Zilveren ring gieten

Posted on juni 4, 2023 by Argusvlinder

Bij de cursus edelsmeden heb ik een basis oor een mal
gemaakt uit de deksel van een sigarendoos.
Niet zo geweldigmateriaal: eenvoudig en snel te zagen
maar het vesplinterd erg makkelijk.

Sepia, vooral sommige voliérevogels zijn er dol op.

Vervolgens heb ik een mal gemaakt met sepia.
Sepia, niet de inktvis maar het botschil of rugschild
van een inktvis. Het is voor een groot deel gemaakt van kalk.
Een inktvis heeft geen skelet maar gebruikt dit
rugschild om drijfvermogen te hebben.

De buitenkant van een sepia is relatief hard. Het toont al de structuur die je aan de binnenkant nog beter kunt zien.

Sepia heeft een hele mooie golvende structuur.
Daarvan proberen we gebruik te maken.

Om een mal te gaan maken is het idee de vorm van de ring, voor de helft, in een stuk sepia te drukken of uit te snijden. Als je dat in twee vlakke stukken sepia doet (op de foto zijn de stukken nog niet plat) en je plaatst die weer precies op de juiste plaats, dan heb je een gietmal.

Mijn ‘schuurbaan’.

Beide stukken sepia gladschuren.

Nu de vorm in de sepia krijgen. Da’s even proberen en experimenteren maar je zult al snel zien dat de structuur van de sepia zichtbaar blijft. Gebruik een kwastje om het overtollige kalk steeds weg te poetsen.

Na een tijdje plaats je de twee stukken op elkaar, naadloos (dus niet zoals op de foto), met de ruwe, houten vorm er tussen.

Korte stukken van tandenprikkers helpen je de twee delen op de juiste plaats te krijgen. Dat let nauw.

Markeringen op het ‘gietvlak’ zorgen samen met de houten prikkers voor de juiste positie van beide helften van de mal.

Dan moet je nog een gietgat maken. Door dat gat ga je straks het vloeibare zilver gieten om de vorm in de sepia te vullen. Dat gat loopt van buiten naar de vorm van de ring. Er zijn intussen ook luchtkanalen aangebracht om er voor te zorgen dat er geen luchtbel in het zilver gaat komen, zodat het zilver op alle plaatsten van de mal komt waar het moet komen.

Je kunt er in kijken. Je ziet dat de ruimte waar je vinger straks gaat komen nog ‘gevuld’ is met sepia. Daar kan het zilver niet komen. Tijd ook om na te denken hoeveel zilver je denkt nodig te hebben.

Voor de linkshandigen werd een nieuw ‘smeltkroesje’ gereed gemaakt met borax. Het smeltpunt van zilver ligt op 960 graden (afgerond). Dus er is veel warmte nodig.

Het gewicht wat ik nodig dacht te hebben heb ik geselecteerd uit een verzameling zilverresten. Dat ga ik nu smelten.

Na het gieten is dit wat er gebeurd met de twee delen sepia. Je maakt bij het gieten gebruik van de eigenschap van het zilver dat het erg snel stolt. Maar de warmte die afgegeven wordt verbrandt de sepia.

Dit is dan het resultaat. Ik had de ring, vooral de achterkant erg dun gemaakt en het hout was niet overal even dik en recht van vorm. Dat zie je meteen in het resultaat. Er is nog werk nodig maar ik ben nog niet ontevreden. Wacht maar op het eindresultaat.

Hier ligt de houten vorm op de zilveren. Het overtollige stuk zilver dat nodig is om het gieten mogelijk te maken is er al afgezaagd. De buitenkant van de ring en de binnenkant waar je een vinger door steekt wordt uiteindelijk glad zilver.

Het ‘gen’ is geplaatst

Posted on januari 3, 2021 by Argusvlinder

De boekband die ik aan het maken ben voor ‘Sint Veit’,
een tekst van Aart van der Leeuw, krijgt op de leren band
de tekst ‘morgen’ over twee regels gedrukt met afficheletters.
Gisteren zag je hier een bericht over de eerste drie letters,
vandaag waren die droog en kon de tekst ‘gen’ ook gezet worden.

Bij de eerste test, op papier, komen de letters ‘gen’ te dicht of zelfs op ‘mor’ te staan. Dat moet beter. Daarom heb ik op het papier een streep getrokken. Die zie je links van de tekst. Dat is zogenaamd de onderkant van de tekst waaronder ik ‘gen’ ga drukken.

Bij de eerste test heb ik waarschijnlijk onvoldoende opgelet. Je ziet de potloodstreep opzij van de letters, op het plakband. Dat is hoe hoog de letters komen. Die moet ik dus in balans brengen met de streep op het papier.

Dit is het resultaat waar ik naar op zoek ben: een kleine kier wit tussen de twee regels met tekst.

