Op dit moment lees ik een boek over jaarringen.
Het boek is geschreven door Valerie Trouet.
De Nederlandse versie heet: Wat bomen ons vertellen.
Ik luister naar nummers van:
Jimi Hendrix
Ennio Morricone
Neil Young
Toto
R.E.M.
The Cure
Scorpions
Radiohead
Beyoncé
Ik heb van de playlist die in haar boek staat een playlist
gemaakt in iTunes.
Er is een vakantie waarvan ik ooit de hoogtepunten al eens had
laten zien maar waar ik nooit uitgebreid bij stil heb gestaan.
Tenminste niet op internet.
In 2013 (november) gingen we naar de Pushkar Fair.
Jaarlijks komen in Rajasthan, bij het plaatsje Pushkar,
de handelaren in kamelen bij elkaar.
Het evenement is een combinatie van een beurs voor zakenmensen
en een religieus festival.
Eerst een aantal dagen met de kuddes kamelen en dan gaat het
aan het eind van de week over in een religieus festival.
Pushkar is een kleine stad die rond een meer ligt.
Het terrein van de Pushkar Fair ligt buiten de stad.
De handelaren brengen hun eigen tenten mee.
De reis er naar toe was heftig (voor ons).
Eerst de vlucht naar New Delhi, dan kort slapen (paar uur),
dan met de auto naar Jaipur. Daar bleven we een dag en nacht
en dan door naar Pushkar.
Op de terugweg brengen we meer tijd in Jaipur en New Delhi door.
In 1995 waren we al eens in New Delhi en Jaipur geweest.
De wegen in Jaipur waren toen nog niet verhard.
Dat was nu wel.
Het hotel waar we deze keer verbleven was een voormalig stadspaleis.
Een koninklijke familie van buiten Pushkar had een eigen
paleis in de stad Jaipur om de invloedrijke maharadja
van Jaipur te bezoeken.
Het paleis wordt deels door de nazaten van de familie zelf gebruikt
en deels als hotel.
Let the magic begin.
Zo keken we vanaf het brede balkon van de kamer naar de omgeving, overdag.
Aan het begin van de avond verschijnt dan het buitenrestaurant.
Met het licht aan wordt alles een sprookje.
De entree van de hotelkamer.
Hotelkunst. Het bovenraam van een van de deuren. Tijd om te gaan slapen en morgen naar Pushkar.
De afgelopen week was het misschien veel Guatemala.
Het was niet de bedoeling het af te raffelen maar 65 berichten
over die vakantie was een mooi getal.
Tijd voor een volgende vakantie.
Alleen die volgende vakantie laat nog even op zich wachten.
Maar eerst even over de cushion onlays (met dank aan Mark Cockram).
Mijn ontwerpje was bijna af.
Er ontbrak nog één paddenstoelhoedje.
Ik herinnerde me dat ik ergens een stuk vissenhuid had liggen.
Toen ik ging zoeken vond ik inderdaad een stuk vissenhuid en het stuk
was groter dan ik me herinnerde. Dus daar een stuk
afhalen zou jammer zijn.
Daarmee zou het te binden boek gelijk veel kleiner maken.
Tijdens het zoeken vond ik ook een stuk slangenhuid.
Heel lang, groen met een patroon. Leuk.
Gelijktijdig vond ik 5 vellen papier met een slangenhuidpatroon.
Dus ik smokkel. Dat papier gebruik ik.
Als dat maar goed gaat.
Het ontwerp vind ik leuk. Hopelijk krijg ik het dadelijk ook mooi op de wit leren boekband van ‘Zwammen smullen’ van Evelien Kroese (Atelier de Ganzenweide).
Op het moment dat we op vakantie in Guatemala en Honduras waren
zat een groot deel van de wereld in een andere crises:
de vluchtelingencrises.
We vlogen van Flores naar Guatemala City en op de
luchthaven van Flores zagen we een expositie met cartoons.
Ondersteund door UNHCR, was er een verzameling cartoons te zien
over de vluchtelingencrises door kunstenaars uit de regio
Zuid- en Midden-Amerika.
Die crises is er natuurlijk nog steeds alleen hebben we onze
aandacht op dit moment bij een ander probleem.
Een paar voorbeelden.
Angel Boligán, Cuba.
Flio (?), Territorio Hostil.
Ricardo Clement, Alecus, Mexico.
