Museum Voorlinden, Anselm Kiefer, Gevleugelde Fiets (dit is mijn verzonnen titel want ik weet niet meer hoe deze werken heten).
Museum Voorlinden, Anselm Kiefer, Tandem.
Museum Voorlinden, Anselm Kiefer, Fiets met kar.
Museum Voorlinden, Anselm Kiefer, Fiets.
Een aantal van de recente werken van Kiefer werden
gebaseerd op zijn eigen aantekeningen in zijn notitieboeken.
Bij deze werken kon ik maar 1 naam vinden: Journal Intime, 2023.
Daarom gebruik ik die naam voor de werken.
Museum Voorlinden, Anselm Kiefer, Journal Intime, 2023.
Als hobbybinder ben je blij met een tentoonstelling van
de boeken van Kiefer. Dan doe je het zo slecht nog niet.
De basis voor de boeken zijn grote stukken karton die op
een manier ingebonden worden die niet bedoeld is om
het boek te kunnen lezen.
Ze zijn een symbool en drager van illustraties, tekeningen
of schilderingen. Hier en daar een titel.
Museum Voorlinden, Anselm Kiefer, Ein Traum, ein Mensch, ein Ding.
Maar diepgang en zwaarte is er altijd: Anselm Kiefer, Für Georges Bataille, Le bleu du ciel (Het blauw van de lucht). Hier is het niet zomaar de vaststelling dat de lucht blauw is. ‘Le bleu du ciel’ is een roman van Georges Bataille, die voltooid is in mei 1935, maar het is een boek met een bijzondere publicatiegeschiedenis. Georges Bataille is op zichzelf al een interessant figuur waar alleen al een studie aan te wijden is.
Karton, maar waarschijnlijk soms ook triplex (of iets dergelijks) is de basis voor de boeken. Waarschijnlijk worden de platen (de boeken hebben niet echt een band, hooguit een eerste blad met titel) met gesso wit gemaakt om vervolgens te beschilderen.
Anselm Kiefer, Les cathedrales de France.
Het werk Winterreise (genoemd naar het gelijknamige werk
van Franz Schubert) is een soort van enorme kijkdoos.
De informatie van Museum Voorlinden noemt het een decorstuk.
In het werk worden schrijvers en componisten genoemd uit
de Duitstalige, romantische cultuur, maar ook
iemand als Lord Byron en Ulrike Meinhof.
Waar de Winterreise van Schubert een zoektoch is naar
de mens achter Schubert is de Winterreise van Kiefer
een zoektocht naar de Duitse identiteit (?).
Als in een kijkdoos kun je aan een kant, meestal een
van de smalle kanten, de doos inkijken.
Daarnaast bevinden zich zowel links als rechts van die
inkijk nog openingen.
Dorothea Schlegel, Hugo Wolff.
Heinrich Heine en Lord Byron.
Museum Voorlinden, Anselm Kiefer, Winterreise, 2015 – 2020.
Het is een enorm werk van Ansel Kiefer:
4 meter 70 hoog en 8 meter 40 breed.
Opgebouwd met stro, bladgoud, hout en metaal.
Museum Voorlinden, Anselm Kiefer, Aus Herzen und Hirnen, 2019 – 2020, stro, bladgoud, hout, metaal. De titel komt van een gedicht van Paul Celan uit 1951. De dichtregel waar de titel van het werk aan is ontleend is ‘Aus Herzen und Hirnen sprießen die Halme der Nacht und ein Wort von Sensen gesprochen’. Vrij vertaald is dat iets als ‘Uit harten en hersenen ontspruiten de stengels van de nacht en een woord door zeisen gesproken’.
Een aparte ruimte was ingenomen door werken die zich
in vitrines bevonden. Twee werken die in de collectie van
Museum Voorlinden zijn, waren aan deze groep toegevoegd.
Museum Voorlinden, Anselm Kiefer, Im Herbst dreht sich die Erde etwas schneller.
Anselm Kiefer, Der fehlende Büchstabe (De ontbrekende letter of De ontbrekende loden letter).
Anselm Kiefer, Die Freimaurer (De Vrijmetselaars), 2010 – 2011.
Anselm Kiefer, Ave Maria.
