Illustraties gelijmd, tijd voor draad – Over het binden van een bijzonder boek, weer een paar stappen.

Vandaag weer een paar stappen gezet in het maken van mijn dummy
voor ‘Denken over oorlog en vrede’, een uitgave in losse katernen
van Stichting Handboekbinden.
De aanleiding van de uitgave van het boek is het feit dat het in 2025
400 jaar geleden is dat het boek ‘Iure belli ac pacis’ van
Hugo de Groot verscheen.
De iure belli ac pacis (Over het recht van oorlog en vrede)
is een boek van Hugo de Groot uit 1625. In dit boek wordt beschreven
wanneer een staat of soeverein vorst het recht heeft om een andere staat
of soeverein vorst aan te vallen,
en op welke manier dat dient te gebeuren.
De actualiteit – denk aan conflicten als die in Oekraïne, Gaza of
Irak – onderstreept de blijvende relevantie van het thema.

De uitgave van de Stichting Handboekbinden betreft deel 8 van de serie
‘Geschiedenis van de wijsbegeerte in Nederland’.
Dit boek uit 1991 is verzorgd door en voorzien van een inleiding en
annotatie door A.C. Eyffinger en B.P. Vermeulen.

Om mijn versie in te binden wil ik gebruik maken van de boekbindtechniek
die Spitselband heet. Deze in de 17e eeuw populaire bindwijze
is mij onbekend en daarom probeer ik de aanwijzingen te volgen uit
het artikel van Karin Cox: ‘De spitselband’, deel 1 en 2 in het
magazine van de Stichting Handboekbinden.
En ook de aanwijzingen in de beschrijving van Peter Goddijn,
pagina 154 – 161 in het boek: ‘Westerse boekbindtechnieken van
de Middeleeuwen tot heden’.
Die aanwijzingen ga ik gebruiken om eerst de techniek uit te
proberen op een dummy: ‘Ode aan boekbinden’.

Een hele mond vol maar de afgelopen tijd ben ik bezig geweest
met het uitzoeken van het papier, het maken van de katernen, het
maken van een lino voor de bladwachters, het afdrukken daarvan en
schrijven van de inleiding die daarbij hoort.

Wat er nog moest gebeuren voor het boekblok gereed is,
was het inplakken van de illustraties.
Daar ben ik gisteren mee begonnen en heb ik vandaag afgerond.
Tijd om dan het inbinden voor te bereiden.

Eerst nog even over het inplakken van de illustraties.
Grofweg zijn die in twee formaten: de koepellino’s gaan
richting A5-formaat, de natuurdrukken richting A4.
Daarom begin ik met een soort van mal voor de koepellino’s.
De natuurdrukken worden op het oog min of meer in het
centrum van de pagina’s geplakt.

IMG_7203DenkenOverOorlogEnVredeIllustratiesMalIMG_7204DenkenOverOorlogEnVredeIllustratiesKoepellinoMetMal


De mal heb ik gemaakt uit een krantenmagazine die ik
had gebruikt bij het lijmen. Door die activiteiten
waren pagina’s aan elkaar gaan zitten. Daardoor ontstond
voldoende dikte om het als mal te gebruiken.

IMG_7205DenkenOverOorlogEnVredeIllustraties4TippenLijm

Steeds op vier plaatsen een beetje lijm.

IMG_7206DenkenOverOorlogEnVredeIllustraties4TippenLijm

Ook bij de natuurdruk. Een paar resultaten:

IMG_7207DenkenOverOorlogEnVredeIllustratiesNatuurdrukMetEcolineIMG_7208DenkenOverOorlogEnVredeIllustratiesIMG_7212DenkenOverOorlogEnVredeIllustratiesNatuurdrukIMG_7213DenkenOverOorlogEnVredeInbindenMeevallendeOpdikking


Het goede nieuws is dat de opdikking als gevolg van
het toevoegen van de afbeeldingen heel erg meevalt.

IMG_7214DenkenOverOorlogEnVredeInbindenSnijafvalWordtPrikmal

Een strook afvalpapier gebruik ik om een prikmal te maken. De strook is hier net te lang.


De rug wil je in 4 gelijke delen verdelen zodat er drie plaatsen
ontstaan voor de spitsels.
Dat kan eenvoudig door de mal in de lengte dubbel te vouwen en
dat vervolgens nog eens te doen.
Dan vouw je de strook weer open en vouw je de strook nog eens
dubbel maar nu in de breedte.
Maar eerst snij ik de mal op de correcte grootte.

IMG_7215DenkenOverOorlogEnVredeInbindenPapierenPrikMalIMG_7216DenkenOverOorlogEnVredeInbindenPerkamentenSpitselsIMG_7218DenkenOverOorlogEnVredeInbindenMooieTekeningInHetPerkament

Tussendoor zoek ik naar de juiste plaatsen in de twee stukken perkament die ik in mijn vorraad heb, om de spitsels te snijden. Iedere keer kijk ik met bewondering naar de tekening op het grote stuk perkament. Dat wil ik zoveel mogelijk bewaren voor de boekband.


Mijn spitsels gaan 2 keer 10 centimeter + de beoogde dikte
van het boekblok worden.
In mijn geval resulteert dan in 22 centimeter.
Ik worstel een beetje met het achtesteeksel. Cox adviseert
in het artikel 4,5 centimer, zonder uit te leggen waarom.
Ik besluit voor 6 centimeter te gaan, 2 centimeter voor
de achtervouw, 2 centimeter voor het boekblok en 2
centimeter voor de voorvouw.
De tijd zal uitwijzen of dat werkt.

IMG_7220DenkenOverOorlogEnVredeInbindenPerkamentenSpitselsEnAchtersteeksels

Mijn stroken perkament: spitsels en achtersteeksels


Dan vind ik de informatie in mijn bronnen een beetje verwarrend
over hoe de spitsels en de achtersteeksels bij elkaar
gebracht dienen te worden.
Eerst even wat informatie over de vlees- en haarzijde
van perkament (gedroogde en geprepareerde dierenhuid).
De bron van de volgende regels is Copilot.

Vleeszijde perkament

De “vleeszijde” van perkament is de kant die oorspronkelijk naar het vlees (de binnenkant) van het dier wees. Het verschil tussen de vleeszijde en de haarkant (die naar buiten wees) is subtiel, maar je kunt ze herkennen aan enkele kenmerken:

Kenmerken van de vleeszijde:

Gladheid: De vleeszijde is vaak iets gladder en egaler dan de haarkant.

Textuur: Soms zie je fijne adertjes of een licht vezelachtige structuur; die kunnen wijzen op de vleeszijde.

Glans: De vleeszijde heeft meestal iets meer glans dan de haarkant, zeker als het perkament goed is geprepareerd.

Afdrukken: In sommige gevallen zie je heel subtiel nog indrukken of sporen van het spierweefsel.

En de haarkant dan?

Poriegaten: De haarkant kan minieme stipjes of poriën vertonen waar ooit de haren zaten.

Ruwere structuur: Iets korreliger of stroever aanvoelend.

Wat zeggen mijn bronnen over hoe ik de stroken perkament
ten opzichte van elkaar moet gebruiken?

Cox:

Leg de korte stook perkament op het midden van de lange binding, vleeszijden op elkaar.

Goddijn:

Leg nu twee perkamenten stroken op elkaar met de gladde (haar)zijde naar beneden (niet op elkaar plakken!).

Ze zeggen twee verschillende dingen nog even los van het feit
dat Cox werkt met een ‘achtersteeksel’, een korte strook perkament,
terwijl Goddijn met twee gelijke stroken perkament werkt per binding.
Ik ga voor Cox want dat lijkt me minder materiaal.

Maar Cox zegt de ruwe zijdes van beide stroken op elkaar te leggen,
terwijl Goddijn zegt bij beide stroken de ruwe zijdes naar boven te leggen.

Mijn interpretatie is dan: maak gebruik van de materiaaleigenschappen
en glad op glad zal meer schuiven, dus hier volg ik Goddijn. Intuïtief
zou ik gekozen hebben voor ruw op ruw. Maar ik heb geen ervaring
dus wil ik ten minste één van mijn bronnen volgen.
Mijn keuze voor Goddijn is dus vooral ingegeven door logica en gevoel
voor materiaalgedrag, al blijft het een leerproces.

