Even een probleem oplossen.
Tagarchief: inkt
Daar is geen woord Chinees bij
Voor het eerst in lange tijd weer eens een boekbindproject voor eigen gebruik. De laatste twee jaar heb ik maar weinig boeken afgerond. Nu heb ik alles om weer een nieuw te beginnen: gelinieerd papier en een vulpen.
Echo’s van de Indus (linoplank – vervolg)
Gisteren had ik beloofd te laten zien waar het afdrukken
van het tweede motief toe leidde.
Het motief is gebaseerd op voorwerpen van de Indusbeschaving.
Bij de voorwerpen werd als vindplaats Harappa genoemd.
Hier zijn de eerste afdrukken te zien. Ik begon onder in het midden.
Ik ben gaan afdrukken met het idee uit te vinden wat wel en wat niet kan. Hier is duidelijk dat met deze hoek van de zaagtand een cirkel niet te maken is.
Geen enkele kleur die ik gisteren gebruikte is zoals ze uit de tube komt. Ze zijn altijd gemengd. Alle inkt komt ook steeds van dezelfde glasplaat, van dezelfde plaats. Daarom zie je kleurverloop die steeds minder wordt doordat je op de lino de inkt wil verdelen over de hele vorm.
Hier zie je die plek met inkt. Nu als monoprint. Aardig is dat door meerdere malen met steeds opnieuw ander papier over de inktresten te gaan, de monoprint steeds verandert van kleur en patroon.
Op de monoprint kun je dan weer het motief aanbrengen (met het restant van de inkt die op de roller en de lino zat).
Toen heb ik de lino van het eerste motief nog eens bij gepakt.
Bijgesneden waar nodig en dan afdrukken.
De tweede, linkse rij, komt in aanraking met de rechtse, verticale rij. Dat is niet de bedoeling maar dat kreeg ik gisteren maar niet opgelost.
Ook afdrukken die je eerder in dit bericht al zag moesten er aan geloven.
Wordt vervolgd.
De Schenkelworkshop 22
De laatste drukgang, dat is ten minste het idee.
En een paar kleine tubes om een nieuw merk
van inkt uit te proberen.
Deze inkt wordt speciaal verkocht voor linoprint (block print). Maar ik ben niet echt tevreden. Zo ontevreden zelfs dat ik de testafdrukken maar niet laat zien. Dan kan het natuurlijk ook aan mij of aan mijn gereedschap of materiaal liggen. Hier moet ik nog eens verder voor op onderzoek.
De laatste versie van de lino bevat niet veel af
te drukken lijnen of vlakken meer.
De laatste drukgang gaat met gele inkt.
De resultaten:
Deze laatste komt in het boek. Niet omdat het de beste afdruk is maar omdat de afdruk gemaakt wordt op het papier waarop ook al andere afdrukken en decoraties zijn gemaakt.
Het idee is dat ik de grote, ronde schenkelvorm, die tot nu toe zwart gebleven is, ga voorzien van een laagje bladgoud. Het schenkelmonument zal daardoor steeds glanzen. Hier probeer ik het bladgoud voor het eerst sinds heel lange tijd weer eens aan te brengen. De verf was eigenlijk nog niet droog genoeg en op sommige plaatsen zitten twee lagen en is de lijm nog niet droog. Dat moet volgende keer beter.
De Schenkelworkshop 21
De laatste foto van het vorige bericht over het boek
‘Soep’, met de titel De Schenkelworkshop,
eindigde met een foto van een linosnede die weer
wat verder was bewerkt dan een vorige versie.
Maar met inkt erop is beter te zien wat de volgende
drukgang voor effect kan hebben.
Dat zien we vandaag in dit bericht.
Dit is het startpunt voor vandaag. De lino zoals bijgesneden de vorige keer, maar nu met een rode inkt. De rode inkt zal gezet worden op de zwarte basis, het schenkelmonument, zoals dat de vorige keer te zien was. De rode driehoekige vorm is de plaats waar 3 schenkelvormen over elkaar liggen.
Dit is het eerste testresultaat. De karakteristieke schenkel blijft gewoon zwart. De andere schenkelelementen worden door een arcering verder ingekleurd.
Dan de testafdruk op het gele papier. Deze afdruk (en de vorige trouwens ook) zijn echt alleen testafdrukken en komen niet in het uiteindelijke boek.
Dit is wel een afdruk die in het boek zal worden opgenomen.
Dat is ook het geval voor deze afdruk. Je ziet net aan de linkerkant dat dit een van de pagina’s is waarin het boek-in-boek idee wordt uitgewerkt. De beide afbeeldingen zullen uiteindelijk niet gelijk zijn aan elkaar (nog los van verschillen als gevolg van het drukproces).
Na de afdruk in rood komt er nog een volgende drukgang. Alle delen waar de schenkelvormen elkaar overlappen, die dus dubbel zijn, krijgen ook een dubbele kleur opgedrukt. Daarvoor is alles van de lino weggesneden wat niet die volgende kleur krijgt. Met uitzondering van de buitenranden en de enige plaats waar de schenkelvormen elkaar driedubbel overkappen. Die driedubbele plaats blijft massief maar is wel bijgesneden ten opzichte van de rode afdruk. Daar zien we later deze week hopelijk weer wat van.
Naast het afdrukken van de lino’s ben ik aan het nadenken
over een paginagrootte lino-afdruk met als thema ‘Soep’.
Meestal maak ik geen schetsen maar dat ben ik nu toch
aan het proberen.
Om letters bij het linosnijden te betrekken probeer ik met
millimeterpapier meer gevoel te krijgen voor wat er komt
kijken bij letterontwerp.
De Schenkelworkshop 20
Van de achtergrond van het ‘Schenkelmonument’ zijn
een aantal blauwe afdrukken gemaakt. Ik heb de achtergrond
van de lino weggesneden en wil nu de achtergrond van
het ‘schenkelmonument’ met zwart een basis geven voor de
volgende drukgangen.
Dit is de linosnede met zwarte inkt. Deze inkt dekt goed. Omdat ik niet tevreden ben over de gekleurde inkten die, volgens het etiket, speciaal voor linodruk gemaakt zijn, heb ik deze week verschillende kleuren in kleine hoeveelheden gekocht van een ander merk. Hopelijk komen die deze week zodat ik die kan gaan uitproberen. Het kan natuurlijk ook aan mijn gebruik liggen dat de inkten niet doen wat ik graag zou zien.
Dit is dan het resultaat:
Omdat ik tevreden ben met het eerste testresultaat
besluit ik meteen het drukken op de originele pagina’s
van het boek voort te zetten.
Dan maak ik de testdrukken af. Dat geeft me straks gelegenheid
om de volgende drukgangen nog te kunnen testen.
Als ik de lino schoonmaak verdwijnt ook de tekening weer. Dat is jammer maar die kan ik intussen eenvoudig er terug opzetten. Dan kan ik de volgende stap in het snijden van de lino zetten.
Arceringen van de diverse (schenkel)onderdelen.
Dan snij ik de meest karakteristieke schenkelvorm ook weg. Daarmee hoop ik er voor te zorgen dat de zwarte kleur niet meer geraakt wordt door andere kleuren inkt. Overigens in het uiteindelijke resultaat ga ik nog wel iets met die schenkel doen maar nu eerst de arceringen afdrukken.
Even weer alles bij elkaar gelegd. De zwarte inkt die veel beter dekt en zich beter laat verwerken heeft als eigenschap dat hij langer moet drogen.
De Schenkelworkshop 18
Er lopen op dit moment drie zaken, een beetje door elkaar.
Ik schrijf de toelichtende tekst voor het boek Soep.
Voor het middelste katern voor dat boek ben ik nog een
lino aan het maken gesneden in linoleum.
Voor de tekst, katern 1, ga ik naast de tekst ook wat
drukwerk opnemen met de afficheletters en wellicht
nog met de linosnedes die ik gemaakt heb (of nog ga maken).
Onderdeel van het drukwerk voor katern 1 wordt mijn
‘jaarwaaier’.
Ik probeer om ieder jaar goed te laten drogen voor het volgende
jaar op de waaier geplaatst wordt. Dit is nog steeds een
test. Ik heb de lijnen van de as van ‘2020’ naar de bovenste
hoeken gebruikt om er ‘2020’ langs te leggen. Maar daardoor
komt de rode ‘2020’ niet mooi te liggen.
Dat moet een lijn van 45 graden worden ten opzichte van de
onderkant van het boek.
Dat ga ik de volgende keer uitproberen.
Dit is waar ik nu ben:
Jaarwaaier voor 2020.
Van mijn ‘Schenkelmonument’ heb ik de achtergrond gesneden. Het idee is om het ‘schenkelmonument’ een volgende keer in zwart af te drukken en om daarna de arceringen aan te brengen op de verschillende onderdelen van de vorm. Dit is een testafdruk. Helaas komt het centrum van de lino niet mooi op papier.
Maar de achtergrond, zeg maar de blauwe lucht, is voldoende. Dit is een eerste druk van een afbeelding die in het boek komt.
Ik had al gezien dat bij het schoonmaken van de lino de tekening die er met een zwarte stift was opgezet waar gewoon weggewassen werd. Daarom had ik van mijn schenkelsjablonen vastgelegd welk sjabloon ik waar gebruikt had. Hopelijk kan ik daarmee de tekening reconstrueren.
De tekening er terug opzetten.
Dat lukt. Dan ga ik vervolgens de hele achtergrond wegsnijden zodat alleen het ‘Schenkelmonument’ overblijft en de blauwe achtergrond blauw blijft.
Gereed voor de volgende drukgang. Maar dat gaat weer een paar dagen duren.
De Schenkelworkshop 15
Een vorige keer zag je me een afdruk maken op
een stuk linoleum. Toen begon ik met het uitsnijden
van de afbeelding. Het resultaat gaat het spiegelbeeld
worden van het eerste ontwerp.
Maar nu eerst de lino verder uitsnijden en op maat maken.
De afbeelding is uitgesneden. Zowel de arceringen als de vorm. Grote vraag is dan natuurlijk in welke mate het snijden gelukt is. Dat zie je het best door de lino te inkten.
zo ziet de lino eruit als hij is ingeinkt. Als je de afstanden tussen de arceringslijnen niet heel consequent aanhoudt dan levert dan een zwakker beeld op. Daar moet ik mezelf nog veel verbeteren. Toch nog twee foutjes: op 1 plaats is een lijn te ver doorgetrokken en op een andere plaats is een beschadiging ontstaan.
Afgedrukt is dit het beeld. Het blauwe materiaal is veel zachter om in te snijden. Dan heb je minder kracht nodig maar vooral aan de zijkanten vraagt het om extra geduld. In het echte linoleum kun je veel preciezer snijden. Dat is tenminste mijn eerste indruk. Dat betekent dat je eenvoudiger meer lijnen op dezelfde vierkante centimeter kunt zetten zonder steeds in de fout te gaan. Het is ook eenvoudiger het begin en eind van iedere lijn te bepalen.
Blauwe wenskaart met ruimte om hierna nog tekst toe te voegen. De delen met magere lijnen lijken sneller tot een goed resultaat te leiden.
Nog een witte wenskaart. Deze zwarte inkt is die uit de kleuterschool set. Dit is niet de zwarte block print inkt. Deze inkt doet het dus goed op de linoleum. Dadelijk zul je zien dat het bij de houten afficheletters minder goed gaat.
Nogmaals geprobeerd een ‘2020’-boog te maken. Probleem is dat ik de denkbeeldige as waar omheen de cijferblok ‘2020’ draait niet op één plek hou. De verticale ‘2020’ heeft de ‘as’ op de onderkant van het papier liggen terwijl dat die ‘as’ voor de andere cijferblokken hoger ligt.
Nog een poging. De inkt dekt minder goed zeker nadat ik ben gaan experimenteren met het toevoegen van water aan de inkt. Nu nog in meerdere kleuren en in de juiste (?) volgorde, dan komen we er wel. Voor de volgorde kan ik bijvoorbeeld beginnen met kleur 1 voor beide horizontale blokken, dan een andere kleur voor de diagonale blokken en een derde kleur voor het verticale blok. Ik kan ook kiezen om van links naar rechts te werken. De laatste afdruk is dan de cijferblok die onderste boven ligt. De meest rechtse dus.
Door de ‘as’ te verleggen naar de rand van het papier
win ik ruimte boven de cijferblokken. Dat is hard
nodig want er moet nog een stukje tekst boven.
De schenkelworkshop 12
Een klein foutje zie je meteen bij het afdrukken
van een lino. Jammer maar ik wil niet iedere keer opnieuw
beginnen. Maar er zitten er ook deze keer een paar in.
De lino is gesneden. Maar ik ging meteen weer experimenteren met de inkt. Soms leer ik het nooit. Resultaat was een paar slechte testafdrukken. Toen heb ik alles weer schoongemaakt maar dacht toen een paar situaties te moeten corrigeren. Enfin, eerst nog twee ‘plekjes’ die al mis waren voor het repareren.
Bij het repareren heb ik de problemen niet verholpen maar groter gemaakt. Kijk maar eens bij de afdrukken.
Zo ziet de lino er uit als hij ingeinkt is.
Dit is nog een test. Links, midden, is te donker.
De afdruk is beter maar nu worden de fouten duidelijker. Ik heb een paar definitieve afdrukken gemaakt. Eens zien of er nog met een tweede kleur overheen ga en of ik daarbij de lino nog aanpas.
Dit is de boek-in-boek constructie.
De Schenkelworkshop 07
Waarschijnlijk zul je niet altijd iets leren
van elk Schenkelworkshop bericht.
Vandaag laat ik zien dat ik worstel met de inkt.
Voor lino zijn er papiersoorten die veel beter
geschikt zijn dan anderen. Maar daar wil ik
eigenlijk geen rekening mee houden.
Mijn resultaat hoeft niet perfect te zijn.
Soms leveren ‘verkeerde’ materialen ook verrassende
resultaten op.
Oude acrylverf is niet perfect om lino’s mee
af te drukken (dit is een understatement).
Maar toch.
Onder de lino en boven de afdruk met een groene acrylverf. Daar waar dekking is van de verf is die slecht,op sommige plekken zit meer verf in de uitgesneden lage delen dan op de hogere delen van de lino. Toch is het effect interessant.
Dan nog eens met een gele verf/inkt gewerkt die speciaal voor lino wordt verkocht (voor op scholen). Ik heb 4 of 5 kleuren. Tussen de kleuren zitten grote verschillen. In dekking, in dikte. Hier is met geel op een eerdere afdruk gedrukt. Dat het papier ook geel is heeft natuurlijk ook impact. De zwarte inkt is een inkt op waterbasis die ik in de Verenigde Staten kocht. Klein blik. Je hebt maar weinig nodig. Mooie kleur. Kwaliteit waar ik heel tevreden over ben. Op zich niet duur maar de verzendkosten zijn hoog. Maar ik moet eens meerdere kleuren kopen van die kwaliteit.
Met een rode kleur op een zacht blauwe ondergrond.
Met rood op een groene papier soort.
Met rood op het papier van boek-in-boek.
Vier schenkelstempels bij een echte schenkel.
De Schenkelworkshop 05
De vorige keer had ik een schakeling van schenkels overgenomen
op een materiaal waarmee je eenvoudig lino’s kunt snijden.
Vandaag was het zo ver om ze ook eens af te drukken.
Vandaag ben ik ook begonnen met het uitwerken van een soort van
‘boek-in-boek’ of ‘genest’ boekblok.
Dit wordt het middelste katern van een boekblok met drie katernen. Dit katern bestaat uit drie in elkaar geschoven bladen. Dit eerste blad ga ik zeker ook benutten maar zal vooral het exoskelet van het katern worden. Uit de volgende twee vellen snijd ik een kleiner katern. Daardoor kan ik het binnenste katern straks op een andere manier behandelen dan het buitenste en kan de ‘lezer’ het kleine katern in een ander tempo lezen dan het grote katern.
Hier zie je dat er een klein katern en een groot katern ontstaat dat straks samen ingebonden wordt maar dat je onafhankelijk van elkaar kunt omslaan. Je kunt straks het eerste blad van het kleine katern omslaan terwijl het buitenste nog gewoon blijft liggen. Beide katernen worden geïllustreerd in het schenkel-thema.
De eerste stap is de lino in-inkten. Dan krijg je een eerste beeld van hoe de lino er uit ziet. Deze ga ik afdrukken op het kleine katern. Dat katern is net iets kleiner dan de lino. Daardoor kan ik er voor zorgen dat de afbeelding het hele papier beslaat. Als het drukwerk straks af is dan ga het kleine katern nog iets kleiner snijden zodat het beter past in het grote katern.
Eerste afdruk. Het papier bolt gelijk als reactie op het vocht van de inkt. Dat komt straks door het bedrukken met andere kleuren en bedrukken van de achterkant wel goed.
Hier krijg je een beetje een beeld van hoe de twee katernen in elkaar gaan passen.
En de drukker drukte voort…
De voorkanten van de twee kleine katernen. Dezelfde afbeelding, in dezelfde richting, wordt ook op pagina 3 van de kleine katernen gedrukt.
Omdat er inkt over was druk ik de linosnede ook nog af op ander papier. Een volgende keer ga ik met andere kleuren experimenteren en dan heb ik extra exemplaren nodig.
Toen raakte de inkt op. Ik toon mij weer een volgeling van de School of bad printing.
Dan als een middeleeuwse bloemenrand trek ik de contouren van de schenkelrand.
Dan ontstaat straks het volgende beeld. Een titel voor het boekje heb ik overigens ook al: ‘Soep’.
Dat is dan wat het gaat worden voor wat betreft deze bladzijde. Moet nog wel een en ander kleuren met kleurpotlood.
Van den vos Reynaerde
Al een tijdje was hier niets meer te zien
over het inbinden van Van den vos Reynaerde.
Het werk lag niet stil maar ik heb een paar zijpaden
bewandeld om na te denken en te experimenteren met
hoe ik de titel op de eikenhouten platten van het boek ga zetten.
Het idee is om op een licht perkament de titel te schrijven,
met de hand, daaronder dan een stukje donker perkament
aan te brengen en dat dan met stroken messing vast te zetten.
Maar mijn metaalbewerkingsvaardigheden zijn zeer, zééér beperkt.
Mijn gereedschap is ook niet wat het moet zijn voor
metaalbewerking. Als de coronacrisis voorbij is ga ik eens op
een cursus bij een metaalbewerker.
Het messing blik is best te knippen maar recht knippen is iets anders. Daarbij vervormt het metaal. Mijn aambeeld is een stuk ijzer dat is bedoeld om op een pers blokken tekst vast te zetten zodat het bij het afdrukken niet gaat verschuiven. Maar uiteindelijk ben ik er in geslaagd een recht stukje te maken. Daar heb ik zelfs al een gat in gekregen om het straks met een spijker vast te kunnen zetten.
Intussen zijn de integrale kapitaalbanden ook af. De bindwijze staat beschreven in het boek van Peter Goddijn.
Met een bamboe pen en zwarte inkt wil ik de titel ‘Van de vos Reynarde’ op het perkament schrijven. Op het perkament staan nu nog wat hulplijnen. hopelijk gaan die er straks, als de inkt goed droog is weer makkelijk af.
Dit gaat het worden.
Dan passen en meten. Je ziet dat ik onder de strook perkament (naturel geit) een stukje donkerder perkament heb liggen.
Het idee is om dat straks vast te zetten met twee strookjes messing. Aan beide kanten een strookje. Vastgezet met messing spijkertjes.
Eerst haal je een papieren zak uit elkaar II
Alleen die eerste papieren zak gaf onvoldoende materiaal. Dus ben ik op zoek gegaan in mijn werkplaats. Ik kwam nog wat papier tegen, een papieren zak van handgeschept papier (uit Laos), een soort tas van plastic uit New Delhi en een tweetal jute zakjes. Hier begin ik het papier uit te vouwen en weer plat te maken. Daarna ga ik het strijken.
Al de afdrukken maak ik met dezelfde linosnede.
Ik maak niet graag reclame maar als ik het een prettig materiaal vind dan zeg ik dat ook. Het spul is erg zacht. Je kunt zonder veel kracht in de block snijden.
Nog wat meer materiaal. Die tas kan uit elkaar.
Gestreken ziet hij er dan zo uit.
Dit was een jute zak. Met een tornmesje open gemaakt en gestreken.
Het zwart is een echte drukinkt. De andere kleuren die ik vandaag gebruikte zijn acrylverf. Misschien niet zo geschikt maar die kleuren moeten ook op. Hier een tweede kleur op kraftpapier.
Hier een eerste tweede kleur op het jute. Voor het afdrukken gebruik ik de boekenpers.
Een tweede kleur op het boekbindlinnen. Wat ik met de afdrukken ga doen weet ik nog niet. Misschien ga ik ze in een verlengde leporello verwerken.
Lino op zondagmiddag
Dit zijn stukken van de rode afdrukken die ik zaterdag maakte. Je ziet hier drie afdrukken die met de bolle kant van een lepel gemaakt zijn op drie verschillende papiersoorten. De drie liggen op een blad China White, het papier waarop mijn boek is gedrukt.
Dit is de structuur van het meest doorzichtige Japanse papier. Ik vind dat mooi. Geeft een extra verrassingselement aan de afdrukken.
Op zondagmiddag heb ik dan afdrukken gemaakt met de boekenpers. Deze blauwe afdrukken zijn beter. Maar dat is wel afhankelijk van de hoeveelheid verf en het drogen van deze inkt op waterbasis. Ik heb twee verschillende lino’s afgedrukt. De kleine lino is van kurklinoleum.
Nog een eenzame blauwe die niet zo mooi is. De inkt werd snel te droog. De ruimte in de FutureDome is erg droog. Dat zie ik bijvoorbeeld aan het waterniveau in de pot met kwasten. Het water verdampt veel, veel sneller als toen dezelfde pot in ons huis stond.
Nog drie lino’s op een rij. De middelste is een blauwe afdruk over een rode.
Bij het afdrukken van de blauwe lino heb ik het papier een beetje verschoven ten opzichte van de rode afdruk.
Deze resultaten geven me voldoende vertrouwen om
in tussen door te gaan met het maken van nieuwe ontwerpen
voor lino’s. Ik heb er ten minste 14 nodig voor mijn boek.
Tegelijkertijd kan ik dan nog doorgaan met het maken van afdrukken,
experimenteren met papier, verf, water, drukinkt op water en
oliebasis enz.
Positiebepaling
Dit wordt voor veel mensen niet het meest interessante bericht
op mijn blog maar ja, soms is het ploeteren.
Afgelopen weekend ben ik bezig geweest om mijn proefpers beter te
leren kennen. Dat heb ik gedaan met een stukje oude tekst,
een paar onduidelijke letters, een stukje nieuwe tekst en
een reeks letters die ik van mijn vader heb gekregen.
Ik wil eigenlijk een mal maken die ik op de pers kan leggen waar ik
de letters op kan positioneren op zo’n manier dat ze altijd correct
op een A4 komen.
Eerst even de serie letters die ik van mijn vader kreeg.
Eerst eens vaststellen of die de Hollandse Hoogte hebben.
Niet dus. Je ziet hier op een zethaak 1 van de nieuwe letters en 1 letter (ook de letter A) die van Hollandse Hoogte is. De letters die ik van mijn vader gekregen heb zijn dus lager.
Misschien zie je het hier beter. Een hele reeks nieuwe letters naast 1 letter van Hollandse Hoogte.
Hier ligt een vel A4 op de proefpers. Je ziet dat niet de hele bodem bedekt wordt door het papier. Ik wil vaststellen waar op een landschap A4 de meest linkse en meest rechtse positie is waarop ik kan drukken. Links heb ik daarom een kaderlijn vanaf de meest linkse plaats gezet waar ik letters kan plaatsen. Rechts weet ik ongeveer wat de meest rechtse plaats is. Daarom zet ik daar een reeks cijfers: 1 tot en met 0.
Voor het eerst gebruik ik ook de nieuwe drukkersinkt die ik in Duitsland gekocht heb. Je ziet de grote letters goed. Dat zijn de letters die ik van mijn vader gekregen heb. Sommige letters zijn volgens mij een beetje versleten. De letters heb ik opgehoogd door ze op interlinies te zetten. Welk woord (of zin) er mee te zetten is, is mij onduidelijk. De inkt doet het prima.
Positie 7 is dus de laatste rechtse positie waar ik op kan drukken (A4, landschap). Nu kan ik een soort ‘universele’ marge gaan bepalen.
Negen millimeter vanaf de linkerrand van het papier is niet te bedrukken. Daar begint de kaderlijn. Hier zie je ook die vreemde letter B (een soort ringel-S). Het lettertype wat ik heb gekocht heeft ook een ‘normale’ hoofd- en kleine letter B, een die past bij de andere letters. Wat deze letter precies in de letterbak doet weet ik niet. Ik ga hem er voorlopig maar uithalen.
Argusvlinder 