We waren begin dit jaar een paar dagen in Siem Reap.
Siem Reap is het dorp / de hotelstad van waaruit
toeristen van over de hele wereld Angkor bezoeken.
Het terrein waarover de restanten van de Khmercultuur
liggen verspreid is enorm. Vierkante kilometers.
Maar dicht bij Siem Reap ligt de beroemdste tempel
van de Khmercultuur: Angkor Wat.

We zijn op dag twee.
Net als de dag er voor hebben we een tuktuk geregeld
die ons een andere deel van de archeologische vondsten
laat zien dan van dag een.
We beginnen de dag met de meest uitgebreide: Preah Khan.
Ik waarschuw: veel foto’s (60+).

Preah Khan is gebouwd in de laat 12 e eeuw
(1191 wordt als datum genoemd).
De stijl is Bayon en het is aangelegd tijdens
de regeerperiode van Jayavarman VII en VIII.

Preah Khan was een tempel waar ook zo’n 1000
leeraren actief waren. Het was de kern van een stad en een
Boeddhistische universiteit.

De lay-out is als volgt:
er is een buitenste muur rond het complex.
Dan volgt een binnenste muur. Daar heb ik steeds foto’s van.
Daarbinnen ligt dan het complex.
Ook hier zijn dat meerdere gebouwen en met vijvers (volgens de kaart
want ik heb er geen gezien, het complex is zo groot dat je
niet alles zonder een gids kunt zien).
Sommige bouwerken zijn aan elkaar geschakeld.
Sommige zijn dat misschien geweest maar dat kun je niet meer zien.
Andere staan gewoon apart.

Het is een doolhof maar fantastisch mooi.

Als je het complex benaderd is er een weg met aan beide zijdes dit soort steles.

Met is de verte een poortgebouw.

Dan volgt er een ‘brug’. Tussen aanhalingstekens omdat er geen water onderdoor stroomt. Het is meer een dam. Op die brug zitten Nagas. De hoofden ontbreken hier vaak omdat die afgehakt en gestolen zijn en verkocht zijn op de internationale kunstmarkt.

Wikipedia:

Nāga is het Sanskriet en Pali woord voor een klasse van bovennatuurlijke wezens in het boeddhisme en het hindoeïsme die vaak de verschijning van een slang of draak aannemen. Buiten het boeddhisme en het hindoeïsme worden Naga’s ook wel als een fabeldier beschouwd.

Naga’s zijn afkomstig uit India en werden door het boeddhisme meegebracht naar China en het Verre Oosten, zo beïnvloedde de naga de Chinese draak. Soms zijn naga’s half mens en half slang.

De natuurlijke vorm van Naga’s is die van een grote slang. Ze hebben echter de kracht om hun lichaam (tijdelijk) een andere vorm aan te laten nemen, en kunnen daardoor in verschillende gedaanten voorkomen: Draak, waterdraak, als veelkoppige draak, mens, half slang en half mens of mens met slangen groeiend uit het hoofd.

De naga’s bezitten volgens het hindoeïsme een goddelijke parel van kennis. Naga’s kunnen goed- of kwaadaardig zijn en geven je robijnen als je ze voor je wint, maar hun gif is dodelijk. Naga’s worden gemakkelijk boos en hun adem en oog-blik kunnen dodelijk zijn. In het hindoeïsme en in de Jataka verhalen van het boeddhisme zijn de enorme Garoeda vogels de grote vijand van de naga’s.

Naga’s nemen vaak de functie van bewaker op zich. In India bewaken naga’s de poorten van heilige oorden. Op platforms rond Asvattha bomen wordt hun beeltenis gelegd; het zou de menselijke vruchtbaarheid bevorderen. Ze bewaken ook vaak heilige relikwieën van de Boeddha of zijn discipelen.

Hier zitten de nagas op de brug.

Als je de brug oversteekt, kom je bij een muur met daarop enorme garuda’s.

De kop van de garuda.

