Daar is dan het resultaat van een boekje met houten platten, een boekblok gemaakt van gebruikte enveloppen en schutbladen van perkament.
De linnen bekleding is van een kussenovertrek ontworpen door Ankita Shinde, een Indiaase ontwerpster.
Tagarchief: houten platten
Wollen sjaal
Een ongelukje met een wollen sjaal levert mij een project op
waar ik tussen door ‘even’ aan kan werken.
De sjaal die wat gekrompen en in elkaar was gaan zitten
heb ik uit elkaar gehaald en wil ik gebruiken om een
boekband mee te bekleden.
Daarvoor heb ik afgelopen week online vlieseline gekocht.
Vlieseline komt in verschillende kwaliteiten.
Die kwaliteit wordt aangeduid met een code.
Zo had ik in het verleden al eens geleerd dat H250 vlieseline is
die bij hobby activiteiten wordt gebruikt maar ook bij
het maken van tassen en ceintuurs.
Er is een site met een hele indeling van codes en toepassingen.
Maar ook dan blijft het voor mij nog zoeken.
Deze keer heb ik 2 codes gekocht: H250 en H410.
Ik dacht misschien is hoe hoger de code hoe steviger.
Maar dat is niet zo. Het systeem is me nog niet duidelijk.
Maar de H250 is volgens mij heel geschikt.
Mijn inspiratie komt deze keer van een souvenir uit Guatemala.
Daar kocht ik een boekje omdat ik dacht, zo’n binding wil ik ook
een keer maken.
Het papier in het boekje is volgens de verkoper ‘banana paper’. Bananenpapier.
Het boek heeft houten platten met een jute rug (ik kocht een jute koffiezak
in Guatemala met een ‘Made in India’-label aan de binnenkant).
Die rug is een soort ‘diepe’ rug, het jute zit zichtbaar 3 – 4 centimeter
om de rug voordat de houten platten beginnen.
Dan met een donkerbruine sierband over de rug.
De platten zijn leuk geverfd (?).
Vanaf de bovenkant zie je dat onder het jute dun karton zit. Karton met de flexibiliteit, dikte en sterkte van Zaansch Bord. Het donkerbruine bandje is heel dun want het valt bijna helemaal weg, neemt geen ruimte in. Het papier zijn enkele blaadjes. Dus geen katernen. De achterkant is niet echt recht. Zo te ziet genaaid in de ‘diepe’ rug.
Als je het boekje opent zie je het bananenpapier en dat het op 4 punten is genaaid (let op de witte puntjes).
De achterkant vond ik ook leuk. Ze hadden veel van dit soort boekjes met steeds andere afbeeldingen. Soms waren de afbeeldingen hetzelfde maar dan waren de kleuren anders. Het was allemaal ‘hand made’.
Van boven, half-open, zie je dat de constructie van het boek misschien toch iets minder stevig is dan je op het eerste oog zou denken. Maar ik vind dit een leuk idee. Die platten zo bevestigen noemen we ‘Opgelegde platten’.
Maar ik maak liever geen leeg boek.
Dus heb ik al mijn proefdrukken, lino afdrukken, probeersels,
houtdrukken, goede en restjes, van vorige projecten verzameld.
Die op papier maar ook lino op jute of lino op een tasje van een winkel
op een vliegveld in India, lino druk op een envelop,
houtdruk op enveloppen, houtdruk op drukwerk, monoprints,
afdrukken van clichés, oude foto’s, enz, enz.
Een paar voorbeelden.
Afdrukken van oude clichés op krantenpapier, uitgescheurd en op een A4 geplakt.
Een fotocollage van oude foto’s.
Van linksboven: monoprint van restverf met tekst en fotocollage. Onder lino afdruk op 2 stukken boekbindlinnen – twee kleuren, gelli plate afdruk, houtdruk op professioneel gedrukte afbeelding.
