meest bekend is:
je vind een mooie bloem en stopt die in een boek.
In mijn geval, vooral door de grootte van de bloemen
heb ik er voor gekozen geen boek te gebruiken maar
houten planken met daarop een kleine stapel boeken.
Daartussen kranten en tegen de rozen keukenpapier.

IMG_7150RozenDrogen

Al even had ik niet meer naar de bloemen gekeken. Te lang niet. Bij de eerste opzet had ik de bloemen gecombineerd met de taken met bladeren. Maar door het hoogteverschil rolden de bladeren meteen op. Daarom heb ik al snel het groene blad en de bloemen apart gehouden met ertussen een plank. De bladeren drogen goed en redelijk vlak. Het droogproces is hier later gestart dan de hangende rozen. Dus laat ik ze nog een week onder bezwaar liggen voordat ik ze vernis.


IMG_7152RozenDrogen01

Bij de bloemknoppen is er veel veranderd gedurende de afgelopen tijd (week – 10 dagen). Het volume is enorm afgenomen. Waren de bloemen eerst 2 – 3 centimeter dik, nu zijn ze veel platter. Deze bloem is mooi gedroogd. Maar voor alle bloemen geldt dat ik ze ten minste nog een week laat liggen.


IMG_7152RozenDrogen02

Bij de tweede roos is het kleurverschil in de bloem het grootst. Deze bloem is ook een beetje mis gegaan. Op een punt zijn de bladeren in het keukenpapier terecht gekomen. De bladeren zijn denk ik beschadigd geraakt en daarom is om die plaats meer vocht onttrokken door het keukenpapier en daarmee zijn blaadjes vast komen te zitten in het papier. Deze bloem heb ik gisteren nog even aan de lucht laten drogen maar uiteindelijk toch weer onder bezwaar gelegd omdat ik eventueel krullen van blaadjes wil tegengaan. De roos ligt nu afgedekt met bakpapier en vandaag controleer ik de rozen weer. Bij deze roos zijn linksonder de nerven van het blad mooi zichtbaar.


IMG_7152RozenDrogen03

Deze roos is mooi qua vorm maar door de egale kleur zijn details minder zichtbaar. Dat kan met de belichting te maken hebben. Vandaag nog eens goed kijken. Misschien dat dit beeld nog verandert door verder drogen.


IMG_7153RozenDrogen

Zo dun zijn de rozen geworden.


IMG_7154RozenDrogen

Of en hoe ik de rozen ga gebruiken, weet ik niet. Maar de achterkanten kunnen ook een mooi beeld geven.


IMG_7155RozenDrogen

Dit is de plaats waar de blaadjes in het keukenpapier zijn terecht gekomen. Op zich geeft dit ook een mooi beeld maar ik heb geprobeerd de blaadjes los te krijgen van het papier en dat leidde tot een janboel. Dus dit ligt nu in de vuilnisbak.


Leerdunnen

Of het de juiste beslissing was weet ik pas achteraf.
Ik heb eerst de boekband bedrukt met tekst en de
linosnede. Daarna zijn er nog een paar handelingen nodig
aan het leer voordat de platten en het ruggebord
bevestigd kunnen worden aan het leer.
Dat is een risico en schoonhouden is niet mijn
sterkste kant.
Daarom heb ik een stuk bakpapier op grootte gemaakt
en dat aan de ‘mooie’ kant van het leer bevestigd.

IMG_4534SintVeitBeschermingDoorBakpapier


IMG_4535SintVeitLeerdunnen

De eerste lange zijde (rechts) is gedund. Dat heb ik gedaan met het leerdunmes maar ook een kleine hobbyschaaf.


IMG_4536Etalageletterbak

Mijn etalageletterbak is uitgebreid met drie hanen. Je kunt ook alle vier de alfabetboekjes zien die ik tot nu toe gemaakt heb.


Tweede poging met Omslagband met lias

Vrijdagavond had ik een eerste poging gedaan
om de katernen te verbinden met de perkamenten band
zoals beschreven in het boek van Peter Goddijn:
‘Westerse boekbindtechnieken van de Middeleeuwen tot heden’.
Ik was niet blij met het resultaat.

Zaterdag kon ik een resultaat zien van een geslaagde poging
van een meer ervaren boekbindster op de Open Dag van de
Stichting Handboekbinden in Amsterdam.
Sommige dingen waren hetzelfde aan haar en mijn boekmodel maar
de binding bij haar was een stuk strakker.

Dus zondagmiddag een nieuwe poging. Minder voorzichtig als bij
de eerste poging lukte het nu veel beter. ik ben tevreden.

