Solath Sar | Argusvlinder

Dit is een beetje een vreemde blog post over een dagje vakantie
in Azie, Cambodja om precies te zijn.
Een dag eerder waren we per boot vertrokken vanuit Chau Doc in Vietnam
naar Phnom Penh in Cambodja.

Op de eerste dag hebben we een gids georganiseerd om
The killing Fields te bezoeken.

Tussen 1975 en 1979 heerste de Khmer Rouge onder leiding
van Pol Pot over Cambodja. Gesteund door Vietnam en China (Mao)
werd er een soort agrarische staat opgelegd aan Cambodja.
Dat leidde tot de dood van ongeveer 20% van alle Cambodjanen.
de mensen kwamen om door allerlei oorzaken: van uithongering,
verplichte arbeid, slechte leefomstandigheden tot moord.

Onderdeel van deze genocide was het uitschakelen van
politieke gevangenen die eerst werden ‘verhoord’ in
speciaal daarvoor opgezette stations (bijvoorbeeld
Tuol Sleng of Security Prison 21 of S21) om daarna
te worden afgevoerd en vermoord op een van de speciale,
daarvoor geselecteerde plaatsen.

Een van die speciale plaatsen is Choeung Ek.
Deze plaats ligt dicht tegen het centrum van Phnom Penh aan
en is de officiele gedenkplaats.
Die bezoeken we eerst.

Choeung Ek Genocidal Center. Er is een stupa gebouwd om de effecten van de gebeurtenissen te visualiseren en om een plaat te maken om te gedenken. De stupa is gevuld met schedels, beenderen, kleding enz.

De geschiedschrijving is moeilijk in Cambodja.
Veel mensen die hebben geholpen bij het uitvoeren van de genocide
leven nog in Cambodja. Het land heeft nog steeds een communistisch regime.
Totalitaire regimes verdringen dergelijke gebeurtenissen liever.
Dat merk je ook aan alles wat er over geschreven wordt of wat mensen
je vertellen.
Dus als je bijvoorbeeld op wikipedia kijkt zie je verhalen die niet
precies aan elkaar gelijk zijn.

Zo staat er in het Nederlandstalige artikel van wikipedia:

Choeung Ek, ook wel de killing fields of velden des doods geheten, is een agrarisch gebied ongeveer 14 km ten zuiden van Phnom Penh in een boomgaard.
Gevangenen van Tuol Sleng werden hiernaartoe gebracht en omgebracht.
Om kogels te sparen sloegen de Rode Khmer kinderen dood door ze tegen bomen aan te slingeren of bij ouderen door hun hoofden met de achterkant van geweren in te slaan.
Ook doodbloeden werd veel toegepast.
Minimaal 20.000 mensen zijn hier omgebracht tussen 1975 en 1979.
Choeung Ek was slechts één van de vele killing fields (velden des doods) in Cambodja.

Het Engelstalige artikel wijkt op ‘details’ daarvan af.

Choeung Ek, the site of a former orchard and mass grave of victims of the Khmer Rouge – killed between 1975 and 1979 – about 17 kilometres (11 mi) south of Phnom Penh, Cambodia, is the best-known of the sites known as The Killing Fields, where the Khmer Rouge regime executed over one million people between 1975 and 1979.
Mass graves containing 8,895 bodies were discovered at Choeung Ek after the fall of the Khmer Rouge regime.
Many of the dead were former political prisoners who were kept by the Khmer Rouge in their Tuol Sleng detention center.

Today, Choeung Ek is a memorial, marked by a Buddhist stupa.
The stupa has acrylic glass sides and is filled with more than 5,000 human skulls.
Some of the lower levels are opened during the day so that the skulls can be seen directly.
Many have been shattered or smashed in.

Vertaling:

Choeung Ek is een voormalige boomgaard en een massagraf van de slachtoffers van de Khmer Rouge – vermoord tussen 1975 en 1979 – ongeveer 17 kilometer ten zuiden van Phnom Penh. Het is de best bekende plaats van de plaatsen die bekend staan als The Killing Fields, waar het Khmer Rouge-regime meer dan 1 miljoen mensen executeerde tussen 1975 en 1979. Massagraven met in totaal 8.895 lichamen werden ontdekt in Choeung Ek na de val van het Khmer rouge-regime. Veel van de doden waren politieke gevangenen die eerst werden vastgehouden in hun Tuol Sleng gevangenis.

Vandaag is Choeung Ek een gedenkplaats, gemarkeerd door een Boeddhistische stupa. De stupa heeft doorzichtige kunststof wanden en is gevuld met meer dan 5000 menseleijke schedels. De lagere niveau’s zijn overdag open zodat men de schedules direct kan zien. Veel van de schedels zijn ingeslagen of volledig verbrijzeld.

Het verschil tussen 20.000 en 8.895 slachtoffers op
de desbetreffende plaats is wel erg groot.
Dit soort onnauwkeurigheden of verkapte beschuldigingen
kom je steeds tegen.

In Choeung Ek is een kleine tentoonstellingsruimte. Heel rudimentair.
Er is een film te zien met archiefbeelden en er zijn een paar
informatieborden. Allemaal heel beperkt.

Een van de borden toont Pol Pot, de leider van het Khmer Rouge-regime.

De tekst op dit bord is als volgt:

Pol Pot (original name Solath Sar)
Pol Pot was born in 1915 (year of the ox) in Kampong Thom province.
his father was a prosperous landowner.
At the age of six, he went to live with his brother, an official at the Royal Palace.
In Phnom Penh, he was educated at s series of French language school and as a Buddhist novice.

In 1949, he was awarded a scholarship to study in Paris, but failed to obtain a degree.
While in Paris, Pol Pot became a member of the french Communist Party and devoted his time to political activity.

Upon returning to Cambodja in 1953, he taught history and geography at a private high school and joined the clandestine communist movement.
He married Khieu Ponnary in 1956.
In 1960, he ranked number three in the then-Workers’ Party of Kampuchea.
He was named second deputy secretary in 1961 and party secretary in 1963.
He later led the Khmer Rouge army in its war against the Lon Nol regime.

Pol Pot became prime minister of democratic Kampuchea in 1976 and resigned in 1979, but remained an active leader of the Khmer rouge.
He lived in exile, mainly in Thailand, unril his death on April 15, 1998.
His body was cremated on april 17, 1998.

Vertaling:

Pol Pot (werkelijke naam Solath Sar)
Pol Pot is geboren in 1915 (het jaar van de Os) in de provincie Kampong Thom, zijn vader was een welvarende landeigenaar. Op zesjarige leeftijd ging hij bij zijn broer wonen die werkte op het koninklijk paleis in Phnom Penh. Daar werd hij opgeleid op Franstalige scholen (dat staat er niet letterlijk maar ik denk niet dat hier bedoeld wordt dat hij les kreeg aan een school waar alleen de Franse taal op het programma stond) en was een beginnend Boeddhistische monnik (iets wat heel normaal was voor jongen mensen in Cambodja en dat niet betekent dat iemand ook monnik wordt).
In 1949 krijgt hij een beurs om in Parijs te gaan studeren maar maakt zijn studie niet af. Terwijl Pol Pot in Parijs was werd hij lid van de Communistische Partij en wijdde zijn tijd aan politieke activiteiten.
Terug in Cambodja in 1953 gaf hij les in geschiedenis en aardrijkskunde op een prive universiteit en werd lid van de clandestiene communistische beweging.
Hij trouwde Khieu Ponnary in 1956.
In 1960 was hij nummer 3 in de toenmalige Arbeiderspartij van Kampuchea.
In 1962 werd hij tweede ondersecretaris en in 1963 partijsecretaris.
Later was hij de legerleider van de Khmer Rouge in de strijd tegen het Lon Nol-regime
Pol Pot werd eerste minister in 1967 van Democratisch Kampuchea en diende zijn ontslag in, in 1979, maar bleef de aanvoerder van de Khmer rouge.
Hij leefde in ballingschap in vooral Thailand tot aan zijn dood op 15 april 1998.
Op 17 april 1998 werd zijn lichaam gecremeerd.

In deze tekst staat bijvoorbeeld ‘but failed to obtain a degree’.
Dat betekent: Pot Pot slaagde er niet in af te studeren.
Ergens anders las ik: de beurs van Pol Pot kwam te vervallen
waardoor hij gedwongen was terug te keren van Parijs naar Cambodja.
Zelfde resultaat, maar in de eerste verklaring is Pol Pot te dom
om af te studeren en in de tweede verklaring is Pol Pot slachtoffer.
37 Jaar na deze genocide is de waarheid nog ver te zoeken.

Deze plaat in Choeung Ek toont 23 documenten, 23 bibliografieen van slachtoffers van de Khmer Rouge. Wanneer de mensen werden opgesloten en ‘verhoord’ in bijvoorbeeld Tuol Sleng werd van hen een biografie gemaakt. Om er zeker van te zijn dat men de juiste persoon had. Een van de overlevers dankt zijn leven aan het feit dat hij technisch was en de schrijfmachine kom repareren die men in Tuol Sleng gebruikte om deze levensverhalen vast te leggen. Op 7 januari 1979 werden deze 23 documenten verzameld door Mr. Vann Nath en sindsdien bewaard. Mr. Vann Nath overleefde de genocide.

Informatiebord. De tekst is onder andere afkomstig van het boek van Chum Mey dat eerder op mijn blog besproken is.

In de tentoonstellingsruimte zijn ook een aantal schilderijen te zien die een geschilderd verslag van het genocideproces weergeven (gevangenneming, marteling, nachtelijk vervoer naar de Killing fields en moord).