Raketstart (reconstructie)

Eerder was hier een serie foto’s van een tentoonstelling te zien die op de betreffende dag
van publicatie, zijn laatste dag beleefde.
Vandaag iets vergelijkbaars.
Het Stedelijk Museum Breda heeft een tentoonstelling met de naam ‘Raketstart’.
Een explosie van oude bekenden en nieuwe vondsten uit Breda.
De tentoonstelling loopt deze week voor het laatste.
Het is een aanrader.

De tentoonstelling is genoemd naar een werk van Pieter Laurens Mol waarmee
het museum zich wil presenteren als lanceerplatform voor nieuw talent.

IMG_1577PieterLaurensMolRaketstartVanuitDeBredaseBinnenstad1945

Pieter Laurens Mol, Raketstart vanuit de Bredase binnenstad, 1945. Een schets met het zicht op het centrum van Breda. Op zich niet zo opvallend maar midden in de stad wordt een raket gelanceerd. De foto is uit de catalogus die groot is van formaat en mooi ontworpen. Maar met de regen van vanavond was het niet eenvoudig een goede foto te maken uit de catalogus. Ik heb spijt het werk niet gefotografeerd te hebben op zaal.


IMG_1576Catalogus

De catalogus. Zoals altijd heb ik een serie foto’s gemaakt van de dingen die ik leuk vond of die mij opvielen.


IMG_1528DanielleLemaireDeLaatseZomer2018

Danielle Lemaire, De laatste zomer, 2018. Ik meen dat ik eerder werk van haar gezien heb en dat ik ooit geprobeerd heb een werk van haar te kopen. Lukte uiteindelijk niet.


IMG_1531RomeeVanOersZonderTitel2017GouacheAcrylverfOpCanvas

Romee van Oers, Zonder titel, 2017. Gouache, acrylverf op canvas.


IMG_1533MargotZweersSetOfFlattenedMatter2019

Van de foto is moeilijk te zien waar je nu precies naar kijkt. Maar het is een hele reeks kleine brokken steen die min of meer aan elkaar gelijk zijn qua vorm en die op dezelfde manier in een speciaal daarvoor gemaakte presentatielijst liggen. Intrigerend. Margot Zweers, Set of flattened matter, 2019.


IMG_1535FransVanVeenNotreDameDesAnges2018OlieverfOpDoek

Frans van Veen, Notre Dame des Anges, 2018. Olieverf op doek.


IMG_1537JacomijnDenEngelsenCrate2018HoutdrukOpPapier

Het werk van Jacomijn den Engelen trok me heel erg aan. De keuze voor een krat is natuurlijk heel slim als je een afdruk met hout op papier haat maken. De structuur van het hout doet het prima. Heel precies gemaakt. Ik ben heel benieuwd naar de gebruikte techniek. Later toon ik nog twee werken en de techniek werd me nog onduidelijker en het resultaat mooier. Jacomijn Den Engelsen, Crate, 2018. Houtdruk op papier.


IMG_1539JaapDeVriesSwamp2009AquarelverfOpAluminium

Een oude bekende: Jaap de Vries. Heel mooi technisch werk. Jaap de Vries, Swamp, 2009. Aquarelverf op aluminium. Eerder was toen nog in de Beyerd een retrospective van zijn werk te zien. De kunstenaar was bij de opening toen aanwezig.


IMG_1541JacomijnDenEngelsenSuitcase2019HoutdrukOpPapier

Jacomijn Den Engelsen, Suitcase, 2019. Houtdruk op papier.


IMG_1543JacomijnDenEngelsenBooks2018HoutdrukOpPapier

Jacomijn Den Engelsen, Books, 2018. Houtdruk op papier.


IMG_1546CarolienSmitKleineMedusa2018Keramiek

De structuur van de huid (er stond ook een beeld van een haas met vergelijkbare knappe techniek) viel me op maar ook deze interpretatie van Medusa. Niet triomfantelijk en krachtig, zoals ik vaak de indruk heb dat afbeeldingen van Medusa uitstralen, maar haast als slachtoffer, angstig en zwak. Carolien Smit, Kleine Medusa, 2018. Keramiek.

