Silk Roads: Expanding Horizons II

Posted on september 2, 2025 by Argusvlinder

Na een soort van valse start de vorige keer, ik werd afgeleid
door een bewering over een voorwerp waar ik vragen bij had,
ga ik nu het bericht dan op de reguliere manier afronden

Niet dat er in dit deel van de tentoonstelling niet ook
vraagtekens te zetten zijn. Maar deze keer maakt men duidelijk
dat het niet om aannamens gaat maar je gedachten de vrije
loop laten.
Het ivoren voorwerp is prachtig. Er is echter geen enkel bewijs
dat het ivoor afkomstig is van een geschenk van Harun al-Rashid
(Kalief uit de dynastie van de Abbasiden).

Maar fantaseren dat Karel de Grote een olifant kreeg met
de naam Abu al-Abbas, en dat na het overlijden van de
olifant van een slagtand het betreffende voorwerp
is gemaakt is leuk en spannend.
Maar dat maakt het nog niet waar en het voorwerp ondersteund
op deze manier de boodschap van de tentoonstelling niet.
Dat is jammer.

Waar de tentoonstelling sterk begon (met Japan en Korea),
daar dreigt het nu veel zwakker te worden.
Maar genoeg gezegd. De voorwerpen blijven prachtig.

Londen, British Museum, Silk Roads, Gilded container, England or Northern France, AD 700. Helaas is de foto minder scherp.

Cylindrical ivory container, probably Aachen, Germany, early AD 800.

Een fascinerend voorwerp: Whale ivory decorated casket, prpbably Northumbria, England, found in Auzon, France, early AD 700, Adoration of the Magi.

Cloaked figures and animal-human hybrid.

Roman army attacks Jerusalem.

Silk Roads: arrival of Islam

Posted on juli 16, 2025 by Argusvlinder

Londen, British Museum, Silk Roads, Lustre (Metallic glaze) bowl with a priest, Egypt (probably Cairo), 1050 – 1100.

DSC00347LondenBritishMuseumSilkRoadsFatimidSplendourTxt

DSC00348LondenBritishMuseumSilkRoadsFatimidNetworksTxt

DSC00349LondenBritishMuseumSilkRoadsTheBookOfStrangeArtsAndVisualDelightsorBookOfCuriositiesEgyptAbout1190-1210CopyOfWorkFrom1020-1050

The book of strange arts and visual delights or Book of curiosities, Egypt, about 1190 – 1210 (copy of a work from 1020 – 1050)

Christian Cross, Monastery of San Millán de la Cogolla, La Rioja, Spain, late AD 900s, ivory.

Mohammad ibn al-Saffar, Astrolabe, Cordoba, Spain, 1026 – 1027.

Silk Roads: Connecting continents

Posted on juli 1, 2025 by Argusvlinder

De zijderoute(s)-tentoonstelling is in kleine secties ingedeeld.
Soms gaat het over een land, zoals het begin over Japan, en soms
gaat het over een idee. Zoals in dit bericht over continenten
die met elkaar verbindingen aangaan.

We zijn in het gebied rondom de Middellandszee aangekomen.

Londen, British Museum, Silk Roads, Golden necklace and earrings with sapphires, emeralds and pearls, gevonden in Asyut, Egypt, about AD 500 – 600.

Ivory diptych *tweeluik), probably Rome or Ravenna, Italy, AD 530.

Er was nog veel meer ivoor te zien, panelen van een mand. Markell casket panels, Rome, Itay, about AD 420 – 430, ivory.

Life of the Buddha in Greek (in latijn: The life of Barlaam and Joasaph), probably made in Cyprus, 1050 – 1150 (it’s a copy ofan older work from about 1000 – 1028).

Copilot:

Wie waren Barlaam en Joasaph?
Barlaam en Joasaph zijn legendarische christelijke heiligen, maar hun verhaal is eigenlijk een boeiende herschrijving van het leven van Boeddha, aangepast aan een christelijke context.

Het Verhaal
Joasaph was een Indiase prins, zoon van koning Abenner, die fel tegen het christendom was.
Astrologen voorspelden dat Joasaph ooit christen zou worden, dus hield zijn vader hem afgezonderd van de wereld.
Toch ontmoette Joasaph de kluizenaar Barlaam, die hem onderwees in het christelijk geloof.
Joasaph bekeerde zich, doorstond beproevingen, en bracht uiteindelijk zelfs zijn vader tot bekering.
Beide mannen trokken zich later terug in de woestijn om als monniken te leven.

