Hans van Dijk (1946 – 2002) is een Nederlander die een grote rol gespeeld heeft
in het ontwikkelen van de belangstelling voor hedendaagse
Chinese kunst. Hij deed dit als curator en galeriehouder.
In China en in Europa.
In het ‘Center for Contemporary Art’ Centrum voor hedengdaagse kunst
Witte de With in Amsterdam is er een tentoonstelling gemaakt over het werk
van Hans van Dijk onder de titel ‘Dai Hanzhi: 5000 Artists’.
Afgelopen vrijdag bezocht ik die tentoonstelling.
Ni Haifeng, the Angle, 1995.
Ni Haifeng, the Angle, 1995.
Ni Haifeng
The Angle, 1995
Hout, stenen, touw, acrylverf
Afmetingen variabel
Courtesy van de kunstenaar
Ni Haifeng (1964) werd geboren op het eiland Zhousan, gelegen op twaalf uur zeilen van Shanghai. Nadat hij Chinese inktschilderkunst en kaligrafie studeerde aan de Zhejiang Academie of Fine Arts in Hanghzhou stichtte hij in 1987 “Red 70%, Black 25%, White 5%”, een groep radicale conceptuele inkt-kunstenaars waaronder Wu Shanzhuan, tevens geboren op Zhoushan.
In hun happenings en tentoonstellingen gebruikte de groep zogenoemde “nonsens tekens” en “niet-artistieke” teksten. Dit vroege werk concentreerde zich op het schrijven, de toe-eigening en de deconstructie van vormen en taal. Wanneer hij terugkeert naar Zhoushan en leraar wordt, beschildert Ni Haifeng rotsen, gebouwen, ramen, deuren en straten met zijn mysterieuze karakters, waardoor hij begrippen als landschap en poëzie herschrijft.
Van dit vroege werk bestaan alleen foto’s. In zijn werk zijn thema’s als kolonialisme, cargotransport, vertrekken en terugkeren en materialen als rotsen, kaarten en touwen getuigen van Ni Haifeng’s culturele verleden dat diep geworteld is in zijn geboorte-eiland. The Angle werd gemaakt voor de multiculturele tentoonstelling Configura 2, Dialogue between cultures in Erfurt, Duitsland in 1995. Hans van Dijk was curator en organisator van het Chinese luik van deze tentoonstelling. Voor Dai Hanzhi: 5000 Artists werd het werk door Ni Haifeng opnieuw gemaakt.
Helaas is er naast een zeer beknopte Tentoonstellingsgids, geen catalogus.
Jammer, zeker als het de bedoeling is het werk van Hans van Dijk
verder veiligstellen van zijn nalatenschap.
Ding Yi, Appearance of Crosses, 2007-11.
Ding Yi (Shanghai, 1962)
Voor Dai Hanzhi: 5000 Artists selecteerde Ding Yi vroege werken uit zijn oeuvre alsook schilderijen gemaakt na 2002, het jaar waarin Hans van Dijk stierf. De kunstenaar creëert zo een dialoog tussen werken uit verschillende fases van zijn carrière.
Ding Yi schildert al meer dan vijfentwintig jaar minutieuze en complexe kruisfiguren. Zijn werk is zeer abstract, een zeldzame kwaliteit voor Chinese schilderkunst. Ding yi creëert subtiele variaties van patronen en kleuren, structureel verschillend in elk schilderij maar slaagt er toch in herkenbare groepen werken te maken zoals de Tartan-schilderijen, de Fluorescente of Zwarte schilderijen. Geinspireerd door de wijze waarop de Franse schilder Maurice Utrillo stedelijke landschappen weergaf ontdekte Ding Yi zijn eigen hedendaagse motief in constellaties van duizenden dicht bij elkaar liggende daken, of in patronen van staalconstructies in het nieuwe geürbaniseerde China. In die tijd –de late jaren ’80- maakte hij ook performances met andere kunstenaars. Een brief van Ding Yi aan Hans van Dijkuit 1992 getuigt van de sterke overtuigingen die hij heeft over kunst. Ding Yi is werkelijk een avant-garde kunstenaar; zijn schilderijen zijn niet louter abstracties van een gesimplificeerde realiteit, maar een structurele en doorvoelde analyse van het moderne China.
Toen Van Dijk het werk van Ding Yi voor het eerst zag tijdens een tentoonstelling in Shanghai in 1988, was hij meteen geraakt door diens uitzonderlijke talent. Ding Yi herinnert zich hun eerste ontmoeting: “Velen dachten dat het de verkeerde kant opging met mijn werk toen ik in 1988 voor het eerst mijn nieuwe werken met de kruisfiguren toonde. Maar Hans niet. Hij huurde een fiets en kwam helemaal naar Hongqiao, waar ik woonde, om me te zien. Hij keek naar foto’s van mijn werk en analyseerde ze door de consequenties van de keuzes die ik in mijn genomen had.” Vanaf dat moment werden Dong Yi en Hans van Dijk goede vrienden en werkten samen tot Van Dijks overlijden in 2002.
Wang Xingwei, The dust of the romantic history of male heroism, 1995, oil on canvas. Een kruising tussen de videoclip I want to break free van Queen en De dood van Marat van Jacques-Louis David uit 1793.
Hong Lei, Hans and I, 2014, schriftrol met shufa kalligrafie.
Chen Shaoxiong, Street 1, 1998, foto.
Zhao Bandi, The big rumor spreading until today, 1994.
Er was ook een videowerk met 5 projecties naar elkaar.
In de video werd een mooi kamer helemaal verwoest.
Van wie het werk was weet ik niet meer en ik kan het niet terugvinden.
Het werk is aan het begin van de economische crises gemaakt
en bevat ook een angstbeeld voor de geslaagde Chinese kunstenaars.
Ook hun welvaart kan op enig moment plots verdwijnen.
Ik maakte er een serie foto’s van:
Argusvlinder 