Flora Batava

Ook vandaag een bericht over de tentoonstelling in Den Haag
bij het Huis van het Boek, over de uitgavenreeks Flora Batava.
De tentoonstelling is een samenwerkingsverband tussen
Huis van het boek, de Koninklijke Bibliotheek, Naturalis
Biodiversity Center en Wageningen University.

Deze laatste twee organisaties noem ik ten onrechte pas
voor het eerst in deze reeks. De aquarellen zijn vooral uit hun
verzamelingen afkomstig.

De Wageningen Universiteit heeft op dit moment zelf
ook een tentoonstelling over dit onderwerp.
Mijn indruk is dat een bezoek aan Wageningen wel de moeite
waard is maar met beperkte openingstijden, niet eenvoudig.

FloraBatavaHeader03DSC06879FloraBatavaCCoolEnHAAVanDerLekPaddenstoelenboek3eEditieAmsterdamVersluys1935

De tentoonstelling beperkt zich niet tot de Flora Batava zelf. Ook andere boeken, uit andere persiodes, die planten en dieren tot onderwerp komen, zijn op de tentoonstelling te zien zoals bijvoorbeeld dit boek van C. Cool en H.A.A. van der Lek, Paddenstoelenboek, 1935, 3e editie, Amsterdam, uitgegeven door Versluys.


DSC06881FloraBatavaDeel2MuurleeuwenbekCymbalariaMuralis1807HandgekleurdeKopergravureMetGedroogdExemplaar

Hier is een gedroogd exemplaar van de plant die is afgebeeld en wordt besproken, ingeplakt. Helemaal links. De plant, de Muurleeuwenbek groeit, zoals de naam al aangeeft, op stenen. Vandaar de voorstelling op een baksteen.

DSC06882FloraBatavaDeel2MuurleeuwenbekCymbalariaMuralis1807HandgekleurdeKopergravureMetGedroogdExemplaarDSC06883FloraBatavaDeel2MuurleeuwenbekCymbalariaMuralis1807HandgekleurdeKopergravureMetGedroogdExemplaar

Flora Batava, Deel 2, Muurleeuwenbek of Cymbalaria Muralis, 1807, handgekleurde kopergravure met gedroogd exemplaar.


DSC06884FloraBatavaFloraBatavaDeel10PopuliervuurzwamPhellinusPopulicolaAquarelMetOpmerkingVanDeRedacteur1849

De redacteur was bij deze aquarel vooral niet tevreden over de kleuren: Flora Batava, Deel 10, Populiervuurzwam of Phellinus Populicola, aquarel met opmerking van de redacteur, 1849.


DSC06886FloraBatavaWand


Flora Batava

FloraBatavaHeader04
DSC06868FloraBatavaDeelIGroteBrandnetelUrticaDioica1800HandgekleurdeKopergravure

Op de tentoonstelling Flora Batava kunnen de verschillende stadia van het ‘productieproces’ van de boekenreeks worden bekeken. Hier een voorbeeld uit Deel I, Grote brandnetel of Urtica Dioica, 1800, handgekleurde kopergravure.


DSC06870FloraBatavaDeelIGJJVanOsGelePlompNupharLutea1800HandgekleurdeKopergravureMetOrigineleTekening

Flora Batava, Deel I. Werk van G.J.J. van Os, Gele plomp of Nuphar Lutea, 1800, handgekleurde kopergravure met originele tekening (rechts).


DSC06872FloraBatavaDeel3VogelwikkeViciaCracca1814HandgekleurdeKopergravureDSC06873FloraBatavaDeel3VogelwikkeViciaCracca1814HandgekleurdeKopergravureTXT

Flora Batava, Deel 3, Vogelwikke of Vicia Cracca, 1814, handgekleurde kopergravure. ‘Een zeer aangenaam voeder’.


Maar planten en bloemen hebben naast geneeskrachtige functies
ook nut als voedsel of nog voor andere dingen:

DSC06875FloraBatavaJacobChristianSchaefferProefnemingenEnMonster-bladenOmPapierTeMaakenZonderLompenAmsterdamJCSepp1770

Jacob Christian Schaeffer, Proefnemingen en Monster-bladen om papier te maaken zonder lompen, Amsterdam, JC Sepp, 1770.


DSC06877FloreBatavaMartinusHouttuynHandleidingTotDePlantEnKruidkundeVolgensHetZamenstelVanCLinnaeusAmsterdamLodewijkVanEsCa1800DeelI 01DSC06877FloreBatavaMartinusHouttuynHandleidingTotDePlantEnKruidkundeVolgensHetZamenstelVanCLinnaeusAmsterdamLodewijkVanEsCa1800DeelI 02

Martinus Houttuyn, Handleiding tot de Plant- en Kruidkunde volgens het zamenstel van C. Linnaeus, Amsterdam, Lodewijk van Es, circa 1800, Deel I.


FloraBatavaHeader02


ABCdarium

Vorige week ontving ik een mooi ABCdarium dat ik onlangs kocht.
Leuk te zien dat ook anderen zich laten
inspireren door dit eeuwenoude model voor een boek.

 photo DSC_6606ABCdarium.jpg

Hier staan de letters centraal.
De letters zijn afdrukken van kopergravures.
Het boek is gemaakt door Private Press ‘De Witte Adelaar’.

 photo DSC_6607PrivatePressDeWitteAdelaar.jpg

De A wordt mooi gemaakt met een zonsopgang (of ondergang),
de B met meetkunde of is het sterrenkunde,
en binnen de C vind je een boek.

 photo DSC_6608ABCZonsondergangMeetkundeBoek.jpg

Iedere letter is zo, met veel aandacht gemaakt
en vervolgens in dit boek samengebracht op mooi papier.

 photo DSC_6609Z.jpg

 photo DSC_6610Colofon.jpg

De tekst van het Colofon is gedrukt in Gill sans, corps 14 of 14 pt.


 photo DSC_6611JKLMNO.jpg

 photo DSC_6611JKLMNOdetail.jpg