Museo Nazionale di San Marco

Posted on januari 25, 2024 by Argusvlinder

In de Michelozzo bibliotheek lag ook deze mooie missaal. Een missaal is het boek dat de voorganger (priester) gebruikt in een kerk om de mis uit te lezen. Het bevat vele vaste gebeden die van het kerkelijke jaar afhangen maar ook de lezingen uit de bijbel. Hier ligt het open bij een paginagrootte afbeelding van een kruisiging (let ook eens op het bloed dat van het kruis in het zand loopt). Er staan namen van twee schilders bij. In de marge aan de onderkant van de pagina is iets getekend en er zit een gat in het perkament. Florence, Museo di San Marco, Messale di San Pietro Mercato, Attr. to Francesco d’Antonio de Bartolomeo en Attr. to Battista di Biagio Sanguigni, C127V, Crosifissione, 1419 – 1426, parchment manuscript.

Vandaag keek ik nog eens goed naar de eerste letter op de tegenoverliggende pagina. Mooie kleuren. Lijkt haast wel abstract.

Dit is de ondermarge met een skelet en een gat.

In Museo di San Marco, een voormalig klooster, zijn ook nog cellen
(kleine slaapkamers van kloosterlingen) te zien. In een van die
cellen verbleef Savonarola.

Wikipedia:

Girolamo Savonarola (Ferrara, 21 september 1452 – Florence, 23 mei 1498) was een dominicaan en van 1494 tot 1498 heerser over de Florentijnse Republiek.

Savonarola wordt vaak, met de Bohemer Jan Hus en de Engelsman John Wycliffe, tot de voorlopers van de Hervorming en het protestantisme gerekend, maar Savonarola bleef trouw aan de rooms-katholieke geloofsleer. Hij stond bekend om zijn antirenaissancistische boetepreken, boekverbrandingen en de vernietiging van kunstwerken, bekend als vreugdevuur van de ijdelheden. Zijn acties luidden de tijdelijke ondergang van de Medici-familie in als machthebbers van Florence. Hij kwam in conflict met paus Alexander VI, wat uiteindelijk tot zijn dood op de brandstapel leidde.

In de tentoonstelling was een reeks etsen te zien waarop Savonarola
staat afgebeeld.

Romeyn de Hooghe, Historie der Kerken en Ketteren van den beginne des Nieuwen Testaments tot aan het jaar Onses Heeren 1688, Godfried Arnold, Amsterdam, 1701.

Tobias Stimmer, Elogia virorum literis illustrium, Basilea, 1577.

Galle Philips, Virorum doctorum de disciplinis benemerentium effigies, Antwerpen, 1572.

Francesco Bosa, controfrontespizio, P. Burlamacchi, La vita con alcuni scritti di Girolamo Savonarola arso in Firenze l’anno 1498, Venezia, 1829.

Giorgio Buttazzon, Ritratti, tavola XIV, fasc 56, Enciclopedia Italiana illustrata e dizionario Italiona della conversazione, Venezia, 1937. Savonarola is nummer 9 op deze pagina.

Ode aan Antwerpen – afsluiting

Posted on januari 14, 2024 by Argusvlinder

Jacob Backer, Predikant Johannes Wtenbogaert, 1638, Museum Catharijneconvent. De naam van de predikant staat op een voorblad van een boek of pamflet dat op dit schilderij te zien is.

Dit is een afbeelding van internet. Het schilderij hing op zo’n manier dat het maken van een foto moeilijk was. Op zich is het schilderij niet zo interessant al zijn er een aantal details die me wel opvielen. Noord Nederland, Een gezin in gebed voor de maaltijd, 1627, Museum Catharijneconvent.

Het aardenwerk, de rode vruchten, de vouwen in het tafellaken en de details van het brood.

Het wel heel werelds zoutvat.

Blozende wangen.

Zwart en wit kant en sierraden aan pols en vinger. Alles bij elkaar een welvarend maar beetje saai gezin.

Peter Paul Rubens, Portret van Anna Anthonis, circa 1615 – 1616, olieverf op paneel. The Phoebus Foundation.

Hendrick de Clerck, De aanbidding van de koningen, circa 1610. The Phoebus Foundation.

Jacob Jordaens, Gevecht van de Lapithen en centauren, circa 1615 – 1617. Olieverf op doek. The Phoebus Foundation.

Antoon van Dyck en atelier, Johannes de Doper en Johannes de evangelist, na 1618. Olieverf op paneel. The Phoebus Foundation. Dat de linkse figuur de evangelist is kun je uit een hele serie zaken opmaken. Niet in de laatste plaats uit de boeken.

Omgeving Gillis Mostaert (in het vorige bericht had ik zijn naam verkeerd gespeld), De brede en de smalle weg, circa 1580, Museum Catharijneconvent.

De smalle en moeilijke weg is de weg die Christus aanwijst. De brede weg is de foute weg. De decoratie van de grote poort over de brede weg laat daar geen twijfel over bestaan.

Op de tentoonstelling waren drie uitvooeringen van hetzelfde thema te zien. In Utrecht hingen ze bij elkaar. In de catalogus staan ze ver uit elaar. Hier de eerste uitvoering: Nicolaes Eliasz. Pickenoy, Christus en de overspelige vrouw, circa 1630. Olieverf op paneel. Museum Catharijneconvent. Met prachtige koppen.

Een soldaat en een farizeeër die al weg aan het gaan is.

Omgeving Hans Vredeman De Vries (?), Jezus en de overspelige vrouw, circa 1560 – 1570. Olieverf op paneel. Museum Catharijneconvent. Ook hir zegt de titel van het werk ‘de overspelige vrouw’. Het al vastgesteld. Maar bij de volgende uitvoering is de titel op dit punt iets anders. De architectuur is hier wel erg belangrijk geworden.

Van dit werk krijg ik spontaan pijn in mijn nek. Jan van Hemessen, Jezus en de op overspel betrapte vrouw, circa 1535. Olieverf op paneel. The Phoebus Foundation.

Dit was het laatste bericht over de tentoonstelling
Ode aan Antwerpen – Het geheim van de Hollandse meesters.

Ode aan Antwerpen

Posted on januari 13, 2024 by Argusvlinder

Hoe meer ik met deze tentoonstelling in het Museum Catharijneconvent
bezig ben, hoe meer voorbeelden ik tegen kom van de slordigheid
(ik zeg het netjes) bij het samenstellen van het publieksboekje en
de catalogus van deze tentoonstelling.

In het publieksboekje wordt een werk beschreven al ‘Beurs van
Amsterdam’. Het werk heet in de catalogus ‘De Dam te Amsterdam
met het nieuwe stadhuis in aanbouw’.
Die titel van de catalogus is ook wat je ziet op het werk.
Het werk heeft niets met de beurs te maken.

Tel daarbij op de de nummering van de werken op de tentoonstelling
die afwijkt van de catalogus, een catalogus zonder register.
Deze tentoonstelling helpt bezoekers niet waardering op te brengen
voor de prachtige werken, het maakt het alleen moeilijker.
Eerder had ik niet deze ervaring bij Museum Catharijneconvent.

Naar Michiel van Mierevelt, Prins Willem van Oranje, circa 1630 – 1645. The Phoebus Foundation.

Op eerste gezicht een chaotisch schilderij.
Er gebeurd veel, niet alles maakt je vrolijk.
Het gaat over vraatzucht, luiheid, afgunst, gierigheid,
hoogmoed, toorn en onkuisheid. De zeven hoofdzonden.

Gillis Mostaert, De Hooiwagen, circa 1575, Museum Catharijneconvent.

’t Is al hooi.

Internet:

Uit de 16e eeuw zijn gravures van religieuze processies waarbij een hooiwagen meereed, bestuurd door een duivelfiguur en omringd door allerlei lieden die hebberig aan het hooi plukten. Daarmee werd gesymboliseerd dat aardse eerbewijzen en wereldse bezittingen “al hooy” waren, allemaal waardeloos en bovendien duivels. Het symbool schijnt terug te gaan op een Bijbelpassage waar de sterfelijke mens wordt vergeleken met het vergankelijke gras.

Karel van Mander, Calvarieberg, 1592. The Phoebus Foundation.

Toegeschreven aan Jacob van der Ulft, De Dam te Amsterdam met het nieuwe stadhuis in aanbouw, circa 1656, olieverf op doek, Amsterdam Museum.

Adriaen Thomasz Key, Burgemeesterspaar Jacob Bas Claesz. en Grietje Codde, 1586. Privécollectie.

Claes Moeyaert, Pastoor Leonardus Marius, 1647, Museum Catharijneconvent. Voor mij maakt de pastoor dit schilderij niet zo bijzonder maar zijn boeken wel. Vooral omdat je goed kunt zien dat men vroeger de boeken met de rug naar achter in de boekenkast wegzetten.

Ode aan Antwerpen

Posted on januari 6, 2024 by Argusvlinder

Ook vandaag twee kunstwerpen, gemaakt in Antwerpen.
Beide van Maerten de Vos zoals het Museum Catharijne Convent zegt,
of Maarten de Vos volgens de catalogus aangeeft.

Maerten de Vos, Allogorie van de zeven vrije kunsten, circa 1590, The Phoebus Foundation.

Deze vrij centrale figuur staat voor Astrologia (astrologie). Een aantal van de vrije kunsten hebben op hun kleding staan welke kunst ze vertegenwoordigen. Maar in dit geval heb je aan de sterren in haar diadeem voldoende.

Dialectica (redeneerkunst), op welke manier de vogel daar iets mee te maken heeft, weet ik niet. Daarnaast is er nog de slang aan haar arm. Daar ging de catalogus ook niet op in. Gelukkig staat de term op haar mouw.

Je denkt misschien: ‘wat een druk schilderij!’, maar het is dan ook erg groot. Inclusief de originele lijst is het ruim 1 meter 70 bij bijna 2.60 m breed. Maerten de Vos, Mozes met de tafelen der Wet te midden van de Israëlieten als ‘Portraits Histories’ verbeeld door de Antwerpse families Hooftman en Panhuys met verwanten en vrienden. 1574 / 1575. Olieverf op paneel. Museum Catharijneconvent.

Wikipedia:
Een portrait historié is een portretschilderij van individuen die uitgebeeld worden als mythologische, Bijbelse, legendarische, historische of literaire figuren. De term ontstond in Frankrijk in de late 18e eeuw.

Detail met de wettekst van Mozes.

De welvaart van de twee families straalt van het schilderij af.

De handel komt van ver naar Antwerpen.

Maarten de Vos heeft zichzelf afgebeeld op het werk.

Ode aan Antwerpen

Posted on december 31, 2023 by Argusvlinder

Dat zou zomaar eens mijn laatste bericht voor 2023 kunnen zijn.
Ik vervolg de tentoonstelling Ode aan Antwerpen – Het geheim
van de Hollandse meesters die te zien was in Museum
Catharijne Convent in Utrecht.

