Nog een handvol

Posted on maart 26, 2021 by Argusvlinder

foto’s van het eerste verblijf op Santiago in Cabo Verde.
De vorige keer waren we in het archeologische museum in Praia.
Vandaar gingen we terug naar Ciudade Velha.

Ik las nog even in mijn dagboekje. Het archeologisch museum wat we bezochten stond niet op de kaartjes in de twee (!) gidsen die we bij ons hadden. “Maar we hebben het wel gevonden. Het museum was dicht vanwege de lunch. Maar een paar havenwerkers verderop gaven aan wat lawaai te maken. Dat deden we met de ketting van de poort. We werden binnengelaten. Het museum is op zich zelf een schat die zich moeilijk laat vinden maar die zeer de moeite waard is.” Dit was een gebouw in de buurt.

Dit souvenir kochten we in Assomada maar nu was er tijd het alvast op de foto te zetten. Het is nogal kwetsbaar. Het staat overigens nog steeds in de hoek met souvenirs in ons huis.

Op deze foto is het intussen 27 februari 2011. We zijn om 07:30 uur opgestaan, ontbeten met gebakken banaan. Om 08:30 was de taxi er om ons op te halen. Het vliegtuig ging om 11:15 (dus deze foto was net daarvoor) om dan om 12:00 uur in het hotel aan te komen. De vlucht duurde alles bij elkaar 25 minuten. São Filipe is de naam van de plaats van het vliegveld en het hotel. Degene die goed oplette telde 6 foto’s in dit bericht. Eén meer dan een handvol :).

Nog meer scheepswrakken

Posted on maart 23, 2021 by Argusvlinder

Naast voorwerpen uit het wrak van de Leijmuiden waren er
nog meer voorwerpen van allerlei scheepswrakken in het museum in Praia.
Het is er dus druk geweest bij de Kaapverdische Eilanden
maar tegelijk gevaarlijk.

Zilveren Realen of ‘Pieces of eight’. Spaanse munt die bekend stond als de Spaanse dollar. Afkomstig van het schip met de naam Hartwell. Het schip heeft een bewogen geschiedenis. Al op de eerste reis vond er muiterij plaats en verging het schip even later. Sindsdien zijn er drie pogingen gedaan de vracht (en aanwezig geld) veilig te stellen.

Hartwell, 1787 vergaan.

Messing leeuw. Engels exportproduct. Afkomstig van de Hartwell.

Gesp van een militair. Brons.

Dit is een ‘shako’. Een bronzen embleem voor op een hoofddeksel. Gevonden in het wrak van de Lady Burgess die op 20 april 1806 verging,

Messing beeldje. Was waarschijnlijk verguld of verzilverd. Lady Burgess,

Miss Dixon heeft de ondergang van het schip overleefd. Dit is een van de bagagelabels die aan boord was op de Lady Burgess. Dit was nummer 7 van de stukken bagage die ze bij zich had.

Dit had ik niet eerder gezien: Zweedse, koperen munten. Dales werden die genoemd. Verschillende waardes, is grootte, liggen hier in een vitrine bij elkaar. Gevonden in het wrak van een Deens schip met de naam Ernest von Schimmelmann.

Een van de munten van de vorige foto, een 2 daler stuk.

Zilveren bel afkomstig van de Leijmuiden of de Hartwell.

Spaanse koloniale munten.

Dit is een replica van een astrolabium of astrolabe. Een meetinstrument dat wordt gebruikt in de zeevaart (voor-, voorloper van onze GPS). Het origineel was van Portugese afkomst, verzilverd en had als inscriptie Nicolao Ruffo, 1645.

Naast een speciale vitrine met vondsten van zilver
is er in het museum ook een vitrine met gouden voorwerpen.

Diamond and emerald gold cross of een gouden kruis met diamanten en smaragden.

Gouden munten. Dit waren waarschijnlijk munten die een van de passagiers bij zich had. Deze en de eerdere zilveren munten vertellen ook een bijzonder verhaal over het koloniale systeem. Het Westen verkende de wereld met als eerste doel handel te drijven. Om handel te drijven heb je middelen nodig om te ruilen of kopen. Maar toen westerse landen aan land gingen in delen van de wereld (waar ze niets te zoeken hadden) was er steeds meer behoefte aan een gereguleerd systeem van betrouwbare middelen om handel te drijven maar ook om te kunnen leven in een gebied ver van huis. Landen zetten daarvoor speciale monetaire systemen op met speciaal daarvoor ontwikkelde betaalmiddelen.

In het archeologisch museum waren ook meer ‘traditionele’ voorwerpen te zien die we in verband brengen met een archeologisch museum. Alles bij elkaar een zeer interessante ervaring.

Het Archeologisch Museum in Praia (Santiago, Cabo Verde) is moeilijk te vinden.
Het gebouw maakt geen ‘open’ indruk en de poort is niet altijd open.
Met de mooie vondsten die binnen te zien zijn in dat te begrijpen.
Dus aanhouden en dan vind je een verzameling schatten
en spannende verhalen.

Nederlands VOC-schip in Kaapverdië

Posted on maart 20, 2021 by Argusvlinder

Het Archeologisch Museum in Praia is niet eenvoudig te vinden.
Denk je dat je het gevonden hebt dan moet je nog even extra
aanzetten. Het ziet er niet open of gastvrij uit maar
eenmaal binnen is het precies zo’n museum dat je
in de toekomst vaker hoopt tegen te komen.

Bij de eilandengroep Cabo Verde verging een schip en lading in 1770.
De meeste bemanningsleden wisten op tijd (al dan niet
de lading plunderend) het schip te verlaten.

Het schip heeft de naam: de Leijmuiden. Voor ieder schip (er zijn vondsten van meerdere schepen te zien) was zo’n kaart gemaakt met algemene gegevens en per tentoongesteld voorwerp een toelichting. Die toelichting daar valt soms wel iets over te zeggen. Maar dat maakt het juist leuk.

Steeds is er voor een schip een overzicht gemaakt in drie talen. Hieronder vat ik de informatie samen en vul ik het aan met gegevens die te vinden zijn op ‘de VOC-site‘.

Leijmuiden (Leimuiden) is de naam van het Hollandse schip.
Het zonk op 25 januari 1770 bij het eiland Boa Vista.
Daarbij vielen geen slachtoffers.
Het schip was onderweg van Holland naar India.
Op 29 december 1769 vertrok het schip van Texel en
strandde op 27 januari 1770.
Het werd uitgezonden door de ‘kamer’ Amsterdam en voer
onder gezag van J. H. Kinsbergen.
Het type schip is een Dutch East Indiaman, 1150 ton.

Dit is een van de voorwerpen. Dit is gelijk heel grappig. Op de toelichting staat dat dit een ‘Bible lit’ is. Dat wil zoveel zeggen als een bijbeldeksel. Die term ken ik niet. Heb er naar gezocht op internet maar kwam niet veel verder.

Maar er staan duidelijk afbeeldingen en Hollandse teksten op:

Bovenaan: Christus gedoop(t)
Daaronder: De namen van de evangelisten Mattheus en Marcus
in een voor hen typische afbeelding (Marcus lezend bv).
Daaronder: De hemelvaarts onses Heylandt Handele IV 9-10-11
Daaronder: De namen van de evangelisten Lukas en Johannes
in een voor hen typische afbeelding.
Daaronder: Christus roept de 2 broeders

Toen ben ik gaan zoeken met de tekst ‘hemelvaarts onses Heylandt’
en kwam toen op de website van het Pijpmuseum in Amsterdam.
Daar is een messing Tabaksdoos te zien, zelfde vorm, zelfde afbeeldingen
en teksten:

Dit is de detailfoto van de Tabaksdoos uit het Pijpmuseum in Amsterdam. Dit zijn de twee evangelisten Mattheus en Marcus.

De beschrijving van de Tabaksdoos op de website:

Tabaksdoos van messing met langwerpig formaat met afgeronde einden,
deksel en bodem van messing, de opstaande wand van roodkoper,
vierkakige scharnier.
Deksel in reliëf gedrukt centraal de hemelvaart van Christus met
eronder “DE HEMELVAART ONZES HEYLANDT HANDELE I.V.9.10.11”,
erboven een medaillon waarin de doop van Christus met
eronder “CHRISTUS GEDOOP” en twee kleinere velden met
“MATTHEUS” en “MARCUS”, onder “LUCAS” en “IOHANNES”,
onder scène met onderlangs “CHRISTUS ROEPT DE 2 BROEDERS”.
Doos onderzijde centraal een tafereel met eronder
“DE UYTSTORTING DES HEYLILGEN GEES HANDELE 2 V 2.3.4”,
erboven veld met doop en eronder “PAULUS GEDOOPT” en
twee kleine velden met “ADAM” en de slang met “M..IS”,
onder “PAULUS LEERT TOT ATHENEN” en twee kleine
met “SIMSOM” en “ELIAS”. Vierkakige scharnier.

Collectienummer: APM 19.892
Deelcollectie: tabacologie
Kenmerken:
techniek: gestanst
materiaal: metaal (messing)
kleur: geel
Afmetingen:
hoogte: 3,1 cm
breedte: 4,6 cm
lengte: 15,6 cm
Productie:
land: Nederland ?
Datering:
periode: 1755 – 1770
Verwerving:
aanwinst: 2009
Commentaar: Een tabaksdoos in de stijl van Iserlohn
maar vermoedelijk toch van Hollandse makelij want
het plaatmateriaal is dunner dan bij de Iserlohner dozen.
Van deze doos zijn inmiddels meerder exemplaren bekend.
Literatuur:
Duco, Don, De Hollandse tabaksdoos. Amsterdam:
Stichting Pijpenkabinet, 2012. cat. 27. Dit exemplaar.

Lim Sa porselein uit China. Eerlijk gezegd: de term ‘Lim Sa’ zegt me niets en ik kon er ook niets over vinden.

Maar bij de zoektocht naar de tabaksdoos op internet kwam ik
nog een ander interessant bericht tegen (Reformatorisch Dagblad):

VOC-goudstaaf uit museum gestolen

LEIDEN – Uit de beveiligde vitrine van Rijksmuseum Het Koninklijk Penningkabinet aan het Rapenburg in Leiden is gistermiddag rond vier uur een unieke VOC-goudstaaf gestolen. Het gaat om de enig overgebleven baar goud van de Vereenigde Oost-Indische Compagnie (VOC). De 5 kilo wegende staaf is zo’n 75.000 gulden waard. Het Rijksmuseum beheerde de staaf pas sinds 28 maart.

De dader sloeg rond vier uur de glasplaat van de vitrine kapot, greep de goudstaaf en koos het hazenpad. Vier beveiligingsmedewerkers probeerden de man vergeefs tegen te houden, maar hij gebruikte pepperspray en ontkwam. Hij ging er vandoor in een auto. De politie vond de auto korte tijd later. De wagen bleek gestolen.

Directeur M. Scharloo van het Koninklijk Penningkabinet noemt de diefstal „heel erg verschrikkelijk”. „De geldwaarde van de goudstaaf is 75.000 gulden, maar de historische waarde is niet te schatten. Het is een belangrijk stuk cultureel erfgoed dat we sinds 28 maart in ons beheer hadden.”

Het museum beheert de goudstaaf voor de Nederlandse staat, die hem heeft aangekocht. De goudstaaf maakte deel uit van de lading van VOC-schip Leimuiden dat in 1770 zonk bij de Kaapverdische eilanden. Zeven jaar geleden vond een speciaal duikteam de goudstaaf als enige van 37 goudstaven terug.

De Leimuiden was op weg naar Ceylon en liep op 25 januari 1770 vast op de rotsen van het Kaapverdische eiland Boa Vista. Het aan boord hebben van goudstaven was destijds goed gebruik: van het edelmetaal werden op de plaats van bestemming munten gemaakt, waarmee bijvoorbeeld specerijen werden betaald.

Met rechts een pantservoertuig

Posted on maart 18, 2021 by Argusvlinder

Op Tweede Kerstdag bezoeken we Praia, de hedendaagse hoofdstad van
de staat Cabo Verde en de grootste stad op het eiland Santiago.

Uitzicht op Praia. Bij een hoofdstad van een land met een ligging en bewogen geschiedenis als Cabo Verde, passen andere verwachtingen dan wanneer je, ik zeg maar wat, aan Kopenhagen denkt. Als je met open ogen rondkijkt zie je interessante dingen.

Dit is het Quartel Jaime Mota. Gebouwd in 1827 als militaire barak en nu is er onder andere een museum. Rechts staat een oud pantservoertuig (Een Russische BRDM-2, een amfibisch pantservoertuig).

Quartel Jaime Mota.

Ik vermoed een dagje vrij.

In het centrum van de stad.

Zomaar een winkel? Nou nee. ‘loja grande muralha’ betekent zoiets als ‘geweldige muurwinkel’. Let eens op het embleem op de muur.

Er was toen ook al veel te doen op Kaapverdië over de ontwikkelingshulp die de Chinese overheid gaf. Een verschijnsel in veel regio’s. Niet alleen Azië.

Hier zie ik nu een linosnede in.

Kerst op Cabo Verde

Posted on maart 16, 2021 by Argusvlinder

Het eiland heet Santiago, we waren eerst van Cidade Velha
naar het fort gelopen:
Forte Real de Sao Filipe of Fortaleza Real de S. Filipe.
Onderweg terug naar Cidade Velha besloten we de rivierbedding
van Ribeira Grande op te zoeken.

Op het eerste gezicht een gewoon huis maar kijk eens naar de decoratie onder aan het dak/boven aan de gevel: maan, ster, maan.

Geen idee wat dit was of is.

Cidade Velha ligt in het ravijn geklemd.

Dit is het begin (of einde) van de weg die we nemen. Dit zal even later overgaan in een pad.

Links van de weg stond dit bord: Sidadi Velha Kandidata a patrimoniu di umanidadi of kandidaat voor wereld erfgoed. De inschrijving was in 2009 dus ik vermoed dat dit bord van voor dat jaartal was.

In het begin staan links en rechts muren maar dan neemt de natuur het over.

