Boekenavontuur: De Sterrenbeelden van de Aratea (Deel 1)

Vandaag weer een boekenavontuur.
Terwijl ik lees in ‘Schatten op schrift’, een boek over
50 topstukken uit de collectie van de Leidse Universiteit,
maak ik kennis met een boek dat de ‘Aratea’ wordt genoemd.

Nou ja, indirecte kennismaking.
Ik heb het niet in de hand gehad of gezien
op een tentoonstelling. Ik zie foto’s in het boek en bekijk
aanvullende gedigitaliseerde afbeeldingen online.

Het is een manuscript, handgeschreven dus.
De tekst is een Latijnse vertaling van een Griekse bron,
gemaakt door Germanicus en aangevuld door Avienus.

Germanicus is Germanicus Julius Caesar (24 May 15 BC – 10 October AD 19),
Romeins generaal en politicus. Maar hij schreef ook deze vertaling.

Postumius Rufius Festus Avienius was een schrijver in het Latijn
die in de 4e eeuw woonde in het deel van Italië dat
we vandaag aanduiden met Toscane en Umbrië.
Hij maakte een vertaling van de Phaenomena (een Grieks gedicht)
in het Latijn. De Phaenomena beschrijft in dichtvorm
de sterrenhemel.
Het oorspronkelijke gedicht is van Aratus (ca. 315/310 – 240 v.Chr.).
Ik geef een beknopte samenvatting en vereenvoudig sommige delen.
Het werk van Aratus gaat weer terug op nog oudere werken.

De Leidse Aratea is gemaakt rond 816 in Lotharingen (een
streek in Frankrijk ten zuiden van België en Luxemburg; en
ten westen van Duitsland).

Het boek is klein 22,5 bij 20 centimeter. Het bestaat uit
99 bladen. Er ontbreken 4 bladen.
In het boek staan 38 miniaturen van sterrenbeelden en
een planetarium (een afbeelding van ons planetenstelsel
en hun banen). Naar het planetarium heb ik nog nauwelijks
gekeken. De staat lijkt minder goed en enige basiskennis
van astronomie is waarschijnlijk nodig
om het goed te interpreteren.”

In 1989 is het opnieuw ingebonden door Lucie Gimbrére, een
Benedictines uit Oosterhout, in Noord-Brabant.

Sinds 816 is het boek door veel handen gegaan.
Ongelooflijk genoeg is het zelfs een tijd in bezit geweest
van Hugo de Groot (Hugo Grotius).
Dezelfde schrijver wiens tekst centraal staat in het exemplaar
van ‘Denken over oorlog en vrede’ dat ik probeer te gaan inbinden.

Het boek staat bekend onder de shelfmark (het nummer op de plank in
de boekenkast) VLQ 79. Waarschijnlijk staat dit voor ‘Vossius Leiden
Quatro 79’.
De universiteit kocht in 1690 de Bibliotheca Vossiana (de bibliotheek
van de geleerde Vossius). Leiden is waar Vossius woonde en werkte en
quatro is de maat van het boek (folio= groot, quatro of octavo).
79 is dan boek 79 in de verzameling.
Stel ik me zo voor.

Gisteren zag ik het sterrenbeeld Waterman, wat me deed afvragen
hoeveel sterrenbeelden er eigenlijk zijn.
Dat zijn er dus 12:

Ram                21 maart – 19 april
Stier               20 april – 20 mei
Tweelingen    21 mei – 20 juni
Kreeft             21 juni – 22 juli
Leeuw            23 juli – 22 augustus
Maagd           23 augustus – 22 september
Weegschaal  23 september – 22 oktober
Schorpioen    23 oktober – 21 november
Boogschutter 22 november – 21 december
Steenbok       22 december – 19 januari
Waterman     20 januari – 18 februari
Vissen          19 februari – 20 maart

Zo ontstond het idee een blog te schrijven over de miniaturen van
de Aratea die de ‘moderne’ dierenriem vormen.