Nog een werk van Joachim Beuckelaer, maar deze keer is de belangrijkste voorstelling een religieuze: Isaak zegent zoon Jacob, 1568, olieverf op paneel, Museum Catharijneconvent.

De twee scene’s in de bovenste hoeken zijn deze keer niet religieus. Dit is een keukenscene, links boven.

Een pastorale scene rechtsboven.

Een schilderij uit de omgeving van Frans Floris, Drieluik met De opwekking van Lazarus en de familie van Jacob Stockel met de heiligen Jakobus en Catharina, circa 1570, olieverf op paneel, The Phoebus Foundation.

Dit is het mannelijke deel van het gezin. De kinderen gemarkeerd met een rood kruis waren bij leven van de ouders al overleden.

Voor het vrouwelijke deel geldt hetzelfde.

Anthonie Blocklandt, De opstanding van Christus, circa 1580, olieverf op paneel, Museum Catharijneconvent.

Willem Key, Bewening van Christus, 1552, The Phoebus Foundation.

Dit is de schilder Willem Key zelf.

De opdrachtgevers, een man en vrouw, zijn ook afgebeeld. De leeftijd van de man, 47, staat op zijn kraag.

Dit is de vrouw en zij was toen 33 jaar oud.

Adriaen Thomasz Key, Steenrijk echtpaar met hun sobere naamheiligen, circa 1580, The Phoebus Foundation. Dir is de naam van het werk zoals het in de boekjes stond die je op de tentoonstelling kon gebruiken als toelichting. Maar in de catalogus heet het werk, meer correct, Zijpanelen met schenkersportretten en de heilige Clara van Assisi en de heilige Hieronymus, circa 1580, olieverf op paneel, The Phoebus Foundation.

Detailfoto’s van de vrouw en haar sierraden/accessoires.

Overigens is de nummering in de catalogus afwijkend van de
nummering van de werken op zaal (en dus van de boekjes
die te leen waren in de tentoonstelling).
Ook de namen van de werken wijken af.

Ode aan Antwerpen

Posted on december 26, 2023 by Argusvlinder

Vandaag een reeks met wel heel bijzondere dieren.

Pieter Coecke van Aelst, Drieluik met kruisiging van Christus, circa 1530, Museum Catharijneconvent. Hier nog niets met dieren maar wel een bijzondere boodschp: de dood, het offer, van Christus als verlossing van de erfzonde.

Een van de zijluiken van een drieluik. Pieter Aertsen, Koning Balthasar, circa 1560, Rijksmuseum. Een eerste afbeelding met opmerkelijke dieren:

Nog een fragment. Kun je nagaan hoe groot de totale voorstelling moet zijn geweest. Pieter Aertsen, Aanbidding van de herders (Fragment), 1554, Amsterdam Museum.

De os, de planken die het paneel vormen lijken wel los te zitten.

Pieter Pietersz., De kruisiging, circa 1590 – 1600, olieverf op paneel, The Phoebus Foundation. Op dit schilderij zijn zelfs de paarden bedroefd. Vooral het rechterpaard.

Pieter Pietersz., Boetvaardige Maria Magdalena, laatste kwart van de 16e eeeuw, olieverf op paneel, Museum Catharijneconvent. Let op de originele lijst met een stichtelijke spreuk.

Een feest…of toch niet? Joachim Beuckelaer, Keukenscene met Jezus en de Emmaüsgangers, circa 1560 – 1565, Den Haag, Mauritshuis. Je moet goed zoeken om de Emmaüsgangers te zien. In al die overvloed is het brood ook heel onopvallend weggestopt. Het breken van het brood zal bij de Emmaüsgangers leiden tot de herkenning van Christus. Veel vogels op dit werk.

De Emmaüsgangers rechts bovenin het schilderij.

Huybrecht Beuckeleer, De Heilige Familie met de Heilige Anna, 1563, olieverf op paneel, The Phoebus Foundation. Op de achtergrond, rechtsboven een kleine figuur op een trap.

Ode aan Antwerpen

Posted on december 23, 2023 by Argusvlinder

Als je een tentoonstelling bezoekt met als ondertitel
“Het geheim van de Hollandse meesters”, dan weet je dat
het hele kerkelijke jaar voorbij komt als het om
de onderwerpen van de schilderijen gaat.

Vandaag een reeks schilderijen waarbij ik gestopt ben
toen er een onderwerp voorbij kwam dat gerelateerd is
aan de kerstperiode: Aanbidding van de Koningen.

Meester van 1518, Laatste Avondmaal, circa 1515 – 1525, Museum Catharijneconvent, Utrecht.

Pieter Coecke van Aelst, Sint Maarten deelt zijn mantel, circa 1530, The Phoebus Foundation.

Pieter Coecke van Aelst, Jozef vlucht voor de vrouw van Pontifar, circa 1540, Museum Catharijneconvent.

Een soort van duet.

Een echtpaar kocht een schilderij van Pieter Coecke van Aelst in Antwerpen en liet zich zelf er bij schilderen door Dirck Jacobsz in Amsterdam. Pieter Coecke van Aelst (Midden) en Dirck Jacobsz (Zijpanelen), Echtpaar met Rust op de vlucht naar Egypte, circa 1535, Museum Catharijneconvent.

Detail van het voor de kijker rechterpaneel.

Pieter Coecke van Aelst en atelier, Aanbidding van de Koningen, circa 1530, The Phoebus Foundation.

Detail van de ‘exotische’ koning.

Detail van de knielende koning.

