Stripverhaal inbinden

Gisteren ben ik nog verder gegaan met het boek, vanochtend
trouwens ook. Dus het boek is verder dan de foto’s
in dit bericht. Maar daarover binnenkort meer.

IMG_2915HoekjesErAfEnKaften

De platten zijn goed gelukt. Het marmerpapier laat zich goed verwerken. Dat is natuurlijk altijd afwachten. Nu haal ik de hoekjes er af en lijm ik de omslagen.


De vraag is dan: hoe ga ik de rug maken.
Daar loop ik al even over na te denken maar ik kom er niet uit.
Als ik een boek voor mezelf maak neem ik gerust een gokje.
Maar nu ik een boek maak voor iemand anders (en dan ook nog
twee die min if meer hetzelfde moeten worden), denk ik wat
langer na. Je krijgt maar 1 kans.
Ik besluit dummy’s te maken.
Als boek gebruik ik stukken van de achterkant van de Allerhande.
Ik wil beter begrijpen hoe ik het moet aanpakken.

Dummy 1:

IMG_2916MateriaalVoorEenDummy

Het materiaal. De achterkant van de Allerhande en twee stukken afvalkarton.


IMG_2917DummyStaatMakkelijkOpen

Dan is dit het resultaat. Ik gebruik het groene materiaal dat ik ook op het boek wil gebruiken. Het is een soort van geplastificeerd papier. Ik ervaar meteen hoe het zich laat verwerken (heel prettig). Ik maak de rug door de platten met het ‘rugmateriaal’ aan elkaar te bevestigen, zonder extra ruimte in de rug en zonder rugversteviging. Het boek dat nu ontstaat is nog niet ‘onder bezwaar’ geweest maar gaat makkelijk open staan. Wat meer ruimte in de rug is dus wel een idee.


IMG_2918Dummy

Maar de kop laat zich eenvoudig plakken.


Dummy 2:

IMG_2919MateriaalVoorDummyRug

Het materiaal. Een klein stukje van de Allerhande en een reststukje karton.


IMG_2920BasisVoorDummyRug

Daarmee maak ik deze rugbasis.


IMG_2921DummyRug

Dan is dit de beklede rug.


IMG_2922Dummy

En dan is dit het boekje. Ik heb het zelf open weggezet voor de foto. Deze vorm is mooier dan dummy 1. Dit wordt de aanpak.


IMG_2923PassenEnMetenEnMeetfout

Materiaal uitgerekend, uitgesneden, dan meten, passen, ontdekken dat je een meetfout hebt gemaakt, opnieuw snijden, weer passen en meten en aftekenen.


IMG_2924Passen


IMG_2925GepastEnGemetenNuLijmen

Alles goed klaarleggen, de rug, de platten en het bekledingsmateriaal, de lijm en de lijmkwast. Dan beginnen.


IMG_2927DeBandIsGereed

De boekband is gereed. Nu het boekblok nog in de boekband zetten. Het uur van de waarheid.


Stripverhaal inbinden

Gisteren ben ik begonnen met de boekband.
De kern is karton. Die zal ik dus eerst op maat moeten
gaan snijden. Ik ga twee boeken maken dus snij ik
nu al vier platten.
De banden bekleed ik met een marmer. Het marmer heet
Sustain & Heal, het is een handgemaakt marmer.
Het is door fairtrade gecertificeerde vrouwen gemaakt
in Bangladesh. Het papier is gemaakt op basis van jute
en weegt ongeveer 68 gram.

IMG_2899KartonVoorDePlatten

Dit is het karton waar de platten uit moeten komen. Een boekbinder zei ooit dat je dat niet met de hand moet doen. Het snijden van groot karton is met de hand bijna onmogelijk. Het vraagt gedoseerde kracht en om te komen tot een rechthoek
is niet eenvoudig. Gelukkig mag je bij mijn boeken zien dat het handwerk is maar een bordschaar zou ideaal zijn. Daar beschik ik niet over en ook niet over de ruimte die nodig is voor een bordschaar.


IMG_2900SustainAndHealMarmerBangladesh

Dit zijn de marmers. Je ziet dat ieder blad een eigen ‘rekening’ heeft. Het papier heeft aan alle zijdes nog de scheprand. Deze keer laat ik de scheprand niet terugkomen in het boek. Het mettalic goud dat door het zwart en petrol (groen/blauw) loopt vind ik zo mooi. Het is een werveling die in de ruimte zou kunnen voorkomen en de strip gaat over ruimtevaart.


IMG_2902TweePlatten

Dit zijn de platten voor het eerste boek.


IMG_2905SnijdenDecoratiepapierUitMarmer

Hier snij ik de marmers op maat voor de platten.


IMG_2906DecoratiepapierOmslagenUitgesneden

Als ik een boek voor mezelf maak zou ik misschien meer op ‘overhouden’ hebben gesneden maar ook deze randen gaan niet weg. Die gaan vast op of in een volgens boek belanden. Daar zijn ze te mooi voor.


IMG_2911MetalenHoeklineaalAls ondersteuningBijHetLijmen

Ik leg eerst het marmer weg, Dan leg ik de plat op de plaats waar ik hem wil hebben. Op die manier zorg ik ervoor dat de randen aan alle zijdes even breed zijn. Dan leg ik de grote hoeklineaal aan een hoek van de plat. Dan kan ik dadelijk de plat snel en eenvoudig op de juiste plaat terugleggen. Vervolgens klap ik de plat om en leg die op een stuk papier, lijm de plat in en plaats hem terug op het marmer. Dit heb ik zo voor het eerst zo gedaan en dat beviel goed.


IMG_2912VoorplatOpBakpapier

Mijn boekenpers is helaas niet groot genoeg om de platten er in te laten drogen. Dus ik moet improviseren. Bakpapier op de grond, gelijmde plat er op,…….


IMG_2913TussenBakpapier

…….afdekken met bakpapier, een plant (die ik vaker begruik in de boekenpers), ……….


IMG_2914VoorEnAchterplatOnderBezwaar

…….dan de boekenpers er boven op. Het gewicht van de gietijzeren boekenpers zorgt er voor dat het karton en het papier mooi vlak blijft tijdens het drogen.


Vandaag weer verder.

Boekbinden stripverhaal weer stap verder

Door de warmte van de afgelopen periode heb ik niet veel
gedaan aan mijn meest recente boekbind-project.
De eerste set tekeningen waren beschreven, voorzien van
een ‘drager’ en ze hadden een paar weken onder bezwaar gelegen.
Gereed voor de volgende stap: het naaien van het boekblok.

IMG_2769NaaibankGereed

Het naaibankje is in gereedheid gebracht. Ik wil de bladen met hun etalage-kartonnen dragers op lint binden. Daarmee wordt de rug straks extra stevig. De Linten staan op de juiste plaats en die plaats meet ik af aan de gaten in het schutblad. Dat schutblad is een dubbelgevouwen deel van een stuk papier. Één pagina zal straks op de binnenkant van de boekband geplakt worden, de tweede pagina zal een soort van beschermblad vormen. Een flyleaf noemen ze dat geloof ik in het Engels.


IMG_2770DeEersteSetTochNogEvenOnderDeBoekenpers

Na geruime tijd onder bezwaar zijn de dragers toch weer een beetje open gaan staan. Daarom, ondanks dat de vellen niet helemaal in de boekenpers passen, toch nog een kleine 24 uur in de boekenpers.


IMG_2771AlsEersteBladEenSchtblad

Het naaien is begonnen.


IMG_2772DeEersteSetIngebonden

Links aan het blad is de ‘drager’ goed te zien. Voor het bovenste blad is die nog extra bijgesneden om alles van de tekening zichtbaar te houden. Als je goed kijkt kun je zien dat de bladen niet allemaal hetzelfde formaat hebben. De ‘dragers’ wel.


IMG_2773NuHetSchutbladNog

Dan het voorste schutblad nog en dan is deze set ingenaaid.


IMG_2774GenaaidSchutbladenInderEnBovenIMG_2775Genaaid

Zo ziet dat er dan uit. De linten worden straks nog ingekort. Iedere drager ga ik individueel dichtlijmen. Ook de rug ga ik in de boekenpers nog lijmen zodat alle dragers samen 1 rug vormen. Maar dat is de volgende stap. Daarna begin ik aan de band.


Een doos als geschiedenisles

Vorig weekend kocht ik een boek (over het boek later meer) en dat
kwam deze week in een doos.
Toen ik de doos goed bekeek bleek de doos een soort van
(politieke) geschiedenisles:

IMG_2610JulianaTroelstraOud,DeSavorninLohmanHiddesDeFries

We zien hier: Juliana, P.J. Troelstra, P.J. Oud, A.F. de Savornin Lohman, Tjerk Hiddes De Fries of Tjerk Hiddes De Vries. Een korte introductie geleend van Wikipedia.


Juliana (1909 – 2004)
Juliana Louise Emma Marie Wilhelmina, Prinses der Nederlanden, Prinses van Oranje-Nassau, hertogin van Mecklenburg, prinses van Lippe-Biesterfeld was koningin der Nederlanden van 4 september 1948 tot en met 30 april 1980.

P.J. Troelstra (1860 – 1930)
Pieter Jelles Troelstra was een Nederlandse dichter, advocaat, journalist en politicus.

P.J. Oud (1886 – 1968)
Pieter Jacobus (Pieter, Piet) Oud was een Nederlands politicus en geschiedschrijver.

A.F. de Savornin Lohman (1837 – 1924)
Alexander Frederik de Savornin Lohman was een Nederlands politicus.

Tjerk Hiddes De Fries, 1622 – 1666
Tjerk (of Tsjerk) Hiddes de Vries was een Fries admiraal en zeeheld uit de zeventiende eeuw.

Gelezen en gezien

Twee pakketjes de afgelopen weken: een momotype en een maandenkroon.

De term ‘maandenkroon’ kende ik niet.
Internet ook niet en dus copilot ook niet.
Misschien kennen ze de Italiaanse term ‘corona dei mesi’.

En jawel, zie Wikipedia:

Folgóre da San Gimignano, pseudoniem van Giacomo di Michele of Jacopo di Michele (San Gimignano, 1270 – 1332), was een Italiaans dichter uit de hoge middeleeuwen.