Dus, hoeveel van de 39 miniaturen komen overeen met de dierenriem:
Dat is dan de volgende lijst:
# Sterrenbeeld Bladaanduiding (VLQ 79)
1 Ram             34v
2 Stier             24v
3 Tweelingen  16v
4 Kreeft          18v
5 Leeuw          20v
6 Maagd         Niet expliciet vermeld
7 Weegschaal Niet expliciet vermeld
8 Schorpioen   10v
9 Boogschutter 52v
10 Steenbok     50v
11 Waterman    48v
12 Vissen          38v

Tien afbeeldingen.
Die tien afbeeldingen laat ik hieronder zien.
WWat me opviel, is dat alle illustraties zich bevinden op pagina’s
die als ‘verso’ (voorkant) worden aangeduid. Dat is overigens waar voor alle
illustraties in het boek en dat roept de vraag bij mij op: waarom?
Daar heb ik nog even geen antwoord op.

De serie afbeeldingen ga ik combineren met feitjes en weetjes die
ik in dit avontuur tegen kwam.
Maar dat wordt bij elkaar wel een lang bericht voor mijn blog.
Ik stel voor dat ik daar morgen, in deel 2, mee verder ga.

Phaenomena of Aratus

Dit is waarschijnlijk de meest verkeerde titel die je
maar kunt geven aan een bericht.
Maar ik ben weer wat verder in ‘Schatten op schrift’
en daar kwam een prachtige afbeelding langs van
een sterrenbeeld. Namelijk van waterman of aquarius.

Aan de hand van die plaat werden war schrijfgewoontes
besproken van middeleeuwers.
Als je daar de details van wilt weten verwijs ik graag
naar het boek geschreven door André Bouwman en Irene O’Daly.

Dit is het deel van het boek waar ik het over heb:

PhaenomenaOfAratusArateaVLQ79f48v-49rCa812-840GermanRegionsNothWesternPartAachen

Phaenomena of Aratus is de persoon van wie de originele bevindingen zijn die aanleiding gaven om later dit boek maken. Het boek heet nu de Aratea (VLQ 79, f48v – 49r), circa 812 – 840, German regions, noth-western part, Aachen.


De waterman heeft een kruik op zijn schouder en laat water
uit de kruik lopen en in dat water zijn sterren zichtbaar.
Een prachtig beeld.

ArateaVLQ79f48v-49rCa812-840GermanRegionsNothWesternPartAachenAquariusWatermanArateaVLQ79f48v-49rCa812-840GermanRegionsNothWesternPartAachenAquariusWatermanDetail

Er zijn afbeeldingen van de boeken te down loaden met een redelijke resolutie. Anders kon je de sterrenregen niet zo mooi zien.


Een andere kijk op dingen

Gisteren ben ik nog even langs de Tolbrug gelopen
maar deze keer vanaf de kant van de Haagdijk.
Dat geeft toch weer een andere kijk op de dingen.

IMG_7014BredaVerlengdeMarkTolbrugGezienVanafHaagdijk

Hier is het wegdek en de aansluiting op de brug zo goed als af. Breda, Verlengde Mark, Tolbrug.


IMG_7015BredaVerlengdeMarkTolbrugGezienVanafHaagdijk


Digitale boekcollecties: moeiteloos zoeken? Mooi niet!

Onlangs kocht ik een prachtig boek: Schatten op schrift.
Geschreven door André Bouwman en Irene O’Daly.

IMG_7011AndréBouwmanIreneO'DalySchattenOpSchriftIMG_7012AndréBouwmanIreneO'DalySchattenOpSchrift

Ik was ik bezig een soort van inleiding op het boek te lezen.
Het heet ‘Vensters op het verleden’ en is geschreven door Irene O’Daly.
Heel leesbaar. Ook voor een leek.
Het geeft een goed overzicht van hoek boeken tot stand kwamen,
door de geschiedenis van West Europa. Helder en begrijpelijk
geschreven. Dat is niet vaak het geval als het over
Middeleeuwse boeken gaat.

De afbeelding op de boekband is prachtig. Let eens op de ene been
dat een klein beetje naar links uitsteekt. Afkomstig uit het psalter
van Lodewijk de Heilige, BPL 76 a, fol. 30v-31r: initiaal B.

Psalter01LodewijkDeHeiligeBP76AFol30v-31rInitiaalBPsalter02LodewijkDeHeiligeBP76AFol30v-31rInitiaalB

Ik ben benieuwd wat het verhaal is achter dit ‘buitenbeentje’.


Ik werd steeds enthousiaster bij het idee van een werk dat
50 middeleeuwse boeken beschrijft met als achtervang,
de digitale collectie waar je de boeken nog eens goed kunt zien.
Geweldig!