Toen ik de tentoonstelling bezocht was de catalogus nog niet beschikbaar. Ik had plannen om die te kopen maar 22 euro voor de tentoonstelling en 44 voor de catalogus. Veel geld. Sommige van de werken blijven daarom zonder hun naam of de creatiedatum.
Anselm Kiefer, Karfunkel fee, 2009. In mijn hoofd moet ik bij dit werk steeds denken aan de tandenfee. Maar dat schijnt niet de juiste interpretatie te zijn. Het werk zit achter glas.
Voor mij het minst interessante deel van Bilderstreit.
Natuurlijk zijn de beelden in de film spectaculair als
lood uitgegoten wordt over een canvas.
Maar bij mij komt het gemaakt en weinif esthetisch over.
Het verhaal erbij snap ik maar het plaatje klopt niet.
Museum Voorlinden, Anselm Kiefer, Für Paul Celan, 2017 – 2019.
Anselm Kiefer, Sternenfall, 1998 – 2016.
Museum Voorlinden, Anselm Kiefer, Sonnenblume, 2023.
Anselm Kiefer, Sichelschnitt, 2019.
Het werk wat ik in de vorige berichten toonde waren de
leitmotiven van de tentoonstelling in Museum Voorlinden.
Vervolgens worden de zalen vernoemd naar de werkwijze of
het belangrijkste materiaal.
Vandaag houtsnedes.
Museum Voorlinden, Anselm Kiefer, Hortus Conclusus. Op de voorgrond ligt een persoon, het alter ego van Kiefer.
Anselm Kiefer, Melancolia. Een verwijzing naar Albrecht Dürer. Die maakte een werk met dezelfde titel (Melancolia of Melencolia).
Anselm Kiefer, Der Rhein. De vorm van het werk doet me ergens aan denken. Dat beeld waar ik aan denk hoeft helemaal niet relevant te zijn maar de vorm van dit werk is zo opvallend. Misschien is dat geen toeval? Het doet me denken aan de vorm van de Kruisafneming (Rogier van der Weyden).
Deze week zag ik de film Anselm. Een documentaire in 3D.
De maker is Wim Wenders en dan is de kans groot dat je
een heel mooie film gaat zien. Poëtisch mooi zou ik
willen zeggen.
Ooit zag ik een documentaire over Ansel Kiefer en de beelden
die me bijbleven speelden zich af in Barjac, een voormalige
zijdefabriek in Zuid-Frankrijk.
Het was alsof ik naar een concertfilm zat te kijken van
Depeche Mode maar dan zonder muziek:
donker, grijs, grauw, industrieel en alles megalomaan groot.
De film van Wim Wenders is heel anders. Je ontkomt natuurlijk
niet aan de zware thema’s, de grote werken en het vele gebruik
van dokere kleuren.
Maar Wenders weet dat heel goed te compenseren door in scene
gezette opnames te combineren met oude en recente beelden.
Wim Wenders, Anselm, Das rauschen der Zeit (het haasten van de tijd).
Die in scene gezette beelden hebben heel erg de stijl van bijvoorbeeld
Erwin Olaf en dan in het bijzonder de serie ‘Hope’.
Strak, uitgebalanceerd kleurgebruik, zonder te veel emotie.
De geschiedenis toont Wenders aan de hand van archiefbeelden zoals
de kinderen die spelen op de puinhopen na WOII.
De carriere van Kiefer aan de hand van fragmenten uit interviews en documentaires.
Naast het scherm waarop ik dit bericht schrijf loopt
Copilot, de AI-oplossing van Microsoft.
De ondertitel van de film intrigeert me omdat uit de documentaire ik me
geen verwijzing naar de titel kan herinneren.
Maar die relatie lag er misschien wel, bijvoorbeeld via de
muziek. Die is geschreven door Leonard Küßner.
Maar even kijken waar Copilot me brengt.
Allereerst blijkt de titel ook de titel te zijn van
een werk van Kiefer. Ik ga op zoek.
Anselm Kiefer, Für Ossip Mandelstamm, Das Rauschen der Zeit, 2011, oil emulsion, acrylic, stone, boat propeller and lead on canvas.
