Mevrouw mijn moeder

Op 4 maart schreef ik voor het laatst over het avontuur
om een boekband met zilverwerk te versieren.
Het gaat om het boek ‘Mevrouw mijn moeder’ van Yvonne Keuls
dat verspreidt werd in het kader van Nederland leest.
Ik kreeg de losse katernen, net als ieder ander lid,
van de Stichting handboekbinden.

Nu zijn we 2 maanden verder.
In de tussentijd heb ik een boekenkast die ik gekregen heb
opnieuw geschilderd en had ik nog een paar projecten
onder handen.

IMG_0084

Maar de kast vergde veel tijd. Dit is zoals de kast begon. Hij was donker van kleur, gebeitst. Dat past niet zo in mijn kamer dus heb ik heb eerst in de grondverf gezet en daarna gelak met verf op waterbasis.


IMG_0174

De kast links is de nieuwe uitvoering. Inmiddels in gebruik. De kleuren in overeenstemming met de kast die er naast staat. De kleuren van de lades en deurtjes van de rechtse kast komen terug in de planken van de linkse kast.


Dus nu is er weer ruimte om mijn ‘zilverwerk’ af te maken.
Eerlijk gezegd hikte ik ook een beetje tegen het schuren
van de letter(delen) aan. Maar afgelopen week dat ik de juiste
aanpak gevolgd had en ik ben blij met het resultaat.

IMG_0230YKeulsMevrouwMijnMoederNederlandLeest

Deze letterdelen zijn gereed om bevestigd te gaan worden op het voorplat. Ik heb als bindwijze gekozen voor ‘opgelegde platten’. Dat geeft tot het eind toe veel vrijheid om bewerkingen op het voorplat te kunnen uitvoeren. Hier op de foto zie je het voorplat. Met de gaten waardoor de klampen het zilverwerk van de voorkant gaat verbinden met de messingplaat in het voorplat. Daarvan zie je later hopelijk niets meer door het schubald dat de messingplaat aan het zicht onttrekt.


IMG_0235YKeulsMevrouwMijnMoederNederlandLeestIMG_0236YKeulsMevrouwMijnMoederNederlandLeest

De grote ‘M’ moet nog verder geschuurd worden en gepolijst.


Papieren zak

Om papieren zakken te kunnen gebruiken om een boekblok
te vormen, kies ik voor een bindvorm waarmee je losse
bladen kunt inbinden.

De zakken zijn verschillend van formaat maar ik wil ze
steeds op dezelfde plaats met elkaar verbinden.
Daarom kies ik er voor de zakken een ‘ondersteuning’ te
geven.

Op die ondersteuning kan ik de zakken bevestigen en kan ik
toch zorgen dat alle bladen op dezelfde positie met elkaar
verbonden worden.
De bindwijze staat beschreven in een van de vele boeken
van Keith Smith: Smith’s sewing single sheets.

IMG_6740PapierenZakken

De ondersteuning bestaat uit twee stroken karton, een brede en een smallere. De smalle plak ik op de brede. Zo ontstaat er een richel waar de zak op gelijmd kan worden en een breedte die het mogelijk maakt ook iets in de zakken te stoppen zonder dat dit direct een probleem oplevert met de dikte van het boek. De twee stroken karton hebben dezelfde lengte. Dat is waar voor alle pagina’s. Net zo groot als de grootste papieren zak en het voor- en achterplat. Het karton is ook de basis om de binding doorheen te halen. Dit is de kleinste zak.


IMG_6741PapierenZakken

Dit is de grootste zak. Alle papieren zakken krijgen hiermee aan een kant een goede ondersteuning. Ik heb ook nog nagedacht over een bredere ondersteuning maar dat vond ik te veel karton kosten.


IMG_6742PapierenZakken

De eerste richels zijn gesneden en geplakt. De brede strook karton is 2,5 cm breed, de smalle 1 cm. De lengte is 34 centimeter.


IMG_6743PapierenZakken

Omdat grijs maar grijs is heb ik gezocht naar een papier waarmee de richels te beplakken is. Lang geleden kocht ik een set decoratie papier met Turkse motieven. Aan het boek wat ik ga maken zit niets Turks aan maar het is mooi papier en het is hoog tijd dat ik het een keer gebruik.


Lijmloze binding

De Gekruiste Structuur binding vraagt, denk ik, wel wat
van je materiaal.
Het leer waar ik nu gebruik van maak, een beetje vreemd
materiaal. Het ‘pluist’ en rafelt heel erg, is soepel.
Misschien wel te soepel.
Dat materiaal heb ik gekregen tijdens de workshop van
Toon Van Camp, een heel goede boekbinder in Antwerpen.