Maar wat is dan de website waar ik dat kan zien.
Frits van Oostrum schrijft er over in zijn inleiding:

‘En voor wie dit alles smaakt naar meer: een website waar men alle 50 boeken compleet gedigitaliseerd vindt, 24/7 te doorbladeren via het beeldscherm.’

Wat Van Oostrum schrijft is precies wat ik wil.
Ik ben nu vooral geïnteresseerd in die intrigerende illustratie
die blijkbaar als katernsignatuur wordt gebruikt.
De afbeelding staat op pagina 19 rechtsonder.

IMG_7013AndréBouwmanIreneO'DalySchattenOpSchriftPag19

Websites als Hebban en BoekenOverBoeken bespreken
‘Schatten op schrift’, maar noemen de website niet.
Ze komen niet verder dan een advertentietekst
(een quote van Van Oostrum en van de website
van uitgeverij Lannoo).

Op de laatste pagina staat het colofon.
Daar staat ook de website:
https://digitalcollections.universiteitleiden.nl/

UniLeidenDigitaleCollecties

Helaas is de website niet erg intuïtief: de naam van
een pagina zoals in het boek vermeldt staat helpt
niet echt als je die pagina wilt vinden.

Als je zoekt op ‘SCA 40’ vind je 100 resultaten.
Het eerste resultaat is SCA 7, misschien zitten we op
de goede weg.
Dan volgen SCA 54, 26, 18, snapt u het nog?
SCA 36, 14, 15, 48, 1, 12, 74, 28, ik stop ermee
ze op te noemen.
Na de eerste 40 resultaten veranderen de ‘Shelfmarks’,
zeg maar de boeknummers naar onder andere BPL-nummers.

De letters SCA staan waarschijnlijk voor ‘Scaliger’, dus
heb ik gezocht naar de Scaliger collectie.

ScaligerCollection

Dat begint hoopvol met de ‘Collection Overview’ maar
Collection Inventory en Container Inventory zijn niet
toegankelijk.

Terug naar de vorige website.
ls je zoekt op ‘sca 40 fol 10v’ (het boek met de
afbeelding van de katernsignatuur) vind je
1653 resultaten maar de eerste is correct:

UniLeidenDigitaleCollectiesMortRichardII

Het is de pagina in het boek met aanduiding
f(olio)010v(erso)-011r(ecto).
Dus de voorzijde van blad 10 dat zich naast de
achterzijde van blad 11 bevindt.
Dat er twee bladen te zien zijn duidt op einde
katern.

ChroniqueDeLaTraisonEtMortDeRichartIIRoyd'Engleterre01SCA40f010v-011r

Chronique de la traison et mort de Richart II, Roy d’Engleterre, SCA 40, f010v – 011r, 15th century.

ChroniqueDeLaTraisonEtMortDeRichartIIRoyd'Engleterre02SCA40f010v

F010v.

ChroniqueDeLaTraisonEtMortDeRichartIIRoyd'Engleterre03SCA40f010vTekeningGrant

‘grant’ is de tekst geschreven in dit opvallend lenige mannetje.

ChroniqueDeLaTraisonEtMortDeRichartIIRoyd'Engleterre04SCA40f011rGrant

‘grant’ als eerste woord op het volgende katern.


Echter als je zoekt naar de afbeelding die op de
voorzijde van het boek wordt gebruikt ‘BPL 76 a, fol. 30v-31r’
vind je 136 resultaten.
Als je zoekt naar ‘BPL 76 a’ (naam in het boek) vind je
289 resultaten
Als je zoekt naar ‘BPL 76 A’ (naam in Digital Collections)
vind je nog steeds 289 resultaten.

Gelukkig verschijnt het boek dat je zoekt bij de beide
laatste 2 zoekopdrachten als nummer twee van de resultaten.
Let wel, in ‘Schatten op schrift’ heet het
‘psalter van Lodewijk de Heilige’ in de digitale
collectie ‘Saint Louis Psalter’.

Dat laatste is mogelijk de beste naam, aangezien
het boek oorspronkelijk werd gemaakt voor
Geoffrey Plantagenet.
Deze Plantagenet was aartsbisschop van York (UK) en
het boek kwam na zijn dood in Frankrijk terecht
waar het een hele lange tijd bleef en werd gebruikt.

