Bij de steigers van de Grote Kerk zijn de zeilen weggehaald. Ik hoopte dat dit een signaal zou zijn dat men de steigers zou gaan afbreken om een ander stuk van de kerk onder handen te nemen. Maar doordat de zeilen weg zijn zie je met een beetje moeite beter hoe ver men is. Er is nog het een en ander te doen is mijn inschatting.
Maar hier zie je bijvoorbeeld dat waar eerder de balustrade was weggehaald een volledig nieuwe er voor in de plaats is gekomen.
Met deze derde serie foto’s maak ik mijn serie over
de tentoonstelling ‘Paleis van Typografisch Metselwerk’ rond.
Geniet van al het werk van organisator Graphic Matters
en bedenker en ontwerper Richard Niessen.
Natuurlijk speelt de Grote Kerk ook een grote rol.
‘Onontwarbare boeken’, dat is een intrigerend begrip. Waar moet ik dan aan denken? Niet-niet warbaar? Dus boeken die je niet kunt verwarren? Een kluwen boeken die je niet fysiek uit elkaar kunt halen?
Dit is een detail van een paneel van een kast in de Grote Kerk maar in mijn fantasie is dit de deur naar de ‘Bibliotheek van Onontwarbare boeken’. Dit is toch een veel betere deur dan de lelijke deur die in ‘In de naam van de Roos’ de toegang vanuit het sciptorium naar de bibliotheek verspert? Ga binnen zou ik zeggen.
Ik loop door de tentoonstelling en tegelijk door de Grote Kerk. Ze zijn onontwarbaar (okay flauwe grap, laatste keer dat ik hem in dit bericht maak). Ik ben een onschuldige engel.
Op de plaats waar in een Katholieke kerk het hoofdaltaar staat en in een Protestantse kerk is dit misschien de plaats van de Avondmaalstafel. In de tentoonstelling staan hier die videoschermen. Ze tonen werk van drie kunstenaars die in hun loopbaan druk in weer gaan met typografie. Hier zie je de affiche die Anthon Beeke maakte: Ilias. Dit is gemaakt bij een voorstelling van Toneelgroep Amsterdam. 1994. Zeefdruk.
De video’s zijn een heel goed gekozen middel om een boodschap over typografie (en vooral de breedte van het onderwerp typografie) aan publiek over te brengen. Dit is een heel geslaagd onderdeel van de tentoonstelling. Ootje Oxenaar is de ontwerper die voor de biljetten van de Nederlandse gulden een nieuw ontwerp kon maken en realiseren. Veel mensen denken met goede herinneringen terug naar de kleurige biljetten met prachtige afbeeldingen, structuren en ornamenten. Op de foto onder andere de Vuurtoren, 250 gulden.
Dit is wat Bing AI schrijft naar aanleiding van mijn vraag:
‘Wat doet Irma boom met Cover Cover op het Paleis van Typografisch Metselwerk?’
Bing AI kan niet denken maar wel slim zoeken. Dat geeft de software ook aan.
Het zoekt op basis van mijn vraag naar:
‘Irma boom Cover Cover Paleis van Typografisch Metselwerk’
Feitelijk krijg ik als reactie twee ‘antwoorden’:
Irma Boom is een bekende Nederlandse grafisch ontwerper die onder andere boeken heeft ontworpen voor Viktor&Rolf. Cover Cover is een boek dat zij maakte over het werk van dit mode-duo. Het boek heeft een bijzondere vormgeving met verschillende lagen en kleuren.
Het Paleis van Typografisch Metselwerk is een tentoonstelling die grafische voorwerpen verzamelt die kenmerkend zijn voor de visuele communicatie van grafisch ontwerpers. De tentoonstelling is gemaakt door Richard Niessen en wordt gepresenteerd door Graphic Matters in samenwerking met de Grote Kerk Breda. De tentoonstelling bevat werk van Irma Boom en andere bekende Nederlandse en internationale ontwerpers.
Nu is het weer mijn beurt.
Als derde video zie je Irma Boom, de ontwerpster, door haar boek ‘Cover Cover’ gaan en uitleggen waarom ze het boek voor Viktor&Rolf gemaakt heeft zoals ze laat zien. Hoe het boek is opgebouwd uit omslagen (cover, boekband), georganiseerd naar collectie. Het boek presenteert de collecties alsof het een catwalk is maar de ‘lezer/kijker’ heeft ook een rol: door het selectief omslaan en dichtklappen speel je met kleuren, afbeeldingen (positief en negatief) en andere grafische elementen. Een heel ingenieus boek dat hoge eisen stelt aan het drukproces van nu. Een topprestatie dus.
Versieringen aan banken in de Grote Kerk.
Dit is de lade met ‘Cosmographic Chambers’.
In een grafmonument op de achtergrond zag ik ook een Cosmographic Chamber.
Soms gebruiken kunstenaars abstracte (schrift)tekens in hun kunstwerken die niet bedoeld zijn om te lezen en begrijpen maar die er zijn om hun vorm. In de Grote Kerk ‘maakte’ ik zo’n schriftteken.
Hier komt het ‘teken’ vandaan.
Toen werd het tijd om naar huis te gaan. Veel plezier bij je bezoek!
De kraan heeft rechts net een groot schot opgehaald waardoor daar het gestorte beton zichtbaar wordt.
Dat schot wordt vervolgens aan de linkerkant van de Markendaalseweg geplaatst om daat ook beton te gaan storten. Breda, Verlengde Mark.
Breda, Haven.
Vermoedelijk is er komend weekend (of misschien met Hemelvaart) een toernooi van een sport waarvan de naam begint met ‘strand’. Met al de regen van vandaag is beachvolleybal een juiste term voor de sport. Breda, Kasteelplein.
De nieuwe naamplaat van de Grote Kerk in Breda
geeft al aan dat er iets bijzonders aan de hand is.
Er is in de Grote Kerk een tentoonstelling over
typografie in de meest brede zin van het woord.
De Grote Kerk zelf kun je ook ‘lezen’ als een boek
en vandaag sta ik stil bij de speciale krant die bij
de tentoonstelling gemaakt is en die op de ‘typografische aspecten’
van de Grote Kerk ingaat.
Nieuw (tijdelijk) naambord van de Grote Kerk:
Victoria & Alfred IVIUSEUMIVI
)palaceoftypographicmasonry(
Vrij naar het Victoria & Albert Museum in Londen, vermoed ik.
De krant dient als een soort van alternatieve routebeschrijving door de Grote Kerk. Niet alleen de reizende tentoonstelling komt aan bod, er is juist veel ruimte voor de typografische aspecten van het kerkgebouw.
De krant heeft ‘zwarte’ pagina’s.
Met bijvoorbeeld Engelbrecht II van Nassau zoals hij deel uitmaakt van het praalgraf in de kerk.
Dit zijn de witte pagina’s. Ga eens een kijkje nemen bij deze tentoonstelling.
In de ochtend is de binnenstad van Breda een soort parkeerplaats voor grote dieseltrucks. Vanmorgen stond er een zo geparkeerd in de Ridderstraat (kleinere en smallere straat dan een straat in menige vinexwijk) met op de voorruit een weerspiegeling van het ‘torentje’ van de Barones, winkelcentrum in Breda.
De Ridderstraat met torentje.
Vanmorgen, kort voor 8 uur. Valkenberg, Breda.
Breda, Markendaalseweg, Verlengde Mark. De eerste gemetselde stukken kademuur.
Het Valkenberg werd nog druk opgeruimd, een dag na koningsdag, terwijl ik langs dit gemoedelijke (?) zitje liep. Ik stel me zo voor dat het geen kinderen waren die dit op de vrijmarkt achterlieten.
Voormalig verblijf van paarden is wederom omgebouwd to woningen. Deze keer met uitstraling. Het lijkt me een superplaats om te wonen en nu met een exrtra pluspunt: Blindwalls Gallery, Achter de Lange Stallen, soort van ‘Ode aan het paard’, Monkeybird Crew.
Na lange tijd zie ik hoe de piepschuimblokken worden ingezet. Ze gaan, zo lijkt het, de kern van de kademuren vormen. De foto’s in dit bericht omspannen meerdere dagen.
Aan de rechterkant is men nog maar net begonnen.
Het is een proces van passen en meten en dan weer zagen.
Dit lijkt een paneel met de betonnen kade en het metselwerk er voor. In dit stuk zit een soort van bloembak en is denk ik eerder gebruikt als testwand in de vorige versie van de Mark.
Voor en op de wand verschijnt betonijzer.
Een belangrijk wetenschapper uit Breda: Dr. Jan Ingenhousz, Expériences sur les végétaux. Het boek gaat over experimenten waarmee Dr. Jan Ingenhousz aantoonde dat fotosynthese (het omzettingsproces van planten onder invloed van zonlicht waarbij koolstof omgezet wordt naar zuurstof).
Het boek bevat illustraties van de instrumenten die Dr. Jan Ingenhousz gebruikte bij de onderzoeken.
Dit boek werd getoond in het bovengrondse archief. Het archief waar ook kranten worden bewaard. Daarover een volgende keer meer. Het boek van Dr. Jan Ingenhousz heeft een moderne band. Het papier heeft betere tijden gekend.
Een kerkboek met zilverwerk: een Romeins Missaal. Dit is een boek dat in de katholieke kerk werd gebruikt in de kerkdiensten. Het bevat de lezingen, gebeden en gezangen.
(Deel van?) het fotoarchief Jonkers en een doos met de naam van Hotel de Kroon.
De modeboeken van Jean Bergé.
Een deel van de boekcollectie over Breda en door Bredase schrijvers.
Vandaag was het Open dag in het Stadsarchief Breda.