Luis Demetrio Calvo Solís, Mecho, Costa Rica.
Aangekomen in Guatemala City restte ons nog één nacht in
een hotel voordat we terug naar Amsterdam vlogen.
Dus nog één voorbeeld van hotelkunst:
De laatste volledige dag in Flores was bewolkt.
We hebben nog een boottocht gemaakt.
Altijd leuk.
Maar in Flores zelf was het feest. De kerk was versierd en het was druk.
Er werden voorbereidingen getroffen voor een goed maal.
Er werd nog een tent bijgebouwd (?)
Maya Pan. Deze bakker had ons al een keer ‘gered’.
Een smalle straat met muurschilderingen in wording.
De boot neemt ons eerst langs de brug die het eiland verbind met het vaste land.
Het museumeiland.
Flores.
We gaan naar een uitkijkpunt: Peninsula de Tayazal, Sendero mirador Rey Canek (pad naar het uitkijkpunt Rey canek).
Het uitkijkpunt is een houten toren op een hoog punt in het landschap.
Vanaf die toren heb je natuurlijk meer zicht op Lake Petén Itzá.
De versiering van de kerk is zichtbaar.
We laten de toren weer achter ons.
Terug bij het begin van de boottocht.
Museum is een groot woord.
Een privéverzameling, misschien uit de hand gelopen.
Op een klein eiland op zwemafstand van Flores.
Je kunt er alleen per boot komen en het hoort bij
een hotel in Flores.
Een eerste blik in het museum.
Heel verschillende gasten in de tuin.
Excéntricos de pedernal. Van veel culturen vinden we scherven steen die gewoon een stuk steen kunnen zijn maar soms ook (een stuk van) een vuistbijl of mes. Hier een hele verzameling. Zo’n scherf noem je in het Engels een ‘flint’. De cartoon serie ‘The Flintstones’ dankt er de naam aan.
Met gevoel voor drama neergelegd.
Zouden die uit een tuincentrum komen?
Ook elektrische voorwerpen als telefoons.
Ook heel grappig: Radios y bombillas Holandeses. Dat laat zich vertalen als ‘Radio’s en lampen uit Nederland’. Maar ik denk ook als ‘Radio’s en bloembollen uit Nederland’. Beide vertalingen passen bij Philips en Nederland (van die tijd).
Dit bord met de naam van het museum stond binnen. Sta. Barbara Inn Museo.
Leuk gedaan.
Terug naar Flores.
Wie zou er niet zo’n museum entree willen?
In het hotel werden we weer opgewacht….
Uitgeverij De Buitenkant geeft een hele leuke serie uit:
Uitgelezen boeken.
Altijd onderwerpen die met het boekenvak te maken hebben.
De ondertitel van de serie is dan ook:
Katern voor boekenkopers en boekverkopers.
De uitgave van maart 2020 gaat dus over de Max Havelaar.
Philip Vermoortel, Wie is wie in Max Havelaar?
Philip Vermoortel probeert in 60 pagina’s te achterhalen
wie er model hebben gestaan voor de verschillende personages
in de Max Havelaar.
Wie kent niet: Droogstoppel (makelaar in koffie), dominee Wawelaar,
Sjaalman of het tragische liefdespaar Saïdjah en Adinda?
Het exemplaar dat ik ontving kwam in een speciale envelop:
En met een mooie, losse kaart van Indonesië.
The Dutch possessions coloured thus.
Gisteren werd ‘Flores’ niet zonder reden onder de aandacht gebracht. Zelf waren wij daar in 2006.
Het katern is een aanrader!
Nee ik bedoel niet het televisieprogramma dat Rutger Hauer
een bekende Nederlander maakte.
Ook niet Flores, een van de Kleine Soenda-eilanden in Indonesië.
Ik heb het over het plaatsje of eiland Flores in het meer
Petén Itzá in Guatemala.
Een van de mogelijke uitvalsplaatsen naar Tikal.
Er ligt een weg van het vaste land naar het eiland dat volledig
door een kleine stad in beslag wordt genomen.
Vanaf dit eiland ondernemen we een kleine boottocht.
De boot vaart als eerste op deze oever af, aan de andere kant van het meer.
Zoals het hoort ligt het centrum van het dorp bij die witte kerk.
Monument voor een rennend paard.
Misschien niet allemaal spectaculair maar wel heel relaxed.
