Boekreparatie roept misschien een beeld op van kapotte boekbanden,
boekbanden met vochtproblemen, vervuiling, insecten, enz.
De reparatie die ik op het oog heb is die van de dertig exemplaren
van het maandblad Kinder-Kompas.
Het gaat vooral om ezelsoren, schade als gevolg van het verwijderen
van de omslagen en schade van de nietjes.
Als die een beetje gerepareerd zijn dan ga ik ze inbinden
op de drie manieren die beschreven staan in een van die deeltjes.
Met boekreparatie of papierreparatie heb ik niet veel ervaring.
Ik ga dan ook niet proberen vlekken in het papier weg te werken of zoiets.
Maar sommige van die deeltjes liggen al ver uit elkaar en als ik niets doe
wordt dat alleen nog maar erger.
Dus vorige week, voor mijn carnavalsgriep, heb ik reparatiepapier gekocht.
In drie gramgewichten. Om ervaring op te doen.
Drie vellen Tengusho Kashmere heb ik gekocht. Dit is het lichtste papier. Slechts 11 gram. Japans papier. Washi.
Wikipedia:
Washi of washipapier is een soort papier gemaakt van de vezels uit de bast van gampibomen, van de mitsumatastruik of van de papiermoerbei. Daarnaast kan washipapier ook gemaakt worden van bamboe, hennep, rijst of tarwe. Washipapier werd voor het eerst in Japan vervaardigd. De naam washi komt van het Japanse wa (Japans) en shi (papier). Het is een traditioneel product dat met de hand gemaakt wordt.
Twee vellen Kozo High, van 44 gram. Dat komt van de drie soorten, qua gewicht het dichtst tegen het papier dat is gebruikt om het Kinder-Kompas op te drukken.
Een vel Sekushi Banshi Tsuru van 25 gram.
Graag ga ik zelf ervaren wat de verschillende eigenschappen zijn
van deze papiersoorten.
Er wordt veel, heel verschillend, geschreven over Japans papier.
Tot nu toe heb ik nergens een volledig en betrouwbaar overzicht gezien
van Japans papier en zijn toepassingen.
Hier liggen de drie soorten, op elkaar en op een donkere achtergrond. Je ziet al wel direct de kleurverschillen. Het is allemaal wit (of zoiets). Het meest rechtse papier is het witst. Te wit voor wat ik ga repareren. De zwaardere soorten zijn geler en dat past beter bij het Kinder-Kompas.
Er zijn zoveel Japanse papiersoorten in zoveel gramgewichten dat ik niet
de illusie heb hiermee een compleet beeld te krijgen maar door de exemplaren
van Kinder-Kompas gaat dit denk ik goed werken.
Nu heb je voor een reparatie ook lijm nodig.
Ik wil weer gebruik gaan maken van een lijm gebaseerd op bloem.
Die kun je zelf maken.
Daarvoor vond ik een recept:
Dit komt uit een boekje geschreven door Margot Rosenberg and Bernd Marcowitz. Dat boekje heet: The care and feeding of books – Old and new. Met als ondertitel: A simple repair manual for book lovers. Een mond vol: De verzorging van boeken – oud en nieuw. een eenvoudig handboek voor liefhebbers van boeken. Dat is mijn vertaling.
Volgens Merriam Webster:
care and feeding:
the providing of what is needed for sustenance, well-being, or efficient operation
De tekst van het recept is als volgt:
In a double boiler over medium-high heat, mix 2 tablespoons of white flour with 2 tablespoons of water.
Ster gently as the mixture warms.
Add another 8 tablespoons of water. Mix well.
Cook for about 5 minutes, stiring to prevent limps from forming.
The paste is ready when it’s thick and opalescent,
moving against your spoon or spatula like a gummy buttercream frosting.
Remove it from the stove and let the brew cool.
Net als bij echte oude recepten is het probleem met deze tekst
dat er nogal wat ruimte is voor eigen invulling.
Vooral omdat er nogal wat voorkennis voor nodig is die soms erg
cultuur bepaald is.
Wat staat er zoal:
Een ‘double boiler’ is een au bain-marie. Een systeem waarbij je
gebruik maakt van twee pannen: een om water te verwarmen
en een tweede om het echte product in te bereiden.
Daarbij wordt pan twee verwarmd door het warme water in pan een.
Dat gebruik je typisch om heel voorzichtig dingen te verwarmen.
Maar voor lijm vindt ik dat wel wat vergezocht.
Terug naar de tekst:
Verwarm twee eetlepels bloem met twee eetlepels water op een niet te hoog vuur.
Roer het mengsel zachtjes terwijl het warm wordt.
Voeg dan nog eens 8 eetlepels water toe. Goed mengen.
Kook het voor 5 minuten en blijf roeren om er voor te zorgen
dat er geen klonten ontstaan.
De lijm is gereed als hij dik is en opalescerend (kleurend als een opaal),
het bolt op tegen je lepel of spatel als kleverige crème voor op een taart.
Haal het van het vuur en laat afkoelen.
Wikipedia:
Opalescerende materialen vertonen vrij sterke verstrooiing van zichtbaar licht. Kenmerkend is dat zij in de richting van de lichtbundel en loodrecht daarop verschillende kleuren vertonen.
Leuk boek trouwens:
Margot Rosenberg and Bernd Marcowitz: The care and feeding of books – Old and new.
Maar het recept is me te ingewikkeld.
Ik vind deze wikihow-website duidelijker.
Het volgende boek dat ik nog eens nagekeken heb op reparaties van papier
is dit:
Josep Cambras, Het complete handboek Boekbinden.
Daar wordt geadviseerd om als je Japans papier wilt gebruiken om scheuren
in papier te repareren, je het Japanse papier beter met je handen op maat
kunt scheuren dan knippen of snijden. Dan blijven de vezels in het
Japanse papier beter intact.
Vermoedelijk is dat een betere methode van snijden en knippen als je
na het plakken en drogen het te veel aan Japanse papier gaat weghalen
met schuurpapier.
Het reparatiepapier gaat natuurlijk voor verdikking zorgen en als je
dat in een bestaand boek doet dan kan dat al snel problemen opleveren.
Dan wil je zoveel mogelijk het toevoegen van dikte voorkomen en dus schuren.
dan is het optimaal gebruik van de structuur van het reparatiepapier
iets wat ik me kan voorstellen.
Maar voor mijn toepassing hoef ik me daar niet meteen druk over te maken.
Op de drie ‘bindwijzes’ die er besproken zijn in de deeltjes
kom ik een volgende keer nog op terug.
Argusvlinder 