Boeken als…

Boeken als herinnering.

Ik ben enthousiast over de tentoonstelling ‘Boeken als’.
Het snijdt een aantal thema’s aan, visie’s, toepassingen,
waaraan je misschien niet meteen denkt bij een boek:
boeken als icoon, ruimte, cultuur, hulpmiddel, expressie
en herinnering.
Een aantal van die thema’s waren of werden duidelijk aan de hand
van de boeken en kunstwerken.
Sommige vragen wat tijd. Dat is goed!
‘Boeken als cultuur’ was misschien meer een vraag aan de bezoeker,
een vraagmoment in plaats van een zendmoment.
Dat had voor mij duidelijker gemogen.
Het werk van Jorge Méndez Blake had ik onder ‘Boeken als ruimte’
geschaard, maar volgens de makers kan dat ook vallen onder
‘Boeken als expressie’.
Bij ‘Boeken als herinnering’ hink ik op twee gedachten maar
het drukte me wel op het Nederlands verleden op Taiwan.
Daar was ik me nog niet van bewust.

Dus het was genieten en heeft veel stof tot nadenken
gegeven. Ga Kijken!

DSC09977HuisVanHetBoekBoekenAlsHerinneringBoukeDeVriesFamilleNoirMemoryVessel2021!8eEeuwseChinesePorceleinenVaasGlas

Huis van het Boek, Boeken als herinnering, Bouke de Vries, Famille noir memory vessel, 2021, 18e eeuwse Chinese porceleinen vaas en glas.


DSC09978HuisVanHetBoekBoekenAlsHerinneringBoukeDeVriesFragileMemoryVessel202218eEeuwseChinesePorceleinenVaasGlasEnFragileTape

Bouke de Vries, Fragile memory vessel, 2022, 18e eeuwse Chinese porceleinen vaas, glas en ‘fragile’-tape.


DSC09979HuisVanHetBoekBoekenAlsHerinneringUnvergesslicheTageTweeZilverenHangersInDeVormVanMiniboekjesEind19eEeuw

Unvergessliche Tage, twee zilveren hangers in de vorm van miniboekjes, eind 19e eeuw.

DSC09980HuisVanHetBoekBoekenAlsHerinneringUnvergesslicheTageTweeZilverenHangersInDeVormVanMiniboekjesEind19eEeuwTxt


DSC09981HuisVanHetBoekBoekenAlsHerinneringJacobVanMaerlantRijmbijbelNoordelijkeNederlandenCa1332Handschrift

Jacob van Maerlant, Rijmbijbel, Noordelijke Nederlanden, circa 1332, handschrift.

DSC09982 01HuisVanHetBoekBoekenAlsHerinneringJacobVanMaerlantRijmbijbelNoordelijkeNederlandenCa1332HandschriftDSC09982 02HuisVanHetBoekBoekenAlsHerinneringJacobVanMaerlantRijmbijbelNoordelijkeNederlandenCa1332Handschrift

‘Mijn dochter’?

DSC09983HuisVanHetBoekBoekenAlsHerinneringJacobVanMaerlantRijmbijbelNoordelijkeNederlandenCa1332HandschriftTxt


DSC09984HuisVanHetBoekBoekenAlsHerinnering

Mij werd niet duidelijk wie de maker(s) zijn van dit werk maar ik vond het wel een opvallend beeld.


DSC09985HuisVanHetBoekBoekenAlsHerinneringDagregistersVanHetKasteelZeelandia(HetDagboekVanDeVerenigdeOost-IndischeCompagnieInTaiwan)

Dagregisters van het kasteel Zeelandia (Het dagboek van de Verenigde Oost-Indische Compagnie in Taiwan). Transcriptie uitgegeven door J.L. Blussé, M.E. van Opstall, W.E. Milde en Ts’ao Yung-Ho; met medewerking van Chiang Shu-sheng en N.C. Everts (jaar van publicatie: 1986-2000).