Copilot over Ossip Mandelstam:
‘Das Rauschen der Zeit’ is de titel van een boek van de Russische dichter Ossip Mandelstam. Het is een verzameling autobiografische proza uit de jaren 20 van de vorige eeuw, waarin Mandelstam zijn jeugd in Sint-Petersburg beschrijft en zijn ervaringen tijdens de Russische Revolutie. Het boek bevat ook enkele van Mandelstams beroemde gedichten, waaronder ‘Tristia’ en ‘Stenen’.
Ik probeer te begrijpen waarom Kiefer zich aangetrokken voelt
tot Mandelstamm maar kom met Copilot niet verder.
Misschien zoek ik te ver (al denk ik van niet, maar
ik kan op dit moment niet meer vinden).
Het aantal werken dat Kiefer maakt moet enorm zijn.
In de film zien we wat van die werken terwijl hij er aan werkt
maar ook werken die uitgestald staan: vele ruimtes met werk,
vaak 10, 20 voorbeelden van werken met vergelijkbare thematiek.
Bijvoorbeeld boeken.
De ruimte waar gewerkt wordt is groot en de monumentale
werken staan ieder op een eigen verrijdbare kar.
De film lijkt een goede introductie of verdieping te zijn
op een bezoek aan de tentoonstelling Bilderstreit in
Museum Voorlinden.
Wolfsbohne ihr Blüten von Deutschland o mein Herz wird untrügbarer Kristall
an dem Das Licht sich prüfet, wenn Deutschland Hölderlin, Vom Abgrund nämlich… wie an
den Häusern der Juden (zum Andenken des ruinirten Jerusalems’s), immer etwas unvollendet gelassen werden muß
Es sind sieben Rosen im Haus. Unser Kind weiß es und schläft in der Ukraine, wo sie mir Vater und Mutter erschlugen
was blüht dort? Welche Blume, Mutter, tat dir dort weh mit
ihrem Namen?für Paul Celan
Hierboven zie je de tekst die op het werk ‘Wolfsbohne’ staat.
Die had ik bij het vorige bericht nog niet beschikbaar.
De werken waarmee de tentoonstelling wordt ‘ingeleid’,
worden beschouwd door de samenstellers van de tentoonstelling
als cruciaal voor het oeuvre van Kiefer.
De film Anselm van Wim Wenders bevestigt dat.
Een volgend werk is super actueel:
Museum Voorlinden, Anselm Kiefer, Der Morgenthau Plan.
Kiefer is geen helderziende. Hij wilde het absurde van Der Morgenthau Plan helder maken. Dus eerst eens bekijken wat Der Morgenthau Plan precies was.
Wikipedia:
Het Morgenthauplan was een plan voor de bezetting van Duitsland na de Tweede Wereldoorlog, voorgesteld door de Amerikaanse minister van financiën Henry Morgenthau jr.
Het bestond uit maatregelen die er voor moesten zorgen dat Duitsland nooit meer een oorlog zou kunnen beginnen. Dit zou moeten worden bereikt in drie stappen:
Duitsland zou moeten worden opgedeeld in twee (of meer) aparte staten.
Duitslands belangrijkste industriële centra en mijnbouwgebieden, waaronder Saarland, het Ruhrgebied en Opper-Silezië zouden onder internationaal beheer moeten komen, of worden geannexeerd.
Alle zware Duitse industrie zou ontmanteld of vernietigd moeten worden.
Misschien dat dit in sommige oren als een goed plan klinkt.
De langstzittende Amerikaanse minister van Buitenlandse zaken
dacht daar anders over:
In de VS betoogde Cordell Hull dat er voor Duitsland niets anders over zou blijven dan land, en dat slechts 60% van de Duitsers van het land kon leven, wat zou betekenen dat 40% van de bevolking zou sterven door hongersnood.
Het kunstwerk van Kiefer is daarom een soort van akker.
Met tarwe en daar tussen een loden boek, een stenen kruik en
een terracotta slang. Een soort toekomstbeeld van een totaal
ontmanteld Duitsland en de dood van vele mensen.
Wil je de parallel naar vandaag zien?
Ook vandaag worden we geconfronteerd met absurde plannen
(en de uitvoering ervan) gemaakt door net geklede heren
die ver weg van de plaats van actie comfrtabel leven:
= het plan van Ismail Haniyeh (politiek leider van Hamas) die
in Qatar verblijft en Mohammed Deif (militair leider van Hamas)
om onschuldige mensen die in Israel verbleven te doden of gijzelen
om de aandacht van de wereld te vestigen op hun situatie.
Vrede komt in hun woordenboek niet voor;
– het plan van Benjamin Netanyahu die de afgelopen jaren
met vooral zijn machtspositie is bezig geweest maar niet
met Vrede. Die heeft een frame nodig om zijn eigen positie
overeind te houden en kwam met het plan voor een grondoorlog
die nodig is om opnieuw ‘afschrikking’ te realiseren zodat
iedereen weer zal denken dat Israel de sterkste is.
Absurde plannen met vele slachtoffers.
De bedenkers wassen hun handen in onschuld.
De plannen worden, net als bij het Morgenthauplan, gebruikt
in de informatie-oorlog rond het conflict.
Net als toen trappen veel mensen in de vallen die door
deze heren worden opgezet met als gevolg wereldwijde
onrust en overal groepen mensen die zich tegen elkaar laten
opzetten en die vergeten dat er iedere seconde slachtoffers
vallen ter meerdere eer en glorie van de plannenmakers.
Superactueel kunstwerk.
Vrolijk wordt het niet.
Dat ik Museum Voorlinden bezocht was al te zien maar
de tentoonstelling waar ik voor ging was Bilderstreit.
Daarvan was nog niet veel te zien.
Nee, vrolijk wordt het niet.
Het is wel een goede tentoonstelling.
Veel recent werk, mooi opgesteld.
De catalogus was er nog niet.
Het werk is steeds zwaar op de hand en de overeenkomsten met
Neo Rauch worden steeds duidelijker:
de sfeer van Duitse romantiek, de interesse voor alchemie.
Op andere vlakken verschillen beiden weer.
Rauch is soort van figuratief maar Kiefer is vaker
conceptueel.
Op een site van een boekenliefhebber sprak het eerste werk
heel erg aan: stalen boekenkasten met boeken van lood.
Voorzien van zware kettingen.
De pagina’s van de boeken en ook de kaften zijn van
grote stukken lood. De kettingen hangen wel over de boeken
maar geen van de boeken liggen aan de ketting.
Boeken dienen vooral om ervaringen, bevindingen en ideeen vast te leggen. Dat kan over luchtige zaken gaan maar bij Kiefer is het bijna altijd zwaar, loodzwaar. Meteen komt de alchemie om de hoek kijken. Tovernaars die zwoegen om lood te veranderen in…….
Museum Voorlinden, Anselm Kiefer, Wolfsbohne. Een soort van eerbetoon aan Paul Celan. Een dichter die Duits als zijn moedertaal zag en die met Wolfsbohne terug denkt aan zijn Joodse moeder. De Tweede Wereldoorlog is nooit ver weg.
Paul Celan was me onbekend, dus Wikipedia:
Paul Celan (Cernauti, nu Tsjernivtsi in Oekraïne, 23 november 1920 – Parijs, rond 20 april 1970) was een Duitstalige dichter. Paul Celan was het meest gebruikte pseudoniem van Paul Antschel (De Duitse schrijfwijze van zijn Roemeense achternaam Ancel). Celan stond op de Duitse uitspraak van zijn naam: [pɑʊl ‘t͡selaːn].