IMG_1548CarolienSmitKleineMedusa2018Keramiek02

Voor het geval dat de slangen niet opgevallen waren. Op dit detail staan er minstens vier.

IMG_1548CarolienSmitKleineMedusa2018Keramiek01


IMG_1549JaapDeVriesTheEnigmaOfLove(X-Ray)2010AquarelverfOpAluminium

Jaap de Vries, The Enigma of Love (X-Ray), 2010. Aquarelverf op aluminium.


IMG_1551LoekGrootjansStorageForDistortedMatter(CaseV.v.G.)FromVincentsAsylumVincentsSunflower2014GedroogdeZonnebloemInVitrine
IMG_1553LoekGrootjansStorageForDistortedMatter(CaseV.v.G.)FromVincentsAsylumVincentsSunflower2014GedroogdeZonnebloemInVitrine

Loek Grootjans, Storage for distorted matter (Case V.v.G.). From Vincent’s asylum. Vincent’s sunflower, 2014. Gedroogde zonnebloem in vitrine.


IMG_1554AdMarijnissenWoordenOfLettersPrintOpPapier

Dit werk hoort niet bij de tentoonstelling maar hing in de gal van het museum en ik ben een liefhebber van tekst in de kunst: Ad Marijnissen, Woorden of letters. Print op papier.


IMG_1560RaketstartReconstructie

Omdat ik die middag nog even langs de Nieuwe Prinsenkade liep kwam ik op het idee om een reconstructie te maken van de Raketstart van Pieter Laurens Mol. Ga de tentoonstelling zien!


Nog een keer Teun Hocks

Afgelopen week, net voor het einde van de tentoonstelling
met werk van Teun Hocks, gaf de kunstenaar een presentatie
in het Stedelijk Museum Breda.

IMG_0842TeunHocksOngeveer75Deelnemers

Op deze dinsdagavond waren er zo’n 75 mensen op af gekomen. De stoelen waren opgesteld in de tentoonstellingsruimte.


IMG_0844TeunHocksVoorAanvangVanZijnPresentatie

Hier staat Hocks nog even te wachten tot iedereen binnen is.


IMG_0846TeunHocksAanDeHandVanEenPresentatieBesprakHijZijnWerkwijze

Aan de hand van foto’s gaat hij door zijn werk maar meer in het bijzonder gaat hij in op zijn werkwijze.


IMG_0849TeunHocksHetDecorMaken

Zo laat hij de verschillende stadia van een werk zien. Hij begint met het maken van tekeningen. Steeds opnieuw net zolang tot het een vorm gekregen heeft die zal gaan werken volgens Hocks. Dan gaat hij in het atelier een ‘decor’ maken. Vaak zal dat bestaan uit een beschilderd doek, op de voorgrond al dan niet aangevuld met rekwisieten. Hier gaat het om een zeegezicht. In de verte de zee, op de voorgrond strand.


IMG_0850TeunHocksDetailsSchilderen

De achtergrond kan heel relevante elementen bevatten. Zoals dit schip.


IMG_0851TeunHocksHetStrandOpOrdeBrengen

De rook uit de schoorsteen van het schip is misschien nog belangrijker. Rook/rookkolommen komen vaker voor in zijn werk.


IMG_0852TeunHocksPoseren

Dan neemt hij zelf plaats in het decor, met rekwisieten. Dan worden er foto’s gemaakt. De meeste handelingen worden door Hocks zelf uitgevoerd.


De foto vaak een sepia of zwart/wit foto, wordt dan
door Hocks bewerkt. Dat kan digitaal maar in de meeste gevallen
zal een foto op een groter formaat worden afgedrukt
waarna die foto met olieverf door Hocks wordt ingekleurd.
Dat is dan het werk wat wij op de tentoonstelling zien.


IMG_0856TeunHocksRekwisietIMG_0857TeunHocks


IMG_0859TeunHocksSigneerdUitgave

Na afloop signeert Hocks (meegebrachte) boeken.


IMG_0863TeunHocksMijnGesigneerdExemplaar

Dit is mijn exemplaar. Een leuke avond over een heel goede tentoonstelling die intussen voorbij is. Afgelopen zondag was er nog een klein feestje. Ik zag Hocks toevallig na afloop in een gezelschap in de buurt van het museum lopen.


Nog één keer Teun Hocks

Op de tentoonstelling kocht ik een paar kaarten.
De werken van Hocks zaten vaak achter glas en dan kun je
moeilijk foto’s maken zonder spiegelingen.
Maar bij kaarten heb je dat probleem niet.

Allereerst is daar de poster van de tentoonstelling:

TeunHocksZonderTitel1994

Teun Hocks, Zonder titel, 1994.


IMG_0556TeunHocksZonderTitelOlieverfOpSepiaGekleurdeZwart-WitFoto1999Deels

IMG_0557ZonderTitelOlieverfOpSepiaGekleurdeZwartWitFoto1999Tekst

Bij het zien van dit werk schoot me meteen de afbeelding te binnen die in Breda is te zien in de gevel van het pand aan de Oude Vest 11 – 13. Je ziet het hieronder. Het is op zijn minst gemaakt naar Teun Hocks of misschien is hij daar zelf bij betrokken geweest.

IMG_0599VanOfNaarTeunHocks

De tafelkleden lijken wel verdacht veel op elkaar.


TeunHocksZonderTitel1999

Teun Hocks, Zonder titel, 1999.


TeunHocksVriendenEnKennissen1982-1983

Teun Hocks, Vrienden en kennissen, 1982 – 1983.


Teun Hocks: met een glimlach op de tentoonstelling in Stedelijk Museum Breda

Nadat ik mijn eigen Teun Hocks had gemaakt bezocht ik ook
de tentoonstelling. Zoals bij andere tentoonstellingen
maakte ik daar wat foto’s.
Die deel ik hier.
Maar belangrijker nog is om het gevoel te delen dat overheerst
als je een tentoonstelling van Teun Hocks bezoekt.
Je loopt er continue rond met een glimlach op je gezicht.
Geen schaterlach, maar wel steeds een glimlach.
In zijn werk zit steeds humor, omdat het een grap betreft, of
omdat het werk een grappige vondst weergeeft die je
aan het denken zet.
Kijk maar eens mee.

IMG_0529TeaunHocksSchilderen1979

Op de tentoonstelling hangen recente werken naast werken uit het begin van de carrière van Hocks. Dit is een werk van de beginperiode: Teun Hocks, Schilderen, kleurenfoto, 1979.

IMG_0530TeunHocksSchilderen1979Tekst


Er is best een hoop te bedenken bij dit werk.

Het is een grap: een schilder is aan het werk,
de schaduw is van een violist. Dat kan eigenlijk niet.

Dat is misschien wel precies waar schilderen vaak om gaat:
het tonen op een tweedimensionaal vlak van driedimensionale dingen.
Als dat toch eigenlijk niet kan, waarom dan toch proberen?

Wat zorgt er dan voor bij toeschouwers dat we toch begrijpen
wat een kunstenaar bedoeld geeft?
Waarom herkennen we in de schaduw de kunstenaar?

Daarom is het misschien ook logisch dat we heel vaak niet begrijpen
wat een kunstenaar wil zeggen.

De man, de kunstenaar, presenteert zich als schilder.
Is hij dat ook?
We kijken toch naar een foto? Is Fotograferen, Schilderen?
Is Schilderen, Muziek maken?

Moet je er over nadenken of is het gewoon een leuke grap?

IMG_0531TeunHocksFilmRainbowCleaningServices

Van de beschrijving van dit werk heb ik geen foto gemaakt. Maar volgens mij was het: Teun Hocks, Rainbow Cleaning Services. Het is een film waarop de zien is dat iemand, die niet in beeld komt, een regenboog aan het schoonmaken is.


‘Rainbow Cleaning Services’ zou zomaar een naam kunnen zijn van
een modern schoonmaakbedrijf. ‘Schoonmaakbedrijf De Regenboog’,
er bestaan er verschillende in Nederland.Zoek maar op.

Maar als je het letterlijk neemt, dan ga je iets schoonmaken dat heel mooi is.
Iets dat niet tastbaar is afspoelen?
Hoe werkt dat, hoe kun je iets schoonmaken dat niemand ooit heeft vastgehouden?

Wel goed gemaakt. Hoe zou dat gedaan zijn?

TeunHocksKijkenDenkenDoen

Op de tentoonstelling liggen kaarten die je als bezoeker uitdagen om goed te kijken, na te denken over wat je ziet en misschien zelf ook in actie te komen. Op de achterkant van deze kaartjes (je ziet er hierboven 3) staan vragen en opdrachten.

TeunHocksStedelijkMuseumBredaDenken

Deze kaart ligt bij een filmpje waarop een man met zijn hoed vreemde bewegingen maakt.


IMG_0532TeunHocksNachtAcrylOpFotoOpLinnen

IMG_0533TeunHocksNachtAcrylOpFotoOpLinnenTekst

Teun Hocks, Nacht, acryl op foto op linnen, 1980.

IMG_0532TeunHocksNachtAcrylOpFotoOpLinnenDetail

Die voorwerpen in de lucht zijn zo grappig. Geen sterren maar een radiobuis, een sleuteltje om je wekker op te draaien, een schroefje met een oog, enz.


IMG_0534TeunHocksRegenZwart-witfoto1979

IMG_0535TeunHocksRegenZwart-witfoto1979Tekst

Het gebruik van een omkering is een veelgebruikt, komisch effect. Hier vallen geen druppels op je hoofd maar paraplu’s. De wereld op z’n kop.


IMG_0536TeunHocksZonderTitelOlieverfOpSepiaGekleurdeZwart-witFoto2015

IMG_0537TeunHocksZonderTitelOlieverfOpSepiaGekleurdeZwart-witFoto2015Tekst

Deze afbeelding siert het boek dat bij de tentoonstelling is verschenen. Teun Hocks, Zonder titel, olieverf op sepia gekleurde zwart-wit foto, 2015. Toen ik mijn foto’s aan het voorbereiden was viel me op dat veel werk ‘zonder titel’ heet. Ik zou proberen een extra hint aan een werk toe te voegen maar Hocks wil ons vrij laten.


TeunHocksVanVroegTotLaat

Dit is een exemplaar van het boek: Teun Hocks. Van vroeg tot laat. Early to Late.


IMG_0538TeunHocksOrchestreDeChambreNoir2-6DelenGedigitaliseerdeLambdaCPrint2015

Hier is de toneelspeler aan het werk. Vaak gebruikt Hocks alleen wat rekwisieten maar hier vermomd hij zich zelfs. Hele mooie sfeer. Teun Hocks, Orchestre de chambre Noir 2. Get werk bestaat uit 6 delen. Gedigitaliseerde lambda C-print, 2015.

IMG_0539TeunHocksOrchestreDeChambreNoir2-6DelenGedigitaliseerdeLambdaCPrint2015
IMG_0540TeunHocksOrchestreDeChambreNoir2-6DelenGedigitaliseerdeLambdaCPrint2015


IMG_0543TeunHocksZonderTitelOlieverfOpSepiaGekleurdeZwart-witFoto2015

Een mattenklopper. Daar sla je mee op een mat, vandaar de naam. Dan dwarrelt aan de andere kant het losse vuil uit de mat. Maar in de sneeuw? Spannend. Teun Hocks, Zonder titel, olieverf op sepia gekleurde zwart-wit foto, 2015.


IMG_0545TeunHocksZonderTitelOlieverfOpSepiaGekleurdeZwart-witFoto2010

Teun Hocks, Zonder titel, olieverf op sepia gekleurde zwart-wit foto, 2010. Misschien had ik dit werk ‘Verzin een naam’ genoemd.


IMG_0548TeunHocksZonderTitelOlieverfOpSepiaGekleurdeZwart-witFoto2014

Weer heel grappig. ‘Het mannetje’ zit te vissen in een vijver in de vorm van een schilderspalet. Teun Hocks, Zonder titel, olieverf op sepia gekleurde zwart-wit foto, 2014.


IMG_0550TeunHocksZonderTitelOlieverfOpSepiaGekleurdeZwart-WitFoto2015

IMG_0551TeunHocksZonderTitelOlieverfOpSepiaGekleurdeZwart-WitFoto2015Tekst


IMG_0552TeunHocksSchetsBoek

Weer een grap. In een vitrine ligt een ontwerp voor een boekband. Zo heet het boek: Schetsboek. Raapt ‘het mannetje’ een sleutel op? Als je het voorblad omslaat heet het ineens ‘Kletskoek’.

IMG_0553TeunHocksKletsKoek


IMG_0554TeunHocksSchets02

IMG_0554TeunHocksSchets01

IMG_0555TeunHocksTitelontwerpVoorBoekZonderTitel


IMG_0558TeunHocksZonderTitelOlieverfOpSepiaGekleurdeZwart-WitFoto2017

Teun Hocks, Zonder titel, olieverf op sepia gekleurde zwart-wit foto, 2017.


Mijn eigen ‘Teun Hocks’ gemaakt

Toen ik Tweede Paasdag naar de tentoonstelling van het werk
van Teun Hocks ging, werd ik daar (net als iedere andere bezoeker)
uitgenodigd een eigen ‘Teun Hocks’ te maken.
Dat vond ik een leuk idee.

IMG_0528StapInDeWereldVanTeunHocks

Dit is de opdracht: Stap in de wereld van Teun Hocks! Ik was alleen dus maak ik gebruik van de timer op mijn telefoon. Ik deed de jas aan en ging op het ‘podium’ staan. Precies, of ongeveer precies, als op het werk ‘Zonder titel’ uit 1989.


IMG_0476HetHocksPodium

Dit is het podium. Compleet met een koffer die lijkt op een vraagteken. Belichting is aanwezig, dus ik kan beginnen.


IMG_0486Poging01

Eerste poging. Net als op veel van de werken van Hocks is ‘het mannetje’ het onderwerp van het werk. Maar de persoonlijkheid van het individu die het mannetje ‘speelt’ is niet van belang. Vaak kijkt hij ook niet naar de toeschouwer.


IMG_0496Poging02

Volgens een andere bezoeker moet het etiket dat aan de koffer hangt zichtbaar zijn. Daarom poging twee. Maar de houding bevalt me niet.


IMG_0506Poging03

Op het werk van Hocks is inderdaad een soort etiket op de koffer te zien. Maar de houding vind ik belangrijker dan het etiket. Poging 3. De gedeeltelijke ‘onthoofding’ vind ik niet zo geslaagd. Het werk van Hocks straalt een gelatenheid uit die ik niet terug zie. Past misschien ook niet zo bij me. Eens iets anders proberen.


IMG_0527Poging04

Dit werkt beter voor mij. De wijzende hand, de gebogen arm met de koffer. Poging 4. Bij Hocks stopt hier het werk niet. Dit is zijn tussenstop. Na het afdrukken van de foto gaat hij die vaak nog bewerken.


Stedelijk Museum Breda

Het nieuwe Stedelijk Museum Breda is sinds kort open.
Vandaag heb ik het bezocht.
Het ‘Museum of the Image’ is dood en dat was goed te merken
in de tentoonstellingen:
= wonderlijk weefsel neemt als uitgangspunt de voorwerpen
van het oude Bisschoppelijk Museum
= van kasteel tot station neemt als uitgangspunt de
voorwerpen van het Breda’s Museum
= de Vrede van Breda bouwt op de voorwerpen van het
Breda’s Museum aangevuld met stukken uit bijvoorbeeld
het Nationaal Archief en het Rijksmuseum.

De tentoonstellingen zijn een beetje braaf.
I.S.M. is ‘iets’ wat nog geen vorm gevonden heeft.

Maar net als bij MOTI wordt het allemaal nogal duur uitgevoerd.
Dat was bij het Breda’s Museum anders.
Het Stedelijk Museum Breda is een klein museum maar
het leeft op grote voet.
Veel personeel, dure inrichting, dure PR, kolosaal van inrichting,
dure projecten (vier afsetters) enz.

Als bezoeker betaal je 12 euro.
Dat is okay voor een groot museum maar met 6 zalen is dat
een hele hoge prijs.

Twee stukken van de tentoonstellingen ‘Van kasteel tot station’
en ‘De Vrede van Breda’ vielen me op:

 photo WP_20170625_001CorryEnDeRekels.jpg

Corry en de Rekels.


 photo WP_20170625_002PublicatieVandenVREDETusschenEngelandEmndeDeVereenighdeNederlanden.jpg

Publicatie vanden VREDE tusschen Engeland ende De Vereenighde Nederlanden.