Zijn naam zou afgeleid zijn van het Italiaanse fulgore (schittering, glans) en is onder andere te vinden in een document uit Siena uit 1295. Andere bronnen maken melding van zijn overlijden in 1332. Men weet weinig van zijn leven, behalve dat hij gevochten heeft als infanterist en later cavalerist voor zijn geboortestad of “commune” (Italiaanse lokale bestuurseenheid in de middeleeuwen, vergelijkbaar met gemeente en ommelanden).

Aan hem worden 32 sonnetten toegeschreven, geschreven tussen 1308 en 1316, die in de traditie staan van de Provençaalse lyriek. Het meest bekend zijn de sonnettenkransen gewijd aan de dagen van de week en die aan de maanden van het jaar. Van deze laatste sonnetten bestaat een integrale vertaling door Dolf Verspoor in zijn boek Romaanse sonnetten. Hierin wordt een nostalgisch beeld bij elke maand opgeroepen, waarbij het goede leven (lekker eten en drinken, het beminnen van de vrouwen, het gezellig bij elkaar zitten) een belangrijke rol in nemen.

Daarnaast zijn er enkele fragmenten overgeleverd van een sonnettenreeks over de deugden waar een ridder niet zonder kan en nog enkele politiek getinte sonnetten die betrekking hebben op de toenmalige strijd tussen Ghibellijnen en Welfen (zie ook Dante Alighieri). De strekking van de sonnetten is anti-Ghibellijns.

Het boek bevat per maand van het jaar een sonnet geschreven
door Maarten Asscher. Het boek heet: Dickninge, naar het landgoed
met die naam.
Ik kocht het boek niet vanwege de schrijver maar vanwege de
drukker/boekbinder Geert de Koning van de Factotum Pers.
Voor een hele reeks foto’s van het boek (en andere boeken)
bezoekt u het best de website.

IMG_2449FactotumPersGeertDeKoningMaartenAsscherDickningeMaandenkroon2024

Zoals steeds prachtig gemaakt: Factotum Pers, Geert de Koning, Maarten Asscher, Dickninge, een maandenkroon.


Het het tweede pakket had ik voldoende geduld om foto’s
te maken van het uitpakken:

IMG_2452MyrtheMajoorHomeOfTheGiantsMonotype2024IMG_2453MyrtheMajoorHomeOfTheGiantsMonotype2024

De voorkant onthult meteen waar we mee te doen hebben. Een tijd terug steunde ik, samen met gelukkig een heel aantal anderen, Myrthe Majoor die een film aan het realiseren was: Home of the Giants. Als tegenprestatie zou ik een monotype ontvangen van een van de stills uit haar film.


IMG_2454MyrtheMajoorHomeOfTheGiantsMonotype2024IMG_2455MyrtheMajoorHomeOfTheGiantsMonotype2024IMG_2457MyrtheMajoorHomeOfTheGiantsMonotype2024

Bij de monotype drie briefkaarten met een boodschap.

IMG_2458MyrtheMajoorHomeOfTheGiantsMonotype2024IMG_2459MyrtheMajoorHomeOfTheGiantsMonotype2024

Ik kan op zoek naar een plaatje aan de muur.


Snijresten

Vandaag heb ik een verantwoordeing geschreven voor de manier
waarop ik de losse bladen met tekst en tekeningen van een
ruimtevaartstrip ga inbinden.

Dan onderzoek je de zaken nog eens een slag naukeuriger.
Dat was maar goed ook want ik vond het volgende.

IMG_2498Ruimte5EnEenHalveMM

Bij een blad zijn de tekeningen op de achterkant gemaakt. Bij alle anderen op de voorkant. Daarom zit bij de meeste bladen een stuk marge en de rij gaten voor de ringband aan de linkerzijde. Dat is de zijde waar ik de bladen ga binden. Maar de ruimte, de witmarge, van het ene afwijkende blad is links slechts 5,5 mm.


IMG_2499Ruimte1CmEnAnderhalveMM

Bij die andere bladen zou ik dus 1,15 cm hebben maar ik moet me aan de kleinste maat houden.


IMG_2500VouwVoorkant

Dit blad heeft een lelijke vouw van boven naar onder aan de linkerkant van het blad. Daar ga ik dus een bredere strook bevestigen dan bij de andere bladen.


IMG_2501VouwAchterkant

Hier zie je dezelfde vouw aan de achterkant. Toen ik met dit vel bezig was viel me op dat zijn maten niet precies gelijk zijn aan die van de andere bladeren. Het bleek om twee afwijkende bladen te gaan.


IMG_2502TweeBladenHoger

Hier zie je het blad oversteken aan de bovenkant.


IMG_2503Schetsbloc

Schetsbloc. De bladen die groter zijn blijken precies dezelfde maat te hebben als een blad van de originele kaft die ik in de stapel vond.


IMG_2504SchetsblocOmslag27CMHoog

Zevenentwintig centimeter waar de andere bladen 26,5 zijn. Je ziet hier dat de oude kaft ook een vouw heeft zo’n halve cm van de onderrand. In het zwarte deel is dat het best te zien.


IMG_2505TweeBladenDieBrederZijn

Aan de zijkant hetzelfde.


IMG_2506Snijresten

Het mes is er bij aan te pas moeten komen maar gelukkig kon het snijden beperkt worden tot smalle stroken. Nergens zijn tekeningen of is de tekst geraakt. De bladspiegel is zo goed en zo kwaad als mogelijk gehandhaafd. De snijresten.

Gelezen

In de NRC las ok een recentie van het stripboek Molo Uku.
Vooral het gemelde vertelperspectief vanuit de lokale bevolking
en niet vanuit de koloniale bezetters, sprak me aan.
Daarom bestelde ik het boek en heb het gelezen.
Ook Adriaan van Dis heeft een paar zinnen geschreven om
het boek aan te bevelen.

ErnoPickeeHaritsFarhanMoloUkuErfenisVanDeGoudenEeuw

Ik vraag me af of Van Dis het boek ook daadwerkelijk heeft gelezen. Erno Pickee is een Nederlandse docent die de tekst schreef, Harits Farhan is een Indonesische tekenaar, Molo Uku, Erfenis van de Gouden Eeuw.


Ik stel me de vraag of Van Dis het boek zelf gelezen heeft
omdat ik niet overtuigd ben dat het Moluks perpectief wel
echt tot zijn recht komt.
Het boek schetst een idillisch beeld van vredelievende mensen
die in een soort van perfecte wereld leven tot er een VOC-schip
voor de kust verschijnt.
De tekst is naif optimistisch en als fantasie prima maar de
claim is dat het een Moluks perspectief gaat tonen.
Maar het lijkt een bedacht Moluks perspectief van een
wereld zonder kwaad.
Dat is jammer want het is zo belangrijk dat er boeken
verschijnen met een ander beeld dan de VOC-mentaliteit die
de Nederlandse minister-president Jan Peter Balkenende
in 2006 de wereld in stuurde.

Ongelukkig is ook dat het boek een deel 1 is waar wel de
zaadjes worden gelegd voor een vervolg maar dat het vervolg
er nog niet is. Denk niet dat het een dun boekje is.
Het is een dik boek maar op zich zelf omvat het nauwelijks
enige karakterontwikkeling en maar weinig voortgang.

De tekenstijl is mooi. Maar de meeste tekeningen zijn
zwart/wit en de stijl past wat minder bij een verhaal dat
het beeld op de geschiedenis wil veranderen.
Daarvoor zou ik voor een meer strakke stijl gekozen hebben.
De stijl van Harits Farhan zou het prima doen bij een
fantasyverhaal. Maar ik verwachtte meer een verhaal dat
in de geschiedenis een paar dingen gaat rechtzetten.

Het verhaal wordt ingeleid door paginavullende tekeningen
over Syrië, Egypte, China, de Romeinen en Arabië.
De tekening van Egypte toont een dodenmasker, laten we
zeggen van Toetanchamon, 14e eeuw voor Christus.
Daarnaast zien we piramides, ze zijn te herkennen als
de piramides van het plateau van Gizeh. De grootste
is uit de 26ste eeuw voor Christus.
Het is niet fout zo’n beeld te construeren maar heel
nauwkeurig vindt ik het ook niet. Het doet de vraag
stellen of de andere dingen die je in het boek ziet en
leest wel nauwkeurig zijn.

Het tweede deel ga ik ook zeker lezen. Wie weet…..

Ruimtestrip

IMG_2479StrokenGesnedenMetSnijmachine

Al een keer eerder gaf ik aan hoe ik de handgetekende bladen van een ruimtevaartstrip in wil binden. Per pagina ga ik een dubbelgevouwen strook aanbrengen waarbij de tekeningen niet geraakt gaan worden. Dus eerst maar eens stoken gesneden met de snijmachine.


IMG_2480StrokenPassenMooi

Steeds passen of de stroken passen zoals je het bedacht hebt. Er zijn twee vellen die niet meer de oorspronkelijke grootte hebben. Daar gaan de stroken dan ook niet groot genoeg voor zijn. Maar eerst maar eens de meerderheid van de bladen een oplossing bieden.


IMG_2481StrokenVouwenMetMetalenDriehoek

De stroken van etalagekarton laten zich moeilijk vouwen. Daarbij gebruik ik mijn metalen driehoek om de ene helft vast te houden en ik gebruik mijn vouwbeen om te vouwen. Klinkt logisch maar de stroken moeten zoveel mogelijk identiek zijn. Dat valt nog niet mee.


IMG_2482StrokenAfgetekendOmTeVouwen

De vouw is afgemeten.


IMG_2483GevouwenStroken

Het stapeltje dubbelgevouwen stroken.


IMG_2485StrokenVoor20UurBoekenpers

Het lijkt zo wel een kunstwerk van Jan Schoonhoven maar het zijn mijn stroken die ik weggelegd heb om onder de boekenpers te stoppen. Daar hebben ze meer dan 20 uur gelegen.


IMG_2488StrokenStapelInDeKnijpers

Eenmaal uit de boekenpers stop ik de stroken, op elkaar, nog een paar dagen tussen de twee ‘knijpers’. Volgende stap gaat worden gaten voorprikken en dan stroken lijmen aan de bladen. Maar voor ik dat doe wil ik een verantwoording schrijven voor de keuzes die ik maak. Volgt binnenkort.