Ode aan Antwerpen

Posted on december 20, 2023 by Argusvlinder

Vandaag weer een reeks schilderijen van de tentoonstelling
Ode aan Antwerpen – Het geheim van de Hollandse meesters.
Deze tentoonstelling waste zien in het Museum Catharijne Convent
in Utrecht.

Een reeks portretten, wereldse en religieuze: Atelier van Jan Cornelisz. Vermeyen, Portret van Keizer Karel V, circa 1530, The Phoebus Foundation.

Atelier van Quinten Massijs, Christus als Salvator Mundi, circa 1520, The Phoebus Foundation. Geen onbekende voorstelling in de kunst met hierna twee details van het werk.

Een glazen wereldbol met daarin een figuur en bomen.

Details van het rijk versierde kruis op de wereldbol.

Quinten Massijs, Biddende Maria, circa 1529, The Phoebus Foundation.

Joos van Cleve, Maria met Kind, circa 1525, The Phoebus Foundation.

Zelfde maker maar een heel ander schilderij met een heel andere sfeer: Joos van Cleve, Maria met Kind, circa 1525. Bruikleen Catharijneconvent.

Populaire voorstelling. Er bestaan verschillende uitvoeringen van
deze voorstelling. Op de tentoonstelling waren er twee te zien:

Joos van Cleve, Jezus en Johannes als kinderen; omzelzend, circa 1515, olieverf op paneel. Particuliere Collectie. Met twee details van het frame:

Deze uitvoering heeft heel andere afmetingen en is landscape van orientatie waar het vorige werk potrait was. Maar de twee figuren zijn op beide schilderijen even groot. Er wordt gedacht dat ze van dezelfde tekening gemaakt zijn. Atelier van Joos van Cleve, Jezus en Johannes als kinderen; omzelzend. Circa 1530. Olieverf op paneel. Catharijneconvent.

Ode aan Antwerpen

Posted on december 14, 2023 by Argusvlinder

De tentoonstelling met deze naam bezocht ik een tijdje terug.
Maar het lukt maar steeds niet om er foto’s van te plaatsen.
De tentoonstelling probeert aan te tonen dat de Hollandse
Gouden Eeuw zijn oorsprong kent in Antwerpen.

De Antwerpse vluchtelingen brachten hun vaardigheden mee
en stonden zo aan de wieg van de hoogtepunten van de
schilderkunst in Holland.

Dit thema kan nog net nu een extreem rechtse regering
in Nederland dreigt te ontstaan. Die regering zal
er alles aan doen om rond Nederland en muur te zetten.
Maar in de late zomer van 2023 was het nog niet zo ver.

De tentoonstelling in Museum Catharijne Convent in Utrecht maakte dankbaar gebruik van werken uit The Phoebus Foundation. Een particuliere Amerikaanse stichting met veel West-Europese kunst. Dit werk is overigens niet uit die collectie. Jan van Noordt, Susanna en de ouderlingen, circa 1660.

Detail.

Werken van The Phoebus Foundation zie je niet jaarlijks en
daarom was deze tentoonstelling zo’n kans.

Zoals steeds maak ik een persoonlijke selectie uit wat er allemaal te zien was: Sebastiaan Vrancx, Markt in een welvarende stad, circa 1600. The Phoebus Foundation.

Detail, een opstootje op de markt.

Sebastiaan Vrancx, De wereldhaven van Antwerpen, 1616 – 1618, The Phoebus Foundation.

Detail, afscheid en bijzondere kleding.

Abel Grimmer, Interieur van de Antwerpse Kathedraal, circa 1600, The Phoebus Foundation.

Gideon Kremer in de Nottebohmzaal

Posted on februari 8, 2023 by Argusvlinder

In de tentoonstelling was werk van twee kunstenaars te zien.
Gisteren zag je hier het werk van Jeffe De Brabandere.
In dezelfde zaal was een reeks kleinere schilderijen te zien
van Gideon Kremer.
Beide kunstenaars waren onbekend voor mij maar beide waren meer dan interessant.

Gideon Kremer, The Martyrdom, 2022.

Er staat soms veel yekst op de werken. Die teksten zijn niet altijd eenvodig te lezen. Gideon Kremer, The Vision.

De werken van Gideon Kremer baseren zich op de Apocalyps en op een boek: Dat Nieuwe Testament ons Heeren Jesu Christi, Antwerpen, 1538.

Gideon Kremer, The horses and their manes, 27/09/2022.

Gideon Kremer, The Hymn.

Gideon Kremer, Crying woe.

Een werk over boeken en met een interessante detailschets kan ik niet onopgemerkt laten. Gideon Kremer, Eating the Book, 05/11/2022.

Albrecht Dürer, The woman of the Apocalyps and the seven headed dragon, 1498.

Detail met een aantal van de 7 hoofden van de draak.

Gideon Kremer, Fighting the dragon.

Gideon Kremer, Whore.

Ik heb genoten!

Jeffe De Brabandere in de Nottebohmzaal

Posted on februari 6, 2023 by Argusvlinder

Met andere deelnemers van de cursus edelsmeden waren we
in Antwerpen. Een van de plaatsen om te bezoeken was de
Wijngaardstraat. Daar zitten meerdere zilver- en goudsmeden.
Toen ik er aankwam herkende ik de straat meteen als de
straat met al die goede restaurants die loopt naar het
Hendrik Conscience-plein.
Daar vind je de Sint Carolus Borromeuskerk en Erfgoedbibliotheek
Hendrik Conscience.
Als ik daar kom bezoek ik graag de bibliotheek met de
prachtige Nottebohmzaal.
Deze keer was er werk te zien van twee kundtenaars in het
kader van een tentoonstelling die op meerdere
plaatsen te zien is in Antwerpen: Finis Terrae.