Biografie
Paul Celan werd geboren in Roemenië als enig kind van Duitstalige joodse ouders. Hij leefde ook in Oostenrijk en lange tijd in Frankrijk. Zijn ouders werden door de nazi’s vermoord, hijzelf ontsnapte in een werkkamp ternauwernood aan de dood. In 1952 trouwde hij met Gisèle Lestrange, met wie hij twee kinderen kreeg, François en Eric; François overleed kort na de geboorte. Rond 1960 werden de zware en ongegronde plagiaatbeschuldigingen van Claire Goll, weduwe van de Joodse dichter Yvan Goll, sterker. Deze beïnvloedden zijn correspondentie en vervolgden hem tot zijn dood. In 1970 maakte Celan een einde aan zijn leven.Betekenis
Celan schreef in het Duits, zijn moedertaal. Door gedichten in deze taal te schrijven herdacht hij zijn moeder (zie gedicht ‘Wolfsbohne’). Naast zijn werk als dichter bezorgde hij de Duitse literatuur ook een groot aantal vertalingen van poëzie uit het Frans, Engels, Russisch, Italiaans, Roemeens, Portugees en Hebreeuws.Paul Celan wordt algemeen beschouwd als een der grootste dichters van de tweede helft van de twintigste eeuw. Hij schreef, beïnvloed door het symbolisme en het surrealisme, gedichten waarin hij op zijn eigen wijze zijn ervaringen met de Holocaust verwerkte. Een van zijn bekende gedichten is Todesfuge, waarin hij bezwerend het lot van de Joden in de Tweede Wereldoorlog oproept en zijn moeder herdenkt. Zijn poëzie wordt gaandeweg hermetischer, al bevatten veel van zijn gedichten verwijzingen naar historische en politieke gebeurtenissen.
Celan gaat spaarzaam met woorden om en schrijft op de rand van het zwijgen. Hij gebruikt gewaagde metaforen en neologismen, die hij voor een deel haalde uit lectuur van geologische boeken.
Morgen ga ik de film zien die Wim Wenders maakte over Kiefer:
Anselm.
Dus binnenkort meer over film en tentoonstelling.
De route begon in Breda, zowat recht voor de deur.
In het Valkenberg zag ik in de verte een groep
paddestoelen staan. Ik had geen idee dat die
dit weekend een soort van rode draad gingen vormen.
Dit was de groep in Breda. Vaak zie je paddestoelen in het Valkenberg op dood hout maar zo midden in het gras. Dat zie je niet ieder jaar.
Die zaterdag was het plan om naar Museum Voorlinden te gaan.
Het museum had ik nog nooit bezocht en nu met de tentoonstelling
van Anselm Kiefer leek me dat het moment om eens te gaan kijken.
Op de oprijlaan naar het landgoed kwam ik het volgende tegen:
Geen hele groep, maar een enkeling.
Binnen zag ik er meer. Zeker bij/in de Winterreise:
Museum Voorlinden, Anselm Kiefer, detail van Winterreise.
Thuis lag deze paddestoel van marsepein en chocolade als beloning voor de inspannende dag te wachten. De paddestoelroute was compleet.
Anselm Kiefer, Winter landscape, 1970, watercolor, gouache and graphite on paper.
Chang Yu (Sanyu), 1930, oil on canvas.
Houmam El Sayed, Noah, 2015, oil on canvas.
Miriam Schapiro, Egg series #6, 1961.
Mutaz Elemam, Unyielding river.
Paul Signac, The ponton de la Félicité at Asnières, Opus N143, 1886.
Sir Peter Lely, Self portrait, 1655 – 1660, black and coloured chalks.
Anselm Kiefer, Dein Blondes Haar Margarete, 1981.
Bartholomeus Spranger, Jupiter and Antiope, 1596, oil on canvas.
Ivan Kavaleridze, Monument to Artem, model, 1926.
Kleines Diptychon mit Anbetung der Konige und Kreuzigung, Schule des Herzogtums Brabant oder Luxemburg, um 1360.
Lucio Fontana, Concetto Spaziale – l Inferno, 1956, oil and mixed media on canvas.
Paul Terence Feeley, Asellus, 1964, oil-based enamel on canvas.
Pieter I Bruegel, The fall of the rebel angels, 1562, oak. Detail.
Roland Reiss, Human Nature, 2012, oil, acrylic and vinyl on canvas.
Ai Wei Wei, Map of China, 2009.
Anselm Kiefer, The orders of the night (Die Orden der Nacht), 1996, emulsion, acrylic and shellac on canvas.
Bruce Katsiff, The cabinet of Dr Foto, 1990, platinum palladium print.
Twee werken van 1 kunstenaar in 1 Kunstvaria komt niet vaak voor.
Vandaag dus wel.
Bruce Katsiff, The sleep of peace, 1988, printed 2012, platinum palladium print.
George Wesley Bellows, Pool player, circa 1921, lithograph.
Henry Fuseli, The three witches or The weird sisters, circa 1782, oil on canvas.
Paul Nash, Shellburst, Zillebeke, 1917, coloured chalks on brown paper.
Rembrandt Harmensz van Rijn, Scholar at his study, 1634, oil on canvas.
Robert de Keersmaecker, Wachten, acryl and oil on canvas.
Anselm Kiefer, Oh Halme, Ihr Halme, Oh Halme, Der Nacht, 2012.
Anthony Van Dyck, Suffer little children to come unto me, circa 1618 – 1620, oil on canvas.
Carved granite temple step (Sandakada Pahana), 1000 year old pre-Hindu stone step.
Claudio Bravo, Morteros – Mortars, 2001, oil on canvas.
Claudio Bravo, Triacuteptico paquete rojo y blanco (Red and white package triptych), 2005.
Rood/wit pakpapier triptiek.
Derrick Velasquez, Untitled #64, 2013, marine vinyl and walnut.
Face jug, circa 1862, Edgefield District of South Carolina.
Gezichtskruik, Afro-Amerikaans.
Gordon Parks, Grandi Magazzini, Birmingham, Alabama, 1956, photo.
Henri Matisse, La Gerbe (De schoof), 1953 – 1954, ceramic tiles.
Itao Shinjiro, Adjustable iron statue of hawk, before 1894, Japanese call these sculptures Jizai Okimono.
Ijzeren havik die in verschillende standen kan worden gezet.
Keith Haring, Two headed figure, 1986.
Koen van den Broek, Torque #7, Keltisch sierraad, 2013, oil on canvas.
Lucian Freud, The brigadier, 2003 – 2004.
Pair of lime-green ground, Famille-Rose vases, Jiaqing seal, marks and period, 1796 – 1820.
Roderic O’Conor, Red rocks and sea, 1898.
Spencer Finch, Shield of Achilles, Dawn, Troy, 10/27/02, 2013, florescent fixtures and filters.
The Mishneh Torah, Book of Avodah, service, on temple worship, opening panel, folio 41v, circa 1457.
Thomas Houseago, Striding figure II (ghost), 2012, bronze and steel.
William Morris, Zhejiang man from the ‘Man adorned’-series, 2001, blown and applied glass, copper, wire, metal stand.
Het is druk geweest op mijn werk de afgelopen tijd
en daarom heb ik onvoldoende tijd gehad om
regelmatig een Kunstvaria te laten verschijnen.
Ik hoop dat met deze editie daar weer verandering in te brengen.
Anselm Kiefer, Abendland (The Occident), 1991, oil, emulsion, shellac, ashes and lead on canvas.
Ik bewonder het werk van Kiefer al kiest hij een benadering
van de thematiek en materiaalkeuze die tegelijk heel passend
en provocerend is.
Dat levert eigenlijk bijna altijd een ongemakkelijk gevoel op.
Dat is knap maar rustig naar zijn werk kijken is er nooit bij.
Het begrip ‘Avondland’ roept allerlei associaties op.
Meestal wordt er Europa (Duitsland) mee aangeduid.
De cultuur die op het eind loopt.
In tegenstelling tot het Ochtendland (Azie).
Dan zijn spoorlijnen en is het gebruik van as als materiaal
voor een Duitse kunstenaar op zijn minst beladen.
‘Occident’ staat voor zonsondergang in tegenstelling tot Orient.
Augusto Marin, Qujiote y Sancho Panza, 1961, oil on canvas.
Zie hoe mooi het idee van een Spaanse molen en zijn wieken
in deze afbeelding van Don Quishot en Sancho Panza is verwerkt.
Emil Nolde, Idle sailing boats, around 1925, watercolour.
Howard Hodgkin, Venice evening, 1995, print.
Jean-Antoine Watteau, Three studies of a young girl wearing a hat, circa 1716, red and black chalk, graphite on paper.
Libation cup, Qing dynasty, 17th – 18th century, rhinoceros horn.
De hoorn van een neushoorn als basismateriaal.
Triest dat deze dieren daarvoor werden gebruikt.
Maar omdat het voorwerp al zo’n 250 jaar oud is,
mag ik daar dus gerust van genieten.
Lorenzo Lotto, Adorazione dei pastori, circa 1534, olio su tela.
Louise Bourgeois, The nest, 1994, steel.