White Sands, 28 juli 1962

IMG_2442StripverhaalLosBladWhiteSands

Een van de handgetekende plaatjes van de stripverhaal die ik ga inbinden. De tekeningen en de tekst zijn al lang geleden gemaakt. De persoon die ze maakten had heel veel interesse in ruimtevaart. Er zijn een aantal losse vellen, waarvan een aantal zijn die goed zouden kunnen dienen als omslag en een aantal vellen uit het schetsboek met tekeningen die samen een strip vormen.


Of er een verband is of bedoeld is met het gebied White Sands
in de Verenigde Staten, weet ik niet en daar zullen we ook
niet meer achter komen. Maar de kans is groot.

Wikipedia:

Het White Sands National Park (voor 20 december 2019 White Sands National Monument) is een Nationaal Park en Nationaal Monument in de Verenigde Staten, ongeveer 25 km verwijderd van Alamogordo in New Mexico op een hoogte van 1291 meter. Het gebied is een deel van de door bergen omringde vallei Tularosa Basin en bevat het zuidelijke deel van een 710 km² groot veld met zandduinen van gipskristallen.

IMG_2443StripverhaalVanPlaneetTotPlaneet

Maar er is ook een aantal vellen die nog in het originele schetsboek zaten. Ze zijn tweezijdig voorzien van tekeningen en teksten. De eerste pagina is een soort van titelblad. De lekst is ‘Van planeet tot planeet’. Het is eenzijdig benut. Te zien is dat de bladen met een metalen draad vast zitten. Een draad die als een ringband is gevormd. Die draad haal ik weg want die verhinderd het inbinden. De bruine rand op de bladen lijkt uit plakbandresten te bestaan. Daar blijf ik van af. Ik ga inbinden, niet restaureren.


IMG_2444StripverhaalMetalenRingsysteemHoudtSchetsboekBijElkaar

De draad is een lange draad. Die haal ik dus door ieder gat om hem er zo langzaam maar zeker uit te halen. Als de draad te lang wordt knip ik hem af.


IMG_2445StripverhaalMetalenRingSchetsboekVerwijderd

Alleen het laatste eindje kon ik er uitdraaien. De stukjes papier die je hier ziet liggen tussen het metaal zijn niet van de bladen met tekeningen. Ze zijn denk ik van bladen die eerder uit het schtsboek zijn gehaald of (gezien de kleur) de achterkant van het schetsboek. De achterkant zit er namelijk niet meer bij.


IMG_2446StripverhaalRandMetGatenNietWegsnijden

De beschadigingen aan de bladen zijn in de loop der jaren gebeurd. Eerst wilde ik die rand met gaten en omgekrulde stukken van de bladen afsnijden. Maar de strook papier naast de tekeningen, aan de voor- en achterkant, zijn de enige stukken die ik kan gebruiken om de bladen te ‘verlengen’ met een inbindbare strook papier. Dus ik ga niets wegsnijden, iedere millimeter zal ik moeten gebruiken. Technieken om losse bladen in te binden waarover je kunt lezen, gaan bijna altijd uit van voldoende ruimte om een boek in te binden. Die is er hier niet dus die moet ik eerst maken.


IMG_2447StripverhaalBindbareExtensieAanIederBlad

Het idee is om de schetsbladen aan één kant te lijmen op een dubbelgevouwen strook karton . De vouw is dan de plaats waar gaten in gemaakt kunnen worden voor de binddraad. Na het binden kan dan het tweede uiteinde van de strook op het schetsblad gelijmd worden. Als een soort van sandwich, zonder tekening of tekst te overlappen. Omgekrulde delen van de schetsbladrand kan ik dan op zijn plaats lijmen.


Kettingbibliotheek

Is dat een bibliotheek waar je gedwongen bent om
aan een stuk door boeken te lezen?
Nee het is een bibliotheek waar men, ter bescherming
van de boeken, de boeken aan een ketting heeft liggen.

Een dergelijke bibliotheek bestaat in Nederland:
de Librije in Zutphen.

Omdat ik er binnenkort een keer wil gaan kijken, heb
ik eerst gezocht naar informatie ter voorbereiding.
Ik vond het volgende boek.

IMG_2383LotteHellingaVroegeDrukkenLibrijeZutphenDeKettingbibliotheekVanDeWalburgiskerkPhilipElchers2010

Lotte Hellinga, Vroege Drukken – Librije Zutphen – De kettingbibliotheek van de Walburgiskerk, Philip Elchers, 2010.


In de inleiding worden 4 boeken aangekondigd waarvan dit deel 1 is.
De overige delen zijn bij min weten nooit gepubliceerd. Helaas.
Het boek gaat is, zoals de naam al zegt, op de vroege drukken,
de gedrukte boeken in de bibliotheek van kort na en tijdens de
verspreiding van de nieuwe technologie: de boekdrukkunst met losse letters.

Er zit in het boek (en vooral achter het boek) veel kennis over
de boekdrukkunst en de eerste stappen daarmee.
Daarnaast worden veel boeken besproken uit de bibliotheek.
Maar daarmee stuit het boek meteen op een dilemma: er is veel kennis
maar hoe breng je dat bij een breed publiek?

De tekst van het boek is niet heel ingewikkeld. Veel van de informatie
zal voor een aantal lezers al bekend zijn. Bij de beschrijving
van de boeken ligt dat anders. Niet dat daar de tekst ingewikkeld is
maar er wordy weinig hulp geboden om uit de zoekplaatjes te komen
die dergelijke boeken vaak zijn.

Je kunt wel vinden wat er over het boek gezegd wordt maar
het is wel even zoeken. Dat is niet erg maar dan is het gelijk
een stuk minder een introductie voor een breed lezerspubliek.

Alles bij elkaar heb ik het met plezier gelezen en bekeken
en kijk ik uit naar een bezoek.

Restjesdag

Misschien is de titel niet zo vleiend voor het boek dat ik even
aan je wil voorstellen. Maar de titel zegt dan ook meer
over mijn dag dan over dit prachtige boek.

IMG_2361BonvesinDaLaRivaHetTwistgesprekTussenDeVliegEnDeMierVertalingElsJongeneelFactotumPers2023IllustratieMadeleineKuijperVormgevingDrukEnBindwerkGeertDeKoning

Ook dit boekje lag al een tijd in mijn woonkamer. Heel vaak lees ik een boek maar half en dan leg ik het weg. Niet omdat het boek niet goed is of het onderwerp me niet interesseert, nee integendeel. Vaak omdat het zo’n goed boek is, zo goed dat ik het niet wil uitlezen omdat het dan voorbij is. Als het er nog ligt, half gelezen, dan kan het avontuur nog verder. In dit geval had ik de inleiding al wel gelezen. Vandaag las ik het verhaal waar het in dit boek om gaat: Bonvesin da la Riva, Het twistgesprek tussen de vlieg en de mier. Het verhaal is een vertaling van Els Jongeneel. De uitgever is Factotum Pers, 2023. De illustratie is van Madeleine Kuijper en de vormgeving, het druk- en inbindwerk is van Geert de Koning.


De verzorging is weer top!
Het boek is zo goed ingebonden. Een plezier om door te bladeren en te lezen.
Mooi lettertype, mooi papier en interessante tekst en toelichting.

IMG_2362BonvesinDaLaRivaHetTwistgesprekTussenDeVliegEnDeMierVertalingElsJongeneelFactotumPers2023IllustratieMadeleineKuijperVormgevingDrukEnBindwerkGeertDeKoningTitelbladIMG_2363BonvesinDaLaRivaHetTwistgesprekTussenDeVliegEnDeMierVertalingElsJongeneelFactotumPers2023IllustratieMadeleineKuijperVormgevingDrukEnBindwerkGeertDeKoningEenPittigeWoordenwisseling

‘Een pittige woordenwisseling’ zo heet de inleiding op het fabelverhaal over het gesprek tussen de vlieg en de mier.


Die woordenwisseling staat in een lange en belangrijke traditie.
Die traditie is niet alleen van belang voor dit boek. Het geeft
veel context over hoe verhalen vanuit de Oudheid tot ons kunnen komen.

Zo schrijft Els Jongeneel op de pagina’s 9 en 10:

Het dispuut tussen dieren vinden we met name in dierfabels die vanaf de Oudheid circuleerden, meestal in Latijnse vertaling. De bekendste bron zijn de Fabulae Aesiopiae van de Latijnse fabeldichter Phaedrus (1e helft 1e eeuw n.Chr.). Het begin van Bonvesins dispuut tussen de vlieg en de mier – de onbezonnen, pochende vlieg die naar eigen goeddunken haar kostje zoekt en binnenkomt bij vooraanstaande lieden, maar geen voorraad aanlegt en ’s winters omkomt van de honger, tegenover de ijverige, deugdzame mier die zich door hard werken voorraad verschaft – is ontleend aan Phaedrus (IV, 23).

Phaedrus (IV, 23) is een mooie fabel van een hond die met een groot
stuk vlees in zijn bek in het water zwemt.
Hij ziet zijn weerspiegeling in het water met een groot stuk vlees
dat hij wel wil. De hond opent zijn bek om het vlees te pakken,
maar verliest het vlees dat hij in zijn bek had en bijten in
de spiegeling levert natuurlijk niets op.
Dit is een thema dat, in een andere vorm, terugkomt in de
literatuur over de mier.

Voor de moralistische uitwerking echter van de botsing tussen het deugdzame, ijverige miertje en de snoevende onbezonnen en ondeugdzame vlieg heeft Bonvesin geput uit een of meerdere bestiaria, bundels van dierenverhalen die in de 13e eeuw in zowel het Latijn als in de volkstaal circuleerden, veelal in dichtvorm. De brontekst van de bestiaria is de Physiologus, een in het Grieks geschreven collectie van (overwegend) dierenverhalen van een onbekende auteur, waarschijnlijk ontstaan in Alexandrië in de 2e of 3e eeuw. Veel van de opgevoerde dieren zijn ontleend aan de Bijbel. De oorspronkelijke Physiologus is verloren gegaan; het werk is voornamelijk in Latijnse vertalingen overgeleverd. De dierenverhalen zijn opgebouwd uit een natuurhistorische component (‘natura’ genoemd) gevolgd door een allegorische interpretatie. De allegorische interpretatie, die kenmerkend is voor de bestiaria, is gebaseerd op de door God aan Adam verleende macht over de dieren en op de daaruit voortvloeiende volwaardige kennis en naamgeving van de dieren door Adam in prelapsarische staat, zoals vermeld in Genesis 2:19-20.