FINIS TERRAE heeft als doel een blik te werpen op onze wereld vandaag.
Daarnaast wil de tentoonstelling eveneens hoop, de veerkracht van de mens, en de kracht van kunst in de verf zetten.
FINIS TERRAE nodigt kunstenaars uit om een werk te tonen dat hun visie op het thema verbeeldt.
Er wordt geen onderscheid gemaakt tussen jong en oud, man en vrouw, blank en gekleurd of tussen enige kunstdiscipline.
Bewust wordt geopteerd voor levende, Belgische kunstenaars (en kunstenaars die in België resideren).

Het werk in dit bericht is dus van de kunstenaar Jeffe De Brabandere.

De vier werken van kunstenaar Jeffe De Brabandere staat op de as van de bibliotheek opgesteld.

Er staan geen naambordjes bij de vier werken maar een aantl hebben een stuk tekst bij zich als onderdeel van het werk. De titel van die tekst gebruik ik als naam van de werken. Voor mij is dit: Jeffe De Brabandere, Van den Hemel en de Hemelsche Glorie.

Jeffe De Brabandere, Van de Helle.

Jeffe De Brabandere, Van het laetste en algemeyn oordeel.

Ik lees ergens als titel ‘Vierde Ruiter van de Apocalyps’ en weer ergens anders ‘De Ruiter van de Dood, 2022’. U snapt het al, er werd niet veel gelachen met Jeffe De Brabandere, afgelopen vrijdag.

Gered door de gids

Posted on februari 5, 2023 by Argusvlinder

In het kader van de cursus edelsmeden bezochten we
Antwerpen. De NS en de NMBS deden hun best door zoveel
mogelijk zand in de raderen te strooien.
Het was onze gids met interessante verhalen de dag redde.
De diamantijk was een beetje kalm, het weer somber.

Een van de vrijf straten in de diamantwijk. 86% van alle ruwe diamanten wereldwijd worden in Antwerpen verhandeld in vier beurzen. Er gaat heel veel geld in om.

De gids had niet alleen een goed verhaal, er waren ook aanschouwelijke voorbeelden.

Naast de Joodse medewerkers is de groep mensen uit India de grootste.

Voor alle camera’s in de diamantwijk was vrijdag maar weinig werk. Hier in de Hoveniersstraat.

De Peerdestal

Posted on februari 4, 2023 by Argusvlinder

Gisteren was ik in Antwerpen voor een heel andere
onderwerp dan waar de volgende foto’s over gaan.

Dick Matena, ‘Kaas’ van Willem Elsschot.

Even verderop zag ik dit café: De Peerdestal.

Ik krijg er geen genoeg van

Posted on mei 9, 2018 by Argusvlinder

Antwerpen – Museum Mayer van den Bergh

De collectie is misschien niet erg groot maar hij is wel
heel gevarieerd. Naarst veel schilderijen en beelden bijvoorbeeld:

Glas-in-lood: Glasraam met wapenschild, zogenaamde Wappenscheibe, Zwitserland of Duitsland, 1564.

Mayer van den Bergh: de spreuken van Breugel

Posted on mei 6, 2018 by Argusvlinder

We zijn naar Antwerpen gegaan met de trein.
Want sinds kort kunnen we ‘direct’ naar Antwerpen.
Tot voor kort moesten we via Roosendaal. Daar moest je dan overstappen.
Zo duurde de reis naar Antwerpen belachelijk lang.
Nu moet het met 1 halte in the middle of nowhere (Noorderkempen), 33 minuten duren.
Maar de NS is zo goed in het verpesten van je reisplezier.
De trein deed er gisteren 56 minuten over.

Maar goed, even de frustratie over de amateurs van de NS achter me laten.
Het bezoek aan Museum Mayer van den Bergh was geweldig.
Het museum is niet zo groot maar is een mooi gebouw dat een fantastische
collectie heeft. Een beetje te vergelijken met Meermanno:
een private verzamelaar bracht de collectie bij elkaar.
En wat voor een collectie.

Helaas waren er nogal wat werken niet en zijn twee zalen dicht.
Het belangrijkste werk is Dulle Griet, je weet wel van Suske en Wiske.

Dulle Griet van Willy Vandersteen.

Maar er is in het museum nog een werk van Pieter Breugel.
Op een aantal eetborden schilderde Breugel een twaalftal spreuken.

Het werk dat van de borden gemaakt is ziet er dan zo uit:

Pieter Breugel, Twaalf spreuken op borgen, 1558 (?), eik.

Pieter Breugel, bovenste spreuk: ‘Ontydich tuysschen en droncken drinken, maeckt arm, misacht den naem, doet stincken.’

Pieter Breugel, bovenste spreuk: Een placebo ben ick ende alsoo gesint.

Ik vond ‘placebo’ zo’n modern woord maar dat is helemaal niet het geval.
Op een website van Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde vond ik
het volgende stuk van een artikel:

Behagen door Peter W. de Leeuw

‘Een placebo ben ick ende alsoo gesint, dat ick de huyck alom hanch naeden wint’.
Deze spreuk schilderde de oude meester Pieter Bruegel de Oude (ca. 1525-1569) op een houten paneeltje dat ooit als eetbord dienst had gedaan.
Hij wilde hiermee klaarblijkelijk duidelijk maken dat hij de placebo als een nogal opportunistisch typetje beschouwde.
In de middeleeuwen was een placebo namelijk iemand, meestal een monnik, die tijdens een begrafenis meezong als het gebed voor de dode werd ingezet met psalm 116,
vers 9: placebo Domino (ik zal de Heer behagen).
Ook toen al was de geestelijkheid niet helemaal zuiver op de graat want de monniken schrokken er niet voor terug om de rouwenden in ruil voor deze troostende achtergrondmuziek veel geld afhandig te maken.
Placebo en belangenverstrengeling lijken dan ook sterk met elkaar verbonden te zijn.

Pieter Breugel, bovenste spreuk: In deen hant dragre vier in dander water. Hier waarschuwt Breugel ons voor ‘dubbelhartige en schijnheilige mensen, ze zijn niet te vertrouwen en zullen een geheim vlug doorvertellen.’

Museum Mayer van den Bergh: Lucas Cranach de oudere

Posted on mei 6, 2018 by Argusvlinder

De twee paneeltjes die ik gisteren in Antwerpen zag
in Museum Mayer van den Bergh komen niet voor in hun top 10 Quicktour
en ook niet in bovenstaande gids.
Persoonlijk vind ik dat onbegrijpelijk.
Misschien zijn de werken niet groot maar
ze zijn prachtig.
Het gaat om de volgende twee werken:

Lucas Cranach the elder (de oudere), St. Catherine of Alexandria.

Lucas Cranach the elder, St. Barbara.

Vlaggenboek

Posted on februari 10, 2018 by Argusvlinder

Eerder schreef ik al over de eerste stappen het boekje Signum,
een vlaggenboek, te maken.
Het is al af en al aan zijn tweede bestemming toe.

Alle vlaggen zijn aangebracht. Maar voor mij is een leeg boek geen boek. Dus hoe ga ik dit nu vullen. Het eerste idee was om het te vullen met patronen uit Azie. Daarom begon ik met een geprinte foto te bewerken van een Laoitaanse, Boeddhistische monnik.

Hier zie je die monnik met die enorme tatoeage op zijn rug. Maar ik kan niet zeggen dat ik er enthousiast van werd. Zeker niet als ik het boekje helemaal opende.

Dit gaat hem niet worden. Toen ik in mijn stapeltje toekomstige projecten ging snuffelen voor een volgend boekje kwam ik een set ansichtkaarten tegen van het Plantin-Moretus in Antwerpen. Een van de kaarten is zelfs een portret van Plantin. Een mooie voorkant.

De kaarten zijn veel te groot voor op een vlag. Daarom heb ik de kaarten versneden. De stroken die zo ontstaan hebben voor de meeste mensen, hoop ik, wel een referentie naar het drukkers- en uitgeversvak. Dat dezelfde afbeelding vaker gaat voorkomen is niet zo erg. De vlaggen hebben twee kanten en je ziet dus altijd maar een deel van de afbeeldingen en dan nog een gedeelte. Daarnaast heb ik ‘lange’ en ‘korte’ vlaggen. Dat alles bij elkaar geeft zo’n variatie dat dit wel gaat werken.

De kaart die op de voorkant van het boekje komt zie je hier onder. Daarboven zie je ook een serie smallere strookjes. Die zijn overgebleven van de kaarten. Die ga ik ook verwerken.

Vanochtend heb ik een begin gemaakt met het opplakken van de stukken kaart.

Vanmiddag waren alle vlaggen bekleed. Het boekje ligt nu onder bezwaar zodat het goed kan drogen.

Conn3ct in de Nottebohm zaal van Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience in Antwerpen

Posted on juli 31, 2017 by Argusvlinder

Conn3ct is een reizende tentoonstelling die bijvoorbeeld
eerder in Den Haag te zien was in Museum Meermanno,
het Huis van het Boek.
Afgelopen weekend was ik in Antwerpen en had de kans
de tentoonstelling daar te zien.
Er wordt een verband gelegd tussen de moderne media
en de handschriften en boeken van de organiserende collecties.
Heel geslaagd.

Dit was het schilderij in de hotelkamer waar we verbleven. Het lijkt of er een vlekje zit op het schilderij, of…..

….is het een kogelgat?

Een eerste blik op de prachtige Nottebohm-zaal van de Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience. Prachtig.

In de overgang van handgeschreven werken naar volledig gedrukte uitgaves waren veel stappen mogelijk. Hier zie je een werk dat lijkt op een gedrukt werk maar het niet is. Samengesteld handschrift van de Broeders van het Gemene Leven, Gouda ?, 1516 – 1534, Antwerpen.

Dialogus miraculorum van Caesarius van Heisterbach, Keulen, Ulrich Zell, circa 1475.

Een reeks hoofdletters. Zoek de verschillen.

De hoofdletter R.

Nottebohm-zaal, Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience.

Vondel.

Missale Traiectense, Leiden, Jan Seversz, 1514 – 1515. De makers van de tentoonstelling gaat het hier om de pagina-indeling, het kleurgebruik en het gebruik van houtgravures. Mij ging het meer om de leuke navigatiehulpmiddelen aan de zijkant van de bladen.

Cornelius Aurelius, Die cronycke van Hollandt, Zeelandt ende Vrieslant, Leiden, Jan Seversz, 1517. Drukkers hadden soms een grote betrokkenheid bij de inhoud en lay out van werken die ze drukten. Zo werd er soms ‘ruimhartig’ omgesprongen met de houtgravures.

Hier ontbreekt een deel van de houtgravure. Het hoofd van de vrouw is niet compleet.