IMG_7223DenkenOverOorlogEnVredeInbindenSpitselEnAchtersteekselVoorVouwen

Ik markeer het midden van de spitsel en ik trek een lijn op 2 centimeter van het uiteinde bij het achtesteeksel. Vervolgens leg ik die op de streepjes op elkaar, zoals Goddijn aangeeft, ril het perkament enmaak er een vouw van 90 graden.

IMG_7224DenkenOverOorlogEnVredeInbindenSpitselEnAchtersteekselIMG_7225DenkenOverOorlogEnVredeInbindenSpitselsEnAchtersteeksels

Het resultaat. Op de rechtse kant, de kant met het korte stuk achtersteeksel, ga ik bij het inbinden de katernen een voor een leggen en binden.


Na de spitselonderbreking ga ik weer door met de papieren
prikmal.

IMG_7226DenkenOverOorlogEnVredeInbindenPrikmalVouwenIMG_7227DenkenOverOorlogEnVredeInbindenPrikmalGevouwen

Met potlood geef ik de vouwen aan.


Vervolgens bepaal ik de plaatsen waar ik gaten moet voorprikken:
voor de kettingsteek in ieder katern.
Gaten link, rechts en in het midden bij iedere binding
(waar het perkament komt) in de katernen met schutbladen.
Gaten links en rechts bij iedere binding (waar het perkament komt)
in de overige katernen van het boekblok.

IMG_7231DenkenOverOorlogEnVredeInbindenPrikmalIMG_7232DenkenOverOorlogEnVredeInbindenVoorprikkenKaternenIMG_7233DenkenOverOorlogEnVredeInbindenHetGebruikVanDeHoutenPrikmal

Bij het voorprikken gebruik ik het onderste deel van de houten prikmal. Dat zorgt er voor, mt het goed aandrukken van de papieren prikmal, dat de gaten mooi in de naad van het katern komen. Ik denk altijd: envoudig. Maar het vereist concentratie.

IMG_7234DenkenOverOorlogEnVredeInbindenKaternenVoorgeprikt

De katernen liggen klaar om ingebonden te worden. Ik moet alleen de spitsels en achtersteeksels nog voorprikken. Maar dat is voor de volgende keer.

IMG_7235DenkenOverOorlogEnVredeInbindenHoutenPrikmalKanWeerInDeKast

De prikmal kan in de kast.


Mijn Bandzetter verfijnd: Precisie in het inbinden

Als het op het laatst fout gaat met het inbinden van
een bandzetter, dan is het bij mij meestal
dat het boekblok scheef in de band komt.
Niet iedereen ziet dat meteen, maar ik wel.
Zeker als ik naar de boeken kijk die ik zelf ingebonden heb.
Al een tijdje denk ik na over hoe ik dat eenvoudig kan voorkomen.
Daarom heb ik voor De Krater een manier bedacht
die ik nu wil uitproberen.

Voor een cursus edelsmeden heb ik een vlaktas gekocht.
Het is een blok staal, 10 bij 10 centimeter en een paar
centimeter hoog.
Je kunt het ook een aambeeld noemen, of een stuk spoorbiels gebruiken.

De vlaktas weegt behoorlijk wat en als ik hem op de boekband
leg blijft de boekband beter liggen en kan ik de zijkant van de blok
gebruiken als de ‘vangrails’ waar de rug van het
boekblok tegen gaat komen.

IMG_6935BoekbindenGerwinVanDerWerfDeKraterVlaktasKneeplatjeDriehoeken

De vlaktas ligt op de boekband. Met een kant langs de kneep, precies op de plaats waar de rug van het boekblok moet komen. Aan de bovenkant van de boekband ligt het witte kneeplatje. Voldoende op de boekband om een marge te hebben gelijk aan de marge aan e onderkant van het boek. De driehoeken houden het latje op zijn plaats.

Later kocht ik kneeplatjes. Die gebruik ik
altijd om bij de basis van de boekband de ruimte tussen de
platten en de rug te bepalen.
Dit keer gebruik ik een van deze latjes als buffer
tussen de buitenrand van de boekband en het boekblok
tijdens het lijmen. Om het kneeplatje op zijn plaats te houden
gebruik ik twee metalen driehoeken die zelfstandig blijven
staan.

IMG_6936BoekbindenGerwinVanDerWerfDeKraterAllesStaatGereedOmTeLijmen

Alles ligt gereed om te gaan lijmen.

IMG_6937BoekbindenGerwinVanDerWerfDeKraterAchterplatGelijmd

Het boekblok met het met lijm ingesmeerde schutblad ligt al op de boekband. Deze keer veel rechter dan bij vorige pogingen.

IMG_6938BoekbindenGerwinVanDerWerfDeKraterVlaktasGrensVoorVoorplat

Ik verplaats de vlaktas naar de voorkant van het boek. Ik leg hem tegen het achterplat aan zodat als ik dadelijk, na het met lijm insmeren van het voorplat, het boek sluit, de twee platten recht boven elkaar komen.

Tussen boekblok en gelijmd schutblad leg ik bakpapier om
het vocht van de lijm uit het boekblok te houden. Vooral
van belang als het boek ligt te drogen in de boekenpers.

IMG_6939BoekbindenGerwinVanDerWerfDeKraterBakpapier

Voor een eerste test met de Vlaktas en Kneeplat ben ik tevreden.

De Krater: Kleine details, grote impact

Vrijdagmiddag heb ik nog een drietal zaken gedaan aan het boek
‘De Krater’ dat ik aan het inbinden ben:
– kapitaalband aangebracht;
– een leeslint aangebracht;
– de platten afgewerkt om er later het boekblok goed in te
kunnen zetten.

Deze drie toevoegingen zijn niet perse nodig maar geven een boek
iets extra’s. Omdat de boekbekleding een speciaal project was
— waarbij ik hulp heb gekregen van mijn schoonzus —
vond ik het passend om ook het boekblok extra aandacht te geven.

IMG_6927BoekbindenGerwinVanDerWerfDeKraterKapitaalbandLint

Het kapitaalband is een extra bescherming van een boek
tegen stof. Het zorgt er voor dat aan de kop en de staart,
de boven- en onderkant van de rug, het stof minder makkelijk
in het boek kan komen. Bovendien verbergt het eventuele
oneffenheden in de rug van het boekblok.

IMG_6928BoekbindenGerwinVanDerWerfDeKraterLintOpRugBevestigd

Een leeslint bevestig je op de rug van het boek, voordat je het kapitaalband aan de kop en staart bevestigt.


Een leeslint vind ik erg prettig bij het lezen van een boek.
Natuurlijk kun je gebruik maken van een boekenlegger maar
een vast lint —of zelfs twee— maakt het makkelijker om bij
te houden waar je bent met lezen en/of waar je bent in het
notenapparaat achter in het boek.

IMG_6929BoekbindenGerwinVanDerWerfDeKraterLangLint

Hoewel De Krater een klein en dun boek is, leek een
goudkleurig leeslint gepast voor deze gelegenheid.
Ik hou van een lang leeslint, dus het is langer dan je
normaal gesproken zult zien.

Dan de achterplatten.
Bij de omslag ontstaat een hoogteverschil tussen het plat en het
textiel van de omslag. Zeker omdat ik nu geen standaard
boekbindlinnen heb gebruikt.

Wanneer je vervolgens het schutblad op het plat lijmt,
blijft dat hoogteverschil zichtbaar.
Op zich is dat niet erg maar je kunt het verschil
kleiner maken of zelfs laten verdwijnen door de open
ruimte, het grijze bord, op te vullen met papier.

IMG_6934BoekbindenGerwinVanDerWerfDeKraterOngelijkBijOmslag

Dit is een voorbeeld van een van de twee vorige twee boekenweekgeschenken. Hier heb ik het hoogteverschil niet proberen te overbruggen. Bij De Krater ga ik dat dus wel doen.


In het geval van De Krater plak ik twee lagen papier in de
lagere ruimte van het plat. Ik heb hiervoor restjes papier
gebruikt die ik nog had liggen. In principe kun je
elk soort papier gebruiken, aangezien je er straks
niets meer van zult zien.

IMG_6930BoekbindenGerwinVanDerWerfDeKrater

Ik meet het papier aan de hand van de lege ruimte grijs. Daarbij gebruik ik dus geen liniaal.


IMG_6931BoekbindenGerwinVanDerWerfDeKraterOmslag

Lijm aanbrengen. Eén voor één plak ik de twee lagen. Het aantal lagen is natuurlijk afhankelijk van de dikte van het papier en het hoogteverschil textiel – plat.

IMG_6932BoekbindenGerwinVanDerWerfDeKraterOpgevuldLinks

Links.

