Sint Veit – Gereed

Voor mensen die de eerdere stappen in het proces gezien
of gevolgd hebben: het inbinden van “Sint Veit”, de
tekst van Aart van der Leeuw met illustraties van Henri
van Straten is gereed.
Gisteren kon ik het uit de boekenpers halen en nu
kan ik het boekje laten zien.
= ingebonden in leer;
= nadat het woord ‘morgen’ met afficheletters was gedrukt
met zwarte inkt op het leer;
= nadat een linosnede met de kop van een haan was afgedrukt
over een klein stukje van de tekst, ook op het leer;
= als schutbladen werd paste paper gebruikt die ik een tijdje
geleden als experiment gemaakt had.
Nu kan ik het laten zien.

IMG_4646SintVeit

De tekst ‘morgen’ en de kop van de haan zijn gebaseerd op een zin die ik toevallig las op de eerste pagina met tekst. Daar stond: ‘Nu brak de morgen aan’. Een eerste test voerde ik uit met het woord ‘brak’ maar ‘morgen’ vond ik uiteindelijk geschikter. Gisteren, toen ik voor het eerst een stuk van de tekst las, zag ik dat op de eerste pagina ook een haan voorkomt.


IMG_4647SintVeitSchutbladVoor

Het schutblad, voor in het boekje. De schutbladen zijn gekozen vanwege hun kleur. De vormen op het paste paper speelden bij de selectie geen rol. Behalve dat ik het een goed idee vond om het drukste blad voor in het boek te gebruiken.


IMG_4648SintVeitAartVanDerLeeuw

Titelblad met de vermelding van Uitgeverij Boekblok en Atelier de Ganzenweide, de schrijver (Aart van der Leeuw) en de illustrator (Henri van Straten).


IMG_4649SintVeitIllustratieHenriVanStraten

Vandaag toon ik twee van de illustraties. Het gaat om linosnedes/houtsnedes. Dat is ook de reden waarom de haan op de bekleding van het voorplat staat.


IMG_4650SintVeitIllustratieHenriVanStraten

Nog een voorbeeld. De lino’s/houtsnedes zijn mooi.


Wikipedia:

Henri Van Straten (Antwerpen, 5 oktober 1892 – spoorloos verdwenen op 7 september 1944) was een Vlaams kunstenaar.

Samen met Frans Masereel, Jan-Frans Cantré, Jozef Cantré en Joris Minne hoorde Henri Van Straten tot de bekende Vijf, die na de Eerste Wereldoorlog de Vlaamse houtsnijkunst renoveerden. Van Straten was een van de oprichters van de vereniging Lumière.

IMG_4651SintVeitSchutbladAchter

Het tweede schutblad.


IMG_4652SintVeit

Leren van wat niet goed ging en op naar het volgende project.


Nieuws uit de boekenpers

Vanochtend heb ik het boekblok met de tekst ‘Sint Veit’ van
Aart van de Leeuw in de boekband gezet.
Daarbij gebruik je lijm om de schutbladen en het gaas dat op
de rug is aangebracht te verbinden met de platten van de boekband.
Om het vocht niet in het papier van het boekblok te laten trekken
zijn tussen het schutblad en het boekblok bakpapier aangebracht.
Dus nu kan het boek 24 uur drogen in de boekenpers.

IMG_4621SintVeitSchutbladenGelijmdNuBoekenpers

Bijna gereed om in de boekenpers te gaan. Nog even en dan kan ik eindelijk de tekst ook eens gaan lezen.


Boekband afwerken

Het was wel een dagje:
al die ophef over een avondklok die er misschien komt.
Heel veel mensen komen helemaal niet op straat in de avond en nacht
dus voor hen zal het geen probleem zijn.
De sombermannen waren weer op pad in de media.
Daarnaast was er een inauguratie in de VS met een
overtuigende speech van Biden.
Dus er was niet zoveel tijd over om aan de boekband te werken.

