Marcel Pinas; een kronkel onder aan de pagina

De tentoonstelling van Marcel Pinas is nog
te zien in Breda.
Vorige week was er een lezing van zijn neef/broer Ronald Dijkman
over het Afákaschrift.
Naast de vormgeving van de tekens werd stilgestaan bij
het ontstaan van het schrift in 1908 en hedendaags gebruik.
Veel gebruikers zijn er niet van het schrift maar
des te meer verdienen de ‘verdedigers’ van het
schrift onze bewondering.

IMG_7860ClubSoloMarcelPinasRonaldDijkmanAfákaschrift

Ronald Dijkman bij het begin van de lezing waar een grote groep mensen op af gekomen was.


IMG_7862ClubSoloMarcelPinasRonaldDijkmanAfákaschriftIMG_7863ClubSoloMarcelPinasRonaldDijkmanAfákaschrift

Ik moet me schamen want ik weet nu al niet meer war hier staat. Wat me wel bij gebleven is dat ieder teken staat voor een aantal klankcombinaties. Dat heeft tot gevolg dat je uit de context moet opmaken hoe een tekst eigenlijk bedoeld is. En de kronkel uit te titel heeft betrekking op een van de conventies om altijd aan de onderkant van een tekst een kronkellijntje op te nemen, om aan de tegen dat dit de onderkant van de tekst is.


IMG_7866ClubSoloMarcelPinas

Na de lezing was er tijd om stil te staan bij al het werk dat verzet is door Club Solo en de vrijwilligers. Marcel Pinas had zich achter in de zaal opgesteld maar kwam naar voor toen het zijn beurt was voor een speech.


IMG_7868ClubSoloMarcelPinasIMG_7869ClubSoloMarcelPinas


IMG_7871ClubSoloMarcelPinasGoontapu

Het resultaat zou je bijna vergeten maar dat mag er zijn: Club Solo, Marcel Pinas, Goontapu.

IMG_7873ClubSoloMarcelPinasGoontapuIMG_7875ClubSoloMarcelPinasGoontapu


Flessenpost

LucetteTerBorgNRCFlessenpostUitMoengo20220421Volledig

Afgelopen donderdag stond er een 5-bollen-recentie in het NRC over de tentoonstelling van Marcel Pinas in Club Solo in Breda. Een waardering waar ik me helemaal in kan vinden maar dat zal de trouwe bezoeker niet verbazen. Hieronder een meer leesbare versie van het artikel van Lucette ter Borg.


LucetteTerBorgNRCFlessenpostUitMoengo20220421


Marcel Pinas op canvas

Een ander interessant aspect waar Marcel Pinas
in zijn werk gebruik van maakt is taal.
Aanstaande zondag wordt daar een lezing over gehouden
bij Club Solo. Kunst en taal is voor mij altijd
een intrigerende combinatie.

Op zijn canvassen verwerkt hij stukken pangi-textiel en
teksten in het Afakaschrift.

IMG_7773MarcelPinasTiDoo2021MixedMediaOpCanvas

Marcel Pinas, Tu Doo, 2021, mixed media op canvas.


IMG_7780MarcelPinasAfakaBosikopu2021MixedMediaOpCanvas

Marcel Pinas, Afaka Bosikopu, 2021, mixed media op canvas.


IMG_7782MarcelPinasBosikopuAfakaIII2016MixedMediaOpCanvas

Marcel Pinas, Bosikopu Afaka III, 2016, mixed media op canvas.


Het zal duidelijk zijn dat de kennismaking met Marcel Pinas
een geweldig avontuur was. Misschien is het een avontuur
waar u zich ook in wilt storten?

Marcel Pinas: Kibii wi koni -> Goontapoe

Met als uitgangspunt de textiel van de Marrons in
Suriname bedacht Marcel Pinas het werkatelier.
Bedoeling is om een installatie die gemaakt is in Suriname
te ontmantelen. Daarbij komen stukken textiel beschikbaar
die door vrijwilligers in Club Solo kunnen omzetten
naar een nieuwe werk Goontapoe II

IMG_7789MarcelPinasPosterClubSolo

In de activiteiten en het resultaat van het werkatelier draait het materiële aspect allemaal om pangi (traditionele omslagdoeken). Een cultuuruiting die een lange geschiedenis kent bij de Marrons en een die Marcel Pinas wil behouden.


IMG_7776MarcelPinasKobiiWiKoni

Kobii Wi Koni is een installatie die bestaat uit flessen die ‘verpakt’ zijn in pangi en slierten textiel.


IMG_7778MarcelPinasKobiiWiKoni

Er staan er veel in Club Solo. Bij de Marrons was het gebruikelijk flessen met zelfgemaakte medicijnen op deze manier te verpakken.


IMG_7775MarcelPinasKobiiWiKoni-GoontapoeII

Vrijwilligers verwijderen het textiel van de flessen. ‘Voor Marcel Pinas gaat dit werk over de vraag hoe de voorouderlijke kennis van de Marrons een blijvende rol kan spelen in de lokale cultuur, maar ook elders in de wereld.’


IMG_7777MarcelPinasKobiiWiKoni-GoontapoeII

Even verder op wordt het textiel gebruikt om de lappen aan elkaar te zetten.


IMG_7779MarcelPinasGoontapoeII2022

Het resultaat zijn grote, bonte lappen.


IMG_7781MarcelPinasGoontapoeI2022PangiesEnSlierten

Uiteindelijk kunnen deze lappen gepresenteerd worden als een installatie. Goontapoe I is te zien op de bovenverdieping in Club Solo. Dit is een eerder werk (2022) gemaakt in Suriname van pangies en slierten.


IMG_7783MarcelPinasGoontapoeI2022PangiesEnSlierten

Marcel Pinas, Goontapoe I, Club Solo, Breda.


IMG_7784MarcelPinasGoontapoeI2022PangiesEnSlierten

Marcel Pinas, Goontapoe I, Club Solo, Breda.


De komende dagen volgen nog twee kortere verhalen
over de tentoonstelling.

Club Solo – Thomas Polimé

Club Solo is een klein centrum voor moderne kunst in Breda.
Ik probeer de tentoonstellingen te bezoeken en eerlijk gezegd
ben ik meestal positief verrast.
Door het werk, door de opstelling, door de gewoonte een werk
van een andere kunstenaar commentaar te laten leveren en
door het verhaal.

Nu is er werk te zien van Marcel Pinas.
Zijn werk is voor mij onbekend.
Maar dat is voor mij geen reden om niet te gaan kijken
want Club Solo heeft er een goede reputatie als het gaat
om het samenstellen van tentoonstellingen.

Marcel Pinas is geboren in Suriname en hij wil (in mijn
woorden) met zijn werk de Marroncultuur bij een breder
publiek bekend maken.

Tijdens de tentoonstellingsperiode in Club Solo is
er sprake van een ‘werkatelier’. Dit maakt mij wat
sceptisch, maar Club Solo dus voor nu okay.
Maar eens gaan zien.

Gisteren was er een lezing door cultureel antropoloog
Thomas Polimé over de Marroncultuur.
Dat was goed te combineren met een bezoek aan het
werkatelier.

Verspreid in het (groter) Caraïbisch gebied komen
groepen Marrons voor.
Het zijn groepen afstammelingen van gevluchte slaafgemaakten.
Ze woonden aanvankelijk in onherbergzame gebieden waar
een eigen cultuur ontstond. In de cultuur van de
Surinaamse Marrons speelt onder andere textiel
een belangrijke rol. Welke? Dat hoopte ik te leren
tijdens de lezing.

Het textiel wordt gebruikt als kleding maar heeft ook
nog een aantal andere functies.
Daarbij spelen zaken als knopen, vouwen en afbeeldingen
en/of tekst op het textiel een rol.

IMG_7793ThomasPoliméMaeeonsVrouwenEnHunCreativiteitMetTextiel

De slides van Thomas Polimé hebben als titel ‘Marrons vrouwen en hun creativiteit met textiel’. Om een indruk te geven van de lezing laat ik hier een paar slides zien. Voor de complete lezing verwijs ik graag naar Thomas Polimé. Voor mij is het belang van deze informatie natuurlijk vooral te zoeken in relatie tot het werkatelier en Marcel Pinas.


IMG_7795ThomasPoliméMarronsBoodschap

Dit is een voorbeeld van hoe tekens op het textiel een boodschap kan bevatten.


IMG_7796ThomasPoliméMarronsFunctiesTextielKledingCommunicatieVerhalenKunstGeschenkSymboliekLevensfaseRouw

Dit is een belangrijke slide om te begrijpen waarom Marcel Pinas nu juist dit aspect van de Marroncultuur neemt als uitgangspunt voor zijn kunst: kleding, communicatie, verhalen, kunst, geschenk, symboliek, levensfase, rouw.


IMG_7797ThomasPoliméMarronsVerschillendeKnopen

Hier wordt een voorbeeld gegeven hoe het verschillend knopen van textiel een signaal kan afgeven.


IMG_7799ThomasPoliméMarronsVormenTaal

Voor mij is de relatie tussen tekst en kunst van belang en dat speelt ook een rol in het werk van Marcel Pinas. Hier zien we een voorbeeld van de vormentaal van de Marrons.


IMG_7800ThomasPoliméMarronsKamisaPangiKweiBanjaKosu

Deze namen van de verschillende textielvormen kunnen handig zijn om bij de hand te hebben wanneer we naar kunstuitingen gaan kijken: kamisa, pangi, kwei en banja kosu.


Als je denkt ‘Wanneer krijg ik nou iets te zien van de
kunst van Marcel Pinas?’
Dan vraag ik om binnenkort nog een keer terug te komen
naar mijn weblog want een verslag van het werkatelier en
tentoonstelling volgt.

Het staat natuurlijk ook iedereen vrij om een kijkje
te gaan nemen bij Club Solo.
Dat wil ik iedereen zo-wie-zo aanraden!

IMG_7789MarcelPinasPosterClubSolo