Er is daar nog een klein eiland.
Daarop een aanlegsteiger, plaats om thee te drinken en
een soort van privé-museum.
Dat wilden we natuurlijk zien.
Dus daarover de volgende keer.
Het vorige bericht van Tikal met de ‘Leiden plate’
was misschien iets meer van een eye opener (is dat
voorwerp in Nederland?),
de voorwerpen in dit bericht zijn ook mooi en
stonden in dezelfde vitrines.
Tikal, Schaal met opstaande rand. Dish high wall, late classic, 550 – 900 AD.
Escondite heeft als eerste vertaling op Google Translate
‘hiding place’. Een plaats om dingen te verstoppen.
Maar ook ‘hide out’ is een vertaling.
Dat is in het Nederlands ‘onderdak’.
Dat is denk ik beter op zijn plaats: gevonden in huis 142 in Tikal.
Vasua estucada con tapadera (vaas en deksel met stuco), 250 – 550 AD. Figuras de deidades con tocados y simbologia (godenfiguren met hoofdtooien en symbolen).
Fascinerende afbeelding.
Geen idee waar die kleine ‘schaaltjes’ links voor dienen. Mooie heldere afbeelding in het midden van de schaal.
Tikal, jade figure of a jaquar, tomb 196 van K’inich Ah Chak Tzukte.
Op internet is een uitgebreid rapport te vinden van de opgraving.
De twee pdf’s dateren uit 1967 met als titel:
STRUCTURE 5D-73, BURIAL 196, TIKAL, PETEN, GUATEMALAA
PRELIMINARY REPORT
by Nicholas Matthew Hellmuth
Tikal, two incised bones, tomb 196 van K’inich Ah Chak Tzukte.
Er was in het hotel weer iemand heel creatief geweest met de handdoeken.
Nog wat verder gegaan met de ‘cushion onlay’-techniek.
De vorige keer heb ik de Facebook pagina van
Mark Cockram wel genoemd maar geen verwijzing opgenomen.
dat moet ik vandaag even recht zetten.
Je vindt het filmpje op 28 juni 2020.
Zoals je kunt zien ben ik al weer wat verder. Het worden drie paddenstoelen. Er zal maar net voldoende ruimte zijn op de boekband want het boekje is niet zo groot. Overigens staat het wel vol met leuke tekeningen.
Het boek heet Zwammen Smullen, en is gemaakt door Evelien Kroese.
Het boek is denk ik nog steeds verkrijgbaar in losse katernen.
Op de foto is te zien dat ik ook een beetje smokkel.
Ik gebruik voor de ondergrond van de meest rechtse paddenstoel
een stukje kurk-boekbindlinnen.
De stam is van een klein stukje perkament.
Technisch wordt het dan misschien niet zo mooi als met alleen
‘cushion onlay’, maar ik vind de verschillende materialen,
hun kleur en structuur gewoon mooi.
Ik gebruik deels leer uit oude jassen en uit een oude tas.
Dat combineer ik met leer dat ik speciaal
voor boekbinden gekocht heb.
Voordeel is de variatie, nadeel is dat al die materialen
verschillende eigenschappen hebben. Tussen de drie leersoorten
die ik vandaag heb proberen te dunnen zit echt veel verschil.
In het filmpje toont Mark Cockram een techniek die ik ook wil proberen. Ik gebruik een stukje uit een jas met een donkere kleur. Die kleur laat zich het best omschrijven als aubergine.
De techniek gaat, samengevat, als volgt:
plak een stuk dun papier op de goede kant van het leer
(de haarzijde). Dat papier moet aan 4 kanten uitsteken.
Het papier kun je met een klein beetje water straks
eenvoudig verwijderen.
Na het laten drogen in de pers, smeer je lijm op de
uitstekende stroken papier en plak dat op een iets
steviger stuk papier.
Weer na drogen in de pers zit het leer een beetje gevangen
en laat het zich eenvoudiger snijden.
Zeker bij kleinere stukken leer en moeilijke vormen,
heel handig.
Idee is nu om het mes schuin te houden bij het snijden,
schuin naar binnen. Bijvoorbeeld op 45 graden.
Daardoor ontstaat de schuine rand die ik in mijn vorige
bericht liet zien op een tekening.
Op de vorige foto zie je dat het leer dat ik gebruik
misschien niet het beste stuk is om deze techniek mee
uit te proberen.
