Delhi ligt ver van de kust.
Geen haven, geen schepen, geen zeehandel.
Toch staat hier, midden in het land, een fort dat eeuwenlang
het centrum van macht was.
Niet vanwege handel, maar vanwege geschiedenis.

Het Rode Fort was ooit het paleis van de Mughal-keizer.
Hier kwamen hofdienaren, dichters, generaals.
Hier klonken bevelen, werden allianties gesmeed
en werd pracht getoond als bewijs van gezag.
Toen de Britten India overnamen, kozen ze niet voor een havenstad
als hoofdstad — maar voor Delhi. Waarom?

Omdat Delhi iets uitstraalt wat je niet kunt verplaatsen:
een gevoel van centrum.
Van hart.
Van geschiedenis die zich niet laat wegduwen.

India, New Delhi, Red Fort Complex, Khas Mahal. De prive vertrekken van de keizer. De indeling bij heel veel militaire complexen van leiders volgen hetzelfde patroon van afnemende publieke toegangkelijkheid en toenemende privacy voor de heerser. Je ziet het terug in het Topkapi, in de Verboden stad en dus ook in het Rode Fort. De Khas Mahal was het centrum van het prive-complex waar de keizer zich kon vermaken, kon eten, drinken, baden, bidden en slapen.

Toen de Britten in 1911 besloten om Delhi tot hoofdstad te maken,
was dat geen keuze voor handel, maar voor symboliek.
Ze bouwden New Delhi naast Old Delhi, als een stad van marmer en orde,
maar het Rode Fort bleef als een echo van wat eraan voorafging.
Ze hielden er parades, plaatsten hun commissarissen in de buurt,
en lieten zien: wij zijn nu het middelpunt.

Maar Delhi was nooit van hen alleen.

Detail van het plafond. Zoals je op eerdere foto’s kon zien staan al de gebouwen op een vlakke basis: de plint. Die kun je nu als toerist niet meer betreden. Dus je kunt nog alleen van buiten naar binnen kijken. Van sommige van de gebouwen zul je zien dat ze helemaal gesloten zijn.

Op 15 augustus 1947, toen India onafhankelijk werd,
stond Jawaharlal Nehru op de wallen van het Rode Fort.
Hij hees de vlag van een vrije natie.
De muren die zoveel overheersing hadden gezien,
werden het decor van een nieuw begin.

Toegang tot het gesloten badhuis of Hammam.

Dat fort, dat na 1857 (de Sepoy Mutiny) door de Britten behoorlijk
werd vernield, bezocht ik vandaag.
De muren hadden de Britten onaangetast gelaten. Ze gebruikten
het fort om zichtzelf te verdedigen. De muren kwamen dus van pas.
Maar veel van de gebouwen in het fort, die ze als minder
belangrijk beschouwden, werden gesloopt:
de beroemde zenana of vrouwenverblijven,
de Baadshahi bagh (keizerlijke tuin) en
meerdere paviljoens.
Daarvoor in de plaats kwamen barakken.

Red Fort Complex, Moti Masjid of de Pearl Mosque. Bij deze prive-moskee van de keizer sta je letterlijk en figuurlijk voor een gesloten deur.

Top van de met koper beslagen deur van de moskee.

Dat neemt niet weg dat met een beetje fantasie nog wel een beeld
te krijgen is van hoe het leven er was voor 1857.
De belangrijkste gebouwen liggen ook vandaag nog op één lijn
die loopt van Diwan-i-Khas (keizerlijke troonzaal voor privé-audiënties)
via de overdekte bazaar (Chhatta Chowk),
de grote toegangspoort (Lahori Gate)
naar de straat in Old Delhi waar je de godshuizen van de
belangrijkste religies vindt.
Daarvan zag je foto’s al in mijn vorige bericht.
Ik dwaal nu nog wat verder.

Red Fort Complex, Hira Mahal Paviljon. Vroeger onderdeel van de keizerlijke tuin.

De paviljoens waren, naast een fijne plaats om te vertoeven, ook knooppunten in de watervoorziening. Op deze foto zie je achter de bomen de barakken. Dus geen kleine houten gebouwtjes maar stenen hoogbouw met militaire functie. Deze zijn na 1857 door de Britten aangelegd. Je krijgt hier ook een gevoel voor de grootte van het Rode Fort.

Red Fort Complex, Shah Burj of Emporer’s Tower. De toren bestaat niet meer zoals je kunt zien. Ook hier voorzieningen om het water in de kanalen en vijvers in beweging te houden en om gebruik te maken van de spiegelende effecten van water bij kaarslicht.

Red Fort Complex, Sawan and Bhadon Paviljons. Nog een tuinpaviljoen. Hier zie je kleine nissen in de plint van het gebouw dat uit rode steen bestaat. De nissen konden worden gebruikt om er verlichting in te plaatsen. Het water dat dan vanuit het paviljoen naar de vijver viel werd verlicht door de lampen.

De muur van het fort van binnenuit gezien.

Net als het badhuis en de moskee is de stepwell niet toegankelijk. Het ligt er ook niet bij alsof het geen onderhoud nodig heeft. Red Fort Complex, Stepwell of Baoli.

Via deze poort ben ik het complex uitgewandeld: Delhi Gate.