La Vita è Gustosa zoals Fernand Léger hem had kunnen maken

Het kostte me erg veel tijd, gisteravond en vandaag, om
tot een in mijn ogen goede oplossing te komen met Copilot.
Daarom heb ik de laatste stappen zelf gedaan met Paintshop Pro.
Dit is het resultaat.

07LaVitaèGustosaFernandLégerArgusvlinder

Eindelijk kan je het dan hebben over de zaken waar het over moet gaan: is het geel te bleek, had er nog een derde kleur bij gemoeten, staan er niet te veel objecten bij de figuur, enz.


De smaak van het leven tussen een sleutel en Léger

ik heb twee foto’s gemaakt die ogenschijnlijk niets met elkaar
te maken hebben.
Een foto van een gevonden sleuteltje.
Het lijkt een goedkoop hangertje.
Op de andere staat een pizza met tomaat, chorizo en kappertjes.

IMG_6960GevondenSleuteltjeIMG_6959PizzaVanDeWeekTomaatChorizoKappetje

Hoe breng je die twee zaken bij elkaar in één verhaal
van 100-150 woorden? Je vraagt het Copilot.

Eerste resultaat:

Lara staarde naar het sleuteltje in haar hand. Het zag eruit als niets bijzonders—een eenvoudig hangertje, waarschijnlijk verloren door iemand die het nauwelijks miste. Maar toen ze het sleutelhangertje omdraaide, viel haar oog op een kleine gravure: La Vita è Gustosa. Haar Italiaans was roestig, maar ze wist genoeg—het betekende iets als Het leven is smaakvol.

Hongerig en nieuwsgierig besloot ze het te vieren op haar favoriete manier: een pizza. Ze bestelde haar gebruikelijke—tomaat, chorizo en kappertjes—en terwijl ze een hap nam, kwam een herinnering boven. Dat sleuteltje leek precies op het hangertje dat haar grootvader haar gaf toen ze klein was. Een hanger die ooit aan een oude kast hing in zijn pizzeria. Zou het écht…? Ze glimlachte. Soms vonden verloren dingen hun weg terug. Soms, zelfs via een pizza.

Een keuze uit één is geen keuze dus vraag ik
om nog een tweede resultaat. Copilot biedt dat zelf meteen aan.

01LaVitaèGustosaElegant

Wat vind je ervan? Wil je dat ik het aanpas?

graag het is wel erg sentimenteel

Tweede resultaat:

Tom staarde naar het kleine sleuteltje dat hij op straat had gevonden. Een goedkoop ding, waarschijnlijk van een kluisje of een dagboek. Maar wie weet—misschien was het wel de sleutel tot iets bijzonders.

In gedachten verzonken stapte hij zijn favoriete pizzeria binnen en bestelde zijn gebruikelijke: tomaat, chorizo en kappertjes. Terwijl hij wachtte, speelde hij met het sleuteltje en mompelde: “Wat als dit toegang gaf tot de ultieme geheime pizzarecepten?” Hij grijnsde bij de gedachte.

De pizzabakker zag hem en knikte naar het sleuteltje. “Ah, dat lijkt wel op het hangertje dat we aan onze geheime voorraadkamer hebben hangen,” zei hij met een knipoog. Tom trok een wenkbrauw op. “Geheime voorraadkamer?”

Hij had geen idee of de man serieus was, maar één ding wist hij zeker: hij zou nooit meer hetzelfde naar pizza kijken.

Heel erg creatief vind ik het allemaal niet.
Je ziet in beide verhalen dezelfde elementen terugkomen:
een vrouw is hoofdpersoon in verhaal 1. In 2 een man,
dan volgt een beschrijving van voorwerp 1 en het vinden,
dan volgt een overgang naar voorwerp 2,
dan volgt een beschrijving van beschrijving van 2 en
wending.

De werkelijkheid is al bijzonder genoeg.
Op donderdag ging ik naar mijn werk.
Meestal werk ik van huis uit, maar af en toe ga ik
naar kantoor. Het kost verhoudingsgewijs veel (reis)tijd
en geld. Effectief is het ook niet. Mensen besteden
veel tijd aan kletsen over voetbalwedstrijden,
de huisdieren en allerlei andere onderwerpen.
Je werk wordt daar niet beter van, wel duurder.

Maar goed, soms moet je.
Toen ik het plein overstak zag ik iets liggen tussen de
kasseien. Echt, die basaltblokken liggen bij mij voor de deur.
Eerst liep ik door. Er was genoeg maar niet te veel
tijd om de trein te halen.
Omdat ik het voorwerp, een sleuteltje, in gedachten al op
of aan een binnenkort te maken boekband zag,
raapte ik het op en stak het in mijn zak.