In gedachten verzonken. Lotus in de hand.

Toegangspoort.

De enige bewaker die er nog staat heeft zijn hoofd al lang geleden verloren.

De originele opgravingen (als dat het juiste woord is) zijn uitgevoerd door de archeologen van de Franse Ecole Francaise d’Extreme Orient zoals Jean Commaille, Henri Marchal, Henri Parmentier, Maurice Glaize en anderen.

Versiering boven een deuropening.

Plafond van een smalle gang.

Op sommige plaatsen is iedere centimneter bedekt met reliefs.

Preah Khan.

En van binnen.

Deuren zijn een geliefde plaats voor allerlei voorstellingen. Het liefst over meerdere niveau’s.

Heel interessante jurk.

Vier uit een hele rij.

Relief als een behang.

Soms is er erg weinig ruimte tussen de verschillende gebouwen.

Een mooie glimlach.

De wand van een kapel. Volgens de gids Ancient Angkor zijn dit afbeeldingen van kluizenaars.

Veel, heel veel kleine kapellen.

Versiering boven een deur in Preah Khan.

Beeld met een baard. Wat zou hij daar rechts hebben staan? Is dat een kleedje waar hij op zit en dat van de dorpel naar beneden hangt?

Met een vogeltje op de lotustak, rechts.

Zie je die afbeelding, half verscholen achter het puin, rechtsboven.

Het lijkt wel een varentak maar helemaal bovenaan zie ik een bloem (?).

Je moet je er wel erg veilig gevoeld hebben met al die wachters. Ze noemen die Dvarapala.

Wikipedia:

Een Dvarapala (of dvarapala) is een beeld van een beschermgod dat als wachter bij poorten van boeddhistische en hindoeïstische tempels en kloosters staat.

Een dvarapala heeft een menselijke of demonische gedaante en is soms gewapend met een knots, een speer, of een drietand. De wachters worden meestal als tweetal geplaatst aan weerszijden van de entree. Er zijn echter ook plaatsen waar slechts één dvarapala aanwezig is, en meerdere paren (soms wel twaalf) zijn ook bekend.

Het is er ongelofelijk mooi. Als ik de blog zit te maken voel ik de verbazing die ik ook ervaarde toen we daar rondliepen.

Versieringen zijn overal. Zoals hier bovenaan een kolom.

Deze Boeddhistische stupa is van latere tijd vermoed ik. Het Wikipedia-artikel over Preah Khan bevestigt mijn vermoeden.

Maar soms is er nog maar weinig over.

Soms moet je ook heel goed kijken. Ik ben er van overtuigd dat we een heleboel erg interessante zaken gewoon voorbij gelopen zijn. Omdat je overweldigd wordt door wat je te zien krijgt.

Met een lotus in de hand.

Dit deel van Preah Khan heet Hall of dancers. Het zijn asparas. Zowel boven de ingang als de uitgang is een fries met deze voorstelling (ik weet overigens niet wat de in- en uitgang is van het geboew maar dat maakt niet uit).

Boven de asparas zie je een hele rij met nissen. Helaas zijn die leeg.

Detail.

Een garuda op de hoek van een gebouw.

Detail van de asparas.

Dan, plotseling, op een verhoog, een heel gebouw.

Een nep deur. Maar wat een tijd, energie en vakmanschap zit daar in.

Groot relief met florale motieven.

De natuur zet gewoon door.

Er zijn weinig grote ruimtes op mijn foto’s te zien. Dat komt omdat de gebouwen of heel dicht op elkaar staan of omdat ze helemaal in de natuur zitten. Maar hier zie je wel een grote ruimte. Dat geeft een beter beeld van de enorme oppervlakte die deze tempels/kloosters vragen.

Preah Khan is niet een groot gebouw maar een complex waarbij ook losstaande gebouwen behoren.

Deze garuda sluit ons bezoek aan Preah Khan af.

De directe omgeving van Preah Khan.

De onthoofde naga’s kijken ons na.

Save