Het label in de jas zegt dat het leer is, zo oogt het in iedere geval.
Maar de binnenkant lijkt toch veel op een soort foam laag.
Het laat zich moeilijk tot niet dunnen.
Misschien is daarom deze snijtechniek wel ideaal.
Hier is leer plus dun papier weer gelijmd op een stuk steviger papier. Er kan gesneden worden. Je kunt nu ook eenvoudig tekenen wat je wilt uitsnijden zonder het leer vuil te maken.
Uit het stuk aubergine-kleurig leer heb ik de stam van de middelste paddenstoel gesneden. De stam ziet er donkerder uit omdat hij in aanraking met water is geweest. Dat droogt vast.
Nog een extra stukje gras erbij. Ik heb ook nog een heel dun, bruin perkament.Dat ga ik ook nog gebruiken maar even zien hoe ik dat ga doen.
Alles bij elkaar wordt het dus echt een
gemengde techniek.
Journalisten scoren de afgelopen weken enorm met Sinterklaasgedichtjes
dus dat wilde ik ook eens proberen.
Er was eens een land, hier heel ver vandaan, daar kwam plotseling dit pakketje vandaan.
Letters van hout, voor mij zijn ze van goud. Roller, inkt en papier, zo krijg je teksten hier.
Ze kwamen in groten getale, hoewel, ik moest ze bij Repairhouse afhalen.
Het pakje kwam uit België.
Ziet er nog uit als een goede fiets. Hij staat al een kleine twee weken tegen een boom in het Valkenberg in Breda. Wie zou die verloren zijn?
Er is een lange weg afgelegd met het kopen van twee exemplaren van een ‘ABCdarium der bomen’ en het afronden van het ‘houten boek’ waar één intussen ingebonden exemplaar met bijbehorende aquarel hun thuis gevonden hebben.
Eerst ABCdarium ingebonden en van een perkamenten omslag
voorzien, die met een perkamenten strengel
aan het boekblok is bevestigd.
Vervolgens het notenhout gekocht en het geschaafd eiken
voor het boekblok.
Het hout op maat gemaakt, gevernist, meerdere keren.
Perkament uitgezocht, op maat gemaakt en bevestigd.
Boekbindlinnen bevestigd aan de binnenkant van het boekblok
om de opening in het hout af te dichten.
Met messing een soort van leeslint bevestigd.
Het geheel in elkaar gezet.
Een ode aan bomen.
Breda, Grote Kerk.
Deze gevel had ik eerder niet gezien. Leuk zo’n ronde erker. Eindstraat.
Deze had ik eerder al beloofd: de St. Joostkapel in de Ginnekenstraat.
Maandagochtend liep ik even door het Valkenberg in Breda en maakte daar een paar foto’s.
De afgelopen weken werd ik door een Facebook bericht
van de Stichting Handboekbinden gewezen op de filmpjes van
Mark Cockram (van de London School of Printing).
In een van die filmpjes legt Mark het een en ander uit
over onlays.
Een Nederlandse vertaling heb ik nog niet.
We kennen bij houtbewerking de term ‘inlegwerk’.
Vaak met fineer vormt men dan afbeeldingen door
in de oppervlakte van het basishout ruimte uit te sparen
dat dan vervolgens door fineer opgevuld wordt.
Daarbij wordt vooral gebruik gemaakt van eigenschappen als
kleur en structuur van het fineer.
‘Oplegwerk’ bestaat als term ook. Ook dat werd bij
meubelmakers gebruikt om op een goedkoper basismateriaal
fineer op te leggen om een voorwerp een betere uitstraling te geven.
Bij onlays ga je op een leren bekleding van een boek met leer
van een andere kleur of structuur, een afbeelding maken.
‘Cushion onlay’ is daarbij de eenvoudigste techniek.
Dus daar begin ik.
‘Cushion’ is het Engelse woord voor kussen.
Het oplegwerk wordt gevormd door kleine kussentjes leer
die, doordat de randen zijn gedund, aan de zijkanten van
de kussentjes oplegleer mooi op het basisleer aansluiten.
Er is een hele Wikipedia pagina over dit onderwerp (Engelstalig).
‘Afval’-leer maar ook stukken perkament en ander bekledingsmateriaal, bewaar ik in een doos. Na verloop van tijd heb je zo een interessante verzameling kleuren en structuren. Vooral om de onlay techniek te leren is dit een heel goed beginpunt.
