Flora Batava

Ook vandaag een bericht over de tentoonstelling in Den Haag
bij het Huis van het Boek, over de uitgavenreeks Flora Batava.
De tentoonstelling is een samenwerkingsverband tussen
Huis van het boek, de Koninklijke Bibliotheek, Naturalis
Biodiversity Center en Wageningen University.

Deze laatste twee organisaties noem ik ten onrechte pas
voor het eerst in deze reeks. De aquarellen zijn vooral uit hun
verzamelingen afkomstig.

De Wageningen Universiteit heeft op dit moment zelf
ook een tentoonstelling over dit onderwerp.
Mijn indruk is dat een bezoek aan Wageningen wel de moeite
waard is maar met beperkte openingstijden, niet eenvoudig.

FloraBatavaHeader03DSC06879FloraBatavaCCoolEnHAAVanDerLekPaddenstoelenboek3eEditieAmsterdamVersluys1935

De tentoonstelling beperkt zich niet tot de Flora Batava zelf. Ook andere boeken, uit andere persiodes, die planten en dieren tot onderwerp komen, zijn op de tentoonstelling te zien zoals bijvoorbeeld dit boek van C. Cool en H.A.A. van der Lek, Paddenstoelenboek, 1935, 3e editie, Amsterdam, uitgegeven door Versluys.


DSC06881FloraBatavaDeel2MuurleeuwenbekCymbalariaMuralis1807HandgekleurdeKopergravureMetGedroogdExemplaar

Hier is een gedroogd exemplaar van de plant die is afgebeeld en wordt besproken, ingeplakt. Helemaal links. De plant, de Muurleeuwenbek groeit, zoals de naam al aangeeft, op stenen. Vandaar de voorstelling op een baksteen.

DSC06882FloraBatavaDeel2MuurleeuwenbekCymbalariaMuralis1807HandgekleurdeKopergravureMetGedroogdExemplaarDSC06883FloraBatavaDeel2MuurleeuwenbekCymbalariaMuralis1807HandgekleurdeKopergravureMetGedroogdExemplaar

Flora Batava, Deel 2, Muurleeuwenbek of Cymbalaria Muralis, 1807, handgekleurde kopergravure met gedroogd exemplaar.


DSC06884FloraBatavaFloraBatavaDeel10PopuliervuurzwamPhellinusPopulicolaAquarelMetOpmerkingVanDeRedacteur1849

De redacteur was bij deze aquarel vooral niet tevreden over de kleuren: Flora Batava, Deel 10, Populiervuurzwam of Phellinus Populicola, aquarel met opmerking van de redacteur, 1849.


DSC06886FloraBatavaWand


Gelukkig is het slecht weer

Doordat het zo veel regende vanmorgen kan ik een
prachtig verhaal lezen.
Het leest als een avonturenroman maar dat komt omdat
het de reisdagboeken betreft van Pieter van Oort.

IMG_7271KunstenaarOpJavaDeReisdagboekenEnNatuurtekeningenVanPieterVanOortAndreasWeberSylviaVanZanenLinschotenVereenigingDeel119

Kunstenaar op Java, De reisdagboeken en natuurtekeningen van Pieter van Oort. Bezorgd en ingeleid door Andreas Weber en Sylvia van Zanen. Werken van de Linschoten-Vereeniging, deel 119.


Pieter van Oort werd uitgezonden naar Nederlands-Indië
als lid van de Natuurkundige Commissie. Een groep mensen
die de natuurlijke verschijnselen in de koloniën
onderzochten en in kaart brachten.
Ze onderzochten mijnen (steenkolen, zilver) maar ook
de flora en fauna.
Pieter van Oort ging mee als tekenaar.
Samen met veel monsters, opgezette dieren, gedroogde
planten enz, zijn de tekeningen en reisdagboeken in
Nederland geland.
De handschriften zijn nu omgewerkt naar voor iedereen
leesbare teksten.
Daar ben ik aan begonnen.

Zijn tekeningen zijn vooral in Nederlandse verzamelingen
als Naturalis te zien en in het boek zijn er ook een
aantal opgenomen.
Het plaatst voor mij Pieter van Oort misschien wel
in de traditie van bijvoorbeeld Maria Sibylla Merian
en de ‘Forgotten Masters’, de tentoonstelling en het boek
over Indiase kunstenaars in Britse dienst (William Dalrymple)..

Een paar voorbeelden uit het boek:

IMG_7273PieterVanOortKopVaneenOenkaHylobatesAgilisJavaPotloodOpPapier

Pieter van Oort, Kop van een oenka (Hylobates Agilis). Java. Potlood op papier.


IMG_7274PieterVanOortHarlekijnbaardvogelMegalaimaMystavophanosBuitenzorgJavaMei1827AquarelOpPapier

Pieter van Oort, Harlekijnbaardvogel, Megalaima Mystacophanos, Buitenzorg, Java, mei 1827. Aquarel op papier.


IMG_7275PieterVanOortCilinderslangCylindrophisRuffusBuitenzorgJava20Oktober1827AquarelOpPapier

Pieter van Oort, Cilinderslang, Cylindrophis Ruffus, Buitenzorg, Java, 20 oktober 1827. Aquarel op papier.


Mijn foto’s kunnen misschien beter maar ik denk
dat dit wel een idee geeft van wat zoal langs
komt is dit boek.
Het boek dat ik nu lees is deel 1 van twee delen.
Deel 2 komt snel uit.
Het kost wat, maar dan heb je ook wat.
Ik ga snel verder lezen.