IMG_4610SintVeit

Deze boekband lag te drogen in de boekenpers. De volgende stap is de twee panelen van de platten waar nog geen bekleding is, een beetje gelijk te maken met het leer. Dan is zo dadelijk de overgang tussen het leer en de rest van de plat kleiner. Ik heb hier drie lagen papier geplakt aan de linkerzijde.


IMG_4611SintVeit

Hier is dat rechts ook gedaan. Nu ligt de boekband onder bezwaar te drogen.


Volgende keer ga ik het boekblok in de band zetten.
Dan is het nog een aantal uren drogen en dan is dit boek af:
Sint Veit van Aart van der Leeuw.
De uitgave in losse katernen van 2020 van Uitgeverij Boekblok,
in samenwerking met Atelier de Ganzenweide.

Wikipedia:

Aart van der Leeuw (Hof van Delft, 23 juni 1876 – Voorburg, 17 april 1931) was een Nederlands prozaschrijver en dichter.
Hij schreef niet een zeer omvangrijk oeuvre, maar zijn boeken Ik en mijn speelman uit 1927 en De kleine Rudolf uit 1930 worden gezien als klassiekers van de Nederlandse 20ste-eeuwse letterkunde. Opmerkelijk aan zijn poëzie is dat hij zich toelegde op het prozagedicht.

Leeuw en Haan

Eigenlijk realiseer ik me nu pas,
achter de computer, kijkend naar de foto’s,
dat ik twee dieren centraal stel bij de publicatie Sint Veit:
de leeuw van de naam van de schrijver Aart van der Leeuw en
de haan als symbool van ochtend of morgen.

Maar goed de laatste foto’s gingen over leerdunnen.
Ik ben weer een stukje verder.

IMG_4564SintVeitLigtTeDrogen

Zo lagen de boekband in spé en het boekblok naast elkaar op de werktafel. De boekband lag te drogen. De platten en de rug waren al tegen de leren bekleding gelijmd.


Atelier de Ganzenweide heeft deze tekst gekozen voor publicatie
vanwege de illustraties. Die zijn van Henri van Straten.

IMG_4565SintVeitPreVieuw

Voordat je alles vastplakt is het goed nog even te kijken hoe het eindresultaat er uit gaat zien.


IMG_4607SintVeitOverstekendeFlappenLinksEnRechtsNogLijmen

Dan plak je eerst de omslagen aan de lange kanten vast. De boekband is bijna gereed (qua bekleding).


IMG_4608SintVeitLeerGelijmd

Zo kan dan aan de binnenkant het leer gelijk gemaakt worden met de platten en dan kan het boekblok in de boekband geplaatst worden.


Zelf een boekband maken

Je hoeft natuurlijk helemaal geen leren band te maken
en je hoeft hem dan ook zeker nog niet te bedrukken.
Maar ik ben dat wel aan het doen.
Ik sprak steeds over Sint Veit, het werk van Aart van der Leeuw,
als het project voor Koppermaandag maar ik zat fout.
Dit jaar was er een ander boek dat uitgegeven is door Uitgeverij
Boekblok en dat bedoeld was als Koppermaandagproject:
‘Liefdesbrieven’ van Multatuli.

Op 2 maart 2020 is het 200 jaar geleden dat Multatuli in Amsterdam werd geboren. In het kader hiervan herdrukt De Arbeiderspers uit de privé-domeinreeks nummer 54 uit 1979, ‘Liefdesbrieven’. Bezorgd en van aantekeningen en een nawoord voorzien door Paul van ’t Veer, naar moderne spelling gezet door Henk Gielkens. Aan de nieuwe editie is een voorwoord van Elsbeth Etty toegevoegd.

De winkeleditie is genaaid en direct ingehangen in het papieren omslag, met flappen. Voor handboekbinders en andere boekenliefhebbers is het boek ook in losse, ongebonden katernen te koop.