Een tijd terug kocht ik een exemplaar van Zwammen Smullen,
een boekje met prachtige pentekeningen van paddestoelen,
gemaakt door de kunstenares Evelien Kroese.
‘Paddenstoelen’ en ‘Paddestoelen’ mogen allebei in onze spelling.
Het idee is het boekje te binden in wit leer.
Op dat witte leer wil ik met cushion onlays
een paar paddenstoelen laten verschijnen.
Tijdens het kijken van de filmpjes heb ik aantekeningen gemaakt. Mark Cockram: cushion onlays.
In dit stukje leer herkende ik meteen de stam van een paddenstoel. Hier ben ik begonnen om het leer aan de randen te dunnen. Mark toont daar een slimme snijtechniek voor. Die moet ik nog uitproberen. Hier ben ik met een leerdunmes aan het werk gegaan.
Dit is mijn eerste paddenstoel. Misschien moet ik nog eens goed naar die randjes kijken.
Maar dit is dan het idee. Hier liggen de stukken leer (en een stukje kunststof voor het gras) nog op een stuk wit papier. De losse katernen liggen in de boekenpers.
Bij de snijtechniek die Mark Cockram demonstreert op de film
snij je de zijkanten van het kussentje, schuin, naar binnen af.
Op de tekening is de mooie kant van het leer aan de bovenkant van de tekening.
Later bij het lijmen plak je de uiteinden dan netjes
op het basisleer.
Dat is het idee. Nu zelf gaan ervaren.
Zo kwam het houten boek onder het bezwaar uit. De aquarel zit prima tegen de binnenkant van het voorplat. Met messing wil ik nog een soort van leeslint achter het boek laten lopen. Dan is het eenvoudig het boek uit het boekobject te halen.
Omdat het nog alleen maar gaat om het afwerken van een paar details, vandaag ook foto’s waarop het geheel van het boekobject goed te zien is. Zo ziet het boekobject er van achter uit.
De achterplat met het blauwe boekbindlinnen.
Een cursus metaalbewerking is welkom. De messing gebruik je in de afwerking en dat betekent dat het oog daar direct op valt. Maar over het verwerken van messing moet ik nog veel leren. Hier probeer ik een messing uiteinde aan het leeslint te zetten.
Het leeslint met het boek op zijn plaats.
Zo ziet het leeslint eruit als het boek uit zijn ‘kamertje’ is gehaald.
Dit is het boekobject in gesloten toestand. Je ziet nu goed hoe met wit, handgeschept papier, het geschaafd eiken is beplakt. Als ik de eiken latten in verstek had gezaagd was dat niet nodig geweest. Maar ongelukkig ben ik er niet mee. Het papier is natuurlijk veel witter dan het eiken is en dat versterkt naar mijn gevoel het ‘houten boek’-idee.
Dit is weer zo’n avontuur dat ik graag meemaak.
Het avontuur begon 19/12/2018 toen we aankwamen in Guatemala City.
Vervolgens bezochten we Tikal op 04/01/2019 (Parque Nacional Tikal).
Op zich een avontuur maar het was pas afgelopen donderdag
toen ik door kreeg waar dit verhaal om ging.
Op 4 januari bezochten we in de ochtend en rond
het middaguur de tempels en de acropolis van Tikal.
Na afloop bezocht ik daar de twee musea.
Het ene museum toont reproducties van de stelae en het ander
is niet echt een museum. Het is het laboratorium dat door
de archeologen wordt gebruikt.
Daar is een hal met een aantal voorwerpen.
Bij een van die voorwerpen ligt deze tekst:
Kopie geschonken door de inwoners van Nederland aan de inwoners van Guatemala.
Dit is de tekst (let op er zitten wat fouten in de vertaling)
The place de Leiden is known since 1864, when it started to form part of the collection of the National Mueseum of Antiquities in Leiden, Holland.
It was found near to Puerto Barrios, Guatemala, by the German engineer J. V. van Brann.
It represents a scene of a noble keeping a holding a bar of power in form of a snake with two heads, from which emerge two gods- K’ihnich, the sun god and K’awiil, the god of real power and wealth.
From his belt emerge two bodies, most probably ancestors and the real bar presents a crowned jaguar with the name “God Fool”, whose attribute is the power of the Mayan noble class.