Hier is maar een klein, niet zoveel zeggend, linkerdeel van de oorspronkelijke houtgravure gebruikt.

Dit was het boek dat mij het meest in het oog sprong. Degene die vaker op mijn blog lezen hebben misschien een idee. Cornelis van Hoorn, Corte cornikel, Utrecht, Jan Berntsz, 1537. Kronieken waren een genre op zich. Het waren (wereld)geschiedenissen. In een boek werd geprobeerd de geschiedenis overzichtelijk in beeld te brengen. De koper kon kiezen hoe hij of zij de informatie van de publicatie ging gebruiken. Als een boek, zoals hier maar het kon ook als boekrol worden gebruikt.

Of dit nou zo overzichtelijk was weet ik niet. Ik begreep van deze pagina’s niet hoe de informatie gestructureerd was.

Een boek met bewegende delen. Prachtig. Petrus Apianus, Cosmographicus liber correctus, Ed Gemma Frisius, Antwerpen, 1533.

Dat boeken op verzoek werden ingekleurd en gebonden wist ik wel maar je ziet het niet zo vaak. Hier een prachtig voorbeeld.

Missale Trajectum, Antwerpen, Henrick Peetersen van Middelburch, 1540, ingekleurd.

Dezelfde tekst, dezelfde editie, dezelfde pagina maar nu niet ingekleurd.

De printer print een bewijs van mijn deelname aan Conn3ct.

De Nottebohm-zaal van de Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience is een bezoek waard.

Schrijven is een kunst en sommige mensen halen alles uit de kast.

Posted on september 22, 2016 by Argusvlinder

Als je naar China wilt vliegen, rechtstreeks vanaf Amsterdam,
dan loont het de moeite om een vlucht te zoeken
die van Antwerpen naar de plaats in kwestie in China gaat.
Je gaat dan namelijk met de Thalys van Antwerpen
naar Schiphol, waar je vervolgens met het vliegtuig
naar bijvoorbeeld Beijing of Shanghai vliegt.
Het scheelt een paar honderd euro.

Vorige week nam ik deze route voor de tweede maal.
Zorg wel dat je werkelijk via Antwerpen/Thalys gaat.
Het wordt in Amsterdam gecontroleerd.

Centraal station Antwerpen.

14/09/2016
Starbucks, Antwerpen, Centraal Station.
Onderweg naar Shanghai.
Schrijven is een kunst en sommige mensen halen alles uit de kast.

Aan een lange tafel, rechts op de hoek,
met de rug naar de muur, zit een man.

De tafel voor hem is ingericht als een bureau:
kleine tablet, half schuin opstaand tegen een tasje,
pennen, boekjes, een etui voor de leesbril,
typex, een mok – hier in de winkel gekocht,
souvenir van Belgie, Leuven, Brussel of Antwerpen,
ik kan het niet precies zien.
Alles ligt precies geordend voor hem.

Leesbril op de neus en rondkijkend, soms kijkend naar de tablet.
Het is misschien niet druk maar er is best wat te zien.
De ober flirt met een vaste klant en ze vindt het leuk,
toeristen met hun pc’s, want er is hier stroom, gratis wifi,
koffie en er zijn zitplaatsen.
Studenten met pc want er is stroom, gratis wifi,
en het is dicht bij school.

Durf ik af te drukken?

Ja, dus.

AANDENKEN der HAVEN van ANTWERPEN

Posted on februari 7, 2014 by Argusvlinder

Een van de voorwerpen uit de recente ‘erfenis’
is een setje van oorspronkelijk 10 ‘Ontvouwbare zichtkaarten’.
Het woord ansichtkaart is al uit de tijd, maar dat zijn het dus.

photo DSC_3156NelsErnThillBruxellesOmslagVoor.jpg

Nels, Ern. Thill, Bruxelles. Ingevouwen omslag.

Oorspronkelijk waren het er 10, in mijn setje zijn het er nog 8 kaarten.
Zes daarvan zijn nog ‘ontvouwbaar’.
Twee zijn los.

photo DSC_3157NelsErnThillBruxellesOmslagAchter.jpg

Nels, Ern. Thill, Bruxelles. Achterkant met logo en naam.

Het is een oud (?) souvenir van de stad Antwerpen.
Het is een product van een bedrijf met de naam Nels.
Daar werkten twee fotografen: Edward Nells en Ernest Thill.
Het bedrijf ontstond in 1898.
Ernst Thill zette het is 1913 alleen voort tot 1942.
Uit deze laatste periode dateert mijn setje dus waarschijnlijk.
Al deze informatie is afkomstig van Wikipedia.

De kaarten toon ik hier in een willekeurige volgorde.
Ze bevatten foto’s van de stad, de havens en bekende boten (rederijen).

photo DSC_3158OmslagUitgeklapt.jpg

Overzicht van het deels uitgeklapte setje.

photo DSC_3159ErnThillBruxellesAntwerpenSSAnversville.jpg

Antwerpen, SS Anversville.

Dit is een schip dat in de vaart was bij de ‘Compagnie Belge Maritime du Congo’.
Een koloniaal schip voor vracht- en personenvervoer.
Waarschijnlijk is dit schip gebouwd in 1912 en naar de schroot gegaan in 1938.

De CMB is een van de oudste en grootste Antwerpse rederijen. De officiële benaming van de holding CMB is thans zowel Belgische Scheepvaartmaatschappij als Compagnie Maritime Belge. De groep is genoteerd op Euronext.