IMG_6933BoekbindenGerwinVanDerWerfDeKraterOpgevuldAanBeideZijdes

Rechts gebruik ik als laatste laag 2 stukken papier. Het smalle stukje plak ik zo dicht mogelijk aan de rugkant. Waarschijnlijk zie je daar niets van als het papier droog is.


Na deze activiteiten en een nachtje drogen
is het boekblok gereed om in de band te zetten.


Deze tekst heb ik eerst zelf geschreven.
Dan vraag ik aan Copilot verbetervoorstellen.
Die beoordeel ik een voor een en besluit dan steeds
of ik de verbetering toepas.

Daarna vraag ik voorstellen voor een titel.
Die krijg je er dan een stuk of tien.
Die lees ik door en selecteer een titel, maak op
basis van fragmenten van voorgestelde titels een
titel of maak zelf nog een suggestie om te zien
hoe Copilot hier op reageert.

Het resultaat is dat ik berichten krijg met meer tekst
en minder toelichting op de foto’s (want het
verhaal zit dan al in mijn tekst).
Mijn titels worden langer en misschien minder raadselachtig.
Dat is wat mij betreft niet altijd een verbetering :).

Een boekband met een spannend verhaal

Het was best spannend.
Ik heb wel eerder een boek ingebonden met de Bandzetter-techniek
maar ik heb nog nooit zoveel tijd gestoken in het bedenken
en maken van de bekleding van een bandzetter.

Als een soort ‘schetsen met textiel’ heb ik met een stuk uit
een oude theedoek en stukjes textiel, een voorplat ontworpen
waarin je schetsmatig de titel van het Boekenweekgeschenk 2025
in kunt herkennen: ‘De Krater’.

Gerwin van der Werf is de schrijver van het geschenk en de
Stichting Handboekbinden stelt aan hun leden het boekblok
in losse katernen beschikbaar.
De theedoek is een zwarte theedoek die iets te veel chloor
heeft gezien en de illustratie wordt zichtbaar met stukje
blockprint textiel gemaakt door Jilani Hand Block Print.

De bekleding heeft dus ook een emotionele waarde voor mij:
want de theedoek is al jaren in gebruik, in het huishouden
en in mijn atelier en de blockprint komt uit India.
Dus het is niet alleen technisch ingewikkeld.

Mijn schoonzus liet me de mogelijkheden van haar naaimachine
zien en hielp mij met het ontwerp in elkaar te zetten.

IMG_6899BoekbindenGerwinVanDerWerfDeKraterBoekbandbekleding

Dan is het zover.
Het textiel moest wel op de basis voor de boekband passen en
werkt het dan? Dat was uitdagend.

De omslag maak ik altijd drie centimeter. Dat is een prima maat
Misschien voor een ander net een beetje te breed.
Maar ik heb een metalen liniaal van 3 centimeter breed. Dus kan
ik door passen net zo veel bereiken als met meten.
Zonder fouten.
Maar voor een klein boekje is misschien een omslag van
3 centimeter een beetje breed.

Maar nu komt het goed van pas.
Ik kon met mijn liniaal bepalen waar de platkern ging komen.
Om te zien of dat gaat werken heb ik eerst op strategische
plaatsen, kopspelden door de stof geprikt. Zowel aan de lange
zijdes als aan de korte.
Zo kon ik passen of de platten er in pasten. En dat deden ze.

IMG_6911BoekbindenGerwinVanDerWerfDeKraterKopspeldenAlsPiketpaaltjesIMG_6912BoekbindenGerwinVanDerWerfDeKraterKopspeldIMG_6913BoekbindenGerwinVanDerWerfDeKraterKopspeldMargeStiksel

Je ziet hier dat tussen de afbeelding op het voorplat, het stiksel met rood garen, er nog 5 mm over is tot aan de rand van de boekband (de plaats waar de spelden door het stof prikken).


Een teken dat ik het passen kon herhalen en op de achterzijde
kon aftekenen waar de basis voor de boekband kon komen.
Vervolgens heb ik de basis op de stof gelegd en de stof vastgezet
met een paar klemmen. Daarbij heb ik de omslagen alvast even
omgeslagen.

IMG_6915BoekbindenGerwinVanDerWerfDeKraterAftekenen

Aftekenen.

IMG_6916BoekbindenGerwinVanDerWerfDeKraterVoorzijde

Even door de klemmen heenkijkend zie je het voorplat in wording.

IMG_6917BoekbindenGerwinVanDerWerfDeKraterAchterzijde


Terwijl nog niets was vastgelijmd kon ik zo toch zien of de
afbeelding goed op het voorplat ging komen. Hoe de achterkant
er uit ging zien.

Tijd om de boekband basis nog een keer goed op het textiel
te leggen en dan te gaan lijmen. Eerst één plat en de rug.
Vervolgens de achterplat.
Eenmaal vast kon ik de hoeken wegsnijden.
Aansluitend de omslagen gelijmd, eerst de lange kanten.
Daarna de korte kanten. Met extra aandacht voor de rug en
de hoeken.

IMG_6918BoekbindenGerwinVanDerWerfDeKraterBasisBoekbandGoedLeggenIMG_6919BoekbindenGerwinVanDerWerfDeKraterLijmenVoorplat

Nu kan ik het voorplat gaan insmeren met lijm.

IMG_6920BoekbindenGerwinVanDerWerfDeKraterLijmenAchterplat

Vervolgens het achterplat.

IMG_6921BoekbindenGerwinVanDerWerfDeKraterBijsnijden

Dat lijmen doe je dan ook met de omslagen nadat de hoeken zijn afgesneden en in dit geval ook de vier zijdes nog eens bijgesneden zijn. De theedoek gaat erg snel rafelen en door het plakken van de vlieseline en het meerdere keren strijken is de vorm van de rechthoek een beetje veranderd. Met boekbindlinnen heb je dat probleem niet.

Een eerste groepsfoto van de drie Boekenweekgeschenken was
mogelijk en dan snel de boekband met bekleding in de boekenpers
om goed te drogen. Daar blijft hij zitten tot morgen.

IMG_6922BoekbindenGerwinVanDerWerfDeKraterBoekbandIMG_6923BoekbindenGerwinVanDerWerfDeKraterVoorplatIMG_6924BoekbindenGerwinVanDerWerfDeKraterGroepsfotoIMG_6925BoekbindenGerwinVanDerWerfDeKraterInDeBoekenpers


Het was best een avontuur, maar ik ben heel tevreden.

De krater

Terwijl ik druk bezig was het vorige bericht te schrijven
over de bekleding van ‘De Krater’ werd ergens anders in
Breda de laatste hand gelegd aan diezelfde bekleding.

Het boekenweekgeschenk van dit jaar ‘De Krater’,
krijgt een boekband met daarop delen van een
stuk textiel dat ik meebracht uit India.

Het gaat de link leggen naar India op de achterkant
door de afbeelding van een olifant.
Op de voorkant gaat het een schematische afbeelding
vormen van een vulkaan, een krater en een lavastroom.

Bij het werk had ik hulp nodif en die heb ik
gelukkig ook gekregen.
Daarom kan ik vandaag het resultaat van de stikwerkzaamheden
laten zien en waarschijnlijk komend weekend de boekband
afronden……

IMG_6898BoekbindenGerwinVanDerWerfDeKraterBoekbandBekleding

Vooral het stiksel waarmee een kader op het voorplat wordt gemaakt en waarmee een aantal van de losse stukken met elkaar in verband worden gebracht is een goede ingreep. De boekband gaat dat alleen nog maar versterken.


IMG_6899BoekbindenGerwinVanDerWerfDeKraterBoekbandbekleding

Kijk nooit alleen maar naar de spiegeltjes, de glitters, het blinkende en het mooie. Kijk ook naar de achterkant.


Drie Boeken, Eén Verhaal: Een Experimentele Boekband

Misschien denk je: “Ik lees niets meer over De Krater,
gebeurt daar helemaal niets meer?

Nou, er gebeurt juist van alles!

Ik ben bezig om de drie Boekenweekgeschenken — De eerlijke vinder,
Gezinsverpakking en De Krater — op zo’n manier in te binden
dat ze echt als een set aanvoelen.

Daarom gebruik ik voor de boekbekleding dezelfde stof en
heeft het voorste schutblad van alle drie
dezelfde papiersoort, gemaakt met dezelfde techniek

Voor De Krater had ik helaas te weinig stof.
Daarom combineer ik nu een theedoek
(die op een paar plekken is verkleurd door chloor) met stukjes stof.