The governor is standing above the back of a captive from the war with both hands handcuffed.
The difference of scale between the governor and the captive is often represented in Mayan art as the sign of hierarchy and other people represented in a scene.
Een gift van Nederland aan Guatemala?
Wat is dat dan wel.
Dit is het voorwerp. Dit is een kopie van iets dat wij in Nederland hebben. Dit voorwerp heet dus de ‘Leiden plate’. Niet de ‘Leiden place’ uit bovenstaande tekst. Verder bleek al gauw dat het voorwerp niet in de collectie is van de ‘National Mueseum of Antiquities in Leiden’. Wij kennen dat als het Rijksmuseum van Oudheden. Het voorwerp is onderdeel van de collectie van het Museum Volkenkunde. Hrt lijkt erop dat de ‘vinder’ niet de ‘German engineer J. V. van Brann’ was maar de ‘Nederlandse ingenieur Van Braam’ (de initialen zijn mij niet duidelijk).
Dit is de achterkant van de hanger.
Dit was een soort van transcript van de hiërogliefen op de achterkant die naast de kopie lag.
Ik ging op zoek naar een foto van het origineel.
Het Museum Volkenkunde heeft er een maar die moet je kopen.
Beetje ouderwetse manier van doen.
Maar daardoor ging ik op internet zoeken en kwam nog wat
interessante dingen tegen.
Dit is de informatie bij het voorwerp in Leiden:
De ‘Leiden Plate’ is een hanger die in 1864 werd gevonden tijdens het graven van een kanaal in Guatemala.
Het object is wereldberoemd vanwege de datum die erop is gegraveerd, decennia lang de vroegste datering die uit de Maya tijdrekening bekend was.
In Guatemala staat de Leiden Plate op het bankbiljet van één quetzal afgebeeld.
De gliefentekst luidt: “Na de periode bestaande uit 8 baktuns, 14 katuns, 3 tuns 1 uinal en 12 kins, op dag 1 Eb, toen de vijfde Heer van de Nacht heerste en de maand Yaxkin begon, werd Balam-Ahau-Chan als heerser geïnstalleerd.”
Hiermee werd de troonsbestijging van Balam-Ahau-Chan gememoreerd, die plaatsvond op vrijdag 17 september 320.
Op de andere zijde staat Balam-Ahau-Chan afgebeeld met waardigheidstekens, zoals de dubbelhoofdige slangenstaf.
De heerser staat op een overwonnen vijand, die met gebonden handen op de grond ligt.
Het sieraad is zelf ook een statussymbool, zoals Balam-Ahau-Chan toont door aan zijn ceintuur drie ‘Leiden Plates’ te dragen.
Het nummer van dit voorwerp in de collectie is: RV-1403-1193.
Deze tekst roept ook weer vragen op:
‘Het sieraad is zelf ook een statussymbool, zoals Balam-Ahau-Chan
toont door aan zijn ceintuur drie ‘Leiden Plates’ te dragen’.
Op Pinterest heb ik één foto gevonden van het voorwerp.
Misschien is dit zelfs wel de foto van het museum.
Maar die drie hangers zie ik niet.
Dit is een foto van de echte ‘Leiden plate’. Dit soort afbeeldingen zijn voor mij moeilijk te ‘lezen’. Dat heeft vast te maken met mijn beperkte kennis. De kleurverschillen in de natuursteen helpen ook niet. Maar daarom was ik blij met de tekst op Wikipedia en de literatuurverwijzingen.
Op Pinterest stond ongeveer de volgende tekst:
Dit is een hanger gemaakt van jadeïet.
Hij werd in 1864 in Guatemala gevonden door de Nederlandse ingenieur J.A. van Braam.
Bij graafwerkzaamheden in de buurt van Puerto Barrios stuitte hij daar bij het verwijderen van een grafheuvel op enkele Maya voorwerpen.
De Leiden Plate is bekend omdat de datum die in de tekst voorkomt, lange tijd de oudst bekende Mayadatering was.
De troonsbestijging van de Maya vorst Balam-Ahau-Chan, wordt hier herdacht.
In onze tijdrekening komt de datum overeen met vrijdag 17 september 320 na Christus.
De afbeelding is dus een man die rijk versierd is.
Hij heeft een teken van macht in zijn handen,
een dubbelhoofdige slangenstaf en hij vertrapt een
gebonden, overwonnen krijger.