NBGGenesis 2-19-20

Genesis 2:19-20, in de versie van het Nederlands-Vlaams Bijbelgenootschap.


De schepping wordt daarbij beschouwd als spiegel van geestelijke beginsels. Kennis van dieren, aldus de onderliggende gedachte van de bestiaria, verschaft inzicht in de goddelijke scheppingsorde, die ten dienste staat van het moreel en geestelijk nut van de mens. Dat spirituele nut belichten de auteurs van de bestiaria door middel van allegorisering, meestal gefundeerd op Bijbelexegese.

IMG_2365BonvesinDaLaRivaHetTwistgesprekTussenDeVliegEnDeMierVertalingElsJongeneelFactotumPers2023IllustratieMadeleineKuijperVormgevingDrukEnBindwerkGeertDeKoningWatermerk

Eerder noemde ik dit waarschijnlijk het watermerk in het papier maar het kan ook goed zijn dat dit het gevolg is van een extra handeling van de boekbinder. Een soort van blinddruk op het papier….


Zo ook bijvoorbeeld het Bestiario moralizzato di Gubbio (13e eeuw) waarmee Bonvesin waarschijnlijk bekend is geweest, aangezien het de enige van de overgeleverde bestiaria betreft waarin de vlieg als ‘exemplum’ wordt gepresenteerd.

IMG_2368BonvesinDaLaRivaHetTwistgesprekTussenDeVliegEnDeMierVertalingElsJongeneelFactotumPers2023IllustratieMadeleineKuijperVormgevingDrukEnBindwerkGeertDeKoningColofon

Alles bij elkaar een ‘restjesdag’ met bijzondere allure. Een aanrader!


Goedbedoeld (misschien), maar saai

De boeken liggen al weer een tijdje, gelezen, in de woonkamer.
Ik kwam er maar niet aan toe om ze te noemen op mijn blog.
Voor beide boeken geldt dat ze waarschijnlijk met de
beste bedoelingen gemaakt zijn: rechten voor de vrouw, tegen
discriminatie en kolonialisme en voor de natuur.
Maar goede bedoelingen maken nog geen sterk (strip)verhaal.

IMG_2356FrancoisCorteggianiGabrielAndradeFaridAmeurChiefJosephHetEchteVerhaalVanDeFarWest

Het verhaal van het volk van de Nez Percé dat wordt verdrongen door de koloninisten in Noord-Amerika en dat vlucht naar Canada. Een verhaal van Francois Corteggiani, getekend door Gabriel Andrade en met historisch advies van Farid Ameur: Chief Joseph – Het echte verhaal van de Far West. Als iemand in de titel van een boek spreekt van ‘Het echte verhaal’ dan ben je gewaarschuwd.


IMG_2357FrancoisCorteggianiGabrielAndradeFaridAmeurChiefJosephHetEchteVerhaalVanDeFarWest

Achterin het boek een historisch verslag. Als je dat leest realiseer je je meteen hoe saai het stripverhaal eigenlijk is dat er van gemaakt is. De strip slaagt er nergens in een verhaal van vlees en bloed te worden in de betekenis dat het nergens persoonlijk wordt. Het blijft een droog feitenrelaas.


IMG_2358EmmanuelSuarezHamoDeBuitengewoneExpeditieVanCorentinTregierInCongo

Emmanuel Suarez zorgde voor de tekst en Hamo voor de tekeningen van De buitengewone expeditie van Corentin Tregier in Congo, Alle denkbare goede bedoelingen worden op een grote stapel gelegd. Alleen leidt dat niet automatisch tot een goed verhaal. Het komt niet tot leven en wordt gaandeweg saai.


IMG_2359EmmanuelSuarezHamoDeBuitengewoneExpeditieVanCorentinTregierInCongoPagina15

In beide boeken is niets mis met de tekenstijl. Je moet er van houden maar beide stijlen hebben een plaats in het stripgenre. Hier pagina 15 als voorproefje.


Stripverhaal inbinden

Een paar weken geleden werd me gevraagd of ik kon helpen
door een aantal losse bladen en een aantal bladen in
een tekenblok in te binden.

Het gaat om een origineel verhaal (verhalen?), door de
tekenaar bedacht, verzonnen en uitgevoerd.
Vermoedelijk dateren de tekeningen uit het begin van de
jaren ’60 van de vorige eeuw.

De bladen zijn van een behoorlijk groot formaat en
getekend met potlood.
Het idee is dat ik een harde band om de losse vellen maak
en daarvoor koos ik handgeschept en gemarmerd papier
voor de decoratie van de platten.

IMG_2249VeroveringVanHetHeelal

Dit is een deel van een van de bladen die als titelblad zou kunnen fungeren. ‘Verovering van het heelal’. Ook te zien zijn de marmer en het schutblad. Zie ook de kartelrand aan de linkerkant. Dat is waar de ringband zat waarmee de tekenblok bij elkaar werd gehouden. De tekeningen zijn soms vuil aan de rand maar ik kan dat niet eenvoudig verwijderen dus laat ik het er op zitten.


Als schutblad een lichtblauw papier.
Over hoe ik de losse bladen kan gaan naaien denk ik nog na.
Eerst maar eens de tekst doorgenomen en een beeld vormen
van de ongenummerde bladen.

DSC09672Blad05

Alle bladen zijn door mij gefotografeerd maar ik realiseerde me niet dat toen ik de foto’s maken er wat weinig licht was. Dus dat moet misschien opnieuw. De foto geeft wel een beeld van de stijl van het stripverhaal.


Hieronder neem ik integraal de tekst op en lees je mijn
eerste bevindingen:

Blad 01 van de stapel, ongedateerd, enkelzijdig.

Beeld:

Één grote tekening met potlood van een planeet die wel iets weg heeft van onze aarde
met op de voorgrond een ruimtestation en drie ruimteschepen. Één in de vorm van een schotel en twee in de vorm van en ruimteveer als Colombia, Atlantis enz.
Tussen de ruimteschepen en de titeltekst nog een kleine planeet met ringen.

Tekst:

Deel I Hemelbestormers
Tekst en tekeningen XXX

[letters getekend, geel ingekleurd met rood accent aan de contouren]

Blad 02 van de stapel, ongedateerd, enkelzijdig.

Beeld:

Één grote tekening met een astronaut in de cockpit van een ruimteveer.
De astromnaut is gekleed in een ruimtepak met helm met een groot visier, ingegespt.

Tekst:

Verovering van het heelal

[Letters getekend, geel ingekleurd met rood accent aan de contouren]

Blad 03 van de stapel, in de tekst van dit blad staat een datum: 28 juli 1962, enkelzijdig.

Beeld:

Het blad is verdeeld in 13, rechthoekige vakken, verdeeld over drie rijen of lagen.
De openingsafbeelding beslaat 2 rijen in de hoogte en is ook de breedste tekening van dit blad.
Van de dertien vakken zijn er 3 helemaal gevuld met tekst.
De overige vlakken hebben tekening en tekst.

Vak 01 met twee tekstruimtes:

Tekstruimte 01:

“White Sands” 28 juli 1962
Deze dag zal een gedenkwaardige dag worden in de annalen van de ruitevaart……
Vandaag zal namelijk de eerste bemande sateliet-raket in haar baan rond de aarde gebracht worden

[In het verleden werden namen of aangehaalde teksten geschreven met aanhalingstekens aan het begin, onder aan de tekst, en aanhalingstekens aan het eind, boven aan de tekst. Dat kan in deze teksttool niet. De tekst lijkt geschreven in blauwe inkt, in blokletters]

Tekstruimte 02:

Op het startterrein is het onwezelijk stil…

Vak 02, rij 1, alleen tekst:

Samen met deze raket “Sagitta [geen sluitingsaanhalingstekens] worden ook twee andere ruimtevaartuigen de ruimte ingeschoten [de tekst heeft niet altijd interpunctie, afbreking van tekst en hoofdlettergebruik is interpretatie]
Deze vaartuigen zullen nooit meer op de aarde terugkeren, maar zullen voor de bouw van een “ruimtestation” dienen

Vak 03, rij 1, geen tekst.

Vak 04, rij 1, alleen tekst:

Een vuurkogel spat uiteen boven de betonnen bunker van waaruit de start geleid zal worden.
Ieder haast zich naar zijn plaats in de controlevertrekken want dit teken wil zeggen dat de start zal plaatsvinden over 2 minuten.
Binnen in de nauwe cabine bevinden zich de vier eerste ruimtevaarders waaronder ook ik,…..
die u dit verhaal vertel…..

Vak 05, rij 2, met één tekst:

Tim Rijan
Gezagvoerder
Nationaliteit: Amerikaan

Vak 06, rij 2, met één tekst:

John Wills
Dokter
Nationaliteit: Engelsman

Vak 07, rij 2, met één tekst:

Kurt Lasswitz
Technicus
Nationaliteit: Duitser

[Wikipedia:
Kurd Lasswitz (German: Kurd Laßwitz; 20 April 1848 – 17 October 1910) was a German author, scientist, and philosopher. He has been called “the father of German science fiction”. He sometimes used the pseudonym Velatus.
His first published science fiction story was Bis zum Nullpunkt des Seins (“To the Zero Point of Existence”, 1871), depicting life in 2371, but he earned his reputation with his 1897 novel Auf zwei Planeten
Toeval?]

Vak 08, rij 3, met één tekst:

En tenslotte ik, Alex Steevens
Electro-technicus
Nederlander

Vak 09, rij 3, alleen tekst:

Dit zijn degenen die – als de hele onderneming slaagt – als eersten in de baan rond de aarde zullen aankomen, waar met hulp van andere technici die naderhand komen, een “ruimte-station” genaamd “Interluna” gebouwd zal worden.

Vak 10, rij 3, twee tekstruimtes:

Tekstruimte 01:

Ondertussen telt in de controle-kamer de stemklok de seconden af

Tekstruimte 02:

15 seconden vòòr uur o….

Vak 11, rij 3, met één tekst:

14 seconden vòòr uur 0.
13 – 12 – 11 – ….