Geen idee wat voor soort vogeltjes dat dit zijn maar ze zaten zo knus bij elkaar.

Men hoefde niet verder aan te dringen. Tijd om om te keren. Morgen naar Praia.

Cabo Verde

Posted on maart 9, 2021 by Argusvlinder

Net voor het begin van de bankencrisis kochten we een
ander appartement. Het oude was nog niet verkocht.
Dat verkopen van het oude appartement viel niet
mee en nadat we uiteindelijk het oude appartement
verkocht hadden en verhuisd waren, wilden we op vakantie.
Zo’n beetje met het gevoel dat we nu allemaal hebben.
Het liep tegen het eind van het jaar. De Canarische Eilanden
hebben dan wel redelijk weer maar om mooi weer te hebben
besloten we wat verder weg te gaan: Cabo Verde.
We gingen naar twee eilanden: Santiago en Fogo.

Het kwam er alleen nooit van om de foto’s op mijn blog
te plaatsen. Nu met de covid pandemie is er tijd voor.

We hadden toen geen speciaal plan: zon, lekker eten, beetje strand.
Dat was het wel.

Maar de geschiedenis kruipt waar het niet gaan kan. Dit is een kleine koperen speld met het logo van de VOC. Cabo Verde is de eerste halte van westerse ontdekkingsreizigers in de tropen. Onderweg naar Amerika of Azië kon hier voedsel en water worden ingeslagen.

Natuurlijk kwamen we ook een tentoonstelling tegen die meer informatie gaf over het verleden van Cabo Verde.

Van de vakantie hield ik een klein dagboekje bij.
Dat gaat me hopelijk helpen de foto’s een plaats te geven.
Dat verslag begint op 22 december 2011.

Gisteren zijn we als begin van onze vakantie gaan eten bij het Bredase restaurant ‘Binnen’. Het restaurant is gestart kort voor de bankencrisis in 2008. Toen zijn we er een paar keer gaan eten. Voordat dit oude pakhuis aan de haven van Breda restaurant werd was er er beneden (het restaurant zat op de 1e en 2e verdieping) een bruine kroeg: ‘Het Klapcot’ of kortweg het ‘Klap’ zoals wij het noemden. Mariabeelden en andere heiligen tegen de muren, in het midden een biljart. Men verkocht er Grolsch beugels.

Wij gingen vooral om te genieten. Dat kan daar prima. Vandaag een kleine serie foto’s om een heel klein beetje van de sfeer te proeven.

De reis verliep niet helemaal vlekkeloos. Er staan in die tijd van het jaar vaker stevige winden op het Afrikaanse vaste land. Die wind brengt heel veel zand met zich mee. Zoveel zand dat het zand kan gaan werken als schuurpapier op een vliegtuig. In plaats van een vlucht met een tussenstop op het eiland San Vincente vliegen we (na twee pogingen voor een tussenlanding) direct door naar Praia, de hoofdstad van Santiago.

De vlucht was dan misschien spannend maar bij het hotel, een paar kilometer vanaf Cidade Velha, een kleine stad 15 kilometer buiten de hoofdstad Praia was het heerlijk rustig. Mooi weer.

Het hotel zal alle maaltijden verzorgen en dat deden ze prima. Ook met Kerstmis. We waren er de enige gasten.

Dit geeft een idee van de weg naar Cidade Velha, eenvoudig te voet te bereiken.

Het centrale plein (Pillory Square) in Cidade Velha, een World Heritage Site.

Wikipedia:

Cidade Velha, hetgeen in het Portugees “Oude stad” betekent, is een stad in Kaapverdië, 15 kilometer gelegen van de hoofdstad Praia op het eiland Santiago. Cidade Velha is de oudste nederzetting op Kaapverdië en heette voorheen Ribeira Grande. Om verwarring met de stad Ribeira Grande op een ander Kaapverdisch eiland te voorkomen, is de naam gewijzigd in Cidade Velha.

UNESCO beschrijft de reden van inschrijving als
World Heritage Site:

Cidade Velha, Historic Centre of Ribeira Grande

The town of Ribeira Grande, renamed Cidade Velha in the late 18th century, was the first European colonial outpost in the tropics. Located in the south of the island of Santiago, the town features some of the original street layout impressive remains including two churches, a royal fortress and Pillory Square with its ornate 16th century marble pillar.

Argusvlinder

De avonturen van de Argusvlinder

Tagarchief: Praia

Nog een handvol

Nog meer scheepswrakken

Nederlands VOC-schip in Kaapverdië

VOC-goudstaaf uit museum gestolen

Met rechts een pantservoertuig

Kerst op Cabo Verde

Cabo Verde

Delen:

Delen:

VOC-goudstaaf uit museum gestolen

Delen:

Delen:

Delen:

Delen: