Rest mij niets anders dan het boek te lezen

Het boek is ‘Handboek voor den Boekbinder’, jet
boek van Laurent Peeters dat ik net ingebonden heb en
vandaag uit de boekenpers gehaald heb.
Het boek is ingebonden in een boekband die bekleed
is met leer dat ik van een weggegooide stoel
heb gesneden.

IMG_7129HandboekVoorDenBoekbinder

Het boek valt mooi open.


IMG_7130HandboekVoorDenBoekbinder

De band is niet gedecoreerd. Ik heb nog een stuk van dit materiaal liggen. Als ik er nog een boek mee ga inbinden zal ik eerst eens kijken of ik iets met blinddruk op de band kan doen. Maar dat is voor mij een heel nieuw terrein. Wie weet kan dit boek mij daar bij helpen.


IMG_7131HandboekVoorDenBoekbinder

De titelpagina.


IMG_7147HandboekVoorDenBoekbinder

Het resultaat is prima. Ik ben er blij mee. Nu nadenken over het volgende project.


Vooruitziende blik

Vandaag een tijdje gewerkt aan mijn versie van het boek
‘Handboek voor den boekbinder’ van Laurent Peeters.
Het avontuur van vandaag begint bij de boekenpers met
daarin de boekband. Die ligt te drogen (omslagen en
opvulling platten).
Het zal eindigen met het boek in de boekenpers omdat
de schutbladen gelijmd zijn aan het boekblok en
aan de boekband. Het boek is dan gereed.

IMG_7109HandboekVoorDenBoekbinder

Je ziet een klein roodbruin streepje tussen keukenpapier in de boekenpers. Dat streepje is de boekband die ligt te drogen.


IMG_7110HandboekVoorDenBoekbinderVooruitziendeBlik

Een soort van vooruitziende blik: het boekblok even los in de boekband gelegd. Zo zal mijn versie van het boek er straks uitzien. Gehuld in leer afkomstig van een weggegooide stoel.


IMG_7111HandboekVoorDenBoekbinderSchutblad

Maar eerst moesten de schutbladen nog gekozen en gesneden worden. Ik heb gekozen voor een egaal, lichtgeel gekleurde papiersoort die ‘perkamentpapier’ heet. Ik heb daar een paar vellen van liggen. Het papier is redelijk sterk.


IMG_7112HandboekVoorDenBoekbinderVoorLijmenSchutblad

Het keukenpapier ligt in het boek om het vocht van de lijm niet in heel het boek te laten trekken. Daar boven ligt een lijmvel en daar boven de pagina waar het schutpapier op bevestigd wordt. Onder de smalle strook van het gaas.


IMG_7113HandboekVoorDenBoekbinderNaLijmenSchutblad

Lijmvel weg en voldoende keukenpapier. Dan kan het boekblok weer in de boekenpers. Nu voor een korte periode om daarna het boekblok in de boekband te zetten (bandzetter).


IMG_7114HandboekVoorDenBoekbinder

Nu is het buitenste schutblad en het gaas aan de beurt. Ze zullen in de boekband worden gezet en bevestigd. De boekband ligt al gereed.


IMG_7115HandboekVoorDenBoekbinder

Lijmvellen weg en voldoende keukenpapier. Het boek is gereed voor de boekenpers. Daar zal het geheel ten minste 24 uur in blijven zitten.


Het binden ging verder

IMG_7105HandboekVoorDenBoekbinder

Afgelopen zaterdag was het leer (ik denk dat het een ander materiaal is) al voorgesneden en waren de eerste stukjes al gelijmd. Zondag ben ik er verder mee gegaan. Omdat de randen van het leer, vooral op de rug, zo dik zijn en dus het vastlijmen moeilijk, heb ik een strook papier in de rug aangebracht.


IMG_7106HandboekVoorDenBoekbinder

Zo gaat de rug er uit zien. Het leer komt van een stoel en is vervormd door het zitten. De naad is dus niet volledig recht maar dit maakt de band juist uniek.


IMG_7107HandboekVoorDenBoekbinder

De vlakken van de platten waar geen leer zit heb ik opgevuld met stukken stevig papier. Daardoor zullen straks de schutbladen mooier tegen de boekband komen te zitten.


Voorbereiding boekband

Het karton was gesneden, het leer uitgezocht.
Tijd dus om te proberen basis en bekleding,
op maat te maken en ze aan elkaar lijmen.

IMG_7102HandboekVoorDenBoekbinderKeerOpMaat

De hoeken van het leer afgesneden. Ook het leer aan de rug wordt eerst voorbereid. Daarbij wil ik eventueel te veel leer zo veel mogelijk verwijderen en wat overblijft zonder al te veel dikte in rug te vouwen. Die rug wordt vooral gevormd aan de naad tussen de twee stukken leer. Die is op zich dik en zwaar.


IMG_7103HandboekVoorDenBoekbinder

Als ik wat verder ben met verder positionerenen proportioneren kan ik zijde voor zijde inslaan en natuurlijk vastlijmen.


Van leren stoel naar boekbekleding

IMG_7072HandboekVoorDenBoekbinder

Het stuk ‘leer’ dat ik van een stoel gesneden heb heeft in het midden een naad. Dat deel wil ik gaan gebruiken als de bekleding van de rug van het boek. Hierboven zie je een eerste indruk. Het stuk ‘leer’ is nog niet op maat gesneden maar heb ik even om het boekblok geslagen. Het boekblok is hier nog niet schoongesneden.


IMG_7073HandboekVoorDenBoekbinder

Maar dat snijden gaat hier dus gebeuren.


IMG_7074HandboekVoorDenBoekbinder

Dit is het snij-afval van de drie zijdes van het boekblok die je schoon kunt snijden.


IMG_7075HandboekVoorDenBoekbinder

Prachtig zo’n gesneden boekblok.


IMG_7076HandboekVoorDenBoekbinder

Het leeslint is bevestigd. Aan de kop van het boek (links) zie je dat het leeslint op de rug bevestigd is. Rechts (de staart van het boekblok) zie je het leeslint uit het boek komen.


IMG_7077HandboekVoorDenBoekbinder

Vervolgens vergat ik bijna de schutbladen. Gelukkig kan ik daar zaterdag nog aan werken. Nu ging ik meteen aan de slag het karton te snijden voor de platten en de rug. Deze vorm van inbinden heet een bandzetter.


IMG_7078HandboekVoorDenBoekbinder

Nu de afmetingen bekend zijn, beter nog, nu ik het karton kan gebruiken het leer te meten, is het leer gesneden en de kartonnen delen zijn met elkaar verbonden met een stuk kraftpapier (zie foto), rekening houdend met voldoende ruimte tussen de platten en de rug. De kern van de boekband en de leren bekleding kunnen daarna gelijmd worden. Dat heb ik intussen gedaan en dat ligt te drogen.


We binden verder

IMG_7048HandboekVoorDenBoekbinder

Het eerste echte katern is als laatste aan de beurt op de naaibank. Omdat ik het blanco katern in twee verdeeld heb waarvan er een het boekblok afsluit aan het einde en één aan het begin, volgt er nog een katern.


IMG_7050HandboekVoorDenBoekbinder

Dit is dan het complete boekblok. Op de blanco eerste pagina is te zien dat ik met potlood heb aangegeven waar ik straks het boekblok ga schoonsnijden. Maar eerst ga ik de rug lijmen en dan nog een stuk gaas aanbrengen. Dat laatste doe je voor de stevigheid van het boekblok en om de verbinding met de boekband te maken. Bij dat laatste spelen de schutbladen ook een rol.


IMG_7051HandboekVoorDenBoekbinder

Dus eerst gaat het boekblok nog even in de boekenpers om de rug te lijmen. Dat verstevigt de rug en zet het boekbindersgaren vast. Nu even wachten tot het droog is.


IMG_7053HandboekVoorDenBoekbinder

Zonder het boekblok uit de boekenpers te halen lijm ik een strook gaas tegen de rug. Dit blijft een paar dagen zo zitten om goed te drogen en uit te harden. Natuurlijk is dat ook zo omdat ik de komende dagen moet werken en even geen tijd heb voor het boek.


IMG_7054HandboekVoorDenBoekbinder

Pas geleden zag ik een stoel met ‘leren’ (?) bekleding in een afvalcontainer staan. Daar heb ik toen twee stukken van afgesneden. Een van die stukken wil ik gebruiken voor dit boek. In het midden van het ‘leer’ zit een naad. Die zit een beetje losser dan ik graag zou willen. De naad gaat de rug van het boek vormen. Daarom heb ik de naad om te beginnen eens gelijmd. Hopelijk zorgt dat er voor dat ik zonder problemen het stuk ‘leer’ op de juiste afmetingen kan snijden. Ik heb er ook al een kleur leeslint bij gekozen.


Vandaag is het Koppermaandag

Koppermaandag is een feestdag voor de drukkers.
Op die dag drukten leerlingen een prent waar men
de straat mee op ging om geld op te halen om
gezamenlijk een glas te kunnen drinken op de meester
en het vak.

Afgelopen week kreeg ik van de
Stichting Drukwerk in de Marge een prent toegestuurd.
De prent is gemaakt door Niek Smaal en Thomas Gravemaker.
De prent toont bovenaan een Ideala Combinatieloket van
Lettergieterij Amsterdam.
Onderaan staat een gedicht van Reinold Kuipers,
het lettertype is Janson.

IMG_7046Koppermaandag2022

Dit is die prent. Veel plezier op Koppermaandag!


Handboek voor den boekbinder door Laurent Peeters

Even een status update van de werkzaamheden
aan dit boek. Vandaag de kans gehad om kort
verder te gaan met het naaien van de katernen
tot een boekblok.

IMG_7042HandboekVoorDenBoekbinder

Morgen zal dit boekblok wel compleet zijn.


Er is weer voorraad….

IMG_7041MieuweVoorraad

Vandaag is er een zending gewaxte boekbindersgaren binnengekomen. In de kleuren zwart, grijs, olijf en rood. Met een gewaxte draad is boekbinden een stukje eenvoudiger want die draad blijft door de wax veel beter op zijn plaats zitten tijdens het binden. Natuurlijk zijn deze gekleurde draden het best bruikbaar in een binding waar de draad zichtbaar blijft op de rug.


Een pareltje

MaryDornaDamesInDeSneeuwStatenhofpers

Eind vorig jaar verscheen er een nieuw deel in de Saldencahiers van Uitgeverij Statenhofpers. De Saldencahiers zijn genoemd naar graficus Helmut Salden. Het is ook in de sfeer van het werk van Salden dat de stofomslag van de reeks wordt ontworpen en ook dingen als het lettertype van het zetwerk wordt gekozen.


Het leuke van de Salden-reeks is dat het
boek heel prettig oogt en bovendien dat je steeds met
een verrassende schrijverskeuze wordt geconfronteerd
zodat je kennis van de literatuur wordt verbreed
zonder dat je hele zware werken voor moet doospitten.

Deze keer is er werk te lezen van Mary Dorna
(Mary Jeanette Tenkink-Stoppelman).
Ze schreef stukken die meteen duidelijk maken waarom
S. Carmiggelt tot de bewonderaars van haar behoord.

Het titelverhaal krijgt in de voorlaatste zin haar
ontknoping (die ik hier niet ga verklappen).
Karakteristiek vind ik de laatste zin van het verhaal ‘Einde’:

“Het schijnt toch niet goed te zijn, op jeugdige leeftijd jenever uit theekopjes te drinken.”

MaryDornaDamesInDeSneeuwStatenhofpersColofon

Voor wat verdere details het Colofon van ‘Dames in de sneeuw’ van Maty Dorna.

Het binden is begonnen

Het ‘Handboek voor den boekbinder’ had ik
al even in voorbereiding.
Het boek van Laurent Peeters zat al in de boekenpers.
Maar vandaag kon een begin gemaakt worden
met voorprikken en vervolgens binden.

IMG_7032HandboekVoorDenBoekbinder

Na wat rekenwerk bleek het voorprikken prima te gaan met de prikmal. Hier onder in de foto.


IMG_7034HandboekVoorDenBoekbinder

Het is een nauwkeurige handeling die gelijk ook een mooi strak plaatje oplevert.


IMG_7035HandboekVoorDenBoekbinder

Het hele boekblok is voorgeprikt.


