Tijdens de vakantie op Menorca wilden we ook
naar Museu de Menorca. Het museum is gehuisvest
in een voormalig klooster in Mahon en heeft
de belangrijkste collectie oudheden van het eiland.
Onderdeel daarvan is een voorwerp dat aan een stier
doet denken en invloeden vanuit de Griekse eilanden
zou kunnen onderbouwen.
Dat had ik graag gezien.
Bij het museum aangekomen was het goede nieuws
dat de entree gratis was maar het slechte nieuws was
dat de vaste collectie tot ergens volgend jaar niet te zien is.
Daarvoor in de plaats was er een tentoonstelling met werk
van Pasqual Calbó I Caldés (1752 – 1817).
Zo heeft ieder nadeel weer een voordeel.
Pasqual Calbó I Caldés bleek een interessant persoon te zijn.
Hieronder vat ik zijn tijd en zijn leven even kort samen.
De informatie is afkomstig uit de mooie catalogus
(in Spaans, Catalaans en Engels).
De drietalige catalogus.
In 1712 bezet Engeland Menorca. Dat wordt internationaal
bevestigd in Artikel 11 van de Vrede van Utrecht (!)
De Engelsen (Anglicaans) geven de inwoners veel vrijheid.
Zo wordt Mahon een vrijhaven, wordt de inquisitie onderdrukt en
blijft het Catalaans de taal van het eiland.
Hierdoor ontstaat er veel handel en blijven mensen uit allerlei
landen wonen in Mahon. Zo ook de voorouders van Calbó.
De handel brengt welvaart en er ontstaan een bourgeoisie.
De ontwikkeling van Ciutadella remt af.
De vrije handel brengt boeken en ideeën en kunstenaars.
In 1752 wordt Pasqual Calbó I Caldés geboren.
Van 1756 tot 1763 bezetten Franse troepen Menorca. Daarna
komen de Engelsen terug.
In 1770 gaat Pasqual Calbó naar Italië en Oostenrijk. Hij bezoekt
Venetië, Rome en Wenen. In de tijd van de Verlichting krijgt de
kunstenaar hier zijn opleiding.
In 1780 gaat hij terug naar Menorca.
In 1782 wordt Menorca dan Spaans bezit.
In 1787 gaat Pasqual Calbó naar Havanna in Cuba, New Orleans en
Santa Domingo.
In 1790 keert hij terug naar Menorca en legt zich naast het schilderen
toe op les geven. Eerst in schilderen maar later in heel uiteenlopende
onderwerpen. Zijn studies liggen vast, in zijn handschrift,
in een groot boek.
In 1798 zullen de Britten het eiland nog drie jaar bezetten maar
daarna gaat het eiland weer over in Spaanse handen.
Op 12 april 1817 overlijdt Pasqual Calbó I Caldés.
Bij de beschrijving van de werken die ik hier laat zien volg ik de Engelse toelichting uit de eerder genoemde catalogus. Pasqual Calbó I Caldés, Self portrait, circa 1776 – 1778, pencil on paper.
Dit en het volgende werk vormen een stel. Dit zijn de portretten van een broer en zus. Beide met een hondje. Dit is veel vrijer dan het classicisme dat voor deze tijd opgang maakte. Pasqual Calbó I Caldés, Portrait of Francesc Pauli I Soliveret, 1781, oil on canvas.
Pasqual Calbó I Caldés, Portrait of Antonia Pauli I Soliveret, 1781, oil on canvas. Okay het is misschien geewn groots schilder maar wat mij aanspreekt is dat iemand in betrekkelijke isolatie, kunstenaar wordt, naar Wenen en Venetie gaat en later naar New Orleans. Daarna gaat hij zich ook nog aan wetenschap wijden. Boeiend!
Pasqual Calbó I Caldés, Dance of the negroes in Santo Domingo, circa 1788 – 1790, oil on canvas. De meeste schilderijen van Nederlandse schilders van taferelen in de kolonieen hadden andere onderwerpen.
Nog een fascinerend onderwerp: Pasqual Calbó I Caldés, The wig seller in Santo Domingo, circa 1788 – 1790, oil on sheet metal. Een pruikenverkoper. Je ziet de man een pruik op een borstbeeld poederen terwijl kinderen vol aandacht toekijken.
Pasqual Calbó I Caldés, Portrait of Angela Segui I Poly, 1810, oil on canvas. Portret van een rijke Menorcaanse. Verbeeldt ze piano/clavecimbel te spelen met haar rechterhand?
De toelichting op dit werk op papier is interessant maar volgt later nog eens een keer. Pasqual Calbó I Caldés, The card players (An interesting game), circa 1790 – 1812, ink, watercolour on paper.
Twee werken die op de tentoonstelling precies anderom hangen dan ze in de catalogus staan afgebeeld. Het zijn twee werken maar ze krijgen samen een titel. Pasqual Calbó I Caldés, Woman with baskets returning from the market, circa 1790 – 1812, watercolour on paper. op de titel is wel wat af te dingen. De vrouw die daadwerkelijk een mand draagt met vis (rechts) valt wel onder de titel. De andere vrouw is een rijkere vrouw. Heeft misschien met de markt te maken maar de afbeelding verwijst daar niet naar.
De grote verrassing. Pasqual Calbó I Caldés, Didactic works (Treatises), circa 1803 – 1812, sepia ink, charcoal, iron gall ink on paper.
De binding laat duidelijk zien dat het om individuele handschriften gaat die pas na het maken van de handschriften een keer zijn samengevoegd.
Het boek ligt open bij een verhandeling over lensen en de lichtval.
Pasqual Calbó I Caldés, een individeel blad. Ik denk dat het een blad is uit ‘A treatise on civil architecture’ is. Het blad met als titel ‘Columns’. Maar dat is een gok.
Nog een andere blik op het boek.
De binnenplaats van het voormalige klooster.
Een trapgat in het museum.
Argusvlinder 