IMG_4540SintVeit

Maar aan de ‘Liefdesbrieven’ ben ik nog niet begonnen. Ik ben een leren boekband aan het maken voor de tekst ‘Sint Veit’. Ben aangekomen op het punt dat ik het leer wil dunnen aan de randen die de omslagen gaan vormen. Daarvoor gebruik ik een leerdunmes maar ook een kleine hobbyschaaf.


IMG_4541SintVeit

Met schaaf, mes, markeringen en een stuk stevig karton probeer ik een zo recht mogelijke strook aan alle vier de kanten van het leer te dunnen. Daarna ga ik dat ook voor de rug en scharnierpunten van de band doen.


IMG_4542SintVeit

Tegen de haarzijde van het leer heb ik bakpapier vastgemaakt om het drukwerk zoveel mogelijk te beschermen. Bij het dunnen zet je toch wel kracht op het leer en hoewel het vlak met de bedrukking niet bewerkt wordt loop je toch het risico de mooie kant van het leer vuil te maken of het drukwerk te beschadigen.


IMG_4543SintVeit

De mooie kant is mooi gebleven. Het leer moet nog wel omgeslagen worden dus de afmetingen gaan nog veranderen. Maar dit geeft al wel een klein beetje een idee.


IMG_4555

Ik heb het keer na het dunnen bijgesneden. Op een plaats was ik een beetje door het leer gegaan. Maar door alle zijdes opnieuw uit te meten en te snijden komt dat wel goed. Dat is zo mooi aan boekbinden: je kunt altijd nog wel wat correcties doorvoeren. Zeker als je niet in series boeken maakt kan dat goed.


Het moment om het boek in elkaar te zetten komt steeds dichter bij
maar nu eerst de band afronden.

Leerdunnen

Of het de juiste beslissing was weet ik pas achteraf.
Ik heb eerst de boekband bedrukt met tekst en de
linosnede. Daarna zijn er nog een paar handelingen nodig
aan het leer voordat de platten en het ruggebord
bevestigd kunnen worden aan het leer.
Dat is een risico en schoonhouden is niet mijn
sterkste kant.
Daarom heb ik een stuk bakpapier op grootte gemaakt
en dat aan de ‘mooie’ kant van het leer bevestigd.

IMG_4534SintVeitBeschermingDoorBakpapier


IMG_4535SintVeitLeerdunnen

De eerste lange zijde (rechts) is gedund. Dat heb ik gedaan met het leerdunmes maar ook een kleine hobbyschaaf.


IMG_4536Etalageletterbak

Mijn etalageletterbak is uitgebreid met drie hanen. Je kunt ook alle vier de alfabetboekjes zien die ik tot nu toe gemaakt heb.


De haan

IMG_4514SintVeit

Vandaag heb ik de haan weer in de rode inkt gezet om de boekband af te ronden (voor wat betreft het bedrukken). Als de haan ook op het leer is gedrukt en het is allemaal goed gedroogd, dan zal het leer nog gedund moeten worden om een flexibele maar sterke leren bekleding van de boekband te worden. Maar dat dunnen is nog niet gebeurd. De grootste uitdaging is om de haarzijde van het leer, de kant met de afbeelding, mooi te laten. Niet te beschadigen en niet vuil te maken.


IMG_4515SintVeit

Maar eerst een paar testafdrukken maken. De eerste op papier waarop ik eerder de tekst had getest. Je ziet dat het papier en de boekenpers al gereed staan.


IMG_4516SintVeit

Los van het feit dat dit een eerste afdruk is met de linosnede (na schoongemaakt te zijn geweest en te hebben liggen drogen), zie je heel grote verschillen tussen het materiaal waarop je drukt. Ik heb vanmiddag drie papiersoorten, karton en leer gebruikt als ondergrond en de textuur van de afdruk is steeds anders.


IMG_4517SintVeit

Maar na al het testen is het nu de beurt aan het leer. De hopelijk definitieve afdruk. Gelukkig bleek vandaag dat de verwarming in mijn werkplaats weer werkte. Je merkt dat meteen aan het veel sneller drogen van de drukinkt.


IMG_4518SintVeitInMal

Het lukte goed om de linosnede in de mal te passen.


IMG_4519SontVeit

Met dit eindresultaat ben ik dan ook heel tevreden. Het rood over de zwarte letters heeft een betere dekking dan bij eerdere pogingen.


Dan kan hierna het leerdunnen beginnen.

Het ‘gen’ is geplaatst

De boekband die ik aan het maken ben voor ‘Sint Veit’,
een tekst van Aart van der Leeuw, krijgt op de leren band
de tekst ‘morgen’ over twee regels gedrukt met afficheletters.
Gisteren zag je hier een bericht over de eerste drie letters,
vandaag waren die droog en kon de tekst ‘gen’ ook gezet worden.

IMG_4488SintVeit

Bij de eerste test, op papier, komen de letters ‘gen’ te dicht of zelfs op ‘mor’ te staan. Dat moet beter. Daarom heb ik op het papier een streep getrokken. Die zie je links van de tekst. Dat is zogenaamd de onderkant van de tekst waaronder ik ‘gen’ ga drukken.


IMG_4489SintVeit

Bij de eerste test heb ik waarschijnlijk onvoldoende opgelet. Je ziet de potloodstreep opzij van de letters, op het plakband. Dat is hoe hoog de letters komen. Die moet ik dus in balans brengen met de streep op het papier.


IMG_4490SintVeit

Dit is het resultaat waar ik naar op zoek ben: een kleine kier wit tussen de twee regels met tekst.


IMG_4492SintVeit

Dan leg ik het leer met de mal zo gereed dat het geheel met de afficheletters dadelijk eenvoudig in de boekenpers kan. Goed opletten dat het papier of het leer dadelijk niet tegen de pers aan stoot. Alles moet mooi blijven liggen zoals ik het wegleg.


IMG_4493SintVeit

Het resultaat is prima. Je ziet nog een kleurverschil tussen de bovenste en onderste regel maar dat komt omdat de onderste regel nog uit natte inkt bestaat. Morgen zal dat bijgetrokken zijn.


IMG_4494SintVeit

Net als gisteren zet ik de mal even zo vast dat de tekst helemaal vrij is en goed kan drogen zonder bijvoorbeeld aan het papier te drogen. Volgende keer is het de beurt aan de haan.


Sint Veit: eerste letters gedrukt

IMG_4463SintVeitBasisVoorBoekband

De basis voor de boekband heb ik in elkaar gezet. De twee platten en het ruggebord zijn met elkaar verbonden met een stuk kraftpapier. Nu ik dat heb kan ik het leer gaan voorbereiden dat de bekleding van deze basis gaat vormen.


Het plan is om op basis van deze basis en het leer
een mal te maken dit ik gebruik om daarbinnen de
tekst (mor – gen) en de lino (afbeelding van een haan)
te gaan afdrukken.

IMG_4465SintVeitBasisVoorBoekband

Dit is die basis. Eigenlijk zou de rug van een nog dunner soort grijsbord moeten zijn maar die heb ik niet op voorraad.


IMG_4466SintVeitLeerVoorBoekbandVleeszijde

Dit is het stuk leer dat ik al op maat gesneden heb. Het is een stuk leer van een Engelse leverancier die het ‘book calf’ noemt. Het is nu nog vrij dik. De kant die nu naar boven ligt en waarop ik lijnen getrokken heb is de vleeszijde. Dat is de kant die je straks niet ziet. Dit is, zeg maar, de binnenkant.


IMG_4478SintVeitBasisBoekbandPassenOpHetLeer

Voor de zekerheid nog eens de basis voor de boekband passen en meten op het leer. De breedte voor de rand die straks wordt omgeslagen is hier 3 centimeter.


IMG_4479SintVeitMalVoorBedrukkingBoekband

Dit is de mal voor het bedrukken van het leer. De donkere zwarte lijnen zijn de buitenmaten van het boek. Daarbinnen laat ik een halve centimeter boven, onder en aan de zijkanten. Daar zie je de potloodstrepen. Daar ga ik het papier wegsnijden om de ruimte vrij te maken voor het bedrukken.


IMG_4480SintVeitMalOpBekledingsleerBevestigen

Hier zie je dat ik de mal bevestigd heb op het leer. Ik heb besloten de buitenkant van de boekbandbekleding te gaan bedrukken voordat ik het leer ga dunnen. Of dat slim is weet ik (nog) niet. Ik zal extra voorzichtig moeten zijn met de ‘goede’ kant van het leer. Voorzichtig zijn is niet mijn sterkste kant maar je moet jezelf regelmatig uitdagen.


IMG_4481SintVeitMalEnBasisBoekbandPassen

Nog een keer de boekbandbasis passen en meten op het leer en de mal. Het goede nieuws is dat ik bijna 1 centimeter meer ruimte heb in de hoogte voor de tekst en de afbeelding. Dat komt omdat ik bij het testen van het drukken uitgegaan ben van de grootte van het boekblok. Maar de boekband steekt daar aan de boven en onderkant natuurlijk uit. Aan de zijkant trouwens ook (1 maal).


IMG_4482SintVeitAffichelettersEnLinoPassen

Dat dan weer even checken met de afficheletters en de lino. Steeds passen en meten.


IMG_4483SintVeitZoGaatHetDanDeBoekenpersIn

Bij het drukken van de tekst en de linosnede op het leer maak ik gebruik van de boekenpers. Dus voordat ik aan het werkelijk bedrukken ga beginnen eerst nog even controleren hoe dat dadelijk zal gaan met het leer en hoe een en ander in de boekenpers past.


IMG_4484SintVeiteerstTesten

Eerst de eerste letters uitproberen op papier. Bij een eerste drukgang gaat er altijd wel iets mis zoals je hier kunt zien bij de bovenste tekst bij de letter ‘r’. De tweede drukgang is beter.


IMG_4485SintVeit

De derde poging is op het leer. Zo komt het uit de boekenpers.


IMG_4486SintVeit

‘mor’, de eerste drie letters van ‘morgen’. Dat is het woord dat me opviel toen ik de eerste bladzijde van Sint Veit bekeek. Daar stond ‘Nu brak de morgen aan’. Dat woord ‘morgen’ combineer ik met een haan, een zelf gesneden linosnede.


IMG_4487SintVeit

Ik plak de mal even zo vast dat de lekst vrij van de mal kan drogen. Morgen misschien de rest van ‘morgen’.


Volgende stap inbinden

Gisteren heb ik de katernen ingebonden tot een boekblok.
Vandaag heb ik er papier bij gezocht om als de schutbladen
te gaan dienen.
Dat is op maat gesneden en gelijmd en de platten zijn
uit grijsbord gesneden.
De volgende stap wordt dan de basis voor de boekband in
elkaar te zetten, het leer te gaan snijden en voorbereiden
(dunnen en een mal maken om het drukken van de tekst en
de lino op de boekband voor te bereiden).

In dit tempo dreigt het boek toch nog gereed te zijn
voor Koppermaandag.

IMG_4455SintVeitVellenPastPaperVoorSchutblad

Dit zijn de twee bladen paste paper die ik een tijd geleden gemaakt heb. Ik had ze zonder specifiek project in gedachten gemaakt. Maar beide zijn in hetzelfde rood. Dus dat gaat best mooi passen. De kleur die in de tekst wordt gebruikt is ook rood en die kleur gebruik ik ook voor de lino die op de omslag komt.


IMG_4456SintVeitBoekblokSchutbladenGaas

De katernen en de paste paper zijn in de snijmachine op maat gesneden. Ruim 16 bij 12 centimeter. De rug is gelijmd en er is gaas aangebracht om straks een goede verbinding tussen het boekblok en de boekband te krijgen.