Boeddhistische Oorsprong
De oorsprong van dit verhaal ligt bij het leven van Siddhartha Gautama, de Boeddha.
De naam Joasaph komt van het Arabisch Yūdhasaf, dat weer afgeleid is van het Sanskriet Bodhisattva.
Via vertalingen in het Perzisch en Arabisch bereikte het verhaal het christelijke Westen, waar het als een heiligenlegende werd doorgegeven.

Invloed in de Middeleeuwen
In de middeleeuwen was het verhaal bijzonder populair in Europa.
Het werd opgenomen in de Legenda Aurea, een beroemd middeleeuws boek over heiligenlevens.
Het verhaal beïnvloedde zelfs westerse literatuur, zoals bepaalde scènes in Shakespeare’s werken.

Ik had mezelf nog nooit de vraag gesteld hoe het maken van
ivoren voorwerpen uit de slagtand van een olifant precies werkt.
Op de tentoonstelling was er een plaat over gemaakt:

Het Jaar 1000 – Nederland in de Ottoonse wereld

Posted on februari 8, 2024 by Argusvlinder

Het jaartal lijkt een beetje willekeurig gekozen maar
de toelichting in de 4-delige podcast en op de
tentoonstelling overtuigd.

Veel voorwerk met een nauwkeurigere datering van de stukken
dan een tijdvak op ‘stijlkenmerken’, leidde tot een
prachtige tentoonstelling.

De vier delen van de podcast verlopen een beetje stroef maar
ze ijn wel informatief. De twee aanvullende podcasts (deel
5en 6) zijn erg dun qua inhoud. Marketing-dun. Je zou zeggen:
‘dat heeft zo’n tentoonstelling toch niet nodig’.

Rijksmuseum van Oudheden, Kistje met vlechtwerk en dieren, Maastricht, Schatkamer van de Sint-Servaasbasiliek, 1000 – 1100, ivoor.

De strukken in de eerste vitrine maken meteen veel indruk. Jachthoorn ‘Olifant’ met jachtscenes en vlechtwerk uit de Mariakerk in Utrecht, 1000 – 1100, ivoor, gemaakt in Zuid Italie. Direct valt je ook niet alleen op de mooie stukken maar ook op de internationale dimensie.

Reliekhoorn met beslag met dieren en maskers, Maastricht, Onze-Lieve-Vrouwebasiliek, 900 – 1000, runderhoorn en zilver (Uiteindes zijn uit de 19e eeuw).

Fragmenten textiel met leeuwen uit de ‘Noodkist’met de botten van Sint Servaas, 900 – 1000, gemaakt van zijde in Centraal Azië.

De tentoonstelling gaat je versteld doen staan.
Ga kijken, de tentoonstelling duurt extra lang.
Of hoe deze blog in het oog om de volgende afleveringen
bij te kunnen houden.

Bargello – ivoor

Posted on september 30, 2023 by Argusvlinder

Handel in ivoor is terecht verboden maar de ivoren
voorwerpen die er al eeuwen zijn kun je nog wel
bewonderen.

Dit ‘mandje’ of kistje is oud maar is toch al een copie van een eerder voorbeeld: Florence, Bargello, Rosette casket with putti dancing and fighting, second half of the 14th century. Northern Italy (Adriatic area, medieval copy of Byzantine casket. Bone and wood.

Een deel van een boekband. Zonder verdere info over het boekblok weet ik niet of het in deze positie is gebruikt of als een leporello. Maar zo zie je meer. Book cover with open volutes (a volute is a spiral, scroll-like ornament), about mid 12th century, France (Burgundy or Normandy), ivory.

Ditych with scenes from the life of Saint Paul and with Adam in the Garden of Eden, 4th – early 5th century, Milan or Rome, ivory. Ivoren tweeluik met links scenes uit het leen van de heilige Paulus en rechts het paradijs met allerlei dieren en Adam. De olifant is er zo leuk ‘tussen geduwd’ (rechts onder het midden).

Left-hand leaf of the diptych of Consul Anicius Faustus Albinus Basilius, 541, Rome (?), ivory. Linkerhelft van een tweeluik van een consul. Zijn naam staat bovenaan geschreven.

Wikipedia:

Anicius Faustus Albinus Basilius was een patriciër en de laatste niet-keizerlijke consul van het Romeinse Rijk.

