Mijn Bandzetter verfijnd: Precisie in het inbinden

Als het op het laatst fout gaat met het inbinden van
een bandzetter, dan is het bij mij meestal
dat het boekblok scheef in de band komt.
Niet iedereen ziet dat meteen, maar ik wel.
Zeker als ik naar de boeken kijk die ik zelf ingebonden heb.
Al een tijdje denk ik na over hoe ik dat eenvoudig kan voorkomen.
Daarom heb ik voor De Krater een manier bedacht
die ik nu wil uitproberen.

Voor een cursus edelsmeden heb ik een vlaktas gekocht.
Het is een blok staal, 10 bij 10 centimeter en een paar
centimeter hoog.
Je kunt het ook een aambeeld noemen, of een stuk spoorbiels gebruiken.

De vlaktas weegt behoorlijk wat en als ik hem op de boekband
leg blijft de boekband beter liggen en kan ik de zijkant van de blok
gebruiken als de ‘vangrails’ waar de rug van het
boekblok tegen gaat komen.

IMG_6935BoekbindenGerwinVanDerWerfDeKraterVlaktasKneeplatjeDriehoeken

De vlaktas ligt op de boekband. Met een kant langs de kneep, precies op de plaats waar de rug van het boekblok moet komen. Aan de bovenkant van de boekband ligt het witte kneeplatje. Voldoende op de boekband om een marge te hebben gelijk aan de marge aan e onderkant van het boek. De driehoeken houden het latje op zijn plaats.

Later kocht ik kneeplatjes. Die gebruik ik
altijd om bij de basis van de boekband de ruimte tussen de
platten en de rug te bepalen.
Dit keer gebruik ik een van deze latjes als buffer
tussen de buitenrand van de boekband en het boekblok
tijdens het lijmen. Om het kneeplatje op zijn plaats te houden
gebruik ik twee metalen driehoeken die zelfstandig blijven
staan.

IMG_6936BoekbindenGerwinVanDerWerfDeKraterAllesStaatGereedOmTeLijmen

Alles ligt gereed om te gaan lijmen.

IMG_6937BoekbindenGerwinVanDerWerfDeKraterAchterplatGelijmd

Het boekblok met het met lijm ingesmeerde schutblad ligt al op de boekband. Deze keer veel rechter dan bij vorige pogingen.

IMG_6938BoekbindenGerwinVanDerWerfDeKraterVlaktasGrensVoorVoorplat

Ik verplaats de vlaktas naar de voorkant van het boek. Ik leg hem tegen het achterplat aan zodat als ik dadelijk, na het met lijm insmeren van het voorplat, het boek sluit, de twee platten recht boven elkaar komen.

Tussen boekblok en gelijmd schutblad leg ik bakpapier om
het vocht van de lijm uit het boekblok te houden. Vooral
van belang als het boek ligt te drogen in de boekenpers.

IMG_6939BoekbindenGerwinVanDerWerfDeKraterBakpapier

Voor een eerste test met de Vlaktas en Kneeplat ben ik tevreden.

Van den vos Reynaerde

Al een tijdje was hier niets meer te zien
over het inbinden van Van den vos Reynaerde.
Het werk lag niet stil maar ik heb een paar zijpaden
bewandeld om na te denken en te experimenteren met
hoe ik de titel op de eikenhouten platten van het boek ga zetten.
Het idee is om op een licht perkament de titel te schrijven,
met de hand, daaronder dan een stukje donker perkament
aan te brengen en dat dan met stroken messing vast te zetten.
Maar mijn metaalbewerkingsvaardigheden zijn zeer, zééér beperkt.
Mijn gereedschap is ook niet wat het moet zijn voor
metaalbewerking. Als de coronacrisis voorbij is ga ik eens op
een cursus bij een metaalbewerker.

IMG_2925VanDenVosreynaerdeMijnMetaalbewerkersKwaliteitenZijnBeperkt

Het messing blik is best te knippen maar recht knippen is iets anders. Daarbij vervormt het metaal. Mijn aambeeld is een stuk ijzer dat is bedoeld om op een pers blokken tekst vast te zetten zodat het bij het afdrukken niet gaat verschuiven. Maar uiteindelijk ben ik er in geslaagd een recht stukje te maken. Daar heb ik zelfs al een gat in gekregen om het straks met een spijker vast te kunnen zetten.


IMG_2930VanDenVosreynaerdeBeideIntegraleKapitaalbandenGereed

Intussen zijn de integrale kapitaalbanden ook af. De bindwijze staat beschreven in het boek van Peter Goddijn.


IMG_2959VanDenVosReynaerdeEvenOefenen

Met een bamboe pen en zwarte inkt wil ik de titel ‘Van de vos Reynarde’ op het perkament schrijven. Op het perkament staan nu nog wat hulplijnen. hopelijk gaan die er straks, als de inkt goed droog is weer makkelijk af.


IMG_2960VanDenVosReynaerdeMetBamboepen

Dit gaat het worden.


IMG_2961VanDenVosReynaerdeMetTweeLaagjesPerkament

Dan passen en meten. Je ziet dat ik onder de strook perkament (naturel geit) een stukje donkerder perkament heb liggen.


IMG_2962VanDenVosReynaerdeTitelPlaatjeEvenPassenMetMessing

Het idee is om dat straks vast te zetten met twee strookjes messing. Aan beide kanten een strookje. Vastgezet met messing spijkertjes.