IMG_7036HandboekVoorDenBoekbinder

Het binden op het naaibankje begint achteraan. De opgeslagen pagina is een van de bladzijdes met voorbeelden van boekbanden.


Petits vers

Vermoedelijk is dit mijn eerste blogbericht
met een Franse titel.
Zoek je de term ‘Petits vers’ op met Google translate
dan krijg je als vertaling: ‘kleine wormen’.
Maar in het boekje dat ik hier aan de lezer voorstel
is de vertaling: ‘boekwormpjes’.
Een mooie titel voor dit verhaal.

Op 20 november 1982 wordt er een diner aangericht
voor de straatboekhandelaars van Parijs die hun
oude en nieuwe boeken uitstalden op de linkeroever
van de Seine.
Het diner werd georganiseerd en betaald door de
executeur-testamentair voor de Franse letterkundige
Xavier Marmier: A. Choppin d’Arnouville.

Ik zou nooit op mijn blog over Xavier Marmier geschreven
hebben, als hij niet 1000 francs uit zijn vermogen beschikbaar
stelde voor een diner voor de arme handelaars en
als Ewoud Sanders er niet een leuk boek over geschreven had.

EugèneLouisVèderLeblancAEtTrautmannParijsCa1925QuaiDeMontebelloAquatintCollectieRijksmuseum

Op deze aquatint van Eugène Louis Vèder zien we de kramen van de straatboekhandelaars in het Parijs van rond 1925. De afdruk werd gemaakt door de firma Leblanc & Trautmann (er is geen Wikipedia pagina voor deze Franse firma). Te zien is de Quai de Montebello en het werk is afkomstig uit de Collectie Rijksmuseum. De afbeelding is te zien op de boekband van het boek en ontving ik ook als kaart.


EwoudSandersAlsDankVoorDeGelukkigsteMomentenInMijnBestaanStichtingDesiderata2021

Dit is het boek van Ewoud Sanders: ‘Als dank voor de gelukkigste momenten in mijn bestaan’. De titel is een uitspraak van Xavier Marmier (wel Wikipedia). Het boek is uitgegeven door Stichting Desiderata.


EwoudSandersAlsDankVoorDeGelukkigsteMomentenInMijnBestaanStichtingDesiderata2021HetMenuBanquetMarmier

Dit is dan waar het allemaal om draait: Banquet Marmier. Het diner. Het op pagina 39 opgenomen menu is niet misselijk. De dranken alleen al zijn de moeite waard. Sanders Ook licht de gerechten nog even toe en beschrijft in het boekje hoe het menu een hype werd in Parijs waar allerlei mensen aan mee wilde doen. Dat kan ik me goed voorstellen. Maar er nu over lezen is ook een genot. Zeer vriendelijk geprijsd boekwerk.


Handboek voor den boekbinder

Er zijn een paar projecten onderweg maar
die vragen veel experimenten en denkwerk.
Dat is voor mij nu even minder geschikt.
Daarom ga ik, als een tussendoortje, een boek
inbinden op een zo’n eenvoudig mogelijke manier.

IMG_7022HandboekVoorDenBoekbinder

Het boek heb ik gekocht in 18 katernen. Eem van de katernen is een volledig blanco katern. Dat splits ik in twee katernen dus mijn versie zal uit 19 katernen bestaan. Het boek zal zowel aan het begin als aan het eind een aantal lege bladzijdes hebben. Dat doe ik eigenlijk altijd (als er een leeg katern beschikbaar is).


IMG_7028HandboekVoorDenBoekbinder

Het boek betreft ‘Handboek voor den boekbinder’ door Laurent Peeters. Het is gekocht bij Uitgeverij Boekblok. Het boekblok is nu 24 centimeter hoog maar als het gesneden wordt dan blijft er 22 centimeter over. Dat is dus het begin van de berekening voor het bepalen van de plaatsen van de gaten. Die ga ik woensdag voorprikken en dan kan het naaien van het boekblok beginnen. Nu zit het boek in de boekenpers.

Rozen drogen

Gisteren liet ik zien dat ik ga proberen twee
rozen te laten drogen door ze op te hangen
met de bloem naar beneden.
Maar ik lees ook over een andere methode:
in een boek leggen.

IMG_7014RozenDrogen

De rozen zijn wat groot om in een boek te leggen dus ga ik ze op een andere manier laten drogen: onder bezwaar.


IMG_7017RozenDrogen

Ik neem een plank met daarop oude kranten. Dan twee laagjes keukenpapier. Intussen snij ik de bloemen van hun steel. Die leg ik met wat blaadjes op het keukenpapier.


IMG_7018Blad

Dat doe ik voor drie bloemen. Daarmee hoop ik dat het gewicht een beetje horizontaal op de bloemen blijft liggen en ik niet eindig met schuin gedroogde bloemen.


IMG_7019RozenDrogen

Hier liggen ze dan. Ik gebruik ook de onderkant van het blad van de steel. Dat is een beetje anders van kleur. Of dat verschil zichtbaar blijft weet ik niet.


IMG_7020AfgedektMetKeukenpapier

Dan dek ik ze af met nog eens twee laagjes keukenpapier. Daarboven op weer kranten. Al het papier moet helpen bij het opvangen van het vocht dat in de bloemen en blaadjes zit.


IMG_7021RozenOnderBezwaar

Daar komt dan het gewicht op. Deze opzet moet ik in de gaten houden en misschien één of meerdere keren voorzien van nieuw keukenpapier en kranten. Ik ben benieuwd.


12 dagen creatief

Pas geleden werd mijn aandacht getrokken voor een creatieve actie.
Op 12 dagen, te beginnen kerstavond, ging Loes Vonk van Boekselen,
inspiratie aanleveren, samen met nog een aantal creatievelingen,
om iedere dag even creatief te zijn.

IMG_7008BredaCisserstraatTPumpke

De voordeur van voorheen ’t Pumpke in de Visserstraat in Breda. Dit voormalige café is afgebrand en alleen de gevel staat er nog. Vaste bezoekers weten dat ik een zwak heb voor bijzondere deuren.


De groep creatievelingen zijn:
Loes Vork van Boekselen deelt boeksel inspiratie
Els de Wit van StyleQuest vertelt over kleuren en betekenis
Claudia Alberda van C-vents beschrijft de energie van iedere maand
Arja de Lange van Elefantangle geeft zentangle opdrachten
Liane Baltus van The Spirit Of Words nodigt je uit om te voelen
Hildy van Helemaal Hildy geeft tips voor licht in je huis
Jenny de Bode van Qua Taal en Teken geeft creatieve schrijfopdrachten
Dorine van der Beek van Yoga Beweegt Je deelt yoga-zaadjes
Esther van Leeuwe, Smaak van de Waard deelt smaakvolle, eetbare inspiratie

Sommige dingen lijken misschien wat zweverig (zentangle waar
een boogje meteen een ‘aura’ wordt genoemd) maar het is leuk
om creatief te zijn en een dergelijke actie geeft je een
goede aanleiding on dat te zijn en om eens buiten je eigen
gebaande paden te kijken.

Graag had ik meegedaan maar omstandigheden verstoorden dat plan.
Dat wil niet zeggen dat ik de dagelijkse inspiratiemails niet
blijf ontvangen en er af en toe in kijk.
Zo werd er vandaag gesproken over ‘aandachtig wandelen’ en
toen moest ik denken aan de foto die ik afgelopen week
maakte onderweg naar de supermarkt.
Daarom zie je deze misschien wat ‘vreemde’ foto’s bij
het verhaal over 12 dagen creatief zijn.
Neem een kijkje!

IMG_7008BredaCisserstraatTPumpkeBloemen

Want hoewel de deuren als eerste mijn aandacht trokken keek ik toch al snel naar het plantje met witte bloemen dat voor de deuren, tegen beter weten in, zijn eigen weg zoekt. Kleurt ook prima bij de witte deuren.


Experimenteren met sjablonen

Naast de ‘kerstster’ had ik nog een sjabloon gemaakt.
Eenvoudiger van vorm en groter.
Het was in het begin nog wat onwennig met de dikte
van de acrylverf.
Ik begon op een kladblad waar de letter ‘A’ al op
gedrukt stond.

IMG_6925Sjabloon

Eerst één kleur.


IMG_6926Sjabloon

Dan het sjabloon een beetje verplaatsen en experimenteren met meerdere kleuren in verschillende verfdiktes en dekking.


IMG_6927Sjabloon


IMG_6928Sjabloon

Nu begonnen met een leeg vel, verschillende kleuren.


IMG_6929Sjabloon

Weer heel andere kleuren.


Dit vind ik nou mooi

Ze zwegen beide, blik in blik, zuinig met woorden.
En zo zaten ze een poosje stil tegenover elkaar,
ieder aan een raam van de smalle salon.
De oude, oude vrouw zat in de schemer van de wijnrode geribde overgordijnen, met crèmekleurige vitrage van tule en linnen en dan weer een wijnrode, fluwelen tochtdoek die met een bocht langs het kozijn ging.

Pagina 36 van Louis Couperus, in een hertaling van Michelle van Dijk, Van oude mensen, de dingen die voorbijgaan.

LouisCouperusHertalingMichelleVanDijkVanOudeMensenDeDingenDieVoorbijgaan


Film noir

Misschien leeft bij veel mensen een beeld van margedrukkers
als van ploeterende drukkers met inkt op hun schort, een bril
en zethaken met loden letters.
Maar er zijn ook mensen die een heel andere invulling geven
aan het idee van een margedrukker.
Zoals bijvoorbeeld Uitgeverij Fragment.
Onlangs toonde ik van die uitgever het boekje Jazzkarton.
Deze keer gaat het om een werk over film.

UitGeverijFragmentKevinTomaFilmNoirEenOde

Kevin Toma, Film Noir – Een ode.


Film noir is een bijzonder genre waar Kevin Toma een definitie
van geeft in dit boekje met prachtige afbeeldingen.

IMG_6920UitGeverijFragmentKevinTomaFilmNoirEenOde

Gloria Grahame en Humphrey Bogart.


Maar als ik iets mag afdingen op dit boekje dan zijn het
de volgende twee dingen:
= de foto’s verdienen om heel glossy te worden afgedrukt.
Het drukwerk in het boekje is niet slecht maar door het formaat
en de zacht kartonnen omslag, komen de afbeeldingen net
te kort. Natuurlijk voor de prijs van 15 euro is het
ontwerp en het drukwerk een topprestatie, maar ……
= het verhaal is minder overtuigend dan dat van Jazzkarton.
Het is geen slecht verhaal maar daar waar Jazzkarton meer dan
overtuigd door de persoonlijke beleving van de schrijver
bij de artiesten en platen, daar is Kevin Toma te vaak
een soort van droge Wikipedia.

IMG_6921UitGeverijFragmentKevinTomaFilmNoirEenOde

De voorkant van het boekje is een fantastische foto (Rita Hayworth in Gilda). Maar al na een paar keer openen van het boekje scheurt het oppervlak van de foto waardoor het wit van het papier door de foto heen komt. Jammer.


IMG_6922UitGeverijFragmentKevinTomaFilmNoirEenOde

Gene Tierney in Leave Her to Heaven.


IMG_6923UitGeverijFragmentKevinTomaFilmNoirEenOde


Margedrukwerk op een andere manier. Een interessant
verhaal over een onderbelicht genre film.
Mooi geïllustreerd een genot om te lezen en door te bladeren.

Sjabloon (vervolg)

Vandaag een paar van de ideeën verder uitgewerkt:
= steviger papier gebruikt
= papier in de vernis gezet vóór het snijden en knippen.

Ik heb een paar stukken papier gesneden.
Niet zo gelet op het formaat.

IMG_6914SjabloonSoortVanSter

De foto is niet scherp maar het idee is denk ik wel duidelijk. een soort van ster. Ik ben benieuwd wat van de vorm overblijft als ik hem echt als sjabloon gebruik en je de lijnen die er met potlood bij gezet zijn niet meer te zien zijn.


IMG_6915Sjabloon

Dit was meer het oorspronkelijke idee. Hier is vooraf het papier in de vernis gezet. Daardoor kon ik er met potlood niet op schetsen. Dus dat werd een stift. Dan is nu het idee de elementen er uit te snijden/knippen.


IMG_6916SjabloonIMG_6917Sjabloon

Hierna aan beide kanten nog een keer in de vernis gezet.