Pablo Picasso, Woman throwing a stone, March 8, 1931, oil on canvas.
Rineke Marsman, Nr437, 2008, litho.
Sonia Delaunay, Colored rhythm, 1946, oil on canvas.
Unknown artist, Russian, Saint Basil the great and Saint Basil “The fool” adorning the Holy Trinity, 19th centuty, oil, tin and enamel on panel.
De kleuren van de omgeving.
Op de tentoonstelling Caldic Collectie in de Kunsthal in Rotterdam
viel het me op.
De enorme grote rol die de omgeving
en dan met name de kleuren van die omgeving,
spelen bij het tentoonstellen van kunstwerken.
Nederland hangt vol met de poster met de tekst ‘I promise to love you’.
Een gitzwarte foto met in neon de tekst in een hart.
In Rotterdam hangt dit werk echter tegen een witte muur.
Ik vermoed dat bij de tekst ‘I promise to love you’
Tracy Emin meer een ‘Roxanne’ in gedachten had
dam een reine maagd.
Songtekst van het nummer ‘Roxanne’ van Sting:
Roxanne
You don’t have to put on the red light
Those days are over
You don’t have to sell your body to the night
Wat overblijft is een neon kunstwerk, gemaakt in 2007,
door een kunstenares die veelvuldig de roddelbladen haalt.
De techniek is al te vaak gebruikt, de kunstenares niet serieus.
Ik zou het niet gekocht hebben.
Er is naast een uitgebreide catalogus ook een klein boekje beschikbaar om de tentoonstelling door te komen.
Jean-Marc Bustamante, Empty cages, 2003.
Lege kooitjes.
Deze foto is niet van de organisatie maar heb ik op het web gevonden.
Hij is wel van de tentoonstelling want daar stond dit werk
in een ruimte waar de muren ongeveer dezelfde kleuren hadden
als de kooitjes.
In de originele opstelling waren de kooitjes omringd
door foto’s van het uitgaansleven (volgens het boekje).
Drukke foto’s in felle kleuren kan ik me zo voorstellen.
Bijzonder is dat de tralies van het breekbare materiaal glas zijn.
Door het ontbreken van de originele foto’s en de kleur van de omgeving
ontstaan heel andere associaties.
Nu geen tegenstelling drukte – stilte maar het vervagen van het begrip kooi.
De werken die mij het meest aanspraken waren:
Berlinde de Bruyckere, Per Benedetto, 2009
Jean-Mar Bustamante, Empty cages, 2003
Tonny Cragg, Blue Horn (Axt), 1982
Ad Dekkers, Relief met afgeschuinde blokjes, 1964
Wim Delvoye, Cabinet, 1990
Stan Douglass, Hastings Park, 16 Juliy 1955, 2008
Bernard Frize, Organise, 2005
Rodney Graham, Lighthouse keeper with lighthouse model 1955, 2010
Tom Hunter, The way home from ‘Life and death in Hackney’, 2000
Anselm Kiefer, Karfunkelfee, 2008
Yayoi Kusama, Pumpkin, 2009
Ernesto Neto, Paff (turmeric), 1997
Bridgit Riley, Out there, 2004
Jan Schoonhoven, R 72-73-M-2, 1973
Sam Taylor-Wood, Sigh, 2008
De James Turrel heb ik helaas niet gezien.
Levi van Veluw, Sterling wood, 2008
Robert Zandvliet, Pyramide de cranes, 2008
Van een aantal van deze werken stelt de organisatie foto’s ter beschikking.
Die zijn hier dan ook te zien.
Aangevuld met foto’s van het web.
Helaas geen foto’s van het werk van Sam Taylor-Wood.
Deze grote videoinstallatie laat leden van een orkest zien,
het BBC-orkest, die in hun normale kleren,
een speciaal voor deze installatie geschreven werk spelen.
Het werk is geschreven door Ann Dudley (Art of noise).
Het orkest ‘speelt’ het werk zonder instrumenten.
Het betere luchtgitaar werk.
Een kleine indruk.
Ze doen dat geprojecteerd op 8 schermen die in Rotterdam
in een soort circel zijn opgesteld waar je als toeschouwer tussendoor kunt lopen.
Op 1 scherm, aan het hoofd van de opstelling,
staat de dirigent te dirigeren.