IMG_4457SintVeitSchutbladVoor

Zo ziet het eerste schutblad er dan uit in het boekblok. De linkerhelft wordt straks tegen de boekband bevestigd.


IMG_4458SintVeitSchutbladAchter

Het schutblad achter ziet er dan zo uit. Minder fel van kleur maar een mooie, eenvoudige vorm.


IMG_4459SintVeit

Boekblok met platten.


IMG_4460SintVeit

Dan met de rug. In het nieuwe jaar kan dat in elkaar gezet worden en verder afgemaakt.


Inbinden Sint Veit-boekblok

Ben al even bezig met het nadenken over de boekband maar
ik moet natuurlijk wel eerst de losse katernen nog inbinden.
Dat heb ik vandaag gedaan.
Dan kan ik morgen de achterkant lijmen, voorzien van een stukje gaas
en dan de stukken grijsbord voor de platten en rug snijden.

IMG_4454SintVeit

De losse katernen van Sint Veit, geschreven door Aart van der Leeuw, zijn ingebonden. Stap 1 om te komen tot een boekblok is daarmee gezet.


Een laatste test

Met mijn afficheletters heb ik al een paar tests uitgevoerd
om een tekst op leer te drukken zodat ik het leer daarna
kan gaan gebruiken om het boek ‘Sint Veit’, geschreven door
Aart van der Leeuw, in te binden.
De uitgave die ik wil inbinden is de uitgave van Uitgeverij Boekblok
en Atelier de Ganzenweide. Het is de uitgave voor de
Koppermaandag van 2021.
De Koppermaandag bijeenkomst en tentoonstelling gaat het komend jaar
niet door, tenminste niet op de dag dat het echt Koppermaandag is.

Die tekst is prima af te drukken op het leer.
Naast de tekst wil ik ook een kleine lino afdrukken op het leer.
Ook dat gaat prima.
Maar wat nu als ik met de rode drukinkt van de linosnede moet drukken
over het zwart van de tekst?
Dat is de test die ik vandaag deed.

IMG_4451SintVeitRechtseHaan

Eerst de haan voor een tweede keer op een stuk perkament afgedrukt. Net als de eerste keer gaat dat prima. Dit kan binnenkort als schutblad of als boekomslag dienen. Alleen nog een tekst zoeken.


IMG_4449SintVeitMorgen

De afdruk van de lino hoeft straks niet over de hele tekst zoals hier, maar mijn proefstuk leer is niet zo groot. Nu kan ik zien dat het maar goed is dat ze elkaar straks maar deels gaan overlappen. Maar het valt me niet tegen.


IMG_4452SintVeitMeetsTarzan

Hier links op de testafdruk op papier, zie je hoe de twee gaan overlappen.


IMG_4450SintVeitGereedschap

Misschien dat ik bij dit gereedschap nog een kwast toevoeg om te zien of het rood met een kwast nog wat meer te accentueren is. Ook dat moet ik eerst testen. Voor nu is het resultaat goed genoeg om de boekband te gaan maken.


Alle hanen verzamelen

Op de boekband van het boek Sint Veit ga ik het woord
‘morgen’ drukken naar de zin ‘Nu brak de morgen aan’.
Naast en over de tekst komt een rode haan.

IMG_4417sintVeitOntwerpLinosnedeHaan

Het begint met een ontwerp voor de linosnede die ik wil maken. Maar omdat ik niet weet hoe de rode drukinkt zich gaat houden ga ik na het snijden van de lino, die lino op verschillende materialen uitproberen.


IMG_4418SintVeitHaanLinosnede

Uitgesneden ziet het er dan zo uit.


IMG_4430SintVeitHaanMetInkt

Zo ziet dat er dan uit nadat de lino is ingerold met een rode drukinkt. Omdat een eerste afdruk altijd minder is probeer ik dit eerst op papier.


IMG_4431SintVeitHaanOpPapier

Sommige stukken, bijvoorbeeld in de kam van de haan, zijn minder goed.


