Boekblok van papieren zakken

IMG_6843PapierenZakken

De bindwijze is de zogenaamde Koptische Binding zoals die beschreven staat in het boek Smith’s sewing single sheets van Keith Smith. Ik volg hier type A. Het is een bindwijze waarbij je geen katernen neemt als uitgangspunt voor de binding maar (stevige) losse bladen. Ik heb papieren zakken op een soort van drager geplakt, een kartonnen strook van 2 tot 2,5 centimeter breed en 34 centimeter hoog. Deze stevige drager ‘draagt’ steeds één papieren zak (van de bakker of groenteboer) en vormt de sterke basis waardoor de draad loopt en verbinding zoekt met de vorige drager.


IMG_6844PapierenZakken

Gezien de hoogte van 34 centimeter heb ik besloten 4 koppels van 2 gaten te maken in de bladen en de platten. Daar bind je met 4 draden en 8 naalden steeds een blad aan het vorige blad. Die duo’s van twee gaten noemt men in het Engelstalige boek ‘stations’.


IMG_6845PapierenZakken

De achterplat is het beginpunt van de binding en het voorplat is de laatste toevoeging. Het voorplat wordt op een andere manier verbonden met de voorafgaande bladen. Dus dat is even opletten.


IMG_6846PapierenZakken

Het boek zit bijna helemaal in elkaar. Ik moet alleen de einden van de vier draden nog aan elkaar knopen. Dat gaat met de platte knoop. Zoals je op de foto kunt zien vormen de dragen feitelijk de rug. De draden zijn het enige middel waarmee alle andere onderdelen aan elkaar zitten. Ik heb een enkel naaigaren gebruikt waarvan ik me afvraag of dat niet eigenlijk een te lichte draad is. Bij zo’n dunne draad, die ook nog eens zwart is, zie je het bindpatroon na afloop minder goed als bij een dikkere draad. Het boek nog eens nalezen om te zien of Keith Smith daar iets over zegt.


Het is grappig dat op de foto’s lijkt of het Turks ontwerp
op de ruggen van de dragers, samen weer een patroon vormen.
Maar dat is volledig toeval. De dragers zijn bekleed zonder
dat er rekening is gehouden met patroon of kleur.

Papieren zak (met bloed)

IMG_6826PapierenZakken

De eerste actie vandaag was het uit de boekenpers halen van het voorplat. Beide platten zijn zoals ik ze graag wilde hebben.


IMG_6828PapierenZakken

De volgende stap was een mal maken om de gaten te kunnen prikken en die dan ook daadwerkelijk te prikken. Hier zie je de els in actie.


IMG_6830PapierenZakken

Dat prikken gaat wel eens mis. Zie dan je werk vrij van bloed te houden.


IMG_6831PapierenZakken

Dan begint het binden van het boek. De binding die ik gebruik is de Koptische binding. Niet eenvoudig zoals Keith Smith die laat zien in zijn boek. Voor de details verwijs ik naar zijn boek. Deze binding is bijzonder geschikt voor boeken die uit losse bladen bestaan.


IMG_6832PapierenZakken

Ik kon zo gauw geen instructie vinden over de lengte van de draad garen. Dus hoop ik dat de draden lang genoeg gaan blijken te zijn. Gezien de hoogte van het boek (ongeveer 34 centimeter) zijn er vier paren met gaten nodig. Die ga je binden met vier draden en acht naalden. Hier steek ik de naalden nog tussen de onderlegger en de werktafel.


IMG_6834PapierenZakken

Maar het is denk ik handiger als ik ze gewoon laat hangen (to dangle). De draad ging niet eenvoudig in het oog van de naald en dat heeft als voordeel dat hij er ook niet snel uit gaat.


IMG_6835PapierenZakken

Bij deze methode wordt ieder ‘blad’ met zijn voorganger verbonden maar ook zelf wordt het verweven met de draad. Een ingenieuze constructie waardoor de bladen straks helemaal open kunnen. Het voorplat is dan straks weer een ander verhaal.


Briefkaarten – Van den vos Reynaerde – Henri van Straten – Koptische binding

Toen ik deze week het werk aan de koptische binding met
de briefkaarten van Uitgeverij Boekblok wilde afwerken,
kwam ik er al snel achter dat ik bij sommige pagina’s
twee kaarten als 1 had ingebonden.
Bovendien twijfelde ik of de lengte van mijn draad wel voldoende was.
Toen ik de binding er uit haalde zag ik dar het fout ging.
Dus opnieuw begonnen met langere draden.

De gaten staan 1 cm van de rand van de kaart af.
Twee centimeter draad per gat is dus te weinig.
Ik heb 20 kaarten (inclusief de voor en achterplat), 2 rijen gaten
waarvoor ik 1 lange draad nodig heb.
Achteraf weet ik dat 3 cm per gat nog te weinig is.
Ga uit van 4 cm: 20 kaarten x 2 gaten x 4 centimeter= 1 meter 60.
Dat is waarschijnlijk ruim.

Ik werkte met 20 x 2 x 3 en dat was te krap.
Maar met kunst en vliegwerk ging het net. Zie hieronder.

IMG_5151VanDenVosReynaerde

Goed kijken en dan zie je dat bij het aanlussen van een volgende kaart de draden aan de binnenkant van de set kaarten moet uitkomen. Dan ga je daarna naar buiten om de kaart te verbinden met de kaart die er onder zit, om weer binnen de twee gaten uit te komen. Je moet voor het verbinden wel het aanlussen strak trekken. Dat is op de foto nog niet gebeurd.


IMG_5152VanDenVosReynaerde

Hier zie je de 4 naalden die ik gebruik. De rechte naalden gebruik ik voor de buitenste gaten. De naalden hadden korter mogen zijn maar de lengte doet er niet veel toe. De binnenste naalden zijn halfronde. Dat maakt het eenvoudiger om het verbinden voor elkaar te krijgen. Je moet een balans zien te vinden tussen hoe strak de draad zit en de ruimte die daardoor over blijft. Ik heb de juiste balans nog niet gevonden. Mijn draden zitten nog te strak. Je ziet dat hier de laatste kaart is verbonden en dat alleen het voorplat nog moet. Punt is dat ik te weinig draadlengte heb om het volgend de instructies van Keith Smith af te maken. Ik moet improviseren.


IMG_5154VanDenVosReynaerde

Uiteindelijk lukt het wel maar de hoek van de draad met de achterkant van de kaart moet 90 graden zijn. Dat is hij soms niet. Dat moet een volgende keer beter.


IMG_5156VanDenVosReynaerde

Als die hoek van draad en achterkant niet bij ieder gat 90 graden is loopt de draad op de rug niet mooi loodrecht. Maar neemt niet weg dat het boek goed in elkaar zit en mooi, vlak opent.


IMG_5157VanDenVosReynaerde

Deze Van den vos Reynaerde is in ieder geval af.


Een kaartje Van den vos Reynaerde

Het is al weer meer dan één jaar geleden dat ik werkte
aan mijn uitvoering van Van de vos Reynaerde.
De katernen met de hand ingebonden met perkamenten
schutbladen en integrale kapitaalband.
Eikenhouten platten en een leren rug.
Een leren gesp met eenvoudig boekbeslag van messing.

Door die messing is het nooit helemaal afgemaakt.
Ik zoek nog een cursus ‘Metaalbewerking voor boekbeslag’
voor na de coronabeperkingen.

Maar bij de losse katernen kwam ook een set briefkaarten
met de linosneden van Henri van Straten, gedigitaliseerd en
ingekleurd door Rob Koch en uitgegeven door uitgeverij Boekblok.
Omdat ik eigenlijk geen kaarten meer verstuur kan ik
er iets anders mee: inbinden tot een boekje.

IMG_5137VanDenVosReynaerdeBoekEnAnsichtkaart

Hier zie je mijn uitvoering van Van den vos Reynaerde. Het boek ligt open bij de beroemde tekst ‘Willem die Madocke maecte’ of in deze vertaling ‘Willem die het boek Madocke heeft gemaakt’. Op die pagina zie je in zwart-wit een linosnede van Henri van Straten met koning Leeuw. De ingekleurde briefkaart ligt links onder de introductie op de briefkaarten.


IMG_5139VanDenVosReynaerde

Zo ziet mijn uitvoering er uit in gesloten vorm.


IMG_5140VanDenVosReynaerdeVerpakking

De briefkaarten kwamen in deze verpakking. Die ga ik zoveel mogelijk hergebruiken op de platten. De briefkaarten ga ik volgens de Koptische bindwijze inbinden.


IMG_5141VanDenVosReynaerdeAchterEnVoorplat

Bovenaan ligt de achterplat en onderaan de voorplat. Dus de voorkant van het boek wordt gevormd door het onderste groene stuk karton.


IMG_5142VanDenVosReynaerde

Op de binnenkant van het achterplat vind je de toelichting op de briefkaarten.


IMG_5143VanDenVosReynaerde

Voor de Koptische binding zoals beschreven door Keith Smith begin ik met het prikken van gaten in alle kaarten. Daarvoor heb ik een stuk van de verpakking gebruikt als prikmal.


IMG_5144VanDenVosReynaerde

De hele stapel is aan de beurt geweest.


IMG_5145VanDenVosReynaerde

De twee platten moesten ook.


IMG_5146VanDenVosReynaerde

Vier gaten (stations) met twee draden en vier naalden.


IMG_5147VanDenVosReynaerde

Dat zal morgen wel af komen.