De muzikanten playbacken perfect op de muziek en als toeschouwer
kun je de verschillende partijen goed volgen.
Het treft mij bij live-uitvoeringen van klassieke muziek altijd
dat je de fysieke dynamiek van de muziek niet meekrijgt als je naar
een CD luistert. Zelfs niet als je naar een DVD kijkt.
Maar nu sta je midden in het orkest.
Ontdaan van alles wat kan afleiden.
Anselm Kiefer, Karfunkelfee, 2008, Gold paint, chemise, jesmonite, snake, bramble, concrete, acrylic, oil, emulsion, ash, shellac on canvas in steel and glass frame.
Ik was blij een werk van Kiefer te zien.
De komende tijd zal enorm veel kritiek in Nederland losbarsten
vanwege het werk dat hij oplevert aan het Rijksmuseum.
Het zou moeten gaan over Rembrandt en we weten nu al,
zonder dat we het gezien hebben,
dat het over Van Gogh gaat.
Ik stel voor dat we het werk eerst eens bekijken.
Bekijk ook eens de uitzending van 10 oktober 2010 van
Het uur van de wolf op Uitzending gemist.
Anselm Kiefer, Karfunkelfee (detail), 2008.
Bridget Riley, Out There, 2004.
Folkert de Jong, The last thinker, 2010, fotograaf Aatjan Renders.
Stan Douglas, Hastings Park, , 16 Juliy 1955, 2008.
Thomas Ruff, Substrat 13l, 2003.
Tracey Emin, I promise to love you, 2007.
24 kunstpareltjes.
Van alle tijden.
Geniet!
Alfred Stevens, In memoriam, 1858 – 1861.
Dit werk was hier al eens te zien maar het is zo prachtig.
Anselm Kiefer, Man under a pyramid, 1996.
Eigenlijk nooit lichtvoetig, altijd zwaar.
Battle of Pollilur, Seringapatam, Mysore, India, after 1780.
Dirck van Baburen, Singing young man, 1622, Oil on canvas.
Olie op doek.
Edvard Munch, Vampire II, Lithograph and woodcut in colors, 1895 – 1902.
Lithografie en houtsnede.
Elias Goldensky, Portrait of three women, circa 1915.
Twee hele mooie foto’s op een rij.
De techniek is de zogenaamde platinum print.
Eigenschap van deze techniek zijn de hele zachte tonen.
Frederick H. Evans, A sea of steps, Stairs to Chapter House, Wells Cathedral, 1903, Platinum print.
Een zee van treden. Wells Cathedral, Somerset, Engeland.
Guercino (Giovanni Francesco Barbieri), Lot and his daughters, circa 1650, Oil on canvas.
Henri Matisse, Back IV (Nu de dos, 4eme etat), Conceived in Nice, 1930.
Jackson Pollock, One (Number 31), 1950.
James A. M. Whistler, Nocturne, Venice, 1879 – 1880.
Jan Gossaert, Virgin and Child, 1527 – 1530.
Johannes Vermeer, De geograaf, 1669.
Jean Hey, Nativity au Cardinal Jean Rolin, vers 1480, Huile sur bois.
Kersttafereel, Het begint alweer tijd te worden.
Jorge L. March, El mundo de la tauromaquia, 2002, Oil on canvas.
Juan Gris, Livre pipe et verres, 1915.
Olafur Eliasson, One-way color tunnel, 2007.
Pablo Picasso, The acrobat, January 30, 1918, Oil on canvas.
Pierre Soulages, Brou de noix sur papier, 1946.
Twee werken van Pierre Soulages.
Pierre Soulages, Peinture, 1970.
Rembrandt Harmensz van Rijn, David playing the harp before Saul, 1630 – 1631, Oil on oak wood.
Rembrandt van Rijn (claimed), Tobias and his wife, 1659, Oil paint on panel.
Sinds kort toegeschreven aan Rembrandt door het
Boymans van Beuningen.
Roy Lichtenstein, Ohhh…..Alright, 1964, Oil and magna on canvas.
Vincent van Gogh, Bridge over the Seine at Asnieres, 1887.
En Vincent sluit vandaag de rij weer, zoals zo vaak.
Argusvlinder 