Alleen mijn kennis en kunde van een naaimachine is niet bestaand
en dus vroeg ik iemand me te helpen. Een uitdagend verzoek.

De status:

  • Eerst hebben we verschillende steken en hun groottes uitgeprobeerd
    en besproken.
  • Daarna zijn de stukjes textiel op de theedoek vastgeregen — dat heb
    ik dus niet zelf gedaan.
  • Het eerste grote stuk is inmiddels vastgezet: een blockprint met
    een olifant, die een knipoog geeft naar India.
  • De olifant wordt straks de achterzijde van het boekje.

01 Vastrijgen van de delen

Hier zie je alle onderdelen aan de theedoek geregen.


02 De olifant zit op zijn plaats

Je snapt dat ik enthousiat ben en er naar uit kijk om het straks af te maken.


De Krater

Gisteren ben ik nog wat verder gekomen met de boekband
voor De Krater.
Nu ben ik op het punt dat ik hulp nodig heb met een naaimachine.
Maar van de laatste stapjes maakte ik nog drie foto’s.

IMG_6786BoekbindenGerwinVanDerWerfDeKraterPapierenMallen

Van iedere mal, ieder stukje papier, moest ik een stoffen exemplaat knippen. Textiel knippen is iets heel anders dan het knippen van papier. De stof gaat sneller hangen en het is voor mij moeilijker kleine nuances te knippen. Een andere schaar helpt misschien ook wel. Maar om voor deze kleine stukken een andere schaar te kopen…..


IMG_6787BoekbindenGerwinVanDerWerfDeKraterMetSpeldEnSjabloon

Vervolgens heb ik alle losse stukken op de ondergrond, de theedoek gespeld. Daarbij was ik begonnen met het sjabloon, vervolgens de olifant en toen de kleinere stukken. Een paar van de kleinere stukken zijn nog veranderd. Ik ben bang dat sommige wel erg klein zijn. Maar dat ga ik ervaren.


IMG_6788BoekbindenGerwinVanDerWerfDeKraterMetSpeldZonderSjabloon

Dan het sjabloon eraf. Dit is zodadelijk de lap waarmee ik de boekband ga afwerken. Ik ben benieuwd.


De Krater

Gisteren heb ik eerst nog wat extra gereedschap laten aanrukken:
krijt en spelden.

IMG_6775BoekbindenGerwinVanDerWerfDeKraterSpeldenEnKrijt

Het blauwe krijt is speciaal voor mensen die zelf kleding maken. Dat krijt heet kleermakerskrijt. Het is als een plat stuk te koop maar ook in potloodvorm. Er zijn meerdere kleuren beschikbaar. De spelden ga ik gebruiken om de stukken, nog te knippen, stof op hun plaats te houden.


Ik begin met de eenvoudigste en in dit geval de grootste vorm:
de olifant die op het achterplat gaat komen.

IMG_6776BoekbindenGerwinVanDerWerfDeKraterSpeldenBepalenEvenDeContouren

De stof was al een beetje gevouwen en gevormd naar de grootte die ik wil hebben. Nu prik ik in de hoeken spelden zodat als ik dadelijk met krijt de vorm teken, ik duidelijk weet wanneer ik de stof groter laat worden.


IMG_6777BoekbindenGerwinVanDerWerfDeKraterKrijtlijntjeVolgen

Dit is de eenvoudigste vorm vandaar dat ik het gedeeltelijk uit de hand en op zicht doe, maar je ziet de blauwe krijtstreep. Daar moet ik in de buurt blijven.


IMG_6778BoekbindenGerwinVanDerWerfDeKraterOlifantOpAchterplat

Eens kijken of dit gaat passen.


IMG_6779BoekbindenGerwinVanDerWerfDeKraterOntwerp

Het ontwerp van ‘De Krater’ wijzig ik nog steeds maar de veranderingen worden steeds kleiner. Zo heb ik de wat zware linker bovenhoek wat kleiner en lichter gemaakt door er een kleine hoek en losse baan van te maken. Een soort van abstracte wolk. Let wel: ik werk nog steeds in spiegelbeeld. Dus wat nu links in het venster zit zal straks rechts komen.


IMG_6780BoekbindenGerwinVanDerWerfDeKraterKnippenLangsDeKrijtstreep

Aan de hand van het sjabloon heb ik afgetekend op de theedoek welk deel ik nodig heb voor de boekband. Dat ga ik nu uitknippen.


IMG_6781BoekbindenGerwinVanDerWerfDeKraterProeflapje

Nu ik het stuk basistextiel voor de boekband heb wil daar vlieseline tegen plakken. In mijn berichten was al eerder te lezen dat je dit goed kunt gebruiken om de textiel stabieler en beter lijmbaar te maken. Ik had meerdere soorten vlieseline, hele flexibele, hele stugge of deze H250. Die H250 is speciaal voor hobbyprojecten geschikt. Hier ga ik op de strijkplank op een lange reep theedoek een stuk vlieseline aanbrengen. Maar wat zal blijken is dat ik de vlieseline met de verkeerde kant naar beneden heb gelegd. Bij andere soorten was de ruwe kant de kant waar de lijm was aangebracht die gaat smelren bij verwarming. Maar bij H250 is juist de gladde, dlimmende kant de lijmkant. Op de theedoek met vlieseline leg ik een natte lap stof die speciaal daarvoor opzij hou. Bij de eerste poging lijmde ik de vlieseline niet aan te theedoek maar aan de perslap.


Fournituren.nl:

Vlieseline H250 is een stabiele tussenvoering voor banden en ceinturen en voor knutselwerk. Deze Vlieseline wordt ook voor hobby projecten gebruikt. De H250 is de meest stevige van de serie.

IMG_6782BoekbindenGerwinVanDerWerfDeKraterProeflapje

Hier is het dan wel gelukt.


IMG_6783BoekbindenGerwinVanDerWerfDeKraterVlieselineH250

Hier ligt een stuk vlieseline, de H250, een klein beetje kleiner dan het stuk theedoek, tegen de achterkant van de theedoek. Zo strijk ik deze twee lagen tegen elkaar.


IMG_6784BoekbindenGerwinVanDerWerfDeKraterSteedsPassenEnMeten

Steeds passen en meten, je ziet dat de olifant op het sjabloon, mooi binnen de marges van het achterplat past. Tussen het binnenste en buitenste kader zit ongeveer 5 millimeter, Het buitenste kader geeft de grootte van het plat aan. Zowel voor als achter.


IMG_6785BoekbindenGerwinVanDerWerfDeKraterLaatsteWijzigingenAanOntwerpBeideVenstersOpen

Hier is ook het linker vlak uit de sjabloon gesneden. Ik kan nu het sjabloon tijdelijk vastzetten op de stof. Vervolgens de olifant op de juiste plaats spelden. Dan moet ik de verschillende voorgeknipte, papieren vormen uit de stof gaan knippen. Ook die kan ik dan vastspelden. Hopelijk kan iemand die losse stukken dan op die plaatsen vastnaaien met een naaimachine. Daarna kan het boekbinden weer beginnen. En, oh ja, de hoeken aan de onderkant zijn nog een beetje gewijzigd.


De Krater

Het ontwerpen van de boekband kan beginnen.
Ik weet de juiste maat van de basis van de boekband.
Dus kan ik gaan bepalen hoe groot het stuk theedoek
moet zijn dat de hele boekband zal bekleden.
Ik weet dan ook welke delen van de platten
beschikbaar zijn om de afbeeldingen te maken.
Om deze activiteiten te ondersteunen maak ik eerst
een stuk papier van de juiste grootte.

IMG_6764BoekbindenGerwinVanDerWerfDeKraterZwarteRandHalveCentimeter

Van de rand van de platten tot het gebied waar ik de afbeeldingen ga plaatsen, laat ik een halve centimeter vrij.
Dat doe ik omdat het katien van de theedoek vrij stug is. Nog een extra laag textiel op de randen maakt het moeilijker de stof mooi aan te brengen. Dus ik begin met een strook van een halve centimeter.


IMG_6765BoekbindenGerwinVanDerWerfDeKraterZwarteRandHalveCentimeter

Dan zijn dit de gebieden waar ik aan de slag kan gaan. De witte ruimte buiten de buitenste zwarte lijnen zijn straks de omslag naar de binnenkant van de boekband. De rug blijft helemaal vrij.


IMG_6766BoekbindenGerwinVanDerWerfDeKraterSjabloon

Omdat ik gebruik wil maken van de vlekken die op de theedoek staat (ze zijn het gevolg van chloor en verfactiviteiten) maak ik een soort van raam in het papier. Dat geeft me de kans door de boekband te kijken.


IMG_6767BoekbindenGerwinVanDerWerfDeKraterInSpiegelbeeld

Het raam zal straks het voorplat, de voorkant van het boek zijn. Ik heb de stof met de buitenkant naar onder gelegd. Ik werk dus in spiegelbeeld. Maar de afbeelding bevat straks geen cijfers of letters, dus dat kan prima.


IMG_6768BoekbindenGerwinVanDerWerfDeKraterAchterkantIsEenvoudig

De achterkant wordt eenvoudig. Een afbeelding van de olifant. Een complete olifant past alleen op de boekband als ik hem dwars op de boekband zet. De titel van het boek is ‘De Krater’, niet de dwarsligger. Dus de olifant ‘loopt’ gewoon het boek op. Ik kan gebruik maken van een stuk stof waar nog maar een deel van de olifant op staat. Intussen heb ik de theedoek nog even gestreken zodat de textiel mooi glad ligt.


IMG_6769BoekbindenGerwinVanDerWerfDeKrater

Vervolgens begin ik te ‘schetsen’ met stukjes papier. Uiteindelijk worden deze stukken papier vervangen door de blockprint stof uit India.


IMG_6770BoekbindenGerwinVanDerWerfDeKraterWilMeerGroeneBlockprint

Vervolgens proberen en nog eens proberen.


IMG_6771BoekbindenGerwinVanDerWerfDeKraterExperimenteren

Bij het uiteindelijke resultaat ik er geen kader. Daarom wil ik met de groene blockprint stof een soort van kader oproepen.


IMG_6773BoekbindenGerwinVanDerWerfDeKraterSjabloonWegdenken

Misschien moet de hoek linksboven kleiner worden? In ieder geval minder een rechte driehoek. De smalle strook bovenaan is misschien te smal. Dat moet ik vragen aan de persoon die voor mij straks de stof op elkaar gaat naaien.


IMG_6774BoekbindenGerwinVanDerWerfDeKraterWitWordtGroeneBlockprint

Als de mal straks weg is dan zal het ongeveer dit beeld gaan geven. Gecombineerd met de rand van het boek. Spannend.


AI geeft mijn tekst minder dan 6.
Een goede tekst (volgens de AI) moet tussen 7 en 8 zijn.
Helaas.
De AI van WordPress kan niet omgaan met een uitleg die over
een serie van blogberichten gaat.

De Krater

IMG_6755BoekbindenGerwinVanDeWerfDeKraterJuisteLiggingGaanBepalenInSnijmachine

‘De Krater’ van Gerwin van der Werf ligt hier in de snijmachine. De vorige keer kon je zien dat het boekblok was voorzien van de schutbladen. Nu kan het boek ‘opengesneden’ worden en daarna kan ik de basis voor de boekband maken. Deze stappen zijn misschien niet zo spannend maar als ik de basis van de boekband heb, dan kan ik de bekleding gaan ontwerpen.


IMG_6756BoekbindenGerwinVanDeWerfDeKraterBoekblokInSnijmachineGaasWerktNogTegen

Het gaas stribbelt nog een beetje tegen.


IMG_6757BoekbindenGerwinVanDeWerfDeKraterLaatsteKantMoetErNogAf(Bovenkant)

Twee kanten zijn al gesneden, nu is het de beurt aan de bovenkant.


IMG_6760BoekbindenGerwinVanDeWerfDeKraterPlattenRugBoekblokMetSchutblad

Vandaag heb ik de platten en het ruggebord gesneden. Het boekblok is het mooist geworden van de drie boekblokken die ik de afgelopen weken gemaakt heb. Daarom wordt de basis voor de boekband ook de kleinste van de drie. Niet dat dit centimeters scheelt.


IMG_6761BoekbindenGerwinVanDeWerfDeKraterBasisBoekband

Hier is met kraftpapier de basis van de boekband in elkaar gezet.


IMG_6762BoekbindenGerwinVanDeWerfDeKraterSchetsbladBoekbandBekleding

Rechts heb ik op 2 A-4-tjes de maat van de basis van de boekband overgenomen en ook de maat van basis plus omslag. Met dit stuk papier kan ik gaan bepalen welk stuk van de thee-doek ik ga gebruiken en ik kan op het voorplat een schets maken van een vulkaan met krater. Daarmee kan ik daarna de stukken blockprint uitkiezen en knippen. Ik speel het proces na dat ik mijn moeder vaak heb zien doen met de radeerbladen (naaipatronen) van de Burda. Maar de volgende stappen zijn voor morgen.


De AI van WordPress kan slecht omgaan met visuele blogs, het wil graag
heel veel tekst zien.
Dat snap ik want de AI wordt ingezet om tekst zo op te zetten dat
je meer bezoekers kunt gaan trekken. SEO realiseren op basis van alleen
maar foto’s is veel ingewikkelder.
Ook een blogbericht dat er één is uit een hele reeks kan de AI van
Wordpress helemaal niet beoordelen.
Ik ben benieuwd welke engine ze gebruiken voor hun diensten (waarvoor
je 5 euro per maand moet gaan betalen).
Ik vraag me zelfs af ok de diensten die ik nu gratis ter beschikking heb
wel AI genoemd kunnen worden.
Vijf Euro per maand terwijl je binnen je abonnement op Office
waarschijnlijk al Co-Pilot hebt.

Gezinsverpakking

Tot mijn verrassing ontving ik deze week de losse katernen van
het boekenweekgeschenk van 2025:

IMG_6687BoekbindenGerwinVanDeWerfDeKraterKaternenStichtingHandBoekbinden

Deze week kreeg ik van de Stichting Handboekbinden, als lid, de katernen van het boekenweekgeschenk geschreven door Gerwin van de Werf, De Krater. Tegelijk stelt het me voor een probleem. Waar haal ik een derde olifant vandaan uit de restant waarmee net 2023 en 2024 ingebonden worden?


IMG_6688BoekbindenGerwinVanDeWerfDeKraterKatern

Meestal laat ik een opgevouwen katern zien. Als ik 1 zo’n katern uitvouw dan is dit het resultaat. Een groot vel papier, met in dit geval 8 zijdes van een bladzije. De achterkant is ook bedrukt. Er is nagedacht over het drukken en vouwen en de positie van de individuele bladzijdes. Niets nieuws want dit is al vanaf 1450 zo in gebruik. Maar voor mij blijft het iets magisch.

IMG_6689BoekbindenGerwinVanDeWerfDeKraterKatern


IMG_6690BoekbindenIndiaJodhpurJilaniHandBlockPrintBlockPrint

Dit is het probleem. Dit zijn 2 restanten. De olifanten staan erg naar de rand en sommige zijn al niet meer compleet. Hoe maak ik daarvan nog een boekbandbekleding. Het stuk textiel komt uit India, Jodhpur. Het is gemaakt door Jilani Hand Block Print (Block print is dus de techniek).


IMG_6691BoekbindenDeChabottenGezinsverpakingIndiaJodhpurJilaniHandBlockPrintBlockPrint

Maar eerst ga ik de boekband van De Chabotten, Gezinsverpaking, afmaken.


IMG_6692BoekbindenDeChabottenGezinsverpakingIndiaJodhpurJilaniHandBlockPrintBlockPrint

Dit is het resultaat.


IMG_6693IdeeVoorGerwinVanDeWerfDeKrater

Wat als ik nou eens een andere stof neem als basis voor de boekbekleding. Bijvoorbeeld deze theedoek. Hij heeft jaren dienst gedaan maar werd niet mooier door chloor. Daarna heb ik hem in mijn atelier gebruikt en kwam hij in aanraking met verf. Wat nou als ik uit de restanten stukken knip die op de voorzijde voldoende zwart open laten om een vulkaan met krater te suggereren en dan op het achterplat een (groot) deel van een olifant. Als iemand me dan kan helpen met het vastzetten van de stof op de theedoek, dan kan daar vlieseline achterzetten.

IMG_6694IdeeVoorGerwinVanDeWerfDeKraterIMG_6695IdeeVoorGerwinVanDeWerfDeKrater

De boekband met de net gelijmde overslagen ligt op de stof om een gevoel voor de benodigde ruimte en de positie van de benodigde stof aan te gevven. Onder links ligt al een deel van een restant dat daar dan op vastgezet kan worden. Voor de voorzijde wil ik eerst beter de goede maten weten want daarvoor moet ik stof knippen. Eenmaal geknipt kun je er nog maar moeilijk stukken aanzetten.


IMG_6696BoekbindenLizeSpitEerlijkeVinderDeChabottenGezinsverpakingIndiaJodhpurJilaniHandBlockPrintBlockPrint

Hier liggen de ingebonden versie van Lize Spit De eerlijke vinder (links) en de boekband voor De Chabotten, Gezinsverpaking, alvast naast elkaar. Dat wordt een leuk duo maar misschien wordt het een trio.


Gezinsverpakking

De boekband is onder de boekenpers uit.

IMG_6653DeChabottenGezinsverpakingDeBoekband

Lize Spit ‘De eerlijke vinder’ en de Chabotten ‘Gezinsverpakking’ wordt een leuk setje boekenweek boeken.


Gezinsverpakking

IMG_6645DeChabottenGezinsverpakingMetenEnAftekenenOpDeAchterkant

Nu de basis voor de boekband af is kan ik beginnen met de stof te voorzien van vlieseline. Maar dan is het wel zaak eerst te weten hoe groot de stof precies wordt. Dus meten, aftekenen (op de achterzijde van de stof) en passen.


IMG_6646DeChabottenGezinsverpakingTextielOpMaat

Dit is het stuk stof voor de bekleding en de omslagen.


IMG_6647DeChabottenGezinsverpakingVlieselineKnippen

Passen en meten met de vlieseline, aftekenen en dan knippen.


IMG_6648DeChabottenGezinsverpakingVlieselineH410

Ik had drie soorten vlieseline liggen. Dis is H410. Deze wordt gebruikt bij het maken van kostuums als binnenvoering voor jasjes. Heel soepel. Eens kijken en ervaren hoe dat zich laat verwerken.


IMG_6649DeChabottenGezinsverpakingVlieselineOpTextiel

Gereed om de vlieseline op de stof te strijken.


IMG_6650DeChabottenGezinsverpakingBoekbandBekledingGestreken

Eenmaal gestreken is de stof meteen stugger. Maar dat is ook de bedoeling.


IMG_6651DeChabottenGezinsverpakingBoekbandVoorbereidingBoekenpers

Hier is de basis boekband tegen het textiel gelijmd. Dat wil ik een tidje in de boekenpers leggen zodat het een mooie en stevige eenheid gaat vormen.


IMG_6652DeChabottenGezinsverpakingBoekbandPasteNietInBoekenpersDusEronder

Maar zo nog open geklapt is de oppervlakte te groot voor de boekenpers. Daarom ligt de boekband hier onder de gietijzeren boekenpers.


Wordt vervolgd.

Gezinsverpakking

IMG_6634DeChabottenGezinsverpakingPlattenSnijdenPassenEnMeten

Gisteren begonnen met het snijden van de platten (voorplat en achterplat) en de rug. Die vormen samen met een stuk kraftpapier de basis voor de boekband van de bandzetter. Steeds passen en meten.


IMG_6635DeChabottenGezinsverpakingSnijafvalI

Dan kan het snijden in de snijmachine beginnen. Eerst een korte kant (de rug gebruik je dan om er voor te zorgen dat de korte kant mooi haaks in de snijmachine ligt.

IMG_6636DeChabottenGezinsverpakingSnijafvalIIIMG_6637DeChabottenGezinsverpakingSnijafval III


IMG_6638DeChabottenGezinsverpakingOnderdelenBoekbandMetBoekblok

Weer passen en meten. Met het boekblok. Daarna kun je de boekbandbasis in elkaar zetten.


IMG_6639DeChabottenGezinsverpakingBasisBoekbandGereed

Met kraftpapier.


IMG_6640DeChabottenGezinsverpakingBasisBoekbandOmBoek

Passen en meten.


IMG_6641DeChabottenGezinsverpakingFraadDichtBijRand

Nu het boekblok gesneden is gaat het boek helemaal open, alle bladzijdes zijn dan in te zien. Je ziet ook het naaiwerk aan de binnenkant (wat dicht tegen de bovenkant).


IMG_6642DeChabottenGezinsverpaking Mogelijkheid I

Ik kan de stof zo knippen dat de olifant er precies op staat als op ‘De eerlijke vinder’ van Lize Spit.

IMG_6643DeChabottenGezinsverpaking Mogelijkheid II

Of wat meer opgeschiven naar rechts zodat de slurf bijna de rand van de boekband raakt.

IMG_6644DeChabottenGezinsverpaking Mogelijkheid III

Maar ik kies voor deze positie, iets speelser.


Gezinsverpakking

In 2024 schreven De Chabotten het boekenweekgeschenk ‘Gezinsverpakking’.
Dat is het tweede boekje dat ik wil gaan inbinden in het stuk textiel,
blockprint, uit India.
Die stof bracht ik dit jaar mee terug naar Nederland.

IMG_6618DeChabottenGezinsverpaking

Dit is het stapeltje losse katernen dat ik via de Stichting Handboekbinden heb gekregen.


IMG_6619DeChabottenGezinsverpakingBoekblokEnKatern

De katernen moeten straks nog op maat gesneden worden. Een katern is een paar bedrukte vellen papier die netjes gevouwen zijn.


IMG_6620DeChabottenGezinsverpakingGatenEnBladspiegel

Om het in te binden ga ik gaten prikken in ieder katern. Daarvoor gebruik ik de prikmal. De gaten bevinden zich dadelijk in de bladspiegel van het boek. De gaten hadden nog dichter op elkaar mogen zitten maar het kan wel. Het bovenste en onderste gat komen straks op 1 centimeter van de boven- en onderkant van het boekblok.


IMG_6621DeChabottenGezinsverpakingGatenPrikkenIMG_6622DeChabottenGezinsverpakingNaaldEnDraad

Voor de draad heb ik anderhalve meter afgeknipt: de afstand tussen het onderste en bovenste gat is 19 centimeter. Het zijn 6 katernen. Ik neem dan 7 x 20 centimeter= 140 cm, afgerond 150 cm. ‘De eerlijke vinder’ heb ik ingebonden met een witte draad die met was behandeld is. Die draad laat zich makkelijker verwerken. Maar nu kies ik voor de zwarte draad.


IMG_6623DeChabottenGezinsverpakingEersteTweeKaternen(VanAchterNaarVoor)IMG_6624DeChabottenGezinsverpakingBoekblokGenaaid

Je begint met het laatste katern van het boek en bind steeds het voorgaande katern erbij.


IMG_6625DeChabottenGezinsverpakingGaas

Als het boekblok ingebonden is kan ik aan het gaas voor de rug en de schutbladen beginnen.


IMG_6626DeChabottenGezinsverpakingSchutbladVoor

Schutblad – voor.


IMG_6627DeChabottenGezinsverpakingSchutbladSnijden

Schutblad – snijden.


IMG_6628DeChabottenGezinsverpakingOpMaat

Schutblad – passen.


IMG_6629DeChabottenGezinsverpakingSchutbladen

Schutblad – voor en achter.


IMG_6630DeChabottenGezinsverpakingBoekbandOnderdelenIMG_6631DeChabottenGezinsverpakingSchutbladen

Schutblad – gereed om te lijmen.


IMG_6632DeChabottenGezinsverpakingEindjesWegstoppen

Voor het lijmen van het gaas en het in de boekenpers plaatsen, heb ik de eindjes van de draad tussen de katernen gelegd.


De eerlijke vinder

De oplettende luisteraar heeft al gezien dat het boek gereed is.
Maar ik heb nog een paar foto’s tegoed.
De laatste keer ging het textiel uit India met vlieseline onder de boekenpers.
Vandaag begin ik met het afsnijden van de hoeken.

IMG_6557BoekbindenLizeSpitEerlijkeVinder


IMG_6558BoekbindenLizeSpitEerlijkeVinderTextielGedroogd

Na de hoeken kan het textiel gelijmd worden met de boekbandbasis. Het geeft steeds een beter beeld van hoe het boek er uit komt te zien.


IMG_6559BoekbindenLizeSpitEerlijkeVinder

De omslagen kunnen omgevouwen en gelijmd worden. Eerst de lange zijdes. Dat vergroot de kans op mooie hoeken van de boekband.


IMG_6560BoekbindenLizeSpitEerlijkeVinder

Dit is dan de voorkant….

IMG_6561BoekbindenLizeSpitEerlijkeVinder

….en de achterkant.


IMG_6562BoekbindenLizeSpitEerlijkeVinderLijmpapier

Gebruik bij het lijmen van de schutbladeren een steviger soort papier als onderlegger. Dan kun je de randen van het schutblad goed voorzien van lijm.


IMG_6563BoekbindenLizeSpitEerlijkeVinderGereedVoorBoekenpers

Plaats in het dubbelgevouwen schutblad een stuk waterwerend papier, bijvoorbeeld bakpapier. Dat zorgt er voor dat het vocht van de lijm van het schutblad niet in je boekblok trekt als het boek in de boekenpers gaat.


IMG_6566Boekenweekgeschenk2023LizeSpitDeEerlijkeVinder2025GerwinVanDeWerfDeKrater

Het eindresultaat was al te zien maar ik herhaal het nog even. Links het ingebonden boekenweekgeschenk uit 2023: Lize Spit, De eerlijke vinder en rechts het geschenk voor 2025: Gerwin van de Werf, De Krater.


De eerlijke vinder

IMG_6534BoekbindenLizeSpitDeEerlijkeVinderZoomUitTextielStrijken

Gisteren ben ik begonnen met het strijken van het stukje textiel. Dat stukje textiel heb ik gekocht toen ik in Jodhpur was. Er was een excursie naar een aantal dorpen en er waren bezoeken aan een aantal verkooppunten van ambachten. Een er van ‘Jilani hand block print’. Een bedrijf dat textiel verft en bedrukt. Het stukje dat ik kocht was maar een restje. Dus niet specifiek gemaakt voor de omslag van een boek. Al helemaal niet speciaal voor het boek ‘De eerlijke vinder’ van Lize Spit. Maar omdat ik 2 boekenweekgeschenken ga inbinden wil ik ze maken met een boekband uit dezelfde stof. De stof heeft twee afbeeldingen: op de achtergrond een floraal motief in lichtgroen en op de voorgrond, in donkerder groen, een olifant. De meeste van die olifanten staan heel dicht bij de rand van de stof en daarom heb ik de zoom eruit gehaald om de stof optimaal te kunnen gebruiken. Na het tornen is het goed de stof even te strijken.


IMG_6535BoekbindenLizeSpitDeEerlijkeVinderZoomUitTextielStrijken

Dit is dan het resultaat. Je ziet dat de meeste olifanten aan de rand staan. Dat de middelste reeks olifanten op hun kop staan ten opzichte van de olifanten aan de buitenkanten. Dus het is even zoeken hoe ik de afbeelding het best op de boekband kan krijgen.


IMG_6536BoekbindenLizeSpitEerlijkeVinderBasisBoekbandMetKraftpapier

Nu eerst maar eens de basis voor de boekband maken: 2 platten, 1 rug en een verbindend stuk kraftpapier. In de handel zijn de zogenaamde kneeplatjes die je helpen om de afstand tussen de platten en het ruggebord te bepalen en om die afstand eenvoudig identiek te houden. Heel handig.


IMG_6537BoekbindenLizeSpitEerlijkeVinderBasisBoekbandMetKraftpapier

Zo heb ik eenvoudig alle elementen bij elkaar om een basis van een boekband in elkaar te gaan zetten. Zeg maar om het skelet te maken. Die basis ga ik dan dadelijk bekleden.


IMG_6538BoekbindenLizeSpitEerlijkeVinderBasisBoekbandMetKraftpapier

Maar eerst de delen aan elkaar lijmen.


IMG_6539BoekbindenLizeSpitEerlijkeVinderBasisBoekbandMetKraftpapierBuitenzijde

Dit wordt dan de buitenzijde van de boekband voor het bekleden.


IMG_6541BoekbindenLizeSpitEerlijkeVinderBasisBoekbandMetKraftpapier

Bij iedere stap even controleren of je nog op de goede weg zit.


IMG_6542BoekbindenLizeSpitEerlijkeVinderPassenEnMeten

Ik wil graag een olifanf op de boekband. Maar naast het formaat van het boek heb je ook een ruime rand nodig om de stof om de kartonnen basis heen te slaan/lijmen. Dus de buitenste rijen olifanten zijn voor mij niet goed bruikbaar. Ik ga de bovenste olifant voor het eerste boek gebruiken. Die is aan de kleine kant. Niet de olifant zelf maar de rand aan de bovenkant. En daar zat de zoom en de stof waaruit de zoom was gemaakt was niet helemaal recht. De andere olifant, die je zowat in het midden van de stof zit, geeft meer vrijheden voor de positie van de olifant op de uiteindelijke boekband.


IMG_6543BoekbindenLizeSpitEerlijkeVinderPassenEnMeten

De stof is geknipt en even globaal passen en meten. Zo komt het er ongeveer uit te zien. Maar de stof ga ik eerst verstevigen met vlieseline. Dat geeft stevigheid en maakt het eenvoudiger de stof te verwerken.

IMG_6544BoekbindenLizeSpitEerlijkeVinderPassenEnMetenIMG_6545BoekbindenLizeSpitEerlijkeVinderPassenEnMeten

Misschien kan ik nog iets meer van de olifant op de voorkant laten zien…


IMG_6546BoekbindenLizeSpitEerlijkeVinder3SoortenVlieselineH250H410EnOnbekend

Van eerdere projecten heb ik drie stukken vlieseline liggen. De bovenste is H250, geschikt voor hobbyprojecten. H410 die wordt gebruikt als binnenvoering in jasjes, is heel flexibel, en een restant. Het kleinste stuk. Geen idee wat zijn typering is. Maar daar ga ik het laatste stuk van gebruiken voor ‘De eerlijke vinder’.


IMG_6547BoekbindenLizeSpitEerlijkeVinderProeflapje

Vlieseline is een stramien (zeg maar stuk textiel) met aan een kant bolletjes lijm die smelten bij warmte. De je kunt het aan de binnenkant van een boord gebruiken of om een rand aan een hoed te maken. Ik ben niet thuis in het verwerken van textiel dus veel meer weet ik niet. Maar je kunt het prima gebruiken als je een speciaal stuk textiel wilt gaan gebruiken als boekbindlinnen. Het voegt stevigheid aan het textiel, maakt de textiel stabieler en zorgt ervoor dat je het beter kunt lijmen. De ruwe kant is de kant met de lijm maar dat wil ik nog wel even uitproberen. Dus maak ik eerst een proeflapje met een stuk voorpand van een oud overhemd.


IMG_6548BoekbindenLizeSpitEerlijkeVinderProeflapje

Het werkt prima.


IMG_6549BoekbindenLizeSpitEerlijkeVinderVlieselineStrijkenInDitGevalVlieselineSteektUit

De vlieseline is net groot genoeg voor mijn toepassing.


IMG_6550BoekbindenLizeSpitEerlijkeVinderVlieselineStrijkenLijmTegenDeAchterkant

Even controleren of ik de vlieseline tegen de achterkant van het textiel ga lijmen.


IMG_6551BoekbindenLizeSpitEerlijkeVinderVlieselineStrijkenGelukt

Het is goed gelukt. In dit geval is de vlieseline groter dan het textiel. Eerder wasdat altijd andersom en dat maakt het verwerken eenvoudiger. Maar ik moet wel omdat de randen die ik ga omslaan eigenlijk te smal zijn.


IMG_6552BoekbindenLizeSpitEerlijkeVinderBoekbandAfgetekendOpVlieseline

Op de achterkant van de bekleding de basis van de boekband aftekenen zodat het lijmen snel kan verlopen en de basis op de juiste plaats komt te zitten.


IMG_6553BoekbindenLizeSpitEerlijkeVinderBoekbandGelijmd

Dat lijkt gelukt en dus kan die voor een tijdje in de……


IMG_6555BoekbindenLizeSpitEerlijkeVinderBoekbandInDeBoekenpersLatenDrogen

Boekenpers.


Reisdagboek gereed

IMG_3323ReisdagboekStart

Dit is het startpunt voor vandaag. Veel gaat er niet meer gebeuren. Ik heb mijn naam in het boek geschreven, ik heb wat adressen opgeschreven en een medicijnen overzicht toegevoegd. De decoratie van de boekband wilde ik nog wat uitbreiden en de penhouder moest nog afgemaakt worden.


IMG_3324Reisdagboek 1IMG_3325ReisdagboekBijnaCompleet

Bij het bekleden van de boekband had ik twee hoekjes afgesneden. Die komen nu van pas op het boekbindlinnen.


IMG_3326OpzetVoetje

Door het rondzetten van het strookje boekbindlinnen kwam bij de uiteindes de achterkant boven te zitten. De achterkant is wit. Dat vond ik niet mooi dus dacht ik een soort van ‘voetje’ te maken waar het ronde deel van de penhouder dan doorheen zou moeten. Eenvoudig maar effectief.


IMG_3327Penhouder

Zo ziet de penhouder er dan uit. Dat lijkt me een prima oplossing. Maar bij het meten blijkt dat de pen te veel ruimte vraagt. De platten hadden nog minstens een halve centimeter langer moeten zijn. Nu drukt de pen in het boekblok en dat gaat omkrullende pagina’s tot gevolg hebben. Het was een goed idee (vond ik) maar bij de uitvoering schoor ik, letterlijk en figuurlijk, te kort.


IMG_3328Gereed

Blij met het resultaat, nu nog op reis.


Inbinden reisdagboek

Vandaag was ik vrij en kon dus werken aan het reisdagboek
waar ik mee bezig ben. De tijd wordt krap.

IMG_3309ReisdagboekStartpuntVoorVandaag

Dit is het startpunt voor vandaag. De boekband heb ik onder bezwaar uit gehaald en hier pas ik het boekblok. Het ‘klassieke boekdeel’ van de band heb ik beplakt met wereldbollen. De fore-edge flap is nog kaal. Die ga ik bekleden met boekbindlinnen. Voor het contrast.


IMG_3311ReisdagboekLijmenKanBeginnen

Het begin met meten en snijden van het boekbindlinnen. Ik bekleed de hele naad tussen het klassieke deel en de fore-edge flap. Hopelijk lukt dat met lijmen en gaat daar het linnen niet gauw open staan. Eenmaal gemeten, gesneden en gepast tijd voor aftekenen en inlijmen.


IMG_3312Reisdagboek

Dan verandert het beeld meteen. Ik ben er blij mee maar er moet nog veel gebeuren.


IMG_3313ReisdagboekBoekbandBuitenzijde

Dit is het complete beeld van de buitenkant van de boekband. Zo ongeveer de laatste keer dat ik het zo kan zien. Eenmaal vast aan het boekblok lukt dat niet meer zo eenvoudig.


IMG_3314ReisdagboekForeEdgeFlapBinnenzijdeBeplakt

Toen was het tijd voor de binnenzijde van de fore-edge flap. Ik gebruik hetzelfde papier als dat wat ik gebruikte voor de schutbladen.


IMG_3315ReisdagboekKrijgtDraadOmBoekbandDichtTeHouden

Het idee is om aan boek een draad toe te voegen zodat het boek geholpen wordt om te sluiten. Nu is dat nog niet echt nodig maar wat zal de toekomst brengen. Overigens vind ik dit vlastouw (want dat is dit denk ik) gewoon mooi. Dit touw heb ik lang geleden gekocht maar nog niet eerder gebruikt.


IMG_3316ReisdagboekPenHouder

Nu heb ik het papier al geplakt. Dat is eigenlijk te snel. Ik wil in het boek een penhouder maken. Eenvoudig uit een strookje boekbindlinnen gemaakt. Maar ik had de twee uitstekende delen onder het papier willen verwerken. Dat kan nu niet meer. Dus dan moet het maar even anders.


IMG_3317ReisdagboekPenHouder

Zo past straks de pen in de houder. Maar nu eerst het boekblok in de band zetten.


IMG_3318ReisdagboekSchutbladAchterplatGelijmd

Hier is het schutblad al tegen de achterplat gelijmd. Dat moet nu eerst drogen. Eerst het tweede schutblad lijmen tegen het voorplat.


IMG_3319ReisdagboekOnderBezwaar

Dan kan het geheel onder bezwaar. Het kan niet in de boekenpers vanwege de fore-edge flap en het feit dat de rugzijde van het boekblok breder is dan de fore-edge kant. Met hulpstukken zou dat misschien wel kunnen maar dan moet je een soort van spie op maat maken. Dat kost veel tijd. Zeker voor 1 boek. Tijd heb ik nu te weinig.


IMG_3320ReisdagboekTussenstandBovenaanzicht

Vanmiddag heb ik het boek al even onder het bezwaar uitgehaald. Het is nog niet droog. Maar ik kan er al wel de draad aan bevestigen en deze foto maken. Ik ben best blij met zoals het gaat.

IMG_3321ReisdagboekNogNietGoedDroogMaarZoGaatHetWorden

Er zit veel ruimte in de fore-edge. De vraag is hoe dat in het gebruik gaat uitvallen… Het boek is weer terug onder bezwaar. Morgen nog maar eens opnieuw kijken.


Inbinden reisdagboek

Langzamerhand komt er meer urgentie bij het afronden van dit boek.
Gisteren daar nog tijd aan gespendeerd.

Het boekblok is af dus tijd om aan de boekband te beginnen.
Ik ga proberen een soort van Arabische boekband te maken
met een fore-edge flap.

De band beplak ik deels met een decoratief papier (het klassieke
boekgedeelte) en de flap bekleed ik met blauw boekbindlinnen.
Eerst maar het papier.

Voor de schutbladen en de buitenkant koos ik twee soorten
decoratief papier met afbeeldingen van kaarten en wereldbollen.

IMG_3290KartonVoorKlassiekeCodexDeelBoekband

Eerst het karton snijden voor het klassieke codex deel van de band. Voor een westers boek zou dit voldoende zijn voor de boekband. Twee diktes. De dikste maat voor de platten de dunste maat voor de rug.


IMG_3291KartonVoorDeBasisBoekbsndCompleet

Zo ziet het karton er uit voor de hele boekband. De fore-edge flap maak ik van de dunne papiersoort. Je kunt, als je heel goed kijkt, zien dat de fore-edge een beetje breder is dan de rug. Daar zal wel een wetmatigheid voor bestaan maar ik ken die niet. Voor de fore-edge heb ik de dikte genomen van de platten en het boekblok min 1 of 2 millimeter. Het issue is namelijk dat de rugkant van het boekblok breder (dikker) is dan de ‘buikkant’ (de fore-edge). Dat komt door het vouwen en binden met de extra gevouwen bladen (met de zakjes voor kaartjes en folders) aan de rugkant. Maar zo gauw als ik het boek ga gebruiken en kaartjes ed verzamel wordt het boek vanzelf dikker. Hoe dat gaat lopen zal de uitval uitmaken.


IMG_3293RugRechtsBrederDanVoorkantLinks

Hier zie je dat de rug dikker is dan de voorkant.


IMG_3294VoorflapTeRuim

Dus als ik de losse delen bij elkaar zet dan zie je die maatverschillen. Maar dit is nog wel ingewikkeld. De voorkant staat ‘op de grond’ terwijl dat straks voor het boekbindlinnen niet het geval zal zijn. Hier heb ik het boekblok aan de voorkant een beetje opgedikt met een boekje. Maar dit is te onzorgvuldig om van echt passen en meten te spreken. Eerst de boekbandbasis maar eens in elkaar gaan zetten.


IMG_3295PassenEnMetenBasisBoekband

Dit is een al meer betrouwbaar beeld en je ziet de fore-edge flap ‘open’ staan. Er zit ruimte tussen de voorplat die aan het boekblok komt te zitten en de laatste flap van de boekband. Maar ik denk dat dit wel gaat werken (zei hij optimistisch).


IMG_3296OngeveerKwartVanDecoratiepapier

Dit is ongeveer een kwart van het decoratiepapier. Hier komt het deel uit dat ik dadelijk als eerste nodig heb.


IMG_3297BoekbandDecoratie

Dit, om precies te zijn, ga ik gebruiken.


IMG_3298KlassiekBoekdeelBekledenMetPapier

Zo ga ik dat ongeveer tegen het karton lijmen. Maar dan de achterkant van het decoratiepapier tegen wat hierboven de bovenkant van de boekbandbasis is.


IMG_3299PapierBoekbandLijmen

Hier zijn papier en boekbandbasis aan elkaar gelijmd en de hoekjes weggehaalde zodat ik de omslag kan gaan lijmen. Het geheel laat ik dan maar eens drogen onder bezwaar.


IMG_3301OnderBezwaarUitBovenaanzicht

Bovenaanzicht van de boekband zoals ik die vandaag onder bezwaar uit haalde.


IMG_3302OnderBezwaarUit

Van opzij is dit dan het beeld. Morgen verder.