IMG_0729OmslagbandMetLiasTevredenMetResultaatTweedeNaaiPoging


IMG_0730OmslagbandMetLiasBoekblokPastNaTweedePogingOokGoed

Het boekblok past weer prima. Ik heb van ieder katern twee vellen weggehaald. Het aantal vellen (12) was vooral gekozen om een goede spreiding te krijgen van de gaten die gebruikt worden bij het naaien. Dat heb ik nu al bereikt. Maar minder dikke katernen past misschien beter bij deze afmetingen. Voorlopig denk ik dat dit een goede keuze is maar de tijd zal het leren.


Nu ik deze hindernis met succes genomen heb volgt de volgende.
Natuurlijk.
Het is volgens Goddijn de bedoeling het eerste blad van
het eerste katern en het laatste blad van het laatste katern
te gaan benutten als schutbladen.
Probleem daarbij is dat vocht en perkament niet goed samen gaan.
Dus moet je daar voorzieningen voor treffen.
Vandaar dat ik eerst goed ben gaan passen en meten en
de stappen me voorstel die ik moet nemen om het eerste schutblad
en de band onder de pers te krijgen.

IMG_0731OmslagbandMetLiasGelijmdeVerstevigingsstrokenNetVoorLijmenSchutblad1

Zo ga ik het lijmen. Het katern beschermen met een lijmvel.


IMG_0732OmslagbandMetLiasVoorbereidenLijmenEnPersenSchutblad1

Zo ga ik het ingelijmde schutblad en de plat tussen twee vlakke planken bekleed met bakpapier leggen. Dat kan dan in zijn geheel in de pers. Ik kan niet zoals De Haas in Goddijn beschrijft de twee platten en twee schutbladen in één keer in een pers brengen. Ik moet het een voor een doen. Als de plat met schutblad in de pers zit, waar is dan de rest van het boek?


IMG_0733OmslagbandMetLiasGeenRommeltjeMaarVoorzichtigPersenEenPlatMetEersteBladEersteKatern

Dit is niet zomaar een rommelige stapel. Hier ondersteun ik de omslagband met een boek terwijl de plat en het schutblad in de pers zitten. En nu maar drogen en hopen dat het er allemaal mooi recht uitkomt.


Kaft voor mijn boek

Als je een boek inbindt dan zit ik nog vaak met een lege kaft.
Daarom dat ik eens wil proberen of ik met een Transfer Medium
een zelf samengestelde afbeelding kan overbrengen op het
boekbinderslinnen.
Eerst maar eens een afbeelding maken:

 photo IndiaCompilatieTest01.jpg

Dit is een compilatie van foto’s van een landkaart van India met foto’s van de laatste vakantie. Zo kun je bijvoorbeeld het kenmerk van Chandigarh zien (het Open Hand-monument), het Paleis van Justitie van Chandigarh, Sangam in Allahabad, de stupa in Sanchi, een rotstekening uit Bhimbetka, Aarti in Varanasi, pelgrim in Haridwar, beeld uit het museum in Bhopal enz.


Dat beeld heb ik nodig in spiegelschrift. Want als je het gaat
overbrengen dan komt het pas correct te staan.
Dus de afbeelding waar ik aan werkte ziet er als volgt uit.

 photo IndiaCompilatieTest02.jpg


 photo DSC_0210HetBoekbindlinnenLigtGereedOpDePlankEnBakpapierOmStraksEenEnAnderOnderBezwaarTeLeggen.jpg

Ik heb een stuk boekbindlinnen op maat gemaakt. Dat leg ik op een houten plaat. Op die plaat ligt een stuk bakpapier om ongewenst plakken tegen te gaan. Straks kan hier dus nog een plaat hout bovenop en een stapel boeken.


 photo DSC_0211AfbeeldingNogEvenPositionerenVoorAanbrengenTransferMedium.jpg

De afbeelding nog even nauwkeurig positioneren. De liniaal en driehoek moeten me dadelijk helpen om na het aanbrengen van het medium de afbeelding snel weg te kunnen leggen.


 photo DSC_0212VolgesmeerdMetCollallTransferMediumEnOpLinnenGeplaatst.jpg

De afbeelding is goed ingesmeerd met medium (vind ik) maar droogt al snel en het papier scheurt in. Het geeft al met al niet zo’n goed gevoel. Morgenochtend maar zien of het onder bezwaar goed gedroogd is, of het papier zich laat verwijderen en of de afbeelding dan overgebracht is.