Op de website van het Huygens Instituut vond ik de volgende
introductie:

De Nederlandse vestiging op het eiland Taiwan tussen 1629 en 1661 was in vele opzichten uniek van aard. Op Taiwan heeft de Verenigde Oost-Indische Compagnie (VOC) voor het eerst pogingen ondernomen om op grote schaal een land te koloniseren en te ontginnen. Het kasteel Zeelandia fungeerde als middelpunt voor de handel van de VOC in de Chinese Zee.

De beste bronnen ter bestudering van deze periode vormen de dagregisters, die een duidelijk beeld geven van de dagelijkse gebeurtenissen in en rondom het kasteel. Zij bieden een schat aan inlichtingen over verkenningstochten, kerstening, onderwijs, handel, de verhouding met China, immigratie van Chinezen en de uiteindelijke verdrijving van de Nederlanders. Voor de geschiedenis van Taiwan in de 17e eeuw zijn de dagregisters bijna de enige bron die beschikbaar is.

De uitgave van de dagregisters bestaat uit een transcriptie van de tekst, aanvulling van lacunes door middel van ander bronnenmateriaal van de VOC (overgekomen brieven) en inleidingen op de opeenvolgende delen.

De bronnenuitgave telt vier delen. Het project is uitgevoerd aan de Universiteit Leiden met periodieke steun van Taiwanese fondsen en in nauwe samenwerking met Taiwanese specialisten. Van de uitgave verschijnt een vertaling in het Chinees door prof. Chiang Shu-sheng, waarvan het eerste deel in Taiwan is gepubliceerd.


DSC09987HuisVanHetBoekBoekenAlsNietIedereenHeeft(ToegangTot)Boeken

Niet iedereen heeft (toegang tot) boeken.

Onder deze tekst stond een interessant werk. Ook daarvan is mij niet
duidelijk geworden wie de maker(s) is.
Maar het beeld vond ik krachtig genoeg om op mijn blog te tonen.

DSC09984HuisVanHetBoekBoekenAlsHerinnering


Teruglopend naar de uitgang en het station maakte ik nog
een paar foto’s. Als toegift…

DSC09988HuisVanHetBoekBoekenAlsRuimteHansOpDeBeeckAsleep2021HoutStaalPolyamidePolyesterCoatingHoofdje

Hans Op De Beeck, Asleep, 2021, hout, staal, polyamide, polyester, coating.

DSC09989HuisVanHetBoekBoekenAlsRuimteHansOpDeBeeckAsleep2021HoutStaalPolyamidePolyesterCoatingBoeken

Boeken als slaapmiddel?


IMG_3276BoekenAlsIMG_2950#GeenHogereBTW

#GeenHogereBTW.


Boeken als…

Nog een serie boeken uit de serie ‘Boeken als ruimte’.
Te zien in de tentoonstelling van het Huis van het Boek.

DSC09923HuisVanHetBoekBoekenAlsRuimteUsuardusJacobusDeVoraginePassionaelOfteGuldenLegendeMitDatMartirologium[VanUsuardus]UtrechtJohanVeldener1480

Jacobus de Voragine, Passionael ofte gulden legende mit dat martirologium [van Usuardus], Utrecht, Johan Veldener, 1480.

DSC09924HuisVanHetBoekBoekenAlsRuimteUsuardusJacobusDeVoraginePassionaelOfteGuldenLegendeMitDatMartirologium[VanUsuardus]UtrechtJohanVeldener1480DSC09925HuisVanHetBoekBoekenAlsRuimteUsuardusJacobusDeVoraginePassionaelOfteGuldenLegendeMitDatMartirologium[VanUsuardus]UtrechtJohanVeldener1480Txt


DSC09929HuisVanHetBoekBoekenAlsRuimteSigmundFreudL'InterpretazioneDeiSogniTurijnEditoreBoringhieri1973

Sigmund Freud, L’Interpretazione dei sogni, Turijn, Editore Boringhier, i1973. Maar het gaat om het handgeschreven briefje in het boek:

DSC09927HuisVanHetBoekBoekenAlsRuimteSigmundFreudL'InterpretazioneDeiSogniTurijnEditoreBoringhieri1973DSC09928HuisVanHetBoekBoekenAlsRuimteSigmundFreudL'InterpretazioneDeiSogniTurijnEditoreBoringhieri1973Txt


DSC09930HuisVanHetBoekBoekenAlsRuimteBibliaSacraLatinaSummariumBiblicumOrdeEvangeloriumFrankrijkOvergang13e-14eEeuwDSC09931HuisVanHetBoekBoekenAlsRuimteBibliaSacraLatinaSummariumBiblicumOrdeEvangeloriumFrankrijkOvergang13e-14eEeuw

Biblia Sacra Latina, Summarium Biblicum, Orde Evangelorium, Frankrijk, overgang van de 13e – 14e eeuw, handschrift. Het gaat natuurlijk om het manicula of handje.