Wat helpt is dat er tekeningen gemaakt zijn van de afbeeldingen.
Dit is de voorkant volgens een tekening van de website van het Famsi. Een organisatie die ik verder niet ken.
De achterkant.
The Foundation (FAMSI) was created in 1993 to foster increased understanding of ancient Mesoamerican cultures.
The Foundation aims to assist and promote qualified scholars who might otherwise be unable to undertake or complete their programs of research and synthesis.
Projects in the following disciplines are urged to apply: anthropology, archaeology, art history, epigraphy, ethnography, ethnohistory, linguistics, and related fields.
Maar deze tekening helpt mij het meest. Ook van de Famsi Resources. Dit is een detail van een tekening met links de afgebeelde persoon met, interessant, de manier waarop hij zijn handen houdt. Rechts boven zie je dan de dubbelhoofdige slangenstaf.
De details van de tekening heb ik nog eens gecombineerd met de
foto van de ‘Leiden plate’. Met wit heb ik het gezicht van
de man ingekleurd, met bruin zijn handen en met geel de
dubbelhoofdige slangenstaf.
De drie gele delen vormen samen 1 voorwerp (de ‘ogen’ heb ik niet ingekleurd). Maar de man houdt het voorwerp achter zijn armen en handen, tegen zijn lijf geklemd. Aan de polsen draagt hij een sieraad dat ik bruin had kunnen inkleuren maar dat ik gelaten heb zoals het voorwerp is.
Er is een Engelstalige Wikipedia-pagina over
de Leiden plate. Ik heb de verwijzingen proberen te volgen.
Soms, bij artikelen in kranten of bladen lukt dat.
Meer academische teksten zitten helaas achter een betaalmuur.
Dat is jammer want het voorwerp wat ik in Tikal zag is een
gift. Volgens de tekst op Wikipedia is dat een gebruik dat
vaker voorkomt. De tekst waar de anekdote vandaag komt
is een boek dat je kunt lezen mits je lid wordt van de
website. Beetje te duur voor een anekdote.
Maar goed op Wikipedia kun je het volgende lezen:
Intro
The Leyden plaque, sometimes called Leiden plate or Leiden plaque, is a jadeite belt plate from the early classic period of the Maya civilization. Although the plate was found on the Caribbean coast of Guatemala, it may have been made in Tikal. The plate is now in the National Museum of Ethnology in Leiden, Netherlands, hence its official name.[1][2][3] It is one of the oldest Maya objects using the Mesoamerican Long Count calendar.
History
The plate was discovered by chance by a Dutch engineer, S.A. van Braam, in 1834.
He was part of a team employed by a lumber company to dig a canal near Puerto Barrios in Guatemala, in the lower Motagua Valley.
The team accidentally knocked down what looked like an ancient Central-American funeral mound.
There he found many objects in bronze and in jadeite, the little jade plate amongst them.
The plate was brought back to the Netherlands in 1864 and was gifted to the National Museum of Ethnology.The first scientific description of the plate was made by Leeman in 1877, and many others followed, notably Holden in 1880 and Valentine in 1881, who started deciphering the inscriptions.
A lot of ground work on the dating of the plate was done in 1938 by Frances and Sylvanus Morley.
Their study remains one of the more conclusive made on the plate.The date on the plate was used to study time and calendar in the Maya world, and the plate remains one of the earliest examples of the usage of a cyclical calendar in the Central-American world.
It is remarkable for being the oldest known usage of a Maya ordinal zero, which symbol (graphically derived from the drawing of a sitting man, typically representing a king’s crowning) appears two times, one to form the date “0 Yaxkin” from the first day of the seventh month of the festive year in Haab’ calendar, and one to denote the Moon-Bird king accessing its throne on the other side of the plaque.
Description
The plaque is a small rectangular object of pale green jadeite measuring 21.7 by 8.6 centimeters.
Its faces are carved with both drawings and glyphs.
A hole at its top hints that it was used as a pendant, probably as a waist plate.
While it was found far from its possible original location of Tikal in a post-classic archeological context, it dates from the Early Classic era.
It poses as an example of precious object preserved and used several centuries after its making, which is common in Mesoamerica.The front face has a picture of a richly-dressed man.
His head and the lower part of his body are seen from profile, but his breast is turned toward the front, with the feet placed one behind the other.
It represents a victorious lord, possibly an otherwise-unknown ruler of Tikal, wearing six celts and some trophy heads around his waist, standing with bound captives he vanquished.
He also carries an atlatl, or two head serpent, in his hand.
The serpents have a human head in their mouth, a characteristic feature of the Sun God.
The posterior face is engraved with an inscription bearing traces of cinnabar, documenting the crowning of a king on 15 September 320 (Gregorian) in Long Count calendar.
The other face of the plate bears some glyphs giving one of the earliest registered dates of the Maya Classic period.
These inscriptions are composed of fifteen glyphs neatly carved in one column.
The date written is 8.14.3.1.12 1 Eb 0 Yaxk’in (15 September 320 A.D. using the Goodman-Martinez-Thompson correlation).
The plate probably represents the accession of a ruler.
This accession may have happened at the Moon-Zero-Bird Place and involved a ruler named Way Ko? Chanal Chak Wak.
The motif of the ascension of a ruler depicted on the Leiden Plate isn’t uncommon at all, and similar carvings are found on stelae and other celts around the Maya world.For a long time authors considered “Moon-Zero-Bird”, to be the name of the king (despite carrying the NAL-“place” affix) and one of the first kings of the Tikal dynasty.
This interpretation is contested in recent publications: though the plaque may be tied with Tikal, there is no hard evidence of this, and “Moon-Zero-Bird” does not appear in Tikal dynastic listings.
It does, however, appear as a place name associated with creation and the Maize god at Tikal on Stela 31.
The Leyden plaque today
The Leyden plaque is now displayed in the Central-American gallery of the National Museum of Ethnology in Leiden, the Netherlands.
It is the most recognisable object of the museum collection, with replicas gifted to museum, politicians and organisations around the world.
Its image is also featured on the one quetzal bank note, the Guatemalan currency unit, after it was chosen as one of the national symbols of Guatemala in 2006.
Controversies remains regarding the return of the original Leiden plate in Guatemalan soil.
During a Maya exhibition in the Kimberley Museum in Texas in 1986, the National Museum of Ethnology of Leiden asked for a Declaration of Immunity From Public Seizure in order to protect the plate from being seized by a third party.
Op Wikipedia wordt een tekst genoemd van Frances and Sylvanus Morley.
Van hun kon ik een artikel vinden ( LeydenPlateMorley) dat erg interessant is.
De laatste keer dat ik in Italië was heb ik daar deze heerlijke scheerschuim gekocht. Of eigenlijk kocht mijn vriendin de bus. Waarschijnlijk als ik zelf de winkel in Matera was ingegaan had ik hem misschien wel niet meegenomen omdat het zo’n grote bus was. Maar het schuim scheert prima.
Alleen hoe zuinig ik ook geweest ben, de scheerschuim is op en de bus belandde in de afvalemmer. Tijd dus om terug naar Italië te gaan. De geur van eucalyptus en munt is heerlijk.
We hebben nog geen plannen.
Zowel het boekje (onder de hamer) als het boekobject liggen vanmiddag nog mooi onder bezwaar. Het boekje omdat het perkament van het boekje wat was gaan vervormen. Het boekobject omdat ik het boekblok aan het achterplat gelijmd had.
Het boekblok zit goed vast maar door het eerst te lijmen en pas daarna aan het voorplat te schroeven, heb ik het mezelf veel moeilijker gemaakt dan nodig. Dat is de onervarenheid van werken met hout. Bij het schroeven heb je alle ruimte en ondersteuning nodig. Dat was nu onnodig moeilijk.
Het boekje past prima. Probleem is nu dat door de vorm van het notenhout het deurtje niet helemaal open kan. Daardoor is mijn bewegingsvrijheid beperkt en kan ik uiteindelijk 2 gaten niet voorboren.
Het lukt natuurlijk toch wel. Ik had alleen iets meer geduld nodig. Dit is de maximale open stand. Dat komt overeen met de bedoeling.
De achterkant met het kleine stukje boekbindlinnen.
Nu is het idee om de omtrek van het boekblok te beplakken met een wit, handgeschept papier. Het gewicht valt erg mee. Het notenhout ziet er misschien zwaar uit maar is het niet. De rest van het materiaal is ook licht.
De aquarel komt aan de binnenkant van het voorplat. Dus het geheel ligt nu weer onder bezwaar om de aquarel te laten drogen.
Argusvlinder 