Basilius behoorde tot een belangrijke aristocratische familie. Waarschijnlijk was hij de zoon van de Faustus Albinus, die in 493 consul was. Op 1 januari 541 werd Basilius tot consul benoemd in Constantinopel, als de laatste niet-keizerlijke persoon die dit ambt zou vervullen. Keizer Justinianus I schafte het ambt de facto af vanaf 542. Na het consulaat van Basilius werd er nog tot 565 doorgeteld (post consulatum Basilii), en tot 668 ging men dan verder met wie de huidige keizer was – tot en met Constans II namen alle keizers bij het begin van hun regeerperiode voor korte tijd nominaal het consulschap op zich.

In 546 was Basilius in Rome. Samen met Bessas, ook Patriciër en tevens magister militum, ontvluchtte hij toen die stad, omdat Totila, koning van de Ostrogoten de stad veroverde. Met verschillende andere aristocraten vertrokken ze naar Constantinopel.

Bord voor spelletjes. Op beide kanten kan gespeeld worden. Ik verontschuldig me meteen voor de slechte kwaliteit van de foto met tekst. Gaming board, Burgundy or Flanders, about 1450 – 1480. Ivory, bone and wood. partly tinted (gekleurd).

De schatkamer die Huis Bergh is

Posted on september 18, 2021 by Argusvlinder

Kasteel Huis Bergh is een grote schatkamer.
Ik ging er deze week naar toe voor de tentoonstelling
‘Kracht van kronieken’. Een tentoonstelling over boeken.
Maar ik werd overvallen door de veelheid van kunstvoorwerpen
met heel uiteenlopende kwaliteit.
Grote verrassingen.

Kasteel Huis Bergh is lang geleden gekocht door
een Twentse industrieel (Wikipedia):

Van Heek is een Nederlandse textielfamilie, die samen met de familie Ten Cate (wier textielfabriek werd opgericht in 1762) gezien kan worden als de grondleggers van de Enschedese textielindustrie.
Leden waren betrokken bij de oprichting van het Rijksmuseum Twenthe, en de Stichting Huis Bergh.
Het kasteel Huis Bergh en alle bijbehorende bezittingen kwamen in 1912 in eigendom van Jan Herman van Heek.

Per toeval zag ik een schilderij met een fantastisch kapsel.
Het is geschilderd door een van de vrouwen in de familie van Heek:

E. A. Jordaan-van Heek, Maria Theresia van Oostenrijk, (Engelberta Auguste (Bertha) Jordaan-van Heek), circa 1910 – 1930.

Maar de Italiaanse en Duitse schilderijen wekten de meeste aandacht. School van Rimini, Gekruisigde Jezus met Maria en Johannes. 1e helft 14de eeuw.

Domenico di Michelino, Maria met kindje Jezus, Florence, circa 1450.

Taddeo di Bartolo, De verschijning van Franciscus in Arles, Siena, 1403.

Kasteel Huis Bergh, ontvangstzaal. Een van de hobby’s van de familie Van Heek wordt meteen duidelijk.

Naast de schilderijen zijn er nog andere collecties. Er staan prachtige houten kasten en kisten. Er is een hele verzameling ivoor. Er is van alles te zien.

Nog is 1941 is het kasteel voor een groot deel verwoest door een brand. Dit zijn de originele delen van de grote deuropening in het kasteel.

Anonieme schilder uit de regio Brussel, Portret van een karmeliet, fragment van een drieluik. 1515 – 1525.

Houten trap in de ontvangstzaal.

Minnekistje, houten kistje met ivoor bekleed, Zuidelijke Nederlanden, 2e helft 15e eeuw.

Zelfde kistje, bovenaanzicht.

Onbekende Zuid Duitse schilder, De geseling van Jezus, circa 1500.

Er zijn nog een paar hoogtepunten te bewonderen in Huis Bergh en in dit boek kun je veel interessants teruglezen over de manier waarop de stukken in de collectie kwamen en hoe men tot de vaststelling van maker en het onderwerp kwam. Er is een Nederlandse versie van dit boek beschikbaar. Voyages of discovery in the collections of Huis Bergh, onder redactie van Anneke de Vries.

Argusvlinder

De avonturen van de Argusvlinder

Tagarchief: ivoor

Silk Roads: Expanding Horizons II

Silk Roads: arrival of Islam

Silk Roads: Connecting continents

Het Jaar 1000 – Nederland in de Ottoonse wereld

Bargello – ivoor

De schatkamer die Huis Bergh is

Delen:

Delen:

Delen:

Delen:

Delen:

Delen: