Een boekband met een spannend verhaal

Het was best spannend.
Ik heb wel eerder een boek ingebonden met de Bandzetter-techniek
maar ik heb nog nooit zoveel tijd gestoken in het bedenken
en maken van de bekleding van een bandzetter.

Als een soort ‘schetsen met textiel’ heb ik met een stuk uit
een oude theedoek en stukjes textiel, een voorplat ontworpen
waarin je schetsmatig de titel van het Boekenweekgeschenk 2025
in kunt herkennen: ‘De Krater’.

Gerwin van der Werf is de schrijver van het geschenk en de
Stichting Handboekbinden stelt aan hun leden het boekblok
in losse katernen beschikbaar.
De theedoek is een zwarte theedoek die iets te veel chloor
heeft gezien en de illustratie wordt zichtbaar met stukje
blockprint textiel gemaakt door Jilani Hand Block Print.

De bekleding heeft dus ook een emotionele waarde voor mij:
want de theedoek is al jaren in gebruik, in het huishouden
en in mijn atelier en de blockprint komt uit India.
Dus het is niet alleen technisch ingewikkeld.

Mijn schoonzus liet me de mogelijkheden van haar naaimachine
zien en hielp mij met het ontwerp in elkaar te zetten.

IMG_6899BoekbindenGerwinVanDerWerfDeKraterBoekbandbekleding

Dan is het zover.
Het textiel moest wel op de basis voor de boekband passen en
werkt het dan? Dat was uitdagend.

De omslag maak ik altijd drie centimeter. Dat is een prima maat
Misschien voor een ander net een beetje te breed.
Maar ik heb een metalen liniaal van 3 centimeter breed. Dus kan
ik door passen net zo veel bereiken als met meten.
Zonder fouten.
Maar voor een klein boekje is misschien een omslag van
3 centimeter een beetje breed.

Maar nu komt het goed van pas.
Ik kon met mijn liniaal bepalen waar de platkern ging komen.
Om te zien of dat gaat werken heb ik eerst op strategische
plaatsen, kopspelden door de stof geprikt. Zowel aan de lange
zijdes als aan de korte.
Zo kon ik passen of de platten er in pasten. En dat deden ze.

IMG_6911BoekbindenGerwinVanDerWerfDeKraterKopspeldenAlsPiketpaaltjesIMG_6912BoekbindenGerwinVanDerWerfDeKraterKopspeldIMG_6913BoekbindenGerwinVanDerWerfDeKraterKopspeldMargeStiksel

Je ziet hier dat tussen de afbeelding op het voorplat, het stiksel met rood garen, er nog 5 mm over is tot aan de rand van de boekband (de plaats waar de spelden door het stof prikken).


Een teken dat ik het passen kon herhalen en op de achterzijde
kon aftekenen waar de basis voor de boekband kon komen.
Vervolgens heb ik de basis op de stof gelegd en de stof vastgezet
met een paar klemmen. Daarbij heb ik de omslagen alvast even
omgeslagen.

IMG_6915BoekbindenGerwinVanDerWerfDeKraterAftekenen

Aftekenen.

IMG_6916BoekbindenGerwinVanDerWerfDeKraterVoorzijde

Even door de klemmen heenkijkend zie je het voorplat in wording.

IMG_6917BoekbindenGerwinVanDerWerfDeKraterAchterzijde


Terwijl nog niets was vastgelijmd kon ik zo toch zien of de
afbeelding goed op het voorplat ging komen. Hoe de achterkant
er uit ging zien.

Tijd om de boekband basis nog een keer goed op het textiel
te leggen en dan te gaan lijmen. Eerst één plat en de rug.
Vervolgens de achterplat.
Eenmaal vast kon ik de hoeken wegsnijden.
Aansluitend de omslagen gelijmd, eerst de lange kanten.
Daarna de korte kanten. Met extra aandacht voor de rug en
de hoeken.

IMG_6918BoekbindenGerwinVanDerWerfDeKraterBasisBoekbandGoedLeggenIMG_6919BoekbindenGerwinVanDerWerfDeKraterLijmenVoorplat

Nu kan ik het voorplat gaan insmeren met lijm.

IMG_6920BoekbindenGerwinVanDerWerfDeKraterLijmenAchterplat

Vervolgens het achterplat.

IMG_6921BoekbindenGerwinVanDerWerfDeKraterBijsnijden

Dat lijmen doe je dan ook met de omslagen nadat de hoeken zijn afgesneden en in dit geval ook de vier zijdes nog eens bijgesneden zijn. De theedoek gaat erg snel rafelen en door het plakken van de vlieseline en het meerdere keren strijken is de vorm van de rechthoek een beetje veranderd. Met boekbindlinnen heb je dat probleem niet.

Een eerste groepsfoto van de drie Boekenweekgeschenken was
mogelijk en dan snel de boekband met bekleding in de boekenpers
om goed te drogen. Daar blijft hij zitten tot morgen.

IMG_6922BoekbindenGerwinVanDerWerfDeKraterBoekbandIMG_6923BoekbindenGerwinVanDerWerfDeKraterVoorplatIMG_6924BoekbindenGerwinVanDerWerfDeKraterGroepsfotoIMG_6925BoekbindenGerwinVanDerWerfDeKraterInDeBoekenpers


Het was best een avontuur, maar ik ben heel tevreden.

De schenkelworkshop

Mijn schenkelworkshop is anders dan andere workshops.
Je hoeft er niet voor naar mijn werkplaats te komen.
Het kost niets.
Je weet dan ook niet wat de uitkomst zal zijn.
Want dat weet ik zelf ook nog niet.
Of alle stappen nodig zijn, ook dat weet ik pas na afloop.
Wil je dingen anders doen dan hoor ik graag wat het was en
of het gelukt is.

Men neme een schenkel (inderdaad het is niet voor vegetariërs).
Kijk eens goed naar de prachtig vormen.
Mijn moeder heeft de schenkel, na er soep van gemaakt te hebben,
nog schoongemaakt met bleekmiddel.

IMG_4614DeSchenkelWorkshop

Omdat ik de schenkel op verschillende manieren wil gaan gebruiken en ik niet wil dat straks verf zich ongewenst gaat vermengen of verkleuringen gaat afgeven, lak ik de schenkel eerst met vernis. Acrylvernis, want die heb ik staan.


IMG_4615DeSchenkelWorkshop


IMG_4616DeSchenkelWorkshopPapier64x45

De creatieve resultaten gaan straks in mijn schenkelboek ondergebracht worden. Het papier dat ik heb liggen is bijvoorbeeld 64 bij 45 centimeter. Andere maten en kleuren zijn natuurlijk allemaal mogelijk. In het uiteindelijke boek ga ik ook foto’s verwerken. Dat is nu tenminste het idee. Dus daar moet ik nog iets voor gaan bedenken.


IMG_4617DeSchenkelWorkshopVouwschema

Dus eerst even nagedacht over hoe ik het papier ga vouwen en opensnijden. Dit zal wel tegen alle regels van de looprichting zijn maar ik ga geen boek maken van honderden pagina’s.


IMG_4618DeSchenkelWorkshop

Bij het vouwen leg ik het papier natuurlijk tegen de metalen lineaal. Dat helpt om de pagina’s gelijk aan elkaar te houden. Snij het papier los aan alle kanten behalve aan de kant die de rug gaat vormen. Doe dit voordat het papier gaat vervormen tijdens het vouwen.


IMG_4619DeSchenkelWorkshop

Afhankelijk van de gewenste afmeting, tussentijds het papier draaien. Dit zijn natuurlijk maar wat ‘pauzefoto’s’. Ik moet het vernissen onderbreken met pauzes zodat de vernis voldoende kan drogen voor de tweede laag. Bovendien moet ik alle zijdes vernissen.


IMG_4620DeSchenkelWorkshop

Tussendoor snijden. hier is het papier nog niet helemaal losgesneden. Uiteindelijk heb ik dat wel gedaan. Vooral omdat er straks in katernen afgewisseld moet kunnen worden met katernen met foto’s. Misschien op ander papier (met andere kleur?).


IMG_4622DeSchenkelWorkshop

De vernis kan nu zo’n 24 uur drogen. Om er voor te zorgen dat ook de onderkant goed kan drogen heb ik kopspelden in de folie gestoken. De een over de andere. Zo blijven de spelden hopelijk een beetje omhoog.


IMG_4623DeSchenkelWorkshop

Idee is dan dat de onderkant van de schenkel (in zoverre een schenkel een onderkant heeft) een beetje boven de folie blijft steken op de spelden en dat zo de onderkant ook kan drogen.


Morgen maar eens gaan zien of dat gelukt is.
Dan ook even bekijken of er nog een laag nodig is.