IMG_4432SintVeitTest

De tweede afdruk maak ik op mijn test. Ook een stuk papier, een katern uit een boek over Tarzan. Maar al wel eens over de zwarte inkt heen.


IMG_4434SintVeitHaanInBoekenpers

Na het plaatsen van de lino gaat het geheel in de boekenpers.


IMG_4435SintVeitOpTarzan

Dit is dan het resultaat.


IMG_4436SintVeitOpKaalLeer

Zo ziet de haan er uit op het leer dat ik als bekleding wil gebruiken. Dat is een goede afdruk.


IMG_4437SintVeitOngelijkWitLeer

Hier probeer ik de lino op een stuk wit leer waar een soort van nerf in zit.


IMG_4438SintVeitHaanOpWitteLeersoort

Dat geeft geen goed beeld. Het is onrustig en op sommige plaatsen loopt de inkt via de nerven uit.


IMG_4439SintVeitOpPerkament

Op perkament vind ik het dan weer wel goed geslaagd.


IMG_4440SintVeitAlleHanenVerzamelen

Alle hanen verzamelen!


Tarzan meets Sint Veit

Het plan is om de tekst ‘Sint Veit’ van Aart van der Leeuw
in te binden. De tekst is dit jaar verschenen in losse katernen
bij Uitgeverij Boekblok, in samenwerking met Atelier de Ganzenweide.

Voor de boekband wil ik proberen om met mijn afficheletters
een korte tekst te drukken. Mijn oog viel op een willekeurige
zin op de eerste pagina: ‘Nu brak de morgen aan.’

Mijn eerste tests heb ik uitgevoerd met het woord ‘Brak’.
Een woord met meerdere betekenissen: niet zoet en niet zout –
breken – je gevoel na een avond doorzakken – beginnen – in
Brabants dialect een klein kind.
Waarschijnlijk zijn er nog meer betekenissen.
Maar ik geef er nu de voorkeur aan om het woord ‘morgen’
te kiezen.

Om de grootte van de letters op de kleine boekband
in te schatten heb ik een stuk papier genomen om het woord
eens op af te drukken. Toevallig nam ik uit de bak met afval
een boekkatern van een boek met een avontuur van Tarzan.

IMG_4400SintVeitNuBrakDeMorgenAan

Op dit katern teken ik de grootte af van het boekblok (de band zal iets groter worden) zodat ik eerst het woord ‘mor – gen’ kan gaan drukken over twee regels. Dat geeft een beetje een beeld van de ruimte die overblijft.


IMG_4402SintVeitTarzanMeetsMorgen

De letter ‘g’ is niet mooi maar dat gebeurd vaker als je een eerste afdruk maakt met deze houten letters. Eerder had ik de grootte gemeten van de houten blokjes waar de letters opzitten maar die zijn hoger dan de feitelijke letters. Dus ik hou iets meer ruimte over aan de onderkant van de tekst. Ik wil deze tekst gaan combineren met een linosnede. De afbeeldingen in het boek lijken ook met linosnedes gemaakt te zijn. Maar de ruimte is klein.


IMG_4403SintVeitMorgen

De tekst heb ik ook een keer op een ‘proeflap’ gedrukt. De ‘g’ is nu wel mooi. Dit is het leer waarmee ik van plan ben de bekleding te maken. In de tekst komt na de aanbrekende morgen ook een haan voor. Dus het plan is om een gestileerde haan, in rood, rechtsonder op de boekband te plaatsen. Die zal dan deels over de tekst gaan. Maar de rode inkt die ik heb is heel anders als de zwarte. Dus nu eerst een lino snijden en dan weer testen.


IMG_4404SintVeitMorgenHaan

Als ik zeg een gestileerde haan dan bedoel ik iets dergelijks.