Vak 12, rij 3, twee tekstruimtes:

Tekstruimte 01:

In de raket…..

Tekstruimte 02:

Nog 9 seconden
8 – 7 – 6

Vak 13, rij 3, met één tekst:

3 seconden vòòr uur 0.

Blad 04 van de stapel, ongedateerd, enkelzijdig.

Beeld:

Er is één groot vlak voorbereid op het blad. Het vlak is ongeveer driekwart van het blad hoog en ruim een kwart van het blad breed.
In potlood staat een raket getekend die net van de grond is losgekomen.
Van de tekening is het vuur van de startraket ingekleurd en sommige stukken van de wolken die bij een lancering vrijkomen.
Ook een van de steunen die de raket tot aan de lancering in balans hielden maar die nu is weggeklapt, is getekend inclusief de verbinding die naar de raket liep.
Het kader, dat op ieder blad staat en waarbinnen de vlakverdeling voor de strip wordt aangebracht, is op het blad getekend.
De rest van het blad, binnen het hoofdkader is leeg.

Tekst:

Er staat geen tekst op dit blad.

Blad 05 van de stapel, ongedateerd.

Beeld:

Het hoofdkader is verdeeld in drie rijen (lagen) en opgedeeld in totaal 16 vakken. Twee vlakken hebben geen tekst, slechts één vlak is niet ingekleurd. De tekst- en kleurloze vlakken zijn drie verschillende vlakken.

Tekst:

[De eerste tekst lijkt direct aan te sluiten op de laatste tekst van blad 4. De tekst is minder vaak in blokletters.]

Vak 01, rij 1, met één tekst:

2 seconden voor uur 0…
Op het startterrein is het doodstil….: 1 sec voor uur 0

Vak 02, rij 1, met één tekst:

Plus 1 sec…..
reeds verheft de raket zich in een hel van vuur en rook

Vak 03, rij 1, met één tekst:

En snelt dan met een….

Vak 04, rij 1, met één tekst:

….reusachtige, steeds groter wordende snelheid weg van de aarde…..de ruimte tegemoet

Vak 05, rij 1, twee tekstruimtes:

Tekstruimte 01:

Bij de controle op de aarde….:

Tekstruimte 02:

Tot nu toe gaat alles prima
Jeff, over enkele seconden gaat de 1e trap eraf

Vak 06, rij 2, met één tekst:

Na 84 seconden….
De brandstof is verbruikt
De onderste trap wordt afgeworpen waardoor de raket +/- 75% van haar gewicht verliest.
Bereikte snelheid is nu 2x die van het geluid.
Hoogte 40 km
Afstand van basis 50 km

[Creatief gevormde tekstruimte]

Vak 07, rij 2, met één tekst:

Steeds verder verwijdert de raket zich van de aarde: de snelheid loopt nu vlug op….

Vak 08, rij 2, met één tekst:

Terwijl de inzittenden zich krommen onder de martelende versnellingsdruk

Vak 09, rij 2, twee tekstruimtes:

Tekstruimte 01:

In de controle: kamer op aarde:

[vermoedelijk was met de eerste ‘:’ een streepje bedoeld]

Tekstruimte 02:

Snelheid 800 m per sec.

Vak 10, rij 2, geen tekst.

Vak 11, rij 3, met één tekst:

Hallo Jeff, het gaat nog steeds prima vindt je niet?

[Het gebruik van de naam ‘Jeff’ is opmerkelijk. Geen van de eerdere genoemde vier astronauten heeft die voornaam. In de controlekamer zie je wel steeds twee mannen met pat in groen uniform. Één van die 2 kan ‘Jeff’ zijn.]

Vak 12, rij 3, met één tekst:

Over enkele ogenblikken zullen ze een hoogte van 1720 kilometer bereiken

Vak 13, rij 3, met één tekst:

Binnen enkele weken zal het ruimtestation dan een voldongen feit zijn, van daaraf kunnen de maan en de planeten bereikt worden

[De woorden ‘bereikt’ en ‘worden’ zijn gedeeltelijk doorgestreept?]

Vak 14, rij 3, geen tekst.

Vak 15, rij 3, met één tekst:

Op 64 kilometer hoogte is de 2e trap uitgebrand

Vak 16, rij 3, twee tekstruimtes, niet ingekleurd:

Tekstruimte 01:

Weer op aarde:

Tekstruimte 02:

2e trap af…..

Blad 06 van de stapel, ongedateerd, enkelzijdig.

Beeld:

Het betreft een blad met 14 vakken, Op veel van de vakken (11) staat een soort van centrale tekening.
Zo kun je zien dat het blad 124 seconden na de start begin met het afwerpen van eenvolgende trap en eindigd met een ruimte wandeling. Het eerste vak is op het definitief maken van de tekst compleet: complete tekening en ingekleurd.
Het tweede vak heeft een afbeelding van een raket die compleet is alleen de blauwe achtergrond is slechts voor 60% gereed. De andere 9 vakken met een tekening hebben een tekening in grijs potlood met hier en daar een element in kleur. Twee vakken hebben een achtergrond die nog niet afgemaakt is maar waar een schets al wel te zien is.

Tekst:

In de bovenste vier vakken staan tekstruimtes met daarin met potlood een tekst. Maar daarna geen tekst meer.

Vak 01, rij 1, met één tekst:

IMG_2348Detail

124 seconden nadat de 1e trap afgeworpen is valt de 2e af….

Vak 02, rij 1, met één tekst:

IMG_2349Detail

De snelheid is nu 4172 m per seconde de hoogte is 64 km afstand van Basis is 534 km

Vak 03, rij 1, met één slecht leesbare tekst:

IMG_2350Detail

Brennschlusz:

Op [ruimte open gelaten] km boven
de aarde worden de
motoren uitgeschakeld

[Wikipedia:
Brennschluss (a loanword, from the German Brennschluss) is either the cessation of fuel burning in a rocket or the time that the burning ceases: the cessation may result from the consumption of the propellants, from deliberate shutoff, or from some other cause. After Brennschluss, the rocket is subject only to external forces, notably that due to gravity.

According to Walter Dornberger, Brennschluss literally meant “end of burning,” He goes on to state, “the German word is preferred to the form ‘all-burnt,’ which is used in England, because at Brennschluss considerable quantities of fuel may still be left in the tanks.”]

Vak 04, rij 1, met één tekst:

IMG_2351Detail

de bereikte snelheid van
[lege ruimte] per uur is genoeg om
de 3e en 4e [doorgehaalde letters: ‘rak’] trap te brengen
naar de gewenste hoogte ……

Blad 07 van de stapel, ongedateerd, enkelzijdig.

Beeld:

Het is een titelpagina voor een verhaal.
Links zit een vouw in het papier van de boven- naar de onderrand.
Het is één grote tekening in potlood met een getekende titel:
‘Verovering van het heelal’.
De tekening betreft het portret van een astronaut met links van hem een planeet met ringen, een raket type ruimteveer en een ruimtevaartuig in de vorm van een schotel.
Deze keer is de titel in rood

Tekst:

De tekening is ondertekend.

Blad 08 van de stapel, ongedateerd, enkelzijdig.

Beeld:

Er was één paginavullende tekening opgeplakt op een stuk karton. waarschijnlijk het stevige deel van een tekenbloc.
Op het blad staat de titel: ‘Verovering van het heelal’.
Het is het smalste blad van deze reeks bladen.
Het plakken is gebeurd met, intussen vergeeld, plakband.
Die plakband heb ik van de rand verwijderd. Een verkleuring van de rand is op het papier aanwezig.
Die rand plakt nog steeds een beetje terwijl hij al 10 dagen ligt ‘te drogen’.
Het weghalen van het plakband heeft beschadigingen aan de tekening tot gevolg.
Aan de linkerkant zit een kleine scheur.
Op de afbeelding staan 5 planeten, 4 ruimteveren en een astronaut die bezig is met een ruimtewandeling.

IMG_2283VeroveringVanHetHeelal

Dit is het blad voordat ik het plastic en plakband weggehaald heb.


IMG_2288Detail01

Een deel van de titel. Te zien is de donkere rand die achterblijft nadat het plakband is verwijderd en de kleine beschadigingen die dit opleverde.


IMG_2288Detail02

Links is de scheur in het papier te zien. Die kan wel gerestaureerd worden.


Blad 09 van de stapel, ongedateerd, enkelzijdig.

Beeld:

Een titelblad.
Tekst ‘Verovering van het heelal’, rood gearceerd.
De tekening is met potlood, de lijnen aangezet met balpen (?).
De afbeelding betreft een astronaut die op een planeet loopt.
In de lucht een planeet en twee ruimtevaartuigen.
De pagina is aan de vier lijnen afgeplakt met plakband.
Het is een afwijkend formaat en geeft de indruk dat het de eerste pagina is van de tekenblok met daarop 10bladen met tekeningen. 8 van die tekenbladen zijn aan beide kanten gebruikt voor de strip.
Ik ben niet van plan het plakband weg te halen.


Het idee is nu om de bladen die nog aan elkaar zitten
in het originele tekenblok beter in beeld te brengen.
Dan kan ik beginnen met het inbinden.
Wordt vervolgd…..

De foto’s van Alexine Tinne

Gisteren was er een workshop bij de gelegenheid van de aanstaande opening
van de nieuwe ruimte van de nieuwe Middle Eastern Library in Leiden.
In de Universiteitsbibliotheek werden we ontvangen om foto’s te bekijken
van drie Nederlandse vroege fotografen die het Midden Oosten
en Noord Afrika als werkterrein hadden.

Stel je voor: de fotografie, net als veel grote uitvindingen is een
serie van steeds beter toepasbare uitvindingen. Daarbij vindt Louis Daguerre
in 1837 het proces dat we kennen als daguerreotypie uit.
Fotografie komt uit de laboratoria en kan breder worden ingezet.

De foto’s van Alexine Tinne zijn uit een andere tijd. Ze hebben een
zeer hoge kwaliteit. Zowel in de zin van de technische uitvoering
(scherp, helder beeld, enz) als in de zin van de interpretatie
(de uitsnede, het onderwerp, niet gemaakt in een studio, enz).
Maar ze zijn uit een andere tijd en dat zie je ook aan de teksten
bij de foto’s.

DSC09783UniversiteitsbibliotheekLeidenAlexineTinneCa1862

Universiteitsbibliotheken Leiden, foto van Alexine Tinne, circa 1862.


Dan is er een Nederlandse ontdekkingsreiziger, die, wellicht opgeleid door
de Engelse fotograaf Robert Jefferson Bingham (1824 – 1870), foto’s
maakt in Noord Afrika. In Egypte maakt Alexine Tinne haar foto’s in 1862.
Daar gaan we er een aantal van zien.

DSC09767UniversiteitsbibliotheekLeidenPresentatieMaartjeVanDenHeuvel

De presentatie vindt plaats door Maartje van den Heuvel.


De andere twee fotografen komen in een later bericht aan de orde.
Het betreffen Christiaan Snouck Hurgronje (1857-1936, Mekka) en
Albert Hotz (1855-1930, Iran).

De presentatie begint met het verkennen van de contect.
Bijvoorbeeld: het maken van een foto was ingewikkelder dan op
je scherm van je telefoon drukken. Waar leerde Alexine Tinne dat?

Er zijn onlangs een serie fiti’s gekocht die daar misschien
licht op werpen. De foto’s zijn gemaakt door de Engelsman
Robert Jefferson Bingham. In Den Haag. Er zijn foto’s bekend
van Alexine Tinne (die we gisteren niet zagen) die vergelijkbaar
of bijna hetzelfde zijn als de foto’s in deze serie.

DSC09768RobertJeffersonBinghamInterieurExterieurDenHaagRond1860

De foto’s zijn twee aan twee op een stuk papier geplakt. Ook op de achterkant zijn er foto’s te zien. Ze zijn gemaakt met het collodium proces.


DSC09769RobertJeffersonBinghamInterieurExterieurDenHaagRond1860DSC09770RobertJeffersonBinghamInterieurDenHaagRond1860DSC09771RobertJeffersonBinghamDenHaagRond1860

Deze foto’s onderscheiden zich door heel genuanceerd kleurverloop. Dat kun je heel wat beter zien als je de foto’s fysiek voor je hebt dan hier in dit bericht.


Alexine Tinne reisde door het Midden Oosten bijvoorbeeld met
C.W.M. van de Velde, een cartograaf met een militaire achtergrond.
Hij had eerder kaarten gemaakt en een boek geschreven over zijn
reis door Syrie en Palestina (dit is 1850 – 1860 en de geografische
aanduiding voor Palestina is een andere dan die we vandaag de dag
hanteren).

DSC09790UniversiteitsbibliotheekLeidenCWMVanDeVeldeMapOfTheHolyLand1858Overview

C.W.M. van de Velde, Map of the Holy Land, 1858.


DSC09791UniversiteitsbibliotheekLeidenCWMVanDeVeldeMapOfTheHolyLand1858Colofon

Het colofon.


DSC09789UniversiteitsbibliotheekLeidenCWMVanDeVeldeReisDoorSyrieEnPalestinaIn1851En1852UtrechtKeminkEnZoon1854

Een exemplaar van zijn boek: C.W.M. van de Velde, Reis door Syrie en Palestina in 1851 en 1852, Utrecht, Uitgererij Kemink en Zoon, dit exemplaat verscheen in 1854.


DSC09772UniversiteitsbibliotheekLeidenAlexineTinneCa1862VillageNegre(Soudan)

De foto’s worden soms in een boek gepresenteerd en soms op een los vel met daarop de afbeelding. Alexine Tinne, circa 1862, Village Negré (Soudan).


DSC09773UniversiteitsbibliotheekLeidenAlexineTinneCa1862FilleDeLaBaseNubie

Alexine Tinne, circa 1862, Fille de la base Nubie.


DSC09774UniversiteitsbibliotheekLeidenAlexineTinneCa1862DSC09775UniversiteitsbibliotheekLeidenAlexineTinneCa1862DSC09782UniversiteitsbibliotheekLeidenAlexineTinneCa1862DSC09797UniversiteitsbibliotheekLeidenSouvenirsDeVoyageEgypte1867AlexineTinneCa1862DSC09785UniversiteitsbibliotheekLeidenAlexineTinneCa1862PetitsNubiens

Petits Nubiens.


DSC09794UniversiteitsbibliotheekLeidenVoorbeeldACarpetLoom

A Carpet Loom (een weefgetouw). Mij staat niet mer bij wie de maker van deze foto is.


DSC09786UniversiteitsbibliotheekLeidenVoorbeeldPyramidOfDashour

Voor de context en om verschillen te kunnen zien met andere fotografen liggen er ook exemplaren van boeken zoals die werden gefotografeerd en uitgegeven door Francis Frith. De foto in het eerste boek heeft als titel: Pyramid of Dashour.

DSC09787UniversiteitsbibliotheekLeidenVoorbeeldPyramidOfDashour


DSC09796UniversiteitsbibliotheekLeidenSouvenirsDeVoyageEgypte1867DSC09784UniversiteitsbibliotheekLeidenAlexineTinneCa1862EsclaveDuSoudan

Zo verschijnen er foto’s van Alexine Tinne zoals deze ‘Esclave du Soudan’ in boeken over Egypte van de lokale fotostudio. De titel van het boek is: ‘Souvenirs de voyage Egypte’ en het boek is gedateerd als 1867. Copyright stond nog in de kinderschoenen en Alexine Tinne was al op een volgende reis.


Memorabele Momenten

Afgelopen zondag was het de laatste dag van het Jazz-festival
in Breda. Café en restaurant de Beyerd hebben en geschiedenis
met jazz, het jazzfestival en Han Hidalgo.

Het café heeft altijd een eigen programma tijdens het festival
met veel blues.
Het restaurant heeft ieder jaar een speciaal menu met
jazz-gerechten, bedacht, samengesteld en uitgevoerd onder
leiding van Han Hidalgo.

Han heeft een naam hoog te houden op het gebied van eten
en jazz. De website van ‘Bier cuisine’ is er het bewijs van.

Dus zondagavond ging ik bij De Beyerd eten en natuurlijk was
Han Hidalgo er ook. Hij had een soort van boekpresentatie
voor vrienden en kenissen. Ik zat er als een ‘gewone’ klant.
Han kwam even bij mijn tafel langs en bood me
een exemplaar van zijn boek aan:

IMG_2295MemorabeleMomentenVanATotZHanHidalgoVoorkant

Han Hidalgo, Memorabele Momenten – van A tot Z.


In ‘Memorabele Momenten’ rijgt Han plaatsen, mensen, eten,
drinken, gebeurtenissen en muziek tot één verhaal.
De rode draden zijn jazz en gerechten.

Het eten was zondagavond prima (cocktail, voor-, hoofd- en
nagerecht) en het was een plezier om het boek te mogen lezen.
Of het menu nog verkrijgbaar is weet ik niet maar ik vermoed
dat het boek te verkrijgen is via Birdy Publishing.

IMG_2296MemorabeleMomentenVanATotZHanHidalgoAchterzijde


‘Keep swinging and cookin’

Gelezen

Hoe ik op de site kwam van ‘Uitgeverij Petrichor’ weet ik niet meer,
maar hun slogan ‘Podium in boekvorm’ sprak me meteen aan.
Ik keek door hun producten en toeval wilde dat men nog maar
twee weken geleden een nieuw boek presenteerden: Kopwolven.

De beschrijving en de foto’s gaven voldoende aanleiding om
een exemplaar van dit boek te kopen.

Intussen heb ik het bekeken en gelezen en mijn ervaringen wil
ik op mijn blog delen.

IMG_2181KopwolvenUitgeverijPetrichorMartinKnaapenMarcelHerms

‘Kopwolven’, gemaakt door Martin Knaapen (tekst) en Marcel Herms (illustraties). De vormgeving van het boek is bedacht door Steven Oost en dat is gerealiseerd bij ‘Drukkerij RaddraaierSSP’ en ‘Van Heest-Patist Boekbinders’.


De beschrijving van het boek op de website is als volgt:

Kopwolven is het onderzoek van dichter Martin Knaapen naar zijn houding en gedrag, naar de andere manier en naar de berusting. De stoïcijnse filosofen hielpen hem daarbij. Het leverde hem een boek in vier delen of vier fases: grom, groei, besef en zijn. Het zijn geen waarheden, eerder gedachtenkronkels, herinneringen, plaatjes, schetsen en het bittere besef van een man die eindelijk volwassen wordt.

De samenwerking met beeldend kunstenaar Marcel Herms versterkte het verhaal. In boek en live is die samenwerking terug te vinden. In beide uitingen staan de kopwolven tegenover hen – grommen en bijten ze – tot ze getemd worden en hun makker worden.

IMG_2182KopwolvenUitgeverijPetrichorMartinKnaapenMarcelHerms

Als ik iets ‘krijg’ bij een boek dat kan dienen als een boekenlegger ben ik helemaal blij. Deze afbeelding (zit het op een stickervel?) ontving ik bij het boek.


IMG_2183KopwolvenUitgeverijPetrichorMartinKnaapenMarcelHerms

Het boek is ingebonden door het karton te laten zoals het is. Alleen op de voorzijde is met een cliché en diepdruk de titel vermeld, de makers en de uitgeverij. Eenvoudig en stoer. De rug is open gebleven waardoor je het naaiwerk en het lijmen kunt zien. De voor-, achterkant en het boekblok zijn met elkaar verbonden door een stevig zwart schutblad dat met het boekblok is genaaid en met de platten is gelijmd. Mooi.


IMG_2185KopwolvenUitgeverijPetrichorMartinKnaapenMarcelHermsIMG_2186KopwolvenUitgeverijPetrichorMartinKnaapenMarcelHermsWeldraZulJeAllesVergetenWeldraZullenAllenJouVergetenMarcusAurelius

Drie opdrachten openen het boek. ‘Weldra zul je alles vergeten, weldra zullen allen jou vergeten’ van Marcus Aurelius lijkt me de somberste uitspraak. De derde opdracht van Maria Barnas klinkt me misschien als optimistischer.


IMG_2187KopwolvenUitgeverijPetrichorMartinKnaapenMarcelHermsInhoudIMG_2188KopwolvenUitgeverijPetrichorMartinKnaapenMarcelHerms

De inhoud zijn vier delen met tekst afgewisseld met illustraties die in het begin steeds anderhalve pagina breed zijn. Om de tekst te doorgronden raadt ik je aan het boek te kopen. De prijs is voor een dergelijk ontwerp vriendelijk te noemen. De keuze van de illustraties in mijn blog is willekeurig. Die stijl spreekt mij in ieder geval erg aan.


