Vandaag was het Open dag in het Stadsarchief Breda.
Het archief is lang dicht geweest. Ooit voor corona
was ik al eens in het archief geweest.
Maar deze keer heb ik me ingeschreven voor de rondleiding.
Wat me opviel was dat het voor de medewerkers niet mee
viel om hun verhaal te vertellen aan de bezoekers.
Ze waren of zenuwachtig of wisten niet hoe interessant
hun werk eigenlijk is.
Wat is echt een gemis vond is dat men veel aandacht besteedde
aan technische details en de ‘topstukken’ maar dat er
geen introductie is hoe je gebruik kunt maken van de diensten
van het archief.
Het ondergrondse, geconditioneerde archief. Hier toonde de rondleidster goed gekozen voorbeelden van werken in het archief.
‘Het houten boecxke’, 1300 – 1395 (volgens informatie op internet). Dit boek met houten platten, een boekband gemaakt van hout, beschrijft aspecten van stadsbranden.
Het boek wordt uit de hand getoond. Dat is niet ideaal om er foto’s van te maken of om het goed te bekijken. Een aantal foto’s zijn dan ook bewogen en de hoek waaronder de foto is gemaakt is soms problematisch.
Het stadsarchief heeft ook een soort van gildeboek uit 1661. Dit is de omdoos waar het boek in bewaard wordt.
Dit is een soort van titelpagina. Heel interessant. De tekeningen op beide pagina’s bevatten veel informatie. Even naar wat details kijken.
Links boven aan staat een tekening va nvissers die netten uitwerpen. Daaronder staat een tekst uit het evangelie van Lukas: ‘zeide Hij tot Simon: Steek af naar de diepte, en werpt uw netten uit om te vangen’. Lukas 5, vers 4-6. De tekst heb ik uit de Statenvertaling (https://statenvertaling.nl/tekst.php?bb=42&hf=5&ind=1). Volgens de rondleidster had het boek iets te maken met een gilde van vissers maar misschien is vishandelaren meer voor de hand liggend.
Rechts staat het stadswapen van Breda. Links vrouw Justitia (denk ik) met blinddoek (?) en weegschaal. Rechts een andere vrouw met een anker aan de voeten. Onder aan staat een maal 1661 en een maal ’18 meert 1661′.
Dit boek is een dagboek van een soldaat. Op internet noemt iemand het ‘Soldatenboekje Breda 1793’. Naast de tekst bevat het tekeningen van soldaten in uniform.
Soldatendagboek, februari 1793.
De afdeling ‘Bisdom Breda’.
Dit is een van de boeken uit de tijd dat de Burgelijke stand nog met de hand werd bijgehouden.
Per gezin, één pagina, één kaart.
Je ziet dat de band van deze boeken speciaal voor het vele gebruik stevig gemaakt is. De platten, de band aan de voorkant en aan de achterkant, bestaat uit twee delen: een smalle strook links tegen de rug en een groot deel rechts daarvan. Die extra strook ondersteund de bijzondere bindwijze.
Het ‘Geheim register ontslagen gevangenen, 1886’ bestaat uit twee delen. Een klein boekje met beschrijvingen van ontslagen gevangenen en een groot boek met per gevangene een foto. Op de foto het kleine boekje.
Dit zijn voorbeelden van beschrijvingen met ‘Maria Dijkema’. Vrij volgens de tekst: ‘Geboren in de buurt van Groningen. Meerdere malen gearresteerd oa in 1879. Ze kan schrijven.’
Het grote deel van ‘Geheim register ontslagen gevangenen, 1886’ met de foto’s. Ik zie ‘Bromsnor’ zich buigen over deze boeken om ‘Zwiebertje’ te zoeken.
Bovenstse rij, tweede van links: Maria Dijkema.
‘Geheim register ontslagen gevangenen, 1886’ Deze boeken werden in opdracht van de minister van justitie door heel Nederland verspreid om de opsporing van mensen te ondersteunen.
Op internet kwam ik meerdere Maria Dijkema’s tegen. Één er van in de Groninger archieven. Dit kan wel eens dezelfde Maria zijn: Groningen, info van voor 1886.