Aan één kant heb ik de donkerblauwe stroken ‘vastgezet’
door het uiteinde te laten eindigen in een soort van pijlpunt.
De pijlpunt zit aan de buitenkant van de band en kan niet
terugschieten in de smalle insnijding.

IMG_3097BinnenkantDonkerblauw

Aan de achterkant ziet dat er zo uit. De pijlpunten zie je niet want die zitten aan de andere kant en wijzen naar je toe. Je ziet dat het stuk leer niet rechthoekig is. Het idee is om aan beide uiteinden een flap te laten oversteken.


IMG_3098LijmloosIsNietAlles

Zo ziet dat er dan aan de andere kant uit. Ik ga iets vergelijkbaars aan de andere kant doen. Met het lichtblauwe leer. Wat je hier wel ziet is dat sommige hoeken makkelijk omvouwen. Dat ga je zonder lijm niet zomaar voorkomen.


IMG_3100WatDoeIkMetDieFlap

Dit is de kant van de lichtblauwe stroken. Het boekblok zit aan deze stroken genaaid. Je ziet ze hier onder het donkerblauwe leer duiken. Ook hier een flap.


IMG_3101WorkshopToonVanCamp

Toon Van Camp had voor de workshop documentatie gemaakt. Die heb ik bewaard. Op dit titelblad zie je ook een kleine foto van hoe de binding kan worden. Je ziet ook waar het idee van de flap van komt en een manier om een sluiting te maken.


IMG_3102ToonVanCampLiteratuur

Leuk is dat bij de literatuur het boek dat ik eigenlijk wil inbinden van Henk Francino genoemd wordt.


Er staat ook een website genoemd.
Dat is de website van Carmencho Arregui, de bedenkster van deze bindwijze.

IMG_3103BinnenkantLichtblauw

Dit is de binnenkant met de lichtblauwe stroken. De uitgangspositie voor vandaag.


IMG_3104DitIsHetIdeeVanDeInstructie

Eerst heb ik nog een extra vlecht gemaakt. In lijn met de tekst. Misschien werkt dit goed bij stuggere materialen. Maar hier geeft het naar mijn gevoel te weinig ondersteuning.


IMG_3105LichtblauwePijlpint

Net zoals bij de onderste strook ga ik bij de andere twee stroken ook een pijlpunt aanbrengen.


De vos Reynaerde te kijk gezet in 64 boekbanden

DeVosReynaerdeTeKijkGezetIn64Boekbanden

De catalogus van de tentoonstelling georganiseerd door de Stichting Handboekbinden. Deze week ontving ik hem en ik moet zeggen het is een zeer geslaagd boekwerk.


Het afgelopen jaar stond in het teken van de middeleeuwen
bij de Stichting Handboekbinden.
Een actieve groep mensen met meer dan 1000 leden die allemaal
op de een of andere manier geïnteresseerd zijn in boeken en boekbinden.
De leden werden uitgedaagd om het boek ‘Van den vos Reynaerde’
in te binden met een knipoog naar de middeleeuwen.

De inzendingen zijn te zien op een tentoonstelling in Nederland
(nu even opgeschort) en later ook in België.
De details staan op de website van de Stichting.

De tentoonstelling heb ik nog niet gezien maar met het boek
beleef je ook een hoop plezier.
Iedere boekband wordt toegelicht door de binder en is voorzien
van foto’s.
Het plezier en de inspiratie spat van de pagina’s.

IMG_2835DeVosReynaerdeTeKijkGezetIn64Boekbanden

Het boek is in een kartonnen band gezet. De band staat vol met afbeeldingen die in het boek uitgebreid voorgesteld worden.


De band is zo bevestigt dat het naaiwerk op de rug
zichtbaar blijft. Een mooie bindwijze.
Het boek wordt ingeleid door een bespreking van het
middeleeuwse boek door Henk Francino.
Daarna gaat Rik van Daele in op de betekenis van het boek
voor de cultuur van de Lage Landen door een aantal
verschillende aspecten van de tekst toe te lichten.

IMG_2836DeVosReynaerdeTeKijkGezetIn64BoekbandenTitelpagina

Naast foto’s van de boekbanden wordt het boek verlucht met afbeeldingen die speciaal voor de ‘Van de vos Reynaerde’ gemaakt zijn.


IMG_2837DeVosReynaerdeTeKijkGezetIn64BoekbandenHarrieKnoorsRobKoch

Vervolgens is er voor iedere inzending een pagina om de boekband te bespreken. Hier een voorbeeld van een band van Harrie Knoors en een van Rob Koch. De creativiteit bij de banden is overweldigend. Van traditioneel tot moderne technieken. Negende-eeuwse inspiratiebronnen en platten gemaakt met een fused deposition modeling 3D-printer.


IMG_2838DeVosReynaerdeTeKijkGezetIn64BoekbandenRobKoch

Waar ik dan helemaal diep van onder de indruk ben is dat er ten minste drie mensen zijn die niet 1 boek hebben ingezonden maar twee. Een voorbeeld is Rob Koch. Bij al dat moois is het me nog eens heel duidelijk geworden dat ik echt nog maar een prille beginneling ben in het handboekbinden. Er is nog heel veel te leren en te doen!


IMG_2834HetWerkVordert

Een terechte vraag is dan ook: waar sta ik met mijn Van den vos Reynaerde? Nou dat zie je op bovenstaande foto. Het werk op de naaibank zit er bijna op. Ik vermoed dat komend weekend ik ook de tweede eikenhouten plat kan bevestigen aan het boekblok. Dit is de tweede keer dat ik dit doe en het gaat al veel beter, met een veel mooier, vooral rustiger, resultaat als de eerste keer.


Max Kisman: erotisch alfabet

Hier de tekst van de boekkunstbeurs als introductie:

Op 11 en 12 november 2017 stond Pieterskerk in Leiden in het teken van het boek. Toen vond de jaarlijkse Boekkunstbeurs plaats, georganiseerd door de Stichting Drukwerk in de Marge en de stichting Handboekbinden.
Elke bezoeker van de beurs krijgt een in beperkte oplage gedrukte uitgave, speciaal voor deze beurs gemaakt. Op de beurs kan men hier een omslag bij uitzoeken, en de plano vellen onder professionele begeleiding inbinden tot een echt boekje. ….. In 2017 was grafisch vormgever Max Kisman verantwoordelijk voor een erotisch alfabet.

Dus een beetje laat maar op de dag dat ik de BoekKunstBeurs bezocht
bezocht ik ook het Rijksmuseum voor Oudheden in Leiden.
Ik heb het boekje mee naar huis genomen en het gisteren ingebonden.
Omdat iedereen dat op zijn eigen manier kan doen,
zijn de uitgaves uiteindelijk heel verschillend.
Dat van mij ziet er als volgt uit:

WP_20180203_10_04_52_ProMaxKismanGenitaalBinnenomslagenLettersWEnO

Dit is de nog niet ingebonden binnenomslag en een voorbeeld van het alfabet. Hier de letters W en O.


Ken je Max Kisman niet, waarschijnlijk wel maar ben je niet
bewust dat bijvoorbeeld het werk van hem voor de VPRO door hem gemaakt is.

De bio van ‘Beeld en Geluid’ zegt het zo:

Max Kisman studeert tussen 1972 en 1977 verschillende richtingen, waaronder typografie, illustratie, animatie en grafische vormgeving, aan de AKI in Enschede en aan de Rietveld Academie in Amsterdam. Na zijn afstuderen werkt hij voornamelijk als grafisch vormgever en typograaf, bijvoorbeeld voor de tijdschriften Vinyl, TYP/Typografisch Papier en Language Technology/Electric World.

In 1992 wordt Kisman benaderd door Bob Takes, hoofdontwerper bij de VPRO die een opvolger zoekt. Kisman neemt het aanbod aan, maar het is wel een uitdaging voor hem. Hoewel hij veel ervaring heeft opgedaan met digitaal ontwerpen (Desktop Publishing) heeft hij nog geen ervaring met het ontwerpen van bewegend beeld op de computer. Takes werkt zijn opvolger dus enkele maanden in.

Wat opvalt is dat Kisman het omroeplogo van Willem van den Berg niet gebruikt in zijn stationcalls en programmaintroducties. In plaats daarvan gebruikt hij het door hem ontworpen lettertype ‘Fudoni’ (een combinatie van ‘Futura’ en ‘Bodini’) om de naam van de omroep in weer te geven. Omdat hij dit heel regelmatig doet wordt dit als het ware een tweede VPRO-logo. Voor zijn televisievormgeving ontvangt Kisman twee prijzen: de Publieksprijs van de Design Awards Rotterdam voor de VPRO-ontwerpen in 1995 en de H.N. Werkmanprijs voor de stationcalls van het seizoen 1994-1995. Zijn stationcalls en programmaintroducties worden door de VPRO op twee video’s uitgegeven en zijn VPRO-ontwerpen worden opgenomen in de collectie van het Stedelijk Museum te Amsterdam.

Kisman houdt zich in de periode dat hij hoofdontwerper is bij de VPRO ook bezig met de ontwikkelingen van projecten onder de noemer ‘De Digitale VPRO’. Hieronder valt bijvoorbeeld de website die in 1994 on-line gaat en door Max Kisman en Mieke Gerritzen ontworpen is. Verder werkt hij als ontwerper en redacteur mee aan het programma Prima Vista (VPRO) waar ook de ontwerpers Rob Schröder en Lies Ros uit collectief ‘Wild Plakken’ bij betrokken zijn.

Kisman is vanaf 1994 ook art-director van tijdschrift Wired (voorheen Language Technology/ Electric World). Zo rond 1997 heeft Wired grootse multimediale plannen en Kisman vertrekt naar San Francisco om daar voor Wired-televisie en -internet te gaan werken. Verder gaat hij in San Francisco les geven en start hij zijn eigen type foundry op. Vanaf 2006 woont de ontwerper weer in Nederland en werkt hij onder andere als illustrator voor De Volkskrant.

WP_20180203_10_08_49_ProMaxKismanGenitaalMijnBuitenkantVanDeOmslag

Dit is mijn buitenkant van de buitenomslag, die het boekje krijgt.


WP_20180203_10_10_56_ProMaxKismanGenitaalMijnBinnenkantVanDeOmslag

Dit is mijn binnenkant van de buitenomslag. De instructie vertelt niet wat de voor- of achterkant is van de omslag. Ik vind het rood het best passen bij het boekje dat verder helemaal in zwart/wit is uitgevoerd.


WP_20180203_10_36_15_ProEvenDeKettingsteekUitproberen

De kettingsteek is een van de bindwijzes die wordt voorgesteld en die ga ik toepassen. Ik weet niet of ik die eerder al een keer heb gebruikt en om de instructie te testen eerst even een klein proefje gemaakt.


WP_20180203_10_49_44_ProMaxKismanDenitaalDeGaatjesZijnGepriktMetEenMal

Dus even de gaatjes prikken.


WP_20180203_11_09_41_ProMaxKismanGenitaalIngebondenMetKettingsteek

Dan de kettingsteek. Volgens mij zat bij de beursuitgave ook een stukje draad maar dat heb ik in ieder geval niet meer. Ik heb zwarte draad gekozen omdat de rest ook helemaal in zwart/wit is.


WP_20180203_11_47_54_ProMaxKismanGenitaalInDeSnijmachine

Vervolgens heb ik het boekje een beetje bijgesneden. Dat is niet perse nodig maar dat vind ik mooier.


WP_20180203_12_02_17_ProMijnIngebondenVersieVanMaxKismanGenitaal

De instructie van Tine Noreille om het planovel te vouwen naar een buitenomslag, is helder. Dat was eenvoudig en dit is het eindresultaat. #Geni #Taal #XXX van Max Kisman.


WP_20180204_13_48_35_ProMaxKismanGenitaal

Het boek heeft een tijdje onder bezwaar gelegen. Daar is het nu onder uit. Het opengeslagen resultaat.


Boekkunstbeurs in Leiden

Ieder jaar organiseren Drukwerk in de Marge en Stichting
Handboekbinden de Boekkunstbeurs in Leiden. In de Pieterskerk.

De leden van Drukwerk in de Marge zijn drukkers die uit hobby
drukwerk verzorgen. Van boeken, kaarten, etsen, linosnedes,
tot literaire uitgaven. Dit jaar was er ook iemand met papieren
sierraden maar dat is iemand met fascinatie voor papier,
niet noodzakelijk een lid van Drukwerk in de Marge.

De leden van de Stichting Handboekbinen, binden, zoals de naam al zegt,
met de hand boeken in. Soms heel creatieve bindingen, soms heel
traditionele middeleeuwse bindingen.

De exposanten zijn mnaast leden van de twee organisaties vooral ook
leveranciers van papier (al dan niet handgeschept), leer,
gereedschap en kleine werktuigen.
Dus ben ik weer thuis gekomen met allerlei moois.
In willekeurige volgorde:

 photo WP_20161106_001InterliniesReglettenEnLijntjes.jpg

Interlinies, regletten en decoratieve lijntjes. Gebruikt, gekocht van een collega drukker.


 photo WP_20161106_002MultatuliHetGebedVanEenOnwetende.jpg

Twee drukwerkjes van Enkidu-pers uit Philippine. Dit boekje is uit 1995: Multatuli, Het gebed van den onwetende.


 photo WP_20161106_003MultatuliMonumentVoorTIne.jpg

De foto’s zijn vanochtend gemaakt toen nog niet iedereen op was. Boekje gemaakt bij de gelegenheid van de tentoonstelling: Monument voor Tine. De tentoonstelling opende op 4 maart 2000 in Multatuli Museum in Den Haag. Enkidu-pers. Multatuli, Monument voor Tine.