IMG_2189KopwolvenUitgeverijPetrichorMartinKnaapenMarcelHermsIMG_2190KopwolvenUitgeverijPetrichorMartinKnaapenMarcelHermsNichtsNeuesMehrZeErwartenIMG_2191KopwolvenUitgeverijPetrichorMartinKnaapenMarcelHermsLaatsteWoord

De tekst lijkt me naar het einde optimistischer of milder te worden. Een voorbeeld is deze pagina met als titel ‘Antiheld’, maar echt zonnig is die nooit. Dat past wel bij die opdracht van Maria Barnas.


IMG_2193KopwolvenUitgeverijPetrichorMartinKnaapenMarcelHermsDeKopwolvenVanDienst


De wolf grijnst
omdat zij als geen ander
weet dat niet zij wordt gevreesd

Biblioteca Riccardiana

De tweede (en derde) bibliotheek van die dag in Florence.
Een familiebibliotheek in een prachtig gebouw, in prachtige ruimtes.

De persoon die me opving en toeliet (ik had eerder met
de bibliotheek emails uitgewisseld) gaf me een Italiaans/Engelse
gids die ik thuis helemaal doornam.
Maar bij mijn bezoek maakte ik vooral veel foto’s.
Zeker ook van de boeken maar ook van de inrichting.
De foto’s van de boeken zien er soms uit als een stilleven.

DSC05635FlorenceBibliotecaRiccardianaDSC05636FlorenceBibliotecaRiccardianaDSC05637FlorenceBibliotecaRiccardiana

Stel je eens voor dat je de sleutels kreeg en dat je al die kasten eens kon doornemen. Hoeveel tijd zou je er dan in doorbrengen? Florence, Biblioteca Riccardiana.


DSC05638FlorenceBibliotecaRiccardiana

Met Griekse dichters, denkers, kaartenmakers, schrijvers, boekbinders, verluchters,….


DSC05639FlorenceBibliotecaRiccardianaDSC05640FlorenceBibliotecaRiccardianaBoekensteun

De opstelling was zo dat men er ook les kan geven of lezingen. Voor de boeken moderne boekensteunen.


DSC05641FlorenceBibliotecaRiccardianaDSC05643FlorenceBibliotecaRiccardianaDSC05644FlorenceBibliotecaRiccardianaDSC05645FlorenceBibliotecaRiccardianaConradGessnerHistoriaAnimalium

Kort voor het bezoek aan Florence hoorde ik voor het eerst over Conrad Gessner. Hier een van zijn werken: Historia animalium.


DSC05646FlorenceBibliotecaRiccardianaLaurentiusBeyerlinckMagnumTheatrumVitaeHumanae

Laurentius Beyerlinck, Magnum Theatrum Vitae Humanae, viel me op.


DSC05647FlorenceBibliotecaRiccardianaDSC05649FlorenceBibliotecaRiccardianaDSC05650FlorenceBibliotecaRiccardianaDSC05651FlorenceBibliotecaRiccardianaDetailOfAFacsimileDanteAlighieriDivinaCommediaInfernoEPugatorio

Detail of a facsimile van Dante Alighieri, Divina Commedia – Inferno e Pugatorio.

DSC05652FlorenceBibliotecaRiccardianaDetailOfAFacsimileDanteAlighieriDivinaCommediaInfernoEPugatorioTxt


DSC05659FlorenceBibliotecaRiccardianaDSC05660FlorenceBibliotecaRiccardianaDSC05661FlorenceBibliotecaMoreniana

Dit is weer een andere bibliotheek of verzameling. Maar het bord tegen de muur spreekt van Biblioteca Moreniana. Dus daar hou ik me dan ook aan. In deze ruimte stond apparatuur om boeken te digitaliseren.


DSC05666FlorenceBibliotecaMorenianaGerardMercatorAtlasSiveCosmographicaeMeditationesDeFabricaMundiEtFabricaFiguraEditioSecundaAmsterdam1607

Gerard Mercator, Atlas sive Cosmographicae meditationes de fabrica mundi et fabrica figura, editio secunda, Amsterdam, 1607.

DSC05667FlorenceBibliotecaMorenianaGerardMercatorAtlasSiveCosmographicaeMeditationesDeFabricaMundiEtFabricaFiguraEditioSecundaAmsterdam1607Calvijn

Met onderaan bij het Meer van Geneve Johannes Calvijn.

DSC05668FlorenceBibliotecaMorenianaGerardMercatorAtlasSiveCosmographicaeMeditationesDeFabricaMundiEtFabricaFiguraEditioSecundaAmsterdam1607Txt


DSC05669FlorenceBibliotecaMorenianaDSC05670FlorenceBibliotecaMorenianaDSC05672FlorenceBibliotecaRiccardianaDSC05675FlorenceBibliotecaRiccardianaDSC05676FlorenceBibliotecaRiccardianaActaSanctorumDSC05688FlorenceBibliotecaRiccardianaIMG_2202FlorenceBibliotecaRiccardiana

De gids die ik kreeg en die ik met veel plezier gelezen heb. Als ik in zo’n bibliotheek kom dan denk ik ‘misschien eerder, een andere loopbaan moeten kiezen?’


gek, slecht en gevaarlijk om te kennen

Vorige week was het tweehonderd jaar geleden dat Lord Byron stierf.
Voor mij niet perse een bijzonder moment want ik ken
nauwelijks iets van zijn werk.
Maar het was de aanleiding voor een boek van de Stichting Desiderata:

IMG_2170StichtingDesiderataRonaldDeLeeuwWatIkOoitOokBenGeweestNuBenIkKlassiekDeInvloedVanLordByronsDoodOpDeKunsten2024

Met veel plezier las ik het boek geschreven door Ronald de Leeuw, Wat ik ooit ook ben geweest, nu ben ik klassiek – De invloed van Lord Byrons dood op de kunsten, 2024.


Eerst maar even, wie is Lord Byron? Wikipedia weet dat:

George Gordon Byron (Londen, 22 januari 1788 – Mesolongi, 19 april 1824), beter bekend als Lord Byron, was een Engels romantisch dichter en schrijver. Byrons reputatie berust niet alleen op zijn geschriften, maar ook op zijn leven vol aristocratische excessen, enorme schulden en talrijke liefdesaffaires. Lady Caroline Lamb noemde hem “gek, slecht en gevaarlijk om te kennen”.

Zelf heb ik nooit iets van hem gelezen.
Wel zag ik een kostuumdrama van de BBC dat over zijn leven gaat.
Daar komen de elementen “gek, slecht en gevaarlijk om te kennen”
uitgebreid aan de orde.

Byron


Zoals altijd is het boek heel goed verzorgd.
Een mooie band, mooi schutblad. Veel foto’s die ondersteund
worden door de tekst (of andersom).
Ook deze keer weer een speciaal voor het boek gemaakte
ansichtkaart, die goed dienst doet als boekenlegger.

Om het boek met plezier te kunnen lezen hoef je geen kenner
van zijn werk te zijn. Het is voldoende om iets te weten
van zijn leven en activiteiten. Het boek gaat
vooral over hoe zijn dood indruk maakte bij tijdgenoten
en hoe dat zijn weg vond naar muziek en vooral de
schilderkunst. Bij dat laatste komen de uitgebreide
illustraties als geroepen.

Kortom het was weer een genot!

Gifts of the Magi for Hungry Dutch(men)

Kort geleden kocht ik een boek in Engeland.
Jaren geleden kwam ik al eens op hun website en kocht
toen ook een boek. Nu weer, 2 exemplaren.
Één ingebonden en één exemplaar in losse katernen.
Ik kocht het vanwege het mooie uiterlijk.

IMG_2088InclinePressJamyMcKendrickGiftsOfTheMagi2003

De twee exemplaren van de dichtbundel van Jamie McKendrick: ‘Gifts of the Magi’ uit 2023. De blauwe band is gemaakt met paste paper waar vervolgens met goud de sterren op gezet zijn. Dat en het Zerkall-papier, was de reden om het te kopen.


Gedichten zijn een vak apart. Ze zijn niet eenvoudige
te lezen. Dus ik ben eerst eens wat achtergrond-info
gaan verzamelen:

Op DBNL vond ik een artikel van de hand van Peter Swanborn:

Tijdens Poetry International ’98 trad een groot aantal jonge en onbekende dichters op. Van twee van hen, de Braziliaanse Cláudia Ahimsa en de Noorse Gro Dahle, vindt u in deze Passionate een aantal gedichten in vertaling. Het werk van twee andere dichters die voor het eerst op Poetry te gast waren, de Braziliaan Nelson Ascher en de Engelsman Jamie McKendrick, wordt belicht in twee korte bijdragen van Peter Swanborn.
….
Jamie McKendrick is een in 1955 geboren dichter die vorig jaar zijn derde bundel heeft uitgebracht, The Marble Fly. Voor deze indrukwekkende verzameling kreeg McKendrick de Forward Prize, een van de belangrijkste poëzieprijzen in Engeland.