Aart van der Leeuw: Sint Veit

Aart van der Leeuw schreef de tekst Sint Veit.
Dit jaar werd de tekst opnieuw uitgegeven door het samenwerkingsverband
van Uitgeverij Boekblok en Atelier de Ganzenweide.
Het is een uitgave in losse katernen speciaal om zelf in
te binden. Daar wil ik mee gaan beginnen.
Maar ik ben nog aan het nadenken over de boekband.

IMG_4376SintVeitNuBrakDeMorgenAan

Toen ik het boekje doornam met illustraties van Henri van Straten (het lijken linosnedes) viel mijn oog op de zin ‘Nu brak de morgen aan’. Daar ga ik eerst maar een wat mee uitproberen.


IMG_4377SintVeitUitgeverijBoekblokAtelierDeGanzenweide


IMG_4378ASintVeitBrak

Zou ik met mijn afficheletters een tekst op de band kunnen drukken? Gezien de beperkte afmetingen kan ik op de omslag niet veel tekst kwijt. Eerst maar eens zien of dat lukt: drukken op leer. Ik besluit te gaan proberen met het woord ‘brak’. Ik had nog een stuk leer liggen dat de afmetingen heeft die bij benadering overeenkomen met het boekje.


IMG_4379SintVeitBrak

De letters heb ik met plakband tijdelijk aan elkaar geplakt zodat de letters kunnen dienen als een soort van stempel. Dan even passen.


IMG_4380SintVeitBrak

Dan drukinkt op de letters. Eerst eens uitproberen op papier.


IMG_4381SintVeitBrakTest


IMG_4382SintVeitBrakOpLeerInDeBoekenpers

Het resultaat is voldoende dus letters opnieuw inrollen met drukinkt. Op het leer plaatsen en deze keer eens in de boekenpers.


IMG_4383SintVeitBrakOpLeer

Zo ziet dat er op het leer uit.


IMG_4384SintVeitBrak

Papier en leer.


IMG_4385SintVeitBrak

Nu met de letters erbij.


De inkt moet een paar dagen drogen en dan ga ik eens zien hoe
die zwarte inkt zich houdt.
Dan kan ik langzaam verder naar het ontwerp van de boekband
toewerken.

Waar de boekbinder de mosterd vandaan haalt

Een van de meest gestelde vragen aan een hobby-boekbinder is:
Waar haal je de tekst vandaan?

Een boekbinder is natuurlijk, in het beeld van de meeste mensen,
vooral bezig met een tekst in te binden, die door iemand anders
is gemaakt.
De meeste boekbinders willen zich immers bezig houden met de
constructie van het boek, de illustratie van het boekblok en de band,
mooie schutbladen, leeslint, een foedraal voor het boek, de kneep,
leer of perkament, wat voor kapitaalband, wel of geen sluiting.
Is het een Engelse binding of toch Duits of Frans?

Gelukkig is er in Nederland een uitgeverij die zich specialiseert
in het uitgeven van boeken in losse katernen.
De ‘Uitgeverij Boekblok’ is voortgekomen uit de activiteiten
van Atelier de Ganzenweide.
Ze ontwikkelen samen met schrijvers, de beheerders van rechten op teksten en
illustraties, met uitgeverijen, enz, sets van losse katernen
die wij dan vervolgens kunnen inbinden tot mooie boeken.

IMG_4127AartVanDerLeeuwSintVeitUitgeverijBoekblokAtelierDeGanzenweide

Dit is een voorbeeld van een recente uitgave. Geschreven door Aart van der Leeuw met illustraties van Henri van Straten: Sint Veit. Het origineel verscheen in 1931. Nu van de hand van Uitgeverij Boekblok / Atelier de Ganzenweide. Het betreft een boek van een kleiner formaat (12 x 16,4 cm), 5 katernen van alk 12 pagina’s.


IMG_4128AartVanDerLeeuwSintVeitHenriVanStratenUitgeverijBoekblokAtelierDeGanzenweide

Na het inbinden zal dit op maat gesneden worden en een tijdje later eindig je dan met een uniek exemplaar van de tekst. Hier heb ik nog wat werk dus.