Kortom, dat zoeken en kunnen bekijken van oude boeken
in de digitale collecties, is niet zo eenvoudig.
De website van Leiden is duidelijk gemaakt voor de studenten.
Die krijgen vast eerst een cursus: ‘Hoe gebruik ik
de zoekmachine’ of er is voor hen een andere toegang.
Voor leken is de website een hulpmiddel met
hindernissen. Overigens is dat bij andere collecties
vaak ook het geval, is mijn ervaring.
Het is geen stimulerend hulpmiddel, eerder een reden
om niet verder te zoeken.

Voor nu heeft het weer veel tijd gekost.
Het psalter is een van de 50 besproken boeken.
Het boek met de katernsignatuur is dat niet eens.
Dus verder onderzoek zal veel tijd kosten die verloren
gaat aan het hulpmiddel, niet aan de inhoud.

Komend weekend nog eens voor gaan zitten.

Het eind van de werkzaamheden aan de Verlengde Mark begint in het zicht te komen

IMG_7006BredaVerlengdeMarkTolbrug

De kademuren aan beide zijdes van de Tolbrug krijgen vorm. Het ziet er mooi uit.


IMG_7007BredaVerlengdeMarkTolbrug

Er ligt een wegdek en de aansluitingen vanuit de Haagdijk en de Tolbrugstraat komen steeds meer in beeld.


IMG_7008BredaVerlengdeMarkMarkendaalseweg

Er ligt een nieuw wegdek aan de Markendaalseweg.


Opbouw jazz festival Breda

IMG_7004BredaPreJazzKasteelpleinDinsdag

Deze oplegger verscheen dinsdagmorgen op het Kasteelplein.


IMG_7005BredaPreJazzSpanjaardsgat

Vanmorgen was dit het uitzicht op het podium in het Spanjaardsgat. Men verwacht regen.


IMG_7009PreJazzGroteMarktZuid

Vanmorgen Grote Markt Zuid.


Denken over oorlog en vrede

Er verschijnt een serie berichten op mijn blog over
het inbinden van het boek ‘Denken over oorlog en vrede’.
Het is een tekst (Iure belli ac pacis) geschreven door
Hugo de Groot die is en nog wordt verspreid door de
Stichting Handboekbinden. Deze versie bestaat uit losse
katernen. Ik ga er een spitselband van maken maar
dat is voor mij een nieuwe werkwijze.
De spitselband is een bindwijze die in de 16e eeuw
is ontwikkeld in Nederland en ook in de 17e eeuw
heel vaak gebruikt werd.
Omdat ik met deze bindwijze geen ervaring heb,
maak ik eerst een dummy: minder katernen, wel
bijna dezelfde afmetingen.
Er zijn al een aantal berichten te vinden op mijn blog
en er zullen er nog meer volgen.

IMG_6942DenkenOverOorlogEnVredeDummyVouwenVouwbeen

Op tafel liggen drie soorten papier: verschillend papier en verschillend van afmeting. Er achter liggen de losse katernen in een bundel. op het papier ligt een vouwbeen. Er zijn een paar bladen gevouwen tot katernen en de ochtendzon scheen over het papier.


IMG_6965DenkenOverOorlogEnVredeDummyVouwenMetDriehoekEnVouwbeen

Dit werkt beter. De vellen vouw ik met een driehoekig metalen lineaal. Daarmee kun je snel het papier goed vouwen. Het vouwbeen gebruik ik om de vouwen extra scherp aan te zetten.


IMG_6966DenkenOverOorlogEnVredeHetPapierDummyKaternen

Het boekblok van de dummy krijgt minder katernen als het uiteindelijke boek. De grootte is wel nagenoeg hetzelfde. Dit is voldoende om te oefenen hoe de katernen te binden op perkament.


IMG_6967DenkenOverOorlogEnVredeHetPapierCremeVoorKaternenWitVoorSchutblad

Aan het boekblok ga ik twee katernen toevoegen die als schutblad gaan dienen. De witte bladen zijn groter dan de katernen van het boekblok. Maar die snij ik op maat.


IMG_6968DenkenOverOorlogEnVredeHetPapierVoorDummyVoorBoekenpers

Dan is dit het resultaat. Gereed om een tijdje in de boekenpers te leggen.


IMG_6984DenkenOverOorlogEnVredeHetPapierVoorDummyNa24UurBoekenpers

Weer uit de boekenpers, zo’n 24 urr later, is dit gereed om de gaten te gaan voorprikken.


Petrichor: De geur van toevallige ontdekkingen

Op Twitter zag ik een bericht van vermoedelijk een
medewerker van Weerplaza.
Hoe het bericht op mijn tijdslijn komt weet ik niet.
Het weer is niet echt mijn hobby.
Maar het onderwerp kon geen toeval zijn: Petrichor.

IMG_6964WeerplazaPetrichorDeGeurDieOntstaatWanneerRegenOpDrogeGrondValt

Het betekent: ‘De geur die ontstaat wanneer regen op
droge grond valt’. Het wordt verklaard op de infographic
van Weerplaza.

Toeval? Nauwelijks.
Want slechts enkele weken terug kocht ik bij
Uitgeverij Petrichor een Genootschapsbode en
Petrichor 11 metamorfose.

IMG_6969PetrichorPetrichor11MetamorfoseDeGenootschapsbode2

Petrichor is naast een zeldzaam woord voor een bijzondere
belevenis ook een bijzondere uitgeverij waarvan ik eerder
een boek kocht (waar ik ook een bericht over maakte).
Ze noemen zich:
‘Stichting uitgeverij petrichor podium in een boekvorm’.
Met zo’n naam ben ik verkocht.

Nu lag de doos en de krant naast mijn ‘leesstoel’.
De fauteuil waarin ik vaak zit als ik iets wil lezen.

Het was een goede aankoop maar ik had nog maar een keer
het hele pakket doorgenomen.
De tweet van Weerplaza zag ik als een aanmaning om
mijn ervaringen te delen over het pakket op mijn weblog.
Dat doe ik nu in dit bericht door je een overzicht
te geven van wat mijn aankoop voor moois bevat.
Wil je er meer kennis van nemen dan raad ik je aan
de website van Petrichor eens te bezoeken.

Petrichor 11 metamorfose is een krant, een podium voor
kunstenaars die rond een thema werk laten zien.
Een uithangbord voor kunstenaars rond een thema.

Genootschapsbode 2 is een doos, zoals een doos bonbons.
fijn verpakt en met smaak gevuld.

In dit bericht laat ik je er even aan snuffelen want
ik eet ze liever zelf op.

Heb jij ook ooit iets van Petrichor gelezen?

IMG_6970PetrichorDeGenootschapsbode2

Petrichor, De Genootschapsbode 2.


IMG_6971PetrichorDeGenootschapsbode2Colofon

Colofon.


IMG_6972PetrichorDeGenootschapsbode2AtelierbezoekSpacecowboysPaulKeizerAlbertDeddenFotografieVioricaCernicaSophiaDeVries

Verslagen van atelierbezoek bij Spacecowboys Paul Keizer en Albert Dedden. De fotografie is van Viorica Cernica. Het tweede atelier is van Sophia de Vries.

IMG_6973PetrichorDeGenootschapsbode2AtelierbezoekSpacecowboys

Een indruk van de Spacecowboys.


IMG_6974PetrichorDeGenootschapsbode2InterviewsGeraldineSuijkerbuijkLindaMolenaar

Een boekje met interviews met Geraldine Suijkerbuijk en Linda Molenaar. Bezoek hun websites eens om te zien waar ze het over zouden kunnen hebben gehad.


IMG_6975PetrichorDeGenootschapsbode2EssaysSuzanFolkertsMijnChristinaKasMolenaarHetZijnIsAlZwaarGenoeg

Een boekje met essays van Suzan Folkerts ‘Mijn Christina’ (naar aanleiding van een song van Nick Cave) en van Kas Molenaar ‘Het zijn is al zwaar genoeg’.


IMG_6976PetrichorDeGenootschapsbode2WimVonkKaartMartinKnaapenOpReisMetLMijnOomDeLeeuwentemmerLammertVoos

Een kaart met grafiek van Wim Vonk en een boekje met verhalen: Martin Knaapen schreef ‘Op reis met L’. Het grappige ‘Mijn oom de leeuwentemmer’ is van Lammert Voos.


IMG_6977PetrichorDeGenootschapsbode2HanskoVisserPoezieEenVriendVroegGabrielleTerpstraAlwinVanDerToornTerraFrisiaLeporello

Een kaart met poëzie ‘Een vriend vroeg’ van Hansko Visser en een leporello van Gabrielle Terpstra en Alwin van der Toorn: Terra Frisia.


IMG_6978PetrichorDeGenootschapsbode2SietseHoeksmaMarcelHermsHoeSchoonZijtGijInspiratieLucebert

Een boekje met afbeeldingen van Sietse Hoeksma en Marcel Herms: Hoe schoon zijt gij, geinspireerd op een werk van Lucebert.


IMG_6979PetrichorDeGenootschapsbode2AtelierSofiaDeVriesFotografieVioricaCernicaRikVanIerselMyLifeAsAComic2

Met de bodem van de doos in zicht een kaart met foto’s van het atelier van Sofia de Vries (blijkbaar de juiste spelling?) gemaakt door Viorica Cernica en een boekje met grafiek van Rik van Iersel: My life as a comic 2.


Dan sluit ik af met een korte indruk van de krant:

IMG_6980PetrichorPetrichor11MetamorfoseJanKleefstraBenGameSanneBax

Petrichor 11 Metamorfose, met werk van Jan Kleefstra (links), Ben Game (rechts boven) en Sanne Bax (rechts onder).


Als afsluiter een paginagrote afbeelding van werk
van Susanna Inglada.

IMG_6981PetrichorPetrichor11MetamorfoseSusannaInglada


La Vita è Gustosa zoals Fernand Léger hem had kunnen maken

Het kostte me erg veel tijd, gisteravond en vandaag, om
tot een in mijn ogen goede oplossing te komen met Copilot.
Daarom heb ik de laatste stappen zelf gedaan met Paintshop Pro.
Dit is het resultaat.

07LaVitaèGustosaFernandLégerArgusvlinder

Eindelijk kan je het dan hebben over de zaken waar het over moet gaan: is het geel te bleek, had er nog een derde kleur bij gemoeten, staan er niet te veel objecten bij de figuur, enz.


De smaak van het leven tussen een sleutel en Léger

ik heb twee foto’s gemaakt die ogenschijnlijk niets met elkaar
te maken hebben.
Een foto van een gevonden sleuteltje.
Het lijkt een goedkoop hangertje.
Op de andere staat een pizza met tomaat, chorizo en kappertjes.

IMG_6960GevondenSleuteltjeIMG_6959PizzaVanDeWeekTomaatChorizoKappetje

Hoe breng je die twee zaken bij elkaar in één verhaal
van 100-150 woorden? Je vraagt het Copilot.

Eerste resultaat:

Lara staarde naar het sleuteltje in haar hand. Het zag eruit als niets bijzonders—een eenvoudig hangertje, waarschijnlijk verloren door iemand die het nauwelijks miste. Maar toen ze het sleutelhangertje omdraaide, viel haar oog op een kleine gravure: La Vita è Gustosa. Haar Italiaans was roestig, maar ze wist genoeg—het betekende iets als Het leven is smaakvol.

Hongerig en nieuwsgierig besloot ze het te vieren op haar favoriete manier: een pizza. Ze bestelde haar gebruikelijke—tomaat, chorizo en kappertjes—en terwijl ze een hap nam, kwam een herinnering boven. Dat sleuteltje leek precies op het hangertje dat haar grootvader haar gaf toen ze klein was. Een hanger die ooit aan een oude kast hing in zijn pizzeria. Zou het écht…? Ze glimlachte. Soms vonden verloren dingen hun weg terug. Soms, zelfs via een pizza.

Een keuze uit één is geen keuze dus vraag ik
om nog een tweede resultaat. Copilot biedt dat zelf meteen aan.

01LaVitaèGustosaElegant

Wat vind je ervan? Wil je dat ik het aanpas?

graag het is wel erg sentimenteel

Tweede resultaat:

Tom staarde naar het kleine sleuteltje dat hij op straat had gevonden. Een goedkoop ding, waarschijnlijk van een kluisje of een dagboek. Maar wie weet—misschien was het wel de sleutel tot iets bijzonders.

In gedachten verzonken stapte hij zijn favoriete pizzeria binnen en bestelde zijn gebruikelijke: tomaat, chorizo en kappertjes. Terwijl hij wachtte, speelde hij met het sleuteltje en mompelde: “Wat als dit toegang gaf tot de ultieme geheime pizzarecepten?” Hij grijnsde bij de gedachte.

De pizzabakker zag hem en knikte naar het sleuteltje. “Ah, dat lijkt wel op het hangertje dat we aan onze geheime voorraadkamer hebben hangen,” zei hij met een knipoog. Tom trok een wenkbrauw op. “Geheime voorraadkamer?”

Hij had geen idee of de man serieus was, maar één ding wist hij zeker: hij zou nooit meer hetzelfde naar pizza kijken.

Heel erg creatief vind ik het allemaal niet.
Je ziet in beide verhalen dezelfde elementen terugkomen:
een vrouw is hoofdpersoon in verhaal 1. In 2 een man,
dan volgt een beschrijving van voorwerp 1 en het vinden,
dan volgt een overgang naar voorwerp 2,
dan volgt een beschrijving van beschrijving van 2 en
wending.

De werkelijkheid is al bijzonder genoeg.
Op donderdag ging ik naar mijn werk.
Meestal werk ik van huis uit, maar af en toe ga ik
naar kantoor. Het kost verhoudingsgewijs veel (reis)tijd
en geld. Effectief is het ook niet. Mensen besteden
veel tijd aan kletsen over voetbalwedstrijden,
de huisdieren en allerlei andere onderwerpen.
Je werk wordt daar niet beter van, wel duurder.

Maar goed, soms moet je.
Toen ik het plein overstak zag ik iets liggen tussen de
kasseien. Echt, die basaltblokken liggen bij mij voor de deur.
Eerst liep ik door. Er was genoeg maar niet te veel
tijd om de trein te halen.
Omdat ik het voorwerp, een sleuteltje, in gedachten al op
of aan een binnenkort te maken boekband zag,
raapte ik het op en stak het in mijn zak.

Na mijn werk wil ik niet te veel tijd besteden aan eten.
Ik heb bijvoorbeeld ook een blog die veel tijd vraagt.
Maar sinds kort heb ik pizzabodems ontdekt die bijna gereed zijn.
Ik hoef ze alleen te beleggen met iets en dan een paar
minuten in een oven die op temperatuur is.
Deze donderdag werd het een pizza met saus, kleine tomaatjes,
plakjes chorizo en een restantje kappertjes — simpel en snel,
precies wat ik nodig had na een lange dag.

Dat is het werkelijke verhaal rond de twee foto’s dat ik
door het avontuur met Copilot kan uitbreiden met een paar
afbeeldingen die Copilot maakte en één foto die ik vandaag
maakte.
Het sleuteltje zag er op de foto vuil uit, vond ik.
Daarom ligt het nu in water met afwasmiddel.

IMG_6983SleuteltjeInAfwaswater

Intussen ben ik met Copilot afgedwaald naar afbeeldingen maken van
‘La Vita è Gustosa’. De spaghetti op de eerste poging brachten me
op het idee om te vragen om een verfijning in de stijl van Fernand Léger.
De resultaten heb ik als illustratie bij dit bericht gebruikt.

02LaVitaèGustosaModern03LaVitaèGustosaFernandLéger04LaVitaèGustosaFernandLéger05LaVitaèGustosaFernandLéger06LaVitaèGustosaFernandLéger

Ik ben nog niet tevreden.
De drie kleuren zijn prima maar er zijn nog steeds
te veel kleurvlakken die niet onafhankelijk van de
figuur en objecten zijn aangebracht zoals in het latere
werk van Léger het geval is. Dat vind ik nou
juist zo mooi.

De vraag om nog een versie van de afbeelding te maken
kost erg veel tijd. Terwijl Copilot aan het werk is,
denk ik bij me zelf:
“Zou Léger eerst de kleurvlakken schilderen en daarna pas
de figuren en objecten of andersom?”

In een andere sessie antwoord Copilot:

Fernand Léger stond bekend om zijn unieke benadering van kleur en vorm binnen het kubisme en later het mechanische kubisme. Zijn techniek was niet altijd uniform, maar hij had een sterke voorkeur voor het scheiden van kleur en vorm, waardoor zijn werken een dynamische en gestructureerde uitstraling kregen.

In veel van zijn schilderijen lijkt hij eerst de grote kleurvlakken te hebben aangebracht, waardoor een krachtige basis werd gelegd. Vervolgens werkte hij de figuren en objecten uit met duidelijke contouren en zwarte lijnen, waardoor ze zich scherp aftekenden tegen de achtergrond. Dit gaf zijn werk een bijna grafische kwaliteit, waarbij de vormen en kleuren afzonderlijk een sterke impact hadden.

Het duurde te lang voor een volgende versie van
‘La Vita è Gustosa’ kwam.
Ik probeer morgen opnieuw.

Asperge-groentesoep: soep van de week

Niet overdreven veel snijwerk, niet moeilijk te snijden
groentes, altijd lekker.

IMG_6961BuitenbeenAsperges

De grootgrutter noemt dit buitenbeentjes. Maar ze waren bijna allemaal dezelfde maat. Dat is wel eens anders. Eerst geschild en de eindjes er af gesneden. Met het ‘afval’ een bouillon gemaakt waarin ik de groentesoep met asperges verder bereidde. Met vermicelli, geen vlees. Wel sambal.


IMG_6963GroenteAspergeSoep

Vanmorgen met twee stukken gruyere.


Voel jij je ook aangesproken door Kamagurka?

Nou ik wel.
Voor mensen die geregeld een kijkje nemen op mijn blog
zal dat wel duidelijk zijn:
ik maak af en toe ‘grafiek’ en bind boeken.

IMG_6982KamagurkaNRC20250510BertSchrijftEenBoek

Kamagurka, NRC, 10 mei 2025.


PTT-gebouw Breda komt langzaam uit de steigers 2

De vraag die ik gisteren stelde over de buitenkant van
het PTT-gebouw op de hoek Keizerstraat/Houtmarkt kwam
één dag te vroeg.

IMG_6957BredaPTTGebouwKeizerstraatHoutmarkt

Het beeld boven de ingang is er nog. De tekst ‘PTT’ en ‘TELEFOON’ lijken niet ongeschonden te zijn gebleven. Maar misschien moet ik dat nog eens van dichterbij bekijken.


Intussen zal het hier wel vol liggen

Toen ik vanochtend bij het Spanjaardsgat uitgelopen
kwam zag ik dat een kraan gereed stond naast een
oplegger met pontons.
Intussen zal het vanaf de Spinola naar de torens al
wel helemaal of deels vol liggen.
Allemaal voor het Jazz festival van volgende week.

IMG_6956BredaSpanjaardsgatPontons


Na boekbindavontuur kan De Krater tot rust komen

De bandzetter is een eenvoudige maar effectieve
boekbindtechniek.
Na een lange periode zonder veel boekbindwerk
heb ik drie boekenweekgeschenken opnieuw ingebonden:

  • Eerlijke vinder van Lize Spit
  • Gezinsverpakking van De Chabotten
  • De Krater van Gerwin van de Werf

Van deze drie boeken vergde De Krater de meeste
inspanning. Alle exemplaren kregen een bijzondere
bekleding: delen van een blockprint uit Jodhpur,
India, afkomstig van Jilani Hand Block Print.

Bij De Krater wilde ik iets nieuws proberen.
Als basis gebruikte ik een stuk textiel van
een theedoek, waarop ik fragmenten van de blockprint
heb laten stiktken. De combinatie van de
patronen en verkleuringen in de theedoek
moest het idee van een krater oproepen.

Het was een experiment, maar ik ben blij met het resultaat.

IMG_6953BoekbindenLizeSpitDeChabottenGerwinVanDeWerfVoorzijde

De voorzijdes.

IMG_6954BoekbindenLizeSpitDeChabottenGerwinVanDeWerfAchterzijde

De achterzijdes.


PTT-gebouw Breda komt langzaam uit de steigers

IMG_6949BredaPostkantoorKeizerstraatHoutmarkt

Tegen de wand, boven de oude ingang, zat een groot relief. Ik ben benieud of dat er nog is. Maar om dat te zien moeten de steigers nog verder weg. Nog even dus….


Het hek stond open…..

Vanmorgen stond het hek bij de werkzaamheden aan de
Verlengde Mark (aan de Markendaalseweg) open.
Er was geen mens te zien.
Dus maakte ik snel twee foto’s.

IMG_6943BredaVerlengdeMarkHetHekStondOpenEnErWasNiemandTeZienIMG_6944BredaVerlengdeMarkHetHekStondOpenEnErWasNiemandTeZien