Na mijn werk wil ik niet te veel tijd besteden aan eten.
Ik heb bijvoorbeeld ook een blog die veel tijd vraagt.
Maar sinds kort heb ik pizzabodems ontdekt die bijna gereed zijn.
Ik hoef ze alleen te beleggen met iets en dan een paar
minuten in een oven die op temperatuur is.
Deze donderdag werd het een pizza met saus, kleine tomaatjes,
plakjes chorizo en een restantje kappertjes — simpel en snel,
precies wat ik nodig had na een lange dag.

Dat is het werkelijke verhaal rond de twee foto’s dat ik
door het avontuur met Copilot kan uitbreiden met een paar
afbeeldingen die Copilot maakte en één foto die ik vandaag
maakte.
Het sleuteltje zag er op de foto vuil uit, vond ik.
Daarom ligt het nu in water met afwasmiddel.

IMG_6983SleuteltjeInAfwaswater

Intussen ben ik met Copilot afgedwaald naar afbeeldingen maken van
‘La Vita è Gustosa’. De spaghetti op de eerste poging brachten me
op het idee om te vragen om een verfijning in de stijl van Fernand Léger.
De resultaten heb ik als illustratie bij dit bericht gebruikt.

02LaVitaèGustosaModern03LaVitaèGustosaFernandLéger04LaVitaèGustosaFernandLéger05LaVitaèGustosaFernandLéger06LaVitaèGustosaFernandLéger

Ik ben nog niet tevreden.
De drie kleuren zijn prima maar er zijn nog steeds
te veel kleurvlakken die niet onafhankelijk van de
figuur en objecten zijn aangebracht zoals in het latere
werk van Léger het geval is. Dat vind ik nou
juist zo mooi.

De vraag om nog een versie van de afbeelding te maken
kost erg veel tijd. Terwijl Copilot aan het werk is,
denk ik bij me zelf:
“Zou Léger eerst de kleurvlakken schilderen en daarna pas
de figuren en objecten of andersom?”

In een andere sessie antwoord Copilot:

Fernand Léger stond bekend om zijn unieke benadering van kleur en vorm binnen het kubisme en later het mechanische kubisme. Zijn techniek was niet altijd uniform, maar hij had een sterke voorkeur voor het scheiden van kleur en vorm, waardoor zijn werken een dynamische en gestructureerde uitstraling kregen.

In veel van zijn schilderijen lijkt hij eerst de grote kleurvlakken te hebben aangebracht, waardoor een krachtige basis werd gelegd. Vervolgens werkte hij de figuren en objecten uit met duidelijke contouren en zwarte lijnen, waardoor ze zich scherp aftekenden tegen de achtergrond. Dit gaf zijn werk een bijna grafische kwaliteit, waarbij de vormen en kleuren afzonderlijk een sterke impact hadden.

Het duurde te lang voor een volgende versie van
‘La Vita è Gustosa’ kwam.
Ik probeer morgen opnieuw.

Een uitnodiging om dieper te kijken

IMG_6893KijkjeOpBredaAchterDeFacades

Een foto gemaakt in Breda. Op een stralende zondag, alleen was het onderwerp niet de blinkende façade van de binnenstad maar een spiegeling in een raam. Een uitnodiging om dieper te kijken.

Op het eerste gezicht leek het een gewone weerspiegeling—de muren, daken, schoorstenen en een klein stuk van de lucht. Maar toen Thomas stil bleef staan en zijn ogen liet dwalen over het glas, merkte hij iets op. De vormen in het raam waren meer dan een reflectie, ze waren een puzzel van verleden en heden.

Het café achter de ruit had al jaren gesloten, maar in de spiegeling leek het nog steeds te leven. Binnen zag hij vage contouren van tafels die er misschien nooit hadden gestaan, een lamp die flauw schemerde, alsof de avond pas net begon. Was het een echo van wat ooit was, of een illusie van zijn eigen herinneringen?

Zijn vingers gleden langs het kozijn. Een fragment van een affiche was nog zichtbaar achter het glas—een oude aankondiging van een voorstelling die allang voorbij was. Hij glimlachte. Alles hier, elke reflectie, elk detail, droeg een verhaal. Maar niet voor iedereen. Alleen voor degenen die de tijd namen om te kijken, om te zien wat verborgen lag tussen de lagen van het beeld.