DSC09932HuisVanHetBoekBoekenAlsRuimteBibliaSacraLatinaSummariumBiblicumOrdeEvangeloriumFrankrijkOvergang13e-14eEeuwTxt


DSC09933HuisVanHetBoekBoekenAlsRuimteHansOpDeBeeckAsleep2021HoutStaalPolyamidePolyesterCoating

Hans op de Beeck, Asleep, 2021, hout, staal, polyamide, polyester, coating.


DSC09935HuisVanHetBoekBoekenAlsRuimteCathleenOwensDrawingCirclesDrawingConclusions2024MultimediaInstallation

Cathleen Owens, Drawing circles drawing conclusions, 2024, multimedia installation.


DSC09936HuisVanHetBoekBoekenAlsRuimteJorgeMéndezBlakeTheRedLibrary2010MethacrylaatOlieverfOpDoek

Jorge Méndez Blake, The red library, 2010, methacrylaat, olieverf op doek.


DSC09937HuisVanHetBoekBoekenAlsRuimteJorgeMéndezBlakeProjectForAnEmptyLibrary(ForJamesJoyce)2019MessingBronzenSpiegelIjzer

Jorge Méndez Blake, Project for an empty library (for James Joyce), 2019, messing, bronzen, spiegel, ijzer.


DSC09939HuisVanHetBoekBoekenAlsRuimtePlotinusOperaFlorenceAntoniusMiscomini1492MetCommentaarMarsilioFiconoSumErasmiDSC09940HuisVanHetBoekBoekenAlsRuimtePlotinusOperaFlorenceAntoniusMiscomini1492MetCommentaarMarsilioFiconoSumErasmiDSC09938HuisVanHetBoekBoekenAlsRuimtePlotinusOperaFlorenceAntoniusMiscomini1492MetCommentaarMarsilioFiconoSumErasmiTXT

Plotinus, Opera, Florence, Antonius Miscomini, 1492, met commentaar van Marsilio Ficono. Sum Erasmi.


Nog wat Glassfever uit Dordrecht

De catalogus van de tentoonstelling is een prachtig boek.
Ik kan me niet voorstellen dat er maar een oplage is van 1500
zoals in het boek staat.

 photo WP_20160524_002GlassFever.jpg

Glassfever, hedendaagse kunst in glas.


In het begin van mijn bezoek heb ik wat foto’s gemaakt.
Die laat ik hier even zien.

 photo DSC_0217LinoTagliapietraAttesa2009 01.jpg

Lino Tagliapietra, Attesa, 2009. De foto is eigenlijk mislukt dus hieronder volgt een detail van hetzelfde werk maar dan beter belicht. Misschien is de foto fourt gegaan omdat het glas op een spiegel ligt. Prachtig intense kleuren en motieven.

 photo DSC_0217LinoTagliapietraAttesa2009 02.jpg

Detail van hetzelfde werk maar dan uit de catalogus. Lino Tagliapietra, Attesa, 2009.


 photo DSC_0218JavierPerezCarrona2011.jpg

Dit werk staat ook op de kaft van de catalogus. Een kroonluchter die uit de lucht gevallen is. De kraaien doen zich tegoed aan al dat glimmende glas. Het dieprood van het glas en het zwart van de kraaien komt prachtig terug in de werken waar deze kroonluchter midden in ligt. De gevoelstemperatuur van de schilderijen en dit werk van Javier Perez sluiten precies op elkaar aan. Javier Perez, Caronna, 2011.

Ik heb er ook nog een paar detailfoto’s van gemaakt.

 photo WP_20160522_001JavierPerezCarrona2011.jpg

 photo WP_20160522_002JavierPeresCarrona2011.jpg

Javier Perez, Caronna, 2011.


 photo DSC_0219MariaKlonowskaStillLifeWithFlowersFruitsAndADogNaarAbrahamVanStrij2016.jpg

Ook dit werk paast prachtig bij de schilderijen. Maar het is er dan ook voor gemaakt. Maria Klonowska, Still life with flowers, fruits and a dog naar Abraham van Strij, 2016.


 photo DSC_0222LeonardoCimolinIlValoreDellIncontra2015.jpg

Dit werk staat buiten in het gras van het Dordrechts Museum. Leonardo Cimolin, Il valore dell incontra, 2015.


 photo WP_20160522_003JanFabreSittingDovesOfPeaceAndFlyingRats2008GlassAndBicInk.jpg

Het werk van Jan Fabre, een rij duiven van glas, soms staand, soms liggend, op een plaat marmer, past prima bij het geschilderde behang met vogels. Jan Fabre, Sitting doves of peace and flying rats, 2008, glass and Bic-inkt.

 photo WP_20160522_004JanFabreSittingDovesOfPeaceAndFlyingRats2008GlassAndBicInk.jpg


De werken zijn gemaakt in de werkplaats van Adriano Berengo
die al veel jaren actief is in Murano.
Hier worden kunstenaarsschap met het ambacht gecombineerd.
Dat levert heel gevarieerde resultaten op.
Kijk maar eens naar het volgende werk waar video gecombineerd werd
met bijvoorbeeld glas en andere materialen.

 photo WP_20160522_005MatCollishawADifferentSelf2014.jpg

Kijk ook goed naar de werken aan de andere kant van de zaal: een Rembrandt en werken van Ferdinand Bol. Maar dit is van Mat Collishaw, A different self, 2014.


 photo WP_20160522_006HansOpDeBeeckTheFrozenVanitas2015.jpg

Dit was misschien wel het werk dat afgelopen zondag op mij het meeste indruk maakte. Een vanitas-werk in mat glas. Hans op de Beeck, The frozen vanitas, 2015. Super! Rechts onder het typische boek met daarop een schedel.

 photo WP_20160522_007HansOpDeBeeckTheFrozenVanitas2015.jpg

Nog een detail van de andere kant van de tafel: Hans op de Beeck. Het in eklkaar gedrukte blikje of de pak melk zijn minder traditioneel maar niet minder mooi.


 photo WP_20160522_008PascaleMarthineTayouColonneColoniale2015.jpg

Hier zijn heel wat uren in gaan zitten. Pascale Marthine Tayou, Colonne coloniale, 2015.

 photo WP_20160522_009PascaleMarthineTayouColonneColoniale2015.jpg


 photo WP_20160522_010KonstatinKhudyakovLastSupper2011.jpg

13 maskers bij een Laatste Avondmaal. Konstatin Khudyakov, Last Supper, 2011.


 photo WP_20160522_012.jpg

Ik heb zo’n vermoeden dat dit twee werken zijn die deel uitmaken van de permanente tentoonstelling van het Dordrechts Museum. Ik kan ze niet vinden in de verder zo complete catalogus. De werken staan in het museum midden tussen de vaste collectie. Maar ik vond ze erg mooi.


 photo WP_20160522_014JakeAndDinosChapmanTheSameButInGlass2015 01.jpg

Van Jake & Dinos Chapman stonden er een aantal schedels. Bij deze blauwe schedel  kruipen de maden er nog in en uit en over. Jake & Dinos Chapman, The same but in glass, 2015.

 photo WP_20160522_014JakeAndDinosChapmanTheSameButInGlass2015 02.jpg

Een detail om de maden te laten zien.


Dat is even genoeg voor een blogpost.
Meer later deze week.

Indomania, de catalogus

Tussen half oktober 2013 en eind januari 2014
was er in Brussel een tentoonstelling met de naam Indomania.
Deze tentoonstelling is onderdeel van het 2-jaarlijkse festival
met de naam Europalia.

Europalia is een manifestatie waarbij iedere keer een land
centraal staat. Deze editie was dat India.
Europalia gaat gepaard met grote tentoonstellingen
die over het algemeen indrukwekkend en ook wetenschappelijk
bepalend zijn. De evenementen vinden meestal in Belgie plaats.
Deze editie had naast de twee hoofdtentoonstellingen
veel muziek, literatuur, dans en film en theatervoorstellingen.

De twee grote tentoonstellingen waren:
‘India belichaamd’ en ‘Indomania’.
Beide heb ik bezocht in oktober afgelopen jaar.
Een van de twee catalogussen heb ik inmiddels gelezen.

 photo DSC_3724IndomaniaCatalogus.jpg

De omslag van de catalogus: John Wombwell in Indiaas kostuum met een hookah, Lucknow, circa 1790, gouache gehoogd met goud.

Ik ging in de eerste plaats voor ‘India belichaamd’,
maar bezocht ook ‘Indomania’.
‘Indomania’ met als ondertitel iets van:
van Rembrandt tot de Beatles, verraste me.
Het was een erg compleet beeld van de ontwikkeling
van de westerse kijk op India.
Wel steeds omringd met mythen, van heel beperkte kennis
van handelaren en schippers ontwikkelt het zich
naar bekende kunstenaars
die India bezoeken om er inspiratie op te doen.
De omslag van de catalogus verbeeldt onze fascinatie met India.
We willen die fantastisch rijke mogol zijn met pracht en praal
en bediendes, maar we snappen niets van wat de mensen daar drijft.

 photo DSC_3726RembrandtVanRijnTweeAdelijkeMogolsCa1656-1661BruineInktEnBruinEnGrijsGewassenTekeningOostersPapier.jpg

Rembrandt van Rijn, Twee adelijke mogols, circa 1656 – 1661, bruine inkt en bruin en grijs gewassen tekening op oosters papier.

De catalogus voert in het eerste essay
(Sanjay Subrahmanyam) ons de geschiedenis door:
van 1500 tot 1900. Vierhonderd jaar voor Christus, daar begint het verhaal.
De tijd van Alexander. Er zijn dan al contacten tussen de
Griekse staat en de koninkrijken in India.
We gaan langs verzamelingen met kaarten, schilderijen, foto’s en textiel.

De essays tot aan pagina 145 gaan daar over (onderbroken door het hoofdstuk
‘Album’ met prachtige foto’s van tentoongestelde werken).
Dan volgt, met dezelfde kwaliteit, het hoofdstuk van Deepak Ananth ‘India benaderd’.
Een fantastisch beeld van kunstenaars zoals Richard Long, Roy Lichtenstein,
Le Corbusier, Brancusi, E. M. Foster, Alberto Giacometti en Robert Rauschenberg.
Hun bezoek aan India, hun interesse, hun werken, al dan niet gemaakt in India.

 photo DSC_3725RobertRauschenbergBrimJammerSeries1976HoutZijdeBlik.jpg

Robert Rauschenberg, Brim (Jammer series), 1976, hout, zijde, blik.

In dit hoofdstuk trof ik de volgende quote aan (pag. 160) van Keith Sonnier:

Ik voelde me aangetrokken tot India omdat
je daar nog een cultuur ziet waar de fysieke realiteit
van het leven, het gruwelijke, het mooie en het alledaagse,
zich allemaal op de voorgrond dringen.

Verbijstend oninteressant is dan volgens mij het essay over film:
Westerse filmmakers en India, door Shanay Jhaveri.
Meer dan een simpele opsomming van films over India is het niet echt.

 photo DSC_3727LucienHerveHooggerechtshofChandigarhArchitectLeCorbusier1955.jpg

Fotograaf: Lucien Herve, Hooggerechtshof Chandigarh, architect: Le Corbusier, 1955.

Gelukkig neemt men de draad dan weer op in de laatste twee essays
over twee hedendaagse kunstenaars die in India werk gemaakt hebben
speciaal voor de tentoonstelling:
Max Pinckers en Hans op de Beeck.

Alles bij elkaar een geweldige catalogus, een die over jaren
nog een inspiratiebron zal blijken te zijn.