Het archief is lang dicht geweest. Ooit voor corona
was ik al eens in het archief geweest.
Maar deze keer heb ik me ingeschreven voor de rondleiding.
Wat me opviel was dat het voor de medewerkers niet mee
viel om hun verhaal te vertellen aan de bezoekers.
Ze waren of zenuwachtig of wisten niet hoe interessant
hun werk eigenlijk is.
Wat is echt een gemis vond is dat men veel aandacht besteedde
aan technische details en de ‘topstukken’ maar dat er
geen introductie is hoe je gebruik kunt maken van de diensten
van het archief.
Het ondergrondse, geconditioneerde archief. Hier toonde de rondleidster goed gekozen voorbeelden van werken in het archief.
‘Het houten boecxke’, 1300 – 1395 (volgens informatie op internet). Dit boek met houten platten, een boekband gemaakt van hout, beschrijft aspecten van stadsbranden.
Het boek wordt uit de hand getoond. Dat is niet ideaal om er foto’s van te maken of om het goed te bekijken. Een aantal foto’s zijn dan ook bewogen en de hoek waaronder de foto is gemaakt is soms problematisch.
Het stadsarchief heeft ook een soort van gildeboek uit 1661. Dit is de omdoos waar het boek in bewaard wordt.
Dit is een soort van titelpagina. Heel interessant. De tekeningen op beide pagina’s bevatten veel informatie. Even naar wat details kijken.
Links boven aan staat een tekening va nvissers die netten uitwerpen. Daaronder staat een tekst uit het evangelie van Lukas: ‘zeide Hij tot Simon: Steek af naar de diepte, en werpt uw netten uit om te vangen’. Lukas 5, vers 4-6. De tekst heb ik uit de Statenvertaling (https://statenvertaling.nl/tekst.php?bb=42&hf=5&ind=1). Volgens de rondleidster had het boek iets te maken met een gilde van vissers maar misschien is vishandelaren meer voor de hand liggend.
Rechts staat het stadswapen van Breda. Links vrouw Justitia (denk ik) met blinddoek (?) en weegschaal. Rechts een andere vrouw met een anker aan de voeten. Onder aan staat een maal 1661 en een maal ’18 meert 1661′.
Dit boek is een dagboek van een soldaat. Op internet noemt iemand het ‘Soldatenboekje Breda 1793’. Naast de tekst bevat het tekeningen van soldaten in uniform.
Soldatendagboek, februari 1793.
De afdeling ‘Bisdom Breda’.
Dit is een van de boeken uit de tijd dat de Burgelijke stand nog met de hand werd bijgehouden.
Per gezin, één pagina, één kaart.
Je ziet dat de band van deze boeken speciaal voor het vele gebruik stevig gemaakt is. De platten, de band aan de voorkant en aan de achterkant, bestaat uit twee delen: een smalle strook links tegen de rug en een groot deel rechts daarvan. Die extra strook ondersteund de bijzondere bindwijze.
Het ‘Geheim register ontslagen gevangenen, 1886’ bestaat uit twee delen. Een klein boekje met beschrijvingen van ontslagen gevangenen en een groot boek met per gevangene een foto. Op de foto het kleine boekje.
Dit zijn voorbeelden van beschrijvingen met ‘Maria Dijkema’. Vrij volgens de tekst: ‘Geboren in de buurt van Groningen. Meerdere malen gearresteerd oa in 1879. Ze kan schrijven.’
Het grote deel van ‘Geheim register ontslagen gevangenen, 1886’ met de foto’s. Ik zie ‘Bromsnor’ zich buigen over deze boeken om ‘Zwiebertje’ te zoeken.
Bovenstse rij, tweede van links: Maria Dijkema.
‘Geheim register ontslagen gevangenen, 1886’ Deze boeken werden in opdracht van de minister van justitie door heel Nederland verspreid om de opsporing van mensen te ondersteunen.
Op internet kwam ik meerdere Maria Dijkema’s tegen. Één er van in de Groninger archieven. Dit kan wel eens dezelfde Maria zijn: Groningen, info van voor 1886.
Ze blijven toch nog steeds een geheim.
Ik zie ze nog steeds liggen maar of ze nu verwerkt worden?
Breda, Markendaalseweg, Verlengde Mark.
Het Valkenberg in Breda.
Vanmorgen rond half acht – acht uur.
Dus kon ik een keer een foto maken zonder gehinderd te worden door de hekken. Je ziet dat de stalendamwanden blijven staat. Ze worden op maat gesneden en aan de bovenkant gevuld met de piepschuim vormen die een tijd terug geleverd zijn.
Breda, Markendaalseweg, Verlengde Mark. Vonken.
Ben heel benieuwd waarvoor al deze witte blokken dienen. Breda, Markendaalseweg, Verlengde Mark.
Breda, Markendaalseweg, Verlengde Mark.
Argusvlinder 