Hij zette een stap achteruit en maakte een foto. Niet van het raam, niet van de straat, maar van het moment waarin het verleden en het heden elkaar kruisten. Een uitnodiging om dieper te kijken.


De foto is van mij.
De eerste allinea ook.
De titel en de overige tekst hebben Copilot en ik uitonderhandeld.

14 januari: Mab’ath

Dat het vandaag een Islamitische feestdag is wist ik niet
maar daar kwam ik hier in Chittorgarh achter.
Er was harde muziek en ik zag iemand bezig in een grote schaal
op het vuur. Dus ging ik eens kijken.

IMG_5328IndiaRajasthanChittorgarhMabaAthIMG_5329IndiaRajasthanChittorgarhMabaAth

Als ik ze goed begrepen heb is de meest rechtse persoon op de foto verantwoordelijk voor de muziek (zie boxen op de achtergrond). Die muziek kan ik hier in het hotel horen als ik dit schrijf.

IMG_5330IndiaRajasthanChittorgarhMabaAth

Even verder op was men ook al bezig met het opwarmen/koken van melk. Of er ingredienten inzitten kon ik niet zien.


In het hotel even naar Copilot:

What’s the name of the Islamic feast on 14 january?

On January 14, 2025, the Islamic feast is Maba’ath. This day marks the beginning of the Holy Prophet Muhammad’s mission of propagating the message of Almighty Allah. It’s a significant observance in the Islamic calendar.

Is there anything specific you’d like to know about this feast or any other Islamic observances?

They celebrate by making food with milk?

The celebration of Maba’ath doesn’t have a specific tradition of making food with milk. However, different Islamic feasts and observances can have various culinary traditions depending on the region and culture. For example, during Eid al-Fitr, it’s common to prepare sweet dishes like Sheer Khurma, which is made with milk, dates, and vermicelli.

If you’re interested in learning more about specific foods associated with Islamic celebrations, I’d be happy to share more details!

I need a raincoat II

De interpretatie van Copilot van het woord ‘avontuurlijker’
leidde tot een soort Harry Potter-invalshoek.
Daar was ik niet naar op zoek.
“I need a raincoat” roept een sfeer op die om een serieuzere
invulling vraagt.

Vandaar dat ik het nog een keer probeer met als verwijzing de
film ‘Brief encounter’. Een film uit 1945 van David Lean
waarin een getrouwde man een getrouwde vrouw kort ontmoet,
terwijl ze elkaar eerder niet kenden.
Een relatie tussen twee mensen die op dat moment beide
getrouwd zijn met anderen was maatschappelijk onacceptabel.

Dus iets wat op het eerste gezicht oppervlakkig is:
twee mensen die elkaar spreken, een vogeltje geklemd achter
een reclamebord, kan een diepere invulling krijgen.

Graag een short story van 500 regels in het Nederlands dat begint met “I need a raincoat,” en dat gaandeweg uitlegt hoe bijgaande foto te verklaren is vanuit het verhaal. Ik zoek een avontuurlijk verhaal op een manier die doet denken aan de film “Brief Encounter” zonder dat plot over te nemen.

Copilot:

“I need a raincoat,” fluisterde hij tegen zichzelf terwijl hij door de drukke straten van de stad liep. De regen viel met bakken uit de hemel en de wind rukte aan zijn jas. Hij zocht naar een schuilplaats, ergens waar hij even kon opwarmen en tot rust kon komen.

Aan de overkant van de straat zag hij een klein, uitnodigend café. Hij haastte zich ernaartoe en duwde de zware deur open. Een warme golf van koffiegeur en zachte muziek begroette hem. Hij schudde het water van zijn jas en keek om zich heen op zoek naar een vrije tafel.

In een hoek zag hij een vrouw zitten, verdiept in een boek. Er was iets aan haar dat zijn aandacht trok; misschien was het de manier waarop haar ogen af en toe dromerig naar buiten staarden, alsof ze iets of iemand zocht. Hij besloot de gok te wagen en liep naar haar toe.

“Pardon,” begon hij, “is deze stoel vrij?”

Ze keek op, enigszins verrast, maar knikte toen. “Ja, ga je gang.”

Hij nam plaats en bestelde een koffie. Terwijl hij wachtte, probeerde hij een gesprek te beginnen. “Is het oké als ik hier zit? Ik kon nergens anders een vrije plek vinden.”

Ze glimlachte. “Natuurlijk. Het is zo’n weer vandaag dat iedereen binnen schuilt.”

Ze raakten aan de praat en ontdekten al snel dat ze meer gemeen hadden dan ze ooit hadden gedacht. Hun gesprekken gingen over alles, van favoriete boeken tot levensdoelen. De tijd leek voorbij te vliegen, en voor ze het wisten, hadden ze uren in het café doorgebracht.

Terwijl ze zich klaarmaakten om te vertrekken, zag hij iets vreemds aan een paal hangen, net buiten het café. Het was een handgemaakt stoffen duifje, zorgvuldig genaaid en met geborduurde vleugels. Het zag er verloren en eenzaam uit, bungelend aan de paal naast een bord van de parkeerapp RingGo.

“Wat is dat?” vroeg hij, wijzend naar de paal.

Ze draaide zich om en haar ogen werden groot. “Dat… dat is van mij! Ik had het gemaakt voor een speciaal iemand, maar ik verloor het een paar dagen geleden. Wat doet het daar?”

Samen liepen ze naar de paal en haalden het duifje voorzichtig naar beneden. Ze hield het dicht tegen haar borst en keek hem dankbaar aan. “Dank je wel. Dit betekent veel voor me.”

Hij glimlachte. “Het lijkt erop dat dit duifje ons beiden iets heeft gebracht vandaag.”

Vanaf dat moment waren hun levens onlosmakelijk met elkaar verbonden. Ze bleven elkaar ontmoeten in dat kleine café, hun band werd sterker met elk gesprek en elke gedeelde glimlach. De stad met zijn regen en parkeerborden werd een stille getuige van hun groeiende avontuur.

Je ziet dat Copilot steeds terugvalt op teksten die ergens anders
al gevormd zijn. In dit voorbeeld de plot van de film.
H/zij slaagt er niet in de drie elementen: quote, film en foto echt
tot een natuurlijke eenheid te maken.
Natuurlijk breit h/zij die elementen wel aan elkaar maar het wordt
niet echt een verhaal.
Het sturen van de output is ook best ingewikkeld en als je weet
waar je naar toe wilt, kun je het misschien beter
zelf proberen te schrijven.
Verder ‘doet’ Copilot weinig met de ingredienten. Ze worden bijna
letterlijk overgenomen maar er ontstaan geen nieuwe invalshoeken
of ideeën. De interpretatie van de vogel als een engel (zie eerste
bericht) leek creatief maar bleek niet meer dan een ‘leesfout’.
In deze versie van Copilot zie je niet welke bronnen er gebruikt
zijn bij het maken van het verhaal. Had ik misschien moeten vragen…

I need a raincoat

De afgelopen dagen was ik in Londen.
Er is een tentoonstelling in het British Museum met als titel
Silk Roads (let op de laatste ‘S’).
Maar dit bericht heeft daar niets mee te maken.
Het heeft te maken met een foto die ik er maakte op straat.
Terwijl ik terug liep naar mijn hotel zag ik een soort
van pop, geklemd tussen een parkeerbord en de paal
van de verkeerslichten. De pop was een vogel.
Geen idee waarom het daar was of wat het moet betekenen.

Als ik een paar dagen weg ben neem ik mijn iPod mee, nog
zo’n heel oud model, een clickwheel.
Daar staat best veel muziek op en ik val goed in slaap
bij de Counting Crows. ‘Across a wire’ werkt erg goed.
In het nummer ‘Raining in Baltimore’ komt de zinsnede
‘I need a raincoat’ vaak terug.
De tekst is onbegrijpelijk maar dat het deprimerende muziek
is, dat is wel duidelijk.

“This circus is falling down on its knees,
The big top is crumbling down,
It’s raining in Baltimore fifteen miles east,
Where you should be, no one’s around.
I need a phone call,
I need a raincoat,
I need a big love,
I need a phone call.”

Wat zou AI nou maken van ‘I need a raincoat’ en
mijn foto? 500 woorden.

IMG_3180INeedARaincoatLonden

Londen, pay to park.


Eerste vraag:

Kun je een kort en avontuurlijk verhaal schrijven dat begint met een quote van de Counting Crows ‘I need a raincoat’ en dat de foto verklaart. 500 worden in het Nederlands

Short story:

“I need a raincoat,” zong hij zachtjes terwijl hij door de straten van de stad liep. De lucht was grijs en dreigend, en de eerste druppels regen begonnen al te vallen. Hij trok zijn kraag omhoog en versnelde zijn pas, op zoek naar een schuilplaats.

Plotseling viel zijn oog op een klein, wit figuurtje dat aan een paal hing. Het was een handgemaakt engeltje, zorgvuldig geborduurd met groene en gouden draad. Het hing daar, half verborgen achter een bord dat reclame maakte voor een parkeerapp genaamd RingGo. “Pay to park with your phone,” stond er in grote letters op het bord. Hij glimlachte om de ironie; zelfs engelen moesten tegenwoordig betalen om te parkeren.

Hij stapte dichterbij om het engeltje beter te bekijken. Het was duidelijk met liefde gemaakt, misschien door een kind of een grootouder. De regen begon nu harder te vallen, en hij voelde een drang om het engeltje te beschermen tegen de elementen. Hij keek om zich heen, op zoek naar een plek waar hij het veilig kon opbergen.

Terwijl hij daar stond, hoorde hij een zacht geritsel achter zich. Hij draaide zich om en zag een klein meisje, niet ouder dan zeven, met grote ogen naar hem kijken. Ze droeg een felgele regenjas en hield een paraplu vast die veel te groot voor haar was. “Dat is mijn engeltje,” zei ze zachtjes. “Ik heb het gemaakt voor mijn oma, maar ik ben het verloren.”

Hij knielde neer zodat hij op ooghoogte met haar was. “Je hebt het prachtig gemaakt,” zei hij. “Waarom hing het hier aan deze paal?”

Het meisje haalde haar schouders op. “Ik weet het niet. Misschien wilde het gewoon vliegen.”

Hij glimlachte en gaf haar het engeltje terug. “Hier, zorg goed voor het. En misschien moet je oma het een mooi plekje geven waar het niet kan wegvliegen.”

Het meisje knikte en nam het engeltje voorzichtig aan. “Dank je wel, meneer,” zei ze voordat ze wegrende, haar paraplu wiebelend in de wind.

Hij stond op en keek haar na, een gevoel van voldoening overviel hem. De regen viel nu met volle kracht, maar hij voelde zich warm van binnen. Hij trok zijn kraag nog wat hoger op en vervolgde zijn weg, de woorden van het liedje nog steeds in zijn hoofd. “I need a raincoat,” zong hij opnieuw, maar deze keer met een glimlach op zijn gezicht.

De stad was vol verrassingen, dacht hij. En soms, als je goed oplette, kon je zelfs een klein wonder vinden aan een simpele paal met een parkeerbord.

Tweede poging:

Mag het avontuurlijker en het engeltje is een vogeltje?

“I need a raincoat,” zong hij zachtjes terwijl hij door de straten van de stad liep. De lucht was donker en dreigend, en de regen begon met grote druppels neer te vallen. Hij versnelde zijn pas, op zoek naar een schuilplaats.

Opeens viel zijn blik op een paal met een bord van de parkeerapp RingGo: “Pay to park with your phone.” Maar wat hem echt opviel, was een klein, wit vogeltje dat angstig aan de paal vastzat. Het diertje was doorweekt en zag er uitgeput uit.

Hij voelde een golf van medeleven en besloot het vogeltje te bevrijden. Hij worstelde met de harde regen en probeerde het vogeltje voorzichtig van de paal los te maken. Na een paar minuten slaagde hij erin en hield hij het trillende diertje in zijn handen. Het leek een duifje, maar met de meest ongebruikelijke groene en gouden veren die hij ooit had gezien.

Net toen hij dacht dat hij het vogeltje in veiligheid had gebracht, hoorde hij een luid geraas boven zijn hoofd. Hij keek omhoog en zag een gigantische zwarte schaduw die over de stad cirkelde. Het was een arend, en niet zomaar een arend, maar een roofvogel met een spanwijdte zo groot als een auto.

Het vogeltje begon in zijn handen te fladderen en hij besefte dat het arend op zoek was naar zijn prooi. Met een vastberaden blik in zijn ogen rende hij naar de dichtstbijzijnde steeg, het vogeltje beschermend tegen zijn borst gedrukt. De steeg was smal en vol obstakels, maar hij manoeuvreerde behendig, wetende dat hij het vogeltje moest redden.

Plotseling hoorde hij het oorverdovende gekrijs van de arend die dichterbij kwam. In een laatste wanhopige poging dook hij onder een afdak van een verlaten gebouw. Hij bleef daar hijgend staan, terwijl de arend woedend boven hem bleef cirkelen.

Nadat het gevaar geweken was, keek hij naar het vogeltje in zijn handen. “Je bent veilig nu,” fluisterde hij. Hij vond een oude kartonnen doos en legde het vogeltje erin, terwijl hij er een paar droge doeken overheen legde die hij in de steeg had gevonden.

De regen was eindelijk gestopt en een straal zonlicht brak door de wolken. Hij keek omhoog en glimlachte. Het vogeltje leek te ontspannen in zijn geïmproviseerde nest. “Misschien is het tijd om terug te vliegen,” zei hij zachtjes. En alsof het diertje hem begreep, fladderde het uit de doos en vloog de zon tegemoet.

Met een gevoel van voldoening stond hij op en trok zijn kraag omhoog. De stad was vol verrassingen, dacht hij. En soms, als je goed oplette, kon je zelfs een klein wonder vinden aan een simpele paal met een parkeerbord.

Dit is het nog niet helemaal.
Later nog eens meer experimenteren.
AI is hier Copilot.

Anselm

Deze week zag ik de film Anselm. Een documentaire in 3D.
De maker is Wim Wenders en dan is de kans groot dat je
een heel mooie film gaat zien. Poëtisch mooi zou ik
willen zeggen.

Ooit zag ik een documentaire over Ansel Kiefer en de beelden
die me bijbleven speelden zich af in Barjac, een voormalige
zijdefabriek in Zuid-Frankrijk.
Het was alsof ik naar een concertfilm zat te kijken van
Depeche Mode maar dan zonder muziek:
donker, grijs, grauw, industrieel en alles megalomaan groot.

De film van Wim Wenders is heel anders. Je ontkomt natuurlijk
niet aan de zware thema’s, de grote werken en het vele gebruik
van dokere kleuren.
Maar Wenders weet dat heel goed te compenseren door in scene
gezette opnames te combineren met oude en recente beelden.

WimWendersAnselmDasRauschenDerZeit

Wim Wenders, Anselm, Das rauschen der Zeit (het haasten van de tijd).


Die in scene gezette beelden hebben heel erg de stijl van bijvoorbeeld
Erwin Olaf en dan in het bijzonder de serie ‘Hope’.
Strak, uitgebalanceerd kleurgebruik, zonder te veel emotie.
De geschiedenis toont Wenders aan de hand van archiefbeelden zoals
de kinderen die spelen op de puinhopen na WOII.
De carriere van Kiefer aan de hand van fragmenten uit interviews en documentaires.

Naast het scherm waarop ik dit bericht schrijf loopt
Copilot, de AI-oplossing van Microsoft.
De ondertitel van de film intrigeert me omdat uit de documentaire ik me
geen verwijzing naar de titel kan herinneren.
Maar die relatie lag er misschien wel, bijvoorbeeld via de
muziek. Die is geschreven door Leonard Küßner.

Maar even kijken waar Copilot me brengt.
Allereerst blijkt de titel ook de titel te zijn van
een werk van Kiefer. Ik ga op zoek.

AnselmKieferFürOssipMandelstammDasRauschenDerZeit2011OilEmulsionAcrylicStoneBoatPropellerAndLeadOnCanvas

Anselm Kiefer, Für Ossip Mandelstamm, Das Rauschen der Zeit, 2011, oil emulsion, acrylic, stone, boat propeller and lead on canvas.


Copilot over Ossip Mandelstam:

‘Das Rauschen der Zeit’ is de titel van een boek van de Russische dichter Ossip Mandelstam. Het is een verzameling autobiografische proza uit de jaren 20 van de vorige eeuw, waarin Mandelstam zijn jeugd in Sint-Petersburg beschrijft en zijn ervaringen tijdens de Russische Revolutie. Het boek bevat ook enkele van Mandelstams beroemde gedichten, waaronder ‘Tristia’ en ‘Stenen’.

Ik probeer te begrijpen waarom Kiefer zich aangetrokken voelt
tot Mandelstamm maar kom met Copilot niet verder.
Misschien zoek ik te ver (al denk ik van niet, maar
ik kan op dit moment niet meer vinden).

Het aantal werken dat Kiefer maakt moet enorm zijn.
In de film zien we wat van die werken terwijl hij er aan werkt
maar ook werken die uitgestald staan: vele ruimtes met werk,
vaak 10, 20 voorbeelden van werken met vergelijkbare thematiek.
Bijvoorbeeld boeken.
De ruimte waar gewerkt wordt is groot en de monumentale
werken staan ieder op een eigen verrijdbare kar.

De film lijkt een goede introductie of verdieping te zijn
op een bezoek aan de tentoonstelling Bilderstreit in
Museum Voorlinden.