Terwijl ik zo de pagina’s voor het boek samenstel,
ga ik ook nog even een kleiner boek maken om te zien
of dat gaat werken: die sjaal met vlieseline H250.
Van den vos Reynaerde of Reinaert de vos
Voor het eerst sinds lange tijd weer eens een foto
uit mijn werkplaats met iets van de zon erop.
Door carnaval en verkoudheid lag het allemaal wat stil. Eén van de houten platten voor de middeleeuwse binding is gereed. Maar aan de tweede moest ik nog beginnen. Vanmiddag dus begonnen de buitenkant af te tekenen. Dit ‘houtbewerken’ en de metaalbewerking, zijn de moeilijkste technieken. Gewoon omdat ik er nauwelijks ervaring mee heb. Maar het goede nieuws is dan dat je op die gebieden ook de meeste vorderingen maakt (in het begin).
Hier ben ik aan de binnenkant bezig. Kort samengevat: je maakt vanaf de rug (de smalle kant van de houten plankjes) een ‘tunnel’ naar de buitenkant van de plat. De leren riempjes die straks door de ‘tunnel’ lopen, gaan even verder, dwars door de houten plank. Daar wordt ook een anderhalve centimeter lang, ruimte gemaakt om straks het riempje vast te kunnen lijmen en spijkeren. Die laatste lengte zie je op deze foto gemaakt worden.
Ik durf het bijna niet te zeggen maar dat werken met een beitel valt nog niet mee. Aan het eind van de middag voel ik mijn arm.
De gaten om van de buiten- naar de binnenkant te komen zijn gereed. De riempjes passen er door en de kleine sleuven zijn diep genoeg. Nu de ‘tunnels’ nog. Dat is het moeilijkste deel. De smalle rugkant van de platten zijn het meest kwetsbaar. Overigens zijn de riempjes qua lengte nog niet op maat. Ze zijn lang genoeg om door de platten te gaan en er op vastgezet te worden en om rekening te houden met het boekblok dat nog tussen de plankjes moet komen. Als het goed is zijn de riempjes te lang en moet ik ze straks inkorten.
Laten we zeggen de eerste versie van de drie brede ‘tunnels’. Die zie je aan de bovenkant van de foto. Dan, naar beneden, een korte sleuf met gelijke breedte en dan het gat waardoor de leren riempjes straks naar de binnenkant van de plat gaan. Volgende keer afronden.
Wil je zien hoe hedendaagse boekbinders hun fantasie de vrije loop
laten bij het maken van boekbanden voor ‘de vos’?
Grootste boekbandexpositie van het jaar in Deventer
Deventer – Op de drempel van de 85ste Boekenweek opent de stichting Handboekbinden de grootste boekbindersexpositie van het jaar: ‘De Vos Reynaerde te kijk gezet in 64 boekbanden’.
Vierenzestig boekbinders hebben het dierenepos uit de 13de eeuw, “Van den vos Reynaerde”, op een nieuwe, unieke wijze vormgegeven. Alle boeken hebben dezelfde authentieke inhoud, maar ieder boek heeft een bijzondere met de hand gemaakte boekband. Deze 64 handgebonden boeken worden, naast enkele bijzondere historische exemplaren, van 2 maart tot en met 5 mei 2020 in de Athenaeumbibliotheek tentoongesteld.
Reynaert de vos, rebel van het eerste uur, is een middeleeuws literair icoon dat ons al eeuwen in de ban houdt. Reynaert is een rebel van een speciaal kaliber. Hij is sluw, egoïstisch, leugenachtig, pervers, gewelddadig en sarcastisch. De perfecte antiheld.
De expositie laat een bijzondere mix van klassieke en hedendaagse handgebonden boeken zien. Enkele boeken zijn gebonden op traditioneel middeleeuwse wijze. Er zijn ook meer eigentijdse exemplaren te bezichtigen die gemaakt zijn met gebruikmaking van hedendaagse materialen en technieken, maar dan met een knipoog naar de middeleeuwen. Een onverwachte verzameling boekbanden die bijzonder de moeite waard is voor de ware boekenliefhebber. Een expositie waar het plezier van het ontwerpen en het maken van afspat.
Athenaeumbibliotheek, Klooster 12, 7411NH Deventer
2 maart – 5 mei 2020
Openingstijden:
Maandag 13.00 – 17.00 uur
Dinsdag 09.00 – 17.00 uur
Donderdag 13.00 – 17.00 uur
Vrijdag 13.00 – 17.00 uur
Hij lag even stil: Van den vos Reynaerde
Voor mijn verkoudheid had ik wel een begin gemaakt
met het voorbereiden van het eerste plat (houten voor- of achterkant)
van een middeleeuws boek.
Deze week kon ik er weer aan door werken.
Een middeleeuws boek is een boek waarbij de tekst tussen twee
houten planken wordt ingebonden.
In mijn geval eikenhout.
Het idee bij deze Romaanse binding is dat er met drie riempjes
en twee perkamenten strengels een verbinding ontstaat tussen de houten
planken en de tekst en de katernen van bedrukt papier en twee dekbladen
van perkament onderling.
Hier zie je dat het leren riempje van links af, in de rug van de houten plat verdwijnt. Vanaf de rugzijde is er een ‘tunnel’ gemaakt die even verder aan de buitenkant van de plat naar buiten komt. Daar wordt het riempje door een sleuf geleid om dan dwars door de plat te gaan. Aan de binnenkant wordt hij opnieuw door een sleuf geleid. In de sleuven en de tunnel ga ik straks het leer verlijmen met het hout. Bij de sleuven wordt het riempje ook nog eens vastgezet met messing spijkertjes. Zowel aan de binnen- als buitenzijde. De tunnel is voorgeboord met een boormachine. Verder gebruik je een beitel en vijlen.
Hier zie je hoe het riempje als het aan de binnenkant uit de plat komt nog eens door een sleuf wordt geleid. De beitel ligt er bij om het leer een beetje voor de foto op zijn plaats te houden.
Hier zie je dat riempje nummer 2 ook op zijn plaats zit. Ook zie je dat het leer (van een oude tas, 3 centimeter breed en dan dubbelgevouwen om de juiste dikte te krijgen voor een riempje van iets meer dan 1 centimeter breed) terugveert. De lijm en de spijkertjes en het dekblad dat aan deze kant tegen de plat komt, zullen er voor zorgen dat het allemaal op zijn plaats blijft zitten.
De drie riempjes zitten in de plat. Een volgende keer ga ik aan plat twee beginnen. Even zien wanneer dat zal zijn met carnaval in aantocht.
Dummy #2 is gereed: The Art of Bookbinding
De bedoeling is om ‘Van den vos Reynaerde’ – dit jaar is er een
versie in losse katernen uitgegeven door Atelier de Ganzenweide –
in te binden volgens de instructies van Peter Goddijn
voor een boek met een Romaanse binding:
1.2 Band met houten platkernen, gesloten scharnieren, opliggende bindingen,
vaste rug, romaanse aanrijging, chevronkapitaal,
platsluiting en titelraampje (11e eeuw).
Omdat mijn kennis en ervaring te beperkt is besloot ik eerst
een kleine dummy te maken met blanco pagina’s.
Daarbij heb ik ervaring opgedaan met verschillende aspecten
die hierboven genoemd worden en heb ik een doe-het-zelf
sluiting op het boek aangebracht (Atelier Libri).
Dit was het resultaat.
Vervolgens wilde ik de opgedane kennis en ervaring toepassen op
een tekst en een formaat dat lijkt op ‘Van den vos Reynaerde’.
De afgelopen weken ben ik hier mee bezig geweest en zaterdag
heb ik het afgerond. Nog zonder titelraampje en zonder chevronkapitaal.
De laatste hobbel die ik moest nemen was de messing afwerking van
de sluitriem. Naast gebrek aan ervaring speelt ook een grote rol
dat ik niet altijd het juiste gereedschap heb en soms de te volgen
werkwijze nog moet uitzoeken.
Het resultaat:
De oplossing is anders dan Peter Goddijn die beschreef. Het messing dat hier om de riem zit bestaat bij Goddijn uit twee plaatjes. De messing in zijn oplossing is dikker maar ik slaagde er niet in om van die dikkere messing mooie, gelijke plaatjes te maken en daar dan ook nog eens de gaatjes in te maken. Daarnaast is het opmeten/passen, van de riem en waar het gat precies moet komen, ingewikkelder dan gedacht. Dat leverde een beschadiging van het riempje op, waarvan je met mijn oplossing niets ziet. Ik moet nog zien hoe ik dit ga oplossen bij ‘Van den vos Reynaerde’.
Bij voorbeelden van andere boekbinders zie ik dat men de bindingen op de rug en de platten beter aanzet dan bij mijn boek. Bij de poging het chevronkapitaal te maken lukte het mij onvoldoende op mijn proeflapjes. Maar hier heb ik in ieder geval voor het eerst een integraal meegebonden kapitaalkern gemaakt en voorzien van een eenvoudige kapitaalsteek. Dat ga ik natuurlijk bij ‘Van den vos Reynaerde’ proberen te verbeteren.
Ik ben blij met het resultaat. Nu voor het echte werk. Op naar het derde boek.
The Art of Bookbinding
Als je aan het leer begint ziet het boek er al snel als een heel interessant object uit. Hier pas ik het boek nopg eens nadat ik het leer op maat heb gesneden.
Deze middeleeuwse binding met houten platten heeft geen versterking op de rug. Dus het leer wordt direct op de katernen bevestigd. Dus zie je de oneffenheden van de rug door het leer heen. De leren riempjes vormen de ribben op het boek. Dit zet ik niet extra aan met een vouwbeen. De uitstraling blijft dan zo natuurlijk mogelijk.
Het leer is aan de houten platten en de rug bevestigd. Ik maak de omslagen niet zoals Goddijn beschrijft: zoals we een boek kaften. Ik heb een methode geleerd die een mooi resultaat geeft en daarom pas ik die hier toe. De eerste dummy had wel omslagen zoals het kaften van het boek. Die twee uitvoeringen kan ik dan straks nog eens goed vergelijken voordat ik aan Van den vos Reynaerde begin.
Hier zie je dat het leer voorbereid is om de omslagen te maken. Overigens beide teksten (The Art of Bookbinding en Van den vos Reynaerde) zijn beide uitgegeven door Atelier de Ganzenweide.
Even het boekbeslag passen als de omslagen goed vast zitten. Het boek laat ik nu een paar dagen goed drogen. Dan moet ik de kapitalen aan het boek maken, dan ga ik het beslag en de sluiting afmaken en bevestigen. Leeslint?
Voor het eerst van mijn leven!
Voor het eerst van mijn leven heb ik een boormachine gekocht.
In huis gebruik ik nooit een boormachine.
Dat let het zo nauw dat ik het liever iemand anders laat doen.
in de meeste muren in mijn huis raak je niet met een gewone
boormachine.
Ik had op internet rondgekeken maar ik raakte al snel
verstrikt in allerlei discussies over wat het beste type
batterij was. Daar maak ik me niet zo druk over.
Ik wil een eenvoudige machine voor kleiner werk.
Misschien een schroef in of uitdraaien.
Ben nog naar een grote bouwmarkt geweest. Daar duizelde het helemaal.
Daar waren ‘aanbiedingen’ die zeer ruim boven het bedrag
lagen dat ik in mijn hoofd had.
Laat de Action een boormachine verkopen voor 29,95 euro.
Volgens mij een prima machine voor mijn toepassingen.
Dus het werk aan de voor- en achterplat van
‘The art of bookbinding’ (Joseph Zaehnsdorf) kon beginnen.
De randen aan de buitenkant afgerond met schuurpapier en de plaatsen afgetekend waar de sleuf, de doorboring en de geul moet komen.
Op beide platten en zowel buiten- als binnenkant.
Hier zie je dat ruimte is uitgespaard waar het leren riempje in bevestigd wordt. Vervolgens loopt dit riempje door de plat naar de andere kant. Daar zou een soort tunnel in het hout moeten zitten. Voorgeboord met de boormachine. Maar het materiaal dat ik als plat gebruik is geen massief hout. De buitenkanten zijn van hout, een fineer. De kern is van verschillende materialen. Sommige heel zacht. Het boren van een tunnel leidde bijna gelijk in het beschadigen van de bovenkant. Dus straks. bij ‘Van den vos Reynaerde’, in het eikenhout zal ik het opnieuw proberen. Maar voor deze dummy volg ik de aanpak die ik in de eerste dummy ook gebruikte: een ruimte uitsparen aan het oppervlak waarin het riempje past.
De volgende keer begin ik hier de riempjes eerst verder vast te zetten. Ik zou ook voor het basiskapitaal een tunnel moeten maken. Op de hoek. Dat ga ik, om dezelfde reden, niet eens proberen. Dat wordt een sleufje. Daar zal het perkament in moeten passen. Als dat lelijk dreigt te worden onder het leer zal ik het opvullen met papier maché.
De eerste dummy is af
De eerste dummy is er vooral op gericht
= het doe-het-zelf pakket van Atelier Libri te gebruiken
om een boeksluiting te maken;
= ervaring op te doen met leer en houten platten;
= ervaring op te doen met het zelf maken van
kapitaalband;
= om tijd te kopen en in tussen toch zinvol bezig te zijn en
intussen nog wat juiste materialen te kopen.
Ergens had ik gelezen over de gewoonte om de hoeken van de omslagen met een draad aan elkaar te maken. Ik vond dat een leuk idee. Daarvoor koos ik het rode garen dat ik ook gebruikt heb voor de kapitaalband. Maar dat moet ik veel beter voorbereiden. Misschien is er iemand die me uit kan leggen hoe ik dat het best kan doen. Na de achterplat heb ik dat maar niet meer aan de voorplat geprobeerd.
Na de stroken leer vanaf de rug op de platten gelijmd te hebben heb ik de omslagen op de voor- en achterplat gelijmd. Ik heb dat gedaan alsof ik een schrift kaft. Dat kan beter. Ik ken ook wel een techniek om dat te doen. Dat was al eens eerder hier te zien. Maar bij dit middeleeuws uiterlijk kon het wel. Nu kan ik de muiter gaan vastzetten. Eerst nog even passen en zien of de sluithaak er goed in past.
De muiter gaat goed.
Zoals je kunt zien zijn de katernen op de rug direct beplakt met het leer.
Ik kies voor een vierkant borgplaatje. Daarmee ga ik het riempje op de achterplat vastzetten met vier messing spijkertjes. Om de sluithaak met het riempje op de juiste plaats te krijgen heb ik het leer afgetekend. Maar dan zo dat er stippen staan waar het leer net overheen bevestigd moet worden.
Het riempje zit er aan en de sluithaak past goed in de muiter.
De hoeken heb ik nog wel iets verbeterd maar bij de volgende dummy doe ik dat anders. Je ziet ook goed dat mijn tafeloppervlak goed is voor het ruwe werk maar voor de afwerking met leer ontstaan er te veel beschadigingen. Dat is jammer dus dat moet anders de volgende keer. Ik weet alleen nog niet hoe. Probleem is natuurlijk dat je bijvoorbeeld een hamer moet gebruiken om de muiter en sluithaak op de platten te bevestigen. Dat moet met een beetje kracht.
Met de eerste dummy ben ik best tevreden. Het moet bij de volgende dummy beter maar ik heb hier veel van geleerd. Zaterdag begin ik hopelijk aan The Art of Bookbinding (versie Atelier De Ganzenweide).
Weer gewerkt aan de dummy voor de dummy van Van den vos Reynaerde
De losse katernen van Van den vos Reynaerde, uitgebracht door
Atelier de Ganzenweide, ga ik inbinden in een middeleeuwse binding.
Naar een model beschreven door Peter Goddijn.
Maar daar komt zoveel bij kijken dat ik besloten heb eerst een dummy
te maken. Maar al lezend ontdekte ik zoveel nieuwe dingen
en had ik zoveel vragen dat ik besloot om met een Doe-het-zelf pakket
voor een boeksluiting van Atelier Libri een dummy te maken
voordat ik aan de echte dummy begin.
Het klinkt gecompliceerd maar ik leer zoveel van deze voorbereiding
dat ik blij ben met de keuze.
Hoe ver ben ik?
Ik heb een dik boekblok gemaakt, klein maar dik.
Gebonden op leren riempjes met houten platten.
Nu ben ik bezig met het boekbeslag; de sluiting.
Daarvoor had ik nog een kniptang nodig om uit een plaatje
messing een vorm te kunnen knippen.
De sluiting is nu bijna gereed.
De foto’s in deze blog gaan daar over.
Dan wil ik ook nog oefenen met handgemaakt kapitaalband.
Dat loopt nog niet zoals ik wil maar ik maak vorderingen.
Dit zijn de sluithaak (boven) en een plaatje messing met drie gaten. Uit dat plaatje knip ik dadelijk het bevestigingsplaatje dat gebruikt wordt om het leren riempje aan de sluithaak te zetten. Dat wordt dus passen en meten.
Even passen met een strookje papier (wit onderaan) hoe lang en breed het strookje leer moet worden.
Dat lijkt me een goede afmeting.
Het riempje wordt van rood leer.
Steeds passen en meten en nu het bevestigingsplaatje aftekenen om uit te knippen.
Nu passen en meten met in ieder geval 1 set gaten op zijn plaats.
Eerst het bevestigingsplaatje vastgezet met 1 messing spijker. Nu zijn de laatste twee aan de beurt. Het vinden van de gaatjes en recht houden van het leer is nog niet eenvoudig.
Een tussen resultaat.
Als de kapitaalband gereed is kan ik de boekband in elkaar zetten en
de sluiting plaatsen. Als dat af is dan kan ik aan de echte dummy beginnen.
Inderdaad. er is nog werk aan de winkel. Maar ik snap beter dan voor deze poging hoe ik het moet gaan doen. Dit kan ik eenvoudig uit elkaar halen. Dan om het pluizen van het henneptouw een beetje in te tomen een beetje insmeren met lijm. Dan kan ik dit verder weer goed gebruiken voor de tweede poging.
Bericht met veel fouten (om van te leren)
Het leek me een goed idee om het doe-het-zelf pakket te kopen
voor boekbeslag bij Atelier Libri.
Voordat ik zelf beslag moet gaan knippen en zo.
Bovendien koop ik daar tijd mee om mijn gereedschap op
orde te brengen. Ik ben erg blij met dit plan.
Want ik ben al tegen een aantal dingen aan gelopen die ik me
eerder niet gerealiseerd had en die nu niet voor onoverkomelijke
problemen zorgen.
Allereerst moet ik een boek maken want het beslag past nier zomaar
op ieder boek. Het moet ongeveer 6 centimeter dik zijn.
De afgelopen tijd heb ik wat vorderingen gemaakt. Zo heb ik met de figuurzaag de twee platten uitgezaagd. Het materiaal is een soort triplex met een fineerafwerking. Speciaal geschikt voor vochtige ruimtes want het komt uit een badmeubel.
Het papier gaat dan nog een tijdje in de boekenpers maar dit is zo het idee. Nu wil ik er gaten in boren zodat ik op een eenvoudige manier met leren riempjes kan werken.
Hier zijn de gaten geboord (met dank aan mijn vader) en heb ik het hout afgetekend om het met een beitel wat uit te hakken. Uiteindelijk heb ik dat met een guts gedaan.
Na de boekenpers ziet het voorbeeld er al beter uit.
De bovenste plat is afgetekend zoals de buitenkant van de platten gaat worden: een sleuf van de rand naar het gat. De onderste plat toont hoe de binnenkant gaat worden: een sleuf vanaf het gat een anderhalve centimeter het plat op. Rechts liggen de twee riempjes die ik ga gebruiken.
Die riempjes passen prima in de sleuven. Hier zie je de binnenkant. Vanaf het gat waar het riempje doorkomt steekt een sleuf nog anderhalve centimeter verder. Deze ruimte ga ik gebruiken om het riempje te lijmen en met spijkertjes vast te zetten.
Dit is dan het beeld straks, nog voor ik de platten ga bekleden. Maar dan moet eerst het naaien van het boekblok nog gebeuren.
Dit is dan de buitenkant van een plat.
De riempjes zitten intussen al vastgespijkerd met messing spijkertjes aan het plat.
Alle sleuven zijn gemaakt en aan 1 plat zitten de riempjes al vast. Je ziet dat de riempjes nog veel te lang zijn maar dat komt later wel goed.
Zo gaat dat boekbeslag (klampslot) dan ongeveer komen. Zal best leuk worden.
Maar eerst het boekblok naaien. Volgens Goddijn gebruikte men in de middeleeuwen (in ieder geval voor het boek waar ik aan wil gaan werken) nog geen naaibank. Maar ik denk dat het handig is. Wat ik hier fout doe is dat ik voor mijn gevoel bezig ben op het achterplat. In de middeleeuwen werkte men vanaf het voorplat. Vervolgens kan ik niet met riempjes werken en maar twee rijen gaatjes prikken in de katernen. In dit kleine boek is er buiten de riempjes eigenlijk geen plaats meer voor nog een rij gaten. Dat moet ik anders oplossen. Maar nu begrijp ik beter hoe Van den vos Reynaerde straks genaaid moet worden.
De oplossing voor nu 1 gat extra in het midden. Niet ideaal. Misschien niet mooi. Maar het werkt (denk ik). Je ziet dat het plat met tape vast zit op de naaibank.
De riempjes worden vastgezet aan de naaibank (eigenlijk een stuk van een oude keukenstoel). Het naaien kan beginnen.
De riempjes zijn ingesneden. De draad gaat via het middelste gat het eerste katern in.
Vandaar uit ga ik eerst in het linkse gat naar buiten en zet ik het katern daar vast aan het linker riempje. Vervolgens is de rechtse kant aan de beurt. Via het middelste gat komt de draad weer naar buiten en gaat dan het tweede katern in. Daar ga ik de volgende keer verder. Daar gaat dan een visgraat steek volgen. Ik ben benieuwd.
Van den vos Reynaerde (voorbereiding)
Omdat ik Van den vos Reynaerde wil gaan inbinden met een
Middeleeuwse bindwijze, en ik de technieken daarvoor voor de eerste maal
ga toepassen, hik ik een beetje tegen het volgende project.
Eerlijk is eerlijk, er zijn ook een paar praktische problemen:
– gereedschap: ik beschik niet over al het benodigde gereedschap
en dat kopen duurt even;
– materialen: ik heb niet al die materialen in voorraad. Het zoeken,
kopen en geleverd krijgen kost tijd;
– de technieken; sommige van de technieken die ik moet gaan toepassen
zijn niet eenvoudig en daarvoor wil ik me voorbereiden.
Omdat het boek dat ik wil gaan maken ook boekbeslag bevat wat je met de hand moet gaan maken, vond ik dit boekbeslag in de vorm van een klampslot uit het Doe-het-zelf pakket van Atelier Libri wel een goed idee. Ter voorbereiding.
Het boek dat ik ga maken staat beschreven in ‘Westerse boekbindtechnieken
van de Middeleeuwen tot heden’ dat geschreven is door Peter Goddijn.
Je ziet dat ik hier niet het hele boekbeslag zelf moet gaan maken. De muiter (dat deel van het slot dat vast aan de voorplat zit en waaraan het ‘dwarsbalkje’ zit waaraan straks de sluithaak houvast gaat vinden on het boek te sluiten. Op de foto het rechtse messing voorwerp onder de plastic zak met staalwol.) en de sluithaak zijn al voorgevormd. Ik moet wel zelf twee kleine borgplaatjes zelf gaan knippen.
Waar ik niet bij stilgestaan had (dom) was dat ik wel een boek nodig heb
met een bepaalde dikte.
Daarom heb ik besloten een blanco dummy te maken voor ik aan de ‘echte’ dummy
(The Art of bookbinding van Joseph Zaehnsdorf) ga beginnen en voor
dat ik aan ‘Van de vos Reynaerde’ ga beginnen.
Het boek moet eigenlijk ten minste 5 centimeter dik zijn.
Dat kost een berg papier.
Daarom ook ga ik ook bij de kleine, blanco dummy, houten platten gebruiken
van 1 centimeter dik (1 cm voor en 1 cm achter).
Het papier is nu deels op maat gesneden maar ik ben er nog niet.
Waarschijnlijk heb ik nog wel een paar katernen nodig.
Van den Vos Reynaerde / The art of bookbinding
Er is weer een stap gezet.
Het project waar ik vandaag weer een stap voor gezet heb
gaat me wel een tijdje zoet houden.
Ik ga een volgend boek maken uit het boek van Peter Goddijn:
Westerse boekbindtechnieken van de Middeleeuwen tot heden.
Aanleiding is het feit dat de Stichting Handboekbinden dit
jaar heeft bestempeld als het jaar van het middeleeuwse boek.
Daarbij hebben ze in samenwerking met Rob Koch van
Atelier de Ganzenweide ‘Van de Vos Reynaerde’ uitgegeven,
in losse katernen.
Het boek dat ik ga proberen te maken is 1.2:
Band met houten platten, gesloten scharnieren, opliggende bindingen,
vaste rug, romaanse aanrijging, chevronkapitaal,
platsluiting en titelraampje [11e eeuw].
Een mond vol.
11e eeuw komt een beetje in de buurt bij het ontstaan van het boek.
Volgens Wikipedia:
Waarschijnlijk werd het geschreven tussen 1257 en 1271.
Maar omdat het de eerste keer is dat ik dergelijk complex boek ga maken
probeer ik de instructies eerst uit op ‘The art of bookbinding’
van Joseph Zaehnsdorf. Een klassieker op het gebied van boekbinden.
Veel jonger natuurlijk.
De versie die atelier de Ganzenweide vorig jaar uitbracht
is van 1903.
Volgens Goddijn moet ik een boekblok nemen van 14 x 21 centimeter.
‘The Art of bookbinding’ is 13,5 x 21 centimeter.
De dikte van het boek komt ook redelijk overeen.
Voor de houten platten ben ik al even op zoek naar hout.
Maar het is niet eenvoudig om een klein stuk MDF of eikenhout te kopen.
Dus daar worstel ik nog mee.
In de tussentijd gebruik ik voor ‘The Art of bookbinding’ de plankjes
van ons voormalige douche-meubel.
Het is geen massief hout zag ik vandaag maar het oppervlakte is mooi glad,
het is 9 mm dik (Goddijn adviseert 10 mm).
Hopelijk lukt het.
Hier liggen een paar katernen van The Art of bookbinding op het stuk plank waaruit ik de platten ben begonnen te zagen.
Argusvlinder 