Kort geleden las ik een aankndiging van een nieuw boekje
en ik kocht het meteen.
Het is een uitgave van De Carbolineum Pers uit Kalmthout.
Eerder kocht ik boeken van deze margedrukker.
De Carbolineum Pers richt zich vooral op uitgaves van
proza, gedichten en boekgeschiedenis.
Deze keer ging het over een prospectus, zeg maar een
vorm van reclame, dat in 1926 is uitgebracht om een boek
van Stijn Streuvels onder de aandacht te brengen.
Meestal betreft het wat ‘droge’ informatie die bestaat
uit een ronkende tekst en veel productdetails als de
afmetingen van het te verschijnen boek en het aantal
pagina’s.
Hier betrof het naast de standaard informatie een weergave
van een interview met Streuvels. Die bespreekt de drie
novelles die samen het nieuw te verschijnen boek
vormden : ‘De werkman’, ‘Kerstmis in niemandsland’ en
‘Het leven en de dood in de ast’.
De titel van het boek zou zijn ‘Werkmenschen’.
De uitgever was Excelsior uit Brugge.
Hierboven links het drukwerk van De Carbolineum Pers met rechts de doos waar het boekje met de titel ‘Gelijk een graan ontkiemt’. De titel is een citaat uit een zin waarin Streuvels het proces beschrijft van het ontstaan van een boek. Het had ook de titel van dit bericht kunnen zijn. Maar dat werd ‘Droom en Realiteit’.
Naast de prospectus bevat het boek een nawoord van Paul Thiers (Streuvelsexpert volgens de Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience in Antwerpen).
Een mooi drukwerk, interessante informatie op bijzonder papier. Maar de novelle waar het in de prospectus ging, kende ik niet. Alleen de titel van de laatste novelle kwam me bekend voor. Reden om eens uit te zoeken of het boek nog te koop is.
Het was nog te koop. Niet de allereerste, in Vlaanderen uitgegeven editie. Maar de editie die in Nederland verscheen: Werkmenschen. Met een bijzonder ontworpen band.
Deze Nederlandse uitgave verscheen ook in 1926 en de uitgever was L.J. Veen (ook bekend van de uitgaves en boekbanden van het werk van Couperus). Stijn Streuvels, Werkmenschen, 1926. Het ontwerp van de boekband is van Rich. Acke.
Richard Acke (Kortrijk, 5 januari 1873 – 17 januari 1934) was een Vlaams architect en graficus die vooral actief was in en rond zijn geboortestad Kortrijk.
Hier komt de titel van dit bericht vandaan. Op een van de laatste pagina’s van het boek staat een tekst geschreven. Er staat onder andere dat in het jaar van verschijnen, 1926, Stijn Streuvels 55 jaar was. Of dat belangrijke informatie is laat ik in het midden.
Ik lees in het handschrift de volgende tekst:
Een avond en nacht in een suikerij = oven
Fantastische en rembrandtieke mengeling van duisternis en klaarte.
Stemmingsnovelle, met tot eenheid geschapen
droom en realiteit, vulgair leven en levensgeheim
lvensintensiteit, homogeen in al de onderdelen
van binnenuit beleefd
en niet als v d W
Boer die sterft
verfijnde literatuur
algemeen menselijke problemenStreuvels werd 55 / 1926 /
De laatste pagina van De werkman met het jaartal waarin de novelle geschreven is. Rechts de titel van de tweede novelle.
De titel met zoveel vragen: Het leven en de dood in de ast. De laatste novelle.
Op de titelpagina zag ik het uitgeverslogo van L.J. Veen. Op internet vond ik er twee varianten van uit de collectie van het Rijksmuseum. Bij de een werd het logo omschreven al met een afbeelding van een zaaier terwijl bij het andere logo gesproken werd over een man op straat.
L.J. Veen, Labor Integer Vincit, MDCCCXXCVII of 1887.
Droom en Realiteit, beide onderwerp van schrijvers en dus van boeken.
Dat sprak me aan in de handgeschreven tekst en werd daarom de
titel van dit bericht.
Nu het boek uit 1926 nog lezen.
Argusvlinder 