Ieder jaar is er ook een beursuitgave. Een meer of minder
bekende schrijver wordt gevraagd een kort verhaal te schrijven.
Soms wordt het verhaal voorzien van illustraties.
Iedere bezoeker ontvangt een versie van het verhaal en verschillende
leden van Drukwerk in de Marge ontwerpen en maken een omslag.
Ook dit jaar waren er dus meerdere omslagen om uit te kiezen.
In koos de omslag van Pluuspers.
Een medewerkster van Stichting Handboekbinden bedenkt dan een
binswijze en maakt een instructie.
Gedurende de manifestatie kan men het boekje onder begeleiding inbinden.
Vandaag zal de schrijver aanwezig zijn om het werk te ondertekenen.

 photo WP_20161106_004WouterKlootwijkHetHoutenWoord.jpg

Wouter Klootwijk, Het houten woord. Mijn ingebonden versie. Een leuke bindwijze met een stokje op de rug van het katern. De tekst is gezet met Sabon en Gill Sans.


 photo WP_20161106_005EricGillEenVerhandelingOverTypografie.jpg

Eric Gill, Verhandeling over Typologie. Dit is een Nederlandse vertaling van An Essay on Typography.


 photo WP_20161106_006OmarKhayyamGenootschapJaarboek7.jpg

Omar Khayyam Genootschap, Jaarboek 7, uitgegeven door Avalon Pers in 2015 bij de gelegenheid van het 25 jaar bestaan van het Omar Khayyam Genootschap.


 photo WP_20161106_007OmarKhayyamGenootschapJaarboek7.jpg

Omar Khayyam is (Wikipedia) geboren 18 mei 1048 en overleed op 4 december 1123 (aangenomen data), werd geboren in Nisjapoer in de streek Khorasan van Perzië (nu Iran) en was een Perzisch wiskundige, astronoom, filosoof, schrijver en dichter. Van Omar Khayyam wordt beweerd dat hij duizend vierregelige verzen schreef. In het Westen kreeg hij in de negentiende eeuw grote bekendheid door een kleine selectie daaruit, die door Edward FitzGerald op eigenzinnige wijze naar het Engels vertaald werd onder de titel “The Rubáiyát of Omar Khayyám” (1859).


 photo WP_20161106_008HosseinBehzad.jpg

Illustratie door Hossein Behzad.


Wikipedia:

Hossein Behzad 1894 – 13 October 1968, vooraanstaand Iraans schilder die de kunst van miniatuurschilderen oppakte om niet te laten verdwijnen.

 photo WP_20161106_009HosseinBehzad.jpg

Illustratie door Hossein Behzad.


 photo WP_20161106_010OmarKhayyamGenootschapOmarKhayyamGaramondHahnemuhleVelatoAvorioBinderijVanDijkFrontispiceHosseinBehzad.jpg

Colofon van Jaarboek 7: Avalon Pers (Jan Keijser).


Dat lijkt me weer heel wat stof tot nadenken.

Tekst in de ochtend, illustraties in de avond

De tekst van mijn boekje zet ik met de hand op de woensdagochtenden.
Op de woensdagavonden ben ik bezig de letters van het belangrijkste woord
van mijn boek, in lino uit te voeren.
Lino’s die ik in drie kleuren ga afdrukken.
Moeten ze wel goed op elkaar passen.
Ik wil 10 boekjes gaan maken en elk boekje wordt anders.
De teskt is in ieder boekje gelijk maar de ‘illustraties’ en
de bindwijze kan/zal steeds verschillen.

 photo WP_20161019_009.jpg

Dit is de letter ‘H’ aan het begin van de avond.


 photo WP_20161019_010DeLetterHBijnaGereed.jpg

Het gaat hier om de tweede lino. Dit zal een donkere kleur worden en zal de letter zijn kleur geven. De eerste lino geeft de vulling van de letter zijn kleur. Daarbij zal ik een lichte kleur gebruiken (dat is nu het idee).


 photo WP_20161019_011DezePassenHopelijkGoedOpElkaarBijHetAfdrukken.jpg

Vulling en letter.


 photo WP_20161019_012DerdeLinoVoorDeLetterH.jpg

De derde lino waarvoor ik hier de tekening op het lino heb gezet, zal een florale versiering aan de letter toevoegen. Hier is de tekening gefixeerd op het lino zodat het snijden eenvoudiger uit te voeren is. Ga voorlopig maar uit van de kleur groen.