Dan leg ik het leer met de mal zo gereed dat het geheel met de afficheletters dadelijk eenvoudig in de boekenpers kan. Goed opletten dat het papier of het leer dadelijk niet tegen de pers aan stoot. Alles moet mooi blijven liggen zoals ik het wegleg.

Het resultaat is prima. Je ziet nog een kleurverschil tussen de bovenste en onderste regel maar dat komt omdat de onderste regel nog uit natte inkt bestaat. Morgen zal dat bijgetrokken zijn.

Net als gisteren zet ik de mal even zo vast dat de tekst helemaal vrij is en goed kan drogen zonder bijvoorbeeld aan het papier te drogen. Volgende keer is het de beurt aan de haan.

Omslagband met directe strengeling

Posted on juni 26, 2019 by Argusvlinder

De foto bij dit verhaal gaat niet veel tongen losmaken.
Ik weet het.
Toch ben ik druk bezig geweest.
Ik wil mallen maken voor de verstevigingsstukken
die de buitenkant van de rug gaan versieren
van de Omslagband met directe strengeling.
Ik heb besloten deze stukken te laten doorlopen van het achterplat,
over de rug tot op het voorplat.
Eerst wilde ik er leer voor gebruiken uit een tas.
Maar de echt stevige (hoek-) stukken waren te klein en de reststukken
die groot genoeg zijn van die tas, zijn van een dunnere leersoort.
Daar een stuk uitsnijden betekent dat ik me beperk voor het geval
ik dat materiaal nog een keer wil gebruiken om er een boek
mee in te binden.
Daarom besloten het uit een rood stuk afvalleer (geit skiver) te snijden.
Toen ik mallen maakte om die uit te proberen, om de maat en de
verhouding van de stukken leer tot de ruimte die nodig is om
het boek te binden met perkamenten strengels, liep ik
tegen allerlei problemen aan.
Daarom moet je vaak passen en meten in plaats van alleen opmeten
met een liniaal. Zet de band of de katernen of het boek even los in elkaar
om te zien of je nog goed zit. Ik zat fout en moest corrigeren.
Overigens heb ik in 1 mal al de gaten geprikt waar straks
de strengels door komen. Intussen is het rode leer gesneden en kan
het bij een volgende gelegenheid al op de rug gelijmd worden.

Hier pas ik de twee mallen nog een keer op de stapel katernen. Ik gebruik twee kleuren katernen: 4 bruine en 3 blauwe. Die bruine worden gestrengeld op de plaats die Goddijn in zijn boek aangeeft (op twee plaatsen per katern). De blauwe strengel ik tussen de verstevigingsstukken (met maar één strengel per katern). In de hoogte van de rug benut ik dan de volle hoogte terwijl ik de katernen meer ruimte geef dan wanneer ik alle katernen op dezelfde manier zou binden. Confused? You won’t be after the next episode of de Argusvlinder (vrij naar de aftiteling van de komedie Soap)

Nog meer strengels – Mal maken – Perkament snijden – Cacheren

Posted on juni 19, 2019 by Argusvlinder

Weer een paar stappen gemaakt met de
Omslagband met directe strengeling.
Ik begreep eerst niet goed waar die naam van komt maar
de naam is ontstaan bij deze band omdat je de katernen
middels nestels of strengels direct verbind met de omslag.
er is nog een binding waarbij dat op een indirecte manier gebeurd.

Goed, de vorige keer was ik blijven steken bij een eerste set
nestels of strengels. Maar ik moet er nog meer hebben.

Hier liggen de strengels in het vocht. Dadelijk kan ik ze weer ‘opdraaien’.

Intussen kan dan de omslagband gemaakt worden (aldus Peter Goddijn). Deze keer adviseert hij een mal te maken. Hier zie je dat ik een stuk papier heb van de juiste hoogte en dat ik een eerste poging doe om de plaatsen vast te stellen waar ik moet rillen om dadelijk de strook op de juiste manier te vouwen.

Om de mal en de katernen precies gelijk te laten lopen gebruik ik twee driehoeken. Daar schuif ik het papier tegen aan en vervolgens de katernen. Hier markeren we het voorplat. De omslagband zal een omslag worden met een envelopsluiting. Dus is ga achtereenvolgens op de mal markeren: het voorplat, de rug, het achterplat, het voorfront en de envelopflap. Die envelopflap krijgt een halfronde vorm.

Na de eerste twee vouwen weer passen en meten.

Dan meet ik de rug op met deze passer. Als je met een passer werkt is de kans heel groot dat je preciezer werkt dan wanneer je de maat neemt met een liniaal. Met opmeten maak je snel een fout. Omdat een boekblok dikker is aan de rug dan aan het voorfront, neem je de breedte van de rug en je neemt dat als de breedte van het voorfront. Aan die kant krijgt het boekblok dan meer ruimte.

De mal is bijna klaar. De flap die over de voorplat gaat is nog niet halfrond.

Nu is de mal gereed. De voorflap is halfrond. Dat heb ik met de hand getekend en ik ga die zo ook uit de hand snijden uit het perkament.

Zo ziet de mal er uit als die gesloten is met de katernen erin. Bij deze vorm geeft Goddijn aan geen omslagen te maken aan de randen. Dat zou best wel kunnen alleen die halfronde flap is dan wat moeilijk. Goddijn laat ook in het midden of je het perkament gaat cacheren, bekleden met papier om doorkijk te voorkomen en meer stevigheid aan te brengen. Ik heb besloten te cacheren met een lichte soort papier. Niet uit 1 stuk papier zoals het perkament maar uit lossen stukken om wat ruimte vrij te laten aan de randen en bij de scharnierende oppervlaktes.

Maar eerst eens kijken wat een geschikte plaats is op het perkament om de band uit te snijden.

Dit is de perkamenten omslagband. Nog niet alle vouwen zijn in het perkament aangebracht.

Zo ziet het er dan uit als je het om het boekblok past.

Hier is net de voorplat bekleed met papier. Door de lijm gaat het perkament meteen bol staan. Vandaag voorzie ik de voorplat en de rug van een stuk papier. Dan gaat de band onder bezwaar. Later deze week volgen de achterplat, het voorfront en de envelopflap.

Om het plakken op de rug makkelijker te maken leg ik een zware driehoek op de voorplat zodat die al kan wennen aan het onder bezwaar drogen en rusten. Je ziet de rug ook direct bollen van de lijm.

De reis om de wereld in 80 dagen – in de band zetten

Posted on mei 7, 2017 by Argusvlinder

Het boekblok is gereed, inclusief de schutbladen.
De band is gereeed.
De volgende stap is dan om die twee in elkaar te zetten.

Maar het eerste wat ik wil laten zien is dat ik in mijn verhaal een stuk tekst heb waarin gesproken wordt over ‘Gouwe Willemen’. Daar ga ik een lino voor snijden. Uitgangspunt is een stapel munten met de afbeelding van Koning Willem III. Historisch is dat niet juist maar de munten zullen niet echt herkenbaar zijn.

Om nog wat meer van de hak op de tak te gaan. Van de kussens van onze tuinstoelen heb ik 4 gespen afgehaald door ze los te tornen. Eens zien of ze gebruikt kunnen worden als sluiting op een boek.

De laatste keer slaagde ik er niet goed in om het boekblok mooi
in de band te zetten. Dat is jammer want dan is het boek
minder goed te lezen. Ik heb geleerd om het boek in de band
te plaatsen door op het zicht steeds te controleren of
het boekblok de juiste positie heeft ten opzichte van de band.
Deze keer wil ik eens proberen of een mal zou kunnen helpen.

De mal ga ik tijdelijk aanbrengen op de binnenkant van de band en die zal voor het boekblok aangeven wat de juiste positie is aan de kop, staart en voorkant van het boek.

De schutbladen zijn gemaakt uit stukken wegenkaart.
De drager van die stukken kaart is een stuk pakpapier
dat ik van een hobbywinkel heb gekregen toen ik daar
pas papier kocht. Op de volgende foto’s
is de naam van de winkel weggehaald.

De mal heb ik door te vijlen/schuren precies op maat van het boekblok (binnenmaat) en de band gemaakt (buitenmaat).

Hier zie je de manier waarop ik de mal tijdelijk heb aangebracht op de band en hoe daar het achterste deel van het boekblok in gaat passen.

Het werkte goed maar de volgende keer ga ik een groter stuk karton gebruiken voor de mal. De drie millimeters karton die het verschil vormen tussen het boekblok en de band zijn te klein om de mal eenvoudig te kunnen schuren.

Hier is de achterkant van het boekblok gelijmd op de band. Je ziet dat het blok mooi recht zit ten opzichte van de band.

Ook bij het plakken van de voorkant van het boekblok tegen de band, maak ik gebruik van wat hulpmiddelen: twee metalen winkelhaken en een mooie rechte doos. Deze zorgen er voor dat de voorkant van de band mooi ten opzichte van de achterkant van de band komt.

Het boek ligt te drogen in de boekenpers. Daar is het zo’n 24 uur in geweest. Ik ben erg blij met het resultaat.

Koolmezen: het boekje is gereed

Posted on april 3, 2015 by Argusvlinder

Dat de foto’s verbonden waren met boekbinderslinnen was in de vorige blog al te zien. Maar hier zijn de kaften bevestigd aan de schutbladeren.

Nu wil ik nog de achterkanten van de foto’s
aan elkaar naairen met een kruissteek.
Hiervoor maak ik een mal zodat de gaten straks allemaal op
dezelfde hoogte komen te zitten.

Je moet de mal zo maken dat je kunt zien waar je de mal weglegt op je werk. Alleen dan kun je keer op keer de mal op precies de goede plaats leggen en dus ook de gaten op de juiste plaats maken.