De aantrekkingskracht van een dichter ligt echter nooit zozeer in zijn overeenkomsten met tijdgenoten, alswel in de mate waarop hij zich van hen weet te onderscheiden. Voor McKendrick geldt dat hij zich ontwikkeld heeft tot een meester in het spel met het perspectief. In veel van zijn gedichten denkt de ik-figuur iets te ondernemen, maar in de loop van het verhaal neemt dit ‘iets’ de controle over. Ongevraagd verheft het zichzelf tot onderwerp en reduceert vervolgens de hoofdpersoon tot een (al of niet) meewerkend voorwerp.
Zo maakt in het wrange en geestige gedicht ‘Ultima Thule’ een familie in een rubberboot een uitje to the final island. Althans, men probeert het eiland te bereiken regardless of the waves chilled from world’s end. De golven hebben echter andere plannen en ook de vader van het gezelschap blijkt niet ervaren genoeg in de nobele kunst van het roeien. In de laatste strofe zijn de rollen dan ook omgekeerd: the island rowed itself away from us/ towering at the edge of time forever.
In een gedicht met als titel ‘Flying Colours’ gebeurt iets soortgelijks. De hoofdpersoon wil samen met een klein Spaans jongetje een ‘kite’, d.w.z. een vlieger oplaten though neither of us has a notion how/ it’s meant to work. Binnen de kortste keren neemt de vlieger het touw in handen, happily going nowhere. Het gevolg is dat de man en de jongen niet langer richting of snelheid kunnen bepalen: he and I are nothing but the place the kite/ has chosen us to anchor on.
Niet alleen de overgave aan onverwachte krachten is een in veel gedichten terugkerend thema, ook een fascinatie voor transportmiddelen en voor iedere vorm van reizen is kenmerkend voor McKendricks poëzie. Titels als ‘Vehicle’, ‘Flight’ en ‘Banana Boat’ zeggen genoeg. Eén gedicht, ‘Boneshaker’, is zelfs geheel gewijd aan de diefstal van een fiets.
In zekere zin verbeeldt elk van de 40 gedichten in The Marble Fly een reis. Een reis waarbij niet zozeer het reisdoel van belang is, maar des te meer het reizen zelf. Het eindpunt is vaak onduidelijk of onvindbaar en misschien is er zelfs in het geheel geen sprake van een eindpunt. Als het bestaat is het in ieder geval anders dan verwacht.
Een goed voorbeeld hiervan is het gedicht ‘Matador’, een hedendaagse versie van de mythe van Theseus, de Griekse held die in het hart van het labyrinth op Kreta de Minotaurus versloeg en vervolgens alleen de weg terug kon vinden dankzij de draad van Ariadne, the brute’s half-sister, the mistress who’d/ masterminded his escape. For reward/ he took her off to Naxos, and there he dumped her.
In het tweede deel van het gedicht bevindt Theseus zich op zee en ziet hij, wanneer zijn schip de kust nadert, een figuur aan de kliffen hangen. Volgens de mythe zou Theseus in zijn latere leven door toedoen van Hades, god van de onderwereld, aan een rots vastgroeien, maar het gedicht vermeldt dit niet. Er staat alleen dat Theseus iemand aan de rotsen ziet hangen en: Only then did the thought come home/ that the death of the monster in the maze/ was never the real object of his voyage.
Wat het doel wel is blijft onduidelijk maar zeker is dat de reis voortgezet dient te worden. Misschien moet Theseus zijn carrière als held voortzetten, misschien moet hij zijn eigen dood onder ogen zien, misschien hoeft hij alleen maar weg te lopen uit het verhaal.
McKendricks fascinaties voor enerzijds het omkeren van het perspectief en anderzijds het voortdurend onderweg zijn, lijken in zijn voorkeur voor mythologie samen te komen. Mythen stijgen boven het tijdelijke en het incidentele uit, ze zijn onpersoonlijk maar laten wel zien welke krachten in mensen werkzaam zijn. Net zoals het happily going nowhere in ‘Flying Colours’ is voor een mythe het doel minder belangrijk dan het onderweg zijn en heeft het verhaal meer betekenis dan de psychologische ontwikkeling van een bepaald personage.
McKendricks spel met het perspectief beperkt zich niet tot het verwisselen van object en subject. Een soortgelijk vervreemdend effect weet hij ook te bereiken door aan het eind van een gedicht terug te keren naar het begin. De slotregel laat hij aansluiten bij de beginregel, soms zijn ze zelfs bijna gelijk. Zo begint het gedicht ‘The One-Star’ met een taxi die wegrijdt en eindigt met een taxi die klaarstaat. De dagdroom die in de tussenliggende strofen wordt beschreven, is in wezen een reis terug in de tijd.
Als de tijd omgekeerd kan worden, is herhaling van de tijd ook mogelijk. De incidentele gebeurtenis wordt op deze manier een symbool, het gedicht als geheel een metafoor. Op zo’n moment dient zich de paradox aan die stelt dat herhaling weliswaar mogelijk (om niet te zeggen onvermijdelijk) is, maar dat uiteindelijk niets hetzelfde blijft. Bij terugkeer wordt het beginpunt anders ervaren en wat bekend werd geacht, blijkt dit toch niet te zijn.
Een van de meest grappige gedichten in The Marble Fly is ‘Six Characters in Search of Something’. In dit gedicht blijft niet alleen onduidelijk wat het ‘something’ is waar de zes karakters naar op zoek zijn, ook de betekenis van het gedicht houdt het midden tussen nonsens en tragedie. Kort samengevat gebeurt er het volgende: een vriend van de dichter ontmoet de zoon van een man die door een op IJsland verdwaalde ijsbeer is opgegeten. Deze zoon vertelt dat zijn vader op de vlucht sloeg toen hij de ijsbeer zag. Onderweg kwam hij echter een andere man tegen die recht op de beer afliep. Aan deze man gaf hij zijn wandelstok ter verdediging, niet wetende dat de ijsbeer zijn route had veranderd and reappeared on the path ahead/ of the man who now was unprotected. De tragische afloop van het verhaal is reeds aan het begin van het gedicht verteld en in dit geval keert de dichter niet terug:

There may be a moral in this story

for the man, his son, the man he met,

for my friend, for me, or even for the bear,

but if there is it’s better left unsaid.

De tekst is al van een lange tijd geleden.
Dus die moet ik nog eens goed doornemen maar als je mee wilt lezen….

Het stuk van Peter Swanborn gaat uit van drie titels:
Jamie McKendrick, The Sirocco Room, 1991
The Kiosk on the Brink, 1993
The Marble Fly, 1997

IMG_2089InclinePressManiculesHazelCorvinMarkMcKellier

Van Incline Press ontving ik ook nog een paar grappige stukken drukwerk die bij mij gaan dienen als boekenlegger. Zoals dit betoog met en over manicula. De ‘handjes’ die in middeleeuwse teksten soms in de marge van een boek verschijnen om een belangrijk stuk tekst aan te wijzen. Die handjes zijn ook in lood of zoals hier in hout te krijgen. Bijzondere van deze ontwerpen van Hazel Corvin is dat het vrouwenhanden betreft. Op de website heten ze dan ook ‘Femicule’. Ze zijn verkrijgbaar via Mark McKellier.


IMG_2090InclinePressWhatsGoodForTheBeeIsGoodForTheHive

What’s good for the bee is good for the hive (Wat goed is voor de bij is goed voor de korf).


IMG_2091InclinePressMindOutForWhatsJustAroundTheCorner

Mind out for what’s just around the corner (Let ook op de eerstvolgende stap).


IMG_2092ArseInGovernmentHungryDutchType

Het lettertype dat gebruikt is bij het drukken van de parabel heet ‘Hungry Dutch type’. Omdat ik een Nederlander ben viel me dat meteen op in de beschrijving van Incline Press. Internet geeft informatie over het ontstaan van dit lettertype. Hieronder benoem ik twee websites (er zijn er vast meer).


De website van Russell Maret uit 2016.
Nog een site met de naam ‘Making Book‘, uit 2020.
Deze tweede site vertelt waar de naam van het lettertype
vandaan komt. Het lettertype werd gebaseerd op een 17e eeuws type
gemaakt door een Nederlander. Die maakte het lettertype
voor een boek met de titel ‘Hungry Bibliophiles’.
Daar komt de honger vandaan, de honger naar boeken.

Terug naar mijn boek:

IMG_2093InclinePressJamieMcKendrickGiftsOfTheMagi2003

De titelpagina.


IMG_2094InclinePressJamieMcKendrickGiftsOfTheMagi2003Myrrh

Dit gedicht heet heel toepasselijke ‘mirre’ (Myrrh) naar een van de geschenken van de Driekoningen.


IMG_2096InclinePressJamieMkKendrickGiftsOfTheMagi2003Colophon

De ingebonden versie.


IMG_2097InclinePressJamieMcKendrickGiftsOfTheMagi2023

De sterrenhemel.


IMG_2098ColophonLosseKaternenJmieMcKendrick

Het colofon van de ongebonden versie. Ik moet nog eens goed gaan zitten voor deze bundel maar ik heb er nu al heel veel plezier aan gehad!


Herbarium

IMG_2039AlsDatMaarGoedKomt

Als dat maar goed gaat komen. Ik denk het wel. Als dit voor een echte oplossing was dan had ik de rug van Zaansch bord eerst eens 24 uur in de boekenpers gestopt. Nu ik dat niet gedaan heb krijgen de krachten van de rugbinding nog vrij spel. Intussen zit de rug al een week in klemmen en is het gedrag al beter. Aan iedere kant van de rug ga ik een plat bevestigen en die moet ik ook nog even bekleden.


IMG_2066HetMateriaal

Voor de platten val ik terug op materiaal dat ik ooit kreeg van mijn schoonmoeder. Ze was heel goed in het zelf maken van kleding en ze had nog een paar stukken textiel liggen. Ze was zuiniger dan ik want ze heeft een groter stuk stof met een paar kleine stukjes bij elkaar gebonden. De driehoek is een ander materiaal maar contrasteert mooi. Misschien kan ik daar nog iets mee.


IMG_2068RandjeIsNietMetKunststof

Het materiaal heeft een soort van kunststof bovenlaagje. Aan de rand zie je dat materiaal niet. Ik gebruik beide maar zorg er voor dat de ‘kale’ laag straks niet meer te zien is.


IMG_2069HetMateriaalKunststofBovenkant

Het materiaal is mooi. Maar stof laat zich anders verwerken dan boekbinderslinnen, perkament of leer. Ik kon deze stof eigenlijk niet snijden dus heb ik die moeten knippen. Dat is veel minder precies (tenminste als ik het knip). Mijn inschatting is dat ik geen vlieseline op de achterzijde hoed aan te brengen. De kunststoflaag zal de lijm wel vasthouden. Het zal mij nog verrassen.


IMG_2070Strijken

Eenmaal geknipt strijk ik de stukken wel. Ze hebben lang opgevouwen geleden. Zo klein dat er in deze stukken van ruwweg 23 bij 27 centimeter al vouwen zitten. Ik leg een vochtige doek op de stof en strijk die niet al te heet.


IMG_2071ZoSnijdenKnippen

Zowel voor de voor- als achterzijde een stuk op maat knippen.


IMG_2072PlattenLijmen

Gelijmd.


IMG_2073OnderDePers

Onder de pers.