De CMB werd opgericht in 1895 onder de naam Compagnie Belge Maritime du Congo (CBMC). Op verzoek van Leopold II van België werd met Britse investeerders een vaste verbinding geopend op de Kongostaat van de koning. Op 6 februari 1895 verliet de Léopoldville als eerste de haven van Antwerpen. Zestig jaar lang waren de Congoboten op de lijndienst Antwerpen-Matadi een begrip.

In 1930 slorpte CBMC de Lloyd Royal Belge op, een andere Belgische rederij. De naam van de fusiemaatschappij werd Compagnie Maritime Belge (CMB), en er werden lijnen geopend op Amerika en het Verre Oosten. In 1960 werd ook nog de Armement Deppe overgenomen, tussen 1975 en 1982 gradueel ook de trampingmaatschappij Bocimar.

In juli 1991 verkocht de Generale Maatschappij van België, tot dan de hoofdaandeelhouder van de CMB, haar aandelen aan de holding Almabo en diens scheepvaartmaatschappij Exmar.

Exmar, onder leiding van de familie Saverys, voerde dan een reverse takeover uit. Zo werd CMB het moederbedrijf van de hele scheepvaartgroep.

Op 1 december 2004 kreeg Euronav een eigen beursnotering. De aandeelhouders van CMB kregen pro-rata Euronav-aandelen in handen.

Bron: Wikipedia.

photo DSC_3160ErnThillBruxellesAntwerpenKattendijckdok.jpg

Antwerpen, Kattendijckdok.

photo DSC_3161ErnThillBruxellesAntwerpenKruisschangssluisToulouseTonberg.jpg

Ern. Thill, Bruxelles, Antwerpen, Kruisschangssluis, Toulouse, Tonberg.

Op de kaart staat echt Kruisschangssluis.
Ga ik zoeken op internet dan heet het vandaag de dag Kruisschanssluis.
Inmiddels heeft deze sluis een nieuwe naam: Van Cauwelaertsluis.
De sluis in in !928 in gebruik genomen.

photo DSC_3163NelsErnThillBruxellesAntwerpenSSPennlandRedStarLineLading.jpg

Nels, Ern. Thill, Bruxelles, Antwerpen, SS Pennland, Red Star Line, Lading.

Dit is wat Wikipedia over de maatschappij Red Star Line vertelt:

De Red Star Line of Société Anonyme de Navigation Belge-Américaine (SANBA) was een Belgische rederij die een geregelde dienst onderhield tussen Antwerpen en New York en soms tussen Antwerpen en Philadelphia.

De maatschappij behoorde tot de International Navigation Company (later International Mercantile Marine Company), werd gesticht in 1872 en in 1873 voer het eerste schip de oceaan over. In 1935 ging de maatschappij failliet ten gevolge van de beurscrash van 1929.

Op 28 september 2013 opent het Red Star Line Museum in de historische paviljoenen die sinds 2001 als monument erkend zijn. Voor vier miljoen Europeanen startte hier de overtocht naar het ‘land van belofte’, de Verenigde Staten en Canada. Het museum concentreert zich op de verhalen van vroegere passagiers van de Red Star Line. Die verslagen worden aangevuld door getuigenissen van moderne migranten om zo een beeld te schetsen van migratie door de tijd heen.

Er waren twee schepen in dienst bij de Red Start Line met de naam SS Pennland:
SS Pennland 1: gebouwd in 1870 en gesloopt in 1903.
SS Pennland 2: gebouwd in 1920.

photo DSC_3164NelsErnThillBruxellesAntwerpenHetSteenAanDeHaven.jpg

Het Steen aan de haven.

photo DSC_3165NelsErnThillBruxellesAntwerpenAanlegplaatsInterprovincialeStoombootdienstFlandriaBooten.jpg

Nels, Ern. Thill, Bruxelles, Antwerpen, Aanlegplaats Interprovinciale Stoombootdienst Flandria Booten.

Over deze stoombootdienst heb ik een hele blog gevonden:

Inleiding

photo DSC_3167NeldErnThillBruxellesAntwerpenDeReede.jpg

Nels, Ern. Thill, Bruxelles, Antwerpen, De Reede (de rede of kade zouden we nu zeggen).

photo DSC_3169NelsErnThillBruxellesAntwerpenLuchtopnameHoofdkerkGroteMarktScheldeEnLinkeroever.jpg

Nels, Ern. Thill, Bruxelles, Antwerpen, Luchtopname met hoofdkerk, Grote Markt, Schelde en de Linkeroever van Antwerpen.

Argusvlinder

De avonturen van de Argusvlinder

Tagarchief: Antwerpen

Museo Nazionale di San Marco

Ode aan Antwerpen – afsluiting

Ode aan Antwerpen

Ode aan Antwerpen

Ode aan Antwerpen

Ode aan Antwerpen

Ode aan Antwerpen

Ode aan Antwerpen

Ode aan Antwerpen

Gideon Kremer in de Nottebohmzaal

Jeffe De Brabandere in de Nottebohmzaal

Gered door de gids

De Peerdestal

Ik krijg er geen genoeg van

Mayer van den Bergh: de spreuken van Breugel

Museum Mayer van den Bergh: Lucas Cranach de oudere

Vlaggenboek

Conn3ct in de Nottebohm zaal van Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience in Antwerpen

Schrijven is een kunst en sommige mensen halen alles uit de kast.

AANDENKEN der HAVEN van ANTWERPEN

Delen:

Delen:

Delen:

Delen:

Delen:

Delen:

Delen:

Delen:

Delen:

Delen:

Delen:

Delen:

Delen:

Delen:

Delen:

Delen:

Delen:

Delen:

Delen:

Delen: